Book Name : व्युत्पत्तिवादः Author : महामहोपाद्याय श्रीमद्गधरभट्टाचार्य Editor : श्री पं० कीर्त्यानन्दझा न्यायवेदान्ताचार्यः Publisher : कृष्णदास अकादमी, वारणासी Year of Publishing : 2001 Project Name : Development of Tagged Corpora for Sanskrit (DTCS) CIIL Project Center : DEPARTMENT OF SANSKRIT STUDIES, SCHOOL OF HUMANITIES, UNIVERSITY OF HYDERABAD Typed by : श्री महालक्ष्मी Proofcheck by : श्री महालक्ष्मी Sandhi Split by : श्री महालक्ष्मी Sandhi Matched by : प्रीती लक्ष्मीस्वैन् कार्यकारणभावज्ञानं व्युत्पत्तिः, => कार्यकारणभावज्ञानम्+ व्युत्पत्तिः, तदनुकूलव्यापारो वादपदार्थः => तदनुकूलव्यापारः+ वादपदार्थः ज्ञानानुकूलव्यापारो वादपदार्थः, => ज्ञान+अनुकूलव्यापारः+ वादपदार्थः, विशिष्टवाचकपदानामितिन्यायेनाऽनुकूलव्यापार एव => विशिष्टवाचकपदानाम्+इतिन्यायेन+अनुकूलव्यापारः+ एव तदर्थ इति => तदर्थः+ इति व्युत्पत्तिवादो मया => व्युत्पत्तिवादः+ मया व्युत्पत्तिवादपदार्थश्चोक्तव्यापारः, => व्युत्पत्तिवादपदार्थः+च+उक्तव्यापारः, तादृशव्यापारश्च => तादृशव्यापारः+च "अभेदश्च => "अभेदः+च ग्रन्थेनैव => ग्रन्थेन+एव तदुपयोगितयैव => तत्+उपयोगितया+एव क्वचिदभेदः => क्वचित्+अभेदः क्वचिच्च => क्वचित्+च तदतिरिक्त एवे"त्यादि => तदतिरिक्तः+ एव+इत्यादि एवे"त्यादि => एव+इत्यादि संबन्धद्वैविध्यमपि => संबन्धद्वैविध्यम्+अपि वक्तुमुचितम् => वक्तुम्+उचितम् चेत्यादिग्रन्थस्तु => च+इत्यादिग्रन्थः+तु अर्थान्तरग्रस्त एवाऽप्रतिज्ञातत्वादिति => अर्थ+अन्तरग्रस्तः+ एव+अप्रतिज्ञातत्वात्+इति एवाऽप्रतिज्ञातत्वादिति => एव+अप्रतिज्ञातत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न अवान्तरधर्मप्रकारकजिज्ञासां प्रति => अवान्तरधर्मप्रकारकजिज्ञासाम्+ प्रति कारणत्त्वात्तदर्थं शाब्दबोधे => कारणत्त्वात्तदर्थम्+ शाब्दबोधे चेत्यादिग्रन्थः => च+इत्यादिग्रन्थः सामान्यधर्मश्च => सामान्यधर्मः+च एकपदार्थानुयोगिकाऽपरपदार्थप्रतियोगिकाऽऽकाङ्क्षाप्रयोज्यत्वरूपः => एकपदार्थ+अनुयोगिका+अपरपदार्थप्रतियोगिक+आकाङ्क्षाप्रयोज्यत्वरूपः वस्तुतस्तु => वस्तुतः+तु वृत्त्युपस्थिता एव => वृत्त्युपस्थिताः+ एव संबन्धांशेपि => सम्बन्धांशे+अपि शक्तिस्वीकर्तृणामन्विताभिधानवादिनां => शक्तिस्वीकर्तृणाम्+अन्विताभिधानवादिनां भट्टानां मतं => भट्टानाम्+ मतम्+ मतं दूषितं => मतम्+ दूषितम्+ दूषितं भट्टाचार्येण => दूषितम्+ भट्टाचार्येण तत्रेदमाशङ्कितम् => तत्र+इदम्+आशङ्कितम् वृत्त्युनुपस्थापितस्यापि => वृत्त्युनुपस्थापितस्य+अपि द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घटः+ घट इत्यादौ => घटः+ इत्यादौ द्रव्यघटाद्योरभेदबोधस्येव => द्रव्यघटाद्यः+अभेदबोधस्य+एव संयोगसमवायकालिकानामबाधितयावत्संसर्गाणां भानापत्तिः, => संयोगसमवायकालिकानाम्+अबाधितयावत्+संसर्गाणाम्+ भान+आपत्तिः, भानापत्तिः, => भान+आपत्तिः, एवं => एवम्+चैत्रः चैत्रः => पचति+इत्यादौकालिक+आदेः भानसंभवेन => पाकानुकूलकृति+आदिशून्या+अपि पाकानुकूलकृत्यादिशून्येपि => चैत्र+आदौ चैत्रादौ => तादृशप्रयोगापत्तिः+इति+आशङ्कासमाधानपरः तादृशप्रयोगापत्तिरित्याशङ्कासमाधानपरोयं ग्रन्थः, => अयम्+ ग्रन्थः, संसर्गपदोत्तरं योजनीयः => संसर्गपदोत्तरम्+ योजनीयः तथाचैकपदार्थेऽपरपदार्थस्य => तथाच+एकपदार्थे+अपरपदार्थस्य संसर्गस्तु => संसर्गः+तु कथं नोक्तमिति => कथम्+ न+उक्तम्+इति नोक्तमिति => न+उक्तम्+इति वृत्त्युपस्थाप्यसमवायादिसंसर्गस्यापि => वृत्त्युपस्थाप्यसमवायादिसंसर्गस्य+अपि तदन्वयबुद्धेराकाङ्क्षाज्ञानव्यभिचारितायाऽऽकाङ्क्षाज्ञानविशेषकार्यकारणभावबोधकस्याऽभेदान्वयबोधश्चेत्यादेरसंगतिः => तदन्वयबुद्धेः+आकाङ्क्षाज्ञानव्यभिचारिताया+आकाङ्क्षाज्ञानविशेषकार्यकारणभावबोधकस्य+अभेदान्वयबोधश्च+इत्यादेः+असंगतिः अतोवृत्तिविषयसकलसंसर्गाऽसंग्राहकं आकाङ्क्षाभास्यसकलसंसर्गसंग्राहकं => अतः+वृत्तिविषयसकलसंसर्गा+असंग्राहकम्+ आकाङ्क्षाभास्यसकलसंसर्गसंग्राहकम्+ आकाङ्क्षाभास्यसकलसंसर्गसंग्राहकं परिचायकमाह => आकाङ्क्षाभास्यसकलसंसर्गसंग्राहकम्+ परिचायकम्+आह परिचायकमाह => परिचायकम्+आह चेत्यादिना => च+इत्यादिना निरूपितत्वं सप्तम्यर्थः => निरूपितत्वम्+ सप्तम्यर्थः भासधात्वर्थविषयतायामन्वयः => भासधात्वर्थविषयतायाम्+अन्वयः शाब्दबोधत्वं च => शाब्दबोधत्वम्+ च एकपदार्थेऽपरपदार्थसंसर्गावगाहिबुद्धित्वम् => एकपदार्थे+अपरपदार्थसंसर्गावगाहिबुद्धित्वम् सप्तम्यर्थोनुयोगित्वम्, => सप्तम्यर्थः+अनुयोगित्वम्, प्रकृत्यर्थस्याऽऽधेयतयाऽन्वयः => प्रकृत्यर्थस्य+आधेयतया+अन्वयः निरूपकतयाऽन्वयः => निरूपकतया+अन्वयः एवमपरपदार्थस्येतिषष्ठ्यर्थः => एवमपरपदार्थस्य+इतिषष्ठ+अर्थः अन्वयः => अनु+अयः "भानं" => "भानम्+" प्रयोज्यत्वं तृतीयार्थः => प्रयोज्यत्वम्+ तृतीयार्थः भासधात्वर्थविषयतायामन्वयः => भासधात्वर्थविषयतायाम्+अन्वयः तस्याश्चाख्यातार्थाऽऽश्रयत्वे => तस्याश्च+आख्यातार्थ+आश्रयत्वे संसर्गेऽन्वयः => संसर्गे+अन्वयः एकपदार्थनिष्ठानुयोगितानिरूपकः => एकपदार्थनिष्ठ+अनुयोगितानिरूपकः आकाङ्क्षाप्रयोज्यसंसर्गत्वाऽभिन्नशाब्दबोधनिरूपितविषयतावानिति => आकाङ्क्षाप्रयोज्यसंसर्गत्व+अभिन्नशाब्दबोधनिरूपितविषयतावान्+इति एवञ्च => एवम्+च एकपदार्थानुयोगिकाऽपरपदार्थप्रतियोगिकसंसर्गत्वव्यापकत्वं "असतिबाधके => एकपदार्थ+अनुयोगिकापरपदार्थप्रतियोगिकसंसर्गत्वव्यापकत्वम्+ "असतिबाधके आकाङ्क्षाप्रयोज्यसांसर्गिकविषयतायां लभ्यते => आकाङ्क्षाप्रयोज्यसांसर्गिकविषयतायाम्+ लभ्यते एकपदार्थानुयोगिकापरपदार्थप्रतियोगिकसंसर्गत्वे => एकपदार्थ+अनुयोगिकापरपदार्थप्रतियोगिकसंसर्गत्वे एकपदार्थानुयोगिकापरपदार्थप्रतियोगिकसंसर्गो न => एकपदार्थ+अनुयोगिकापरपदार्थप्रतियोगिकसंसर्गः+ न अत्रेदं बोध्यम् => अत्र+इदम्+ बोध्यम् एकत्वाविवक्षायां घटः => एकत्वाविवक्षायाम्+ घटः घटोपस्थितिः => घट+उपस्थितिः प्रमाणान्तरादस्तित्वोपस्थितिः => प्रमाणान्तरा+अस्तित्व+उपस्थितिः विनैवाऽऽकाङ्क्षाज्ञानं अस्ति => विन+एव+आकाङ्क्षाज्ञानम्+ अस्ति शाब्दबोधोभट्टसम्मतः => शाब्दबोधः+भट्टसम्मतः श्वेतिमारूपं ह्रेषाशब्दं => श्वेतिमारूपम्+ ह्रेषाशब्दम्+ ह्रेषाशब्दं च => ह्रेषाशब्दम्+ च (?)विक्षेपशब्दं च => (?)विक्षेपशब्दम्+ च श्वेतोश्वोधावतीतिधीः => श्वेतः+अश्वः+धावति+इतिधीः श्वेत्यादिज्ञानस्य => श्व+इत्यादिज्ञानस्य शाब्दबोधेऽन्तर्भावनीयतयाऽऽकाङ्क्षाज्ञानस्य => शाब्दबोधे+अन्तर्भावनीयतया+आकाङ्क्षाज्ञानस्य व्यतिरेकव्यभिचारात्तन्न => व्यतिरेकव्यभिचारात्तत्+न कारणमिति => कारणम्+इति एकपदार्थानुयोगिकपरपदार्थप्रतियोगिकसंसर्गस्य => एकपदार्थ+अनुयोगिकपरपदार्थप्रतियोगिकसंसर्गस्य चेत्यादि => च+इत्यादि चाऽलौकिकप्रत्यक्षत्वस्वीकारान्न => च+अलौकिकप्रत्यक्षत्वस्वीकारात्+न प्रत्यक्षविषयीभूतसंसर्गस्यापि => प्रत्यक्षविषयीभूतसंसर्गस्य+अपि उद्देश्यतावच्छेदकाक्रान्ततया => उद्देश्यतावच्छेदक+आक्रान्ततया सप्तम्यन्तार्थशाब्दबोधनिरूपितत्वस्योद्देश्यतावच्छेदकीभूततादृशसंसर्गत्वेऽन्वयः => सप्तम्यन्त+अर्थशाब्दबोधनिरूपितत्वस्य+उद्देश्यतावच्छेदकीभूततादृशसंसर्गत्वे+अन्वयः एकपदार्थानुयोगिकाऽपरपदार्थप्रतियोगिकसंसर्गनिष्ठसंसर्गता => एकपदार्थ+अनुयोगिक+अपरपदार्थप्रतियोगिकसंसर्गनिष्ठसंसर्गता तदाश्रयस्तादृशविषयतावानित्यर्थे => तत्+आश्रयः+तादृशविषयतावान्+इति+अर्थे तात्पर्यान्न => तात्पर्यात्+न व्यापकत्वहानिरिति => व्यापकत्वहानिः+इति शक्तिभास्यसंसर्गाऽसंग्रहार्थं एकत्वमपरत्वं => शक्तिभास्यसंसर्गा+असंग्रहार्थम्+ एकत्वमपरत्वम्+ एकत्वमपरत्वं चेत्युक्तम्, => एकत्वमपरत्वम्+ चेति+उक्तम्, चेत्युक्तम्, => चेति+उक्तम्, एकपदार्थप्रतियोगिकत्व-एकभिन्नपदार्थानुयोगिकत्वयोरभावात् => एकपदार्थप्रतियोगिकत्व-एकभिन्नपदार्थ+अनुयोगिकत्वयोः+अभावात् अथैकत्वामपरत्वयोर्यदि => अथ+एकत्व+अपरत्वयोः+यदि पदेऽन्वयस्तदा => पदे+अन्वयः+तदा एकं यत्पदं => एकम्+ यत्पदम्+ यत्पदं तदर्थानुयोगिकः => यत्पदम्+ तदर्थ+अनुयोगिकः तदर्थानुयोगिकः => तदर्थ+अनुयोगिकः एकभिन्नं यत्पदं => एकभिन्नम्+ यत्पदम्+ यत्पदं तदर्थप्रतियोगिक => यत्पदम्+ तदर्थप्रतियोगिक नचैकत्वस्य => नच+एकत्वस्य केवलान्वयितया => केवल+अन्वयितया एकभेदाऽप्रसिद्धिः, => एकभेदा+अप्रसिद्धिः, प्रसिद्धावपि => प्रसिद्धौ+अपि स्वस्मिन्नपि => स्वस्मिन्+अपि स्वभिन्नपदप्रयोज्यप्रकारताकत्वोभयसं | => स्वभिन्नपदप्रयोज्यप्रकारताकत्वोभयसम्+ | संसर्गतायां => संसर्गतायाम्+पदवैशिष्ट्यनिवेशेन पदवैशिष्ट्यनिवेशेन => एकस्य+एव समवायस्य => शक्तिभास्यतया+आकाङ्क्षाभास्यतया घटत्वप्रकारतानिरूपितघटविशेष्यताकसमवायनिष्ठसंसर्गतायाः => स्वभिन्नपदप्रयोज्यप्रकारताकत्व+अभावेन स्वभिन्नपदप्रयोज्यप्रकारताकत्वाभावेन => पदविशिष्टत्वाभावात्+इति पदविशिष्टत्वाभावादितिचेन्न => चेत्+न आख्यातार्थकालकृत्योराकाङ्क्षाभास्यस्याऽवच्छिन्नत्वसंसर्गस्य => आख्यातार्थकालकृत्योः+आकाङ्क्षाभास्यस्य++अवच्छिन्नत्वसंसर्गस्य संग्रहो न => संग्रहः+ न आख्यातस्यैक्यात् => आख्यातस्य+ऐक्यात् नचाऽऽख्यातेन => नच+आख्यातेन कालकृत्युभयबोधने => कालकृत्य+उभयबोधने सकृदुच्चरित => सकृत्+उच्चरित सकृदुच्चरितपदस्याऽनेकशक्तिविषयार्थाऽबोधकत्वे => सकृत्+उच्चरितपदस्य+अनेकशक्तिविषयार्था+अबोधकत्वे सकृदुच्चरितादपि => सकृत्+उच्चरितात्+अपि मणिकारादिसम्मतत्वात् => मणिकार+आदिसम्मतत्वात् सकृदुच्चरितादपि => सकृत्+उच्चरितात्+अपि शब्दादुभयबोधस्येष्ठत्वादिति => शब्दात्+उभयबोधस्य+इष्ठत्वात्+इति मणिकारेणोक्तमित्यन्यत्र => मणिकारेण+उक्तम्+इति+अन्यत्र नचैकत्वाऽपरत्वयोः => नच+एकत्व+अपरत्वयोः एवान्वयोस्तु => एव+अन्वयः++अस्तु तथाचैकपदार्थानुयोगिकः => तथाच+एकपदार्थ+अनुयोगिकः एकभिन्नोयः => एकभिन्नः+अयः पदार्थस्तत्प्रतियोगिक => पदार्थः+तत्+प्रतियोगिक इत्यनुगमः => इति+अनुगमः स्वनिष्ठविशेष्यताकत्व-स्वभिन्नपदार्थनिष्ठप्रकारताकत्वोभयसं | => स्वनिष्ठविशेष्यताकत्व-स्वभिन्नपदार्थनिष्ठप्रकारताकत्वोभयसम्+ | पदार्थद्वैविध्यात्तत्संसर्गस्य => पदार्थद्वैविध्यात्+तत्+संसर्गस्य नाऽसंग्रहः => न+असंग्रहः नीलो घट => नीलः+ घटः+ घट इत्यादौ => घटः+ इत्यादौ तादात्म्यस्याऽसंग्रहप्रसङ्गात् => तादात्म्यस्य+असंग्रहप्रसङ्गात् पदार्थयोरैक्येन => पदार्थयोः+ऐक्येन संसर्गानुयोगिप्रतियोगिनोरभेदात् => संसर्ग+अनुयोगिप्रतियोगिनः+अभेदात् चैकत्वापरत्वयोः => च+एकत्व+अपरत्वयोः एवान्वयोस्तु => एव+अन्वयः+अस्तु एकं यत्पदार्थतावच्छेदकं => एकम्+ यत्पदार्थतावच्छेदकम्+ यत्पदार्थतावच्छेदकं तदवच्छिन्नानुयोगिकः => यत्पदार्थतावच्छेदकम्+ तदवच्छिन्नानुयोगिकः एकभिन्नं यत्पदार्थतावच्छेदकं => एकभिन्नम्+ यत्पदार्थतावच्छेदकम्+ यत्पदार्थतावच्छेदकं तदवच्छिन्नप्रतियोगिक => यत्पदार्थतावच्छेदकम्+ तदवच्छिन्नप्रतियोगिकः+ तदवच्छिन्नप्रतियोगिक इत्यर्थः => तदवच्छिन्नप्रतियोगिकः+ इत्यर्थः घटत्वलीलत्वयोर्भेदेन => घटत्वलीलत्वयोः+भेदेन अनुगमस्तु => अनुगमः+तु वै.स्वावच्छिन्नाविशेष्यताकत्वस्वभिन्नधर्मावच्छिन्नप्रकारताकत्वोभयसंबन्धेनेति => वै.स्वावच्छिन्नाविशेष्यताकत्वस्वभिन्नधर्मावच्छिन्नप्रकारताकत्वोभयसम्बन्धेन+इति एवमपि => एवम्+अपि सम्पन्नोव्रीहिरित्यादौ => सम्पन्नोव्रीहि+इत्यादौ व्रीहित्वानुयोगिकैकत्वप्रतियोगिकसंसर्गस्य => व्रीहित्वानुयोगिक+एकत्वप्रतियोगिकसंसर्गस्य संग्रहो न => संग्रहः+ न स्वरूतो भानेन => स्वरूतः+ भानेन व्रीहित्वेऽन्वयपक्षो न => व्रीहित्वे+अन्वयपक्षः+ न अन्वयितावच्छेदकरूपेणान्वयिनो => अन्वयितावच्छेदकरूपेण+अन्वयिनो व्रीहित्वस्यानुपस्थितेरित्यग्रेव्यक्तीभविष्यतीति => व्रीहित्वस्य+अनुपस्थितेः+इति+अग्रेव्यक्तीभविष्यति+इति गुरुकुलमित्यत्र => गुरुकुलम्+इत्यत्र षष्ठ्यर्थनिरूपितत्वस्याऽन्वयः => षष्ठ्यर्थनिरूपितत्वस्य+अन्वयः सर्वसन्मतस्तस्याऽसंग्रहप्रसंगात् => सर्वसन्मतः+तस्य+असंग्रहप्रसंगात् चैत्रनिरूपितगुरुत्ववत्कुलमिति => चैत्रनिरूपितगुरुत्ववत्कुलम्+इति गुरुत्वत्वं न => गुरुत्वत्वम्+ न पदार्थतावच्छेदकं अपितु => पदार्थतावच्छेदकम्+ अपितु पदार्थतावच्छेदकतावच्छेदकमिति => पदार्थतावच्छेदकतावच्छेदकम्+इति पदार्थतावच्छेदकानवच्छिन्नत्वादिति => पदार्थतावच्छेदकानवच्छिन्नत्वात्+इति साक्षात्परंपरासाधारणावच्छेदकतानिवेशे => साक्षात्+परंपरासाधारणावच्छेदकतानिवेशे नोक्तदोषः => न+उक्तदोषः तात्पर्यमितिवाच्यम् => तात्पर्यम्+इतिवाच्यम् लोमत्व-लाङ्गूलत्वयोरपि => लोमत्व-लाङ्गूलत्वयोः+अपि अयं भावः => अयम्+ भावः गुरुकुलमित्यत्र => गुरुकुलम्+इत्यत्र निरूपितत्वं षष्ठ्यर्थः, => निरूपितत्वम्+ षष्ठ्यर्थः, तस्याऽऽश्रयतासंबन्धेन => तस्य+आश्रयतासंबन्धेन गुरुत्वेऽन्वयः => गुरुत्वे+अन्वयः पदार्थेनान्वेतीति => पदार्थेन+अन्वेति+इति व्युत्पत्तिविरोधस्तुसंपन्नो => व्युत्पत्तिविरोधः+तु व्रीहिरित्यादावाविव => संपन्नः+व्रीहि+इत्यादौ+इव सहान्वयः => सह+अन्वयः प्रामाणिकस्तत्पदार्थभिन्नत्वं निवेश्य => प्रामाणिकः+तत्पदार्थभिन्नत्वम्+ निवेश्य गुरावेवाऽन्वयः => गुरौ+एव+अन्वयः घटो नास्तीत्यादौ => घटः+ नास्ति+इत्यादौ नास्तीत्यादौ => नास्ति+इत्यादौ स्वरूपतो भासमानघटत्वस्याऽवच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वसंबन्धेनाभावेऽन्वयाभ्युपगमात्तत्संसर्गताया => स्वरूपतः+ भासमानघटत्वस्य+अवच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वसम्बन्धेन+अभावे+अन्वयाभ्युपगमात्+तत्संसर्गतायाः+ भासमानघटत्वस्याऽवच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वसंबन्धेनाभावेऽन्वयाभ्युपगमात्तत्संसर्गताया असंग्रहापत्तेः => भासमानघटत्वस्य+अवच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वसम्बन्धेन+अभावे+अन्वयाभ्युपगमात्+तत्संसर्गतायाः+ असंग्रहापत्तेः इत्यर्थे => इति+अर्थे स्वप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपकत्व-स्वनिरूपितत्वाभाववदुपस्थितीयविशेष्यताप्रयोज्यप्रकारतानिरूपकत्वोभयसं | => स्वप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपकत्व-स्वनिरूपितत्वाभाववत्+उपस्थितीयविशेष्यताप्रयोज्यप्रकारतानिरूपकत्व+उभयसम्+ | नीलो घट => नीलः+ घट इत्यादौ => इति+आदौ तादात्म्यनिष्ठसंसर्गतायां सत्वात्तादात्म्यसंग्रहः => तादात्म्यनिष्ठसंसर्गतायाम्+ सत्वात्+तादात्म्यसंग्रहः सत्वात्तादात्म्यसंग्रहः => सत्वात्+तादात्म्यसंग्रहः सत्वेपि => सत्वे+अपि उपस्थितीयघटत्वनिष्ठप्रकारतायां उपस्थितीयघटनिष्ठविशेष्यतानिरूपितत्वाभावविरहेण => उपस्थितीयघटत्वनिष्ठप्रकारतायाम्+ उपस्थितीयघटनिष्ठविशेष्यतानिरूपितत्वाभावविरहेण संयोगेनाऽभावोनास्तीति => संयोगेन+अभावः+न+अस्ति+इति नञर्थाभावेऽभावत्वप्रतियोगिकस्याऽवच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वसंसर्गस्याऽऽकाङ्क्षाभास्यस्य => नञर्थाभावे+अभावत्वप्रतियोगिकस्य+अवच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वसंसर्गस्य+आकाङ्क्षाभास्यस्य उपस्थितीयनञर्थाऽभावनिष्ठविशेष्यताप्रयोज्यशाब्दबोधीयाऽभावनिष्ठविशेष्यतानिरूपकत्वस्योक्तसंसर्गतायां सत्वेपि => उपस्थितीयनञर्थ+अभावनिष्ठविशेष्यताप्रयोज्यशाब्दबोधीया+अभावनिष्ठविशेष्यतानिरूपकत्वस्य+उक्तसंसर्गतायाम्+ सत्वे+अपि सत्वेपि => सत्वे+अपि अभावपदजन्योपस्थितीयाऽभावत्वनिष्ठप्रकारतायां स्वपदग्राह्योपस्थितीयाऽभावनिष्ठविशेष्यतानिरूपितत्वाभावविरहात्, => अभावपदजन्योपस्थितीय+अभावत्वनिष्ठप्रकारतायाम्+ स्वपदग्राह्य+उपस्थितीय+अभावनिष्ठविशेष्यतानिरूपितत्वाभावविरहात्, स्वपदग्राह्योपस्थितीयाऽभावनिष्ठविशेष्यतानिरूपितत्वाभावविरहात्, => स्वपदग्राह्य+उपस्थितीय+अभावनिष्ठविशेष्यतानिरूपितत्वाभावविरहात्, नञ्पदाऽभावपदजन्योपस्थित्योः => नञ्पद+अभावपदजन्योपस्थित्योः समानाकारत्वेन => समान+आकारत्वेन तदीयविषयतोर्निरूप्यनिरूपकभावादितिचेन्न => तदीयविषयतोः+निरूप्यनिरूपकभावात्+इतिचेत्+न स्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयत्वाऽनिरूपितवृत्तिज्ञानीयविषयताप्रयोज्योपस्थितीयविषयताप्रयोज्यप्रकारतानिरूपकत्वस्य => स्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयत्व+अनिरूपितवृत्तिज्ञानीयविषयताप्रयोज्योपस्थितीयविषयताप्रयोज्यप्रकारतानिरूपकत्वस्य अभावपदवृत्तिज्ञानं चाऽभावपदजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावानभाव => अभावपदवृत्तिज्ञानम्+ च+अभावपदजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावान्+अभाव चाऽभावपदजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावानभाव => च+अभावपदजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावान्+अभाव इति+आकारकम् => इति+आकारकम् नञ्पदवृत्तिज्ञानं च => नञ्पदवृत्तिज्ञानम्+ च नञ्पदजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावानभाव => नञ्पदजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावान्+अभाव इति+आकारकम् => इति+आकारकम् तदीयविषयतयोर्न => तदीयविषयतयोः+न एवं च => एवम्+ च संयोगेनाऽभावो नास्तीत्यादौ => संयोगेन+अभावः+ नास्ति+इत्यादौ नास्तीत्यादौ => नास्ति+इत्यादौ सत्वात्तत्संग्रहः => सत्वात्+तत्संग्रहः संयोगेनाऽभावाभाव => संयोगेन+अभावाभाव समानाकारकत्वात्तद्विषययोर्निरूप्यनिरूपकभावादवच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वसंसर्गस्याऽसंग्रहादुक्तानुगम उपेक्षणीयः => समानाकारकत्वात्तद्विषययोः+निरूप्यनिरूपकभावादवच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वसंसर्गस्य+असंग्रहात्+उक्तानुगम-+ उपेक्षणीयः एवं वृत्तिज्ञानीयविषयतानिरूपितविषयताप्रयोज्यस्य => एवम्+ वृत्तिज्ञानीयविषयतानिरूपितविषयताप्रयोज्यस्य वक्तुमुचितम्(१) => वक्तुम्+उचितम्(१) अत्रोच्यते => अत्र+उच्यते पदार्थान्तरत्वव्यवहारो हि => पदार्थान्तरत्वव्यवहारः+ हि पदभेदप्रयुक्तः--वृत्तिभेदप्रयुक्तश्च => पदभेदप्रयुक्तः--वृत्तिभेदप्रयुक्तः+च तदुभयसाधारणमेवापरपदार्थत्वमिह => तदुभयसाधारणम्+एव+अपरपदार्थत्वमिह एवं च => एवम्+ च विशिष्टसंसर्गत्वमर्थः => विशिष्टसंसर्गत्वम्+अर्थः वै..स्वतादात्म्य-स्वनिरूपितप्रकारताविशिष्टविशेष्यताकत्वोभयसं | => वै.स्वतादात्म्य-स्वनिरूपितप्रकारताविशिष्टविशेष्यताकत्वोभयसम्+ | विशेष्यतायां प्रकारतावै.स्वप्रयोजकपदभिन्नपदप्रयोज्यत्वस्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयतानिरूपितविषयत्वाप्रयोज्यत्वान्यतरसं(१)(वि-२) => विशेष्यतायाम्+ प्रकारतावै.स्वप्रयोजकपदभिन्नपदप्रयोज्यत्वस्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयतानिरूपितविषयत्वाप्रयोज्यत्व+अन्यतरसम्+(१)(वि-२) प्रकारतावै.स्वप्रयोजकपदभिन्नपदप्रयोज्यत्वस्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयतानिरूपितविषयत्वाप्रयोज्यत्वान्यतरसं(१)(वि-२) => प्रकारतावै.स्वप्रयोजकपदभिन्नपदप्रयोज्यत्वस्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयतानिरूपितविषयत्वाप्रयोज्यत्व+अन्यतरसम्+(१)(वि-२) सदाशिवं साम्बं => सदाशिवम्+ साम्बम्+ साम्बं प्रणिपत्य => साम्बम्+ प्रणिपत्य गुरुं तथा => गुरुम्+ तथा टिप्पण्यारम्यते => टिप्पणी+आरभ्यते पदार्थत्वं पदवृत्तिज्ञानीयविषयताप्रयोज्यविषयत्वम्, => पदार्थत्वम्+ पदवृत्तिज्ञानीयविषयताप्रयोज्यविषयत्वम्, एकत्वाऽपरत्वयोरन्वयः => एकत्व+अपरत्वयः+अन्वयः संसर्गताविशिष्टसंसर्गत्वमर्थः => संसर्गताविशिष्टसंसर्गत्वम्+अर्थः अवच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वनिष्ठसंसर्गतानिरूपकाऽभावत्वनिष्ठप्रकारताप्रयोजिकाऽभावपदवृत्तिज्ञानीयाऽभावत्वविशेष्यतयैव => अवच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वनिष्ठसंसर्गतानिरूपक+अभावत्वनिष्ठप्रकारताप्रयोजिका+अभावपदवृत्तिज्ञानीय+अभावत्वविशेष्यतया+एव तयोरसमानाकारकत्वात् => तयोः+असमान+आकारकत्वात् सत्वात्तत्संग्रहः => सत्वात्+तत्संग्रहः समवायनिष्ठसंसर्गतानिरूपकघटत्वप्रकारताप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयघटत्वविषयतानिरूपितत्वस्यैव => समवायनिष्ठसंसर्गतानिरूपकघटत्वप्रकारताप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयघटत्वविषयतानिरूपितत्वस्य+एव घटनिष्ठविशेष्यतायां सत्वा"न्निरूपितत्वभावविरहेण" => घटनिष्ठविशेष्यतायाम्+ सत्वात्+निरूपितत्वभावविरहेण" सत्वा"न्निरूपितत्वभावविरहेण" => सत्वात्+निरूपितत्वभावविरहेण" विशेष्यतायां तादृशविषयताप्रयोज्यत्वं => विशेष्यतायाम्+ तादृशविषयताप्रयोज्यत्वम्+ तादृशविषयताप्रयोज्यत्वं च => तादृशविषयताप्रयोज्यत्वम्+ च तथाचोपस्थितिविषयतयोः => तथाच+उपस्थितिविषयतयोः समानाकारकत्वादुक्तानुपपत्तितादवास्थ्याच्चेति => समान+आकारकत्वात्+उक्त+अनुपपत्तितादवस्थ्यात्+च+इति (२)-संयोगेनाऽभावो नास्तीत्यादौ => (२)-संयोगेन+अभावः+ न+अस्ति+इत्यादौ नास्तीत्यादौ => न+अस्ति+इत्यादौ स्ववच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वरूपसंसर्गतायामस्त्येव, => स्ववच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वरूपसंसर्गतायाम्+अस्त्येव, स्वनिरूपिताऽभावत्वनिष्ठप्रकारतावैशिष्ट्यमपि => स्वनिरूपिता+अभावत्वनिष्ठप्रकारतावैशिष्ट्यम्+अपि प्रकारताप्रयोजकाऽभावपदभिन्ननञ्पदप्रयोज्यत्वसंबन्धेनाभावनिष्ठविशेष्यतायां सत्वात् => प्रकारताप्रयोजिका+अभावपदभिन्ननञ्पदप्रयोज्यत्वसम्बन्धेन+अभावनिष्ठविशेष्यतायाम्+ सत्वात् द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट इत्यादौ => इति+आदौ द्रव्यत्वनिष्ठप्रकारतानिरूपितद्रव्यनिष्ठनिरवच्छिन्नविशेष्यतायां सत्वेन => द्रव्यत्वनिष्ठप्रकारतानिरूपितद्रव्यनिष्ठनिरवच्छिन्नविशेष्यताय+ सत्वेन समवायनिष्ठसंसर्गतायां सत्वात्तत्समवायस्य => समवायनिष्ठसंसर्गतायाम्+ सत्वात्+तत्समवायस्य सत्वात्तत्समवायस्य => सत्वात्+तत्समवायस्य प्रकारतावैशिष्ट्यघटकप्रथमसंबन्धनिवेशान्नञ्द्वयगर्भवाक्यस्थलेविशेष्यता => प्रकारतावैशिष्ट्यघटकप्रथमसंबन्धनिवेशात्+नञ्द्वयगर्भवाक्यस्थलेविशेष्यता प्रकारताप्रयोजकपदयोर्भिन्नत्वादेकनञर्थीभूताऽभावनिष्ठप्रकारतावैशिष्ट्यस्यापरनञर्थीभूताऽभावत्वष्ठविशेष्यतायां सत्वात्तन्निरूपितत्वसंसर्गतायाः => प्रकारताप्रयोजकपदयोः+भिन्नत्वात्+एकनञर्थीभूता+अभावनिष्ठप्रकारतावैशिष्ट्यस्य+अपरनञर्थीभूता+अभावत्वष्ठविशेष्यतायाम्+ सत्वात्+तन्निरूपितत्वसंसर्गतायाः सत्वात्तन्निरूपितत्वसंसर्गतायाः => सत्वात्+तन्निरूपितत्वसंसर्गतायाः द्वितीयसंबन्धनिवेशस्तु => द्वितीयसंबन्धनिवेशः+तु पचतीत्यादौ => पचति+इत्यादौ पटभेदाभावात्तत्संग्रहो न => पटभेदाभावात्+तत्+संग्रहः+ न घटोस्ति => घटः+अस्ति कलशोस्तीतिसमूहालंबनाकाङ्क्षाज्ञानं तत => कलशः+अस्ति+इतिसमूहालंबन+आकाङ्क्षाज्ञानम्+ तत् उभयपदवृत्तिज्ञानं ततो => उभयपदवृत्तिज्ञानम्+ ततः+ ततो घटोपस्थितिः => ततः+ घटः+उपस्थितिः घटोपस्थितिः => घटः+उपस्थितिः तदुत्तरघटविषयकशाब्दबोधे => तत्+उत्तरघटविषयकशाब्दबोधे घटत्वप्रकारत्वघटविशेष्यत्वयोर्विनिगमनाविरहेण => घटत्वप्रकारत्वघटविशेष्यत्वयोः+विनिगमनाविरहेण पदद्वस्यैव => पदद्वस्य+एव विशेष्यतायां प्रकारताप्रयोजकपदभिन्नपदप्रयोज्यत्वसत्वात्तादृशविशेष्यतानिरूपितसंसर्गतायाः => विशेष्यतायाम्+ प्रकारताप्रयोजकपदभिन्नपदप्रयोज्यत्वसत्वात्+तादृशविशेष्यतानिरूपितसंसर्गतायाः प्रकारताप्रयोजकपदभिन्नपदप्रयोज्यत्वसत्वात्तादृशविशेष्यतानिरूपितसंसर्गतायाः => प्रकारताप्रयोजकपदभिन्नपदप्रयोज्यत्वसत्वात्+तादृशविशेष्यतानिरूपितसंसर्गतायाः स्वप्रयोजकपदसामान्यभिन्नत्वनिवेशे--विशेष्यतायां स्वप्रयोजकपदाऽस्वप्रयोजत्वस्य => स्वप्रयोजकपदसामान्यभिन्नत्वनिवेशे--विशेष्यतायाम्+ स्वप्रयोजकपद+अस्वप्रयोजत्वस्य स्वप्रयोजकपदाऽस्वप्रयोजत्वस्य => स्वप्रयोजकपद+अस्वप्रयोजत्वस्य नञ्द्वयगर्भवाक्यस्थलीयसंसर्गाऽसंग्रहः => नञ्द्वयगर्भवाक्यस्थलीयसंसर्ग+असंग्रहः स्वप्रयोजकपदनिष्ठाकाङ्क्षाज्ञानीयविषयतानिरूपितसांसर्गिकविषयतानिरूपितपदनिष्ठविषयताप्रयोज्यत्वसंसर्गस्य => स्वप्रयोजकपदनिष्ठ+आकाङ्क्षाज्ञानीयविषयतानिरूपितसांसर्गिकविषयतानिरूपितपदनिष्ठविषयताप्रयोज्यत्वसंसर्गस्य स्वं प्रकारता => स्वम्+ प्रकारता घटपदकलशविषयतयोर्निरूप्यनिरूपकभावविरहात् समूहालंबनाऽऽकाङ्क्षास्थले => घटपदकलशविषयतयो+ निरूप्यनिरूपकभावविरहात् घटघटत्वयोः => समूहालंबना+आकाङ्क्षास्थले | => संसर्गता+असंग्रहात्+न+उक्तापत्तिः। नञ्द्वयविषयतयोर्निरूप्यनिरूपकभावात्संसर्गतासंग्रहः => नञ्द्वयविषयतयोः+निरूप्यनिरूपकभावात्+संसर्गतासंग्रहः प्रकारताप्रयोजकपदविषयत्व-अव्यवहितोत्तरत्वाच्छिन्नविषयत्व-विशेष्यताप्रयोजकपदविषयत्वानामेव => प्रकारताप्रयोजकपदविषयत्व-अव्यवहितोत्तरत्वाच्छिन्नविषयत्व-विशेष्यताप्रयोजकपदविषयत्वानाम्+एव तत्प्रयोज्यत्वस्य => तत्+प्रयोज्यत्वस्य घटनिष्ठविशेष्यतायामसत्वान्न => घटनिष्ठविशेष्यतायामसत्वात्+न नन्वेवमपि => ननु+एवम्+अपि घटोस्तीत्यादौ => घटः+अस्ति+इत्यादौ घटपदाव्यवहितोत्तराऽस्तित्वज्ञानमिव, => घटपदाव्यवहित+उत्तर+अस्तित्वज्ञानम्+इव, साक्षात्परंपरासाधारणकारणतावच्छेदत्वस्य => साक्षात्+परंपरासाधारणकारणतावच्छेदत्वस्य वाऽस्तिविषयतायां => वा+अस्तिविषयतायाम्+अन्वयःसत्वाद् घटप्रकारताप्रयोजिका => या+आकाङ्क्षाज्ञानीया+अस्ति तन्निरूपिता => तत्+निरूपिता "व्यवहितपूर्वत्वं" => "व्यवहितपूर्वत्वम्+" घटविशेष्यतायां सत्वादिति => घटविशेष्यतायाम्+ सत्वात्+इति सत्वादिति => सत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न स्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयतासामानाधिकरण्यनिवेशेनोक्तदोषाभावात् => स्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयतासामानाधिकरण्यनिवेशेन+उक्तदोषाभावात् उक्ताऽऽकाङ्क्षाज्ञानीयाऽस्ति => उक्त+आकाङ्क्षाज्ञानीया+अस्ति "तिबन्ताऽस्धातु" => "तिबन्ता+अस्+धातु" घटत्वप्रकारताप्रयोजकीभूतवृत्तिज्ञानीयघटविषयतासामानाधिकरण्यविरहादिति => घटत्वप्रकारताप्रयोजकीभूतवृत्तिज्ञानीयघटविषयतासामानाधिकरण्यविरहात्+इति नचैवमपि => नच+एवम्+अपि याऽकाङ्क्षाज्ञानीया => या+आकाङ्क्षाज्ञानीया तन्निरूपित => तत्+निरूपित सांसर्गिकविषयतानिरूपिताऽस्तिविषयताप्रयोज्यत्वस्य => सांसर्गिकविषयतानिरूपिता+अस्तिविषयताप्रयोज्यत्वस्य घटविशेष्यतायां सत्वात्समवाय => घटविशेष्यतायाम्+ सत्वात्+समवाय सत्वात्समवाय => सत्वात्+समवाय संग्रहापत्तिरिति => संग्रहापत्तिः+इति घटविशेष्यतायां सत्वेपि => घटविशेष्यतायाम्+ सत्वे+अपि सत्वेपि => सत्वे+अपि याऽकाङ्क्षाज्ञानीयपदनिष्ठविषयता => या+आकाङ्क्षाज्ञानीयपदनिष्ठविषयता तन्निरूपितसांसर्गिकविषयतानिरूपितपदनिष्ठविषयतासमानाधिकरणवृत्तिज्ञानीयविषयताप्रयोज्यत्व => तत्+निरूपितसांसर्गिकविषयतानिरूपितपदनिष्ठविषयतासमानाधिकरणवृत्तिज्ञानीयविषयताप्रयोज्यत्व स्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयतासामानाधिकरण्योभयसं | => स्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयतासामानाधिकरण्योभयसम्+ | आऽकाङ्क्षाभास्यसंबन्धश्च => आकाङ्क्षाभास्यसंबन्धः+च नीलो घट => नीलः+ घट यत्तु => यत्+तु अभेदो न => अभेदः+ न संसर्गो द्विष्ठ => संसर्गः+ द्विष्ठ द्विष्ठत्वं न => द्विष्ठत्वम्+ न स्वाश्रयसामानाधिकरण्यान्यतरसं | => स्वाश्रयसामानाधिकरण्य+अन्यतरसम्+ | एवं विशिष्टबुद्धित्वहेतुकानुमानेनापि => एवम्+ विशिष्टबुद्धित्वहेतुकानुमानेन+अपि विशिष्टबुद्धित्वहेतुकानुमानेनापि => विशिष्टबुद्धित्वहेतुकानुमानेन+अपि संसर्गत्वं साधनीयम् => संसर्गत्वम्+ साधनीयम् क्वचिच्च => क्वचित्+च घटमित्यादौ => घटम्+इत्यादौ आधेयत्वादिः | => आधेयत्वादिः+ | शाब्दबोधो हि => शाब्दबोधः+ हि द्विविधः--अभेदविषयको भेदविषयकश्च => द्विविधः--अभेदविषयकः+ भेदविषयकः+च भेदविषयकश्च => भेदविषयकः+च भेदशब्दश्चाऽभेदान्यसंबन्धेषु => भेदशब्दश्च+अभेदान्यसंबन्धेषु भेदसंबन्धविशेषानाह => भेदसंबन्धविशेषान्+आह आधाराधेयेत्यादि => आधाराधेय+इत्यादि अत्राऽऽधारश्चाऽऽधेयश्च => अत्र+आधारश्च+आधेयः+च चाऽनुयोगी => च+अनुयोगी विषयश्च => विषयः+च तेषां भाव => तेषाम्+ भाव तथाचाऽऽधारताआधेयतेत्यादीना => तथाच+आधारताआधेयता+इत्यादीना द्विष्ठत्वमनुपपन्नं, => द्विष्ठत्वमनुपपन्नम्+, संयोगसमवायादिकं विहायाऽऽधारतात्वेन => संयोगसमवायादिकम्+ विहाय+आधारतात्वेन विहायाऽऽधारतात्वेन => विहाय+आधारतात्वेन संसर्गस्याऽदृष्टचरत्वाच्चेति => संसर्गस्य+अदृष्टचरत्वात्+त+इति चोत्सत्यम् => चेत्+संत्यम् नवीनमतेऽनुयोगिनिष्ठधर्मस्यैव => नवीनमते+अनुयोगिनिष्ठधर्मस्य+एव तन्मते => तत्+मते वह्नित्वं-अवच्छिन्नत्व-प्रतियोगित्वानां संसर्गत्वमिवाऽऽधारत्वाऽऽधेयत्वयोः => वह्नित्वम्+-अवच्छिन्नत्व-प्रतियोगित्वानाम्+ संसर्गत्वमिव+आधारत्वाऽऽधेयत्वयोः संसर्गत्वमिवाऽऽधारत्वाऽऽधेयत्वयोः => संसर्गत्वमिव+आधारत्वाऽऽधेयत्वयोः संसर्गत्वोपपत्तिरिति => संसर्गत्वोपपत्तिः+इति कुत्राऽभेदः => कुत्र+अभेदः समान्यतो नियमं => समान्यतः+ नियमम्+ नियमं दर्शयति => नियमम्+ दर्शयति अभेदश्चेति => अभेदश्च+इति नोपस्थापितस्यैवाऽभेदः => न+उपस्थापिपतस्य+एव+अभेदः सप्तम्यर्थोऽनुयोगित्वम्, => सप्तम्यर्थः+अनुयोगित्वम्, प्रकृत्यर्थस्याऽऽधेयतया, => प्रकृत्यर्थस्य+आधेयतया, निरूपकत्वसम्बन्धेनाऽभेदेऽन्वयः => निरूपकत्वसम्बन्धेन+अभेदे+अन्वयः उपस्थापितस्येत्यत्र => उपस्थापितस्येति+अत्र प्रकृत्यर्थस्याऽऽधेयतया, => प्रकृत्यर्थस्य+आधेयतया, निरूपकत्वसम्बन्धेनाऽभेदेऽन्वयः => निरूपकत्वसम्बन्धेन+अभेदे+अन्वयः प्रातिपदिकविशिष्टोऽभेदः => प्रातिपदिकविशिष्टः+अभेदः आकाङ्क्षाप्रयोज्यसांसर्गिकविषयतावानिति => आकाङ्क्षाप्रयोज्यसांसर्गिकविषयतावान्+इति पदेस्ववै..स्वप्रकृतिकविभक्तिसजातीयविभक्तिकत्व-स्वाव्यवहितपूर्ववर्तित्वान्यतरसं | => पदेस्ववै.स्वप्रकृतिकविभक्तिसजातीयविभक्तिकत्व-स्वाव्यवहितपूर्ववर्तित्वान्यतरसम्+ | नीलो घट => नीलः+ घट नीलघटमित्यत्र => नीलघटम्+इति+अत्र नीलस्यचाऽभेदः => नीलस्यच+अभेदः संसर्गो भासते => संसर्गः+ भासते इत्यर्थः(१) => इति+अर्थः(१) (वि-२)(१)-अत्रेदं बोध्यम् => (वि-२)(१)-अत्र+इदम्+ बोध्यम् यथाश्रुतमूलग्रन्थतोऽभेदत्वमेवोद्देश्यतावच्छेदकं प्रतीयते => यथाश्रुतमूलग्रन्थतः+अभेदत्वम्+एव+उद्देश्यतावच्छेदकम्+ प्रतीयते याऽकाङ्क्षाप्रयोज्यसांसर्गिकविषयता => या+आकाङ्क्षाप्रयोज्यसांसर्गिकविषयता तच्च => तत्+च ग्रन्थकृदसम्मतं प्रतिभाति => ग्रन्थकृदसम्मतम्+ प्रतिभाति स्तोकं पचतीत्यादौ => स्तोकम्+ पचति+इति+आदौ पचतीत्यादौ => पचति+इति+आदौ अभेदसंसर्गस्यासंग्रहः, => अभेदसंसर्गस्य+असंग्रहः, प्रातिपदिकविशिष्टत्वाभावादिति => प्रातिपदिकविशिष्टत्वाभावात्+इति पदविशिष्टोऽभेद => पदविशिष्टः+अभेद इत्येवोच्यतां किं => इत्येव+उच्यताम्+ किम्+ किं प्रातिपदिकविशिष्टोऽभेद => किम्+ प्रातिपदिकविशिष्टः+अभेद प्रातिपदिकविशिष्टोऽभेद => प्रातिपदिकविशिष्टः+अभेद इत्यनेन => इति+अनेन यत्राऽऽकाङ्क्षाप्रयोज्याभेदनिष्ठसांसर्गिकविषयतात्वं तत्र => यत्र+आकाङ्क्षाप्रयोज्याभेदनिष्ठसांसर्गिकविषयतात्वम्+ तत्र पदविशिष्टत्वमिति => पदविशिष्टत्वम्+इति स्तोकं पचतीत्यादावपि => स्तोकम्+ पचति+इत्यादौ+अपि पचतीत्यादावपि => पचति+इत्यादौ+अपि धातुरूपपदविशिष्टत्वसत्त्वान्न => धातुरूपपदविशिष्टत्वसत्त्वात्+न व्यापकत्वहानिरिति => व्यापकत्वहानिः+इति चेन्न => चेत्+न घटमित्यादौ => घटम्+इति+आदौ आधेयत्वनिष्ठसांसर्गिकविषयतायां तत्र(व्याप्यस्य) => आधेयत्वनिष्ठसांसर्गिकविषयतायाम्+ तत्र(व्याप्यस्य) आकाङ्क्षाप्रयोज्याऽभेदनिष्ठसांसर्गिकविषयतात्वस्य => आकाङ्क्षाप्रयोज्या+अभेदनिष्ठसांसर्गिकविषयतात्वस्य क्षतिरिति => क्षतिः+इति (वि-१)उपस्थापितस्यैवेति => (वि-१)उपस्थापितस्य+एवेति एवकारो भिन्नक्रमः => एवकारः+ भिन्नक्रमः स्वसमानविभक्तिकेनैवेत्यन्वयः => स्वसमानविभक्तिकेन+एवेति+अन्वयः एवकारव्यवच्छेद्यं दर्शयति => एवकारव्यवच्छेद्यम्+ दर्शयति नत्विति => नतु+इति विरुद्धविभक्तिमत्पदार्थस्येति => विरुद्धविभक्तिमत्पदार्थस्य+इति पदेनोपस्थापिस्येत्यर्थः => पदेन+उपस्थापिस्य+इत्यर्थः पूर्वेणाऽन्वयः => पूर्वेण+अन्वयः विरोधोऽसामानाधिकरण्यम्, => विरोधः+असामानाधिकरण्यम्, तच्च => तत्+च प्रकृतेऽव्यवहितपूर्वत्वसम्बन्धेन => प्रकृते+अव्यवहितपूर्वत्वसम्बन्धेन शब्दात्मकविभक्तीनामसामानाधिकरण्यस्याऽसंभवात् => शब्दात्मकविभक्तीनाम्+असामानाधिकरण्यस्य+असंभवात् एवं च => एवम्+ च नीलो घट => नीलः+ घट इत्यादौ => इति+आदौ विभक्त्योर्भिन्नतयाऽसामानाधिकरण्यादभेदान्वयबोधानुपपत्तिरिति => विभक्त्योः+भिन्नतया+असामानाधिकरण्यात्+अभेदान्वयबोधानुपपत्तिः+इति चेन्न => चेत्+न विशब्दो विरुद्धवचनः => विशब्दः+ विरुद्धवचनः इत्यर्थात् => इति+अर्थात् विरुद्धधर्मवानित्यर्थः => विरुद्धधर्मवान्+इत्यर्थः विरोधप्रतियोगीधर्मश्च => विरोधप्रतियोगीधर्मः+च विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्तिवृत्तिप्रथमत्वादिधर्मविरुद्धधर्मवद्विभक्तिमत्पदार्थस्याऽभेदो नाकाङ्क्षाभास्य => विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्तिवृत्तिप्रथमत्वादिधर्मविरुद्धधर्मवत्+विभक्तिमत्पदार्थस्य+अभेदः+ न+आकाङ्क्षाभास्य नाकाङ्क्षाभास्य => न+आकाङ्क्षाभास्य घट इत्यादौ => घटः+ इति+आदौ इत्यादौ => इति+आदौ प्रयोज्यत्त्वं सप्तम्यर्थः, => प्रयोज्यत्त्वम्+ सप्तम्यर्थः, बोधेऽन्वयो न => बोधे+अन्वयः+ न इत्यादिवाक्यजन्यनीलघटाऽभेदान्वयबोधाऽप्रसिद्धेरिति => इति+आदिवाक्यजन्यनीलघटाभेदान्वयबोधाप्रसिद्धेः+इति चेन्न => चेत्+न तस्यानुभवेऽन्वयात् => तस्य+अनुभवे+अन्वयात् नीलघटाऽभेदान्वयबोधस्य => नीलघट+अभेदान्वयबोधस्य इत्यादिवाक्यप्रयोज्यत्वप्रकारकसर्वानुभवविशेष्यत्वाभावादित्यर्थः => इत्यादिवाक्यप्रयोज्यत्वप्रकारकसर्वानुभवविशेष्यत्वाभावात्+इत्यर्थः अनुभवश्च => अनुभवः+च नीलघटाऽभेदबोधः => नीलघट+अभेदबोधः इत्याकारकः => इति+आकारकः नाऽप्रसिद्धिः => न+अप्रसिद्धिः स्वसमानविभक्तिकेनेत्यत्र => स्वसमानविभक्तिकेन+इति+अत्र स्वं विशेष्यवाचकपदं => स्वम्+ विशेष्यवाचकपदम्+ विशेष्यवाचकपदं तेन => विशेष्यवाचकपदम्+ तेन विभक्तिर्यस्येति => विभक्तिः+यस्य+इति विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तितुल्यविभक्तिकत्वं विशेषणवाचकपदे => विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तितुल्यविभक्तिकत्वम्+ विशेषणवाचकपदे तच्च => तत्+च विभक्त्योरतुल्यत्वादाह => विभक्त्योः+अतुल्यत्वात्+आह स्वसमानविभक्तिकत्वं चेति => स्वसमानविभक्तिकत्वम्+ चेति स्वोत्तरविभक्तिवृत्तिजातिमद्विभक्तिप्रकृतित्वमित्यर्थः => स्वोत्तरविभक्तिवृत्तिजातिमत्+विभक्तिप्रकृतित्वम्+इत्यर्थः स्वं-विशेष्यवाचकपदम् => स्वम्+-विशेष्यवाचकपदम् सुप्त्वादिजातिमादाय => सुप्त्वादिजातिम्+आदाय घट इत्यादावभेदान्वयापत्तिवारणायाह => घटः+ इत्यादौ+अभेदान्वयापत्तिवारणाय+आह इत्यादावभेदान्वयापत्तिवारणायाह => इत्यादौ+अभेदान्वयापत्तिवारणाय+आह साजात्यं चेति => साजात्यम्+ चेति स्वोत्तरविभक्तिवृत्तिर्योविभक्तिविभाजकःप्रथमत्वाद्यन्यतमोधर्मः => स्वोत्तरविभक्तिवृत्तिः+यः+विभक्तिविभाजकःप्रथमत्वात्+अन्यतमोधर्मः तद्विभक्तिप्रकृतित्वमिति => तद्विभक्तिप्रकृतित्वम्+इति सुप्त्वतिङ्त्वर्विभक्तिविभाजकत्वात्सुप्वेन => सुप्त्वतिङ्त्वः+विभक्तिविभाजकत्वात्+सुप्वेन साजात्यमादाय => साजात्यम्+आदाय घट इत्यादौ => घटः+ इति+आदौ इत्यादौ => इति+आदौ किं च => किम्+ च प्रथमत्वेऽसंभवात्तस्य => प्रथमत्वे+असंभवात्+तस्य प्रथमत्वादिनेत्यस्याऽसंगत्यापत्तेश्चातौ => प्रथमत्वादिन+इत्यस्य+असंगत्यापत्तेश्चातौ सुब्विभाजकधर्मत्येव => सुप्+विभाजकधर्मत्येव कथं नोक्तमिति => कथम्+ न+उक्तम्+इति नोक्तमिति => न+उक्तम्+इति कोसौ => कः+असौ सुब्विभाजको धर्मइत्याकाङ्क्षानिवृत्तये => सुप्+विभाजकः+ धर्मइत्याकाङ्क्षानिवृत्तये प्रथमत्वादिनेति => प्रथमत्वादिन+इति प्रथमत्वादिनेत्येतावन्मात्रोक्तौ => प्रथमत्वादिन+इत्येतावन्+मात्रोक्तौ इत्यादावप्यभेदबोधापत्तिरतोविभक्तिविभाजकेति => इत्यादौ+अपि+अभेदबोधापत्तिः+अतः+विभक्तिविभाजकेति प्रथमत्वाद्यन्यतमधर्मेण => प्रथमत्वादि+अन्यतमधर्मेण साजात्योक्त्तौ => साजात्य+उक्त्तौ कोपि => कः+अपि सुब्विभाजकत्वं तु => सुप्+विभाजकत्वम्+ तु सुप्त्वव्याप्याऽव्याप्यत्वम् => सुप्त्वव्याप्या+अव्याप्यत्वम् तच्च => तत्+च स्वद्वयं सुप्त्वपरम् => स्वद्वयम्+ सुप्त्वपरम् विशेष्यदलोपादानात्सुप्त्वस्य => विशेष्यदलोपादानात्+सुप्त्वस्य सुप्त्वादीनां विभाजकत्ववारणाय => सुप्त्वादीनाम्+ विभाजकत्ववारणाय सुप्त्वव्याप्यसुप्त्वव्याप्यत्वस्यैव => सुप्त्वव्याप्यसुप्त्वव्याप्यत्वस्य+एव सत्वात्स्वव्याप्यव्याप्यत्वघटकप्राथमिकं व्याप्यत्वं => सत्वात्+स्वव्याप्यव्याप्यत्वघटकप्राथमिकम्+ व्याप्यत्वम्+ व्याप्यत्वं न्यूनवृत्तित्वरूपं => व्याप्यत्वम्+ न्यूनवृत्तित्वरूपम्+ न्यूनवृत्तित्वरूपं बोध्यम् => न्यूनवृत्तित्वरूपम्+ बोध्यम् तच्च => तत्+च सामानाधिकरण्याविशेषितं ग्राह्यम् => सामानाधिकरण्याविशेषितम्+ ग्राह्यम् एवं सुप्त्वव्याप्यप्रथमत्वादिव्याप्यत्वस्यैव => एवम्+ सुप्त्वव्याप्यप्रथमत्वादिव्याप्यत्वस्य+एव सुप्त्वव्याप्यप्रथमत्वादिव्याप्यत्वस्यैव => सुप्त्वव्याप्यप्रथमत्वादिव्याप्यत्वस्य+एव सत्वात्तद्वारणाय द्वितीय => सत्वात्+ तद्वारणाय व्याप्यत्वमपि न्यूनवृत्तित्वरूपं => अव्याप्यात्वघटकम्+ व्याप्यत्वम्+अपि न्यूनवृत्तित्वरूपं => व्याप्यत्वम्+अपि बोध्यम् => न्यूनवृत्तित्वरूपम्+बोध्यम् प्रथमत्वादिविशिष्टान्यत्वं विशेषणीयम् => प्रथमत्वादिविशिष्टान्यत्वम्+ विशेषणीयम् स्वानाश्रयवृत्तित्वोभयसं | => स्वानाश्रयवृत्तित्वोभयसम्+ | सुप्त्वव्याप्यसुअमाद्यन्यतरत्व-सुट्त्वव्याप्यत्वस्य => सुप्त्वव्याप्यसुअमादि+अन्यतरत्व-सुट्त्वव्याप्यत्वस्य सत्वेपि => सत्वे+अपि स्वन्यूनवृत्तिर्योधर्मस्तदन्यूनवृत्तित्वम् => स्वन्यूनवृत्तिः+यःधर्मः+तदन्यूनवृत्तित्वम् सुब्विभाजकत्वम् => सुप्+विभाजकत्वम् स्वं सुप्त्वम् => स्वम्+ सुप्त्वम् प्रथमत्वादिविशिष्टान्यत्वं विशेषणीयम् => प्रथमत्वादिविशिष्टान्यत्वम्+ विशेषणीयम् स्वानाश्रयवृत्तित्वोभयसं | => स्वानाश्रयवृत्तित्वोभयसम्+ | सुप्त्वविशिष्टोधर्मः => सुप्त्वविशिष्टः+धर्मः सुब्विभाजकः => सुप्+विभाजकः स्वविशिष्टाव्याप्यत्वं स्वव्याप्यघटितत्वै.तत्रितयसं => स्वविशिष्टाव्याप्यत्वम्+ स्वव्याप्यघटितत्वैतत्रितयसम्+ स्वव्याप्यघटितत्वै.तत्रितयसं | => स्वव्याप्यघटितत्वैतत्रितयसम्+ | प्रथमत्ववै..स्वव्याप्यत्व,स्वभिन्नत्वोभयसं | => प्रथमत्ववै.स्वव्याप्यत्व,स्वभिन्नत्व+उभयसम्+ | सुब्विभाजकत्ववारणाय => सुप्+विभाजकत्ववारणाय सुप्त्वस्यापि => सुप्त्वस्य+अपि सुप्त्वव्याप्यत्वात्तद्दोषवारणाय => सुप्त्वव्याप्यत्वात्+तद्दोषषवारणाय स्वविशिष्टविशिष्टभिन्नत्वोभयसं | => स्वविशिष्टविशिष्टभिन्नत्व+उभयसम्+ | सुप्त्वव्याप्यं यत्सु--आम् => सुप्त्वव्याप्यम्+ यत्+सु--आम् यत्सु--आम् => यत्+सु--आम् एतदन्यतरत्वादिकं प्रथमत्वादेस्तद् => एतदन्यतरत्वादिकम्+ प्रथमत्वादेः+तद् प्रथमत्वादेस्तद् => प्रथमत्वादेः+तद् एवं च => एवम्+ च तादृशान्यतरत्वव्याप्यसुत्वघटित्वादन्यतरत्वादेर्वारणम् => तादृशान्यतरत्वव्याप्यसुत्वघटित्वात्+अन्यतरत्वादेः+वारणम् स्वाभावसमानाधिकरण्योभयसं | => स्वाभावसमानाधिकरण्योभयसम्+ | प्रथमत्वादेर्विभाजकत्वानुपपत्तिः => प्रथमत्वादेः+विभाजकत्वानुपपत्तिः सुप्त्वव्याप्यतृतीयात्वविशिष्टमेवाऽऽप्त्वं न => सुप्त्वव्याप्यतृतीयात्वविशिष्टम्+एव+आप्त्वम्+ न तद्भिन्नमिति => तद्भिन्नम्+इति नानुपपत्तिरितिजयायाम् => न+अनुपपत्तिः+इतिजयायाम् गौरवभीरुभिरुपेक्षणीयम् => गौरवभीरुभिः+उपेक्षणीयम् समानानुपूर्वीकत्वमिति => समानानुपूर्वीकत्वम्+इति समाना-एका-आनुपूर्वीययोस्ते => समाना-एका-आनुपूर्वीययोः+ते स्वं विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्तिः => स्वम्+ विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्तिः आनुपूर्वीमत्वं विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिनिष्ठमिति => आनुपूर्वीमत्वम्+ विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिनिष्ठम्+इति विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिनिष्ठमिति => विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिनिष्ठम्+इति तत्तद्वर्णोत्तरत्तत्तद्वर्णत्वरूपा => तत्+तद्वर्णोत्तरत्तत्+तद्वर्णत्वरूपा सुत्वविशिष्टमेव => सुत्वविशिष्टम्+एव तच्च => तत्+च एवास्तीति => एव+अस्ति+इति विशेष्यवाचकपदप्रकृतित्वं न => विशेष्यवाचकपदप्रकृतित्वम्+ न तदानुपूर्व्याश्रयविभक्तिप्रकृतित्वं विशेष्यवाचकपदे => तदानुपूर्व्याश्रयविभक्तिप्रकृतित्वम्+ विशेष्यवाचकपदे वै..अव्यवहितपूर्वत्वसं | => वै.अव्यवहितपूर्वत्वसम्+ | सकारो विभक्तिरिति => सकारः+ विभक्तिः+इति विभक्तिरिति => विभक्तिः+इति ग्रहणाऽसंभवः => ग्रहणा+असंभवः विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्तिघटकमात्रवृत्तयो यावदानुपूर्व्यस्तान्वदानुपूर्वीमद्वर्णसमुदायघटितत्वं => विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्तिघटकमात्रवृत्तयः+ यावत्+आनुपूनुपूर्व्य+तान्वदानुपूर्वीमत्+वर्णसमुदायघटितत्वम्+ यावदानुपूर्व्यस्तान्वदानुपूर्वीमद्वर्णसमुदायघटितत्वं विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिनिष्ठमित्यर्थे => यावत्+आनुपूनुपूर्व्य+तान्वदानुपूर्वीमत्+वर्णसमुदायघटितत्वम्+ विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिनिष्ठम्+इत्यर्थे विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिनिष्ठमित्यर्थे => विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिनिष्ठम्+इत्यर्थे समानानुपूर्विकत्वप्रसंगादिति => समानानुपूर्विकत्वप्रसंगात्+इति चेन्न => चेत्+न पदविशिष्टपदत्वं समानानुपूर्वीकत्वम्(१) => पदविशिष्टपदत्वम्+ समानानुपूर्वीकत्वम्(१) वै..स्वघटकाऽवृत्तिश्रावणविषयतावच्छेदकधर्मावच्छिन्नघटितत्व-स्ववृत्तित्वोभयसं | => वै.स्वघटक+आवृत्तिश्रावणविषयतावच्छेदकधर्मावच्छिन्नघटितत्व-स्ववृत्तित्वोभयसम्+ | स्ववृत्तित्वं च => स्ववृत्तित्वम्+ च वारणायाऽद्यसम्बन्धः => वारणाय+आद्यसम्बन्धः विशेषतश्च => विशेषतः+च घटपदसमानानुपूर्वीकत्वं स्वनिष्ठघटत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपिताऽत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपितघटत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपितात्वाऽवच्छिन्नविषयत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदप्रतियोगितावच्छेदकविषयतात्वसमनियतज्ञानीयविषयतापर्याप्त्यवच्छेदकधर्मवत्वम् => घटपदसमानानुपूर्वीकत्वम्+ स्वनिष्ठघटत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपिता+अत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपितघटत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपितात्व+अवच्छिन्नविषयत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदप्रतियोगितावच्छेदकविषयतात्वसमनियतज्ञानीयविषयतापर्याप्त्यवच्छेदकधर्मवत्वम् स्वनिष्ठघटत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपिताऽत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपितघटत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपितात्वाऽवच्छिन्नविषयत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदप्रतियोगितावच्छेदकविषयतात्वसमनियतज्ञानीयविषयतापर्याप्त्यवच्छेदकधर्मवत्वम् => स्वनिष्ठघटत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपिता+अत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपितघटत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपितात्व+अवच्छिन्नविषयत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदप्रतियोगितावच्छेदकविषयतात्वसमनियतज्ञानीयविषयतापर्याप्त्यवच्छेदकधर्मवत्वम् विषयतात्वसमनैयत्वं च => विषयतात्वसमनैयत्वम्+ च स्वनिरूपितविषयतावत्वसं | => स्वनिरूपितविषयतावत्वसम्+ | स्वं ज्ञानं, => स्वम्+ ज्ञानम्+, ज्ञानं, => ज्ञानम्+, विषयतावत्वं च => विषयतावत्वम्+ च स्वावच्छेदकसम्बन्धावच्छिन्नत्व-स्वसमानाधिकरण्योभयसं | => स्वावच्छेदकसम्बन्धावच्छिन्नत्व-स्वसमानाधिकरण्योभयसम्+ | अन्वयबोधानुपपत्तेरिति => अन्वयबोधानुपपत्तेः+इति वेदपदोत्तरजस्विभक्तिवृत्तिआनुपूर्वीमत्वस्य => वेदपदोत्तरजस्+विभक्तिवृत्तिआनुपूर्वीमत्वस्य अभावादभेदान्वयबोधानुपपत्तेरिति => अभावात्+अभेदान्वयबोधानुपपत्तेः+इति इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् सुन्दराभ्यां घटाभ्यामित्यादौ => सुन्दराभ्याम्+ घटाभ्याम्+इत्यादौ घटाभ्यामित्यादौ => घटाभ्याम्+इत्यादौ तृतीयात्वग्रहेऽपरत्र => तृतीयात्वग्रहे+अपरत्र समानानुपूर्वीकत्वात्ततोऽभेदान्वयापत्तिर्बोध्या => समानानुपूर्वीकत्वात्+ततः+अभेदान्वयापत्तिः+बोध्या सुन्दराभ्यामित्यत्र => सुन्दराभ्याम्+इति+अत्र चतुर्थीत्वविरुद्धतृतीयात्वग्रहो करणत्वग्रहे => चतुर्थीत्वविरुद्धतृतीयात्वग्रहः+ करणत्वग्रहे नान्यथा, => न+अन्यथा, करणत्वपरत्वेऽभेदान्वयबोधो दुर्घटः, => करणत्वपरत्वे+अभेदान्वयबोधः+ दुर्घटः, करणत्वविशेषणत्वेनोपस्थितस्य => करणत्वविशेषणत्वेन+उपस्थितस्य सुन्दरस्याऽन्यत्राऽन्वयाऽयोगात् => सुन्दरस्य+अन्यत्र+अन्वया+अयोगात् विशेषणस्याऽन्यत्र => विशेषणस्य+अन्यत्र विशेषणत्वेनाऽन्वयायोगादिति => विशेषणत्वेन+अन्वयायोगात्+इति नात्रापत्त्यवकाश => न+अत्रापत्त्यवकाश प्रमाणमिति => प्रमाणम्+इति प्रयोगस्याऽसाधुत्वात्तदनुरोधोऽसंगत => प्रयोगस्य+असाधुत्वात्+तदनुरोधः+असंगत इत्याशंकते => इति+आशंकते नन्विति => ननु+इति विंशत्याद्याः => विंशति+आद्याः सदैकत्वं सर्वाः => सदा+एकत्वम+ सर्वाः संख्यायां द्वित्वबहुत्वे => संख्यायाम्+ द्वित्वबहुत्वे (वि-२)(१)-लता-ताल-रस-सरेत्यादीनां च => (वि-२)(१)-लता-ताल-रस-सर+इत्यादीनाम्+ च लताशब्दघटकावृत्तिश्रावणविषयतावच्छेदकोधर्मः--तकारोत्तरलत्वं तदवच्छिन्नघटितस्यैव => लताशब्दघटकावृत्तिश्रावणविषयतावच्छेदकः+धर्मः--तकारोत्तरलत्वम्+ तदवच्छिन्नघटितस्य+एव तदवच्छिन्नघटितस्यैव => तदवच्छिन्नघटितस्य+एव एवं सरशब्देपि => एवम्+ सरशब्देपि पदत्वस्याननुगमान्नोक्तानुगमसंभवः => पदत्वस्य+अननुगमात्+न+उक्तानुगमसंभवः नचार्थबोधप्रयोजकतावच्छेदकत्वेन => नच+अर्थबोधप्रयोजकतावच्छेदकत्वेन पदत्वमनुगमनीयम् => पदत्वम्+अनुगमनीयम् चार्थबोधप्रयोजकतानवच्छेदकधर्मवद्विशिष्टो यस्तादृशधर्मवान् => च+अर्थबोधप्रयोजकतानवच्छेदकधर्मवत्+विशिष्टः+ यः+तादृशधर्मवान् यस्तादृशधर्मवान् => यः+तादृशधर्मवान् तत्वं समानानुपूर्वीकत्वम् => तत्वम्+ समानानुपूर्वीकत्वम् वै..स्वघटकतावच्छेदकधर्मावच्छिन्नाऽघटितत्वस्ववृत्तित्वोभयसं | => वै.स्वघटकतावच्छेदकधर्मावच्छिन्न+अघटितत्वस्ववृत्तित्वोभयसम्+ | स्ववृत्तित्वं च => स्ववृत्तित्वम्+ च स्वघटकतानवच्छेदकधर्मावच्छिन्नाघटितत्वसम्बन्धेन => स्वघटकतान्+अवच्छेदकधर्मावच्छिन्नाघटितत्वसम्बन्धेन धर्मो घ-घत्व-अ-अत्व-ट-टत्व-अ-अत्वएतद् => धर्मः+ घ-घत्व-अ-अत्व-ट-टत्व-अ-अत्वएतद् समानानुपूर्वीकत्वापत्तिः, => समान+आनुपूर्वीकत्वापत्तिः, तयोरिति => तयोः+इति तादृशधर्मवत्वादिति => तादृशधर्मवत्वात्+इति तत्प्रवेशे => तत्+प्रवेशे चेन्न => चेत्+न समानानुपूर्वीकत्वानुपत्तेरिति => समानानुपूर्वीकत्वानुपत्तेः+इति यद्धर्मावच्छिन्नसमानानुपूर्वीकत्वं विवक्षितं => यद्धर्मावच्छिन्नसमानानुपूर्वीकत्वम्+ विवक्षितम्+ विवक्षितं तद्धर्मसमनियतज्ञानीय => विवक्षितम्+ तद्धर्मसमनियतज्ञानीय धर्मसमनैयत्यं च => धर्मसमनैयत्यम्+ च स्वनिरूपितविषयताविशिष्टविषयतावत्वसं | => स्वनिरूपितविषयताविशिष्टविषयतावत्वसम्+ | वै..स्वानवच्छेदकसम्बन्धानवच्छिन्नत्व-स्वसामानाधिकरण्योभयसं | => वै.स्वानवच्छेदकसम्बन्धानवच्छिन्नत्व-स्वसामानाधिकरण्योभयसम्+ | तादात्म्यसं | => तादात्म्यसम्+ | घटपदसमानानुपूर्वीकत्वं घटपदे => घटपदसमानानुपूर्वीकत्वम्+ घटपदे तत्समनियतं घटज्ञानं, => तत्+समनियतम्+ घटज्ञानम्+, घटज्ञानं, => घटज्ञानम्+, |तादृशविषयतात्वं => |तादृशविषयतात्वम्+ प्रकारतायां एवं => प्रकारतायाम्+ एवम्+ एवं => एवम्+ अत्व-टत्वावच्छिन्नप्रकारतायां => अत्व-टत्वावच्छिन्नप्रकारतायाम्+ अत्वावच्छिन्नविशेष्यतायां च => अत्वावच्छिन्नविशेष्यतायाम्+ च तत्रैव => तत्र+एव घटज्ञानमपि => घटज्ञानम्+अपि मुख्यविशेष्यताद्वयशून्यत्वं निवेशनीयम् => मुख्यविशेष्यताद्वयशून्यत्वम्+ निवेशनीयम् समूहालंबनमादाय => समूहालंबनम्+आदाय प्रथमसमनियत्वघटकव्यापकत्वव्याप्यत्वयोर्निवेशः => प्रथमसमनियत्वघटकव्यापकत्वव्याप्यत्वयोः+निवेशः एवं द्वितीयसामनैयत्येपि => एवम्+ द्वितीयसामनैयत्येपि समानानुपूर्वीकत्वमापादनीयम् => समानानुपूर्वीकत्वम्+आपादनीयम् (वि-१)-अस्यार्थः => (वि-१)-अस्य+अर्थः विंशत्याद्याः => विंशति+आद्याः संख्यापराश्च => संख्यापराः+च भवन्तीति => भवन्ति+इति इत्यनुशासनाच्छतं ब्राह्मणा => इत्यनुशासनात्+शतम्+ ब्राह्मणा मित्युक्तनियमशरीरे => म्+इति+उक्तनियमशरीरे इत्युक्तौ => इति+उक्तौ नानुपपत्तिः,वेदा => न+अनुपपत्तिः,वेदा प्रमाणमित्यस्य => प्रमाणम्+इत्यस्य साधुतैव => साधुत+एव नास्ति => न+अस्ति तत्रानुपपत्तिरिति => तत्र+अनुपपत्तिः+इति साजात्योक्तौ => साजात्य+उक्तौ साजात्योकौ => साजात्य+उक्तौ इत्यादिप्रयोगापत्तिरित्याशयेनाह => इत्यादिप्रयोगापत्तिः+इति+आशयेन+आह कथं प्रथा => कथम्+ प्रथा प्रायस्ता => प्रायः+ता प्रमाणपदं विशेष्यवाचकवेदपदसमानवचनकं => प्रमाणपदम्+ विशेष्यवाचकवेदपदसमानवचनकम्+ विशेष्यवाचकवेदपदसमानवचनकं विशेषानुशासनवचनकभिन्नत्वे => विशेष्यवाचकवेदपदसमानवचनकम्+ विशेषानुशासनवचनकभिन्नत्वे यद्यद्विशेषणानुशासनबोधितवचनकभिन्नं विशेषणवाचकपदं => यद्यद्विशेषणानुशासनबोधितवचनकभिन्नम्+ विशेषणवाचकपदम्+ विशेषणवाचकपदं तत्तद्विशेष्यवाचकपदसमानवचनकमिति => विशेषणवाचकपदम्+ तत्+तद्विशेष्यवाचकपदसमानवचनकम्+ तत्तद्विशेष्यवाचकपदसमानवचनकमिति व्याप्तिं => तत्+तद्विशेष्यवाचकपदसमानवचनकम्+ इतिव्याप्तिम्+ व्याप्तिं दर्शयति => इतिव्याप्तिम्+ दर्शयति विशेष्यविशेषणवाचकपदयोरिति => विशेष्यविशेषणवाचकपदयोः+इति नियतवचनकत्वानुशिष्ट => नियतवचनकत्व+अनुशिष्ट भेदकूटवत्प्रातिपदिक => भेदकूटवत्+प्रातिपदिक तत्तद्विशेष्यवाचकपदप्रकृतिकविभक्ति => तत्+तद्विशेष्यवाचकपदप्रकृतिकविभक्ति वृत्यानुपूर्वीमद्विभक्तिप्रकृतित्वमिति => वृत्यानुपूर्वीमत्+विभक्तिप्रकृतित्वम्+इति प्रातिपदिकवै..स्वप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपिततादात्म्यसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताप्रयोजकत्व--नियतवचनकत्वानुशिष्टभेदकूटत्वोभयसं | => प्रातिपदिकवै.स्वप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपिततादात्म्यसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताप्रयोजकत्व--नियतवचनकत्वानुशिष्टभेदकूटत्व+उभयसम्+ | समानवचनत्वेत्यर्थः => समानवचनत्वेति+अर्थः साधुत्वोपपादनेपीति => साधुत्वोपपादनेपि+इति समानवचनकत्वाभावादिति => समानवचनकत्वाभावात्+इति शक्तिर्निपुणतालोककाव्यशास्त्राद्यवेक्षणात् => शक्तिः+निपुणतालोककाव्यशास्त्राद्यवेक्षणात् काव्यज्ञशिक्षयाऽभ्यास => काव्यज्ञशिक्षया+अभ्यास हेतुस्तदुद्भवे => हेतुः+तदुद्भवे संस्कारविशेषः--प्रतिभाऽपरपर्यायः => संस्कारविशेषः--प्रतिभा+अपरपर्यायः काव्यज्ञशिक्षाप्रयुक्तोऽभ्यासः-काव्यकरणे => काव्यज्ञशिक्षाप्रयुक्तः+अभ्यासः-काव्यकरणे हेतुस्तदुद्भवे => हेतुः+तदुद्भवे हेतुरिति => हेतुः+इति अत्रेति => अत्र+इति शक्ति-निपुणताऽभ्यासानां परामर्शः => शक्ति-निपुणता+अभ्यासानाम्+ परामर्शः हेतुरित्यर्थः => हेतुः+इत्यर्थः असंगतिदुर्वारैवेति => असंगतिदुर्वार+एवेति हेतुरित्यनयोः => हेतुः+इत्यनयोः समानवचनकत्वविरहादिति => समानवचनकत्वविरहात्+इति समानलिङ्गकत्वं च => समानलिङ्गकत्वम्+ च स्ववृत्तिपुंल्लिङ्गत्वाद्यन्यतमत्वम् => स्ववृत्तिपुंल्लिङ्गत्वादि+अन्यतमत्वम् पुंल्लिङ्गत्वादिकं च => पुंल्लिङ्गत्वादिकम्+ च लिङ्गरोमवत्वं पुंस्त्वम् => लिङ्गरोमवत्वम्+ पुंस्त्वम् अनुगमस्तु => अनुगमः+तु स्वानुपूर्व्यामानुपूर्वीवै. => स्वानुपूर्व्याम्+आनुपूर्वीवै. स्वविशिष्टविषयतात्वव्यापकत्वसं | => स्वविशिष्टविषयतात्वव्यापकत्वसम्+ | विषयतायां => विषयतायाम्+अन्वयः स्ववै._स्वघटकवर्णावृत्तित्व--स्वावच्छिन्नविषयताप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपितपुंस्त्वप्रकारताप्रयोजकत्वोभयसं | => स्ववै.स्वघटकवर्णावृत्तित्व--स्वावच्छिन्नविषयताप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपितपुंस्त्वप्रकारताप्रयोजकत्व+उभयसम्+ | स्वावच्छिन्नविषयताप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपितसंख्यानिष्ठप्रकारताप्रयोजकविषयतावच्छेदकावच्छिन्नत्वसं | => स्वावच्छिन्नविषयताप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपितसंख्यानिष्ठप्रकारताप्रयोजकविषयतावच्छेदकावच्छिन्नत्वसम्+ | सुत्वरूपाऽनुपूर्व्यवच्छिन्नविषयता => सुत्वरूपा+आनुपूर्व्यवच्छिन्नविषयता स्वपदग्राह्यतटवृत्त्यानुपूर्व्यवच्छिन्नविषयतायां => स्वपदग्राह्यतटवृत्त्यानुपूर्व्यवच्छिन्नविषयतायाम्+अन्वयः व्यापकताघटकत्वपदं तटपदपरम् => व्यापकताघटकत्वपदम्+ तटपदपरम् इदं च => इदम्+ च स्तनकेशवर्तीं स्त्री => स्तनकेशवर्तीम्+ स्त्री स्याल्लोमशः => स्यात्+लोमशः प्राण्यप्राणिसाधारणं पदसंस्कारप्रयोजकं => प्राण्यप्राणिसाधारणम्+ पदसंस्कारप्रयोजकम्+ पदसंस्कारप्रयोजकं पुल्लिङ्गत्वादिना => पदसंस्कारप्रयोजकम्+ पुल्लिङ्गत्वादिना परिभाषितत्वं तद्बोध्यम् => परिभाषितत्वम्+ तद्बोध्यम् तदुक्तम् => तत्+उक्तम् स्त्रीलिङ्गमपि => स्त्रीलिङ्गम्+अपि पुल्लिङ्गक्वीवल्लिङ्गमिति => पुल्लिङ्गक्वीवल्लिङ्गम्+इति शब्दसंस्कारसिद्ध्यर्थं भाषया => शब्दसंस्कारसिद्ध्यर्थम्+ भाषया स्त्रीलिङ्गं पुल्लिङ्गं => स्त्रीलिङ्गम्+ पुल्लिङ्गम्+ पुल्लिङ्गं नपुंसकलिंङ्गमिति => पुल्लिङ्गम्+ नपुंसकलिंङ्गम्+इति नपुंसकलिंङ्गमिति => नपुंसकलिंङ्गम्+इति तटमित्यादौ => तटम्+इत्यादौ प्रयाजनं चेह => प्रयोजनम्+ चेह तटइत्यादौ => तटइति+आदौ तटमित्यादौ => तटम्+इत्यादौ सुबादेर्लुगादिः => सुबादेः+लुगादिः नास्ति => न+अस्ति तत्रापि => तत्र+अपि बोधकं तटादिपदम् => बोधकम्+ तटादिपदम् तत्तदर्थे => तत्+तदर्थे एवं समानलिंङ्गकस्थले => एवम्+ समानलिंङ्गकस्थले प्रमाणमित्यादौ => प्रमाणम्+इत्यादौ औत्सर्गिकं | => औत्संर्गिकम्+ | अपदं न => अपदम्+ न प्रत्युञ्जीतेतिन्यायादिति => प्रत्युञ्जीतेतिन्यायात्+इति नैकवचनान्तत्वमिति => न+एकवचनान्तत्वम्+इति अनुपपत्तिरिति => अनुपपत्तिः+इति समानवचनकत्वानुपपत्तिरिति => समानवचनकत्वानुपपत्तिः+इति विशेष्यविशेषणवाचकपदयोरसति => विशेष्यविशेषणवाचकपदयोः+असति विशेषानुशासने => विशेष+अनुशासने समानवचनकत्वमिति => समानवचनकत्वम्+इति यत्रेति => यत्र+इति प्रत्यक्षानुमानोपमानशब्दाः, => प्रत्यक्ष+अनुमान+उपमानशब्दाः, प्रमाणानीत्यत्र => प्रमाणानि+इति+अत्र पितरो देवताः => पितरः+ देवताः चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः विशेष्यवाचकप्रत्यक्षानुमानोपमानशब्द => विशेष्यवाचकप्रत्यक्षानुमान+उपमानशब्द चाऽविवक्षिततया => च+अविवक्षिततया तत्रैव => तत्र+एव प्रमाणमित्यादौ => प्रमाणम्+इत्यादौ बहुत्वसंख्याविरुद्धैकत्वसंख्यायाः => बहुत्वसंख्याविरुद्ध+एकत्वसंख्यायाः समानानुपूर्वीकत्वरूपं साजात्यं => समान+आनुपूर्वीकत्वरूपम्+ साजात्यम्+ साजात्यं न => साजात्यम्+ न विवक्षणीयमिति => विवक्षणीयम्+इति त्रल्प्रत्ययस्य => त्रल्+प्रत्ययस्य घटकत्वमर्थः => घटकत्वम्+अर्थः विशेष्यवाचकपदेऽन्वयः => विशेष्यवाचकपदे+अन्वयः विशेष्यवाचकेत्यस्य => विशेष्यवाचकेति+अस्य विशेष्यबोधकेत्यर्थः => विशेष्यबोधकेति+अर्थः पशुरित्यादौ => पशुः+इत्यादौ विशेष्यवाचकपदोत्तरत्वेनाऽनुसन्धीयमानेत्यर्थः => विशेष्यवाचकपदोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमान+इत्यर्थः सुन्दरं दधीत्यत्र => सुन्दरम्+ दधि+इत्यत्र दधीत्यत्र => दधि+इत्यत्र विशेष्यवाचकदधिपदाऽव्यवहितोत्तरविभक्तेरप्रसिद्धावपि => विशेष्यवाचकदधिपद+अव्यवहितोत्तरविभक्तेः+अप्रसिद्धौ+अपि वाक्यघटकविशेष्यबोधकपदाव्यवहितोत्तरत्वेनाऽनुसन्धीयमानेत्यर्थः => वाक्यघटकविशेष्यबोधकपदाव्यवहितोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमान+इत्यर्थः विभक्तित्वेनोपादानं किमर्थम्, => विभक्तित्वेन+उपादानम्+ किमर्थम्, विशेष्यवाचकपदोत्तरत्वेनोपादानस्य => विशेष्यवाचकपदोत्तरत्वेन+उपादानस्य सुन्दरं दधि => सुन्दरम्+ दधि बहवो गुणा => बहवः+ गुणाः+ गुणा इत्यत्र => गुणाः+ इति+अत्र इत्यत्र => इति+अत्र विवक्षायां सुन्दरं => विवक्षायाम्+ सुन्दरम्+ सुन्दरं दधीति => सुन्दरम्+ दधि+इति दधीति => दधि+इति समानवचनकत्वस्येष्टतया => समानवचनकत्वस्य+इष्टतया विशेष्यवाचकदधिपदाऽव्यवहितोत्तर => विशेष्यवाचकदधिपद+अव्यवहितोत्तर बहुपदार्थबहुत्वसंख्याविरुद्धैकत्वस्य => बहुपदार्थबहुत्वसंख्याविरुद्ध+एकत्वस्य प्रयोजकभावात्समानवचनकत्वानुपपत्तिरिति => प्रयोजकभावात्+समानवचनकत्वानुपपत्तिः+इति व्यापकविरहाऽप्रयोजकतया => व्यापकविरहा+अप्रयोजकतया उक्तस्थलेउक्ताऽविवक्षितत्वविरहेपि => उक्तस्थलेउक्त+अविवक्षितत्वविरहेपि विशेष्यवाचकपदाऽव्यवहितोत्तरविभक्तेरप्रसिद्धतयाऽव्यवहितोत्तरत्वेनाऽनुसन्धीयमानत्वस्य => विशेष्यवाचकपद+अव्यवहितोत्तरविभक्तेः+अप्रसिद्धतया+अव्यवहितोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमानत्वस्य तथाविधविभक्तितात्पर्यविषयैकत्वविरुद्धत्वस्यैकत्वेऽसंभवाच्च => तथाविधविभक्तितात्पर्यविषयैकत्वविरुद्धत्वस्य+एकत्वे+असंभवात्+च विभक्तिपदं स्पष्टार्थम् => विभक्तिपदम्+ स्पष्टार्थम् लाघवात्तत्सूचनाय विभक्तित्वेनोपादानमिति => लाघवात्+ तत्सूचनाय प्राहुः => विभक्तित्वेन+उपादानम्+इतिप्राहुः विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्त्यर्थसंख्याविरुद्धेत्यादिकमेवोच्यतां => विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्त्यर्थसंख्याविरुद्ध+इत्यादिकम्+एव+उच्यताम्+ किं तात्पर्यानुसरणोनेति => किम्+ तात्पर्यानुसरणः+न+इति तात्पर्यानुसरणोनेति => तात्पर्यानुसरणः+न+इति चेन्न => चेत्+न प्रमाणमित्यादौ => प्रमाणम्+इत्यादौ सुत्वभ्रमात्--एकत्वशक्तताभ्रमाद्वा => सुत्वभ्रमात्--एकत्वशक्तताभ्रमात्+वा अविवक्षितत्वात्समानवचनकत्वापत्तिरतस्तात्पर्यविषयेति => अविवक्षितत्वात्+समानवचनकत्वापत्तिः+अतः+तात्पर्यविषयेति लाघवाभावादिति => लाघवाभावात्+इति विशेष्यवाचकपदोत्तरत्वेनानुसन्धीयमानविभक्तिजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितेश्वरेच्छीयविशेष्यतावती => विशेष्यवाचकपदोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमानविभक्तिजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितेश्वर+इच्छीयविशेष्यतावती प्रमाणमित्यादावपि => प्रमाणम्+इत्यादौ+अपि पदं बहुत्वं => पदम्+ बहुत्वम्+ बहुत्वं => बहुत्वम्+ सुपदं च => सुपदम्+ च एकत्वं बोधयतु => एकत्वम्+ बोधयतु समूहालंबनतात्पर्यस्यापि => समूहालंबनतात्पर्यस्य+अपि पदजन्यबोधविषयत्वेनेच्छाविषयत्वाभावान्न => पदजन्यबोधविषयत्वेन+इच्छाविषयत्वाभावात्+न प्रवेशात्प्रमाणं वेदेषु => प्रवेशात्+प्रमाणम्+ वेदेषु द्वित्वान्वयप्रमेयमित्यादौ => द्वित्व+अन्वयप्रमेयम्+इत्यादौ वेदनिरूपिततादृशप्रमेयत्वावच्छिन्नाधेयत्वस्याधेयरूपत्वे => वेदनिरूपिततादृशप्रमेयत्वावच्छिन्नाधेयत्वस्य+आधेयरूपत्वे "तात्पर्यविषयीभूतद्वित्वान्वयप्रमेयरूप => "तात्पर्यविषयीभूतद्वित्व+अन्वयप्रमेयरूप वस्तुतो विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्त्यर्थसंख्याविरुद्धसंख्यायाः => वस्तुतः+ विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्त्यर्थसंख्या अपेक्षाबुद्धिविशेषविषयत्वस्याप्युपलक्षकम्, => अप्रसिद्ध्यातदनुपपत्तिरः+तात्पर्यविषयेति अन्यथा => अपेक्षाबुद्धिविशेषविषयत्वस्यापि+उपलक्षकम्, समानवचनकत्वानुपत्तिरिति => समानवचनकत्वानुपत्तिः+इति विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्तितात्पर्यविषयत्वेनैव => विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्तितात्पर्यविषयत्वेन+एव विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिमात्रेऽविवक्षितत्वविरहेण => विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिमात्रे+अविवक्षितत्वविरहेण समानवचनकत्वानुपपत्तिरतो => समानवचनकत्वानुपपत्तिः+अतः+ संख्याविरुद्धत्वं न => संख्याविरुद्धत्वम्+ न संख्याऽसामानाधिकरण्यम्, => संख्या+असामानाधिकरण्यम्, स्वाश्रयप्रकृत्यर्थतावच्छेदकवत्वसम्बन्धेनैकत्वस्य => स्वाश्रयप्रकृत्यर्थतावच्छेदकवत्वसम्बन्धेन+एकत्वस्य वर्तमानत्वादिति => वर्तमानत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न संख्याभिन्नत्वमिति => संख्याभिन्नत्वम्+इति अविवक्षितत्वमिति => अविवक्षितत्वम्+इति विशेषणवाचकपदोत्तरत्वेनाऽनुसन्धीयमानविभक्तिजन्यबोधविषयत्वेनेच्छाविषयभिन्नत्वं तदर्थः => विशेषणवाचकपदोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमानविभक्तिजन्यबोधविषयत्वेन+इच्छाविषयभिन्नत्वम्+ तदर्थः घटकत्वं सप्तम्यर्थः => घटकत्वम्+ सप्तम्यर्थः विशेष्यविशेषणवाचकपदयोरन्वयः => विशेष्यविशेषणवाचकपदयोः+अन्वयः यद्वाक्यघटकविशेष्यवाचकपदोत्तरत्वेनानुसन्धीयमानविभक्तिजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितेच्छीयविशेष्यतावती => यत्+वाक्यघटकविशेष्यवाचकपदोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमानविभक्तिजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितेच्छीयविशेष्यतावती वाचकपदोत्तरत्वेनानुसन्धीयमानविभक्तिजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितेच्छीयविशेष्यतावद्भिन्ना => वाचकपदोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमानविभक्तिजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितेच्छीयविशेष्यतावत्+भिन्ना तद्वाक्यघटकविशेष्यविशेषणवाचकपदयोः => तत्+वाक्यघटकविशेष्यविशेषणवाचकपदयोः समानवचनकत्वं च => समानवचनकत्वम्+ च बहुवचनत्वाऽन्यतमधर्मवद्विभक्तिकत्वम् => बहुवचनत्व+अन्यतमधर्मवत्+विभक्तिकत्वम् नचैवं सुन्दरो => नच+एवम्+ सुन्दरः+ सुन्दरो घटमित्यादावपि => सुन्दरः+ घटम्+इत्यादौ+अपि घटमित्यादावपि => घटम्+इत्यादौ+अपि समानवचनकत्वसत्वादभेदाऽन्वयापत्तिरिति => समानवचनकत्वसत्वात्+अभेद+अन्वयापत्तिः+इति समानानुपूर्वीकत्वस्यैव => समानानुपूर्वीकत्वस्य+एव घटो द्रव्यमित्यादौ => घटः+ द्रव्यम्+इत्यादौ द्रव्यमित्यादौ => द्रव्यम्+इत्यादौ स्थानिवृत्यानुपूर्वीमादाय => स्थानिवृत्यानुपूर्वीम्+आदाय कथमन्यथा => कथम्+अन्यथा समानानुपूर्वीकत्वं साजात्यमित्यत्र => समानानुपूर्वीकत्वम्+ साजात्यम्+इत्यत्र साजात्यमित्यत्र => साजात्यम्+इत्यत्र तदुद्भावनं नासंगत => तदुद्भावनम्+ न+असंगत नासंगत => न+असंगत एवं च => एवम्+ च यत्रयत्पदवत्वं तत्र => यत्रयत्पदवत्वम्+ तत्र तत्पदाव्यवहितोत्तरत्वेनाऽनुसन्धीयमान => तत्पद+अव्यवहितोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमान विभक्तिवृत्त्यानुपूर्वीमद्विभक्तिकत्वमिति => विभक्तिवृत्त्यानुपूर्वीमत्+विभक्तिकत्वम्+इति पदवत्ता => पदवत्+ता प्रयोजकत्व--स्वव्यवहितोत्तरत्वेनाऽनुसन्धीयमान => प्रयोजकत्व--स्वव्यवहितोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमान भाववद्विभक्तिकत्वोभयसं | => भाववत्+विभक्तिकत्व+उभयसम्+ | यत्तत्पदाभ्यां विशेष्यवाचकपदं => यत्+तत्पदाभ्याम्+ विशेष्यवाचकपदम्+ विशेष्यवाचकपदं धर्तव्यम् => विशेष्यवाचकपदम्+ धर्तव्यम् नीलो => नीलः+घट घट => इत्यादौघटपदप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपिततादात्म्यसंबन्धावच्छिन्नप्रकारताप्रयोजकत्वस्य,घटपद+अव्यवहितोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमानविभक्तिजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितेच्छी"(१)यविशेष्यतावच्छेदकसंख्या "एकत्वत्वरूप", => तद्भिन्नः+धर्मः तदभावो नीलपदोत्तरसुविभक्तौ => तदभावः+ नीलपदोत्तरसुविभक्तौ तत्कत्वस्य => तत्+कत्वस्य सत्वात्समानवचनकत्वम् => सत्वात्+समानवचनकत्वम् प्रमाणमित्यादौ => प्रमाणम्+इत्यादौ वेदपदाव्यवहितोत्तरत्वेनानुसन्धीयमानजस् => वेदपदाव्यवहितोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमानजस् विशेष्यत्वाभाववद्विभक्तिकत्वस्य => विशेष्यत्वाभाववत्+विभक्तिकत्वस्य विरहान्न => विरहात्+न संख्याधर्मिकैवेच्छा => संख्याधर्मिक+एव+इच्छा तत्राऽतिरेव, => तत्र+अतिः+एव, विभक्तेरिच्छाविशेष्यत्वाभावात् => विभक्तेः+इच्छाविशेष्यत्वाभावात् प्रमाणमित्यादौ => प्रमाणम्+इत्यादौ वाच्यम् => निष्ठविशेष्यतानिरूपितेच्छीयप्रकारत्वाभाववत्+विभक्तिकत्वमेव+उपादेयम्+इतिवाच्यम् विभक्तिधर्मिकेच्छामादायोक्तदोषप्रसंगादिति => विभक्तिधर्मिक+इच्छाम्+आदाय+उक्तदोषप्रसंगात्+इति चेन्न => चेत्+न विषयतावच्छेदकधर्मभिन्नधर्मवच्छिन्नविषयतानिरूपकेच्छा => विषयतावच्छेदकधर्मभिन्नधर्मवच्छिन्नविषयतानिरूपक+इच्छा प्रयोज्यत्वाभाववद्विभक्तिकत्वस्य => प्रयोज्यत्वाभाववत्+विभक्तिकत्वस्य एकत्वबोधेच्छया => एकत्वबोध+इच्छया एवं द्वित्वबोधेच्छया => एवम्+ द्वित्वबोध+इच्छया द्वित्वबोधेच्छया => द्वित्वबोध+इच्छया एवं => एवम्+च+एकत्व चैकत्वधर्मिकबोधेच्छायाः => धर्मिकबोध+इच्छायाः विभक्तिधर्मिकबोधेच्छायाश्च => विभक्तिधर्मिकबोध+इच्छायाः+च एकवचनविभक्तिप्रयोजकत्वं बोध्यम् => एकवचनविभक्तिप्रयोजकत्वम्+ बोध्यम् १)एकत्वं सुपदजन्यबोधविषयो => १)एकत्वम्+ सुपदजन्यबोधविषयः+ सुपदजन्यबोधविषयो भवतु => सुपदजन्यबोधविषयः+ भवतु इत्याकारिका => इति+आकारिका २)औजसादिर्द्वित्वाद्यवच्छिन्नविषयकबोधजनको भवतु => २)औजसादिर्द्वित्वाद्यवच्छिन्नविषयकबोधजनकः+ भवतु ३)प्रमाणपदोत्तरं सुविभक्तिः => ३)प्रमाणपदोत्तरम्+ सुविभक्तिः एकत्वं बोधयतु => एकत्वम्+ बोधयतु अत्रेदं बोध्यम् => अत्र+इदम्+ बोध्यम् यथाश्रुतग्रन्थतोऽविवक्षितत्वान्तस्य => यथाश्रुतग्रन्थतः+अविवक्षितत्वान्तस्य समानवचनकत्वव्याप्यत्वं लभ्यते => समानवचनकत्वव्याप्यत्वम्+ लभ्यते परस्परं व्याप्यव्यापकबोधो => परस्परम्+ व्याप्यव्यापकबोधः+ व्याप्यव्यापकबोधो बोध्यः => व्याप्यव्यापकबोधः+ बोध्यः अविवक्षितत्वं तत्रैव => अविवक्षितत्वम्+ तत्र+एव तत्रैव => तत्र+एव कथं नोक्तं => कथम्+ न+उक्तम्+ नोक्तं किं => न+उक्तम्+ किम्+ किं विरुद्धान्तनिवेशेन => किम्+ विरुद्धान्तनिवेशेन यत्पदवत्वं तत्र => यत्पदवत्वम्+ तत्र स्वप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपिततादात्म्यसंबन्धावच्छिन्नप्रकारताप्रयोजकत्व--स्वकालीनसंख्याविषयकबोधजनकत्वप्रकारतानिरूपितेच्छीयविशेष्यत्वाभाववद्विभक्तिकत्वोभयसं | => स्वप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपिततादात्म्यसंबन्धावच्छिन्नप्रकारताप्रयोजकत्व--स्वकालीनसंख्याविषयकबोधजनकत्वप्रकारतानिरूपितेच्छीयविशेष्यत्वाभाववत्+विभक्तिकत्व+उभयसम्+ | स्वाव्यवहितोत्तरविभक्तिवृत्यानुपूर्वीमद्विभक्तिकत्वसं इति => स्वाव्यवहितोत्तरविभक्तिवृत्यानुपूर्वीमत्+विभक्तिकत्वसम्+ इति चेन्न => चेत्+न चैकत्वविवक्षया => च+एकत्वविवक्षया प्रमाणमिति => प्रमाणम्+इति एवं प्रत्यक्षानुमानोपमानशब्दाः => एवम्+ प्रत्यक्षानुमान+उपमानशब्दाः प्रत्यक्षानुमानोपमानशब्दाः => प्रत्यक्षानुमान+उपमानशब्दाः प्रमाणानीत्यत्र => प्रमाणानि+इति+अत्र विशिष्टाभावसत्वान्नानुपपत्तिः => विशिष्टाभावसत्वात्+न+अनुपपत्तिः विशेष्यवाचकपदोत्तरेत्यादिग्रन्थेनाऽविवक्षितत्वस्य => विशेष्यवाचकपदोत्तर+इत्यादिग्रन्थेन+अविवक्षितत्वस्य समानवचनकत्वस्योक्तविवक्षितत्वव्यापकत्वात् => समानवचनकत्वस्य+उक्तविवक्षितत्वव्यापकत्वात् उक्ताऽविवक्षितत्वस्य => उक्त+अविवक्षितत्वस्य प्रमाणमित्याद्युक्तस्थले => प्रमाणम्+इत्यादि+उक्तस्थले समानवचनकत्वानुपपत्तिरिति => समानवचनकत्वानुपपत्तिः+इति चेत्--ग्रन्थलाघवार्थं तदुपादानात् => चेत्--ग्रन्थलाघवार्थम्+ तदुपादानात् तथाहि--नीलो घटा => तथाहि--नीलः+ घटा इत्यादावभेदाऽन्वयवारणाय => इत्यादौ+अभेद+अन्वयवारणाय विशेष्यवाचकपदसमानवचनकत्वं विवक्षिणीयम् => विशेष्यवाचकपदसमानवचनकत्वम्+ विवक्षिणीयम् संख्याऽविवक्षास्थले => संख्या+अविवक्षास्थले प्रमाणमित्यादौ => प्रमाणम्+इत्यादौ एवमपि => एवम्+अपि प्रमाणमित्यत्र => प्रमाणम्+इत्यत्र विरुद्धान्तं निवेशनीयम् => विरुद्धान्तम्+ निवेशनीयम् एवं विभज्य => एवम्+ विभज्य गौरवं स्यादितीत्थमभिधानम् => गौरवम्+ स्यादिति+इत्थम्+अभिधानम् स्यादितीत्थमभिधानम् => स्यादिति+इत्थम्+अभिधानम् विरुद्धान्ताऽनिवेशे => विरुद्धान्ता+अनिवेशे स्तोकं पचत => स्तोकम्+ पचत संख्याया => अविवक्षितत्वात्+समानवचनकत्वापत्तिः, तादृशविभक्तितात्पर्यविषयसंख्याविरुद्धादिविवक्षापर्यन्ताऽप्रसिद्ध्या => विरुद्धादिविवक्षापर्यन्त+अप्रसिद्ध्या नचाऽऽगमादेशविकरणादिव्यवधानेपि => नच+आगम+आदेशविकरणादिव्यवधानेपि अव्यवहितोत्तरत्वमिष्टम्, => अव्यवहितोत्तरत्वम्+इष्टम्, तच्च => तत्+च प्रकृतिप्रत्यययोरव्ययबोधौपयिकाकाङ्क्षा => प्रकृतिप्रत्यययोः+अव्ययबोधौपयिकाकाङ्क्षा तत्तद्भिन्नप्रकृत्युत्तरानुत्तरत्वे => तत्तद्भिन्नप्रकृत्युत्तर+अनुत्तरत्वे एवं च => एवम्+ च स्तोकं पचत => स्तोकम्+ पचत सुतरां तदापत्तरिति => सुतराम्+ तदापत्तिः+इति तदापत्तरिति => तदापत्तिः+इति विभक्तिस्तत्तात्पर्यविषयसंख्या => विभक्तिः+तत्तात्पर्यविषयसंख्या अविवक्षितत्वमित्यर्थेनाऽदोषात् => अविवक्षितत्वम्+इत्यर्थेन+अदोषात् वै..स्वनिष्ठसंख्याबोधकत्व-स्वबोधकपदाऽव्यवहितोत्तरत्वोभयसं | => वै.स्वनिष्ठसंख्याबोधकत्व-स्वबोधकपद+अव्यवहितोत्तरत्व+उभयसम्+ | विशेष्यीभूतधात्वर्थेऽनन्वयादित्याहुः => विशेष्यीभूतधात्वर्थे+अनन्वयादित्याहुः तच्चिन्त्यम् => तत्+चिन्त्यम् अविवक्षितत्वोपादानादेव => अविवक्षितत्वोपादानात्+एव विशेषणवाचकपदोत्तरसुप्समभिव्याहृतत्वे => विशेषणवाचकपदोत्तरसुप्+समभिव्याहृतत्वे सतीत्युपादानादेव => सति+इत्युपादानात्+एव अविवक्षितत्वमित्युपादानादेव => अविवक्षितत्वमित्युपादानात्+एव यत्पदावत्वं तत्र => यत्पदावत्वम्+ तत्र स्वप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपिततादात्म्यसंबन्धावच्छिन्नप्रकारताप्रयोजकत्व--स्वाऽव्यवहितोत्तरत्वेनानुसन्धीयमान => स्वप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपिततादात्म्यसंबन्धावच्छिन्नप्रकारताप्रयोजकत्व--स्वा+अव्यवहितोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमान निरूपितेच्छीयविशेष्यत्वाभाववद्विभक्तिप्रकृतिकत्वोभयसं | => निरूपितेच्छीयविशेष्यत्वाभाववत्+विभक्तिप्रकृतिकत्वोभयसम्+ | स्वाव्यवहितोत्तरत्वेनाऽनुसन्धीयमानविभक्तिकत्वसं, => स्वाव्यवहितोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमानविभक्तिकत्वसम्+, विशेषणविभक्तेरभेदार्थकतापक्षे => विशेषणविभक्तेः+अभेदार्थकतापक्षे उक्ताऽविवक्षितत्वस्य => उक्त+अविवक्षितत्वस्य नीलो घटइत्यादाविव => नीलः+ घटइत्यादौ+इव घटइत्यादाविव => घटइत्यादौ+इव इत्यत्रापि => इत्यत्र+अपि सत्वात्समानवचनकत्वापत्तिः => सत्वात्+समानवचनकत्वापत्तिः विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिवृत्तिसुब्विभाजकधर्मवद्विभक्तिप्रकृतित्वनिवेशे => विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिवृत्तिसुप्+विभाजकधर्मवत्+विभक्तिप्रकृतित्वनिवेशे नोक्तस्थले => न+उक्तस्थले प्रकृतिपदोत्तरस्तृतीयाविभक्तौ => प्रकृतिपदोत्तरः+तृतीयाविभक्तौ तादृशप्रथमात्वविरहादिति => तादृशप्रथमात्वविरहात्+इति चारुभिरित्यत्र => चारुभिः+इत्यत्र तदापत्तितादवस्थ्यादिति => तदापत्तितादवस्थ्यात्+इति चेन्न => चेत्+न स्वाऽव्यवहितोत्तरत्वेनानुसन्धीयमानविभक्तिजन्य => स्वा+अव्यवहितोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमानविभक्तिजन्य सुब्विभाजकधर्म => सुप्+विभाजकधर्म पदार्थधर्मिकाऽभेदानुकूलाकांक्षाघटक => पदार्थधर्मिका+अभेदानुकूलाकांक्षाघटक वृत्तिसुब्विभाजकधर्मशून्यत्वोभयसं | => वृत्तिसुप्+विभाजकधर्मशून्यत्वोभयसम्+ | चारुभिरित्यत्र => चारुभिः+इत्यत्र विभक्तिवृत्तिसुब्विभाजकतृतीयात्वधर्मशून्या => विभक्तिवृत्तिसुप्+विभाजकतृतीयात्वधर्मशून्या तत्प्रकृतिविशेष्यवाचकचारुपद => तत्+प्रकृतिविशेष्यवाचकचारुपद समानानुपूर्वीकपदं प्रकृत्या => समानानुपूर्वीकपदम्+ प्रकृत्या चारुभिरित्यत्र => चारुभिः+इत्यत्र चारुपदं तदर्थं => चारुपदम्+ तदर्थम्+ तदर्थं => तदर्थम्+ चारुधर्मिकाऽभेदानुकूलाऽऽकांक्षाघटकीभूतविशेषणवाचकप्रकृतिपदसमानानुपूर्वीकपदं प्रकृत्या => चारुधर्मिका+अभेदानुकूला+आकांक्षाघटकीभूतविशेषणवाचकप्रकृतिपदसमानानुपूर्वीकपदम्+ प्रकृत्या प्रकृतिपदं, => प्रकृतिपदम्+, तत्प्रकृतिकवृत्तिसुब्विभाजको धर्मस्तृतीयात्वं => तत्+प्रकृतिकवृत्तिसुप्+विभाजकः+ धर्मः+तृतीयात्वम्+ धर्मस्तृतीयात्वं तच्छून्यत्वं => धर्मः+तृतीयात्वम्+ तत्+शून्यत्वम्+ तच्छून्यत्वं प्रकृत्या => तत्+शून्यत्वम्+ प्रकृत्या चारुभिरित्यत्र => चारुभिः+इत्यत्र नास्तीतिस्ववै.शिष्ट्याभावादिति => न+अस्ति+इतिस्ववैशिष्ट्याभावात्+इति चारुभिरित्यत्र => चारुभिः+इत्यत्र तादृशधर्मशून्यत्वं, => तादृशधर्मशून्यत्वम्+, चारुभिरित्यत्रेव => चारुभिः+इत्यत्र+एव इत्यत्रापि => इत्यत्र+अपि नीलो घट => नीलः+ घटः+ घट इत्यत्र => घटः+ इत्यत्र नीलो घटायेत्यत्राऽभेदबोधः => नीलः+ घटायेति+अत्र+अभेदबोधः घटायेत्यत्राऽभेदबोधः => घटायेति+अत्र+अभेदबोधः एवं चोक्तनिवेशस्य => एवम्+ च+उक्तनिवेशस्य चोक्तनिवेशस्य => च+उक्तनिवेशस्य तावतैव => तावत+एव इत्यादेरपि => इत्यादेः+अपि व्यर्थमेव => व्यर्थम्+एव तदुपादानमिति => तदुपादानम्+इति भूम्न्येवे" तिकोषादेकस्त्रीतात्पर्येणापि => भूम्नि+एव+इतिकोषात्+ एकस्त्रीतात्पर्येण+अपि तिकोषादेकस्त्रीतात्पर्येणापि => एकस्त्रीतात्पर्येण+अपि विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्त्यभावो विवक्षणीयः => विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्त्यभावः+ विवक्षणीयः अभावश्च => अभावः+च प्रतियोगिताको ग्राह्यः => प्रतियोगिताकः+ ग्राह्यः स्वं-विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्तिः, => स्वम्+-विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्तिः, विभक्तिर्न => विभक्तिः+न गृहीतुं शक्यते, => गृहीतुम्+ शक्यते, विभक्त्यभावस्य => विभक्ति+अभावस्य केवलान्वयितया => केवल+अन्वयितया सत्वात्तादृशविभक्त्यभाववद्विभक्तिप्रकृतित्वस्य => सत्वात्+तादृशविभक्ति+अभाववत्+विभक्तिप्रकृतित्वस्य सत्वान्न => सत्वात्+न यत्पदावत्वं तत्र => यत्पदवत्वम्+ तत्र स्वप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपिततादात्म्यसंबन्धावच्छिन्नप्रकारताप्रयोजकत्व--स्वाव्यवहितोत्तरत्वेनाऽनुसन्धीयमानविभक्तिविशिष्टविभक्तिप्रकृतिकत्वोभयसं | => स्वप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपिततादात्म्यसंबन्धावच्छिन्नप्रकारताप्रयोजकत्व--स्वाव्यवहितोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमानविभक्तिविशिष्टविभक्तिप्रकृतिकत्वोभयसम्+ | विभक्तिवै.स्वाभावत्वसं | => विभक्तिवै.स्वाभावत्वसम्+ | स्वाभावश्च => स्वाभावः+च स्वाव्यवहितोत्तरविभक्तिवृत्तिआनुपूर्वीमद्विभक्तिप्रकृतित्व => स्वाव्यवहितोत्तरविभक्तिवृत्तिआनुपूर्वीमत्+विभक्तिप्रकृतित्व संबन्धेनेति => संबन्धेन+इति एवं सति => एवम्+ सति उपदर्शितस्वतात्पर्येत्यादिसंबन्धविरहेण => उपदर्शितस्वतात्पर्य+इत्यादिसंबन्धविरहेण सत्वात्तादृशविभक्तिप्रकृतित्वस्य => सत्वात्+तादृशविभक्तिप्रकृतित्वस्य चेन्न => चेत्+न विरुद्धत्वसंबन्धावच्छिन्न => +अविरुद्धत्वसम्बन्धावच्छिन्न प्रतियोगिकविभक्त्यभाववत्संख्याविवक्षा => प्रतियोगिकविभक्ति+अभाववत्+संख्याविवक्षा विषयत्वाभाववद्विभक्ति => विषयत्वाभाववत्+विभक्ति स्वपदाऽग्राह्यतया => स्वपद+अग्राह्यतया तादृशव्यधिकरणसंबन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकोक्तविभक्त्यभाववती => तादृशव्यधिकरणसंबन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकः+उक्तविभक्त्यभाववती विरहादिति => विरहात्+इति स्वाव्यवहितोत्तरत्वेनाऽनुसन्धीयमानविभक्तिविशिष्टसंख्यानिष्ठविषयताकबोधजनकत्वप्रकारतानिरूपितेच्छीयविशेष्यत्वाभाववद्विभक्तिप्रकृतित्वसं | => स्वाव्यवहितोत्तरत्+अनुसन्धीयमानविभक्तिविशिष्टसंख्यानिष्ठविषयताकबोधजनकत्वप्रकारतानिरूपितेच्छीयविशेष्यत्वाभाववत्+विभक्तिप्रकृतित्वसम्+ | स्वाभाववत्वसं | => स्वाभाववत्वसम्+ | स्वाभावश्च => स्वाभावः+च संख्याऽविरुद्धित्व => संख्या+अविरुद्धित्व विषयसंख्याऽविरुद्धत्व => विषयसंख्या+अविरुद्धत्व चेन्न => चेत्+न नियतवचनकान्ययत्पदावत्वं यत्र => नियतवचनकान्ययत्पदावत्वम्+ यत्र स्वाव्यवहितोत्तरविभक्तिवृत्तिआनुपूर्वीमद्विभक्तिप्रकृतित्व--नियतवचनकान्यत्वोभयसंबन्धेन => स्वाव्यवहितोत्तरविभक्तिवृत्तिआनुपूर्वीमत्+विभक्तिप्रकृतित्व--नियतवचनकान्यत्व+उभयसम्बन्धेन विवक्षणान्न => विवक्षणात्+न नियतवचनकत्वं च => नियतवचनकत्वम्+ च वै.स्वावच्छिन्नपरत्व--स्वविशिष्टशाब्दजनकतावच्छेदकविभक्तिनिष्ठविशेष्यतानिरूपिताऽव्यवहितोत्तरत्वसंबन्धावच्छिन्नप्रकारतावच्छेदकानुपूर्वीमत्वोभयसं | => वै.स्वावच्छिन्नपरत्व--स्वविशिष्टशाब्दजनकतावच्छेदकविभक्तिनिष्ठविशेष्यतानिरूपिता+अव्यवहितोत्तरत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतावच्छेदकानुपूर्वीमत्व+उभयसम्+ | विशेष्यतायां स्ववै.-स्वाभाववत्वसं => विशेष्यतायाम्+ स्ववै.-स्वाभाववत्वसम्+ स्ववै.-स्वाभाववत्वसं | => स्ववै.-स्वाभाववत्वसम्+ | स्वाभावश्च => स्वाभावः+च विषयतावत्वं च => विषयतावत्वम्+ च स्वसमानाधिकरणसुब्विभाजकधर्मसामानाधिकरण्य => स्वसमानाधिकरणसुप्+विभाजकधर्मसामानाधिकरण्य स्वावच्छेदकानवच्छिन्नत्व--स्वनिरूपिताऽव्यवहितोत्तरत्व => स्वावच्छेदकानवच्छिन्नत्व--स्वनिरूपित+अव्यवहितोत्तरत्व सं | => सम्+ | स्वं स्त्रीत्वं => स्वम्+ स्त्रीत्वम्+ स्त्रीत्वं तदवच्छिन्नपरत्वं-एवं => स्त्रीत्वम्+ तदवच्छिन्नपरत्वम्+-एवम्+ तदवच्छिन्नपरत्वं-एवं स्वं => तदवच्छिन्नपरत्वम्+-एवम्+ स्वम्+ स्वं स्त्रीत्वं => स्वम्+ स्त्रीत्वम्+ स्त्रीत्वं तद्विशिष्टा => स्त्रीत्वम्+ तद्विशिष्टा तन्निरूपिताऽव्यवहितोत्तरत्वसंबन्धावच्छिन्नदारत्वरूपानुपूर्व्यवच्छिन्नप्रकारतावच्छेदकदारत्वरूपानुपूर्व्यीमत्वं च => तत्+निरूपिता+अव्यवहितोत्तरत्वसम्बन्धावच्छिन्नदारपदत्वरूपानुपूर्व्यवच्छिन्नप्रकारतावच्छेदकदारपदत्वरूपानुपूर्व्यीमत्वम्+ च दारपदेस्ति => दारपदे+अस्ति विशेष्यतायां स्ववैशिष्ट्यमपि => विशेष्यतायाम्+ स्ववैशिष्ट्यम्+अपि स्ववैशिष्ट्यमपि => स्ववैशिष्ट्यम्+अपि स्वं स्त्रीत्वं => स्वम्+ स्त्रीत्वम्+ स्त्रीत्वं => स्त्रीत्वम्+ भवितुं नार्हति, => भवितुम्+ न+अर्हति, नार्हति, => न+अर्हति, जसो बहुत्वाऽबोधकत्वात्, => जसः+ बहुत्व+अबोधकत्वात्, बहुत्वाऽबोधकत्वात्, => बहुत्व+अबोधकत्वात्, विषयतैव, => विषयत+एव, तादृशविषयतावत्वसंबन्धावच्छिन्नप्रतियोगिकस्त्रीत्वाभावो विभक्तिनिष्ठविशेष्यतायाम् => तादृशविषयतावत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिकस्त्रीत्वाभावः+ विभक्तिनिष्ठविशेष्यतायाम् तादृशविषयतावत्वं विशेष्यतायाम् => तादृशविषयतावत्वम्+ विशेष्यतायाम् स्वं जस् => स्वम्+ जस् तत्समानाधिकरण => तत्+समानाधिकरण सुब्विभाजक => सुप्+विभाजक स्वनिरूपिताऽव्यवहितोत्तरत्व => स्वनिरूपित+अव्यवहितोत्तरत्व सत्वेपिजस् => सत्वे+अपिजस् विषयतावच्छेदकानवच्छिन्नत्वविरहात् => विषयतावच्छेदकान्+अवच्छिन्नत्वविरहात् विषयतावदन्यत्वं वा => विषयतावत्+अन्यत्वम्+ वा विषयतावत्वं च-स्वावच्छेदकावच्छिन्नपरत्व--स्वनिरूपकबोधजनकत्वप्रकारतातात्पर्यविषयतावच्छेदकाकानुपूर्वीमत्व, => विषयतावत्वम्+ च-स्वावच्छेदकावच्छिन्नपरत्व--स्वनिरूपकबोधजनकत्वप्रकारतातात्पर्यविषयतावच्छेदकाकानुपूर्वीमत्व, स्वविशिष्टविषयताबोधजनकत्वप्रकारकजात्ययविषयतावच्छेदकाऽऽनुपूर्वीमत्वै.तत्र्त्रितयसं | => स्वविशिष्टविषयताबोधजनकत्वप्रकारकजात्ययविषयतावच्छेदकाऽऽनुपूर्वीमत्वैतत्र्त्रितयसम्+ | स्वावच्छेदकावच्छिन्नत्वोभयसं | => स्वावच्छेदकावच्छिन्नत्व+उभयसम्+ | सत्वेपि => सत्वे+अपि सत्वेपि => सत्वे+अपि बहुत्वत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितस्त्रीत्वावच्छिन्नविशेष्यताविशिष्टत्वं नास्ति, => बहुत्वत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितस्त्रीत्वावच्छिन्नविशेष्यताविशिष्टत्वम्+ न+अस्ति, नास्ति, => न+अस्ति, व्याप्यैकत्वत्वावच्छिन्नप्रकारता => व्याप्य+एकत्वत्वावच्छिन्नप्रकारता विशेष्यतायां सत्वेन" => विशेष्यतायाम्+ सत्वेन" तादृशस्त्रीत्वावच्छिन्नविशेष्यतायां विरहेण => तादृशस्त्रीत्वावच्छिन्नविशेष्यतायाम्+ विरहेण विषयतावदन्यत्वस्य => विषयतावत्+अन्यत्वस्य सत्वान्नियतवचनकत्वम् => सत्वात्+नियतवचनकत्वम् सत्वान्न => सत्वात्+न इवाचरतीति => इव+आचरति+इति वृत्तिर्थाऽनुपूर्वी => वृत्तिर्थ+आनुपूर्वी सैव => स+एव स्त्रीवाचकदारपदेऽपि => स्त्रीवाचकदारपदे+अपि एवं च => एवम्+ च विशेष्यतामादाय => विशेष्यताम्+आदाय नियतवचनकत्वानुपपत्तिरतः => नियतवचनकत्वानुपपत्तिः+अतः द्वितीयसंबन्धाऽनिवेशे => द्वितीयसंबन्ध+अनिवेशे एकत्वप्रकारतानिरूपितस्त्रीत्वावच्छिन्नविशेष्यतामादाय => एकत्वप्रकारतानिरूपितस्त्रीत्वावच्छिन्नविशेष्यताम्+आदाय एवं तादृशविशेष्यताविशिष्टा => एवम्+ तादृशविशेष्यताविशिष्टा तन्निरूपकबोधजनकत्वप्रकारकतात्पर्यविषयतावच्छेदकानुपूर्वीमत्वस्य => तत्+निरूपकबोधजनकत्वप्रकारकतात्पर्यविषयतावच्छेदकानुपूर्वीमत्वस्य एवं तादृशविशेष्यतायां => एवम्+ तादृशविशेष्यतायाम्+ तादृशविशेष्यतायां तादृशविशेष्यतावैशिष्ट्यमपि, => तादृशविशेष्यतायाम्+ तादृशविशेष्यतावैशिष्ट्यम्+अपि, तादृशविशेष्यतावैशिष्ट्यमपि, => तादृशविशेष्यतावैशिष्ट्यम्+अपि, स्वपदग्राह्यतादृशविशेष्यतानिरुपितप्रकारतावच्छेदकसंख्याव्याप्यैकत्वभिन्नबहुत्वप्रकारतानिरूपितत्वस्य => स्वपदग्राह्यतादृशविशेष्यतानिरुपितप्रकारतावच्छेदकसंख्याव्याप्य+एकत्वभिन्नबहुत्वप्रकारतानिरूपितत्वस्य विषयतावदन्यत्वस्य => विषयतावत्+अन्यत्वस्य तृतीयसंबन्धाऽनिवेशेपि => तृतीयसंबन्ध+अनिवेशे+अपि तत्रापि => तत्र+अपि स्वावच्छेदकवच्छिन्नत्वाऽनिवेशे => स्वावच्छेदकवच्छिन्नत्व+अनिवेशे तन्निरूपकदारसदृशाचरणकर्तृविषयकबोधजनकतावच्छेदकीभूतक्विबन्तदारपदत्वावच्छिन्नानुपूर्वीमत्वस्य => तत्+निरूपकदारसदृशाचरणकर्तृविषयकबोधजनकतावच्छेदकीभूतक्विबन्तदारपदत्वावच्छिन्नानुपूर्वीमत्वस्य तादृशविशेष्यताविशिष्ट्यमपि => तादृशविशेष्यतावैशिष्ट्यम्+अपि तादृशविशेष्यतानिरुपितप्रकारतावच्छेदकबहुत्वभिन्नैकत्वप्रकारतानिरूपितत्वस्य => तादृशविशेष्यतानिरुपितप्रकारतावच्छेदकबहुत्वभिन्न+एकत्वप्रकारतानिरूपितत्वस्य संबन्धसत्वाच्च => संबन्धसत्वात्+च तन्निवेशे => तत्+निवेशे "दारसदृशाचरणकर्तृत्वावच्छिन्नत्वस्यैव => "दारसदृशाचरणकर्तृत्वावच्छिन्नत्वस्य+एव तृतीयसंबन्धाभावान्नानुपपत्तिः => तृतीयसंबन्धाभावात्+न+अनुपपत्तिः स्वार्थनिष्ठाऽभेदसंबन्धा => स्वार्थनिष्ठ+अभेदसंबन्धा निरुपितविशेष्यताप्रयोजकत्वोभयसंबन्धेन => निरुपितविशेष्यताप्रयोजकत्व+उभयसम्बन्धेन विशेषणवाचकपदवत्वं तत्र => विशेषणवाचकपदवत्वम्+ तत्र समानवचनकत्वमित्येव => समानवचनकत्वम्+इत्येव कथं नोक्तम् => कथम्+ न+उक्तम् नोक्तम् => न+उक्तम् विशेषणपदोत्तरविभक्तेर्निरर्थकतामते => विशेषणपदोत्तरविभक्तेः+निरर्थकतामते नीलो घट => नीलः+ घटः+ घट इत्यत्र => घटः+ इत्यत्र समानवचनकत्वापपत्तिरिति => समानवचनकत्वापपत्तिः+इति विशेषणत्वविवक्षणां समानवचनकत्वानुपपत्तिरिति => विशेषणत्वविवक्षणाम्+ समानवचनकत्वानुपपत्तिः+इति समानवचनकत्वानुपपत्तिरिति => समानवचनकत्वानुपपत्तिः+इति विवक्षणादिति => विवक्षणात्+इति ईदृशनियमाङ्गीकारादेवेत्यर्थः => ईदृशनियमाङ्गीकारात्+एवेर्थः समुदाहृतौ => सम्+उदाहृतौ समुदाहृतौ => सम्+उदाहृतौ इत्यन्वयः => इति+अन्वयः प्रभृत्योरिति => प्रभृत्योः+इति प्रभृतिग्रहणं विशेष्यवाचकविश्वेदेवपदोत्तरविभक्तितात्पर्यविषयबहुत्वसंख्यायाः => प्रभृतिग्रहणम्+ विशेष्यवाचकविश्वेदेवपदोत्तरविभक्तितात्पर्यविषयबहुत्वसंख्यायाः अन्वययोग्यतां सूचयितुम्, => अन्वययोग्यताम्+ सूचयितुम्, विश्वेदेवानां बहुत्वात् => विश्वेदेवानाम्+ बहुत्वात् द्वित्वविशिष्टपरूरवआर्द्रवोऽभिन्ना => द्वित्वविशिष्टपुरूरवआर्द्रवः+अभिन्ना प्रयोगापत्तिरिति => प्रयोगापत्तिः+इति विशेषयतयेत्यस्य => विशेषयतयेति+अस्य विशेषणयतयेत्यर्थात् => विशेषणयतयेति+अर्थात् स्वघटितसमुदायत्ववदभेद => स्वघटितसमुदायत्ववत्+अभेद स्वं परूरव => स्वम्+ पुरूरव आर्द्रवश्च => आर्द्रवः+च द्वित्वान्वयः => द्वित्व+अन्वयः तद्वाचकपदस्य => तत्+वाचकपदस्य समानवचनकत्वमिति => समानवचनकत्वम्+इति विवक्षितत्त्वान्न => विवक्षितत्त्वात्+न समानवचनकत्वमिति => समानवचनकत्वम्+इति विश्वेदेवानां बहुत्वेपि => विश्वेदेवानाम्+ बहुत्वेपि परूरवआर्द्रवसोस्तत्र => विशिष्टयोः+एव तत्र => पुरूरवआर्द्रवसोः+तत्र ध्येयम् => प्रतिपिपादयिषितत्वात्+इतिध्येयम् प्रमाणमित्यत्र => प्रमाणम्+इत्यत्र समानवचनकत्वभावामुपपदयति => समानवचनकत्वभावाम्+उपपादयति प्रमाणमित्यत्र => प्रमाणम्+इत्यत्र एकत्वं विवक्षितमिति => एकत्वम्+ विवक्षितम्+इति विवक्षितमिति => विवक्षितम्+इति संख्याविरुद्धैकत्व => संख्याविरुद्ध+एकत्व विवक्षिततत्त्वान्न => विवक्षिततत्त्वात्+न समानवचनकत्वमिति => समानवचनकत्वम्+इति एकत्वं प्रकृत्यर्थे => एकत्वम्+ प्रकृत्यर्थे तेषां बहुत्वादित्यत्र => तेषाम्+ बहुत्वात्+इत्यत्र बहुत्वादित्यत्र => बहुत्वात्+इत्यत्र तच्चेति => तत्+चेति एकत्वं चेत्यर्थः => एकत्वम्+ च+इत्यर्थः चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः प्रकृत्यर्थप्रमाणानां बहुत्वेपि => प्रकृत्यर्थप्रमाणानाम्+ बहुत्वे+अपि बहुत्वेपि => बहुत्वे+अपि नानैकत्वानां प्रत्येकमन्वयेनैव => न+अनेकत्वानाम्+ प्रत्येकमन्वयेन+एव प्रत्येकमन्वयेनैव => प्रत्येकमन्वयेन+एव तदन्वयानुधावनं किमर्थमिति => तदन्वयानुधावनम्+ किमर्थम्+इति किमर्थमिति => किमर्थम्+इति चेन्न => चेत्+न एकत्वमात्रमेकवचनार्थः => एकत्वमात्रम्+एकवचनार्थः तच्च => तत्+च स्वसजातीयनिष्ठभेदप्रतियोगितानवच्छेदकैकत्वरूपम् => स्वसजातीयनिष्ठभेदप्रतियोगितानवच्छेदक+एकत्वरूपम् प्रमाणगतैकत्वे => प्रमाणगत+एकत्वे तादृशभेदप्रतियोगितावच्छेदकत्वस्यैव => तादृशभेदप्रतियोगितावच्छेदकत्वस्य+एव सत्वादयोग्यत्वप्रसंगात् => सत्वात्+अयोग्यत्वप्रसंगात् प्रमाणत्त्वगतैकत्वस्याऽसत्वेन => प्रमाणत्त्वगत+एकत्वस्य+असत्वेन योग्यतायास्तथाप्यनुद्धार => योग्यतायाः+तथापि+अनुद्धार एकत्वान्वयस्तत्र => एकत्व+अन्वयः+तत्र करणत्वसामान्यं हि => करणत्वसामान्यम्+ हि कारणत्वं तु => कारणत्वम्+ तु व्यापारसम्बन्धावच्छिन्नं व्यापारेऽव्याप्तेः, => व्यापारसम्बन्धावच्छिन्नम्+ व्यापारे+अव्याप्तेः, व्यापारेऽव्याप्तेः, => व्यापारे+अव्याप्तेः, तस्यापि => तस्य+अपि कारणत्वस्येष्टत्वात् => कारणत्वस्ये+इष्टत्वात् कारणत्वकरणत्वयोरयमेव => कारणत्वकरणत्वयोः+अयम्+एव प्रमाणत्वं तु => प्रमाणत्वम्+ तु प्रमात्वं चानुगतमन्यत्र => प्रमात्वम्+ च+अनुगतम्+अन्यत्र चानुगतमन्यत्र => च+अनुगतम्+अन्यत्र एकत्वविशिष्टप्रमितिकरणत्ववदभिन्ना => एकत्वविशिष्टप्रमितिकरणत्ववत्+अभिन्ना शाब्दप्रमितिकरणतात्वस्याऽऽश्रयभेदप्रयुक्तप्रमितिकारणताया => शाब्दप्रमितिकरणतात्वस्य+आश्रयभेदप्रयुक्तप्रमितिकारणताया कथं परिष्कृतैकत्वान्वय => कथम्+ परिष्कृत+एकत्व+अन्वय परिष्कृतैकत्वान्वय => परिष्कृत+एकत्व+अन्वय शब्दत्वावच्छिन्नमिति => शब्दत्वावच्छिन्नम्+इति शब्दत्वस्यैवाऽन्वयिताच्छेदकतया => शब्दत्वस्य+एव+अन्वयिताच्छेदकतया चैकत्वात्तदवच्छिन्नस्य => च+एकत्वात्तदवच्छिन्नस्य प्रमितिकारणतात्वस्याप्येकत्वेन => प्रमितितिकारणतात्वस्यापि+एकत्वेन तत्रैकत्वान्वयाऽबाधात् => तत्र+एकत्वान्वया+अबाधात् नीलाऽभिन्नो घट => नीलाः+अभिन्नः+ घटः+ घट इति => घटः+ इति शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति नीलो घट => नीलः+ घटः+ घट इति => घटः+ इति कारणमिति => कारणम्+इति तत्तच्छाब्दं प्रति => तत्तत्+शाब्दम्+ प्रति तत्तच्छब्दस्य => तत्तत्+शब्दस्य कारणत्वमिति => कारणत्वम्+इति कार्यकारणभावस्तत्सामान्ययोरपीति => कार्यकारणभावः+तत्+सामान्ययोः+अपि+इति शाब्दत्वावच्छिन्नं प्रति => शाब्दत्वावच्छिन्नम्+ प्रति कार्यकारणभावोपि => कार्यकारणभावः+अपि तत्रैकत्वान्वयोपि => तत्र+एकत्व+अन्वयः+अपि एवेत्याशयेन => एवेति+आशयेन शब्दत्वावच्छिन्नं यावच्छब्दनिष्ठमेकमेवेति => शब्दत्वावच्छिन्नम्+ यावत्+शब्दनिष्ठम्+एकम्+एवेति यावच्छब्दनिष्ठमेकमेवेति => यावत्+शब्दनिष्ठम्+एकम्+एवेति नायोग्यते"ति => न+अयोग्यते"ति भट्टाचार्येणोक्तम् => भट्टाचार्येण+उक्तम् (वि-२)(१)-अत्रेदं चिन्त्यते => (वि-२)(१)-अत्र+इदम्+ चिन्त्यते शाब्दप्रमाकरणत्वमित्यस्य => शाब्दप्रमाकरणत्वम्+इत्यस्य शाब्दत्वप्रमत्वोभयधर्मावच्छिन्नकार्यतानिरूपितकारणत्वमर्थः--तदा => शाब्दत्वप्रमत्वोभयधर्मावच्छिन्नकार्यतानिरूपितकारणत्वम्+अर्थः--तदा कार्यतावच्छेदकत्वेपि => कार्यतावच्छेदकत्वे+अपि प्रमात्वमर्थसमाजग्रस्तम् => प्रमात्वम्+अर्थसमाजग्रस्तम् तत्वं च => तत्वम्+ च विशेष्यप्रकारज्ञानसामग्रीप्रयोज्यत्वमिति => विशेष्यप्रकारज्ञानसामग्रीप्रयोज्यत्वम्+इति आकस्मिकत्वापत्तिरिति => आकस्मिकत्वापत्तिः+इति प्रमानिष्ठशाब्दत्वावच्छिन्नकार्यतानिरूपितकारणत्वमर्थः--तदा => प्रमानिष्ठशाब्दत्वावच्छिन्नकार्यतानिरूपितकारणत्वम्+अर्थः--तदा प्रमात्वस्योपलक्षणतया => प्रमात्वस्य+उपलक्षणतया तदप्रसिद्धिवारणेपि => तदप्रसिद्धिवारणे+अपि सिञ्चतीति => सिञ्चति+इति वाक्येपि => वाक्ये+अपि तत्रापि => तत्र+अपि प्रमाणत्वव्यवहारापत्तेरिति => प्रमाणत्वव्यवहारापत्तेः+इति चेन्न => चेत्+न प्रमावृत्तित्वविशिष्टायास्तयाः => प्रमावृत्तित्वविशिष्टायाः+तयाः प्रमावृत्तित्ववत्तन्निरूपितकारणतापि => प्रमावृत्तित्ववत्तत्+निरूपितकारणतापि नोक्तवाक्यस्य => न+उक्तवाक्यस्य प्रमात्वन्यूनवृत्तिशाब्दत्वघटितधर्मावच्छिन्नकार्यतानिरूपितकारणत्वमेव => प्रमात्वन्यूनवृत्तिशाब्दत्वघटितधर्मावच्छिन्नकार्यतानिरूपितकारणत्वम्+एव प्रमात्वन्यूनवृत्तिशाब्दत्वघटितो => प्रमात्वन्यूनवृत्तिशाब्दत्वघटित+ नीलाभिन्नो घट => नील+अभिन्नः+ घटः+ घट इत्यादि => घटः+ इत्यादि तत्तच्छाब्दवृत्तित्वमेव => तत्तत्+शाब्दवृत्तित्वम्+एव तत्तच्छाब्दत्वा => तत्तत्+शाब्दत्वा वच्छिन्नैवेति => वच्छिन्न+एवेति "एकमेवेति" => "एकम्+एव+इति" ग्रन्थाऽसंगतिरतः => ग्रन्थ+असंगतिः+अतः प्रमाणपदोत्तरस्वर्थैकत्वस्य => प्रमाणपदोत्तरस्वर्थ+एकत्वस्य शाब्दत्वजातावन्वयेन => शाब्दत्वजातौ+अन्वयेन शाब्दत्वघटितधर्मावच्छिन्नकार्यतानिरूपितकारणतावदभिन्ना => शाब्दत्वघटितधर्मावच्छिन्नकार्यतानिरूपितकारणतावत्+अभिन्ना तादृशप्रमाकरणत्वेऽन्वयबलात्कथंचिदेकमेवेति => तादृशप्रमाकरणत्वे+अन्वयबलात्+कथंचिदेकम्+एवेति शब्दत्वावच्छिन्नं यावच्छब्दनिष्ठमित्यस्याऽसंगतिरिति => शब्दत्वावच्छिन्नम्+ यावत्+शब्दनिष्ठम्+इत्यस्य+असंगतिः+इति यावच्छब्दनिष्ठमित्यस्याऽसंगतिरिति => यावत्+शब्दनिष्ठम्+इत्यस्य+असंगतिः+इति शब्दत्वावच्छिन्नमित्यस्याऽऽनुपूर्व्यवच्छिन्नमित्यर्थात् => शब्दत्वावच्छिन्नम्+इत्यस्य+आनुपूर्व्यवच्छिन्नम्+इति+अर्थात् यावच्छब्दनिष्ठमित्यस्य => यावत्+शब्दनिष्ठम्+इत्यस्य प्रमाणशब्दनिष्ठमित्यर्थात् => प्रमाणशब्दनिष्ठम्+इति+अर्थात् पशुरित्यादिप्रयोगस्य => पशुः+इत्यादिप्रयोगस्य चापत्तिः. => च+आपत्तिः। पशुपदजन्योपस्थितेर्विशेष्यता => पशुपदजन्योपस्थितेः+विशेष्यता एवं जातावपि => एवम्+ जातौ+अपि जातावपि => जातौ+अपि तत्पदजन्योपस्थितिर्बोध्येतिवाच्यम् => तत्पदजन्योपस्थितिः+बोध्ये+इतिवाच्यम् नचैवमपि => नच+एवम्+अपि सत्वादिति => सत्वात्+इति कार्यतावच्छेदककोटावपि => कार्यतावच्छेदककोटौ+अपि विशेष्यतायां मुख्यत्वस्य => विशेष्यतायाम्+ मुख्यत्वस्य शाब्दबोधस्याप्यभावान्न => शाब्दबोधस्यापि+अभावात्+न शोभनाद्यभेदान्वयापत्तिः, => शोभनादि+अभेदान्वयापत्तिः, कार्यतावच्छेदकानाक्रान्तत्वादिति => कार्यतावच्छेदकानाक्रान्तत्वात्+इति पदार्थान्तरनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतासम्बन्धेनैव => पदार्थान्तरनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतासम्बन्धेन+एव केवलान्वयितया => केवल+अन्वयितया लोमस्यापि => लोमस्य+अपि व्यभिचारस्तदवस्थ => व्यभिचारः+तदवस्थ शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति मुख्यविशेष्यतासम्बन्धेनोपस्थितेः => मुख्यविशेष्यतासम्बन्धेन+उपस्थितेः वै..स्वतादात्म्य-स्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयतानिरूपितविषयत्वप्रयोज्यविषयतानिरूपितत्वोभयसं | => वै.स्वतादात्म्य-स्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयतानिरूपितविषयत्वप्रयोज्यविषयतानिरूपितत्व+उभयसम्+ | लाङ्गूलनिष्ठविशेष्यतामादाय => लाङ्गूलनिष्ठविशेष्यताम्+आदाय तत्वात्तादात्म्यस्य स्वपदग्राह्यतादृशविशेष्यताप्रयोजकपदवृत्तिज्ञानीय => तत्वात्+ तादात्म्यस्य विषयतानिरूपितविषयत्वाऽप्रयोज्यशाब्दबोधीयशोभननिष्ठ => "लाङ्गूलवत्+निष्ठ" "प्रकारतात्मक" => विषयतानिरूपितविषयत्व+अप्रयोज्यशाब्दबोधीयशोभननिष्ठ सत्वेन => लाङ्गूलविषयतायाम्+अन्वयःसत्वेन पशुपदजन्योपस्थितेरभावान्नापत्तिः => पशुपदजन्योपस्थितेः+अभावात्+न+आपत्तिः लोमनिष्ठप्रकारतात्मक => लोमनिष्ठप्रकारत+आत्मक विषयतायां => विषयतायाम्+ तादृविषयत्वाऽप्रयोज्यत्वविरहेण => तादृशविषयत्व+अप्रयोज्यत्वविरहेण पशुपदजन्योपस्थितेरसत्वेपि => पशुपदजन्योपस्थितेः+असत्वे+अपि नित्यो घट => नित्यः+ घट नापत्तिः, => न+आपत्तिः, सैव, => स+एव, मुख्यविशेष्यतासम्बन्धेनोपस्थितेरभावात् => मुख्यविशेष्यतासम्बन्धेन+उपस्थितेः+अभावात् प्रमाणमित्यत्रापि => प्रमाणम्+इत्यत्र+अपि मुख्यविशेष्यतासम्बन्धेनोपस्थितेरभावात् => मुख्यविशेष्यतासम्बन्धेन+उपस्थितेः+अभावात् वि-१)नचेति => (वि-१)नच+इति एवमितिशेषः => एवम्+इतिशेषः एकदेशान्वये => एकदेश+अन्वये पदार्थेनान्वेति => पदार्थेन+अन्वेति पदार्थैकदेशेनेति => पदार्थ+एकदेशेन+इति आश्रयतासंबन्धावच्छिन्नपदजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितेश्वरीच्छीयविशेष्यतावान्पदार्थः => आश्रयतासंबन्धावच्छिन्नपदजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितेश्वरीच्छीयविशेष्यतावान्+पदार्थः अवच्छेदकतासंबन्धावच्छिन्नपदजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितभगवदिच्छीयविशेष्यतावान्पदार्थैकदेशः => अवच्छेदकतासंबन्धावच्छिन्नपदजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितभगवदिच्छीयविशेष्यतावान्+पदार्थ+एकदेशः प्रमाणपदार्थैकदेशे => प्रमाणपदार्थ+एकदेशे एकत्वान्वयो => एकत्व+अन्वयः+ व्युत्पत्तिविरोधादिति => व्युत्पत्तिविरोधात्+इति व्युत्पत्तेरङ्गीकारादेव => व्युत्पत्तेः+अङ्गीकारात्+एव नित्यो घट => नित्यः+ घट नापत्तिः,घटत्वस्य => न+आपत्तिः,घटत्वस्य पदार्थैकदेशत्वात् => पदार्थ+एकदेशत्वात् घटपदादुपस्थिते => घटपदात्+उपस्थिते नित्यान्वयो न => नित्यान्वयः+ न अन्वयितावच्छेदकरूपेणोपस्थित्यभावादिति => अन्वयितावच्छेदकरूपेण+उपस्थित्यभावात्+इति शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति विशेष्यतासम्बन्धेनोपस्थितिः => विशेष्यतासम्बन्धेन+उपस्थितिः कारणमित्याकारकः => कारणम्+इत्याकारकः एवं च => एवम्+ च घटपदजन्योपस्थितेरभावान्नोक्तापत्तिः(१) => घटपदजन्योपस्थितेः+अभावात्+न+उक्त+आपत्तिः(१) संपन्नो व्रीहिरित्यारित्यत्र => संपन्नः+ व्रीहिः+इत्यत्र व्रीहिरित्यारित्यत्र => व्रीहिः+इत्यत्र व्रीहिरित्यापदोत्तरसुविभक्त्यर्थैकत्वस्य => व्रीहिपदोत्तरसुविभक्त्यर्थ+एकत्वस्य व्रीहिरित्यावन्वयो न => व्रीहो+अन्वयः+ न संभवति,एकत्वविशिष्टसंपत्तिविशिष्टस्याऽभेदाऽन्वयाऽसंभवात्, => संभवति,एकत्वविशिष्टसंपत्तिविशिष्टस्य+अभेद+अन्वय+असंभवात्, एवं च => एवम्+ च एकत्वान्वयस्याऽऽवश्यकत्ववत्प्रमाणत्वेपि => एकत्व+अन्वयस्य+आवश्यकत्ववत्+प्रमाणत्वे+अपि एकत्वान्वयस्य => एकत्व+अन्वयस्य इत्याशयेनाह => इति+आशयेन+आह संपन्नो व्रीहिरिति => संपन्नः+ व्रीहिः+इति व्रीहिरिति => व्रीहिः+इति उक्तव्युत्पत्तिसंकोचस्येति => उक्तव्युत्पत्तिसंकोचस्य+इति उक्तव्युत्पत्तेः--पदार्थःपदार्थेनान्वेतीति => उक्तव्युत्पत्तेः--पदार्थःपदार्थेन+अन्वेति+इति अशतो भ्रमत्वकल्पनस्येत्यर्थः => अशतः+ भ्रमत्वकल्पनस्य+इत्यर्थः भ्रमत्वकल्पनस्येत्यर्थः => भ्रमत्वकल्पनस्य+इत्यर्थः अत्रेदं बोध्यम् => अत्र+इदम्+ बोध्यम् व्युत्पन्नोयमिति => व्युत्पन्न+अयम्+इति तदुपपादनेपि => तत्+उपादने+अपि व्युत्पादकत्वव्यवहारानुपपत्तेश्च => व्युत्पादकत्वव्यवहारानुपपत्तेः+च स्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयतानिरूपितविषयत्वाप्रयोज्यविषयतानिरूपितत्वोभयसम्बन्धेन => स्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयतानिरूपितविषयत्वाप्रयोज्यविषयतानिरूपितत्व+उभयसम्बन्धेन शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति मुख्यविशेष्यतासम्बन्धेनोपस्थितिः => मुख्यविशेष्यतासम्बन्धेन+उपस्थितिः कारणमित्याकारकः => कारणम्+इत्याकारकः मुख्यविशेष्यतासम्बन्धेनोपस्थितेरभावादन्वयबोधानुपपत्तिरिति => मुख्यविशेष्यतासम्बन्धेन+उपस्थितेः+अभावात्+अन्वयबोधानुपपत्तिः+इति व्रीहिरित्यापदाऽप्रयोज्यत्वं-व्रीहिरित्यात्वं--प्रमाणत्वाद्यवृत्तित्वं वा => व्रीहिपद+अप्रयोज्यत्वम्+व्रीहित्व--प्रमाणत्वाद्यवृत्तित्वम्+ वा पदाऽप्रयोज्या-व्रीहिरित्यात्व--प्रमाणत्वाद्यवृत्तिर्वा => पद+अप्रयोज्या-व्रीहित्व--प्रमाणत्वाद्यवृत्तिः+वा विशेष्यताविशिष्टविशेष्यतां तत्संबन्धेन => विशेष्यताविशिष्टविशेष्यताम्+ तत्संबन्धेन शाब्दंप्रतीत्युक्तौ => शाब्दम्+प्रतीत्युक्तौ मुख्यविशेष्यत्वमनुपादाय => मुख्यविशेष्यत्वम्+अनुपादाय मुख्यविशेष्यताभिन्नत्वव्रीह्यादिपदाऽप्रयोज्यत्वोभयाभाववद्विशेष्यतासंसर्गेणोनोपस्थितेः => मुख्यविशेष्यताभिन्नत्व+व्रीहि+आदिपद+अप्रयोज्यत्व+उभयाभाववद्विशेष्यतासंसर्गेणोन+उपस्थितेः एकत्वस्येव => एकत्वस्ये+एव नित्यपदार्थस्यापि => नित्यपदार्थस्य+अपि नित्यो व्रीहिरित्यारिति => नित्यः+ व्रीहिः+इति व्रीहिरित्यारिति => व्रीहिः+इति अत्रोच्यते => अत्र+उच्यते स्वादिप्रयोज्यैकत्वनिष्ठप्रकारतानिरूपितव्रीहिरित्यात्वनिष्ठविशेष्यताभिन्ना => स्वादिप्रयोज्य+एकत्वनिष्ठप्रकारतानिरूपितव्रीहित्वनिष्ठविशेष्यताभिन्ना विशेष्यताविशिष्टविशेष्यतां तत्संसर्गेण => विशेष्यताविशिष्टविशेष्यताम्+ तत्+संसर्गेण तत्संसर्गेण => तत्+संसर्गेण शाब्दं प्रति => शाब्दम्+ प्रति मुख्यविशेष्यतासम्बन्धेनोपस्थितेर्हेतुत्वोक्तौ => मुख्यविशेष्यतासम्बन्धेन+उपस्थितेः+हेतुत्वोक्तौ नित्यो व्रीहिरित्यारित्यादौ => नित्यः+ व्रीहि+इत्यादौ व्रीहिरित्यारित्यादौ => व्रीहि+इत्यादौ एकत्वनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतातोनित्यनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यताभिन्नैवेति => एकत्वनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यता+अतः+नित्यनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यताभिन्न+एवेति नोक्तदोषतादवस्थ्यम् => न+उक्तदोषतात्+अवस्थ्यम् विभक्तयप्रयोज्यप्रकारतानिरूपितविशेष्यतासंबन्धो वा => विभक्तयप्रयोज्यप्रकारतानिरूपितविशेष्यतासंबन्धः+ वा स्वर्थैकत्वनिष्ठप्रकारताया => स्वर्थ+एकत्वनिष्ठप्रकारताया तथाहि-आकाशपदात्स्वरूपत => तथाहि-आकाशपदात्+स्वरूपत उपस्थितस्याकाशस्य => उपस्थितस्य+आकाशस्य अन्वयितावच्छेदकरूपेणैवान्वयिन => अन्वयितावच्छेदकरूपेण+एवान्वयिन उपस्थितेरपेक्षितत्वनियमाभावात् => उपस्थितेः+अपेक्षितत्वनियमाभावात् व्रीहिरित्यात्वेएकत्वान्वयस्वीकारात्केवलं पदार्थः => व्रीहित्वेएकत्व+अन्वयस्वीकारात्+केवलम्+ पदार्थः पदार्थेनान्वेतीति => पदार्थेन+अन्वेति+इति नियमसंकोचो दोषः => नियमसंकोचः+ दोषः शब्दाश्रयत्वादिनोपस्थितस्यैवाकाशास्य => शब्दाश्रयत्वादिनः+उपस्थपितस्य+एव+आकाशस्य व्रीहिरित्यात्वेऽन्वयोपगमे => व्रीहित्वे+अन्वयोपगमे अन्वयितावच्छेदकरूपेणेत्यस्य-पदार्थः => अन्वयितावच्छेदकरूपेण+इति+अस्य-पदार्थः पदार्थेनान्वतीतिनियमद्वयस्य => पदार्थेन+अन्वति+इतिनियमद्वयस्य अतो व्रीहावेव => अतः+ व्रीहावेव एकत्वान्वयः => एकत्व+अन्वयः अस्मिन्पक्षे => अस्मिन्+पक्षे पर्याप्तिसम्बन्धेनैवान्वय => पर्याप्तिसम्बन्धेन+एवान्वय स्वाश्रयेति => स्वाश्रये+इति स्वं-एकत्वं-तदाश्रयीभूतं प्रकृत्यर्थतावच्छेदकं-व्रीहिरित्यात्वं- => स्वम्+-एकत्वम्+-तदाश्रयीभूतम्+ प्रकृत्यर्थतावच्छेदकम्+-व्रीहित्वम्+- प्रकृत्यर्थतावच्छेदकं-व्रीहिरित्यात्वं- => प्रकृत्यर्थतावच्छेदकम्+-व्रीहित्वम्+- तद्वत्वसम्बन्धेनेत्यर्थः => तद्वत्वसम्बन्धेन+इत्यर्थः बाधकमाह => बाधकम्+आह व्रीहिरित्यात्वजातेरिति => व्रीहित्वजातेः+इति अस्यान्वयितावच्छेदकरूपेणाऽनुपस्थितेरित्यनेनाऽन्वयः => अस्य+अन्वयितावच्छेदकरूपेणा+अनुपस्थितेः+इत्यनेन+अन्वयः व्रीहित्वजातावन्वयपक्षे => व्रीहित्वजातौ+अन्वयपक्षे व्रीहित्वमन्वयितावच्छेदकं तेन => व्रीहित्वमन्वयितावच्छेदकम्+ तेन रूपेणाऽनुपस्थितेरित्यर्थः => रूपेणा+अनुपस्थितेः+इत्यर्थः अस्यान्वयितावच्छेदकतया => अस्य+अन्वयितावच्छेदकतया संभाव्यमानं यद्रूपं => संभाव्यमानम्+ यद्रूपम्+ यद्रूपं => यद्रूपम्+ तद्रूपेणाऽनुपस्थितेरिति => तद्रूपेण+अनुपस्थितेः+इति प्रकृतेऽन्वयिता => प्रकृते+अन्वयिता वच्छेदकस्याऽप्रसिद्धावपि => वच्छेदकस्य+अप्रसिद्धौ+अपि स्वरूपतो व्रीह्यादि => स्वरूपतः+ व्रीहि+आदि व्रीह्यादि => व्रीहि+आदि सुविभक्त्यर्थैकत्वस्य => सुविभक्त्यर्थ+एकत्वस्य अन्वयानुपपत्तेरिति => अन्वयानुपपत्तेः+इति किञ्चिद्धर्मावच्छिन्न => किञ्चित्+धर्मावच्छिन्न विशेष्यतासम्बन्धेनोपस्थितिः => विशेष्यतासम्बन्धेन+उपस्थितिः कारणमिति => कारणम्+इति "अन्वयितावच्छेदकरूपेणान्वयिनः => "अन्वयितावच्छेदकरूपेण+अन्वयिनः उपस्थितिरपेक्षणीयेति" => उपस्थितिः+अपेक्षणीयेति" नियमोपपत्तिः => नियमः+उपपत्तिः चाऽनया => च+अनया पदार्थेनान्वेतीत्यस्य => पदार्थेनान्वेति+इत्यस्य पशुरपशुरिति => पशुरपशुः+इति नापि => न+अपि पदार्थेनान्वेतीत्यनया => पदार्थेनान्वेतीति+अनया घटपदाद्वोद्धव्ये => घटपदात्+बोद्धव्ये इत्याकारकशक्तिज्ञानाधीनायां घटघटत्वयोः => इत्याकारकशक्तिज्ञानाधीनायाम्+ घटघटत्वयोः घटत्वेऽभेदान्वयतात्पर्येण => घटत्वे+अभेदान्वयतात्पर्येण नित्यो घट => नित्यः+ घट किंच => किम्+च भावानुरोधेनापि => भावानुरोधेन+अपि हृदोवन्ह्यभाववानिति निश्चयस्य => हृदोवन्ह्यभाववान्+ इति वह्निमदितिबुद्धिं प्रत्यविरोधित्वात् => द्रव्यम्+वह्निमत्+इतिबुद्धिम्+ प्रत्यविरोधित्वात् प्रकृतेपि => प्रकृते+अपि प्रमाणमित्यादावपि => प्रमाणम्+इत्यादौ+अपि ईदृस्येव => ईदृस्ये+एव संपन्नो व्रीहिरित्यत्र => संपन्नः+ व्रीहिः+इत्यत्र व्रीहिरित्यत्र => व्रीहिः+इत्यत्र तदर्थं व्युत्पत्तिसंकोच => तदर्थम्+ व्युत्पत्तिसंकोच तदनुयोगितावच्छेदकत्वं न => तदनुयोगितावच्छेदकत्वम्+ न चाऽतिप्रसक्तत्वेन => च+अतिप्रसक्तत्वेन एतद्देशविद्यमानव्रीहित्व => एतत्+देशविद्यमानव्रीहित्व समानाधिकरणैकत्व => समानाधिकरण+एकत्व एवं च => एवम्+ च जातावेकत्वभानोपगमोऽनुचितः => जातावेकत्वभानोपगमः++अनुचितः पदार्थेनेत्यादिनियमविरोधइतिमतं दूषयितुमुपन्यस्यति => पदार्थेन+इत्यादिनियमविरोधइतिमतम्+ दूषयितुम्+उपन्यस्यति दूषयितुमुपन्यस्यति => दूषयितुम्+उपन्यस्यति यत्त्विति => यत्तु+इति नानैकत्वानीति => न+अनेकत्वानि+इति सुपदादेकत्व => सुपदात्+एकत्व बोद्धव्यमितीच्छात => बोद्धव्यम्+इति+इच्छात एकत्वत्वरूपेणानेकेषु => एकत्वत्वरूपेण+अनेकेषु ततो नानैकत्वानामुपस्थितिरिति => ततः+ न+अनेकत्वानाम्+उपस्थितिः+इति नानैकत्वानामुपस्थितिरिति => न+अनेकत्वानाम्+उपस्थितिः+इति नानैकत्वानीति" => न+अनेकत्वानि+इति" इत्यनेन => इति+अनेन नानैकत्वानामुपस्थितत्वोक्तिरसंगता,शाब्दबोधे => न+अनेकत्वानामुपस्थितत्वोक्तिः+असंगता,शाब्दबोधे समानप्रकारकत्वेनैव => समानप्रकारकत्वेन+एव यक्तिंचिदेकत्वोपस्थितावपि => यक्तिंचित्+एकत्वोपस्थितावपि (नानैकत्वोपस्थितिविरहेपि)शाब्दबोधे => (न+अनेकत्वोपस्थितिविरहेपि)शाब्दबोधे योग्यानां नानैकत्वानाभानसंभवात् => योग्यानाम्+ न+अनेकत्वानाभानसंभवात् नानैकत्वानाभानसंभवात् => न+अनेकत्वानाभानसंभवात् एकत्वभानं न => एकत्वभानम्+ न निष्प्रयोजनत्त्वादिति => निष्प्रयोजनत्त्वात्+इति अयं द्वौ => अयम्+ द्वौ संख्याभानं स्वीकरणीयम् => संख्याभानम्+ स्वीकरणीयम् संपन्नो व्रीहिरितिग्रन्थस्यैकत्वत्वजातीयेषु => संपन्नः+ व्रीहिः+इतिग्रन्थस्य+एकत्वत्वजातीयेषु व्रीहिरितिग्रन्थस्यैकत्वत्वजातीयेषु => व्रीहिः+इतिग्रन्थस्य+एकत्वत्वजातीयेषु संख्याभानस्यावश्योपेयत्वात्, => संख्याभानस्यावश्यः+पेयत्वात्, "प्रत्येकं नानाव्रीहिषु" => "प्रत्येकम्+ नानाव्रीहिषु" यत्किंचिदेकत्वान्वयेनापि => यत्किंचित्+एकत्वान्वयेन+अपि प्रमाण्यस्याऽक्षतेरिति => प्रमाण्यस्य+अक्षतेः+इति चेन्न => चेत्+न एवोक्तग्रन्थः, => एव+उक्तग्रन्थः, सकलैकत्वस्योपस्थितत्त्वापेक्षाऽस्तीति => सकलैकत्वस्योपस्थितत्त्वापेक्षा+अस्ति+इति नासंगतिः => न+असंगतिः नानैकत्वानामेकव्रीहिरित्या => न+अनेकत्वानाम्+एकव्रीहौ प्रत्येकमिति => प्रत्येकम्+इति एकत्वं न => एकत्वम्+ न संख्यारूपं किन्तु => संख्यारूपम्+ किन्तु तच्च => तत्+च नोपयुज्यते => न+उपयुज्यते इत्याशयेनाह => इति+आशयेन+आह तदसदिति => तद्सत्+इति स्वसजातीयेति => स्वसजातीय+इति घटोस्तीत्यादौ => घटः+अस्ति+इत्यादौ स्वंघटः => स्वम्+घटः तत्सजातीयः => तत्+सजातीयः तन्निष्ठभेदप्रतियोगिताऽनवच्छेदकत्वस्य => तन्निष्ठभेदप्रतियोगिता+अनवच्छेदकत्वस्य प्रसिद्धिः,संपन्नोव्रीहिरित्यत्र => प्रसिद्धिः,संपन्नः+व्रीहिः+इत्यत्र स्वपदग्राह्यव्रीहिसजातीयव्रीह्यन्तरनिष्ठभेदप्रतियोगितावच्छेदकत्वस्यैव => स्वपदग्राह्यव्रीहिसजातीयव्रीहि+अन्तरनिष्ठभेदप्रतियोगितावच्छेदकत्वस्य+एव तादृशभेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वाऽप्रसिद्धिरतो व्रीहित्वजातौ => तादृशभेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्व+अप्रसिद्धिः+अतः+ व्रीहित्वजातौ एकत्वान्वयः => एक+अन्वयः एवमपि => एवम्+अपि व्रीहित्वगतैकत्वे => व्रीहित्वगत+एकत्वे भेदीयप्रतियोगितावच्छेदकतायां स्वाश्रयप्रकृत्यर्थतावच्छेदकत्वसम्बन्धावच्छिन्नत्वं => भेदीयप्रतियोगितावच्छेदकतायाम्+ स्वाश्रयप्रकृत्यर्थतावच्छेदकत्वसम्बन्धावच्छिन्नत्वम्+ स्वाश्रयप्रकृत्यर्थतावच्छेदकत्वसम्बन्धावच्छिन्नत्वं निवेशनीयमिति => स्वाश्रयप्रकृत्यर्थतावच्छेदकत्वसम्बन्धावच्छिन्नत्वम्+ निवेशनीयम्+इति निवेशनीयमिति => निवेशनीयम्+इति तादृशसम्बन्धावच्छिन्नावच्छेदकताकप्रयोगिताकभेदाऽप्रसिद्धेरिति => तादृशसम्बन्धावच्छिन्न+अवच्छेदकताकप्रयोगिताकभेदा+अप्रसिद्धेः+इति चेन्न => चेत्+न अभावश्च => अभावः+च स्वाश्रयप्रकृत्यर्थतावच्छेदकत्वसम्बन्धावच्छिन्नावच्छेदकताप्रयोगिताकत्वस्वरूपसम्बन्धावच्छिन्नप्रयोगिताकः => स्वाश्रयप्रकृत्यर्थतावच्छेदकत्वसम्बन्धावच्छिन्न+अवच्छेदकताप्रयोगिताकत्वस्वरूपसम्बन्धावच्छिन्नप्रयोगिताकः व्यधिकरणसम्बन्धावच्छिन्नप्रयोगिताकतयां सर्वत्र => व्यधिकरणसम्बन्धावच्छिन्नप्रयोगिताकतयाम्+ सर्वत्र सत्वेनाऽप्रसिद्ध्यभावात् => सत्वेन+अप्रसिद्धि+अभावात् एवं च => एवम्+ च सम्बन्धावच्छिन्नत्वं न => सम्बन्धावच्छिन्नत्वम्+ न यत्सम्बन्धावच्छिन्नत्वयन्निष्ठत्वोभयाभावस्तत्सम्बन्धेन => यत्+संम्बन्धावच्छिन्नत्वयन्निष्ठत्व+उभयाभावः+तत्+संम्बन्धेन तद्वत्वं समुदतार्थः => तद्वत्वम्+ समुदितार्थः स्वाश्रयप्रकृत्यर्थतावच्छेदकत्वसम्बन्धातिरिक्तसम्बन्धावच्छिन्नत्वंप्रकृत्यर्थतावच्छेदकगतैकत्वनिष्ठत्वोभयाभाववती => स्वाश्रयप्रकृत्यर्थतावच्छेदकत्वसम्बन्धातिरिक्तसम्बन्धावच्छिन्नत्वम्+प्रकृत्यर्थतावच्छेदकगत+एकत्वनिष्ठत्व+उभयाभाववती याऽवच्छेदकता => या+अवच्छेदकता तदभाववदेकत्वं सजातीयद्वितीयरहितत्वमित्याहुः => तदभाववत्+एकत्वम्+ सजातीयद्वितीयरहितत्वम्+इत्याहुः सजातीयद्वितीयरहितत्वमित्याहुः => सजातीयद्वितीयरहितत्वम्+इत्याहुः नत्वेकत्वमात्रम् => ननु+एकत्वमात्रम् अविशेषितैकत्वावच्छिन्नमात्रम् => अविशेषित+एकत्वावच्छिन्नमात्रम् केवलान्वयित्वेन => केवल+अन्वयित्वेन अर्थान्तरप्रतिपत्त्यर्थमवश्यप्रयोक्तव्यपदार्थादेवेत्यर्थः => अर्थान्तरप्रतिपत्त्यर्थमवश्यप्रयोक्तव्यपदार्थात्+एवेर्थः एवकारेणैकत्वबोधनाय => एवकारेण+एकत्वबोधनाय प्रकृतिं विना => प्रकृतिम्+ विना प्रयोगानर्हत्वेन => प्रयोग+अनर्हत्वेन प्रकृतिपदस्यावश्यप्रयोक्तव्यतया => प्रकृतिपदस्य+आवश्यप्रयोक्तव्यतया ततस्तदर्थलाभे => ततः+तदर्थलाभे शक्तिकल्पनमनुचितम्,सजातीयद्वितीयराहित्येन => शक्तिकल्पनम्+अनुचितम्,सजातीयद्वितीयराहित्येन तस्यानन्यलभ्यतया => तस्य+अनन्यलभ्यतया अनुपयोगाच्चेति => अनुपयोगात्+चेति फलमनेकव्यावृत्तिः, => फलम्+अनेकव्यावृत्तिः, एकत्वमात्रप्रतिपत्तेर्न => एकत्वमात्रप्रतिपत्तेः+न+न संभवतीति => संभवति+इति एकवचनार्थतेति => एकवचनार्थते+एति स्वसजातीयेत्यत्र => स्वसजातीयेति+अत्र तावदेकत्वस्य, => तावत्+एकत्वस्य, प्रकृत्यर्थस्यैव => प्रकृत्यर्थस्य+एव नापि => न+अपि साक्षात्परंपरया => साक्षात्+परंपरया यश्च => यः+च क्रियाकारकपदार्थस्तदुभयत्र => क्रियाकारकपदार्थः+तदुभयत्र चोक्तस्वपदघटितवाक्यजबुद्धौ => च+उक्तस्वपदघटितवाक्यजबुद्धौ प्रकृत्यर्थो हि => प्रकृत्यर्थः+ हि विशेष्यः,तद्बोधकपदाऽभावात् => विशेष्यः,तद्बोधकपद+अभावात् सजातीयद्वितीयरहितत्वस्यैव => सजातीयद्वितीयरहितत्वस्य+एव अध्याहृतक्रियाकारकपदार्थोपिसः, => अध्याहृतक्रियाकारकपदार्थः+अपिसः, अस्तीत्यादिक्रियापदानामेवाऽध्याहार्यतया => अस्ति+इत्यादिक्रियापदानाम्+एव+अध्याहार्यतया उक्तराहित्यस्यैव => उक्तराहित्यस्य+एव एवमत्र => एवम्+अत्र स्वसमभिव्याहृतेत्यत्र => स्वसमभिव्याहृतेति+अत्र तस्यैव => तस्य+एव तत्समभिव्याहृतत्वाप्रसिद्धिश्च, => तत्+समभिव्याहृतत्वाप्रसिद्धिश्च, शब्दनात्मकत्वात् => शब्दनाम्+आकत्वात् नचाऽग्रे => नच+अग्रे प्रतियोग्यनुयोगिउभयवृत्तित्वनियमेन => प्रतियोगि+अनुयोगिउभयवृत्तित्वनियमेन एकवचनाऽवृत्तेः => एकवचन+अवृत्तेः साजात्यरूपतानुपपत्तेश्चेति => साजात्यरूपतानुपपत्तेश्च+इति चेन्न => चेत्+न वर्तमानमित्यध्याहृत्य => वर्तमानम्+इति+अध्याहृत्य स्वपदेनोपादानसंभवात् => स्वपदेन+उपादानसंभवात् एवं => एवम्+ स्वसमभिव्याहृतेत्यस्य => स्वसमभिव्याहृते+इत्यस्य स्ववाचकपदसमभिव्याहृतेत्यर्थ => स्ववाचकपदसमभिव्याहृते+इत्यर्थ सजातीयद्वितीयराहितत्वमस्तु => सजातीयद्वितीयराहितत्वम्+अस्तु ननुभयभेदमादायाऽसंभव => ननुभयभेदम्+आदाय+असंभव वै..स्वनिरूपकत्वस्वसमानाधिकरण्योभयसं | => वै.स्वनिरूपकत्वस्वसमानाधिकरण्योभयसम्+ | भेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वविवक्षायामपि => भेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वविवक्षायाम्+अपि तन्निवेशस्यावश्यकत्वादिति => तत्+निवेशस्यावश्यकत्वात्+इति एकैकशब्दशक्तिविचारे => एक+एकशब्दशक्तिविचारे स्वसजातीयनिष्ठभेदप्रतियोगित्वाभावस्यैव => स्वसजातीयनिष्ठभेदप्रतियोगित्वाभावस्य+एव सजातीयद्वितीयराहितत्वरूपतोक्ता => सजातीयद्वितीयराहितत्वरूपत+उक्ता वस्तुतो द्वेकयोर्द्विवचनैकवचने => वस्तुतः+ एकयोः+द्विवचन+एकवचने द्वेकयोर्द्विवचनैकवचने => एकयोः+द्विवचन+एकवचने संख्यारूपद्वित्वसहचार्यत्संख्यारूपमेवै.कत्वम्, => संख्यारूपद्वित्वसहचार्यत्+संख्यारूपमेव+एकत्वम्, रूपमतोऽवच्छेदकत्वपर्यन्तानुधावनम् => रूपमतः+अवच्छेदकत्वपर्यन्तानुधावनम् विशिष्टैकत्वस्यैकवचनार्थत्वादेव => विशिष्ट+एकत्वस्य+एकवचनार्थत्वात्+एव यजतेत्यादौ => यजते+इत्यादौ यजेतेतिवाक्यजन्यबोधे => यजेते+इतिवाक्यजन्यबोधे एकपशुकरणको यागे => एकपशुकरणकः+ यागे इष्टसाधनमिति => इष्टसाधनम्+इति तादृशैकत्वस्य => तादृश+एकत्वस्य स्वसजातीयनिष्ठभेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वरूपैकत्वस्य => स्वसजातीयनिष्ठभेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वरूप+एकत्वस्य नादृष्टसिद्धिरिति => नादृष्टसिद्धिः+इति स्वसजातीयपश्वन्तरनिष्ठभेदप्रतियोगितावच्छेदकत्वस्यैवै.कत्वे => स्वसजातीयपशुः+अन्तरनिष्ठभेदप्रतियोगितावच्छेदकत्वस्य+एवैकत्वे सत्वादिति => सत्वात्+इति स्वसजातीयत्वं स्ववृत्तिधर्मवत्वम्, => स्वसजातीयत्वम्+ स्ववृत्तिधर्मवत्वम्, धर्मो यदि => धर्मः+ यदि पशुत्वं तदाऽप्रसिद्धिस्तदवस्थैवेत्यत => पशुत्वम्+ तदा+अप्रसिद्धिः+तदवस्थ+एवेति+अत तदाऽप्रसिद्धिस्तदवस्थैवेत्यत => तदा+अप्रसिद्धिः+तदवस्थ+एवेति+अत साजात्यं चेति => साजात्यम्+ च+इति चेति => च+इति स्वपदं स्वपदबोधकपदपरम्, => स्वपदम्+ स्वपदबोधकपदपरम्, घटोस्तीत्यादौ => घटः+अस्ति+इत्यादौ स्वं प्रकृत्यर्थो => स्वम्+ प्रकृत्यर्थः+ प्रकृत्यर्थो घटादिः => प्रकृत्यर्थः+ घटादिः तद्बोधकघटपदसमभिव्याहृतं अत्र => तद्बोधकघटपदसमभिव्याहृतम्+ अत्र अस्तिपदं च, => अस्तिपदम्+ च, एतद्देशवृत्तित्वं, => एतत्+देशवृत्तित्वम्+, तत्संसर्गः, => तत्+संसर्गः, संसर्गित्वं घटे => संसर्गित्वम्+ घटे तत्सर्गित्वविशिष्टं यत्प्रकृत्यर्थतावच्छेदकं => तत्+सर्गित्वविशिष्टम्+ यत्+प्रकृत्यर्थतावच्छेदकम्+ यत्प्रकृत्यर्थतावच्छेदकं घटत्वं => यत्+प्रकृत्यर्थतावच्छेदकम्+ घटत्वम्+ घटत्वं तद्वत्वरूपेणेत्यर्थः => घटत्वम्+ तद्वत्वरूपेण+इत्यर्थः तद्वत्वरूपेणेत्यर्थः => तद्वत्वरूपेण+इत्यर्थः तथाचैतद्देशे => तथाच+एतत्+देशे एतद्देशवृत्तित्वविशिष्टघटत्वेन => एतत्+देशवृत्तित्वविशिष्टघटत्वेन तन्निष्ठभेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वस्य => तत्+निष्ठभेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वस्य सत्वात्तादृशैकत्वमेकवचनार्थः => सत्वात्+तादृश+एकत्वम्+एकवचनार्थः यजतेत्यत्र => यजते+इत्यत्र स्वं पशुस्तत्सजातीयः => स्वम्+ पशुः+तत्+सजातीयः पशुस्तत्सजातीयः => पशुः+तत्+सजातीयः स्वं पशुस्तत्समभिव्याहृतयजघटत्वर्थयागसंसर्गित्वविशिष्टपशुत्ववत्वरूपेण => स्वम्+ पशुः+तत्+समभिव्याहृतयजघटत्वर्थयागसंसर्गित्वविशिष्टपशुत्ववत्वरूपेण पशुस्तत्समभिव्याहृतयजघटत्वर्थयागसंसर्गित्वविशिष्टपशुत्ववत्वरूपेण => पशुः+तत्+समभिव्याहृतयजघटत्वर्थयागसंसर्गित्वविशिष्टपशुत्ववत्वरूपेण स्वस्यैव => स्वस्य+एव तन्निष्ठभेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वस्य => तत्+निष्ठभेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वस्य पशुत्वगतैकत्वे => पशुत्वगत+एकत्वे सत्वादेकत्वमुपपन्नम् => सत्वात्+एकत्वम्+उपपन्नम् साजात्यं यागान्तरकरणपशुसाधारणं => साजात्यम्+ यागान्तरकरणपशुसाधारणम्+ यागान्तरकरणपशुसाधारणं तत्तद्यागकरणत्वं => यागान्तरकरणपशुसाधारणम्+ तत्तद्यागकरणत्वम्+ तत्तद्यागकरणत्वं च => तत्तद्यागकरणत्वम्+ च पदादनुपस्थितेः => पदात्+अनुपस्थितेः स्वाश्रयपशुकरणकत्वोभयसम्बन्धेनैकत्वस्य => स्वाश्रयपशुकरणकत्व+उभयसम्बन्धेन+एकत्वस्य अन्वया(१)न्नानुपपत्तिः => अन्वया(१)न्न+अनुपपत्तिः प्रकृत्यर्थेऽन्वयस्य => प्रकृत्यर्थे+अन्वयस्य चेन्न => चेत्+न एकवचनस्यैकत्वत्वावच्छिन्न => एकवचनस्य+एकत्वत्वावच्छिन्न सम्बन्धावच्छिन्नत्वनिष्ठावच्छेदकताकप्रतियोगिताकभेदत्वोभयसम्बन्धेन => सम्बन्धावच्छिन्नत्वनिष्ठावच्छेदकताकप्रतियोगिताकभेदत्व+उभयसम्बन्धेन पशावेशाऽन्वयात्तादृशान्वयबोधस्यैकवचनसाकाङ्क्षात्वात् => पशावेशा+अन्वयात्तादृश+अन्वयबोधस्य+एकवचनसाकाङ्क्षात्वात् एवं सम्पन्नोव्रीहिरित्यादौ => एवम्+ सम्पन्नोव्रीहि+इत्यादौ सम्पन्नोव्रीहिरित्यादौ => सम्पन्नोव्रीहि+इत्यादौ स्वाश्रयाश्रयभिन्नोयः => स्वाश्रयाश्रयभिन्नः+यः तद्वृत्तिसंपन्नत्वसम्बन्धावच्छिन्नस्वनिष्ठावच्छेदकताकप्रतियोगिताकभेदत्वोभयसम्बन्धेनैकत्वप्रकारकव्रीहिविशेष्यकबोधे => तद्वृत्तिसंपन्नत्वसम्बन्धावच्छिन्नस्वनिष्ठावच्छेदकताकप्रतियोगिताकभेदत्व+उभयसम्बन्धेन+एकत्वप्रकारकव्रीहिविशेष्यकबोधे यत्तु => यत्+तु स्वादिरिति => स्वादिः+इति तन्न,साजात्यस्य => तत्+न,साजात्यस्य प्रतियोग्यनुयोग्युभयवृत्तित्वेनैकवचनाऽवृत्तेः, => प्रतियोग्यनुयोग्युभयवृत्तित्वेन+एकवचन+अवृत्तेः, स्वसमभिव्याहृतेत्यादिधर्मस्य => स्वसमभिव्याहृते+इत्यादिधर्मस्य साजात्यानुपपत्तेश्च => साजात्यानुपपत्तेः+च संसर्गित्वं संसर्गानुयोगित्वं => संसर्गित्वम्+ संसर्गानुयोगित्वम्+ संसर्गानुयोगित्वं तदा => संसर्गानुयोगित्वम्+ तदा पशुनायजतेत्यादौ => पशुनायजते+इत्यादौ पदार्थायागस्तत्संसर्गित्वं न => पदार्थायागः+तत्+संसर्गित्वम्+ न पशो यागनिरूपितकरणतासंसर्गित्वेन => पशः+ यागनिरूपितकरणतासंसर्गित्वेन पशोरभावात्, => पशोः+अभावात्, पशुकरणकत्वस्यैव => पशुकरणकत्वस्य+एव पशोरपि => पशोः+अपि भानं प्रामाणिकम्, => भानम्+ प्रामाणिकम्, भानोपगमादिति => भानोपगमात्+इति चेन्न => चेत्+न एवं स्वसमभिव्याहृतपदार्थे => एवम्+ स्वसमभिव्याहृतपदार्थे संसर्गो यस्येति => संसर्गः+ यस्य+इति यस्येति => यस्य+इति प्रतियोगिताऽनुयोगिताऽन्यतरसम्बन्धेन => प्रतियोगिता+अनुयोगिता+अन्यतरसम्बन्धेन तादृशसंसर्गवत्वमर्थस्तथा => तादृशसंसर्गवत्वम्+अर्थः+तथा नानुपपत्तिरिति => न+अनुपपत्तिः+इति तच्च => तत्+च तादृससंसर्गितावन्निरूपितवृत्तितावत्वम् => तादृससंसर्गितावत्+निरूपितवृत्तितावत्वम् संसर्गितावत्वं चात्र => संसर्गितावत्वम्+ च+अत्र चात्र => च+अत्र वृत्तित्वं च => वृत्तित्वम्+ च कालिकेनाऽधिकरणतां वृत्तितां => कालिकेन+अधिकरणताम्+ वृत्तिताम्+ वृत्तितां वाऽऽदाय => वृत्तिताम्+ वा+आदाय वाऽऽदाय => वा+आदाय नाप्रसिद्धिः => न+अप्रसिद्धिः स्वसमभिव्याहृतत्वं च => स्वसमभिव्याहृतत्वम्+ च स्वभिन्नत्वोभयसं | => स्वभिन्नत्व+उभयसम्+ | निरूपकत्वं चात्र => निरूपकत्वम्+ च+अत्र चात्र => च+अत्र साक्षात्परंपरासाधारणम् => साक्षात्+परंपरासाधारणम् स्वसमभिव्याहृतपदार्थविशिष्टप्रकृत्यर्थतावच्छेदकवत्वमेवोच्यतां किं => स्वसमभिव्याहृतपदार्थविशिष्टप्रकृत्यर्थतावच्छेदकवत्वमेव+उच्यताम्+ किम्+ किं संसर्गित्वं => किम्+ संसर्गित्वम्+ संसर्गित्वं निवेशेनेति => संसर्गित्वम्+ निवेशेन+इति निवेशेनेति => निवेशेन+इति चेन्न => चेत्+न घटोस्तीत्यादौ => घटः+अस्ति+इत्यादौ घटपदसमभिव्याहृताऽत्रपदार्थैतद्देशवृत्तित्वंस्य => घटपदसमभिव्याहृता+अत्रपदार्थ+एतत्+देशवृत्तित्वम्+स्य वृत्तिभेदप्रतियोगितानवच्छेदकैकत्वाऽप्रसिद्धितादवस्थ्यात् => वृत्तिभेदप्रतियोगितानवच्छेदक+एकत्व+अप्रसिद्धितादवस्थ्यात् तदुपादानेति => तदुपादान+इति कालिकादिकमादाय => कालिकादिकम्+आदाय तद्दोषतादवस्थ्यमितिवाच्यम् => तद्दोषतादवस्थ्याम्+इतिवाच्यम् संसर्गित्वस्याऽऽकाङ्क्षाप्रयोज्यसंसर्गवत्वार्थकत्वात् => संसर्गित्वस्य+आकाङ्क्षाप्रयोज्यसंसर्गवत्वार्थकत्वात् स्वसमभिव्याहृतयत्किंचित्पदार्थसंसर्गित्वं यदि => स्वसमभिव्याहृतयत्किंचित्पदार्थसंसर्गित्वम्+ यदि नीलघटोस्तीत्यस्याऽनुपपत्तिः, => नीलतात्+अवस्थ्यीत्यस्य+अनुपपत्तिः, नीलघटपदसमभिव्याहृताऽत्रपदार्थेतद्देशवृत्तित्वसंसर्गित्वस्य => नीलघटपदसमभिव्याहृता+अत्रपदार्थेतत्+देशवृत्तित्वसंसर्गित्वस्य तन्निष्ठभेदप्रतियोगितावच्छेदकत्वस्यैव => तत्+निष्ठभेदप्रतियोगितावच्छेदकत्वस्य+एव नीलघटत्वगतैकत्वे => नीलघटत्वगत+एकत्वे एवं भेजनकर्तृशयनकर्तृब्राह्मणद्वयवति => एवम्+ भेजनकर्तृशयनकर्तृब्राह्मणद्वयवति ब्राह्मणोर्भुंक्ते => ब्राह्मणोः+भुंक्ते चानुपपत्तिः, => च+अनुपपत्तिः, ब्राह्मणपदसमभिव्याहृतैतद्देशवृत्तित्वसंसर्गित्वस्य => ब्राह्मणपदसमभिव्याहृत+एतत्+देशवृत्तित्वसंसर्गित्वस्य समभिव्याहृतयावत्पदार्थसंसर्गित्वं => समभिव्याहृतयावत्+पदार्थसंसर्गित्वम्+ नोक्तानुपपत्तिः, => न+उक्त+अनुपपत्तिः, यावत्पदार्थान्तरनीलपदार्थसंसर्गित्वस्य => यावत्+पदार्थान्तरनीलपदार्थसंसर्गित्वस्य पीतघटेऽभावादिति => पीतघटे+अभावात्+इति तथाहि--यत्किंचित्संसर्गोग्राह्यः => तथाहि--यत्किंचित्+संसर्गः+ग्राह्यः स्वसमभिव्याहृतयावत्पदार्थ => स्वसमभिव्याहृतयावत्+पदार्थ निरूपितयत्किंचित्संसर्गित्वविशिष्टेत्यादि => निरूपितयत्किंचित्+संसर्गित्वविशिष्टेत्यादि 2)-प्रकृतशाब्दबोधविषयो वा => 2)-प्रकृतशाब्दबोधविषयः+ वा 3)-शाब्दबोधविषयो वा => 3)-शाब्दबोधविषयः+ वा स्वसमभिव्याहृतयावत्पदार्थनिरूपितशाब्दबोधविषयसंसर्गो वा => स्वसमभिव्याहृतयावत्+ पदार्थनिरूपितशाब्दबोधविषयसंसर्गः+वा वा => पदार्थनिरूपितशाब्दबोधविषयसंसर्गः+वा )शाब्दबोधविषयोपि => 4)शाब्दबोधविषयः+अपि साक्षात्परंपरासाधारणोवा => साक्षात्+परंपरासाधारणः+वा नाद्यः--नीलादेरपि => न+आद्यः--नीलादेः+अपि नीलघटत्वगतैकत्वे => नीलघटत्वगत+एकत्वे नीलोघटइत्यत्र => नीलः+घटइत्यत्र कालिकस्यापि => कालिकस्य+अपि तत्पदार्थनिष्ठविषयतासंसर्गित्वं विवक्षणे => तत्पदार्थनिष्ठविषयतासंसर्गित्वम्+ विवक्षणे साक्षात्प्रदेशे => साक्षात्+प्रदेशे नीलघटोपियावत्पदार्थान्तर => नीलघटः+अपियावत्+पदार्थान्तर अत्रेति => अत्र+इति पदघटकेदमर्थस्य => पदघटक+इदम्+अर्थस्य एतद्देशस्य => एतत्+देशस्य इतमर्थेतद्देशनिष्ठ => इतमर्थ+एतत्+देशनिष्ठ विषयतासाक्षान्निरूपित => विषयतासाक्षात्+निरूपित संसर्गतावन्निरूपित => संसर्गतावत्+निरूपित सजातीयाऽप्रसिद्धेः => सजातीय+अप्रसिद्धेः 5)-साक्षात्परंपरा => 5)-साक्षात्+परंपरा कालिकस्याप्युक्तस्थले => कालिकस्यापि+युक्तस्थले पीतघटस्यापि => पीतघटस्य+अपि यावत्पदार्थसंसर्गित्वापत्त्या => यावत्+पदार्थसंसर्गित्वापत्त्या तदनुपपत्तेश्च => तदनुपपत्तेः+च एवं ब्राह्मणो => एवम्+ ब्राह्मणः+ ब्राह्मणो ब्राह्मणाय => ब्राह्मणः+ ब्राह्मणाय गां ददातीत्यत्र => गाम्+ ददाति+इत्यत्र ददातीत्यत्र => ददाति+इत्यत्र चैकत्वानुपपत्तिः, => च+एकत्वानुपपत्तिः, द्वयोरेव => द्वयोः+एव संबद्धत्वादिति => संबद्धत्वात्+इति एकवचनविशिष्टैकत्वमेकवचनार्थः => एकवचनविशिष्ट+एकत्वम्+एकवचनार्थः विशिष्टसंसर्गतानिरूपकत्वोभयसं => विशिष्टसंसर्गतानिरूपकत्वोभयसम्+ संसर्गतानिरूपकत्वं च => संंसर्गतानिरूपकत्वम्+ च प्रतियोगितानुयोगिताऽन्यतर => प्रतियोगितानुयोगित+अन्यतर स्वंएकवचनम् => स्वम्+एकवचनम् स्वप्रकृत्यर्थनिष्ठविशेष्यतानिरूपितप्रकारताप्रयोजकप्रत्ययप्रयोज्यशाब्दबोधीयविषयतासामानाधिकरण्यान्यतरसं | => स्वप्रकृत्यर्थनिष्ठविशेष्यतानिरूपितप्रकारताप्रयोजकप्रत्ययप्रयोज्यशाब्दबोधीयविषयतासामानाधिकरण्य+अन्यतरसम्+ | घटोस्तीत्यादौ => घटः+अस्ति+इत्यादौ सुविभक्तिप्रकृत्यर्थतावच्छेदकवत्वं - => सुविभक्तिप्रकृत्यर्थतावच्छेदकवत्वम्+ - सुविभक्तिविशिष्टैतद्देश => सुविभक्तिविशिष्टैतत्+देश वृत्तित्वरूपसंसर्गताऽनुयोगित्वमपि => वृत्तित्वरूपसंसर्गता+अनुयोगित्वम्+अपि आधेयत्वसंसर्गतायां सुविभक्तिवैशिष्ट्यमपि => आधेयत्वसंसर्गतायाम्+ सुविभक्तिवैशिष्ट्यम्+अपि सुविभक्तिवैशिष्ट्यमपि => सुविभक्तिवैशिष्ट्यम्+अपि सुप्रकृत्यर्थघटनिष्ठविशेष्यतानिरूपितप्रकारताप्रयोजकत्रल्प्रत्ययप्रयोज्यशाब्दबोधीयविषयतासामानाधिकरण्य => सुप्रकृत्यर्थघटनिष्ठविशेष्यतानिरूपितप्रकारताप्रयोजकत्रल्+प्रत्ययप्रयोज्यशाब्दबोधीयविषयतासामानाधिकरण्य एतद्देश => एतत्+देश वृत्तित्वं नीलघटे => वृत्तित्वम्+ नीलघटे स्वसमानाधिकरण्यं तादृशवृत्तित्वनिष्ठसंसर्गत्वे => स्वसमानाधिकरण्यम्+ तादृशवृत्तित्वनिष्ठसंसर्गत्वे नैकबोधानुपपत्तिः => न+एकबोधानुपपत्तिः ब्राह्मणोर्भुंक्ते => ब्राह्मणोः+भुंक्ते भेजनकर्तृत्वमेव => भेजनकर्तृत्वम्+एव शाब्दबोधीयविषयं न => शाब्दबोधीयविषयम्+ न शयनकर्तृत्वं, => शयनकर्तृत्वम्+, कृतिनिष्ठसंसर्गतायां => कृतिनिष्ठसंसर्गतायाम्+ तन्निरूपकतद् => तत्+निरूपकतद् ब्राह्मणगतैकत्वे => ब्राह्मणगत+एकत्वे सत्वान्नानुपपत्तिः => सत्वात्+न+अनुपपत्तिः सम्बन्धोपादानं किमर्थमितिचेद्--भूतले => सम्बन्धः+उपादानम्+ किमर्थम्+इतिचेद्--भूतले किमर्थमितिचेद्--भूतले => किमर्थम्+इतिचेद्--भूतले आधेयत्वनिष्ठसंसर्गतायां => आधेयत्वनिष्ठसंसर्गतायाम्+ ङिविभक्तिवैशिष्ट्यमपि => ङिविभक्तिवैशिष्ट्यम्+अपि स्वपदग्राह्यैकवचनप्रयोज्यशाब्द => स्वपदग्राह्य+एकवचनप्रयोज्यशाब्द बोधीयाऽधेयनिष्ठविषयतासामानाधिकरण्यस्य => बोधीया+आधेयनिष्ठविषयतासामानाधिकरण्यस्य संसर्गतायां सत्वात् => संसर्गतायाम्+ सत्वात् चाऽऽधेयत्वनिष्ठसंसर्गता => च+आधेयत्वनिष्ठसंसर्गता निरूपकत्वं भूतले => निरूपकत्वम्+ भूतले एवं न => एवम्+ न घटो इति => घटः+ इति प्रतियोगितानुयोगितान्यतररूपत्वात् => प्रतियोगितानुयोगित+अन्यतररूपत्वात् विरहान्न => विरहात्+न फलं भुक्ते => फलम्+ भुक्ते द्वितीयार्थैकत्वबोधानुपपत्तिः => द्वितीयार्थ+एकत्वबोधानुपपत्तिः स्वमेकवचनं => स्वम्+एकवचनम्+ तत्समानाधिकरणः => तत्+समानाधिकरणः तत्प्रयोज्यकृतिनिष्ठविषयतासामानाधिकरण्यस्य => तत्+प्रयोज्यकृतिनिष्ठविषयतासामानाधिकरण्यस्य कृतिनिष्ठसंसर्गतायां सत्वात् => कृतिनिष्ठसंसर्गतायाम्+ सत्वात् नानुपपत्तिः, => न+अनुपपत्तिः, स्वपदग्राह्यैकवचनप्रयोज्य => स्वपदग्राह्य+एकवचनप्रयोज्य सत्वातन्निरूपकफलनिष्ठ => सत्वात्+तत्+निरूपकफलनिष्ठ फलगतैकत्वे => फलगत+एकत्वे सत्वादिति => सत्वात्+इति निष्ठत्वोपादानेपि => निष्ठत्व+उपादाने+अपि शयनकर्तृत्वस्यापि => शयनकर्तृत्वस्य+अपि स्यादतः => स्यात्+अतः सामानाधिकरण्यमुपात्तम् => सामानाधिकरण्यम्+उपात्तम् स्वघटितवाक्यघटकत्वेनैव => स्वघटितवाक्यघटकत्वेन+एव निवेशोस्तु => निवेशः+अस्तु किं सामानाधिकरण्यनिवेशेनेति => किम्+ सामानाधिकरण्यनिवेशेन+इति सामानाधिकरण्यनिवेशेनेति => सामानाधिकरण्यनिवेशेन+इति चेन्न => चेत्+न ब्राह्मणोर्भुंक्ते => ब्राह्मणोः+भुक्ते शयनकर्तृत्वेपि => शयनकर्तृत्वे+अपि एकत्वबोधानुपपत्तिरतः => एकत्वबोधानुपपत्तिः+अतः तत्वं च => तत्वम्+ च प्रयोजकत्वमित्युक्तं प्राक् => प्रयोजकत्वमित्युक्तम्+ प्राक् घटोस्तीत्यादौ => घटः+अस्ति+इत्यादौ स्वंएकवचनं सुविभक्तिः => स्वम्+एकवचनम्+ सुविभक्तिः तत्प्रयोज्यशाब्दबोधीयविषयता => तत्+प्रयोज्यशाब्दबोधीयविषयता तादृशविषयतासमानाधिकरण्यं एकत्वनिष्ठसंसर्गतायां => तादृशविषयतासमानाधिकरण्यम्+ एकत्वनिष्ठसंसर्गतायाम्+ एकत्वनिष्ठसंसर्गतायां => एकत्वनिष्ठसंसर्गतायाम्+ तन्निरूपकत्वस्य => तत्+निरूपकत्वस्य देशान्तरीयघटेपि => देशान्तरीयघटे+अपि वृत्तिभेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वस्यैव => वृत्तिभेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वस्य+एव एतद्देशवृत्तिगतैकत्वे => एतत्+देशवृत्तिगत+एकत्वे स्वमेकवचनं सु => स्वम्+एकवचनम्+ सु तत्समानाधिकरणस्त्रल्प्रत्ययः => तत्+समानाधिकरणः+त्रल्प्रत्ययः तत्प्रयोज्यशाब्दबोधीयविषयता => तत्+प्रयोज्यशाब्दबोधीयविषयता तत्समानाधिकरण्यं वृत्तित्वसंसर्गतायां => तत्+समानाधिकरण्यम्+ वृत्तित्वसंसर्गतायाम्+ वृत्तित्वसंसर्गतायां => वृत्तित्वसंसर्गतायाम्+ तन्निरूपकतद् => तत्+निरूपकतद् घटगतैकत्वे => घटगत+एकत्वे सत्वान्नानुपपत्तिः => सत्वात्+न+अनुपपत्तिः तन्न => तत्+न घटोस्तीत्यादौ => घटः+अस्ति+इत्यादौ एतद्देशवृत्तित्वविशिष्टसंसर्गित्वविशिष्टघटः => एतत्+देशवृत्तित्वविशिष्टसंसर्गित्वविशिष्टघटः चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः घटगतैकत्वे => घटगत+एकत्वे एतद्देशेबहुघटसत्वकाले => एतत्+देशेबहुघटसत्वकाले अत्रघटोस्तीत्यस्य => अत्रतात्+अवस्थ्यीत्यस्य घटसजातीयैतद्देशवृत्तिघटान्तरनिष्ठभेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वस्यैवेतद्घटवृत्तिएकत्वे => घटसजातीय+एतत्+देशवृत्तिघटान्तरनिष्ठभेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वस्य+एवेतद्घटवृत्तिएकत्वे सत्वादित्यत => सत्वात्+इत्यत एतद्देशे => एतत्+देशे तादृशवाक्यप्रयोगस्तु => तादृशवाक्यप्रयोग+तु अत्रघटोस्तीतिवाक्यप्रयोगस्तु => अत्रघटः+अस्ति+इतिवाक्यप्रयोगः+तु जात्येकत्वादेवेति => जात्येकत्वात्+एवेति जातावेकत्वान्वयादेवेत्यर्थः => जातावेकत्व+अन्वयात्+एवेर्थः एकत्वान्वयव्यवच्छेदः => एकत्व+अन्वयव्यवच्छेदः अत्रेदं बोध्यम् => अत्र+इदम्+ बोध्यम् एकत्वान्वयः => एकत्व+अन्वयः समभिव्याहृतपदार्थसंसर्गतात्वरूपेणैव => समभिव्याहृतपदार्थसंसर्गतात्वरूपेण+एव साजात्यं विवक्षणीयम् => साजात्यम्+ विवक्षणीयम् प्रकृत्यर्थतावच्छेदकवत्वस्यापि => प्रकृत्यर्थतावच्छेदकवत्वस्य+अपि तस्याऽवेशात् => तस्य+अवेशात् "एकघटसत्वेघटोस्तीत्यादौ" => "एकघटसत्वेघटः+अस्ति+इत्यादौ" साक्षात्सम्बन्धेन => साक्षात्+संम्बन्धेन एकत्वान्वयः => एकत्व+अन्वयः ग्रन्थकृदुक्तरूपेण => ग्रन्थकृत्+उक्तरूपेण संपन्नोव्रीहिरित्यत्र => संपन्नः+व्रीहिः+इत्यत्र किं फलम्, => किम्+ फलम्, यत्रब्रीह्यनुभव => यत्रव्रीहि+अनुभव संपन्नदशायां संपन्नोव्रीहियवौ => संपन्नदशायाम्+ संपन्नः+व्रीहियवौ संपन्नोव्रीहियवौ => संपन्नः+व्रीहियवौ संपन्नोव्रीहिरित्यपि => संपन्नः+व्रीहिः+इत्यपि साधुरिति => साधुः+इति वक्तुं शक्यते, => वक्तुम्+ शक्यते, यवसंपत्तिदशायामपि => यवसंपत्तिदशायाम्+अपि स्वजातीयनिष्ठभेदप्रतियोगितानवच्छेदकैकत्वस्य => स्वजातीयनिष्ठभेदप्रतियोगितानवच्छेदक+एकत्वस्य सत्वात्प्रयोगप्रमाण्यस्याऽवारणादिति => सत्वात्+प्रयोगप्रमाण्यस्य+अवारणात्+इति व्रीहियवसंपत्तिदशायां संपन्नोव्रीहिरित्यत्र => व्रीहियवसंपत्तिदशायाम्+ संपन्नः+व्रीहिः+इत्यत्र संपन्नोव्रीहिरित्यत्र => संपन्नः+व्रीहिः+इत्यत्र तत्प्रयोगिकतादात्म्यसंसर्गित्वविशिष्टवृत्तिभेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वस्य => तत्+प्रयोगिकतादात्म्यसंसर्गित्वविशिष्टवृत्तिभेदप्रतियोगितानवच्छेदकत्वस्य व्रीहित्वगतैकत्वे => व्रीहित्वगत+एकत्वे सत्वेनानवच्छेदकत्वाऽप्रसिद्ध्याऽप्रमाण्यमुपपद्यते => सत्वेन+अनवच्छेदकत्व+अप्रसिद्ध्या+अप्रमाण्यम्+उपपद्यते केवलव्रीहियवसंपत्तिदशायां तु => केवलव्रीहियवसंपत्तिदशायाम्+ तु साजात्यं व्रीहिरेव => साजात्यम्+ व्रीहिः+एव व्रीहिरेव => व्रीहिः+एव तन्निष्ठभेदप्रतियोगिता => तत्+निष्ठभेदप्रतियोगिता व्रीहित्वगतैकत्वे => व्रीहित्वगत+एकत्वे सत्वेनप्रमाण्यमुपपद्यते => सत्वेनप्रमाण्यम्+उपपद्यते यवसंपत्तिनिरासार्थमेकवचनप्रयोगइति => यवसंपत्तिनिरासार्थम्+एकवचनप्रयोगइति कस्यचिन्मतमाह => कस्यचित्+मतम्+आह यत्त्विति => यत्तु+इति कर्तृकर्मकारकाणां तिङ् => कर्तृकर्मकारकाणाम्+ तिङ् मध्यमोत्तमपुरुषौ => मध्यम+उत्तमपुरुषौ एवं => एवम्+युष्मत्व+अस्मत्त्व+असमानाधिकरणे भवतीत्यभियुक्तोक्तेः => भवति+इत्यभियुक्तोक्तेः यद्यपि => यदि+अपि वर्तमानत्वाद्यर्थकतया => वर्तमानत्वादि+अर्थकतया भावाख्यातप्रयोगआवश्यकस्तथापि => भावाख्यातप्रयोगआवश्यकः+तथापि यं यं => यम्+ यम्+ यं भावनान्वेति => यम्+ भावनान्वेति तं तं => तम्+ तम्+ तं => तम्+ संख्यानुधावतीत्याचार्योक्त्या => संख्या+अनुधावतीति+आचार्यः+उक्त्या संख्यान्वयनियमेनाऽत्र => संख्यान्वयनियमेन+अत्र संख्यान्वयिविरहादित्याह => संख्यान्वयिविरहात्+इति+आह एकत्वविवक्षायामपीति => एकत्वविवक्षायाम्+अपीति इदं तु => इदम्+ तु विशेष्यतासम्बन्धेनाऽख्यातार्थसंख्याप्रकारकशाब्दबोधंप्रति => विशेष्यतासम्बन्धेना+आख्यातार्थसंख्याप्रकारकशाब्दबोधम्+प्रति कर्तरिआख्यातार्थद्वित्वान्वयाऽसंभवात् => कर्तरिआख्यातार्थद्वित्व+अन्वय+असंभवात् तृतीयानुपपत्तेश्च => तृतीयानुपपत्तेः+च इत्थं च => इत्थम्+ च अन्वयो न => अन्वयः+ न संभवति,प्रथमान्तपदजन्योपस्थितेरभावात् => संभवति,प्रथमान्तपदजन्योपस्थितेः+अभावात् भावाख्यातभिन्नत्वं निवेशनीयम्, => भावाख्यातभिन्नत्वम्+ निवेशनीयम्, एवं च => एवम्+ च आख्यातार्थैकत्वाऽन्वये => आख्यातार्थ+एकत्व+अन्वये बाधकमाह => बाधकम्+आह चैत्रमैत्राभ्यां स्थीयते => चैत्रमैत्राभ्याम्+ स्थीयते द्वित्वावरुद्धयोश्चैत्रमैत्रयोरेकत्वान्वयाऽसंभवात्, => द्वित्वावरुद्धयोः+चैत्रमैत्रयोः+एकत्वान्वया+असंभवात्, तृतीयानुपपत्तिश्चेति => तृतीयानुपपत्तिः+च+इति नापि => न+अपि तच्चानुपदमेव => तत्+च+अनुपदम्+एव एवंचाऽन्यत्राऽख्यातस्यसंख्यावाचकत्वेपि => एवम्+च+अन्यत्र+अख्यातस्यसंख्यावाचकत्वेपि तथासुविभक्तेरेकत्ववाचकत्वेपि => तथासुविभक्तेः+एकत्ववाचकत्वेपि संपन्नोव्रीहिरित्यादौ => संपन्नः+व्रीहि+इत्यादौ नैकत्वविवक्षा => न+एकत्वविवक्षा इत्याशयेनाह => इति+आशयेन+आह अविवक्षणेपीति => अविवक्षणेपि+इति जात्येकत्वपरतया => जाति+एकत्वपरतया जातावेकत्वान्वयपरतया => जातावेकत्व+अन्वयपरतया संपन्नोव्रीहिरित्यादौ => संपन्नः+व्रीहि+इत्यादौ प्रत्ययानां प्रकृत्यर्थान्वितस्वार्थबोधकत्वनियमभंगापत्तेरिति => प्रत्ययानाम्+ प्रकृत्यर्थान्वितस्वार्थबोधकत्वनियमभंगापत्तेः+इति प्रकृत्यर्थान्वितस्वार्थबोधकत्वनियमभंगापत्तेरिति => प्रकृत्यर्थान्वितस्वार्थबोधकत्वनियमभंगापत्तेः+इति तन्मतं निरस्यति => तत्+मतम्+ निरस्यति तदप्यकिञ्चित्करमिति => तदप्यकिञ्चित्करम्+इति गत्यन्तरविरहेणेति => गति+अन्तरविरहेण+इति उक्तरीत्याअविवक्षितातिरिक्तगतिविरहेणेत्यर्थः => उक्तरीत्याअविवक्षितातिरिक्तगतिविरहेण+इत्यर्थः निरर्थकत्वोपगमादिति => निरर्थकत्वोपगमात्+इति कालबोधकत्वत्कथं निरर्थकत्वमिति => कालबोधकत्वत्+कथम्+ निरर्थकत्वम्+इति निरर्थकत्वमिति => निरर्थकत्वम्+इति संख्याविषयबोधजनकत्वप्रकारकेच्छाविशेष्यत्वाभावोपगमादिति => संख्याविषयबोधजनकत्वप्रकारक+इच्छाविशेष्यत्वाभावः+उपगमात्+इति धात्वर्थे => स्थितौ+एव+एकत्व+अन्वयः+वाच्यः, स्थितावेवै.कत्वाऽन्वयोवाच्यः, तच्चैकत्वं => तत्+च+एकत्वम्+ स्थितत्वव्याप्यनादिकर्तृकस्थितित्व स्थितत्वव्याप्यनादिकर्तृकस्थितित्व बहुकर्तृकस्थितित्वानां => बहुकर्तृकस्थितित्वानाम्+ व्यावृत्यर्थम्+एव बहुकर्तृकस्थितित्वानां => व्यावृत्यर्थम्+एव वाच्यम्, => व्यावृत्तिः+च संभवति => व्यावर्त्त्यनामनवगमात्+इति व्यावर्त्त्यनामनवगमादिति एकत्वविशेषणं => एकत्वविशेषणम्+ व्यर्थमतः+भावाख्यातसंख्यार्थे एकत्वविशेषणं => व्यर्थमतः+भावाख्यातसंख्यार्थे व्यर्थमतोभावाख्यातसंख्यार्थेऽनास्ति => न+अस्ति इत्येतावन्मात्रं श्रुणवतः => इत्येतावत्+मात्रम्+ श्रुणवतः प्रश्नाऽसंगतिश्च => प्रश्न+असंगतिः+च इत्यत्राऽऽख्यातार्थैकत्वस्य => इत्यत्र+आख्यातार्थ+एकत्वस्य स्थितिरित्यन्वय => स्थितिः+इत्यन्वय तत्रैकस्यां स्थितौ => तत्र+एकस्याम्+ स्थितौ "कतिपयैरिति => "कतिपयैः+इति जिज्ञासाविषयीभूत"बहुनिष्ठकृतिजन्यत्वं बाधितम् => जिज्ञासाविषयीभूत"बहुनिष्ठकृतिजन्यत्वम्+ बाधितम् एवं स्थितौद्वित्वबहुत्वयोरपि => एवम्+ स्थितौद्वित्वबहुत्वयोः+अपि स्थितौद्वित्वबहुत्वयोरपि => स्थितौद्वित्वबहुत्वयोः+अपि स्थीयन्तेइतिप्रयोगापत्तिरपि => स्थीयन्तेइतिप्रयोगापत्तिः+अपि तस्मादाख्यातार्थ => तस्मात्+आख्यातार्थ तृतीयान्तोपस्थाप्यकर्तृः => तृतीयान्त+उपस्थाप्यकर्तृः संख्यायाअन्वयाऽभ्युपगमादुक्तप्रश्नसंगतिर्बोध्या => संख्यायाअन्वया+अभ्युपगमात्+उक्तप्रश्नसंगतिः+बोध्या संपन्नोव्रीहिरित्यादौ => संपन्नः+व्रीहि+इत्यादौ संख्याविषयकबोधजनकत्वप्रकारकेच्छाविशेष्यत्वोपगमसंभवे => संख्याविषयकबोधजनकत्वप्रकारक+इच्छाविशेष्यत्वोपगमसंभवे भावाख्यातस्थलवदत्राऽविवक्षाकारणं नास्ति, => भावाख्यातस्थलवत्+अत्र+अविवक्षाकारणम्+ नास्ति, द्वयंहिअविवक्षाहेतुः => द्वयम्+हिअविवक्षाहेतुः विवक्षणीयस्यऽसंभवनिश्चयः => विवक्षणीयस्य+असंभवनिश्चयः तत्प्रयोजनत्वाऽप्रतिसंधानं च => तत्+प्रयोजनत्व+अप्रतिसंधानम्+ च नैकस्याप्यवसर => न+एकस्यापि+अवसर संपन्नोव्रीहिमात्रबुबोधविषया => संपन्नः+व्रीहिमात्रबुबोधविषया "संपन्नोव्रीहिरितिवाक्ये => "संपन्नः+व्रीहिः+इतिवाक्ये केवलं प्रत्ययः => केवलम्+ प्रत्ययः नापिकेवलं प्रकृतिः" => न+अपिकेवलम्+ प्रकृतिः" इतिन्यायेनापि => इतिन्यायेन+अपि परन्तुविभक्त्यर्थस्याऽबुबोधविषयिततया => परन्तुविभक्त्यर्थस्य+अबुबोधविषयिततया कस्मिंश्चित्प्रयोक्तव्ये => कस्मिंश्चित्+प्रयोक्तव्ये औत्सर्गिकमेकवचनं प्रयुज्यते => औत्सर्गिकम्+एकवचनम्+ प्रयुज्यते नैकदेशान्वयनियममङ्गोपि => न+एकदेशान्वयनियममङ्गः+अपि चैकत्वस्याविवक्षितत्वं दुर्वारमित्यत => च+एकत्वस्याविवक्षितत्वम्+ दुर्वारम्+इत्यत दुर्वारमित्यत => दुर्वारम्+इत्यत सुपदमेकत्वं बोधयतु => सुपदम्+एकत्वम्+ बोधयतु आनुभविकत्वाच्चेति => आनुभविकत्वात्+चेति बोधस्यानुभवसिद्धस्याच्चेत्यर्थः => बोधस्य+अनुभवसिद्धस्यात्+च+इत्यर्थः समानवचनकत्वमितिनियमस्य => समानवचनकत्वम्+इतिनियमस्य एवाभ्युपगमेन => एव+अभ्युपगमेन प्रमाणमित्यत्र => प्रमाणम्+इत्यत्र साधुत्वोपपादनेपि => साधुत्वोपपादने+अपि समुदितहेतुरिति => समुदितहेतुः+इति एवमिति => एवम्+इति पदं विशेषणवाचकम् => पदम्+ विशेषणवाचकम् तदुत्तरजस्विभक्ति => तदुत्तरजस्+विभक्ति संख्याविरुद्धैकत्व => संख्याविरुद्ध+एकत्व विवक्षितत्वादेवाऽसमानवचनकत्वोपपत्तिः => विवक्षितत्वात्+एव+असमानवचनकत्वोपपत्तिः कार्योत्पादप्रयोजकतावच्छेदकेति => कार्योत्पादप्रयोजकतावच्छेदके+इति कार्ये--कवित्वं-- => कार्ये--कवित्वम्+-- तस्योत्पादः--उत्पत्तिः-- => तस्य+उत्पादः--उत्पत्तिः-- तत्प्रयोजकता-- => तत्+प्रयोजकता-- शक्तिनिपुणताऽभ्यासानां--तदवच्छेदकेत्यर्थः => शक्तिनिपुणता+अभ्यासानाम्+--तदवच्छेदक+इत्यर्थः कवित्वोत्पत्ति => कवित्व+उत्पत्ति प्रयोजकतावच्छेदकेत्यर्थः => प्रयोजकतावच्छेदके+इत्यर्थः कवित्वोत्पत्ति => कवित्व+उत्पत्तिप्रयोजकता प्रयोजकता वच्छेदकीभूतं => वच्छेदकीभूतम्+ यच्छक्तिनिपुणताभ्यासगत यच्छक्तिनिपुणताभ्यासगत समुदायत्वं => समुदायत्वम्+ तदन्वयम्+इति समुदायत्वं => तदन्वयम्+इति तथाचैकत्वविशिष्टं यत्कार्योत्पादप्रयोजकतावच्छेदकसमुदायत्वं => तथाच+एकत्वविशिष्टम्+ यत्कार्योत्पादप्रयोजकतावच्छेदकसमुदायत्वम्+ यत्कार्योत्पादप्रयोजकतावच्छेदकसमुदायत्वं तादृशसमुदायत्ववदभिन्नस्त्रय => यत्कार्योत्पादप्रयोजकतावच्छेदकसमुदायत्वम्+ तादृशसमुदायत्ववत्+अभिन्नः+त्रय तादृशसमुदायत्ववदभिन्नस्त्रय => तादृशसमुदायत्ववत्+अभिन्नः+त्रय एकत्वान्वयश्चव्यर्थः, => एकत्व+अन्वयश्चव्यर्थः, एवै.कत्वान्वय => एव+एकत्व+अन्वय हेतुत्वावच्छेदकं शक्तित्वं => हेतुत्व+अवच्छेदकम्+ शक्तित्वम्+ शक्तित्वं निपुणतात्वं => शक्तित्वम्+ निपुणतात्वम्+ निपुणतात्वं अभ्यासत्वं => निपुणतात्वम्+ अभ्यासत्वम्+ अभ्यासत्वं चेति => अभ्यासत्वम्+ चेति एवं च => एवम्+ च हेतुत्वं भिन्नमेवेति => हेतुत्वम्+ भिन्नम्+एवेति भिन्नमेवेति => भिन्नम्+एवेति तत्रैकत्वान्वय => तत्र+एकत्व+अन्वय उक्तत्रयाणां समुदायत्वे => उक्तत्रयाणाम्+ समुदायत्वे नैकहेतुत्वस्य => न+एकहेतुत्वस्य समुदायत्वरूपैकधर्मावच्छिन्नहेतुतया => समुदायत्वरूप+एकधर्मावच्छिन्नहेतुतया आश्रयभेदेप्यभिन्नत्वात् => आश्रयभेदेपि+अभिन्नत्वात् इत्थमेवै.कैकस्मात्कार्योत्पत्तिव्यतिरेकलाभेनैकत्वविवक्षाया => इत्थम्+एव+एक+एकस्मात्+कार्योत्पत्तिव्यतिरेकलाभेन+एकत्वविवक्षाया नानर्थक्यमितिचेन्न => नानर्थक्यम्+इतिचेत्+न समुदायत्वस्यैकविशिष्टपरत्वरूपतया => समुदायत्वस्य+एकविशिष्टपरत्वरूपतया निपुणतात्वेनाऽभ्यासत्वेन => निपुणतात्वेन+अभ्यासत्वेन पृथक्पृथगेव => पृथक्पृथक्+एव नचैवमेकैकशः => नच+एवम्+एक+एकशः घटं प्रति => घटम्+ प्रति परस्परसहकारित्वस्येव => परस्परसहकारित्वस्ये+एव तथाचैक => तथाच+एक समुदायत्वाश्रयाणामेव => समुदायत्वाश्रयाणाम्+एव त्रयाणां हेतुत्वमितिबोधनमेवैकत्व => त्रयाणाम्+ हेतुत्वम्+इतिबोधनम्+एव+एकत्व हेतुत्वमितिबोधनमेवैकत्व => हेतुत्वम्+इतिबोधनम्+एव+एकत्व फलमिति => फलम्+इति अतएवेति => अतएव+इति त्रयाणां परस्परसहकारित्वेन => त्रयाणाम्+ परस्परसहकारित्वेन प्रयोजकतावच्छेदकत्वादेवेत्यर्थः => प्रयोजकतावच्छेदकत्वात्+एवेर्थः तृणारणिमणिन्यायेनेति => तृणारणिमणिन्यायेन+इति तृणारणिमणीनधिकृत्य => तृणारणिमणीन्+अधिकृत्य प्रवृत्तो न्यायः => प्रवृत्तः+ न्यायः न्यायश्चात्र => न्याय+च+अत्र तयेत्यर्थः => तयेति+अर्थः प्रयोज्यत्वं तृतीयार्थः => प्रयोज्यत्वम्+ तृतीयार्थः तस्यहेतुत्वेऽन्वयः => तस्यहेतुत्वे+अन्वयः तथाचोक्तयुक्तिप्रयोज्यं यद्धेतुत्वं => तथाच+उक्तयुक्तिप्रयोज्यम्+ यद्धेतुत्वम्+ यद्धेतुत्वं तच्छङ्कानिरास => यद्धेतुत्वम्+ तच्छङ्कानिरास शक्त्यादीनां कारणत्वेसति => शक्त्यादीनाम्+ कारणत्वेसति एषां | => एषाम्+ | शक्तिर्निपुणताऽभ्यासानां | => शक्तिः+निपुणता+अभ्यासानाम्+ | एकैकसमवधानदशायां | => एक+एकसमवधानदशायाम्+ | एषां मध्ये => एषाम्+ मध्ये एकैकसत्वकाले => एक+एकसत्वकाले कार्योत्पत्तेरावश्यकतया => कार्योत्पत्तेः+आवश्यकतया शक्तित्वादिकमेव => शक्तित्वादिकम्+एव कार्योत्पादप्रयोजकतावच्छेदकंस्यादिति => कार्योत्पादप्रयोजकतावच्छेदकम्+स्यात्+इति प्रयोजकतानवच्छेदकतयेति => प्रयोजकतानवच्छेदकतये+इति प्रयोजकतातिप्रसक्तित्वादिति => प्रयोजकतातिप्रसक्तित्वात्+इति तेषां त्रयाणां => तेषाम्+ त्रयाणाम्+ त्रयाणां | => त्रयाणाम्+ | शक्तित्वादीनां त्रयाणां => शक्तित्वादीनाम्+ त्रयाणाम्+ त्रयाणां | => त्रयाणाम्+ | कार्योत्पादप्रयोजकतावच्छेदकेत्यर्थः => कार्योत्पादप्रयोजकतावच्छेदक+इत्यर्थः समुदायत्वाश्रयत्वानुपपत्तेरिति => समुदायत्वाश्रयत्वानुपपत्तेः+इति शक्तित्वादीनां प्रत्येकस्य => शक्तित्वादीनाम्+ प्रत्येकस्य भिन्नत्वात्तत्रस्वर्थैकत्व => भिन्नत्वात्+तत्रस्वर्थ+एकत्व स्यान्वयासंभवादविवक्षितत्वेन => स्यान्वयासंभवात्+अविवक्षितत्वेन समुदुतहेतुरित्यत्राऽसमानवाचकत्वानुपपत्तेरिति => समुदुतहेतुः+इत्यत्र+असमानवाचकत्वानुपपत्तेः+इति समानलिङ्गत्वेपि => समानलिङ्गत्वे+अपि समानवचनकत्वमुक्त => समानवचनकत्वम्+उक्त नियमानाक्रान्तत्वादित्याह => नियमानाक्रान्तत्वात्+इति+आह एवमिति => एवम्+इति एकवचनान्तोपपत्तिरिति => एकवचनान्तोपपत्तिः+इति नियमानाक्रान्तत्वादिति => नियमानाक्रान्तत्वात्+इति तथाचात्र => तथाच+अत्र विशेष्यवाचकं => विशेष्यवाचकम्+ जात्याकृतिव्यक्तिपदं एव => जात्याकृतिव्यक्तिपदम्+ एव पदार्थत्वस्यैकत्वं विवक्षितमिति => पदार्थत्वस्य+एकत्वम्+ विवक्षितम्+इति विवक्षितमिति => विवक्षितम्+इति बहुवचनान्तत्वेपि => बहुवचनान्तत्वे+अपि विशेषणपदस्यैकवचनान्तोपपत्तिः => विशेषणपदस्य+एकवचनान्तोपपत्तिः तदुत्तरजस्विभक्तितात्पर्य => तत्+उत्तरजस्+विभक्तितात्पर्य विषयीभूतबहुत्वसंख्याविरुद्धैकत्व => विषयीभूतबहुत्वसंख्याविरुद्ध+एकत्व विवक्षितैवेति => विवक्षित+एवेति एकत्वविशिष्टं यत्पदशक्तिरूप => एकत्वविशिष्टम्+ यत्पदशक्तिरूप पदार्थत्वं तद्वदभिन्नाः => पदार्थत्वम्+ तद्वदभिन्नाः तत्रैवै.कत्वान्वयः => तत्र+एव+एकत्व+अन्वयः एकत्वबाधेपि => एकत्वबाधे+अपि अथेश्वरेच्छारूपायाः => अथ+ईश्वर+इच्छारूपायाः एकत्रान्वयसंभवेपि => एकत्रान्वयसंभवे+अपि एवं पदशक्तिरित्यस्य => एवम्+ पदशक्तिः+इत्यस्य पदशक्तिरित्यस्य => पदशक्तिः+इत्यस्य शक्तिरित्यर्थद्वयस्यापि => शक्तिः+इत्यर्थद्वयस्य+अपि ईश्वरेच्छारूपायाः => ईश्वर+इच्छारूपायाः पदनिष्ठात्वाभावाच्च => पदनिष्ठात्वाभावात्+च ईश्वरेच्छीयविषयतायाः => ईश्वर+इच्छीयविषयतायाः भिन्नत्वादिति => भिन्नत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न स्वनिष्ठाऽऽश्रयत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितविशेष्यत्व-स्वनिष्ठाऽवच्छेदकत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितविशेष्यत्व-स्वनिष्ठाऽवच्छेदकतावच्छेदकत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितविशेष्यत्वान्यतमसं | => स्वनिष्ठ+आश्रयत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितविशेष्यत्व-स्वनिष्ठा+अवच्छेदकत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितविशेष्यत्व-स्वनिष्ठा+अवच्छेदकतावच्छेदकत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितविशेष्यत्वान्यतमसम्+ | शक्तेरैक्यप्रवादस्तु => शक्तेः+ऐक्यप्रवादः+तु ऐक्यादिति => ऐक्यात्+इति तन्नियामकसम्बन्धश्च => तत्+नियामकसम्बन्धः+च निरूपिताऽवच्छेद्यत्वनिष्ठविषयतानिरूपिताऽवच्छेदकत्वनिष्ठविषयतावत्त्वान्यतरसं | => निरूपिता+अवच्छेद्यत्वनिष्ठविषयतानिरूपिता+अवच्छेदकत्वनिष्ठविषयतावत्त्वान्यतरसम्+ | घटत्वावच्छिन्नत्वप्रकारतानिरूपितविशेष्यतयोरवच्छेद्यावच्छेदकाभावात् => घटत्वावच्छिन्नत्वप्रकारतानिरूपितविशेष्यतयोः+अवच्छेद्य+अवच्छेदक+अभावात् योरिवैकेच्छीय => योः+इव+एकेच्छीय विषयतायोरप्यवच्छेद्यावच्छेदकभावात्" => विषयतायोः+अपि+अवच्छेद्य+अवच्छेदकभावात्" विषयतावत्वं च => विषयतावत्वम्+ च स्वनिरूपिताऽऽधेयत्वसम्बन्धावच्छिन्नावच्छेदकतावत्त्वस्वनिरूपितसंसर्गत्वनिष्ठविषयतानिरूपितविषयतावत्त्वान्यतरसं | => स्वनिरूपित+आधेयत्वसम्बन्धावच्छिन्न+अवच्छेदकतावत्त्वस्वनिरूपितसंसर्गत्वनिष्ठविषयतानिरूपितविषयतावत्त्वान्यतरसम्+ | स्वं प्रकारता => स्वम्+ प्रकारता आश्रयतासम्बन्धावच्छिन्नतन्निरूपितविशेष्यत्वं घटे => आश्रयतासम्बन्धावच्छिन्नतत्+निरूपितविशेष्यत्वम्+ घटे स्वं प्रकारता => स्वम्+ प्रकारता तन्निरूपितवच्छेद्यत्वनिष्ठविषयतानिरूपिताऽवच्छेदकत्वनिष्ठविषयतावत्वस्य => तत्+निरूपितवच्छेद्यत्वनिष्ठविषयतानिरूपिता+अवच्छेदकत्वनिष्ठविषयतावत्वस्य स्वनिरूपिताऽऽधेयतासम्बन्धावच्छिन्नावच्छेदकतावत्त्वरूपाऽऽद्यसम्बन्धेन => स्वनिरूपित+आधेयतासम्बन्धावच्छिन्न+अवच्छेदकतावत्त्वरूपाऽऽद्यसम्बन्धेन घटो घटपदजन्यबोधविषयोभवतु => घटः+ घटपदजन्यबोधविषयः+भवतु घटपदजन्यबोधविषयोभवतु => घटपदजन्यबोधविषयः+भवतु इतीच्छायां => इति+इच्छायाम्+ घटत्वावच्छेदेन => घटत्व+अवच्छेदेन बोधविषयत्वमवगाहमानायां बोधविषयत्वांशे => बोधविषयत्वम्+अवगाहमानायाम्+ बोधविषयत्व+अंशे बोधविषयत्वांशे => बोधविषयत्व+अंशे भानादिति => भानात्+इति चेश्वरेच्छीयपदजन्यबोधविषयत्वनिष्ठप्रकारताया => च+ईश्वर+इच्छीयपदजन्यबोधविषयत्वनिष्ठप्रकारताया ऐक्यात्तत्रैवै.कत्वान्वयः => ऐक्यात्+तत्र+एव+एकत्व+अन्वयः इत्थं च => इत्थम्+ च एकत्वविशिष्टप्रकारतावदभिन्नाः => एकत्वविशिष्टप्रकारतावत्+अभिन्नाः प्रत्यक्षानुमानोपमानशब्दाः => प्रत्यक्षानुमान+उपमानशब्दाः उक्तां => उक्ताम्+ बहुवचनानुपपत्ति => बहुवचन+अनुपपत्ति विशेष्यवाचकं प्रत्यक्षानुमानोपमानशब्दपदं => विशेष्यवाचकम्+ प्रत्यक्षानुमान+उपमानशब्दपदम्+ प्रत्यक्षानुमानोपमानशब्दपदं पितृपदं => प्रत्यक्षानुमान+उपमानशब्दपदम्+ पितृपदम्+ पितृपदं च => पितृपदम्+ च तदुत्तरजसविभक्तितात्पर्यविषयबहुत्वसंख्यविरुद्धसंख्यायाः => तत्+उत्तरजसविभक्तितात्पर्यविषयबहुत्वसंख्यविरुद्धसंख्यायाः अविवक्षितत्वात्समानवचनकत्वेपपत्तिः => अविवक्षितत्वात्+समानवचनकत्वोपपत्तिः पूर्वोक्तरीत्या => पूर्व+उक्तरीत्या कथं न => कथम्+ न तस्याश्च => तस्याः+च प्रमाणत्वेऽन्वयोस्तु => प्रमाणत्वे+अन्वयोः+तु प्रकृत्यर्थतावच्छेदकस्येति => प्रकृत्यर्थतावच्छेदकस्य+इति एकतायाबाधितत्वेनेति => एकतायाबाधितत्वेन+इति प्रत्यक्षादिचतुर्णां प्रमाणनां => प्रत्यक्षादिचतुर्णाम्+ प्रमाणनाम्+ प्रमाणनां यदि => प्रमाणनाम्+ यदि चतुष्ट्वेनैकरूपेण => चतुष्ट्वेन+एकरूपेण प्रमाकरणत्वं स्यात्तदा => प्रमाकरणत्वम्+ स्यात्+तदा स्यात्तदा => स्यात्+तदा एकैकस्मात्कार्यानुत्पादप्रसंगात् => एक+एकस्मात्+कार्यानुत्पादप्रसंगात् यदिचाऽन्यतमत्वेन => यदिच+अन्यतमत्वेन तेषां कारणत्वं => तेषाम्+ कारणत्वम्+ कारणत्वं तदा => कारणत्वम्+ तदा प्रत्यक्षादनुमितिःस्यात्, => प्रत्यक्षात्+अनुमितिःस्यात्, प्रत्यक्षादिप्रमांप्रति => प्रत्यक्षादिप्रमाम्+प्रति पृथगेव => पृथक्+एव तथाचाऽवच्छेदकभेदात्कारणताया => तथाच+अवच्छेदकभेदात्+कारणताया भिन्नत्वात्प्रमाणत्वे => भिन्नत्वात्+प्रमाणत्वे नैकत्वान्वयः => न+एकत्व+अन्वयः बाधित्वादिति => बाधित्वात्+इति प्रमात्वन्यूनवृत्तिवर्मावच्छिन्नकारणत्वं प्रमाणत्वं, => प्रमात्वन्यूनवृत्तिवर्मावच्छिन्नकारणत्वम्+ प्रमाणत्वम्+, प्रमाणत्वं, => प्रमाणत्वम्+, प्रमात्वं च => प्रमात्वम्+ च प्रमाइत्यनुगतप्रतीतिसिद्धम् => प्रमाइत्यनुगतप्रति+इतिसिद्धम् तत्रैवै.कत्वान्वयाय => तत्र+एव+एकत्वान्वयाय विभक्त्थैकत्वविवक्षास्तु => विभक्त्थ+एकत्वविवक्षाः+तु चेन्न => चेत्+न एकत्वबोधं प्रति => एकत्वबोधम्+ प्रति प्रमाणमित्यस्यनिराकाङ्क्षत्वात् => प्रमाणम्+इत्यस्यनिराकाङ्क्षत्वात् प्रवृत्तिनिमित्ततदाश्रयान्यरस्मिन्नेकत्वप्रकारककोर्धप्रत्येव => प्रवृत्तिनिमित्ततदाश्रयान्यरस्मिन्नेकत्वप्रकारककः+र्धप्रति+एव प्रकृतिप्रत्ययानुपूर्वीरूपाऽकाङ्क्षात्वाभ्युपगमात् => प्रकृतिप्रत्ययानुपूर्वीरूपा+आकाङ्क्षात्वाभ्युपगमात् बहुवचनान्ततेति => बहुवचनान्तत+इति त्यागोद्देश्यत्वरूपदेवतात्वं भिन्नमेव, => त्यागः+उद्देश्यत्वरूपदेवतात्वम्+ भिन्नम्+एव, भिन्नमेव, => भिन्नम्+एव, वच्छेदकभेदेनोद्देश्यता => वच्छेदकभेदेन+उद्देश्यता भेदाद्देवतात्वे => भेदात्+देवतात्वे एकत्वान्वयस्य => एकत्व+अन्वयस्य बहुवचनमिति => बहुवचनम्+इति स्वप्रकृतिकत्वंचेति => स्वप्रकृतिकत्वम्+चेति स्वप्रकृतिकविभक्तिसजातीयेत्यत्र => स्वप्रकृतिकविभक्तिसजातीयेति+अत्र स्वप्रकृतिकत्वं चेत्यर्थः => स्वप्रकृतिकत्वम्+ च+इत्यर्थः चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः तादृशेति => तादृश+इति स्वप्रकृतिकेत्यर्थः => स्वप्रकृतिक+इत्यर्थः तथाविधेति => तथाविध+इति विशेष्यवाचकपदोत्तरत्वेनानुसन्धीयमानविभक्तिसजातीयेत्यर्थः => विशेष्यवाचकपदोत्तरत्वेन+अनुसन्धीयमानविभक्तिसजातीयेति+अर्थः स्वप्रकृतिकत्वं न => स्वप्रकृतिकत्वम्+ न तादृशविभक्तिकत्वमपि => तादृशविभक्तिकत्वम्+अपि तादृशविभक्त्यव्यवहितपूर्वत्वमिति => तादृशविभक्त्यव्यवहितपूर्वत्वम्+इति अथेति => अथ+इति पदार्थोपस्थित्यादिति => पदार्थोपस्थित्यात्+इति घटपदजन्यघटोपस्थित्यादीत्यर्थः => घटपदजन्यघटोपस्थित्यादि+इत्यर्थः कथं न => कथम्+ न उक्तनियमभङ्गेति => उक्तनियमभङ्गे+इति पदेनोपस्थापितस्यैवाऽभेदान्वय => पदेन+उपस्थापितस्य+एव+अभेदान्वय नियमभङ्गेत्यर्थः => नियमभङ्गे+इत्यर्थः अकिञ्चित्करत्वादिति => अकिञ्चित्करत्वात्+इति अप्रतिबन्दकत्वादित्यर्थः, => अप्रतिबन्धकत्वात्+इत्यर्थः, फलानुसारित्वात्कल्पनाया => फलानुसारित्वात्+कल्पनाया अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकान्वयबोधजनकेत्यर्थः => अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकान्वयबोधजनके+इत्यर्थः आकाङ्क्षाविरहादिति => आकाङ्क्षाविरहात्+इति समानविभक्तिकत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाविरहादिति => समानविभक्तिकत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाविरहात्+इति आकाङ्क्षां दर्शयति => आकाङ्क्षाम्+ दर्शयति तथाहीत्यादिना => तथाहि+इत्यादिना तादृशान्वयबोधे => तादृश+अन्वयबोधे इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् सुविभक्त्यन्तघटादिपद => सुविभक्ति+अन्तघटादिपद समभिव्याहृतत्वन्तनीलादिपदत्वं बोध्यम् => समभिव्याहृतत्वन्तनीलादिपदत्वम्+ बोध्यम् एवमाबन्तघटपदसमभिव्याहृतेत्यादि => एवम्+आबन्तघटपदसमभिव्याहृत+इत्यादि क्रमेणैविंशतिआकाङ्क्षाबोध्या => क्रमेण+एकविंशतिआकाङ्क्षाबोध्या स्वन्तनीलपदसमभिव्याहृतेत्यादिक्रमेण => स्वन्तनीलपदसमभिव्याहृत+इत्यादिक्रमेण एवं रीत्या => एवम्+ रीत्या अत्रेदं बोध्यम् => अत्र+इदम्+ बोध्यम् प्रथमत्वाऽज्ञानेपि => प्रथमत्व+अज्ञाने+अपि नापि => न+अपि इत्यानुपूर्वीमात्रज्ञानेपि => इत्यानुपूर्वीमात्रज्ञाने+अपि एवं नालौ => एवम्+ नीलौ इत्यादावपि => इत्यादौ+अपि समभिव्याहारश्च => समभिव्याहारः+च व्यवहितपूवर्त्तिनीलादिपदत्वं,नीलादिपदाऽव्यवहितोत्तरवर्तिघटादिपदत्वं, => व्यवहितपूवर्त्तिनीलादिपदत्वम्+,नीलादिपद+अव्यवहितोत्तरवर्तिघटादिपदत्वम्+, स्वभिन्नत्वोभयसं | => स्वभिन्नत्वोभयसम्+ | उक्तग्रन्थस्तु => उक्तग्रन्थः+तु नीलश्चैत्रस्य => नीलः+चैत्रस्य घट इत्यादौ => घटः+ इत्यादौ नीलो घट => नीलः+ घटः+ घट इत्यानुपूर्वीमद्वाक्यं => घटः+ इत्यानुपूर्वीमत्+वाक्यम्+ इत्यानुपूर्वीमद्वाक्यं कल्ययित्वैवाऽकाङ्क्षा => इत्यानुपूर्वीमत्+वाक्यम्+ कल्ययित्व+एव+आकाङ्क्षा कल्ययित्वैवाऽकाङ्क्षा => कल्ययित्व+एव+आकाङ्क्षा एवाऽसत्तिरप्युपपद्यते => एव+असत्तिः+अपि+उपपद्यते विनिगमकाभावात्समासस्थले => विनिगमकाभावात्+समासस्थले आकाङ्क्षाद्वयमाह => आकाङ्क्षाद्वयम्+आह चेति => च+इति नीलपदाव्यवहितोत्तरवर्तिघटपदत्वादेराकाङ्क्षात्वे => नीलपदाव्यवहितोत्तरवर्तिघटपदत्वादेः+आकाङ्क्षात्वे पदार्थोपस्थित्यादिकारणकलापसत्वे => पदार्थोपस्थिति+आदिकारणकलापसत्वे इत्येतावन्मात्रज्ञानेपि => इत्येतावन्+मात्रज्ञाने+अपि नीलपदाऽव्यवहितोत्तरघटपदत्वरूपाऽकाङ्क्षाज्ञानस्य => नीलपद+अव्यवहितोत्तरघटपदत्वरूपा+आकाङ्क्षाज्ञानस्य इत्यादिविभक्त्यन्तसमुदायपर्याप्तानुपूर्वीणां कारणतावच्छेदकत्वापेक्षया => इत्यादिविभक्ति+अन्तसमुदायपर्याप्तानुपूर्वीणाम्+ कारणतावच्छेदकत्वापेक्षया नीलघटत्वरूपाऽऽनुपूर्वीप्रकारकज्ञानत्वेनैव => नीलघटत्वरूपाऽऽनुपूर्वीप्रकारकज्ञानत्वेन+एव उक्तं च => उक्तम्+ च "नीलपदाऽव्यवहितोत्तरवर्तिघटपदत्वं घटपदाऽव्यवहितोत्तरवर्तिनीलपदत्वं => "नीलपद+अव्यवहितोत्तरवर्तिघटपदत्वम्+ घटपद+अव्यवहितोत्तरवर्तिनीलपदत्वम्+ घटपदाऽव्यवहितोत्तरवर्तिनीलपदत्वं वा => घटपद+अव्यवहितोत्तरवर्तिनीलपदत्वम्+ वा निर्विभक्तिनीलघटेति => निर्विभक्तिनीलघटे+इति समुदायाच्छाब्दबोधापत्तेरिति => समुदायाच्छाब्दबोधापत्तेः+इति चेन्न => चेत्+न अनुमिताविव => अनुमितौ+इव शाब्दबोधेपि => शाब्दबोधे+अपि नीलप्रकारकशाब्दबोधो न => नीलप्रकारकशाब्दबोधः+ न विधेयत्वाऽसंभवात् => विधेयत्व+असंभवात् विधेयीभवदेकत्वादिप्रकारकनीलघटविशेष्यकशाब्दबोधादेरेव => विधेयीभवदेकत्वादिप्रकारकनीलघटविशेष्यकशाब्दबोधादेः+एव समासोत्तरं प्रसिद्धतया => समासोत्तरम्+ प्रसिद्धतया तत्सामग्र्याः => तत्+सामग्र्याः तादृशसामग्र्याअभावेनाऽऽपत्त्यभावात् => तादृशसामग्र्याअभावेन+आपत्त्यभावात् तत्सामग्र्याश्चापि => तत्+सामग्र्याश्चापि उक्तस्थलेऽभावात् => उक्तस्थले+अभावात् नीलपदाऽव्यवहितोत्तरवर्त्तिघटपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानादभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधापत्तिरिति => नीलपद+अव्यवहितोत्तरवर्त्तिघटपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानात्+अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधापत्तिः+इति चेन्न => चेत्+न नोक्तापत्तिः => न+उक्तापत्तिः व्याप्यधर्मश्च => व्याप्यधर्मः+च ज्ञानाव्यवहितोत्तरनीलघटविशेष्यकैकत्वप्रकारकशाब्दबुद्धित्वम् => ज्ञानाव्यवहितोत्तरनीलघटविशेष्यक+एकत्वप्रकारकशाब्दबुद्धित्वम् व्यापकधर्मश्च => व्यापकधर्मः+च समासव्यासस्थलीयोभयविधायाः => समासव्यासस्थलीय+उभयविधायाः एकस्याअप्याकाङ्क्षाया => एकस्याअपि+आकाङ्क्षाया विरहादिति => विरहात्+इति नापत्तिरिति => न+आपत्तिः+इति नाऽभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधापत्तिरित्यर्थः => न+अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधापत्तिः+इत्यर्थः नीलोघट => नीलः+घट इत्याकाङ्क्षाविरहेपि => इत्याकाङ्क्षाविरहे+अपि इत्याकाङ्क्षाज्ञानादभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधोत्पत्तेः => इति+आकाङ्क्षाज्ञानादभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधोत्पत्तेः एवं नीलाघटा => एवम्+ नीलाघटा इत्यादितोपि => इत्यादितः+अपि कार्यतावच्छेदककोटाविति => कार्यतावच्छेदककोटौ+इति अव्यवहितोत्तरत्वनिवेशादिति => अव्यवहितोत्तरत्वनिवेशात्+इति नीलोघट => नीलः+घट इत्याकाङ्क्षाज्ञानाऽव्यवहितोत्तराऽभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधं प्रत्येव => इत्याकाङ्क्षाज्ञान+अव्यवहित+उत्तरा+अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधम्+ प्रति+एव प्रत्येव => प्रति+एव नीलोघट => नीलः+घट इत्याकाङ्क्षाज्ञानं कारणमतो => इत्याकाङ्क्षाज्ञानम्+ कारणम्+अतः+ कारणमतो न => कारणम्+अतः+ न एवं च => एवम्+ च नीलोघट इत्याकाङ्क्षाज्ञानविशिष्टशाब्दबोधं => नीलः+घटः+ इति+आकाङ्क्षाज्ञानविशिष्टशाब्दबोधम्+ इत्याकाङ्क्षाज्ञानविशिष्टशाब्दबोधं प्रति => इति+आकाङ्क्षाज्ञानविशिष्टशाब्दबोधम्+ प्रति नीलोघट => नीलः+घट इत्याकाङ्क्षाज्ञानं कारणम् => इत्याकाङ्क्षाज्ञानम्+ कारणम् समानाधिकरण्योभयसं | => सामानाधिकरण्योभयसम्+ | द्वितीयसंबन्धनिवेशादेकस्याकाङ्क्षाज्ञानसत्वेऽपरस्य => द्वितीयसंबन्धनिवेशात्+एकस्य+आकाङ्क्षाज्ञानसत्वे+अपरस्य तादृशाऽकाङ्क्षाज्ञानविशिष्टं प्रति => तादृश+आकाङ्क्षाज्ञानविशिष्टम्+ प्रति नीलोघट => नीलः+घट इत्याकाङ्क्षाज्ञानं कारणमित्यस्यैव => इत्+आकाङ्क्षाज्ञानम्+ कारणम्+इत्यस्य+एव कारणमित्यस्यैव => कारणम्+इत्यस्य+एव अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दत्वनिवेशो व्यर्थः => अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दत्वनिवेशः+ व्यर्थः उक्तोभयसं | => उक्तोभयसम्+ | नीलोघट => नीलः+घट इत्याकाङ्क्षाज्ञानं ततोऽपेक्षाबुद्ध्या => इत्याकाङ्क्षाज्ञानम्+ ततः+अपेक्षाबुद्ध्या ततोऽपेक्षाबुद्ध्या => ततः+अपेक्षाबुद्ध्या मैत्रेपि => मैत्रे+अपि तावतापि => तावतौ+अपि तादृशाकाङ्क्षाज्ञानविशिष्टबुद्धित्वं शाब्दबुद्धित्वमेव => तादृश+आकाङ्क्षाज्ञानविशिष्टबुद्धित्वम्+ शाब्दबुद्धित्वम्+एव शाब्दबुद्धित्वमेव => शाब्दबुद्धित्वम्+एव कार्यतावच्छेदकमस्तु => कार्यतावच्छेदकम्+अस्तु किं प्रकारताविशेष्यतानिवेशेन => किम्+ प्रकारताविशेष्यतानिवेशेन चाऽप्रमाण्या => च+अप्रमाण्या ज्ञानास्कन्दितनीलोघट इत्याकाङ्क्षाज्ञानादभेद => ज्ञानानास्कन्दितनीलः+घटः+ इति+आकाङ्क्षाज्ञानात्+अभेद इत्याकाङ्क्षाज्ञानादभेद => इति+आकाङ्क्षाज्ञानात्+अभेद अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दितत्वं निवेशेनीयम्, => अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दितत्वम्+ निवेशनीयम्, एवं => एवम्+च यत्र => नीलः+घटः घटवद् भूतलविषयकबोधो => भूतलविषयकबोधः+ व्यभिचारः,अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दिततादृश+आकाङ्क्षाज्ञानरूपकारणा, भूतलविषयकबोधो => व्यभिचारः,अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दिततादृश+आकाङ्क्षाज्ञानरूपकारणा, भावात्, => तत्+वारणाय च => नीलः+घट नीलोघट इत्याकाङ्क्षाज्ञानविशिष्टनीलप्रकारकाऽभेदसंसर्गकघटविशेष्यकशाब्दबोधं => इत्याकाङ्क्षाज्ञानविशिष्टनीलप्रकारका+अभेदसंसर्गकघटविशेष्यकशाब्दबोधम्+ प्रति प्रति => अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दितनीलः+घट इत्याकाङ्क्षाज्ञानस्य => कारणत्वात्+न कार्यतावच्छेदकाऽनाक्रान्तत्वादिति => कार्यतावच्छेदका+अनाक्रान्तत्वात्+इति कार्यतावच्छेदककोटावपि => कार्यतावच्छेदककोटौ+अपि अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दितत्वनिवेशादेव => अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दितत्वनिवेशात्+एव विषयनिवेशेपि => विषयनिवेशे+अपि नीलोघटः => नीलः+घटः इतिपर्यायशब्दानां समूहालंबनमाकाङ्क्षाज्ञानं => इतिपर्यायशब्दानाम्+ समूहालंबनम्+आकाङ्क्षाज्ञानम्+ समूहालंबनमाकाङ्क्षाज्ञानं नीलोघट => समूहालंबनम्+आकाङ्क्षाज्ञानम्+ नीलः+घट नीलोघट => नीलः+घट इत्यंशेऽप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दितं--ततोऽभेदसंसर्गकनीलप्रकारतोकघटविशेष्यकबोध => इति+अंशे+अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दितम्+--ततः+अभेदसंसर्गकनीलप्रकारतोकघटविशेष्यकबोध अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दिताऽऽकाङ्क्षाज्ञान => अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दित+आकाङ्क्षाज्ञान बोधो शाब्दत्वनिवेशे => बोधः+ शाब्दत्वनिवेशे नीलोघट => नीलः+घटः इत्याकाङ्क्षाज्ञानमप्रमाण्य => इति+आकाङ्क्षाज्ञानमप्रमाण्य ज्ञानानास्कन्दितं नीलोघट => ज्ञानानास्कन्दितम्+ नीलः+घट नीलोघट => नीलः+घट इत्यनुमितिसामग्री => इति+अनुमितिसामग्री ततोऽनुमितौ => ततः+अनुमितौ चाऽप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दिताऽऽकाङ्क्षाज्ञानरूपकारणाभावादतः => च+अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दित++आकाङ्क्षाज्ञानरूपकारणाभावात्+अतः अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दितत्वनिवेशेनैव => अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दितत्वनिवेशेन+एव तादृशाऽनुमितित्वस्याऽप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दिताकाङ्क्षाज्ञानविशिष्टबुद्धित्वभावेन => तादृशाऽनुम्+इतित्वस्य+अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दिताकाङ्क्षाज्ञानविशिष्टबुद्धित्वभावेन कार्यतावच्छेदकाऽनाक्रान्तत्वात् => कार्यतावच्छेदका+अनाक्रान्तत्वात् एवं कार्यतावच्छेदककोटौ => एवम्+ कार्यतावच्छेदककोटौ विषयनिवेशेपि => विषयनिवेशे+अपि घटवद्भूतलविषयक => घटवत्+भूतलविषयक बोधस्यापि => बोधस्य+अपि अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दिताऽऽकाङ्क्षाज्ञानविशिष्टत्वाभावादिति => अप्रमाण्यज्ञानानास्कन्दित+आकाङ्क्षाज्ञानविशिष्टत्वाभावात्+इति चेन्न => चेत्+न अप्रमाण्यधर्मिकाऽप्रमाण्याग्रहे => अप्रमाण्यधर्मिका+अप्रमाण्याग्रहे कार्यमुत्पद्यते => कार्यम्+उत्पद्यते तत्रापि => तत्र+अपि नोत्पद्यते => न+उत्पद्यते रीत्याऽनन्ताऽप्रमाण्यज्ञानव्यक्तीनामभावसमुदायस्य => रीत्या+अनन्ता+अप्रमाण्यज्ञानव्यक्तीनाम्+अभावसमुदायस्य महागौरवमतो विषयनिवेश => महागौरवम्+अतः+ विषयनिवेश इष्टसाधनताज्ञानं हेतुः => इष्टसाधनताज्ञानम्+ हेतुः इष्टश्चाऽभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधः => इष्टश्च+अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधः तत्साधनत्वस्य => तत्+साधनत्वस्य नीलोघट => नीलः+घट इतिवाक्येऽतत्र => इतिवाक्ये+अतत्र प्रवृत्तिर्नस्यादतो विषयनिवेश => प्रवृत्तिः+नस्यात्+अतः+ विषयनिवेश कारणान्तर्यनिवेशापेक्षयाकाङ्क्षाज्ञानामन्यतमत्वेनैककार्यकारणाभावोस्तु => कारणान्तर्यनिवेशापेक्षयाकाङ्क्षाज्ञानाम्+अन्यतमत्वेन+एककार्यकारणाभावः+अस्तु इतिचेत्--अन्यतमत्वं हि => इतिचेत्--अन्यतमत्वम्+ हि द्वितीयान्तनीलपदसमभिव्याहृतद्वितीयान्तघटपदत्वरूपाकाङ्क्षाज्ञानप्रतियोगिताकभेदविशिष्टेत्यादिरीत्या => द्वितीयान्तनीलपदसमभिव्याहृतद्वितीयान्तघटपदत्वरूपाकाङ्क्षाज्ञानप्रतियोगिताकभेदविशिष्टे+इत्यादिरीत्या तदवस्थमेव, => तदवस्थम्+एव, कारणतावच्छेदकगौरवमतिरिच्यते => कारणतावच्छेदकगौरवम्+अतिरिच्यते तत्तदाकाङ्क्षाज्ञानानां यावन्तोभेदाः => तत्तत्+आकाङ्क्षाज्ञानानाम्+ यावन्तः+भेदाः यावन्तोभेदाः => यावन्तः+भेदाः तदुगतसमुदायत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभावोऽन्यतमत्वम् => तदुगतसमुदायत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभावः+अन्यतमत्वम् वैशिष्ट्यस्याऽप्रवेशेन => वैशिष्ट्यस्य+अप्रवेशेन कारणताबाहुल्यं विनिगमनाविरहप्रयुक्तमिति => कारणताबाहुल्यम्+ विनिगमनाविरहप्रयुक्तम्+इति विनिगमनाविरहप्रयुक्तमिति => विनिगमनाविरहप्रयुक्तम्+इति समुदायत्वस्यापेक्षाबुद्धिविशेषविषयत्वस्यापेक्षाबुद्धिभेदेन => समुदायत्वस्य+अपेक्षाबुद्धिविशेषविषयत्वस्य+अपेक्षाबुद्धिभेदेन अत्रेदं बोध्यम् => अत्र+इदम्+ बोध्यम् शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति कारणतापेक्षाऽन्यतमाकाङ्क्षाज्ञानं "अन्यतमाकाङ्क्षाज्ञानाधीनविरहविशिष्टसमानविषयकप्रत्यक्षसामग्रीविरहविशिष्टं => कारणतापेक्षा+अन्यतमाकाङ्क्षाज्ञानम्+ "अन्यतमाकाङ्क्षाज्ञानाधीनविरहविशिष्टसमानविषयकप्रत्यक्षसामग्रीविरहविशिष्टम्+ "अन्यतमाकाङ्क्षाज्ञानाधीनविरहविशिष्टसमानविषयकप्रत्यक्षसामग्रीविरहविशिष्टं समानविषयकप्रत्यक्षसामग्रीविरहविशिष्टं" => "अन्यतमाकाङ्क्षाज्ञानाधीनविरहविशिष्टसमानविषयकप्रत्यक्षसामग्रीविरहविशिष्टम्+ समानविषयकप्रत्यक्षसामग्रीविरहविशिष्टम्+" समानविषयकप्रत्यक्षसामग्रीविरहविशिष्टं" => समानविषयकप्रत्यक्षसामग्रीविरहविशिष्टम्+" अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधं प्रति => अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधम्+ प्रति कारणमिति => कारणम्+इतिकार्यकारणभावे कार्यकारणभावे समानविषयकप्रत्यक्षसामग्र्यां => समानविषयकप्रत्यक्षसामग्र्याम्+ सत्याम्+ समानविषयकप्रत्यक्षसामग्र्यां सत्यां => सत्याम्+ कस्माश्चिदत्+मतम्+आकाङ्क्षाज्ञानात् सत्यां => कस्माश्चिदत्+मतम्+आकाङ्क्षाज्ञानात् कस्माश्चिदन्मतमाकाङ्क्षाज्ञानादन्मतमाकाङ्क्षाज्ञानाधीनशाब्देच्छायां शाब्दापत्तिः => तत्+मतम्+आकाङ्क्षाज्ञानाधीनशाब्देच्छायाम्+ शाब्दापत्तिः नीलोघट => नीलः+घट इत्याकाङ्क्षाज्ञानं समानविषयकप्रत्यक्षसामग्री => इत्याकाङ्क्षाज्ञानम्+ समानविषयकप्रत्यक्षसामग्री द्वितीयान्तनीलपदसमभिव्याहृतद्वितीयान्तघटपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानशाब्दबोधोजायतामितीच्छातः => द्वितीयान्तनीलपदसमभिव्याहृतद्वितीयान्तघटपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानशाब्दबोधः+जायताम्+इति+इच्छातः अन्यतमाऽऽकाङ्क्षाज्ञानाधीनशाब्देच्छाविरहविशिष्टसमानविषयकप्रत्यक्षसामग्रीविरहविशिष्टान्यतमाऽकाङ्क्षाज्ञान => अन्यतम+आकाङ्क्षाज्ञानाधीनशाब्देच्छाविरहविशिष्टसमानविषयकप्रत्यक्षसामग्रीविरहविशिष्टान्यतमा+आकाङ्क्षाज्ञान तत्तद्रूपेऽऽकाङ्क्षाज्ञानस्य => तत्तत्+रूपेऽऽकाङ्क्षाज्ञानस्य विरहोत्तरऽभेदसंसर्गक => विरह+उत्तर+अभेदसंसर्गक बोधं प्रति => बोधम्+ प्रति तादृशाकाङ्क्षाज्ञानाधीन => तादृश+आकाङ्क्षाज्ञानाधीन तादृशाऽकाङ्क्षाज्ञानं कारणमिति => तादृश+आकाङ्क्षाज्ञानम्+ कारणम्+इति कारणमिति => कारणम्+इति नापत्तिः => न+आपत्तिः अन्यादृशाऽकाङ्क्षाज्ञानेऽन्यादृशाऽकाङ्क्षाज्ञानाधीनशाब्देच्छा => अन्यादृशा+अकाङ्क्षाज्ञाने+अन्यादृशा+अकाङ्क्षाज्ञानाधीनशाब्देच्छा सत्वेपि => सत्वे+अपि वाक्यादापाद्यमानशाब्दबोधस्योक्तचतुश्चत्वार्विशदाकाङ्क्षाज्ञानकार्यतावच्छेदकाऽनाक्रान्तततया => वाक्यात्+आपाद्यमानशाब्दबोधस्य+उक्तचतुश्चत्वारिंशदाकाङ्क्षाज्ञानकार्यतावच्छेदका+अनाक्रान्तततया सामान्यसामग्रीतोनापत्तिः => सामान्यसामग्रीतः+न+आपत्तिः एवं च => एवम्+ च कारणसमुदायस्यैकत्राऽसंभवेन => कारणसमुदायस्य+एकत्र+असंभवेन कुत्रापि => कुत्र+अपि शाब्दबोधोन => शाब्दबोधः+न स्यादिति => स्यात्+इति चेन्न => चेत्+न एकैकाऽकाङ्क्षाज्ञानघटितसमुदायस्यैव => एकैकाऽकाङ्क्षाज्ञानघटितसमुदायस्य+एव नीलो घट => नीलः+ घटः+ घट इत्यादौ => घटः+ इत्यादौ सुलभत्वान्नानुपपत्तिः => सुलभत्वात्+न+अनुपपत्तिः एतेनाऽपेक्षाबुद्धिव्शेषविषयत्वरूपसमुदायत्वस्याऽननुगतत्वेपि => एतेन+अपेक्षाबुद्धिविशेषविषयत्वरूपसमुदायत्वस्य+अननुगतत्वे+अपि प्रयोजकतावच्छेदकत्वेनानुगमादिति => प्रयोजकतावच्छेदकत्वेन+अनुगमात्+इति (वि-)उक्ताऽऽकाङ्क्षाज्ञानयोरिति => (वि-२)उक्त+आकाङ्क्षाज्ञानयोः+इति समासव्यासस्थलीयोक्ताऽऽकाङ्क्षाज्ञानानयोरित्यर्थः => समासव्यासस्थलीय+उक्त+अकाङ्क्षाज्ञानयोः+इत्यर्थः व्यासस्थलीयोक्ताऽऽकाङ्क्षाज्ञानस्य => व्यासस्थलीय+उक्त+आकाङ्क्षाज्ञानस्य समासस्थलीयोक्ताऽऽकाङ्क्षाज्ञानस्येत्यर्थः => समासस्थलीय+उक्त+आकाङ्क्षाज्ञानस्य+इत्यर्थः निवेशादित्यस्याऽन्वयः => निवेशादित्यस्य+अन्वयः इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् समासस्थलेपि => समासस्थले+अपि नीलोघटः => नीलः+घटः घटिताऽकाङ्क्षाज्ञान => घटिता+आकाङ्क्षाज्ञान कार्यतावच्छेदककोटाव्ययवहितोत्तरत्वनिवेश्यम् => कार्यतावच्छेदककोटाव्ययवहित+उत्तरत्वनिवेश्यम् एवं नीलोघटः-श्यामकलशः => एवम्+ नीलः+घटः-श्यामकलशः नीलोघटः-श्यामकलशः => नीलः+घटः-श्यामकलशः वाक्यघटिताऽकाङ्क्षा => वाक्यघटिता+आकाङ्क्षा नीलोघटः => नीलः+घटः इत्याद्याकाङ्क्षा => इत्यादि+आकाङ्क्षा विरहोत्तराऽभेदसंसर्गक => विरहोत्तरा+अभेदसंसर्गक शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति तादृशाकाङ्क्षाज्ञानं कारणम् => तादृश+आकाङ्क्षाज्ञानम्+ कारणम् एवमाबन्तनीलपदसमभिव्याहृताऽऽबन्तन्तघटपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानाऽऽव्यनहितोत्तराऽभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधं प्रति => एवम्+आबन्तनीलपदसमभिव्याहृताऽऽबन्तन्तघटपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञान+व्यवहित+उत्तरा+अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधम्+ प्रति तादृशाकाङ्क्षाज्ञानत्वेनेत्यादिरीत्या => तादृश+आकाङ्क्षाज्ञानत्वेन+इत्यादिरीत्या अपराश्च => अपराः+च स्वन्तघटपदसमभिव्याहृतस्वन्तनीलपदत्वेनेत्यादिरीत्या => स्वन्तघटपदसमभिव्याहृतस्वन्तनीलपदत्वेन+इत्यादिरीत्या व्यासस्थलेर्बोध्याः(१) => व्यासस्थलेः+बोध्याः(१) समस्ताऽसमस्तोभयसाधारणैकमाकाङ्क्षामाह => समस्ता+असमस्त+उभयसाधारण+एकमाकाङ्क्षाम्+आह यत्त्विति => यत्तु+इति समासव्याससाधारणमिति => समासव्याससाधारणम्+इति समस्ताऽसमस्तोभयवृत्तीत्यर्थः => समस्ता+असमस्त+उभयवृत्ति+इत्यर्थः विशेषणपदस्येति => विशेषणपदस्य+इति विशेषणवाचकपदस्येत्यर्थः => विशेषणवाचकपदस्य+इत्यर्थः निष्ठत्वं षष्ठ्यार्थः => निष्ठत्वम्+ षष्ठ्यार्थः विरुद्धविभक्तिराहित्यमेवेति => विरुद्धविभक्तिराहित्यम्+एवेति विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिविरुद्धविभक्तिराहित्यमेवेत्यर्थः => विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिविरुद्धविभक्तिराहित्यम्+एवेत्यर्थः एवकारणोक्तचतुश्चत्वारिंशदाकाङ्क्षाणां व्यवच्छेदः => एवकारणोक्तचतुश्चत्वारिंशत्+आकाङ्क्षाणाम्+ व्यवच्छेदः विरुद्धविभक्तिराहित्यं परिष्करोति => विरुद्धविभक्तिराहित्यम्+ परिष्करोति विशेषणपदस्येति => विशेषणपदस्य+इति विशेषणवाचकपदस्येत्यर्थः => विशेषणवाचकपदस्य+इत्यर्थः निष्ठत्वं षष्ठ्यार्थः => निष्ठत्वम्+ षष्ठ्यर्थः अन्वयश्चास्याऽप्रकृतित्वे => अन्वयश्चास्य+अप्रकृतित्वे विशेषणवाचकपदं अप्रकृतिर्यस्याः--एवं => विशेषणवाचकपदम्+ अप्रकृतिर्यस्याः--एवम्+ अप्रकृतिर्यस्याः--एवं भूता => अप्रकृतिर्यस्याः--एवम्+ भूता विभक्तिस्तदप्रकृतित्वमर्थ- => विभक्तिः+तदप्रकृतित्वम्+अर्थः तादृशान्वयबोधौपथिकेति => तादृश+अन्वयबोधौपथिके+इति विशेष्यवाचकपदाऽप्रकृतिकविभक्त्यप्रकृतित्वं तादृशशाब्दबोधजनिका => विशेष्यवाचकपद+अप्रकृतिकविभक्त्यर्थप्रकृतित्वम्+ तादृशशाब्दबोधजनिका आकाङ्क्षेति => आकाङ्क्षा+इति नीलोघटःइत्यत्र => नीलः+घटःइत्यत्र विशेष्यवाचकघटपदं तदप्रकृतिका => विशेष्यवाचकघटपदम्+ तदप्रकृतिका तदप्रकृतिकत्वं विशेष्यवाचकनीलपदेऽस्ति => तदप्रकृतिकत्वम्+ विशेष्यवाचकनीलपदे+अस्ति विशेष्यवाचकनीलपदेऽस्ति => विशेष्यवाचकनीलपदे+अस्ति एवं नीलघट => एवम्+ नीलघटः+ नीलघट इत्यत्रापि => नीलघटः+ इत्यत्र+अपि इत्यत्रापि => इत्यत्र+अपि विशेष्यवाचकं घटपदं => विशेष्यवाचकम्+ घटपदम्+ घटपदं तदप्रकृतिका => घटपदम्+ तदप्रकृतिका द्वितीयादिविभक्तिस्तद => द्वितीयादिविभक्तिः+तद प्रकृतिकत्वं नीलपदेऽस्ति, => प्रकृतिकत्वम्+ नीलपदे+अस्ति, नीलपदेऽस्ति, => नीलपदे+अस्ति, नीलपदोत्तरविभक्तेरभावात् => नीलपदोत्तरविभक्तेः+अभावात् तु => विशेष्यवाचकघटपद+अप्रकृतिका विशेष्यवाचकघटपदाऽप्रकृतिका => षष्ठीविभक्तिस्त्+प्रकृतित्वस्य+एव नीलपदे => सत्वात्+न चाऽत्र => च+अत्र नञ्द्वयोपादानं किमर्थम् => नञ्द्वयः+पादानम्+ किमर्थम् प्रकृतित्वस्यैव => प्रकृतित्वस्य+एव सम्यक्त्वादिति => सम्यक्त्वात्+इति नीलोघट इत्यादौ => नीलः+घटः+ इत्यादौ वक्तुं शक्यते, => वक्तुम्+ शक्यते, नीलोघट => नीलः+घट विशेषणवाचकनीलपदाऽप्रकृतिका => विशेषणवाचकनीलपद+अप्रकृतिका द्वितीयादिविभक्तिस्तदप्रकृतिकत्वं विशेष्यवाचकपदेऽस्ति => द्वितीयादिविभक्तिः+तदप्रकृतिकत्वम्+ विशेष्यवाचकपदे+अस्ति विशेष्यवाचकपदेऽस्ति => विशेष्यवाचकपदे+अस्ति विशेष्यवाचकपदनिष्ठेति => विशेष्यवाचकपदनिष्ठे+इति नाऽभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधजनिका => न+अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधजनिका नीलघटमित्यादौ => नीलघटम्+इत्यादौ पदाऽप्रकृतिका => पद+अप्रकृतिका द्वितीयादिविभक्तिस्तद => द्वितीयादिविभक्तिः+तद प्रकृतिकत्वस्यैव => प्रकृतिकत्वस्य+एव घटपदेसत्वादिति => घटपदेसत्वात्+इति विशेषणवाचकपदाऽप्रकृतिकेत्यस्य => विशेषणवाचकपद+अप्रकृतिके+इत्यस्य विशेषणवाचकपदोत्तरत्वेनाऽप्रतिसन्धीयमानेत्यर्थकरणेन => विशेषणवाचकपदोत्तरत्वेन+अप्रतिसन्धीयमान+इत्यर्थकरणेन इत्यत्रानुपपत्तिविरहात् => इत्यत्र+अनुपपत्तिविरहात् नीलघटमानयेत्यत्रापि => नीलघटम्+आनय+इति+अत्र+अपि नीलं च => नीलम्+ च तं घटं => तम्+ घटम्+ घटं चेति => घटम्+ च+इति चेति => च+इति समासाऽश्रयणेऽनुपपत्तिविरहेपि => समास+आश्रयणे+अनुपपत्ति नासंगतिः => विरहे+अपि | => न+असंगतिः यत्तुमतं निरस्यति => यत्तुमतम्+ निरस्यति तदसदिति => तदसत्+इति तादृशेति => तादृश+इति विशेष्यवाचकेत्यर्थः => विशेष्यवाचके+इत्यर्थः विभक्त्यप्रकृतित्वरूपं विरुद्धविभक्तिराहित्यमाकाङ्क्षा => विभक्त्यप्रकृतित्वरूपम्+ विरुद्धविभक्तिराहित्यम्+आकाङ्क्षा विरुद्धविभक्तिराहित्यमाकाङ्क्षा => विरुद्धविभक्तिराहित्यम्+आकाङ्क्षा चेति => च+इति तत्प्रकृतित्वस्यैव => तत्+प्रकृतित्वस्य+एव नीलपदोत्तकसुविभक्तेर्घटपदोत्तकसुविभक्तिभिन्नत्वात्, => नीलपदोत्तरसुविभक्तेः+घटपदोत्तकसुविभक्तिभिन्नत्वात्, सुन्दरं दधीत्यादौ => सुन्दरम्+ दधि+इत्यादौ दधीत्यादौ => दधि+इत्यादौ विशेष्यवाचकदधिपदोत्तरसुविभक्तेरप्रसिद्धेश्चाह => विशेष्यवाचकदधिपदोत्तरसुविभक्तेः+अप्रसिद्धेश्च+आह तदुत्तरत्वेनेति => तदुत्तरत्वेन+इति विशेष्यवाचकपदोत्तरत्वेनेत्यर्थः => विशेष्यवाचकपदोत्तरत्वेन+इत्यर्थः अप्रतिसन्धीयमानत्वस्येति => अप्रतिसन्धीयमानत्वस्य+इति सत्वादित्यानेनाऽन्वयः => सत्वात्+इत्यनेन+अन्वयः हेतुमाह => हेतुम्+आह पदोत्तरत्वेनाऽप्रतिसन्धीयमान => पदोत्तरत्वेन+अप्रतिसन्धीयमान विभक्त्यप्रकृतित्वरूपं => विभक्त्यप्रकृतित्वरूपम्+ विरुद्धविभक्तिराहित्यमपि => विरुद्धविभक्तिराहित्यम्+अपि नीलो घटइत्यादौ => नीलः+ घटइत्यादौ पदोत्तरत्वेनाऽप्रति => पदोत्तरत्वेन+अप्रति प्रकृतित्वस्यैव => प्रकृतित्वस्य+एव सत्वादसंभव => सत्वात्+असंभव प्रमाणमित्यत्रैव => प्रमाणम्+इत्यत्र+एव कथंनोक्तेति => कथम्+न+उक्ते+इति विभक्तीनां भेदेपि => विभक्तीनाम्+ भेदे+अपि भेदेपि => भेदे+अपि दीनामभेदात्तदूघटितस्यैवाऽऽकाङ्क्षात्वे => दीनाम्+अभेदात्+तद्घटितस्य+एव+आकाङ्क्षात्वे नोक्तानुपपत्तिरित्याशंकते => न+उक्त+अनुपपत्तिः+इति+आशंकते अथेति => अथ+इति विशेष्यवाचकपदोत्तरस्मिन्नवृत्तिर्यो => विशेष्यवाचकपदोत्तरस्मिन्नवृत्तिः+यः विभक्तिविभाजकोधर्मस्तद्वतीया => विभक्तिविभाजकोधर्मः+तद्वतीया विवक्षणादित्यर्थः => विवक्षणात्+इत्यर्थः नोक्तापत्यानुपपत्ती => न+उक्तापत्या+अनुपपत्ती नीलो => नीलः+घट इत्यत्र विशेष्यवाचकं => विशेष्यवाचकम्+ घटपदम्+ विशेष्यवाचकं घटपदं => घटपदम्+ तत्+उत्तरस्मिन्नवृत्तिः+यः घटपदं => तत्+उत्तरस्मिन्नवृत्तिः+यः तदुत्तरस्मिन्नवृत्तिर्योविभक्तिविभाजकोधर्मस्तद्वतीयात्वास्तद्वद्वितीयादिविभक्तिराहित्यं नीलपदे => विभक्तिविभाजकः+धर्मः+तद्वतीयात्वाः+तद्वद्वितीयादिविभक्तिराहित्यम्+ नीलपदे (नीलघटमानयेत्यादौ => (नीलघटम्+आनय+इत्यादौ धर्मवत्तृतीयाराहित्यं नीलपदे => धर्मवत्तृतीयाराहित्यम्+ नीलपदे घट इत्यादौ => घटः+ इत्यादौ नीलपदेऽसत्वान्नापत्तिरभेदसंसर्गकनीलप्रकारक => नीलपदे+असत्वात्+न+आपत्तिः+अभेदसंसर्गकनीलप्रकारक घटविशेष्यकशाब्दबोधस्येति => घटविशेष्यकशाब्दबोधस्य+इति विभक्तित्वादितमजानत => विभक्तित्वादितम्+अजानत विभक्तित्वादिज्ञानशून्यस्येत्यर्थः => विभक्तित्वादिज्ञानशून्यस्य+इत्यर्थः विभक्तित्वज्ञानविरहेपि => विभक्तित्वज्ञानविरहे+अपि शाब्दबोधो भवति => शाब्दबोधः+ भवति स्यादिति => स्यात्+इति तादृशधर्मज्ञानाऽसंभवादिति => तादृशधर्मज्ञान+असंभवात्+इति विभक्तित्वघटितविशेष्यवाचकपदोत्तरावृत्तिविभक्तिविभाजकधर्मज्ञानाऽसंभवादित्यर्थः => विभक्तित्वघटितविशेष्यवाचकपदोत्तरावृत्तिविभक्तिविभाजकधर्मज्ञानाऽसंभवात्+इत्यर्थः शाब्दबोधानुपपत्तिरिति => शाब्दबोधानुपपत्तिः+इति आकाङ्क्षाज्ञानाभावादिति => आकाङ्क्षाज्ञानाभावात्+इति विशेष्यवाचकपदोत्तराऽवृत्तित्वेनैव => विशेष्यवाचकपदोत्तरा+अवृत्तित्वेन+एव प्रवेश्यतां किं => प्रवेश्यताम्+ किम्+ किं विभक्तिविभाजकत्वनिवेशेन, => किम्+ विभक्तिविभाजकत्वनिवेशेन, विभक्तित्वज्ञानापेक्षेति => विभक्तित्वज्ञानापेक्षे+इति विशेष्यवाचकपदोत्तरावृत्तिश्रावणप्रत्यक्षविषयतावच्छेदकधर्मवद्विभक्तिराहित्यमेवोच्यताम्, => विशेष्यवाचकपदोत्तरावृत्तिश्रावणप्रत्यक्षविषयतावच्छेदकधर्मवत्+विभक्तिराहित्यम्+एव+उच्यताम्, श्रावणप्रत्यक्षविषयतानवच्छेदकत्वाद्वारणम् => श्रावणप्रत्यक्षविषयतानवच्छेदकत्वात्+वारणम् विभक्तित्वाद्यप्रवेशाच्च => विभक्तित्वाद्यप्रवेशात्+च तदज्ञानदशायां नानुपपत्तिरिति => तदज्ञानदशायाम्+ न+अनुपपत्तिः+इति नानुपपत्तिरिति => न+अनुपपत्तिः+इति नीलोघट => नीलः+घट सुपदयोस्तारमन्दरूपत्वे => सुपदयोः+तारमन्दरूपत्वे श्रावणप्रत्यक्षविषयतावच्छेदकतारत्वजातिमादायाऽऽकाङ्क्षानुपपत्तेः => श्रावणप्रत्यक्षविषयतावच्छेदकतारत्वजातिमादाया+आकाङ्क्षानुपपत्तेः विशेष्यवाचकपदोत्तराऽवृत्ति => विशेष्यवाचकपदोत्तर+अवृत्ति धर्मवद्विभक्त्यभावज्ञानस्य => धर्मवद्विभक्ति+अभावज्ञानस्य तन्निरूपितविभक्ति => तत्+निरूपितविभक्ति कारणत्वमस्तु--एवं च => कारणत्वमस्तु--एवम्+ च विभक्तित्वाज्ञानेपि => विभक्तित्वाज्ञाने+अपि शाब्दबोधानुपपत्तिरिति => शाब्दबोधानुपपत्तिः+इति चेन्न => चेत्+न ईदृशाऽभावाऽज्ञानेपि => ईदृशा+अभावा+अज्ञाने+अपि केवलानुपूर्व्यवच्छिन्नज्ञानेपि => केवलानुपूर्व्यवच्छिन्नज्ञाने+अपि विभक्तित्वादिकमित्यत्राऽऽदिपदमुपात्तम्(१) => विभक्तित्वादिकम्+इत्यत्र+आदिपदम्+उपात्तम्(१) -किं च => -किम्+ च विशेष्यवाचकपदोत्तरवृत्तियत्किञ्चिद्धर्मवद्विभक्त्यभावः => विशेष्यवाचकपदोत्तरवृत्तियत्किञ्चित्+धर्मवत्+विभक्त्यभावः विशेष्यवाचकपदोत्तराऽवृत्तिविभक्तिविभाजकधर्मवद्विभक्त्यभावो वा => विशेष्यवाचकपदोत्तराऽवृत्तिविभक्तिविभाजकधर्मवद्विभक्त्यभावः+ वा नाद्यः => न+आद्यः नीलं घट => नीलम्+ घट इत्यत्रापि => इत्यत्र+अपि टात्वादियत्किञ्चिद्धर्मवद्विभक्तिराहित्यस्य => टात्वादियत्+किञ्चित्+धर्मवत्+विभक्तिराहित्यस्य सत्वेनाऽऽकाङ्क्षापत्तेः => सत्वेन+आकाङ्क्षापत्तेः नीलोघट => नीलः+घट इत्यत्रापि => इत्यत्र+अपि घटपदोत्तरस्वाद्यवृत्तिनीलपदाव्यवहितोत्तरत्वविशिष्टसुत्वादिमद्विभक्तिमत्वस्यैव => घटपदोत्तरस्वाद्यवृत्तिनीलपदाव्यवहितोत्तरत्वविशिष्टसुत्वादिमद्विभक्तिमत्वस्य+एव सत्वेनाऽऽकाङ्क्षानुपपत्तेः => सत्वेन+आकाङ्क्षानुपपत्तेः मूलोक्तविभक्तित्वादिकमजानत => मूलोक्तविभक्तित्वादिकम्+अजानत विशेष्यवाचकपदानां विशेष्यवाचकपदत्वेन => विशेष्यवाचकपदानाम्+ विशेष्यवाचकपदत्वेन नाद्यः => न+आद्यः सर्वस्यैव => सर्वस्य+एव सुत्वादेर्विभक्तिविभाजकत्वाभावाद् => सुत्वादेः+विभक्तिविभाजकत्वाभावाद् सुत्वौत्वादेरेव => सुत्वौत्वात्+एरेव सर्वस्यैव => सर्वस्य+एव नीलोघट => नीलः+घट वाक्यघटकघटपदोत्तरावृत्तीति => वाक्यघटकघटपदोत्तरावृत्ति+इति एवं द्वितीयोऽपि => एवम्+ द्वितीयः+अपि द्वितीयोऽपि => द्वितीयः+अपि घटपदोत्तरत्ववन्निरूपित => घटपदोत्तरत्ववत्+निरूपित वृत्तित्वसामान्याभावो निवेश्यते => वृत्तित्वसामान्याभावः+ निवेश्यते यत्किञ्चिन्निरूपितवृत्तित्वभावो वा => यत्किञ्चिन्निरूपितवृत्तित्वभावः+ वा नाद्यः => न+आद्यः इत्यत्राऽऽकाङ्क्षाप्रसंगात् => इत्यत्र+आकाङ्क्षाप्रसंगात् विभक्तेरपि => विभक्तेः+अपि प्रातिपदिकादुत्पत्तेः => प्रातिपदिकात्+उत्पत्तेः नीलोघट => नीलः+घट इत्यत्राऽऽकाङ्क्षानुपपत्ति => इत्यत्र+आकाङ्क्षानुपपत्ति प्रथमात्वेपि => प्रथमात्वे+अपि एवं तृतीयेपि => एवम्+ तृतीये+अपि तृतीयेपि => तृतीये+अपि यत्किञ्चिद्विभक्तिराहित्यं विवक्षणीयम्, => यत्किञ्चिद्विभक्तिराहित्यम्+ विवक्षणीयम्, विभक्त्यभावकूटो वा => विभक्ति+अभावकूटः+ वा नाद्यः => न+आद्यः इत्यत्रापि => इत्यत्र+अपि तादृशधर्मवद्विभक्तित्वस्य => तादृशधर्मवत्+विभक्तित्वस्य तदवच्छिन्नाभावाऽप्रसिद्धेः => तदवच्छिन्नाभावा+अप्रसिद्धेः कूटस्वस्यैकविशिष्टापरत्वरूपतयाऽभावव्यक्तीनामानन्त्येन => कूटस्वस्य+एकविशिष्टापरत्वरूपतया+अभावव्यक्तीनाम्+अनन्त्येन कारणतावच्छेदकाऽनन्त्यप्रसंगात् => कारणतावच्छेदका+अनन्त्यप्रसंगात् घटादिपदत्वमेवाऽकाङ्क्षा => घटादिपदत्वम्+एव+आकाङ्क्षा उभावश्च => उभावः+च स्वोत्तरत्ववन्निरूपितवृत्तित्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकस्वाभाववद्विभक्तिविभाजकधर्मवत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकः => स्वोत्तरत्ववत्+निरूपितवृत्तित्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकस्वाभाववत्+विभक्तिविभाजकधर्मवत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकः स्वं घटादिपदम् => स्वम्+ घटादिपदम् स्वाव्यवहितपूर्वत्त्वसं | => स्वाव्यवहितपूर्वत्त्वसम्+ | स्वं धर्मः, => स्वम्+ धर्मः, नीलोघट इत्यादौ => नीलः+घटः+ इत्यादौ घटपदवत्वं नीलपदे, => घटपदवत्वम्+ नीलपदे, स्वं- => स्वम्+- एतद्वाक्यघटकघटपदं तदुत्तरसुविभक्तिनिरूपित => एतत्+वाक्यघटकघटपदम्+ तदुत्तरसुविभक्तिनिरूपित वृत्तित्वं सुत्वे => वृत्तित्वम्+ सुत्वे तदाश्रयाऽव्यवहितपूर्वत्वं न => तदाश्रया+अव्यवहितपूर्वत्वम्+ न घटपदवत्वं नीलपदे => घटपदवत्वम्+ नीलपदे तद्वाक्यघटकघटपदोत्तरसुनिरूपितवृत्तित्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकघटपदाऽभाववत्वस्य => तत्+वाक्यघटकघटपदोत्तरसुनिरूपितवृत्तित्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकघटपद+अभाववत्वस्य ङ्स्त्वेसत्त्वात्तादृशङस्त्वधर्मवत्वस्यैव => ङ्स्त्वेसत्त्वात्तादृशङस्त्वधर्मवत्वस्य+एव स्वाश्रयाऽव्यवहितपूर्वत्वसम्बन्धेन => स्वाश्रया+अव्यवहितपूर्वत्वसम्बन्धेन नीलपदं घटवदित्याकारकं => नीलपदम्+ घटवदित्याकारकम् नीलपदधर्मिकघटपदत्वावगाहिआकाङ्क्षाज्ञानं नीलोघट => नीलपदधर्मिकघटपदत्व+अवगाहिआकाङ्क्षाज्ञानम्+ नीलः+घट नीलोघट => नीलः+घट नापि, => न+अपि, विभक्तित्वादिकमजानत => विभक्तित्वादिकम्+अजानत इत्यादिदोषाऽसंगतिः, => इत्यादिदोषा+असंगतिः, अनुपस्थितस्यापि => अनुपस्थितस्य+अपि अन्यथाऽन्वये => अन्यथा+अन्वये शक्तिखण्डनमसंगतं स्यादिति => शक्तिखण्डनमसंगतम्+ स्यात्+इति स्यादिति => स्यात्+इति एवाऽव्यवहितोत्तरत्वमात्रेण => एव+अव्यवहितोत्तरत्वमात्रेण नीलादिपदवत्वग्रहस्तत्रापि => नीलादिपदवत्वग्रहः+तत्र+अपि शाब्दबोधस्याऽनुभविकतया => शाब्दबोधस्य+अनुभविकतया घटपदवदितिज्ञानाभावादनुपपत्तौ => घटपदवत्+इतिज्ञानाभावात्+अनुपपत्तौ स्वसमभिव्याहृतत्व--स्वाभाववत्वोभयसम्बन्धेन => स्वसमभिव्याहृतत्व--स्वाभाववत्व+उभयसम्बन्धेन घटपदवत्वं वाच्यम् => घटपदवत्वम्+ वाच्यम् विभक्त्यन्तघटपदवत्वस्य => विभक्ति+अन्तघटपदवत्वस्य सत्वेपि => सत्वे+अपि नक्षतिरितिध्येयम् => नक्षतिः+इतिध्येयम् उक्तविभक्तिराहित्येत्यत्र => उक्तविभक्तिराहित्येति+अत्र विभक्तिपदप्रयोजनं न => विभक्तिपदप्रयोजनम्+ न अथोक्तविभक्तिराहित्यज्ञानं नापेक्षणीयम्, => अथ+उक्तविभक्तिराहित्यज्ञानम्+ न+अपेक्षणीयम्, नापेक्षणीयम्, => न+अपेक्षणीयम्, विभक्तित्वज्ञानाऽपेक्षास्यात्, => विभक्तित्वज्ञान+अपेक्षास्यात्, वस्तुतो विभक्तिराहित्यमपेक्षणीयम्, => वस्तुतः+ विभक्तिराहित्यम्+अपेक्षणीयम्, विभक्तिराहित्यमपेक्षणीयम्, => विभक्तिराहित्यम्+अपेक्षणीयम्, नोक्तानुपपत्तिरित्यतोदोषान्तरमाह => न+उक्त+अनुपपत्तिः+इत्यतः+दोषान्तरम्+आह नीलोघट => नीलः+घट इत्यादावपीति => इत्यादौ+अपि+इति सुपदस्येति => सुपदस्य+इति नीलादिपदोत्तरेत्यादिः => नीलादिपदोत्तरे+इत्यादिः तादृशबोधस्येति => तादृशबोधस्य+इति अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकबोधस्येत्यर्थः => अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकबोधस्य+इत्यर्थः अन्वयव्यभिचारादिति => अन्वयव्यभिचारात्+इति स्वरूपतोविभक्तिराहित्यस्याप्रयोजकत्वादित्यनेनाऽन्वयः => स्वरूपतः+विभक्तिराहित्यस्याप्रयोजकत्वात्+इत्यनेन+अन्वयः आपत्तिमुक्ताऽनुपपत्तिमाह => आपत्तिम्+उक्त+अनुपपत्तिम्+आह इत्यादाविति => इत्यादौ+इति व्यतिरेकव्यभिचारादिति => व्यतिरेकव्यभिचारात्+इति अज्ञातस्येति => अज्ञातस्य+इति विरूद्धविभक्तिराहित्यस्येति => विरूद्धविभक्तिराहित्यस्य+इति उक्ताऽकाङ्क्षायाइत्यर्थः => उक्त+आकाङ्क्षायाइत्यर्थः इत्थं च => इत्थम्+ च विरूद्धविभक्तिराहित्यज्ञानस्यैव => विरूद्धविभक्तिराहित्यज्ञानस्य+एव विभक्तित्वादिमजानतः => विभक्तित्वादिम्+अजानतः विभाजकधर्मज्ञानाऽसंभवात् => विभाजकधर्मज्ञान+असंभवात् नीलोघट => नीलः+घट वाक्यादभेदसंसर्गकनीलप्रकारक घटविशेष्यकशाब्दबोधानुपपत्ति => वाक्यात्+ अभेदसंसर्गकनीलप्रकारक र्दुर्वारैवेति => घटविशेष्यकशाब्दबोधानुपपत्तिः+दुर्वार+एव+इति नोक्तशाब्दबोधानुपपत्तिरित्याशंकते => न+उक्तशाब्दबोधानुपपत्तिः+इति+आशंकते द्विविधबोधसाधारणमिति => द्विविधबोधसाधारणम्+इति समासव्याससाधारणमित्यर्थः => समासव्याससाधारणम्+इत्यर्थः पृथगाकाङ्क्षाभ्युपगमे => पृथक्+आकाङ्क्षा+अभ्युपगमे गौरवमिति => गौरवम्+इति स्वोत्तरेति => स्वोत्तर+इति स्वं विशेष्यवाचकपदं => स्वम्+ विशेष्यवाचकपदम्+ विशेष्यवाचकपदं | => विशेष्यवाचकपदम्+ | नीलादिपदविशिष्टस्वन्तघटादिपदत्वमाकाङ्क्षा => नीलादिपदविशिष्टस्वन्तघटादिपदत्वम्+आकाङ्क्षा स्वोत्तरसुपदभिन्नपदानुत्तरत्व--स्वोत्तरत्वोभयसं | => स्वोत्तरसुपदभिन्नपदानुत्तरत्व--स्वोत्तरत्व+उभयसम्+ | नीलोघट => नीलः+घट स्वं नीलपदं => स्वम्+ नीलपदम्+ नीलपदं तदनुत्तरत्वं => नीलपदम्+ तदनुत्तरत्वम्+ तदनुत्तरत्वं स्वोत्तरत्वमपि => तदनुत्तरत्वम्+ स्वोत्तरत्वम्+अपि स्वोत्तरत्वमपि => स्वोत्तरत्वम्+अपि घटपदेऽस्ति => घटपदे+अस्ति नीलोघट => नीलः+घट इत्यत्रापि => इत्यत्र+अपि स्वपदग्राह्यनीलपदोत्तरसुपदभिन्नं घटपद => स्वपदग्राह्यनीलपदोत्तरसुपदभिन्नम्+ घटपद तदनुत्तरत्वं घटपदे => तदनुत्तरत्वम्+ घटपदे स्वोत्तरत्वोभयसम्बन्धेन => स्वोत्तरत्व+उभयसम्बन्धेन नीलादिपदविशिष्टआवन्तघटपदत्वं घटपदे => नीलादिपदविशिष्टआवन्तरघटपदत्वम्+ घटपदे एवमन्यत्राप्यूह्यम् => एवम्+अन्यत्र+अपि+ऊह्यम् स्वोत्तरत्वोभयसम्बन्धेन => स्वोत्तरत्व+उभयसम्बन्धेन नीलपदविशिष्टङसन्तघटपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाविरहान्नापत्तिः => नीलपदविशिष्टङसन्तघटपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाविरहात्+न+आपत्तिः पीतोघट => पीतः+घट नीलघटयोराकाङ्क्षापत्तिः => नीलघटयोः+आकाङ्क्षा+आपत्तिः पीतपटयोराकाङ्क्षापत्तिः => पीतपटयोः+आकाङ्क्षा+आपत्तिः नीलो घटा => नीलः+ घटा आकाङ्क्षापत्तिरतस्तदुपादानम्(१) => आकाङ्क्षापत्तिः+अतः+तदुपादानम्(१) घटोनील => घटः+नील इत्यत्राऽऽकाङ्क्षानुपपत्तिः, => इत्यत्र+आकाङ्क्षा+अनुपपत्तिः, स्वोत्तरत्वं नोपादेयमिति => स्वोत्तरत्वम्+ न+उपादेयम्+इति नोपादेयमिति => न+उपादेयम्+इति इत्यत्राऽऽकाङ्क्षाप्रसंगात्, => इत्यत्र+आकाङ्क्षाप्रसंगात्, नीलोघट => नीलः+घट व्यासमात्रसाधारणाऽऽकाङ्क्षैव => व्यासमात्रसाधारण+आकाङ्क्षा+एव विवक्षतेति => विवक्षते+इति एवं सति => एवम्+ सति वृथैव,आकाङ्क्षाधिक्यस्य => वृथा+एव,आकाङ्क्षा+आधिक्यस्य घटोनील => घटः+नील नीलोघट => नीलः+घट नीलादेर्विधेयतया => नीलादेः+विधेयतया उद्देश्यवचनं पूर्वमिति => उद्देश्यवचनम्+ पूर्वम्+इति पूर्वमिति => पूर्वम्+इति घटादेर्नीलादिपूर्वत्तित्वज्ञानस्यैव => घटादेः+नीलादिपूर्वत्तित्वज्ञानस्य+एव पूर्वतोवह्निमानित्यादिकमेव => पर्वतः+वह्निमान्+इत्यादिकम्+एव प्रतिज्ञावाक्यं प्रयुञ्जते => प्रतिज्ञावाक्यम्+ प्रयुञ्जते किं च => किम्+ च नीलोस्ति => नील+अस्ति इत्यत्राऽऽकाङ्क्षानुपपत्तिः => इत्यत्र+आकाङ्क्षा+अनुपपत्तिः नीलपदोत्तरसुपदभिन्नाऽस्त्यादिपदाव्यवहितोत्तरत्वस्यैव => नीलपदोत्तरसुपदभिन्न+अस्ति+आदिपदाव्यवहितोत्तरत्वस्य+एव नीलोघट => नीलः+घट इत्यादावप्रसिद्धिः, => इत्यादौ+अप्रसिद्धिः, व्यवधानादिति => व्यवधानात्+इति चेन्न => चेत्+न समाससाधारणीकरणमेव => समाससाधारणीकरणम्+एव पूर्वपक्ष्यभिप्रेतमित्यभिप्रायेणैव => पूर्वपक्ष्यभिप्रेतम्+इत्यभिप्रायेण+एव आकाङ्क्षान्तरानुसरणं => आकाङ्क्षान्तर+अनुसरणम् नीलघटरूपमित्यादौ => नीलघटरूपम्+इत्यादौ वस्तुतो व्यासस्थलेपि => वस्तुतः+ व्यासस्थले+अपि व्यासस्थलेपि => व्यासस्थले+अपि आकाङ्क्षान्तरानुसरणस्योपलक्षणं बोध्यम् => आकाङ्क्षान्तर+अनुसरणस्य+उपलक्षणम्+ बोध्यम् नीलादिपदविशिष्टस्वन्तघटादिपदत्वमेवाऽऽकाङ्क्षास्तु => नीलादिपदविशिष्टस्वन्तघटादिपदत्वमेवाऽऽकाङ्क्षाः+तु स्वोत्तरत्वोभयसं | => स्वोत्तरत्व+उभयसम्+ | स्वाभावश्च => स्वाभावः+च नीलोऽस्ति => नीलः+अस्ति स्वपदग्राह्यनीलपदोत्तसुपदभिन्नविभक्त्यव्यवहितोत्तरत्वाभावात्तादृशाऽव्यवहितोत्तरत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकनीलपदाभावस्य => स्वपदग्राह्यनीलपदोत्तसुपदभिन्नविभक्त्यव्यवहितोत्तरत्वाभावात्तादृश+अव्यवहितोत्तरत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकनीलपदाभावस्य सत्वान्नानुपपत्तिः => सत्वात्+न+अनुपपत्तिः तत्सम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगित्वाऽप्रसिद्धिरिति => तत्+सम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगित्व+अप्रसिद्धिः+इति विशेष्यत्वाभावश्च => विशेष्यत्वाभावः+च भ्रमीयविशेष्यतामादायानुपपत्तिवारणाय => भ्रमीयविशेष्यताम्+आदाया+अनुपपत्तिवारणाय यत्तु => यत्+तु नीलोस्ति => नीलः+अस्ति नीलोघटोस्तीति => नीलः+घटः+अस्ति+इति तन्न => तत्+न अभ्रान्तस्याऽश्रुततादृशसमभिव्याहारस्यापि => अभ्रान्तस्य+अश्रुततादृशसमभिव्याहारस्य+अपि उक्तवाक्याच्छाब्दबोधस्याऽनुभवसिद्धत्वादिति => उक्तवाक्यात्+शाब्दबोधस्य+अनुभवसिद्धत्वात्+इति नीलपदार्थस्याऽभेदेन => नीलपदार्थस्य+अभेदेन घटीयरूपेऽन्वये => घटीयरूपे+अन्वये घटरूपपदस्यैव => घटरूपपदस्य+एव विशेष्यवाचकत्वात्तत्र => विशेष्यवाचकत्वात्+तत्र सत्वान्नानुपपत्तिः => सत्वात्+न+अनुपपत्तिः नीलश्चासौ => नीलः+च+असौ घटश्चेति => घटः+च+इति रूपमिति => रूपम्+इति नीलघटरूपमिति => नीलघटरूपम्+इति नीलघटयोराकाङ्क्षानुपपत्तिः, => नीलघटयोः+आकाङ्क्षा+अनुपपत्तिः, दधीत्याकाङ्क्षात्वोपपत्तये => दधि+इत्याकाङ्क्षात्वोपपत्तये स्वन्तत्वमित्यनेनाऽनुसन्धीयमानस्वन्तत्वं विवक्षणीयम् => स्वन्तत्वम्+इत्यनेन+अनुसन्धीयमानस्वन्तत्वम्+ विवक्षणीयम् तादृशवाक्यज्ञानोत्तरं रूपं => तादृशवाक्यज्ञानोत्तरम्+ रूपम्+ रूपं नीलमन्यद्वेति => रूपम्+ नीलमन्यद्वेति पूर्वत्वाभावरूपं वाच्यं, => पूर्वत्वाभावरूपम्+ वाच्यम्+, वाच्यं, => वाच्यम्+, तावतैव => तावत+एव नीलोघटमित्यस्य => नीलः+घटम्+इत्यस्य नीलघटरूपमित्यत्र => नीलघटरूपम्+इत्यत्र नानुपपत्तिरिति => न+अनुपपत्तिः+इति नीलोघटरूपमित्यादौ => नीलः+घटरूपम्+इत्यादौ सत्वादाकाङ्क्षापत्तिरिति => सत्वादाकाङ्क्षापत्तिः+इति चेन्न => चेत्+न नीलश्चासौ => नीलः+च+असौ घटश्चेति => घटः+च+इति रूपमिति => रूपम्+इतिनीलघटरूपम्+इति निपातातिरिक्तनामार्थयोः => साक्षात्+अभेदेन+अन्वयस्य+अव्युत्पन्नतया रूपपदार्थेन सहाऽभेदान्वयार्थमावश्यकतया => सहा+अभेदान्वयार्थम्+ आवश्यकतया घटेऽन्वये => घटे+अन्वये घटपदस्यैव => घटपदस्य+एव नीलपदतात्पर्यग्राहकमित्येव => नीलपदतात्पर्यग्राहकम्+इत्येव घटपदस्यैव => घटपदस्य+एव सत्वेनाऽनुपपत्त्यभावात् => सत्वेन+अनुपपत्त्यभावात् स्तोकनभ्रेत्यादाविवाऽत्रापि => स्तोकनभ्रेत्यादाविवा+अत्र+अपि आकाङ्क्षानुपपत्तिः => आकाङ्क्षा+अनुपपत्तिः संभवत्येवेति => संभवत्येव+इति एवं यत्र => एवम्+ यत्र कर्मधारयः,ततो => कर्मधारयः,ततः+ नीलो घटस्य => नीलः+ घटस्य चाभेदेन => च+अभेदेन नीलविशिष्टं यद्घटीयमभेदेन => नीलविशिष्टम्+ यद्घटीयम्+अभेदेन यद्घटीयमभेदेन => यद्घटीयम्+अभेदेन तद्विशिष्टं रूपमिति => तद्विशिष्टम्+ रूपम्+इति रूपमिति => रूपम्+इति तत्रैव => तत्र+एव घटपदेसत्वेपि => घटपदेसत्वे+अपि स्वन्तत्वविरहादाकाङ्क्षानुपपत्तिर्बोध्या => स्वन्तत्वविरहात्+आकाङ्क्षा+अनुपपत्तिः+बोध्या इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् नीलो घटो => नीलः+ घटः+ घटो नीलाःघटाः => घटः+ नीलाःघटाः इत्यादि => इति+आदि सर्वविभक्त्यन्त => सर्वविभक्ति+अन्त वाक्यानां नीलो => वाक्यानाम्+ नीलः+ नीलो घटो => नीलः+ घटः+ घटो नीलाःघटाः => घटः+ नीलाःघटाः इत्यादिसमस्तवाक्यानां => इत्यादिसमस्तवाक्यानाम्+ चैकविधाऽऽकाङ्क्षा => च+एकविध+आकाङ्क्षा विरहो बोध्यः => विरहः+ बोध्यः स्वोत्तरसुप्पदभिन्नपदानुत्तरत्व-स्वोत्तरत्वोभयसम्बन्धेन => स्वोत्तरसुप्पदभिन्नपदानुत्तरत्व-स्वोत्तरत्व+उभयसम्बन्धेन नैकविधत्वानुपपत्तिः => न+एकविधत्वानुपपत्तिः स्वोत्तरसुपदभिन्नेत्यस्य => स्वोत्तरसुपदभिन्न+इत्यस्य विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्तिवृत्तिविभक्तिविभाजकधर्मावच्छिन्नभिन्नेत्यर्थः => विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्तिवृत्तिविभक्तिविभाजकधर्मावच्छिन्नभिन्न+इत्यर्थः घट इत्यादेर्न => घटः+ इत्यादेः+न इत्यादेर्न => इत्यादेः+न प्रथमत्वावच्छिन्नभिन्नत्वादिति => प्रथमत्वावच्छिन्नभिन्नत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न एवमपि => एवम्+अपि घटो नीलः => घटः+ नीलः आकाङ्क्षान्तरानुसरणस्याऽऽवश्यकत्वादिति => आकाङ्क्षान्तरानुसरणस्य+आवश्यकत्वात्+इति नचेति => नच+इति नीलघटरूपमित्यादीति => नीलघटरूपम्+इत्यादि+इति रूपं घटरूपमिति => रूपम्+ घटरूपम्+इति घटरूपमिति => घटरूपम्+इति षष्ठीतत्पुरुषोत्तरं नीलं => षष्ठीतत्पुरुष+उत्तरम्+ नीलम्+ नीलं च => नीलम्+ च तद्घटरूपं चेति => तद्घटरूपम्+ च+इति चेति => च+इति नीलरूपपदयोराकाङ्क्षानुपपत्तिः, => नीलरूपपदयोः+आकाङ्क्षा+अनुपपत्तिः, स्वं नीलपदं => स्वम्+ नीलपदम्+ नीलपदं तदुत्तरं => नीलपदम्+ तत्+उत्तरम्+ तदुत्तरं सुपदभिन्नं => तत्+उत्तरम्+ सुपदभिन्नम्+ सुपदभिन्नं घटपदं => सुपदभिन्नम्+ घटपदम्+ घटपदं तदुत्तरस्यैव => घटपदम्+ तत्+उत्तरस्य+एव तदुत्तरस्यैव => तत्+उत्तरस्य+एव अप्याकाङ्क्षाया => अपि+आकाङ्क्षाया निराकाङ्क्षत्वं विशेषणीयमिति => निराकाङ्क्षत्वम्+ विशेषणीयम्+इति विशेषणीयमिति => विशेषणीयम्+इति घटपदं तु => घटपदम्+ तु रूपपदसाकाङ्क्षमेवेति => रूपपदसाकाङ्क्षम्+एवेति नानुपपत्तिः => न+अनुपपत्तिः स्वोत्तरसुपदभिन्नं यन्निराकाङ्क्षपदं => स्वोत्तरसुपदभिन्नम्+ यन्निराकाङ्क्षापदम्+ यन्निराकाङ्क्षपदं तदुत्तरभिन्नत्व-स्वोत्तरत्वोभयसम्बन्धेन => यन्निराकाङ्क्षापदम्+ तत्+उत्तरभिन्नत्व-स्वोत्तरत्व+उभयसम्बन्धेन तदुत्तरभिन्नत्व-स्वोत्तरत्वोभयसम्बन्धेन => तत्+उत्तरभिन्नत्व-स्वोत्तरत्व+उभयसम्बन्धेन उपदर्शितेति => उपदर्शित+इति नीलपदविशिष्टघटपदत्वरूपेत्यर्थः => नीलपदविशिष्टघटपदत्वरूप+इत्यर्थः वै..स्वोत्तरसुपदभिन्नपदानुत्तरत्व-स्वोत्तरत्वोभयसं | => वै.स्वोत्तरसुपदभिन्नपदानुत्तरत्व-स्वोत्तरत्व+उभयसम्+ | आकाङ्क्षासरणस्येति => आकाङ्क्षासरणस्य+इति त्वदुक्ताऽऽकाङ्क्षासरणस्येत्यर्थः => त्वदुक्ताकाङ्क्षासरणस्य+इत्यर्थः अप्रयोजकत्वादिति => अप्रयोजकत्वात्+इति नीलादिपदविशिष्टस्वन्तघटपदत्वमेवाऽऽकाङ्क्षास्तु => नीलादिपदविशिष्टस्वन्तघटपदत्वमेव+आकाङ्क्षास्तु निराकाङ्क्षपदानुत्तरत्व-स्वोत्तरत्वोभयसं इति => निराकाङ्क्षपदानुत्तरत्व-स्वोत्तरत्व+उभयसम्+ इति स्वोत्तरसुपदभिन्नं यन्निराकाङ्क्षपदं => स्वोत्तरसुपदभिन्नम्+ यन्निराकाङ्क्षपदम्+ यन्निराकाङ्क्षपदं तदुत्तरंयत्तद्भिन्नत्वरूपस्य => यन्निराकाङ्क्षपदम्+ तत्+उत्तरम्+यत्तद्भिन्नत्वरूपस्य तदुत्तरंयत्तद्भिन्नत्वरूपस्य => तत्+उत्तरम्+यत्तद्भिन्नत्वरूपस्य दुर्जेयत्वाच्च => दुर्जेयत्वात्+च नीलं घटमानयेत्यादौ => नीलम्+ घटम्+आनय+इत्यादौ घटमानयेत्यादौ => घटम्+आनय+इत्यादौ घटपदोत्तराऽम् => घटपदोत्तर+आम् विभक्तेरिव => विभक्तेः+इव नीलपदोत्तराऽम् => नीलपदोत्तर+आम् विभक्तिरपि => विभक्तिः+अपि अनुशासनान्तराऽभावात्,कारकस्य => अनुशासनान्तरा+अभावात्,कारकस्य एवं च => एवम्+ च अर्थान्तरबोधनेऽनुशासनविरहात् => अर्थान्तरबोधने+अनुशासनविरहात् नीलकर्मताकं घटकर्मताकं => नीलकर्मताकम्+ घटकर्मताकम्+ घटकर्मताकं चाऽऽनयनमिति => घटकर्मताकम्+ च+आनयनम्+इति चाऽऽनयनमिति => च+आनयनम्+इति तन्मतेनाऽशंकते => तत्+मतेन+आशंकते नीलादेर्घटादावन्वयोपगमे => नीलादेः+घटादावन्वयोपगमे नीलादेर्घटादावन्वयोपगमे => नीलादेः+घटादौ+अन्वयोपगमे कुत्रान्वय => कुत्र+अन्वय नीलादेर्घटादावन्वयोपगमे => नीलादेः+घटादौ+अन्वयोपगमे क्रियायामन्वयो => क्रियायामन्वयः+न बोधकत्वं प्रत्ययानामिति => बोधकत्वम्+ प्रत्ययानाम्+इति प्रत्ययानामिति => प्रत्ययानाम्+इति नीलघटयोरभेदान्वयबोधस्यापलापप्रसंगात् => नीलघटयोः+अभेदान्वयबोधस्यापलापप्रसंगात् नापि => न+अपि नीलस्योभयत्राऽन्वयः, => नीलस्य+उभयत्र+अन्वयः, सकृदुच्चरित => सकृत्+उच्चरित कर्मत्वेन्वयोस्तु => कर्मत्वे+अन्वयोः+तु न्यायविरोधोपीति => न्यायविरोधोपि+इति भंगापत्तेरिति => भंगापत्तेः+इति कुत्रान्वय => कुत्र+अन्वय तात्पर्यं बोध्यम् => तात्पर्यम्+ बोध्यम् नीलकर्मताकं घटकर्मताकं => नीलकर्मताकम्+ घटकर्मताकम्+ घटकर्मताकं चाऽऽनयनमिति => घटकर्मताकम्+ च+आनयनम्+इति चाऽऽनयनमिति => च+आनयनम्+इति अभेदान्वयबोधस्तु => अभेदान्वयबोधः+तु तदुत्तरकालीनो मानस => तत्+उत्तरकालीनः+ मानस मीमांसकमतमेव => मीमांसकमतम्+एव विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तेर्न => विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तेः+न कर्मत्वमर्थः => कर्मत्वम्+अर्थः सर्वानुभवसिद्धस्याऽभेदसंसर्गकशाब्दबोधस्यापलापप्रसंगात् => सर्वानुभवसिद्धस्य+अभेदसंसर्गकशाब्दबोधस्यापलापप्रसंगात् वाऽनुभवविरुद्ध => वा+अनुभवविरुद्ध कर्मत्वद्वयमानमुचितं प्रतिभाति => कर्मत्वद्वयमानमुचितम्+ प्रतिभाति नापि => न+अपि केवलाप्रकृतिरित्यनुशासनाद्विभक्तेरावश्यकत्वे => केवलाप्रकृतिरित्यनुशासनाद्विभक्तेः+आवश्यकत्वे प्रथमैव => प्रथम+एव किमिति => किम्+इति अभेदसंसर्गकशाब्दबोधं प्रति => अभेदसंसर्गकशाब्दबोधम्+ प्रति समानविभक्तिकत्वरूपाऽऽकाङ्क्षासंपादनार्थं द्वितीयाया => समानविभक्तिकत्वरूपाऽऽकाङ्क्षासंपादनार्थम्+ द्वितीयाया साधुत्वार्थमेव => साधुत्वार्थम्+एव विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिरित्याशयेनाह => विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तिरित्याशयेन+आह कुत्रापीति => कुत्रापि+इति तदुक्तं विभक्तिपदमित्यादिना => तत्+उक्तम्+ विभक्तिपदम्+इत्यादिना विभक्तिपदमित्यादिना => विभक्तिपदम्+इत्यादिना साधुत्वार्थमेवेति => साधुत्वार्थम्+एवेति स्यादपि => स्यात्+अपि कुत्रान्वयः => कुत्र+अन्वयः भानमेव => भानम्+एव नास्तीति => न+अस्ति+इति पदसाधुत्वार्थं प्रयुक्तस्य => पदसाधुत्वार्थम्+ प्रयुक्तस्य द्वितीयादेरर्थानवभासकत्वान्निरर्थकत्वमेवेत्यतः => द्वितीयादेः+अर्थान्+अभासकत्वात्+निरर्थकत्वम्+एवेत्यतः समाधानान्तरमाह => समाधानान्तरम्+आह अभेदएवेत्यादिना => अभेदएव+इत्यादिना वदन्तीत्यन्तेन => वदन्ति+इत्यन्तेन चाऽभेदस्य => च+अभेदस्य प्रकारतयैव => प्रकारतय+एव एवमपि => एवम्+अपि कारकविभक्तिरिति => कारकविभक्तिः+इति तेननाऽभेदश्च => तेनन+अभेदः+च अभेदोपस्थापक => अभेदः+उपस्थापक पदाभावादभेदस्य => पदाभावात्+अभेदस्य संसर्गस्याऽनुपस्थितव्यापि => संसर्गस्य+अनुपस्थितव्यापि मानसंभवादिति => मानसंभवात्+इति समासस्थलेपि => समासस्थले+अपि विभक्त्यनुसन्धानेनाऽभेदोविभक्त्यर्थ => विभक्त्यनुसन्धानेन+अभेदः+विभक्त्यर्थ लुप्तविभक्त्यनुसन्धानं विनापीति => लुप्तविभक्त्यनुसन्धानम्+ विनापि+इति विनापीति => विनापि+इति अभेदोपस्थापकलुप्तविभक्तिप्रतिसन्धानविरहेपीत्यर्थः => अभेदः+पस्थापकलुप्तविभक्तिप्रतिसन्धानविरहेपि+इत्यर्थः सन्निहितप्रातिपदिकल्लक्षणयाऽभेदस्योपस्थितत्वेपि => सन्निहितप्रातिपदिकल्लक्षणया+अभेदस्योपस्थितत्वे+अपि साक्षादन्वयाऽयोग्यतया => साक्षादन्वया+अयोग्यतया नाऽभेदप्रकारकशाब्दबोधसंभव => न+अभेदप्रकारकशाब्दबोधसंभव शाब्दबुद्धेरानुभविकत्वादिति => शाब्दबुद्धेः+आनुभविकत्वात्+इति अभेदसंसर्गकशाब्दबोधोदयादित्यर्थः => अभेदसंसर्गकशाब्दबोधोदयात्+इत्यर्थः एतन्मते => एतत्+मते नीलभेदाभावस्यापि => नीलभेदाभावस्य+अपि प्रसिद्धत्वेपि => प्रसिद्धत्वे+अपि भेदत्वगतैकत्ववृत्तिप्रतियोगिताकभाव => भेदत्वगत+एकत्ववृत्तिप्रतियोगिताकभाव वृत्तित्वं च => वृत्तित्वम्+ च प्रतियोगितायां स्वावच्छेदकत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकत्व => प्रतियोगितायाम्+ स्वावच्छेदकत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्ति+अनुयोगितावच्छेदकत्व स्वावच्छेदकत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकत्व => स्वावच्छेदकत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्ति+अनुयोगितावच्छेदकत्व स्वनिरूपकानुयोगितानिरूपितनिरूपकतावच्छेदकतात्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकत्वोभयसं | => स्वनिरूपकानुयोगितानिरूपितनिरूपकतावच्छेदकतात्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्ति+अनुयोगितावच्छेदकत्वोभयसम्+ | स्वं प्रतियोगिता => स्वम्+ प्रतियोगिता विस्तरस्तु => विस्तरः+तु केवलान्वयित्वादिति => केवल+अन्वयित्वात्+इति अप्रसिद्धिरित्यस्य => अप्रसिद्धिः+इत्यस्य भेदत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वस्याप्रसिद्धिरित्यर्थः => भेदत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वस्याप्रसिद्धिः+इत्यर्थः भेदत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकाभावप्रसिद्धिरूपप्रतियोग्यप्रसिद्धावपि => भेदत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकाभावप्रसिद्धिरूपप्रतियोग्यप्रसिद्धौ+अपि एवं भेदनिष्ठप्रकारतायां => एवम्+ भेदनिष्ठप्रकारतायाम्+ भेदनिष्ठप्रकारतायां प्रसिद्धस्य => भेदनिष्ठप्रकारतायाम्+ प्रसिद्धस्य भेदत्वावच्छिन्नत्वस्याऽत्यन्ताभावीय => भेदत्वावच्छिन्नत्वस्य+अत्यन्ताभावीय प्रतियोगितायामप्रसिद्धिरित्यर्थोपि => प्रतियोगितायाम्+अप्रसिद्धिः+इत्यर्थः+अपि अभेदोयदीत्यर्थः => अभेदः+यदि+इत्यर्थः यत्किञ्चिद्भेदसत्वेपि => यत्किञ्चिद्भेदसत्वे+अपि भेदाभावस्यापि => भेदाभावस्य+अपि सत्वान्नाऽप्रसिद्धिरिति => सत्वात्+न++अप्रसिद्धिः+इति नीलो घट => नीलः+ घट देशेभेदेऽन्वयः => देशेभेदे+अन्वयः चोक्तसम्बन्धेनाभावेऽन्वयः => च+उक्तसम्बन्धेनाभावे+अन्वयः घटेऽन्वयः => घटे+अन्वयः नीलविशिष्टभेदविशिष्टाऽभाववान् => नीलविशिष्टभेदविशिष्टा+अभाववान् प्रामाण्यापत्तिरिति => प्रामाण्यापत्तिः+इति प्रमाकरणत्वापत्तिरित्यर्थः => प्रमाकरणत्वापत्तिः+इत्यर्थः विरहात्कथं प्रामाण्यापत्तिः, => विरहात्+कथम्+ प्रामाण्यापत्तिः, नीलभेदस्यैव => नीलभेदस्य+एव सत्वादित्यत => सत्वात्+इत्यत द्वित्वादिनेति => द्वित्वादिन+इति सत्वादित्यर्थः => सत्वात्+इत्यर्थः अप्रसिद्धिरुक्तैव => अप्रसिद्धिः+उक्त+एव स्वप्रतियोगितवै.यधिकरण्यनिवेशेनोभयोभाववारणम्, => च+अभावे तस्य => स्वप्रतियोगितवैयधिकरण्यनिवेशेन+उभयः+भाववारणम्, वाच्यम् => भेदरूपप्रतियोगिसमानाधिकरणत्वात्+इतिवाच्यम् स्वत्वघटितत्वेनाऽननुगमात् => स्वत्वघटितत्वेन+अननुगमात् भेदनिष्ठप्रगियोगितायां वैशिष्ट्यव्यासज्यवृत्तिधर्मानवच्छिन्नत्वं => भेदनिष्ठप्रगियोगितायाम्+ वैशिष्ट्यव्यासज्यवृत्तिधर्मानवच्छिन्नत्वम्+ वैशिष्ट्यव्यासज्यवृत्तिधर्मानवच्छिन्नत्वं निवेशनीयम् => वैशिष्ट्यव्यासज्यवृत्तिधर्मानवच्छिन्नत्वम्+ निवेशनीयम् एवं च => एवम्+ च पृथिवीवृत्तित्वविशिष्टभेदाभावस्यापि => पृथिवीवृत्तित्वविशिष्टभेदाभावस्य+अपि वारणमिति => वारणम्+इति भेदाभावमादाय => भेदाभावम्+आदाय प्रामाण्यापत्तेर्दुर्वारत्वात् => प्रामाण्यापत्तेः+दुर्वारत्वात् नचाऽभावे => नच+अभावे विशिष्टान्यत्वं निवेशनीयम् => विशिष्ट+अन्यत्वम्+ निवेशनीयम् स्वनिरूपकत्वस्वाश्रयसमानाधिकरण्योभयसं | => स्वनिरूपकत्वस्वाश्रयसमानाधिकरण्योभयसम्+ | नोक्तप्रामाण्यापत्तिरिति => न+उक्तप्रामाण्यापत्तिः+इति प्रतियोगिताविशिष्टान्यत्वं हि => प्रतियोगिताविशिष्टान्यत्वम्+ हि प्रतियोगिताविशिष्टभेदवत्वं प्रतियोगिताविशिष्टघटोभयभेदवत्वमपि => प्रतियोगिताविशिष्टभेदवत्वम्+ प्रतियोगिताविशिष्टघटोभयभेदवत्वम्+अपि प्रतियोगिताविशिष्टघटोभयभेदवत्वमपि => प्रतियोगिताविशिष्टघटोभयभेदवत्वम्+अपि नीलभेदाभावेपि => नीलभेदाभावे+अपि सत्वात्प्रामाण्यापत्तेर्दुर्वारत्वात् => सत्वात्+प्रामाण्यापत्तेः+दुर्वारत्वात् पर्याप्तिर्निवेश्यते => पर्याप्तिः+निवेश्यते एवं नीलभेदः => एवम्+ नीलभेदः नीलत्वसमनियतत्वान्नीलत्वरूपः, => नीलत्वसमनियतत्वात्+नीलत्वरूपः, नीलत्वमपि => नीलत्वम्+अपि तत्समानाधिकरण => तत्+समानाधिकरण प्रगियोगिताविशिष्टान्योनीलभेदाभावोऽप्रसिद्धि => प्रगियोगिताविशिष्टान्योनीलभेदाभावः+अप्रसिद्धि एवेत्यपि => एव+इत्यपि नीलभेदत्वावच्छिन्नाभावस्येति => नीलभेदत्वावच्छिन्नाभावस्य+इति नीलभेदत्वपर्याप्तावच्छेदकताकप्रतियोगिताकाभवस्येत्यर्थः => नीलभेदत्वपर्याप्तावच्छेदकताकप्रतियोगिताकाभवस्य+इत्यर्थः तेननाऽप्रसिद्धिर्नवोक्तप्रमाण्यम् => तेनन+अप्रसिद्धिः+नव+उक्तप्रमाण्यम् नचैवं पीतोघटः--शुक्लो => नच+एवम्+ पीतः+घटः--शुक्लः+ पीतोघटः--शुक्लो घट => पीतः+घटः--शुक्लः+ घट प्रतियोगिताकाभावानां विभक्त्यर्थतया => प्रतियोगिताकाभावानाम्+ विभक्ति+अर्थतया विभक्त्यर्थतया => विभक्ति+अर्थतया तदादिसर्वनामवदुपलक्षणीभूतेन => तदादिसर्वनामवत्+उपलक्षणीभूतेन स्वप्रकृत्यर्थतावच्छेदकत्वोपलक्षितधर्मावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदत्वावच्छिन्नाऽभावत्वस्यैक्याच्छक्तेरैक्यात् => स्वप्रकृत्यर्थतावच्छेदकत्वोपलक्षितधर्मावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदत्वावच्छिन्न+अभावत्वस्य+एक्यात्+शक्तेः+ऐक्यात् विभक्त्यर्थैकदेशेनीले => विभक्त्यर्थ+एकदेशेनीले नाऽन्वयसंभवः => न+अन्वयसंभवः शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति एकदेशान्वयप्रसंगाच्च => एकदेशान्वयप्रसंगात्+च नापि => न+अपि उद्देश्यतावच्छेदकविधेययोरैक्यात् => उद्देश्यतावच्छेदकविधेययोः+ऐक्यात् प्रकृत्यर्थनीलस्याऽऽधेयतया => प्रकृत्यर्थनीलस्य+आधेयतया विभक्त्यर्थनीलत्वेऽन्वये => विभक्त्यर्थनीलत्वे+अन्वये एकदेशान्वयविरहेपि => एकदेशान्वयविरहे+अपि आकाङ्क्षाविरहादिति => आकाङ्क्षाविरहात्+इति एवकारोभेदत्वावच्छिन्नाभावं व्यवच्छिनत्ति--पूर्वोक्तिंद्रढयति => एवकारः+भेदत्वावच्छिन्नाभावम्+ व्यवच्छिनत्ति--पूर्वोक्तिम्+दृढयति व्यवच्छिनत्ति--पूर्वोक्तिंद्रढयति => व्यवच्छिनत्ति--पूर्वोक्तिम्+दृढयति नीलंजलमितिवाक्यस्य => नीलम्+जलम्+इतिवाक्यस्य प्रामाण्यापत्तिं निराकरोति => प्रामाण्यापत्तिम्+ निराकरोति नीलपदसमभिव्याहारादिति => नीलपदसमभिव्याहारात्+इति भेदविशिष्टोऽभावः => भेदविशिष्टः+अभावः नीलभेदत्वावच्छिन्नप्रतियोगितासंसर्गो बोध्यः => नीलभेदत्वावच्छिन्नप्रतियोगितासंसर्गः+ बोध्यः एवं च => एवम्+ च बाधितत्वान्न => बाधितत्वात्+न नीलं जलमित्यस्य => नीलम्+ जलम्+इत्यस्य जलमित्यस्य => जलम्+इत्यस्य प्रामाण्यापत्तिरिति => प्रामाण्यापत्तिः+इति नीलभेदत्वावच्छिन्नप्रतियोगितासंसर्गाऽऽकाङ्क्षया => नीलभेदत्वावच्छिन्नप्रतियोगितासंसर्ग+आकाङ्क्षया भानं न => भानम्+ न संभवतीत्याह => संभवति+इति+आह पदार्थद्वयसंसर्गभानस्यैवाऽऽकाङ्क्षानियम्यत्वादिति => पदार्थद्वयसंसर्गभानस्य+एव+आकाङ्क्षानियम्यत्वात्+इति भेदश्चात्र => भेदश्च+अत्र यो नीलभेदत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकरूपः => यः+ नीलभेदत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकरूपः संसर्गस्तस्य => संसर्गः+तस्य व्यावृत्तिरिति => व्यावृत्तिः+इति वृत्ति विनेति => वृत्तिम्+ विन+इति विनेति => विन+इति शक्तिं विनेत्यर्थः => शक्तिम्+ विन+इत्यर्थः विनेत्यर्थः => विन+इत्यर्थः भानाऽसंभवादिति => भान+असंभवात्+इति शक्तिस्तु => शक्तिः+तु एवेति => एव+इति भेदोऽभावच्चेति => भेदः+अभावात्+चेति नीलपदसमभिव्याहारान्नील => नीलपदसमभिव्याहारात्+नील भेदस्याऽभावेऽन्वयान्नोक्तस्थले => भेदस्य+अभावे+अन्वयात्+न+उक्तस्थले प्रामाण्यापत्तिरिति => प्रामाण्यापत्तिः+इति नीलभेदत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकाभावलाभस्तु => नीलभेदत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकाभावलाभः+तु निरस्तमिति => निरस्तम्+इति भेदस्यापि => भेदस्य+अपि पदार्थत्वादिति => पदार्थत्वात्+इति अत्रभेदस्याऽव्याप्य => अत्रभेदस्य+अव्याप्य इत्यत्राऽभेदानुपपत्तिः, => इत्यत्र+अभेदानुपपत्तिः, कपिसंयोगवद्भेदस्यैव => कपिसंयोगवत्+भेदस्य+एव सत्वादिति => सत्वात्+इति भेदस्याऽव्याप्यवृत्तित्वे => भेदस्य+अव्याप्यवृत्तित्वे नीलो घट => नीलः+ घट नीलभेदस्यैव => नीलभेदस्य+एव भेदनिष्ठप्रतियोगितायां स्वरूपसंबन्धावच्छिन्नत्वं => भेदनिष्ठप्रतियोगितायाम्+ स्वरूपसंबन्धावच्छिन्नत्वम्+ स्वरूपसंबन्धावच्छिन्नत्वं विवक्षणीयमिति => स्वरूपसंबन्धावच्छिन्नत्वम्+ विवक्षणीयम्+इति विवक्षणीयमिति => विवक्षणीयम्+इति पर्वतीयवह्न्यभाववानितिप्रयोगस्य => पर्वतीयवह्नि+अभाववान्+इतिप्रयोगस्य वह्न्यभाववद्भेदस्य => वह्नि+अभाववत्+भेदस्य भेदनिष्ठप्रतियोगितायां स्वरूप-संयोगान्यतरसंबन्धावच्छिन्नत्वं => भेदनिष्ठप्रतियोगितायाम्+ स्वरूप-संयोगान्यतरसंबन्धावच्छिन्नत्वम्+ स्वरूप-संयोगान्यतरसंबन्धावच्छिन्नत्वं निवेशनीयमिति => स्वरूप-संयोगान्यतरसंबन्धावच्छिन्नत्वम्+ निवेशनीयम्+इति निवेशनीयमिति => निवेशनीयम्+इति घटो घटत्वाभाववानिति => घटः+ घटत्वाभाववान्+इति घटत्वाभाववानिति => घटत्वाभाववान्+इति घटत्वाभाववद्भेदस्य => घटत्वाभाववत्+भेदस्य घटत्वरूपतयाऽन्यतरसंबन्धेन => घटत्वरूपतया+अन्यतरसम्+बन्धेन समवायघटिताऽन्यतमसंबन्धेन => समवायघटिता+अन्यतमसंबन्धेन निवेशनीयेति => निवेशनीय+इति घटाभाववद्भूतलमितिप्रयोगस्यप्रामाण्यापत्तेः => घटाभाववद्भूतलम्+इतिप्रयोगस्यप्रामाण्यापत्तेः घटाभाववद्भेदस्य => घटाभाववत्+भेदस्य घटस्वरूपतयाऽन्यतमसंबन्धान्तर्गतसमवायेन => घटस्वरूपतया+अन्यतम चेन्न => सत्वात्+इतिचेत्+न भेदनिष्ठप्रतियोगितायां निवेशनीयत्वात् => भेदनिष्ठप्रतियोगितायाम्+ निवेशनीयत्वात् नचेति => नच+इति विशेषणविभक्तेरभेदार्थकत्वेइति => विशेषणविभक्तेः+अभेदार्थकत्वेइति विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तेरभेदार्थकत्वे => विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तेः+अभेदार्थकत्वे तृतीययाऽभेदबोधतादिति => तृतीयया+अभेदबोधतात्+इति तृतीयाविभक्तिजन्याऽभेदप्रकारकबोधदर्शनादित्यर्थः => तृतीयाविभक्तिजन्या+अभेदप्रकारकबोधदर्शनात्+इत्यर्थः बोधश्च => बोधः+च धान्याभिन्नधनवानित्याकारकः => धान्याभिन्नधनवान्+इत्याकारकः अनपेक्षणादिति => अनपेक्षणात्+इति समानविभक्तिकस्याऽतन्त्रत्वादिति => समानविभक्तिकस्य+अतन्त्रत्वात्+इति विशेषणविभक्तेरभेदार्थकत्वे => विशेषणविभक्तेः+अभेदार्थकत्वे इत्यनेनाऽभेदस्य => इत्यनेन+अभेदस्य नीलंघट => नीलम्+घट नाऽभेदसंसर्गकबोधापत्तिरिति => न+अभेदसंसर्गकबोधापत्तिः+इति नाचाऽभेदस्य => नच+अभेदस्य धनवानित्यादावपि => धनवान्+इति+आदौ+अपि अभेदसंसर्गकबोधस्यैव => अभेदसंसर्गकबोधस्य+एव संसर्गतामतेपि => संसर्गतामते+अपि समानविभक्तिकत्वस्याऽप्रयोजकतया => समानविभक्तिकत्वस्य+अप्रयोजकतया नीलं घट => नीलम्+ घट इत्यादावापत्तिस्तुल्यैवेति => इत्यादौ+आपत्तिः+तुल्य+एव+इति "विशेषणविभक्तेरभेदार्थकत्वे" => "विशेषणविभक्तेः+अभेदार्थकत्वे" इत्युक्तिरसंगतैवेति => इति+उक्तिः+असंगत+एव+इति धनवानित्यादौ => धनवान्+इत्यादौ अभेदप्रकारकबोधस्यैव => अभेदप्रकारकबोधस्य+एव संसर्गतावादिनापि => संसर्गतावादिन+अपि नोक्तनियमव्यभिचारः => न+उक्तनियमव्यभिचारः एवं च => एवम्+ च नीलं घटइत्यादौअभेदप्रकारकबोधापत्तिरित्यत => नीलम्+ घटइति+आदौअभेदप्रकारकबोधापत्तिः+इत्यत घटइत्यादौअभेदप्रकारकबोधापत्तिरित्यत => घटइति+आदौअभेदप्रकारकबोधापत्तिः+इत्यत द्वि(१)तीयादिनेति => द्वि(१)तीयादिन+इति विशेषणवाचकपदोत्तरद्वितीयादिनेत्यर्थः => विशेषणवाचकपदोत्तरद्वितीयादिन+इत्यर्थः प्रयोजकत्वमिति => प्रयोजकत्वम्+इति समानविभक्तिकत्वं तन्त्रमित्यर्थः => समानविभक्तिकत्वम्+ तन्त्रम्+इत्यर्थः तन्त्रमित्यर्थः => तन्त्रम्+इत्यर्थः बोधस्तत्रेति => बोधः+तत्र+इति नीलं घट => नीलम्+ घट प्रयोगाऽसाधुरिति => प्रयोग+असाधुः+इति (वि-२)१-द्वितीयादिनेति => (वि-२)१-द्वितीयादिन+इति अथाऽऽदिना => अथ+आदिना चारुरित्यादिप्रयोगानुपपत्तिः, => चारुः+इत्यादिप्रयोगानुपपत्तिः, इत्यादावभेदान्वयापत्तिरिति => इत्यादौ+अभेदान्वयापत्तिः+इति चेन्न => चेत्+न प्रकृत्यादिशब्दोत्तरतृतीयातिरिक्तातृतीयविभक्तिरादिपदेन => प्रकृत्यादिशब्दोत्तरतृतीयातिरिक्तातृतीयविभक्तिः+आदिपदेन नानुपपत्तिः => न+अनुपपत्तिः प्रकृत्यादिगणस्याऽकृतिगणत्वात्सुन्दरेण => प्रकृत्यादिगणस्य+अकृतिगणत्वात्+सुन्दरेण प्रयोगापत्तिरिति => प्रयोगापत्तिः+इति प्रयोगश्च => प्रयोगः+च प्रामाणिकस्तस्य => प्रामाणिकः+तस्य साधुत्वार्थं भगवता => साधुत्वार्थम्+ भगवता प्रोक्तं प्रकृत्यादिभ्यः => प्रोक्तम्+ प्रकृत्यादिभ्यः उपसंख्यानमिति => उपसंख्यानम्+इति प्रयोगप्रमाण्येनाऽनुमीयते => प्रयोगप्रमाण्येन+अनुमीयते प्रकृत्यादिगणीयत्वमस्येति => प्रकृत्यादिगणीयत्वमस्य+इति इत्युक्तं---तथा => इत्युक्तम्+---तथा चारुरित्यत्र => चारुः+इत्यत्र यातीत्यत्र => याति+इत्यत्र गोर्ग्यं इत्यत्र => गोर्ग्यम्+ इत्यत्र प्रकृतेश्चारुः-सुखं याति-गोत्रो => प्रकृतेः+चारुः-सुखम्+ याति-गोत्रः+ याति-गोत्रो गोर्ग्यः => याति-गोत्रः+ गोर्ग्यः इत्यादि => इति+आदि सुन्दरो घट => सुन्दरः+ घट अतो न => अतः+ न विभक्तिरिति => विभक्तिः+इति (वि-१)अयं भावः => (वि-१)अयम्+ भावः विशेषणविभक्तेरभेदार्थे => विशेषणविभक्तेः+अभेदार्थे संकेतग्राहकं यत्रास्ति => संकेतग्राहकम्+ यत्र+अस्ति यत्रास्ति => यत्र+अस्ति तत्राऽभेदप्रकारको बोधो => तत्र+अभेदप्रकारकः+ बोधः+ बोधो भवति => बोधः+ भवति कर्मत्वग्राहकं => कर्मत्वग्राहकम्+ कर्मणिद्वितीत्येत्यनुशासनम् => कर्मणिद्वितीयेत्येति+अनुशासनम् उपसंख्यानमित्यपि => उपसंख्यानमd+इत्यपि अर्थान्तराऽयोग्यत्वात्, => अर्थान्तरा+अयोग्यत्वात्, लाघवाच्चाभेदे => लाघवात्+च+अभेदे संकेतग्राहकमिति => संकेतग्राहकम्+इति धनवानित्यादौ => धनवान्+इति+आदौ नीलं घट => नीलम्+ घट विशेषणविभक्तेरभेदाबोधकविधायकानुशासनभावान्नाऽभेदो विशेषणविभक्तेरर्थः => विशेषणविभक्तेः+अभेदाबोधकविधायकानुशासनभावात्+न+अभेदः+ विशेषणविभक्तेः+अर्थः विशेषणविभक्तेरर्थः => विशेषणविभक्तेः+अर्थः भानामिति => भानाम्+इति संसर्गतावादिनामाशयः => संसर्गतावादिनाम्+आशयः प्रमेयो घट => प्रमेयः+ घट प्रमेयस्याऽन्वयोवाच्यः,स => प्रमेयस्य+अन्वयः+वाच्यः,स संभवतीत्याह => संभवति+इति+आह प्रमेयत्वावच्छिन्नाभेदाऽप्रसिद्ध्येति => प्रमेयत्वावच्छिन्नाभेदा+अप्रसिद्ध्येति प्रमेयत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदाऽप्रसिद्ध्येत्यर्थः => प्रमेयत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदा+अप्रसिद्ध्येति+अर्थः प्रमेयवानितिज्ञानीयप्रमेयनिष्ठप्रतियोगितायाः, => प्रमेयवान्+इतिज्ञानीयप्रमेयनिष्ठप्रतियोगितायाः, एवं संयोगेन => एवम्+ संयोगेन नाप्रसिद्धिरतो भेदपर्यन्तानुसरणम् => न+अप्रसिद्धिः+अतः+ भेदपर्यन्त+अनुसरणम् भेदपर्यन्तानुसरणम् => भेदपर्यन्त+अनुसरणम् कम्बुग्रीवादिमानिति => कम्बुग्रीवादिमान्+इति प्रतीत्यनुरोधेन => प्रतीति+अनुरोधेन विषयतावच्छेदकत्वमावश्यकम् => विषयतावच्छेदकत्वम्+आवश्यकम् भासमानवैशिष्ट्यप्रतियोगित्वं प्रकारत्वमितिमते => भासमानवैशिष्ट्यप्रतियोगित्वम्+ प्रकारत्वम्+इतिमते प्रकारत्वमितिमते => प्रकारत्वम्+इतिमते गुरुधर्मस्यापि => गुरुधर्मस्य+अपि प्रतियोगितावच्छेदकत्वात्प्रतियोगितायामभावीयत्वविशेषणम् => प्रतियोगितावच्छेदकत्वात्+प्रतियोगितायामभावीयत्वविशेषणम् दोषान्तरमाह => दोषान्तरम्+आह एवमिति => एवम्+इति पटादेर्भेदाभावस्येति => पटादेर्भेदाभावस्य+इति निरवच्छिन्ननीलत्वनिष्ठावच्छेदकताकनीलनिष्ठावच्छेदकताकपटनिष्ठप्रतियोगिताको यो => निरवच्छिन्ननीलत्वनिष्ठावच्छेदकताकनीलनिष्ठावच्छेदकताकपटनिष्ठप्रतियोगिताकः+ यः+ यो भेदाःनीलोनेत्याकारकस्तदभावस्येत्यर्थः => यः+ भेदाःनीलः+न+इत्याकारकः+तदभावस्य+इत्यर्थः भेदाःनीलोनेत्याकारकस्तदभावस्येत्यर्थः => भेदाःनीलः+न+इत्याकारकः+तदभावस्य+इत्यर्थः नीलोघट => नीलः+घट नीलत्व-प्रमेयत्वादिकमेवेति => नीलत्व-प्रमेयत्वादिकम्+एवेति एवकारेणाऽभेदव्यावृत्तिः => एवकारेण+अभेदव्यावृत्तिः प्रमेयो घट => प्रमेयः+ घट घट इत्यत्र => घटः+ इति+अत्र इत्यत्र => इति+अत्र कम्बुग्रीवादिमद्वृत्ति => कम्बुग्रीवादिमत्+वृत्ति घट इति => घटः+ इति नीलत्वावच्छिन्नेति => नीलत्वावच्छिन्न+इति नीलत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकेत्यर्थः => नीलत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताक+इत्यर्थः प्रतियोगितावच्छेदकरूपत्वादिति => प्रतियोगितावच्छेदकरूपत्वात्+इति अभेदार्थकत्वप्रवादोपपत्तिरिति => अभेदार्थकत्वप्रवादोपपत्तिः+इति प्रमेयत्वावच्छिन्नभेदाऽप्रसिद्ध्याप्रमेयत्वस्याऽभेदानात्मककतया => प्रमेयत्वावच्छिन्नभेद+अप्रसिद्ध्याप्रमेयत्वस्य+अभेदानात्मककतया प्रमेयोघट इत्यादिस्थलीयविशेषणविभक्तेरभेदार्थकत्वानुपत्तिरिति => प्रमेयः+घटः+ इत्यादिस्थलीयविशेषणविभक्तेः+अभेदार्थकत्वानुपत्तिः+इति इत्यादिस्थलीयविशेषणविभक्तेरभेदार्थकत्वानुपत्तिरिति => इत्यादिस्थलीयविशेषणविभक्तेः+अभेदार्थकत्वानुपत्तिः+इति क्वचिन्मुख्यार्थो यथा => क्वचिन्मुख्यार्थः+ यथा नीलो घटइत्यादौ, => नीलः+ घटइत्यादौ, क्वचिद्गौणः => क्वचित्+गौणः प्रमेयत्वमित्याशयात् => प्रमेयत्वम्+इति+आशयात् निरस्तमिति => निरस्तम्+इति उपलक्षणमेतत् => उपलक्षणम्+एतत् द्रव्यंघट => द्रव्यम्+घट प्रामाण्यापत्तिर्बोध्या => प्रामाण्यापत्तिः+बोध्या नीलत्वमत्र => नीलत्वम्+अत्र नीलरूपमेव, => नीलरूपम्+एव, एवं च => एवम्+ च कथं पटवृत्तिनीलत्वं => कथम्+ पटवृत्तिनीलत्वम्+ पटवृत्तिनीलत्वं घटे => पटवृत्तिनीलत्वम्+ घटे यद्वा => यत्+वा नीलत्वजात्यवच्छिन्नाधिकरणत्वनीलत्वं तच्चानुगतमधिकरणताया => नीलत्वजात्यवच्छिन्नाधिकरणत्वनीलत्वम्+ तत्+च+अनुगतमधिकरणताया तच्चानुगतमधिकरणताया => तत्+च+अनुगतमधिकरणताया ऐक्यात्तद्विशिष्टपरमेव => ऐक्यात्तद्विशिष्टपरम्+एव नीलपदमित्युक्तप्रयोगप्रामाण्यापत्तिर्बोध्या => नीलपदम्+इति+उक्तप्रयोगप्रामाण्यापत्तिः+बोध्या विशेषणविभक्तेरभेदार्थ => विशेषणविभक्तेः+अभेदार्थ दोषान्तरमप्याह => दोषान्तरम्+अपि+आह नीलत्वादाविति => नीलत्वादौ+इति नीलो घट => नीलः+ घट स्ववृत्तित्वसम्बन्धेनान्वयो वाच्यः, => स्ववृत्तित्वसम्बन्धेन+अन्वयः+ वाच्यः, आकाङ्क्षाविरहादित्यर्थः => आकाङ्क्षाविरहात्+इत्यर्थः आकाङ्क्षाविरहमेवोपपादयति => आकाङ्क्षाविरहम्+एवोपपादयति यथाहीत्यादिना => यथाहि+इत्यादिना नीलत्ववान्नीलत्ववानितिबोधाभावात् => नीलत्ववान्+नीलत्ववान्+इतिबोधाभावात् उद्देश्यतावच्छेदकविषययोरैक्यादिति => उद्देश्यतावच्छेदकविषययः+ऐक्यात्+इति अन्वयोपि => अन्वयः+अपि इत्यनुवर्तते => इति+अनुवर्तते नीलत्वमित्यनुभवाभावात् => नीलत्वम्+इति+अनुभवाभावात् एवं च => एवम्+ च प्रकृत्यर्थनीलत्ववतो (नीलस्य)अन्वयो => प्रकृत्यर्थनीलत्ववतः+ (नीलस्य)अन्वयः+ (नीलस्य)अन्वयो न => (नीलस्य)अन्वयः+ न आकाङ्क्षाविरहादिति => आकाङ्क्षाविरहात्+इति आधेयतयाऽन्वयविरहादेव => आधेयतया+अन्वयविरहात्+एव आधेयतयाऽन्वये => आधेयतया+अन्वये निराकाङ्क्षतेत्यर्थः => निराकाङ्क्षते+इत्यर्थः संसर्गतामतेपि => संसर्गतामते+अपि अभेदो यदि => अभेदः+ यदि भेदत्वावच्छिन्नाभावस्तदाऽप्रसिद्धिः, => भेदत्वावच्छिन्नाभावः+तदा+अप्रसिद्धिः, भेदप्रतियोगिकाभावस्तदा => भेदप्रतियोगिकाभावः+तदा नीलं जलमित्यस्य => नीलम्+ जलम्+इत्यस्य जलमित्यस्य => जलम्+इत्यस्य अतो विशेषणतावच्छेदकीभूतनीलत्व- => अतः+ विशेषणतावच्छेदकीभूतनीलत्व- प्रमेयत्वादिकमेव => प्रमेयत्वादिकम्+एव संसर्गो वाच्यः, => संसर्गः+ वाच्यः, नीलोघट => नीलः+घट प्रामाण्यापत्तिर्दुर्वारैवेत्याशंकते => प्रामाण्यापत्तिः+दुर्वार+एवेति+इति+आशंकते नचेति => नच+इति एवं नीलत्वादिना => एवम्+ नीलत्वादिना पटादेर्भेदाभावस्य => पटादेः+भेदाभावस्य नीलपटपरनीलपदघटितनीलोघट => नीलपटपरनीलपदघटितनीलः+घट दुर्वारत्वादिति => दुर्वारत्वात्+इति सत्वादिति => सत्वात्+इति स्ववृत्तिनीलत्वादेरिति => स्ववृत्तिनीलत्वादेः+इति स्ववृत्तित्वविशिष्टनीलत्वादेरित्यर्थः => स्ववृत्तित्वविशिष्टनीलत्वादेः+इत्यर्थः स्वं नीलपदार्थोनीलपटः => स्वम्+ नीलपदार्थः+नीलपटः नीलपदार्थोनीलपटः => नीलपदार्थः+नीलपटः वृत्तित्वं विशेषणम्, => वृत्तित्वम्+ विशेषणम्, नोपलक्षणम् => न+उपलक्षणम् स्वस्मिन्पटे => स्वस्मिन्+पटे घटेऽसत्वाच्च => घटे+असत्वात्+च नोक्तवाक्यस्य => न+उक्तवाक्यस्य नीलत्वमात्रं विभक्त्यर्थः => नीलत्वमात्रम्+ विभक्त्यर्थः वृत्तित्वं संसर्गः => वृत्तित्वम्+ संसर्गः भासमानयोर्विशेष्यविशेषणभाव => भासमानयोः+विशेष्यविशेषणभाव वृत्तित्वस्योपलक्षणत्वे => वृत्तित्वस्य+उपलक्षणत्वे प्रामाण्यापत्तेर्वारणायोगादिति => प्रामाण्यापत्तेः+वारणायोगात्+इति पारिभाषिकत्वापत्तिरतोभेदाभावत्वेनैव => पारिभाषिकत्वापत्तिः+अतः+भेदाभावत्वेन+एव संसर्गतामाह => संसर्गताम्+आह तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नभेदाभावएवेति => तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नभेदाभावएव+इति इत्यनेनाऽन्वयः => इत्यनेन+अन्वयः नीलोघट => नीलः+घट एवेत्यर्थः => एव+इत्यर्थः तत्तद्व्यक्तीनां नीलादिव्यक्तीनां => तत्तद्व्यक्तीनाम्+ नीलादिव्यक्तीनाम्+ नीलादिव्यक्तीनां | => नीलादिव्यक्तीनाम्+ | नीलपटपरनीलपदघटितनीलोघट => नीलपटपरनीलपदघटितनीलः+घट वाक्यस्यापि => वाक्यस्य+अपि नीलपटपरनीलव्यक्तिगततत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नभेदस्यैव => नीलपटपरनीलव्यक्तिगततत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नभेदस्य+एव सत्वान्न => सत्वात्+न अन्यदेतदिति => अन्यदेतत्+इति उक्तप्रयोगप्रामाण्यापत्तिनिरासादिति => उक्तप्रयोगप्रामाण्यापत्तिनिरासात्+इति भावत्वस्याऽप्रसिद्धिः, => भावत्वस्य+अप्रसिद्धिः, प्रसिद्धत्वेपि => प्रसिद्धत्वे+अपि नीलजलमिति => नीलजलम्+इति प्रयोगस्याऽप्रामाण्यापत्तिरिति => प्रयोगस्य+अप्रामाण्यापत्तिः+इति भेदप्रतियोगिताकाभावत्वावच्छिन्नापि => भेदप्रतियोगिताकाभावत्वावच्छिन्न+अपि तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नभेदाभावनिष्ठैवेत्याशयात् => तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नभेदाभावनिष्ठ+एव+इति+आशयात् प्रतियोगितानवच्छेदकत्वेपि => प्रतियोगितानवच्छेदकत्वे+अपि विषयतावच्छेदकत्वं स्वीक्रियते => विषयतावच्छेदकत्वम्+ स्वीक्रियते द्रव्यवत्कपालमितिज्ञानेऽतिप्रसक्तमपि द्रव्यत्वं => द्रव्यवत्+ कपालम्+इतिज्ञाने+अतिप्रसक्तम्+अपि द्रव्यत्वं => कपालम्+इतिज्ञाने+अतिप्रसक्तम्+अपि प्रकारतावच्छेदकं न => द्रव्यत्वम्+ प्रकारतावच्छेदकम्+न न => प्रकारतावच्छेदकम्+न घटत्वं, => घटत्वम्+, द्रव्यवत्कपाल-घटवत्कपालमिति प्रतीत्योरविशेषप्रसंगात् => द्रव्यवत्कपाल-घटवत्+ कपालम्+इतिप्रतीत्योः+अविशेषप्रसंगात् प्रतीत्योरविशेषप्रसंगात् => कपालम्+इतिप्रतीत्योः+अविशेषप्रसंगात् इत्थं चाऽतिप्रसक्तेनापि => इत्थम्+ च+अतिप्रसक्तेन+अपि चाऽतिप्रसक्तेनापि => च+अतिप्रसक्तेन+अपि तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नभेदाभावनिष्ठैव => तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नभेदाभावनिष्ठ+एव नीलभेदघटोभयाभावनिष्ठेति => नीलभेदघटोभयाभावनिष्ठ+इति नीलजलमित्यस्य => नीलजलम्+इत्यस्य नचेति => नच+इति एवं तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नाभेदाभावस्य => एवम्+ तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नाभेदाभावस्य तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नाऽभेद => तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्न+अभेद नीलपटपरनीलपदघटितनीलोघट => नीलपटपरनीलपदघटितनीलः+घट तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नाऽभेदस्य => तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्न+अभेदस्य अपूर्वव्यक्तिनिष्ठतत्तद्व्यक्तित्वस्येति => अपूर्वव्यक्तिनिष्ठतत्तद्व्यक्तित्वस्य+इति नीलोघटो भविष्यतीत्यत्र => नीलः+घटः+ भविष्यति+इत्यत्र भविष्यतीत्यत्र => भविष्यति+इत्यत्र तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नभेदाभावो नीलपदोत्तरसुविभक्त्यर्थः, => तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नभेदाभावः+ नीलपदोत्तरसुविभक्त्यर्थः, नीलादेरन्वयः => नीलादेः+अन्वयः नीलव्यक्तिस्तन्निष्ठतत्तद्व्यक्तित्वस्येत्यर्थः => नीलव्यक्तिः+तत्+निष्ठतत्तद्व्यक्तित्वस्य+इत्यर्थः कथंचिदपि => कथंचित्+अपि भानाऽसंभवेनेति => भान+असंभवेन+इति सामान्यलक्षणारूपभासकविरहादिति => सामान्यलक्षणारूपभासकविरहात्+इति तदवच्छिन्नेति => तदवच्छिन्न+इति अपूर्वव्यक्तिनिष्ठतत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नेत्यर्थः => अपूर्वव्यक्तिनिष्ठतत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्न+इत्यर्थः अपूर्वव्यक्तीनामभेदान्वयबोधानुपपत्तेरिति => अपूर्वव्यक्तीनाम्+अभेदान्वयबोधानुपपत्तेः+इति इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् विभक्त्येकदेशे => विभक्ति+एकदेशे तद्व्यक्तित्वेऽपूर्वव्यक्तीनामेकदेशान्वयोपि => तद्व्यक्तित्वे+अपूर्वव्यक्तीनाम्+एकदेशान्वयः+अपि नानुपपत्तेरित्याह => न+अनुपपत्तेः+इति+आह संसर्गज्ञानस्येति => संसर्गज्ञानस्य+इति अनुपस्थितस्यापीति => अनुपस्थितस्यापि+इति अभेदस्येति => अभेदस्य+इति अनुपपत्यभावादिति => अनुपपत्यभावात्+इति अपूर्वव्यक्तीनामभेदान्वयबोधे => अपूर्वव्यक्तीनाम्+अभेदान्वयबोधे नीलो घट => नीलो+ घटः+ घट इति => घटः+ इति बोधेच्छयोच्चरितमिति => बोधेच्छयोच्चरितम्+इति तात्पर्यज्ञानेऽवच्छिन्नत्वांशे => तात्पर्यज्ञाने+अवच्छिन्नत्व+अंशे तद्घटिततात्पर्यज्ञानं तस्य => तद्घटिततात्पर्यज्ञानम्+ तस्य हेतुत्वमावश्यकमिति => हेतुत्वम्+आवश्यकम्+इति चेन्न => चेत्+न नीलो घट => नीलः+ घटः+ घट इति => घटः+ इति वाक्यं नीलविषयताविशिष्ट => वाक्यम्+ नीलविषयताविशिष्ट बोधेच्छयोच्चरितमिति => बोधेच्छयोच्चरितम्+इति स्वनिरूपितसांसर्गिकविषयतानिरूपितघटविषयताकत्वसं | => स्वनिरूपितसांसर्गिकविषयतानिरूपितघटविषयताकत्वसम्+ | एवं च => एवम्+ च तत्तद्व्यक्तित्वोपस्थितेर्नापेक्षेति => तत्तद्व्यक्तित्वोपस्थितेः+नपेक्षेति भेदाऽभावश्च => भेद+अभावः+च नचेति => नच+इति नीलत्वादिनेति => नीलत्वादिन+इति नीलत्वादिविशिष्टतत्तद्व्यक्तीनामित्यर्थः => नीलत्वादिविशिष्टतत्तद्व्यक्तीनाम्+इत्यर्थः घट इत्यत्र => घटः+ इत्यत्र कम्बुग्रीवादिमद्व्यक्तीनां तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्न => कम्बुग्रीवादिमद्व्यक्तीनाम्+ तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्न भेदेऽन्वयान्न => भेदे+अन्वयात्+न प्रतियोगित्वाऽप्रसिद्धि => प्रतियोगित्व+अप्रसिद्धि निबन्धनाऽनुपपत्तिः => निबन्धन+अनुपपत्तिः प्रतियोगिताकत्वस्याऽप्रसिद्धावपि => प्रतियोगिताकत्वस्य+अप्रसिद्धौ+अपि प्रसिद्धर्बोध्या => प्रसिद्धिः+बोध्या तादृशेति => तादृश+इति तत्तद्व्यक्तिविशिष्टेत्यर्थः => तत्तद्व्यक्तिविशिष्ट+इत्यर्थः तावतैव => तावत+एव उक्तरीत्याऽन्वयाङ्गीकारेणैव => उक्तरीत्या+अन्वयाङ्गीकारेण+एव किंचिदनुपपन्नमिति => किंचिदनुपपन्नम्++इति नाऽपूर्वव्यक्तीनामभेदान्वय => न+अपूर्वव्यक्तीनाम्+अभेदान्वय नापि => न+अपि नीलो घट => नीलः+ घटः+ घट इति => घटः+ इति नीलविशिष्टभेदस्यैव => नीलविशिष्टभेदस्य+एव आशङ्कां निरस्यति => आशङ्काम्+ निरस्यति विशेषणतावच्छेदकं नीलत्वं => विशेषणतावच्छेदकम्+ नीलत्वम्+ नीलत्वं न => नीलत्वम्+ न नीलनिष्ठं तत्तद्व्यक्तित्वं => नीलनिष्ठम्+ तत्तद्व्यक्तित्वम्+ तत्तद्व्यक्तित्वं तदवच्छिन्नाया => तत्तद्व्यक्तित्वम्+ तदवच्छिन्नाया एवेत्यर्थः => एव+इति+अर्थः विशेषणतानवच्छेदकीभूततत्तद्व्यक्तित्वादेर्व्यवच्छेदः => विशेषणतानवच्छेदकीभूततत्तद्व्यक्तित्वादेः+व्यवच्छेदः भानादिति => भानात्+इति सत्वान्नीलपटपरनीलोघट => सत्वात्+नीलपटपरनीलः+घट प्रामाण्यापत्तिरिति => प्रामाण्यापत्तिः+इति विशिष्टवैशिष्ट्यबुद्धित्वानुपपत्तिरिति => विशिष्टवैशिष्ट्यबुद्धित्वानुपपत्तिः+इति अयंभावः => अयम्+भावः बोधोद्विविधः => बोधः+द्विविधः वैशिष्ट्यमितिरीत्या-- => वैशिष्ट्यम्+इतिरीत्या-- विशेषणमितिरीत्या => विशेषणम्+इतिरीत्या विशिष्टवै.शिष्ट्यावगाहीत्युच्यचे => विशिष्टवैशिष्ट्यावगाहि+इत्युच्यचे तत्वं च => तत्वम्+ च प्रतियोगित्वं सम्बन्धः => प्रतियोगित्वम्+ सम्बन्धः स्वावच्छिन्नप्रतियोगित्वं सम्बन्धः => स्वावच्छिन्नप्रतियोगित्वम्+ सम्बन्धः प्रतियोगितायां स्वसामानाधिकरण्य => प्रतियोगितायाम्+ स्वसामानाधिकरण्य घटोनास्तीति => घटः+न+अस्ति+इति विशेषणतावच्छेदकप्रकारकज्ञानं कारणम् => विशेषणतावच्छेदकप्रकारकज्ञानम्+ कारणम् ज्ञानं विशेष्ये => ज्ञानम्+ विशेष्ये विशेषणं तत्रापि => विशेषणम्+ तत्र+अपि तत्रापि => तत्र+अपि विशेषणमिति => विशेषणम्+इति वैशिष्ट्यावगाहीत्युच्यते => वैशिष्ट्यावगाहि+इति+उच्यते यतोऽत्र => यतः+अत्र यद्विशेषणं गुणकर्मान्यत्वं => यद्विशेषणम्+ गुणकर्म+अन्यत्वम्+ गुणकर्मान्यत्वं तदपि => गुणकर्म+अन्यत्वम्+ तदपि तच्च => तत्+च द्रव्यधर्मिकमेवै.तादृशं ज्ञानं => द्रव्यधर्मिकमेवैतादृशम्+ ज्ञानम्+ ज्ञानं प्रमा => ज्ञानम्+ प्रमा तद्ज्ञानं प्रमैव, => तद्ज्ञानम्+ प्रमा+एव, प्रमैव, => प्रमा+एव, यतोऽत्र => यतः+अत्र गुणकर्मान्यत्वं भासते => गुणकर्मान्यत्वम्+ भासते विशेषणज्ञानमेव => विशेषणज्ञानम्+एव कारणमिति => कारणम्+इति लाघवं बोध्यम् => लाघवम्+ बोध्यम् गमकमाह => गमकम्+आह प्रतियोगिविशेषणताभावज्ञानं चेति => प्रतियोगिविशेषणताभावज्ञानम्+ चेति विशेषितं प्रतियोगिविशेषितम्, => विशेषितम्+ प्रतियोगिविशेषितम्, प्रतियोगिविशेषितं च => प्रतियोगिविशेषितम्+ च तदभावज्ञानं चेति => तदभावज्ञानम्+ चेति प्रतियोगिप्रकारकमित्यर्थः => प्रतियोगिप्रकारकम्+इत्यर्थः अभावज्ञानंचेति => अभावज्ञानम्+चेति अभावप्रत्ययोहीत्यर्थः => अभावप्रत्ययः+हि+इत्यर्थः नातिशेते => न+अतिशेते जहातीत्यर्थः => जहाति+इत्यर्थः तत्प्रकारकं ज्ञानं => तत्+प्रकारकम्+ ज्ञानम्+ ज्ञानं कारणमिति => ज्ञानम्+ कारणम्+इति कारणमिति => कारणम्+इति भासमानं घटत्वादिकमपि => भासमानम्+ घटत्वादिकम्+अपि घटत्वादिकमपि => घटत्वादिकम्+अपि स्वावच्छिन्नप्रतियोगितासम्बन्धेनाऽभावांशे => स्वावच्छिन्नप्रतियोगितासम्बन्धेन+अभावा+अंशे अतो घटोनास्तीति => अतः+ घटः+न+अस्ति+इति घटोनास्तीति => घटः+न+अस्ति+इति प्रत्ययो विशिष्टवै.शिष्ट्यावगाही => प्रत्ययः+ विशिष्टवैशिष्ट्यावगाही घटत्वस्याभावे => घटत्वस्य+अभावे (विशेष्येविशेषणमितिभानाङ्गीकारे) => (विशेष्येविशेषणम्+इतिभानाङ्गीकारे) घटोनास्तीति => घटः+न+अस्ति+इति इत्थं च => इत्थम्+ च प्रतियोगितामात्रसम्बन्धावगाहिनेपि => प्रतियोगितामात्रसम्बन्धावगाहिन+अपि द्वित्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वयोर्विरोधात् => द्वित्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वयोः+विरोधात् नीलपटपरनीलपदघटितनीलोघट => नीलपटपरनीलपदघटितनीलः+घट इत्यादावपि => इत्यादौ+अपि नीलत्वं च => नीलत्वम्+ च तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वसम्बन्धेनेति => तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वसम्बन्धेन+इति प्रामाण्यापत्तिर्दुर्वारैवेति => प्रामाण्यापत्तिः+दुर्वार+एवेति केवलं विशेष्ये => केवलम्+ विशेष्ये विशेषणमितिरीत्या => विशेषणम्+इतिरीत्या नोक्तप्रयोगप्रामाण्यापत्तिरतआह => न+उक्तप्रयोगप्रामाण्यापत्तिः+अतआह कश्चिदभ्युपैतीति => कश्चिदभ्युपैति+इति तादृशबोधो न => तादृशबोधः+ न भवतीत्यर्थः => भवति+इत्यर्थः प्रकारीभूतधर्मस्याऽभावेन => प्रकारीभूतधर्मस्य+अभावेन सहाऽसम्बद्धत्वमिह => सह+असम्बद्धत्वमिह तन्न => तत्+न इदमत्रावधेयम् => इदमत्र+अवधेयम् प्रतीतिकालेप्रतियोगिनि => प्रति+इतिकालेप्रतियोगिनि तत्स्थलीयाऽभावप्रत्ययो हि => तत्स्थलीया+अभावप्रत्ययः+ हि विशिष्टवै.शिष्ट्यावगाहीत्युच्यते => विशिष्टवैशिष्ट्यावगाहि+इत्युच्यते प्रकारस्याऽविद्यमानत्वे => प्रकारस्य+अविद्यमानत्वे तत्स्थलीयाऽभावप्रत्ययः => तत्स्थलीया+अभावप्रत्ययः उपलक्षितवै.शिष्ट्यावगाहीत्युच्यते => उपलक्षितवैशिष्ट्यावगाहि+इत्युच्यते गन्धप्रागभाववान्नास्ति => गन्धप्रागभाववात्+न+अस्ति रक्तदण्डोनास्तीत्यादौ => रक्तदण्डः+न+अस्ति+इत्यादौ रक्तत्वादेरुपलक्षणता => रक्तत्वादेः+उपलक्षणता अभावबोधो विशिष्टवै.शिष्ट्यावगाह्येव => अभावबोधः+ विशिष्टवैशिष्ट्यावगाहि+एव विशिष्टवै.शिष्ट्यावगाह्येव => विशिष्टवैशिष्ट्यावगाहि+एव भवतीत्यनाभिधाय => भवति+इत्यनाभिधाय नातिशेते => न+अतिशेते इत्युक्तम् => इति+उक्तम् विशेषण-विशेषणतावच्छेदकोभयप्रतियोगिकसम्बन्धावगाहित्वलक्षणतां न => विशेषण-विशेषणतावच्छेदकोभयप्रतियोगिकसम्बन्धावगाहित्वलक्षणताम्+ न जहातीत्यर्थः => जहाति+इति+अर्थः तद्व्यक्तिर्नास्तीत्यभावीय => तद्व्यक्तिः+नास्ति+इत्यभावीय भासमानं घटत्वसमानाधिकरणोभय => भासमानम्+ घटत्वसमानाधिकरणोभय वृत्तित्वमुपलक्षणमेव => वृत्तित्वमुपलक्षणम्+एव अभावांशेऽप्रकारत्वादिति => अभाव+अंशे+अप्रकारत्वात्+इति तच्च => तत्+च तादात्म्यं च => तादात्म्यम्+ च स्ववृत्तीति => स्ववृत्ति+इति स्वं प्रकृत्यर्थः => स्वम्+ प्रकृत्यर्थः वृत्तित्वं संसर्गः => वृत्तित्वम्+ संसर्गः अनुपदमेव => अनुपदम्+एव वृत्तिश्च => वृत्तिः+च प्रत्ययार्थेऽसाधारणधर्मे => प्रत्ययार्थे+असाधारणधर्मे असाधारणधर्ममात्रं विभक्त्यर्थः => असाधारणधर्ममात्रम्+ विभक्त्यर्थः एकमात्रवृत्तित्वमिति => एकमात्रवृत्तित्वम्+इति तच्च => तत्+च एकेतरावृत्तित्वे => एक+इतरावृत्तित्वे यथाश्रुतमप्रसिद्धमेव, => यथाश्रुतम्+अप्रसिद्धम्+एव, केवलान्वयित्वादित्यत => केवल+अन्वयित्वात्+इत्यत तच्चेति => तत्+चेति एकमात्रवृत्तित्वं चेत्यर्थः => एकमात्रवृत्तित्वम्+ च+इत्यर्थः चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः स्वं तद्घटभेदस्तद्वै.शिष्ट्यं => स्वम्+ तद्घटभेदः+तद्वैशिष्ट्यम्+ तद्घटभेदस्तद्वै.शिष्ट्यं घटत्वे, => तद्घटभेदः+तद्वैशिष्ट्यम्+ घटत्वे, तद्व्यक्तित्वरूपधर्मएवेत्यर्थः => तद्व्यक्तित्वरूपधर्मएव+इत्यर्थः तादृशोधर्मस्तत्तद्व्यक्तित्वादिरूप => तादृशोधर्मः+तत्तद्व्यक्तित्वादिरूप पटभेदवैशिष्ट्यमेवाऽतः => पटभेदवैशिष्ट्यमेव+अतः वृत्तित्वविरहाद्विशिष्टान्यत्वमक्षतमेव => वृत्तित्वविरहाद्विशिष्टान्यत्वमक्षतम्+एव तन्मात्रोक्तौ => तत्मात्रा+उक्तौ तद्व्यक्तिभेदवैशिष्ट्यमेव => तद्व्यक्तिभेदवैशिष्ट्यम्+एव स्यादतः => स्यात्+अतः स्वपदग्राह्यव्यक्तिभेदसामानाधिकरण्यविरहात्तद्व्यक्तिभेदवै.शिष्टान्यत्वं सुलभम्(१) => स्वपदग्राह्यव्यक्तिभेदसामानाधिकरण्यविरहात्तद्व्यक्तिभेदवैशिष्टान्यत्वम्+ सुलभम्(१) सामानाधिकरण्यघटकवृत्तित्वं स्वप्रतियोगिवृत्तित्वं => सामानाधिकरण्यघटकवृत्तित्वम्+ स्वप्रतियोगिवृत्तित्वम्+ स्वप्रतियोगिवृत्तित्वं च => स्वप्रतियोगिवृत्तित्वम्+ च "वृत्तित्वद्वयं" => "वृत्तित्वद्वयम्+" नाद्यः--तद्व्यक्तित्वेपि => न+आद्यः--तद्व्यक्तित्वेपि वृत्तित्ववतां घटत्वद्रव्यत्वादीनां => वृत्तित्ववताम्+ घटत्वद्रव्यत्वादीनाम्+ घटत्वद्रव्यत्वादीनां भेदविशिष्टान्यत्वापत्तिः => घटत्वद्रव्यत्वादीनाम्+ भेदविशिष्टान्यत्वापत्तिः नचेष्टापत्तिः => नच+इष्टापत्तिः नीलपटपरनीलोघट => नीलपटपरनीलः+घट तत्तन्नीलव्यक्तिभेदशिष्टान्यद्रव्यत्ववत्वस्य => तत्तत्+नीलव्यक्तिभेदशिष्टान्यद्रव्यत्ववत्वस्य नापि => न+अपि तृतीयः--घटगततद्व्यक्तित्वस्यापि => तृतीयः--घटगततद्व्यक्तित्वस्य+अपि तादृशभेदप्रतियोगवृत्तित्वाच्चेति => तादृशभेदप्रतियोगवृत्तित्वात्+च+इति चेन्न => चेत्+न प्रकृत्यर्थस्याधेयत्वसंसर्गेण => प्रकृत्यर्थस्य+आधेयत्वसंसर्गेण प्रकारत्वम्. किन्तु => प्रकारत्वम्+ किन्तु उक्तवृत्तित्वद्वयं स्वरूपेणैव,तथा => उक्तवृत्तित्वद्वयम्+ स्वरूपेण+एव,तथा स्वरूपेणैव,तथा => स्वरूपेण+एव,तथा द्रव्यत्वाद्वरसाधारण्येपि => द्रव्यत्वात्+वरसाधारण्ये+अपि शाब्दबोधविषयत्वाऽसंभवादुक्तवाक्यस्य => शाब्दबोधविषयत्व+असंभवात्+उक्तवाक्यस्य ततोपि => ततः+अपि द्रव्यत्वादवारणात् => द्रव्यत्वात्+अवारणात् घटभेदात्मकघटभेदाभावाभावप्रतियोगिवृत्तित्वाच्च => घटभेदात्मकघटभेदाभावाभावप्रतियोगिवृत्तित्वात्+च घटभेदनिरूपितप्रतियोगितासामान्धिकरण्याविरहान्नानुपपत्तिरिति => घटभेदनिरूपितप्रतियोगितासामान्यधिकरण्याविरहात्+न+अनुपपत्तिः+इति एवमपि => एवम्+अपि प्रतियोगितासामान्धिकरण्याच्चेति => प्रतियोगितासामान्धिकरण्यात्+चेति चेन्न => चेत्+न स्वनिरूपितप्रतियोगितावन्निरूपितवृत्तितानवच्छेदकानुयागिताविशिष्टान्यत्वनिवेशे => स्वनिरूपितप्रतियोगितावत्+निरूपितवृत्तितानवच्छेदकानुयागिताविशिष्टान्यत्वनिवेशे स्वावच्छिन्ननिरूपकतानिपितनिरूप्यतावत्प्रतियोगितासामान्धिकरण्योभयसं | => स्वावच्छिन्ननिरूपकतानिपितनिरूप्यतावत्+प्रतियोगितासामान्धिकरण्योभयसम्+ | तत्तद्भेदनिष्ठानुयागित्वमपि => तत्तद्भेदनिष्ठानुयागित्वम्+अपि अखण्डोपाधिरूपं भिन्नमेव => अखण्डोपाधिरूपम्+ भिन्नम्+एव भिन्नमेव => भिन्नम्+एव तस्यैव => तस्य+एव परिग्रहणं न => परिग्रहणम्+ न तन्निरूपितप्रतियोगितावद् => तत्+निरूपितप्रतियोगितावद् वृत्तित्वेपि => वृत्तित्वे+अपि नाऽसाधारण्यक्षतिः => न+असाधारण्यक्षतिः घटनिष्ठप्रतियोगित्वेनैव => घटनिष्ठप्रतियोगित्वेन+एव सत्वेपि => सत्वे+अपि नासाधारण्यक्षतिः => न+असाधारण्यक्षतिः एकमात्रवृत्तित्वं एकत्वविशिष्टान्यत्वं => एकमात्रवृत्तित्वम्+ एकत्वविशिष्टान्यत्वम्+ एकत्वविशिष्टान्यत्वं यथाश्रुतमेवास्तु => एकत्वविशिष्टान्यत्वम्+ यथाश्रुतम्+एव+अस्तु यथाश्रुतमेवास्तु => यथाश्रुतम्+एव+अस्तु स्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदसामान्धिकरण्योभयसं | => स्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदसामान्धिकरण्योभयसम्+ | तच्च => तत्+च तद्व्यक्तित्वेप्रसिद्धमिति => तद्व्यक्तित्वेप्रसिद्धम्+इति संख्यारूपैकत्वस्य => संख्यारूप+एकत्वस्य गुणादावभावेन => गुणात्+आवभावेन गुणगततद्व्यक्तित्वस्येव => गुणगततद्व्यक्तित्वस्ये+एव चानुगमकाभावात् => च+अनुगमकाभावात् एवं धर्माविशिष्टान्यत्वमपि => एवम्+ धर्माविशिष्टान्यत्वम्+अपि धर्माविशिष्टान्यत्वमपि => धर्माविशिष्टान्यत्वम्+अपि भेदस्तादात्म्यसंबन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकः, => भेदः+तादात्म्यसंबन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकः, चोक्तोभयसंबन्धेन => च+उक्त+उभयसंबन्धेन भेदविशिष्टान्यत्वमित्यन्योन्याश्रय => भेदविशिष्टान्यत्वम्+इत्यन्योन्याश्रय चेन्न => चेत्+न उक्तोभयसंबन्धेनाऽभावविशिष्टान्यत्वस्य => उक्तोभयसंबन्धेन+अभावविशिष्टान्यत्वस्य तद्व्यक्तित्वाभावमादाय => तद्व्यक्तित्वाभावम्+आदाय अभावत्वस्येव => अभावत्वस्ये+एव भेदत्वामपि => भेदत्वाम्+अपि तेनान्यत्वमादाय => तेन+अन्यत्वम्+आदाय नोक्तदोषः => न+उक्तदोषः भेदविशिष्टान्यरूपोधर्मः => भेदविशिष्टान्यरूपः+धर्मः नालोघट => नीलः+घट तद्व्यक्तित्वं विशेषणविभक्त्यर्थः => तद्व्यक्तित्वम्+ विशेषणविभक्त्यर्थः स्वरूपसंबन्धावच्छिन्नाधेयतासंबन्धेन => स्वरूपसंबन्धावच्छिन्न+आधेयतासंबन्धेन प्रकृत्यर्थनीलस्याऽन्वयः => प्रकृत्यर्थनीलस्य+अन्वयः स्वरूपेणघटेऽन्वयः => स्वरूपेणघटे+अन्वयः नीलोघटो भविष्यतीत्यत्र => नीलः+घटः+ भविष्यति+इत्यत्र भविष्यतीत्यत्र => भविष्यति+इत्यत्र भानाऽसंभवेन => भान+असंभवेन शाब्दबोधविषयत्वमुपपादयति => शाब्दबोधविषयत्वम्+उपपादयति अपूर्वव्यक्तिनिष्ठेति => अपूर्वव्यक्तिनिष्ठ+इति ज्ञातुमशक्त्यत्वेपीति => ज्ञातुम्+अशक्त्यत्वेपि+इति भावित्वादिति => भावित्वात्+इति एकमात्रवृत्तिधर्मत्वादिनेति => एकमात्रवृत्तिधर्मत्वादिन+इति भेदशिष्टान्यत्वेनेत्यर्थः => भेदशिष्टान्यत्वेन+इत्यर्थः सुग्रहत्वमेवेति => सुग्रहत्वम्+एवेति निखिलैकमात्रवृत्तिधर्माः => निखिल+एकमात्रवृत्तिधर्मा एतादृशानुगताऽभेदस्यैवेति => एतादृशानुगता+अभेदस्य+एवेति भेदशिष्टान्यस्यैवेत्यर्थः => भेदशिष्टान्यस्य+एवेत्यर्थः तथात्वं | => तथात्वम्+ | एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नभेदाभावकूटस्येति => तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नभेदाभावकूटस्य+इति घटो न => घटः+ न तादृशाननुगतसंबन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाऽननुगता => तादृशाननुगतसंबन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताक+अननुगता भासेरन्नित्यनेनाऽन्वयः => भासेरन्+इत्यनेन+अन्वयः नीलोघट => नीलः+घट नीलो न => नीलः+ न इत्यत्रापि => इत्यत्र+अपि हेतुमाह => हेतुम्+आह न्यायेनेति => न्यायेन+इति "प्रतियोग्यभावान्वयौचेत्यादेरयमेवार्थ" => "प्रतियोग्यभावान्वयौच+इत्यादेः+अयमेव+अर्थ" स्वयमेव => स्वयम्+एव यस्येति => यस्य+इति तुल्यत्वं च => तुल्यत्वम्+ च अर्थतत्संसर्गपरिहारेण => अर्थतत्+संसर्गपरिहारेण एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह एकोऽभावः => एकः+अभावः अयं भावः--नीलो => अयम्+ भावः--नीलः+ भावः--नीलो घट => भावः--नीलः+ घटः+ घट इति => घटः+ इति एकमपरेण => एकम्+अपरेण तादृशभावत्वेनाऽपरा => तादृशभावत्वेन+अपरा एवं क्रमेणाऽनन्ताः => एवम्+ क्रमेण+अनन्ताः क्रमेणाऽनन्ताः => क्रमेण+अनन्ताः नत्वेकेति => नतु+एक+इति यावन्तस्तद्व्यक्तित्वा => यावन्तः+तद्व्यक्तित्वा भासेरन्,तावतामेकरूपेण => भासेरन्,तावताम्+एकरूपेण संसर्गत्वाऽसंभवः => संसर्गत्व+असंभवः तादृशभावकूटाधिकरणाऽप्रसिद्धेः => तादृशभावकूटाधिकरण+अप्रसिद्धेः अननुगतेनैव => अननुगतेन+एव नीलादिपदार्थानां घटादिपदार्थेष्वन्वयो => नीलादिपदार्थानाम्+ घटादिपदार्थेषु+अन्वयः+ घटादिपदार्थेष्वन्वयो वाच्यः, => घटादिपदार्थेषु+अन्वयः+ वाच्यः, तदाऽऽपत्तिमाह--नीलेऽपि => तदाऽऽपत्तिम्+आह--नीले+अपि प्रामाण्यं स्यादिति => प्रामाण्यम्+ स्यात्+इति स्यादिति => स्यात्+इति तत्तद्व्यक्तिभेदाभावसंबन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकनीलाभावस्यैव => तत्तद्व्यक्तिभेदाभावसंबन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकनीलाभावस्य+एव स्वेतरनीलगततद्व्यक्तित्वघटितोक्तसंबन्धस्याभावेन => स्वेतरनीलगततद्व्यक्तित्वघटितोक्तसंबन्धस्य+अभावेन तत्संबन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकनीलाभावस्य => तत्+संबन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकनीलाभावस्य तेषांचाऽभावानां => तेषाम्+च+अभावानाम् नीलेऽपि => नीले+अपि प्रयोगापत्तिरिति => प्रयोगापत्तिः+इति तद्व्यक्तित्वानामनुगमसंभवेन => तद्व्यक्तित्वानाम्+अनुगमसंभवेन अनुगतसंबन्धावच्छिन्ननीलत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकाभावस्यैकतया => अनुगतसंबन्धावच्छिन्ननीलत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकाभावस्य+एकतया नीलघटादावसत्वान्नापत्तिः => नीलघटादावसत्वात्+न+आपत्तिः एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह नत्विति => नतु+इति नीलतादात्म्यभावयोरैक्येपि => नीलतादात्म्यभावयोःऐक्ये+अपि व्युत्पत्तिसिद्धत्वादिति => व्युत्पत्तिसिद्धत्वात्+इति नीलाऽभेदः => नील+अभेदः नीलाऽभेदाभावबोधस्य => नील+अभेदाभावबोधस्य व्युत्पत्तिसिद्धत्वादित्यर्थः => व्युत्पत्तिसिद्धत्वात्+इत्यर्थः एवं च => एवम्+ च नञो भेदाभावबोधकत्वे => नञः+ भेदाभावबोधकत्वे घटपदसामानाधिकरण्यानुरोधेनेति => घटपदसामानाधिकरण्य+अनुरोधेन+इति पदसामानाधिकरणं च => पदसामानाधिकरणम्+ च तदर्थयोरभेदः => तदर्थयोः+अभेदः उपगन्तव्यत्वादिति => उपगन्तव्यत्वात्+इति भेदमुख्यविशेष्यकोपस्थितिजनकत्वं नञो => भेदमुख्यविशेष्यकोपस्थितिजनकत्वम्+ नञः+ नञो व्याहतमिति => नञः+ व्याहतम्+इति व्याहतमिति => व्याहतम्+इति संसर्गत्वं व्यवस्थापयति => संसर्गत्वम्+ व्यवस्थापयति तत्त्वमिति => तत्त्वम्+इति नीलोघट => नीलः+घट नीलोघट => नीलः+घट इत्यस्यैव => इत्यस्य+एव असमस्तेत्युक्तिव्यर्थैवेति => असमस्ते+इति+उक्तिव्यर्थ+एवेति चेन्न => चेत्+न नीलोघट => नीलः+घट इत्यत्राऽऽदिपदेन => इत्यत्र+आदिपदेन इत्यादिसंग्रहवत्समासस्यापि => इत्यादिसंग्रहवत्+समासस्य+अपि भानं तु => भानम्+ तु पौनरूक्त्यंस्यात् => पौनरूक्त्यम्+स्यात् विभक्तिरभावेन => विभक्तिः+अभावेन विशेषणविभक्तेर्वृत्ति => विशेषणविभक्तेः+वृत्ति कल्पनमनुचितमिति => कल्पनम्+अनुचितम्+इति ग्रन्थाऽसंगतिश्च => ग्रन्थ+असंगतिः+च संसर्गतोपगमेपीति => संसर्गतोपगमेपि+इति संसर्गतापक्षेऽपीत्यर्थः => संसर्गतापक्षे+अपि+इत्यर्थः गौरवविरहादिति => गौरवविरहात्+इति इदं च => इदम्+ च अग्रेचाऽव्यवहितोत्तरत्वनिवेशस्य => अग्रेच+अव्यवहितोत्तरत्वनिवेशस्य निर्युक्तिकत्वं दर्शितम् => निर्युक्तिकत्वम्+ दर्शितम् प्रवृत्तेश्चेष्टसाधनताज्ञानजन्यत्वेन => प्रवृत्तेः+च+इष्टसाधनताज्ञानजन्यत्वेन फलविशेषाऽनिर्णयेनाऽसंभवात्तदधीनप्रवृत्त्यनुपपत्तेः => फलविशेष+अनिर्णयेन+असंभवात्तदधीनप्रवृत्त्यनुपपत्तेः एवं च => एवम्+ च गत्यन्तरविरहस्तत्रैव => गत्यन्तरविरहः+तत्र+एव अव्यवहितोत्तरत्वनिवेशान्नोक्ताऽऽकाङ्क्षाज्ञानयोः => अव्यवहितोत्तरत्वनिवेशात्+न+उक्त+आकाङ्क्षाज्ञानयोः स्वीकर्तुं न => स्वीकर्तुम्+ न एकैकाऽऽकाङ्क्षाज्ञानाऽव्यवहितोत्तरशाब्दबोधे => एकैक+आकाङ्क्षाज्ञान+अव्यवहितोत्तरशाब्दबोधे आकाङ्क्षाज्ञानद्वयोत्तरशाब्दबोधे => आकाङ्क्षाज्ञानद्वयः+त्तरशाब्दबोधे सामानाधिकरण्याच्च => सामानाधिकरण्यात्+च वृत्तिकल्पनमनुचितमिति => वृत्तिकल्पनम्+अनुचितम्+इति वृत्तिश्च => वृत्तिः+च विशेषणविभक्तिर्निरर्थिका => विशेषणविभक्तिः+निरर्थिका विकरणादिवदित्यनुमानं बोध्यम् => विकरणादिवदित्यनुमानम्+ बोध्यम् विशेषणविभक्तिरर्थवती => विशेषणविभक्तिः+अर्थवती सत्प्रतिपक्ष => सत्+प्रतिपक्ष तवाऽनुमानेपि => तव+अनुमाने+अपि सोऽस्तीति => सः+अस्ति+इति नचेति => नच+इति नीलोघट => नीलः+घट स्वारसिकलक्षणाग्रहो वेति => स्वारसिकलक्षणाग्रहः+ वेति नीलोघट => नीलः+घट कल्पनीयमिति => कल्पनीयम्+इति एवं योग्यताज्ञानमपि => एवम्+ योग्यताज्ञानम्+अपि योग्यताज्ञानमपि => योग्यताज्ञानम्+अपि अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकं स्वरूपसंसर्गकाऽभेद => अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकम्+ स्वरूपसंसर्गक+अभेद स्वरूपसंसर्गकाऽभेद => स्वरूपसंसर्गक+अभेद कारणताद्वयमिति => कारणताद्वयम्+इति एकविधमेवाऽऽकाङ्क्षाज्ञानं योग्यताज्ञानं => एकविधमेव+आकाङ्क्षाज्ञानम्+ योग्यताज्ञानम्+ योग्यताज्ञानं च => योग्यताज्ञानम्+ च नीलोघट => नीलः+घट इत्याकाङ्क्षाज्ञानं विनापि => इत्याकाङ्क्षाज्ञानम्+ विनापि इत्याकाङ्क्षाज्ञानात्तथाविधशाब्दबोधस्य => इत्याकाङ्क्षाज्ञानात्+तथाविधशाब्दबोधस्य अव्यवहितोत्तरत्वनिवेशस्याऽऽवश्यकत्वेपि => अव्यवहितोत्तरत्वनिवेशस्य+अऽवश्यकत्वेपि सकलाकाङ्क्षाज्ञानामेकरूपेणैव => सकलाकाङ्क्षाज्ञानाम्+एकरूपेण+एव एवं चाऽव्यवहितोत्तरत्वनिवेशस्याऽनावश्यकतया => एवम्+ च+अव्यवहितोत्तरत्वनिवेशस्य+अनावश्यकतया चाऽव्यवहितोत्तरत्वनिवेशस्याऽनावश्यकतया => च+अव्यवहितोत्तरत्वनिवेशस्य+अनावश्यकतया अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधं प्रति => अभेदसंसर्गकनीलप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधम्+ प्रति उपस्थितिविशिष्टज्ञानं कारणम् => उपस्थितिविशिष्टज्ञानम्+ कारणम् ताकत्वसं | => ताकत्वसम्+ | तावच्छेदकतापर्याप्त्यधिकरणानुपूर्व्यवच्छिन्नविषयतानिरूपितसुत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपितत्व,स्वकालीनघटत्वावच्छिन्नविषयताप्रयोजकवृत्तिनिष्ठविषयतानिरूपितविषय => तावच्छेदकतापर्यापि+अधिकरणानुपूर्व्यवच्छिन्नविषयतानिरूपितसुत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपितत्व,स्वकालीनघटत्वावच्छिन्नविषयताप्रयोजकवृत्तिनिष्ठविषयतानिरूपितविषय तावच्छेदकतापर्याप्त्यधिकरणानुपूर्व्यवच्छिन्नविषयतानिरूपितत्वोभयसंबन्धेनेतिवाच्यम् => तावच्छेदकतापर्याप्ति+अधिकरणानुपूर्व्यवच्छिन्नविषयतानिरूपितत्वोभयसम्बन्धेन+इतिवाच्यम् पदार्थानन्तरावगाहिवृत्तिज्ञानीयविषयतावच्छेदकत्वस्य => पदार्थानन्तर+अवगाहिवृत्तिज्ञानीयविषयतावच्छेदकत्वस्य भ्रमात्मकाऽऽकाङ्क्षाज्ञानीयविषयतावच्छेदकत्वस्य => भ्रमात्मक+आकाङ्क्षाज्ञानीयविषयतावच्छेदकत्वस्य विशिष्टानिपूर्व्यामभावादिति => विशिष्टानिपूर्व्यामभावात्+इति चेन्न => चेत्+न प्रवृत्याद्यनुपपत्तिरित्यनुपदमेवोक्तत्वात् => प्रवृत्याद्यनुपपत्तिः+इत्यनुपदमेव+उक्तत्वात् प्रतिबन्धकताद्वयकल्पनमावश्यकमित्याह => प्रतिबन्धकताद्वयकल्पनमावश्यकम्+इति+आह एवमिति => एवम्+इति नीलोघटइत्यादौ => नीलः+घटइत्यादौ भिन्नयोग्यताज्ञानघटितेत्यर्थः => भिन्नयोग्यताज्ञानघटिते+इत्यर्थः उक्तस्थलेपीति => उक्तस्थलेपि+इति शक्तिभ्रमो लक्षणग्रहो => शक्तिभ्रमः+ लक्षणग्रहः+ लक्षणग्रहो वा => लक्षणग्रहः+ वा तत्रेत्यर्थः => तत्र+इत्यर्थः तत्संसर्गकबोधस्यैवेति => तत्+संसर्गकबोधस्य+एवेति अभेदसंसर्गबोधस्यैवेत्यर्थः => अभेदसंसर्गबोधस्य+एवेत्यर्थः एवकारेणाऽभेदप्रकारकबोध्यव्यवच्छेदः => एवकारेण+अभेदप्रकारकबोध्यव्यवच्छेदः आधिक्यमिति => आधिक्यम्+इति सामग्रीसत्वात्कथं नाऽभेदप्रकारको => सामग्रीसत्वात्+कथम्+ न+अभेदप्रकारकः+ नाऽभेदप्रकारको बोधः => न+अभेदप्रकारकः+ बोधः चाऽभेदसंसर्गकशाब्दबोधं प्रत्येवोक्तसमभिव्याहारस्य => च+अभेदसंसर्गकशाब्दबोधम्+ प्रति+एव+उक्तसमभिव्याहारस्य प्रत्येवोक्तसमभिव्याहारस्य => प्रति+एव+उक्तसमभिव्याहारस्य कारणत्वादभेदप्रकारकबोधे => कारणत्वात्+अभेदप्रकारकबोधे आकाङ्क्षाज्ञानविरहात्सामग्र्येव => आकाङ्क्षाज्ञानविरहात्+सामग्र्येव नास्तीति => न+अस्ति+इति फलत्वरूपाऽनिर्णये => फलत्वरूप+अनिर्णये निर्णेतुमशक्यत्वात् => निर्णेतुम्+अशक्यत्वात् विनिगमकाभावाच्चेति => विनिगमकाभावात्+चेति चेन्न => चेत्+न तत्संसर्गान्तरोपस्थापकाऽपेक्षाप्रसंगात् => तत्+संसर्गान्तरोपस्थापक+अपेक्षाप्रसंगात् एवं विशेषणविभक्त्याऽभेदोपस्थाने => एवम्+ विशेषणविभक्त्य+अभेदः+पस्थाने विशेषणविभक्त्याऽभेदोपस्थाने => विशेषणविभक्त्य+अभेदः+पस्थाने स्यात्तदा => स्यात्+तदा विशेषणविभक्तिरभेदे => विशेषणविभक्तिः+अभेदे गृहीतशक्तिश्च => गृहीतशक्तिः+च प्रयोगस्याऽसाधुत्वादर्थ => प्रयोगस्य+असाधुत्वात्+अर्थ विशेषस्यानुपस्थापनाद्विशेष्यवाचकपदोत्तर => विशेषस्यानुपस्थापनात्+विशेष्यवाचकपदोत्तर नार्थोपस्थापनपरतन्त्रा => न+अर्थोपस्थापनपरतन्त्रा विकरणागमादिवदिति => विकरणागमादिवत्+इति पदेनोपस्थापितस्यैवाऽर्थस्याऽभेदः => पदेन+उपस्थापितस्य+एव+अर्थस्य+अभेदः इत्युक्ताऽकाङ्क्षयोरेकस्या => इत्युक्त+अकाङ्क्षयोः+एकस्या अप्यभावात्कथं स्तोकं => अपि+अभावात्+कथम्+ स्तोकम्+ स्तोकं पचतीत्यादौ => स्तोकम्+ पचति+इत्यादौ पचतीत्यादौ => पचति+इत्यादौ अभोदाऽन्वयबोध => अभोदा+अन्वयबोध इत्यतो नामार्थधात्वर्थयोरन्वय => इत्यतः+ नामार्थधात्वर्थयोः+अन्वय नामार्थधात्वर्थयोरन्वय => नामार्थधात्वर्थयोः+अन्वय बोधौपयिकमाङ्क्षान्तरं निर्वक्ति => बोधौपयिकमाङ्क्षान्तरम्+ निर्वक्ति स्तोकं पचतीति => स्तोकम्+ पचति+इति पचतीति => पचति+इति विरुद्धविभक्त्यवरुद्धपदोपस्थापितस्यापीति => विरुद्धविभक्त्यवरुद्धपदोपस्थापितस्यापि+इति तिङ्विभक्तिविरुद्धसुब्विभक्तिमत्पदोपस्थापितस्यापीत्यर्थः => तिङ्विभक्तिविरुद्धसुप्+विभक्तिमत्+पदोपस्थापितस्यापि+इत्यर्थः नामार्थधात्वर्थयोरभेदाऽन्वयबोधं प्रति => नामार्थधात्वर्थयोः+अभेद+अन्वयबोधम्+ प्रति द्वितीयान्तनामपदसमभिव्याहृतप्रत्ययान्तधातुपदत्वरूपाऽकाङ्क्षाज्ञानं कारणमिति => द्वितीयान्तनामपदसमभिव्याहृतप्रत्ययान्तधातुपदत्वरूपा+आकाङ्क्षाज्ञानम्+ कारणम्+इति कारणमिति => कारणम्+इति चाऽभेदसंबन्धावच्छिन्नस्तोकत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितपाकत्वावच्छिन्नविशेष्यताशालिबोधं प्रति => च+अभेदसंबन्धावच्छिन्नस्तोकत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितपाकत्वावच्छिन्नविशेष्यताशालिबोधम्+ प्रति द्वितीयान्तस्तोकपदसमभिव्याहृतपचतिपदत्वरूपाऽकाङ्क्षाज्ञानं कारणम् => द्वितीयान्तस्तोकपदसमभिव्याहृतपचतिपदत्वरूपा+आकाङ्क्षाज्ञानम्+ कारणम् क्रियाजन्यफलशालित्वरूपकर्मत्वाभावात्कथं स्तोकपदाद् => क्रियाजन्यफलशालित्वरूपकर्मत्वाभावात्+कथम्+ स्तोकपदाद् स्तोकं स्थीयते => स्तोकम्+ स्थीयते फलस्यैवाऽभावादित्यत => फलस्य+एव+अभावात्+इत्यत क्रियाविशेषणानामिति => क्रियाविशेषणानाम्+इति कर्मत्वमिति => कर्मत्वम्+इति नपुंसकत्वमित्यपि => नपुंसकत्वम्+इत्यपि कर्मत्वातिदेशादिति => कर्मत्वातिदेशात्+इति कर्मत्वोपचारादित्यर्थः => कर्मत्वोपचारात्+इत्यर्थः बाधितत्वादिति => बाधितत्वात्+इति (१-फलितार्थमिदं क्रियाविशेषणानां => (१-फलितार्थमिदम्+ क्रियाविशेषणानाम्+ क्रियाविशेषणानां कर्मत्वम्, => क्रियाविशेषणानाम्+ कर्मत्वम्, स्वतन्त्रानुशासनमिति => स्वतन्त्रानुशासनम्+इति तादात्म्यफलतावच्छेदकान्यतरसम्बन्धेन => तादात्म्यफलतावच्छेदक+अन्यतरसम्बन्धेन धात्वर्थतावच्छेदकफलत्वमेव => धात्वर्थतावच्छेदकफलत्वम्+एव एवं च => एवम्+ च स्तोकमृद्वादेस्तादात्म्येन => स्तोकमृत्वादेः+तादात्म्येन फलेऽन्वयात्कर्मणि => फले+अन्वयात्+कर्मणि सकर्मकत्वाऽकर्मकत्वयो व्यवस्थानुपपत्तिरिति => सकर्मकत्व+अकर्मकत्वयः+ व्यवस्थानुपपत्तिः+इति व्यवस्थानुपपत्तिरिति => व्यवस्थानुपपत्तिः+इति फलसमानाधिकरणव्यापारवाचकस्याऽकर्मकत्वात् => फलसमानाधिकरणव्यापारवाचकस्य+अकर्मकत्वात् उक्तं च => उक्तम्+ च फलव्यापारयोरेकनिष्ठतायामकर्मकः => फलव्यापारयोः+एकनिष्ठतायाम्+अकर्मकः धातुस्तयोर्धर्मिभेदे => धातुः+तयोः+धर्मिभेदे एतेनाऽकर्मकधातोर्व्यापारमात्रवाचित्वेन => एतेन+अकर्मकधातोः+व्यापारमात्रवाचित्वेन द्वितीयानुपपत्तिरिति => द्वितीयानुपपत्तिः+इति तन्मते => तत्+मते फलावच्छिन्नव्यापारस्यैव => फलावच्छिन्नव्यापारस्य+एव तन्न => तत्+न स्तोकादेर्मुख्यकर्मत्वे => स्तोकादेः+मुख्यकर्मत्वे धात्वर्थतावच्छेदकफलवत्कर्मण्येव => धात्वर्थतावच्छेदकफलवत्+कर्मण्येव लकारो भवतीति => लकारः+ भवति+इति भवतीति => भवति+इति नोक्तप्रयोगापत्तिरिति => न+उक्तप्रयोगापत्तिः+इति विशेष्यविशेषणभावं मुक्त्वा => विशेष्यविशेषणभावम्+ मुक्त्वा कर्तृकर्मलकारघटितवाक्ययोरनुभवसिद्धस्य => कर्तृकर्मलकारघटितवाक्ययोः+अनुभवसिद्धस्य द्वितीयाऽऽकाङ्क्षा => द्वितीया+आकाङ्क्षा व्रैहेयमोदनं पचतीत्यादौ => व्रैहेयमोदनम्+ पचति+इत्यादौ पचतीत्यादौ => पचति+इत्यादौ व्रैहेयादिपदवदिति => व्रैहेयादिपदवत्+इति विशेषविधिं प्रातिपदिकार्थमात्रे => विशेषविधिम्+ प्रातिपदिकार्थमात्रे "ततोऽन्यत्रापि => "ततः+अन्यत्र+अपि इत्यनेन => इति+अनेन क्रियाविशेषणं कर्म => क्रियाविशेषणम्+ कर्म भवतीति => भवति+इति तत्राऽतिदिष्टं कर्म => तत्र+अतिदिष्टम्+ कर्म फलं कर्मप्रवचनीयसंज्ञावत् => फलम्+ कर्मप्रवचनीयसंज्ञावत् सर्वमुख्यकार्याभावान्न => सर्वमुख्यकार्याभावात्+न (वि-१)एवं | => (वि-१)एवम्+ | क्रियाविशेषणानां कर्मत्वे => क्रियाविशेषणानाम्+ कर्मत्वे क्रियायामेवेति => क्रियायाम्+एवेति भावकृतामिति => भावकृताम्+इति भावार्थकृत्प्रत्ययानामित्यर्थः => भावार्थकृत्+प्रत्ययानाम्+इत्यर्थः धातुनैवेति => धातुन+एवेति कृदन्त => कृत्+अन्त क्रियाविशेषणानां कर्मत्वमित्यनुशासने => क्रियाविशेषणानाम्+ कर्मत्वम्+इत्यनुशासने कर्मत्वमित्यनुशासने => कर्मत्वम्+इत्यनुशासने सार्थकप्रत्ययान्तधातूपस्थाप्यार्थपरत्वादिति => सार्थकप्रत्ययान्तधातूपस्थाप्यार्थपरत्वात्+इति तद्विशेषणानां कर्मत्वमित्यनुशासनार्थः => तद्विशेषणानाम्+ कर्मत्वम्+इत्यनुशासनार्थः कर्मत्वमित्यनुशासनार्थः => कर्मत्वम्+इत्यनुशासनार्थः घञो निरर्थकतया => घञः+ निरर्थकतया सार्थकप्रत्ययान्तधातूपस्थाप्यत्वाभावात्पाकक्रियाविशेषणेपि => सार्थकप्रत्ययान्तधातूपस्थाप्यत्वाभावात्+पाकक्रियाविशेषणे+अपि स्तोकं स्थीयते => स्तोकम्+ स्थीयते इत्यत्रापि => इत्यत्र+अपि स्यात्तिङो भावार्थकत्वादित्यत्र => स्यात्तिङः+ भावार्थकत्वात्+इत्यत्र भावार्थकत्वादित्यत्र => भावार्थकत्वात्+इत्यत्र स्तोकं स्थीयते => स्तोकम्+ स्थीयते सार्थकत्वादिति => सार्थकत्वात्+इति सार्थकत्वं च => सार्थकत्वम्+ च अर्थबोधस्वरूपयोग्यत्वं च => अर्थबोधस्वरूपयोग्यत्वम्+ च अर्थबोधजनकतावच्छेदकाऽनुपूर्वीमत्वम् => अर्थबोधजनकतावच्छेदक+आनुपूर्वीमत्वम् स्तोकं स्थीयते => स्तोकम्+ स्थीयते वर्तमानत्वविवक्षायां स्तोकाऽभिन्नावर्तमानस्थितिरित्याकारकबोधजनकतावच्छेदकीभूता => वर्तमानत्वविवक्षायाम्+ स्तोका+अभिन्नावर्तमानस्थितिः+इत्याकारकबोधजनकतावच्छेदकीभूता स्तोकाऽभिन्नावर्तमानस्थितिरित्याकारकबोधजनकतावच्छेदकीभूता => स्तोका+अभिन्नावर्तमानस्थितिः+इत्याकारकबोधजनकतावच्छेदकीभूता अविवक्षास्थलेऽपि => अविवक्षास्थले+अपि सत्वमित्याह => सत्वम्+इति+आह तदविवक्षास्थलेपीति => तदविवक्षास्थलेपि+इति वर्तमानत्वाद्यविवक्षास्थलेपीत्यर्थः => वर्तमानत्वाद्यविवक्षास्थलेपि+इत्यर्थः चाऽकाङ्क्षासत्वे => च+आकाङ्क्षासत्वे कथं न => कथम्+ न संज्ञायामिति => संज्ञायाम्+इति करणाधिकरणायोश्च => करणाधिकरणायोः+च घञो विधानात् => घञः+ विधानात् घञो भाव => घञः+ भाव एवार्थोस्तु => एवार्थोः+तु शुद्धो भाव => शुद्धः+ भाव अनन्यलभ्यो हि => अनन्यलभ्यः+ हि धात्वर्थपाकप्रत्ययार्थपाकयोर्विरूपोपस्थितत्वाभावेनाऽन्वयबोधाऽसंभवाच्चेति => धात्वर्थपाकप्रत्ययार्थपाकयोः+विरूपोपस्थितत्वाभावेन+अन्वयबोध+असंभवात्+चेति अर्थबोधजनकतावच्छेदकाऽऽकाङ्क्षाज्ञानीयविषयतावच्छेदकानुपूर्वीमत्वं => अर्थबोधजनकतावच्छेदक+आकाङ्क्षाज्ञानीयविषयतावच्छेदकानुपूर्वीमत्वम्+ यद्रूपावच्छिन्नाव्यवहितोत्तरत्त्वमर्थबोधजनकतावच्छेदकं => यद्रूपावच्छिन्नाव्यवहितोत्तरत्त्वम्+अर्थबोधजनकतावच्छेदकम्+ तद्रूपावच्छिन्नान्तत्वं तद्रूपावच्छिन्नस्य => तद्रूपावच्छिन्नान्तत्वम्+ तद्रूपावच्छिन्नस्य सार्थकप्रत्ययान्तत्वमिति => सार्थकप्रत्ययान्तत्वम्+इति (वि-२)(१)-स्वोत्तरवर्तिप्रत्ययसजातीयप्रत्ययप्रयोज्यविषयतानिरूपितस्वार्थविषयताकशाब्दबोधजनकतावच्छेदकानुपूर्वीरूपाऽऽकाङ्क्षाश्रयप्रत्ययान्तत्वमेव => (वि-२)(१)-स्वोत्तरवर्तिप्रत्ययसजातीयप्रत्ययप्रयोज्यविषयतानिरूपितस्वार्थविषयताकशाब्दबोधजनकतावच्छेदकानुपूर्वीरूपाऽऽकाङ्क्षाश्रयप्रत्ययान्तत्वम्+एव साजात्यं च => साजात्यम्+ च एवं च => एवम्+ च प्रत्ययार्थवर्तमानविषयतानिरूपितस्थाधात्वर्थविषयकबोधजनकतावच्छेदकीभूतस्थाधातूत्तरयगुत्तरतेत्वरूपानुपूर्वीमत्प्रत्ययान्तत्वस्य => प्रत्ययार्थवर्तमानविषयतानिरूपितस्थाधात्वर्थविषयकबोधजनकतावच्छेदकीभूतस्थाधातूत्तरयगुत्तरतेत्वरूपानुपूर्वीमत्+प्रत्ययान्तत्वस्य स्वोत्तरवर्तिप्रत्ययपदेनाऽविवक्षस्थलीयप्रत्ययो ग्राह्यः => स्वोत्तरवर्तिप्रत्ययपदेन+अविवक्षस्थलीयप्रत्ययः+ ग्राह्यः अन्यथाऽविवक्षास्थलीयप्रत्ययविषयताप्रयोज्यत्वाऽप्रसिद्धिः => अन्यथा+अविवक्षास्थलीयप्रत्ययविषयताप्रयोज्यत्व+अप्रसिद्धिः याऽऽनुपूर्वीं तच्छून्यत्वं, => या+आनुपूर्वीम्+ तत्+शून्यत्वम्+, तच्छून्यत्वं, => तत्+शून्यत्वम्+, किंचिदर्थनिष्ठविषयत्वाऽप्रयोजकत्वोभयाभाववत्वं सार्थकप्रत्ययत्वम् => किंचिदर्थनिष्ठविषयत्व+अप्रयोजकत्वोभयाभाववत्वम्+ सार्थकप्रत्ययत्वम् वर्तमानत्वरूपार्थबोधजनकतावच्छेदकानुपूर्वीमत्वादुभयाभावः => वर्तमानत्वरूपार्थबोधजनकतावच्छेदकानुपूर्वीमत्वात्+उभयाभावः ल्युडादीनां भावविहितत्वेन => ल्युडादीनाम्+ भावविहितत्वेन प्रतिसन्धानदशायामर्थाबोधकत्वान्नोभयाभाव => प्रतिसन्धानदशायाम्+अर्थाबोधकत्वात्+न+उभयाभाव एवं चाऽर्थबोधजनकतावच्छेदकीभूताऽऽकाङ्क्षाज्ञानीयविषयतावच्छेदकानुपूर्वींमत्प्रत्यप्रकृतिधातुवाच्यक्रियान्निष्ठविशेष्यतानिरूपिततादात्म्यसम्बबन्धावच्छिन्नप्रकारताप्रयोजकपदाद् => एवम्+ च+अर्थबोधजनकतावच्छेदकीभूत+आकाङ्क्षाज्ञानीयविषयतावच्छेदकानुपूर्वीमत्+प्रत्यप्रकृतिधातुवाच्यक्रियान्निष्ठविशेष्यतानिरूपिततादात्म्यसम्बबन्धावच्छिन्नप्रकारताप्रयोजकपदाद् चाऽर्थबोधजनकतावच्छेदकीभूताऽऽकाङ्क्षाज्ञानीयविषयतावच्छेदकानुपूर्वींमत्प्रत्यप्रकृतिधातुवाच्यक्रियान्निष्ठविशेष्यतानिरूपिततादात्म्यसम्बबन्धावच्छिन्नप्रकारताप्रयोजकपदाद् => च+अर्थबोधजनकतावच्छेदकीभूत+आकाङ्क्षाज्ञानीयविषयतावच्छेदकानुपूर्वीमत्+प्रत्यप्रकृतिधातुवाच्यक्रियान्निष्ठविशेष्यतानिरूपिततादात्म्यसम्बबन्धावच्छिन्नप्रकारताप्रयोजकपदाद् नियमो बोध्यः => नियमः+ बोध्यः धातोरिव => धातोः+इव भावार्थककृत्समभिव्याहारे => भावार्थककृत्+समभिव्याहारे समुदायस्यैव => समुदायस्य+एव केषांचिन्मतमाह => केषाम्+चित्+मतम्+आह कर्मत्वादीनामिति => कर्मत्वादीनाम्+इति सप्तम्यर्थोऽनुयोगित्वम्, => सप्तम्यर्थः+अनुयोगित्वम्, सुबर्थसंख्याप्रतियोगिकपाकानुयोगिकान्वयबोधानुपपत्तेरित्यर्थः => सुबर्थसंख्याप्रतियोगिकपाकानुयोगिकान्वयबोधानुपपत्तेः+इत्यर्थः पाकमित्यत्र => पाकम्+इत्यत्र चेन्न => चेत्+न सुप्पदं तिङोप्युपलक्षकम् => सुप्पदम्+ तिङ+अपि+उपलक्षकम् तिङोप्युपलक्षकम् => तिङ+अपि+उपलक्षकम् एवं च => एवम्+ च पाकोऽस्तीत्यादौ => पाकः+अस्ति+इत्यादौ अन्वयबोधानुपपत्तेरपि => अन्वयबोधानुपपत्तेः+अपि एवान्वयात् => एव+अन्वयात् अन्वयबोधानुपपत्तेरिति => अन्वयबोधानुपपत्तेः+इति पाकमित्यादौ => पाकम्+इत्यादौ कर्मत्वविषयतानिरूपितपाकनिष्ठविषयताशालिबोधानुपपत्तेरित्यर्थः => कर्मत्वविषयतानिरूपितपाकनिष्ठविषयताशालिबोधानुपपत्तेः+इत्यर्थः हेतुमाह => हेतुम्+आह धातूनामिति => धातूनाम्+इति तत्रापि => तत्र+अपि हेतुमाह => हेतुम्+आह प्रकृतित्वेपि => प्रकृतित्वे+अपि स्वपदग्राह्यसुपोऽप्रकृतित्वात् => स्वपदग्राह्यसुपः+अप्रकृतित्वात् स्वनिरूपितप्रकृतित्वं च => स्वनिरूपितप्रकृतित्वम्+ च प्रकृतिमुद्दिश्य => प्रकृतिम्+उद्दिश्य उद्देश्यविधेयभावोऽनुभवसिद्धः => उद्देश्यविधेयभावः+अनुभवसिद्धः स्वं----प्रत्ययः => स्वम्+----प्रत्ययः स्वपूर्ववर्त्तित्वमेव => स्वपूर्ववर्त्तित्वम्+एव पटो घटश्च => पटः+ घटः+च घटश्च => घटः+च पटादेरपि => पटादेः+अपि घटपदोत्तरसुप्प्रकृतित्वापत्तेः => घटपदोत्तरसुप्+प्रकृतित्वापत्तेः विकरणाऽऽगमादिना => विकरणाऽऽगम्+आदिना एवं बहुगुड => एवम्+ बहुगुड अकञ्चत्प्रत्ययानाऽव्यवहितोत्तरपूर्वत्वाभावात्प्रकृतित्वानुपपत्तिः => अकञ्चत्+प्रत्ययान+अव्यवहितोत्तरपूर्वत्वाभावात्+प्रकृतित्वानुपपत्तिः अकच्प्रत्ययाऽव्यवहितपूर्वत्वास्यभावात्प्रकृतित्वानुपपत्तिः, => अकच्प्रत्यया+अव्यवहितपूर्वत्वास्यभावात्+प्रकृतित्वानुपपत्तिः, पूर्वपूर्वत्व-शून्यत्व-स्वाव्यवहितोत्तरत्वान्यतरवत्वं तत् => पूर्वपूर्वत्व-शून्यत्व-स्वाव्यवहितोत्तरत्वान्यतरवत्वम्+ तत् पचतीत्यादौ => पचति+इत्यादौ स्वादिप्रकृतित्वापत्तिर्न => स्वादिप्रकृतित्वापत्तिः+न सतीत्यनेन => सति+इत्यनेन विशेषणीयत्वादिति => विशेषणीयत्वात्+इति विभक्तिप्रकृतित्वस्यैव => विभक्तिप्रकृतित्वस्य+एव प्राकृतत्वात्प्रत्ययसामान्यप्रकृतित्वस्यानुपयोगाच्च => प्राकृतत्वात्+प्रत्ययसामान्यप्रकृतित्वस्यानुपयोगात्+च चैवमपि => च+एवम्+अपि घटपदोत्तरविभक्तिप्रकृतित्वं घटपदे => घटपदोत्तरविभक्तिप्रकृतित्वम्+ घटपदे स्वनिष्ठसुप्त्वावच्छिन्नविधेयतानिरूपितोद्देश्यतायास्तत्र => स्वनिष्ठसुप्त्वावच्छिन्नविधेयतानिरूपितोद्देश्यतायाः+तत्र सत्वादिति => सत्वात्+इति तत्प्रत्ययप्रकृतादेव => तत्+प्रत्ययप्रकृतात्+एव तस्यैव => तस्य+एव यद्वा => यत्+वा स्वविधायकशास्त्रजन्यबोधीयत्वनिष्ठविषयतानिरूपिताऽव्यवहितोत्तरत्वाऽव्यवहितपूर्वत्वान्यतरविषयतानिरूपिताविषयतावत्त्वमेव => स्वविधायकशाः+अत्रजन्यबोधीयत्वनिष्ठविषयतानिरूपिताव्यवहितोत्तरत्व+अव्यवहितपूर्वत्वान्यतरविषयतानिरूपिताविषयतावत्त्वम्+एव स्वं प्रकृतित्वम् => स्वम्+ प्रकृतित्वम् प्रातिपदिकादेवसुपो विधानात् => प्रातिपदिकात्+एवसुपः+ विधानात् प्रातिपदिकत्वं च => प्रातिपदिकत्वम्+ च एवातो निरुक्तविषयता => एवातः+ निरुक्तविषयता धातो नास्तीति => धातः+ न+अस्ति+इति नास्तीति => न+अस्ति+इति नोक्तदोषः => न+उक्तदोषः प्रकृत्यर्थत्वं च => प्रकृत्यर्थत्वम्+ च (पदनिरूपिताशक्तिरित्यस्य => (पदनिरूपिताशक्तिः+इत्यस्य शक्तिरित्यर्थः => शक्तिः+इत्यर्थः शक्तिः,"घटो घटपदनिरूपितवाच्यतावानित्याकारिका" => शक्तिः,"घटः+ घटपदनिरूपितवाच्यतावान्+इत्याकारिका" घटपदनिरूपितवाच्यतावानित्याकारिका" => घटपदनिरूपितवाच्यतावान्+इत्याकारिका" तत्प्रयोज्यज्ञानविषयत्वस्य => तत्+प्रयोज्यज्ञानविषयत्वस्य प्रातिपदिकत्वं च => प्रातिपदिकत्वम्+ च तत्तद्गुणोत्तरतत्तद्वर्णत्वम्, => तत्तद्गुणः+त्तरतत्तद्वर्णत्वम्, उद्देश्यताऽस्ति => उद्देश्यत+अस्ति एवं च => एवम्+ च पाचकपदघटकाऽकपदनिरूपिता => पाचकपदघटक+अकपदनिरूपिता तन्निष्ठनिरूप्यतानिरूपकताऽकपदे => तत्+निष्ठनिरूप्यतानिरूपकता+अपदे "अकपदत्वं अकारोत्तरककारोत्तरअत्वम् => "अकपदत्वम्+ अकारोत्तरककारोत्तरअत्वम् एवं च => एवम्+ च सत्वादुद्देश्यतासामानाधिकरण्या => सत्वात्+उद्देश्यतासामानाधिकरण्या तत्प्रयोज्यज्ञानविषयत्वस्य => तत्+प्रयोज्यज्ञानविषयत्वस्य विशिष्टशुद्धयोरैक्यात्पाककर्तृः => विशिष्टशुद्धयोः+ऐक्यात्+पाककर्तृः धातुवृत्तिनिष्ठनिरूप्यतानिरूपितनिरूपकतायास्तादृशोद्देश्यता => धातुवृत्तिनिष्ठनिरूप्यतानिरूपितनिरूपकतायाः+तादृशोद्देश्यता नातिप्रसंगः => न+अतिप्रसंगः प्रकृत्यर्थत्वं प्रकृतिवृत्त्युपभ्याप्यत्वमेवास्तु => प्रकृत्यर्थत्वम्+ प्रकृतिवृत्त्युपभ्याप्यत्वमेव+अस्तु प्रकृतिवृत्त्युपभ्याप्यत्वमेवास्तु => प्रकृतिवृत्त्युपभ्याप्यत्वमेव+अस्तु तदुपस्थाप्यर्थाऽप्रसिद्धेः => तत्+उस्थाप्यर्थ+अप्रसिद्धेः पाचकघटकाऽकप्रत्यवृत्तिमादाय => पाचकघटक+अकप्रत्ययवृत्तिम्+आदाय तद्घटकधातुवृत्तिमादाय => तद्घटकधातुवृत्तिम्+आदाय धात्वर्थेपि => धात्वर्थे+अपि प्रकृत्यर्थत्वापत्तेश्च => प्रकृत्यर्थत्वापत्तेः+च भावार्थककृदन्तानामिव => भावार्थककृदन्तानाम्+इव पाचकादिशाब्दानामपि => पाचकादिशाब्दानाम्+अपि शक्तिरस्तु => शक्तिः+अतु एकैककृत्समभिव्याहृतानामानन्तधातुघटितकृदन्तसमुदायानुपूर्वीणां धातुभेदेनाऽनन्तत्वेन => एक+एककृत्+समभिव्याहृतानामानन्तधातुघटितकृदन्तसमुदायानुपूर्वीणाम्+ धातुभेदेन+अनन्तत्वेन धातुभेदेनाऽनन्तत्वेन => धातुभेदेन+अनन्तत्वेन कृदन्तस्थलेपि => कृदन्तस्थले+अपि कृतां शक्तेरभ्युपगमाच्च => कृताम्+ शक्तेः+अभ्युपगमात्+च शक्तेरभ्युपगमाच्च => शक्तेः+अभ्युपगमात्+च भावविहितकृतामपि => भावविहितकृताम्+अपि कृतो न => कृतः+ न प्रकृतिप्रयोज्यशाब्दबोधविषयत्वमेव => प्रकृतिप्रयोज्यशाब्दबोधविषयत्वम्+एव चेन्न => चेत्+न धात्वर्थेपि => धात्वर्थे+अपि सत्त्वात्तस्यापि => सत्त्वात्+तस्य+अपि शक्त्यनंगीकारेपि => शक्ति+अनंगीकारे+अपि एकत्वान्वयान्न => एकत्वान्वयात्+न इत्यादावनुपपत्तिः => इत्यादौ+अनुपपत्तिः धातूनां सुब्विभक्त्यप्रकृतित्वान्नाऽन्वयसंभव => धातूनाम्+ सुप्+विभक्त्यप्रकृतित्वात्+न+अन्वयसंभव सुब्विभक्त्यप्रकृतित्वान्नाऽन्वयसंभव => सुप्+विभक्त्यप्रकृतित्वात्+न+अन्वयसंभव प्रकृत्यर्थान्वितत्वार्थबोधकत्वं प्रत्ययानामिति => प्रकृत्यर्थान्वितत्वार्थबोधकत्वम्+ प्रत्ययानाम्+इति प्रत्ययानामिति => प्रत्ययानाम्+इति प्रकृत्यर्थप्रकृत्येकदेशार्थसाधारणत्वादित्याशंकां निरस्यति => प्रकृत्यर्थप्रकृति+एकदेशार्थसाधारणत्वादित्याशंकाम्+ निरस्यति प्रकृत्येकदेशार्थेपीति => प्रकृति+एकदेशार्थेपि+इति प्रत्ययान्तपचधात्वर्थेपीत्यर्थः => प्रत्ययान्तपचधात्वर्थेपि+इत्यर्थः प्रकृतितदेकदेशार्थाऽन्यतरान्वितस्वार्थबोधकत्वं प्रत्ययानामिति => प्रकृतितदेकदेशार्थ+अन्यतरान्वितस्वार्थबोधकत्वम्+ प्रत्ययानाम्+इति प्रत्ययानामिति => प्रत्ययानाम्+इति द्वितीयार्थकर्मत्वाद्यन्वयबोधप्रसंगादिति => द्वितीयार्थकर्मत्वाद्यन्वयबोधप्रसंगात्+इति द्वितीयार्थकर्मत्वेऽन्वयबोधप्रसंगादित्यर्थः => द्वितीयार्थकर्मत्वे+अन्वयबोधप्रसंगात्+इत्यर्थः कर्मत्वेऽन्वयो भवतीति => कर्मत्वे+अन्वयः+ भवति+इति भवतीति => भवति+इति एकत्रेति => एकत्र+इति शत्रर्थकर्त्तरीत्यर्थः => शत्रर्थकर्त्तरि+इत्यर्थः विशेषणत्वेनोपस्थितस्य => विशेषणत्वेन+उपस्थितस्य न्यायादिति => न्यायात्+इति पचन्तं पश्यतीत्यादौ => पचन्तम्+ पश्यति+इत्यादौ पश्यतीत्यादौ => पश्यति+इत्यादौ प्रत्ययार्थविशेषणपाकादेरिति => प्रत्ययार्थविशेषणपाकादेः+इति शतृप्रत्ययार्थकर्तृविशेषणपाकादेरित्यर्थः => शतृप्रत्ययार्थकर्तृविशेषणपाकादेः+इत्यर्थः विशेषणत्वेनोपस्थितस्येपि => विशेषणत्वेन+उपस्थितस्य+अपि पचमानेत्यादीनां वाक्यतया => पचमान+इत्यादीनाम्+ वाक्यतया पाकस्योपस्थितिः => पाकस्य+उपस्थितिः पाकस्योपस्थितिरिति => पाकस्योपस्थितिः+इति पाकादीनामेकत्र => पाकादीनाम्+एकत्र विशेषणत्वेनोपस्थितत्वविरहादिति => विशेषणत्वेन+उपस्थितत्वविरहात्+इति अयमाशयः => अयम्+आशयः एकत्रेति => एकत्र+इति त्रलर्थो विशेष्यत्वम्, => त्रलर्थः+ विशेष्यत्वम्, विशेष्यत्वेऽन्वयः => विशेष्यत्वे+अन्वयः तस्योपस्थितिविषयतायामन्वयः => तस्य+उपस्थितिविषयतायाम्+अन्वयः उपस्थितत्वं चोपस्थितिविषयत्वम् => उपस्थितत्वम्+ च+उपस्थितिविषयत्वम् चोपस्थितिविषयत्वम् => च+उपस्थितिविषयत्वम् अन्यत्रेति => अन्यत्र+इति एकनिष्ठविशेष्यतानिरूपितप्रकारताप्रयोजकोपस्थितीयविषयतावतावतोऽपरनिष्ठविशेष्यतानिरूपितप्रकारतायोगो भवतीत्यर्थः => एकनिष्ठविशेष्यतानिरूपितप्रकारताप्रयोजकोपस्थितीयविषयतावतः+अपरनिष्ठविशेष्यतानिरूपितप्रकारतायोगः+ भवति+इत्यर्थः भवतीत्यर्थः => भवति+इत्यर्थः कर्मत्वनिष्ठविशेष्यतानिरूपितशाब्दबोधीयप्रकारतायोगो न => कर्मत्वनिष्ठविशेष्यतानिरूपितशाब्दबोधीयप्रकारतायोगोः+ न स्यादिति => स्यात्+इति घटो जातिरित्यादयो => घटः+ जातिः+इत्यादयः+ जातिरित्यादयो न => जातिः+इत्यादयः+ न विशेषणत्वेनोपस्थितस्य => विशेषणत्वेन+उपस्थितस्य जातावभेदेन => जातौ+अभेदेन विक्लितिं जानानस्तण्डुलं => विक्लितिम्+ जानानः+तण्डुलम्+ जानानस्तण्डुलं पचतीत्यादौ => जानानः+तण्डुलम्+ पचति+इत्यादौ पचतीत्यादौ => पचति+इत्यादौ विकिलित्यनुक्तव्यापारस्य => विक्लिति+अनुक्तव्यापारस्य व्यापारविशेषणत्वेनोपस्थिताया => व्यापारविशेषणत्वेन+उपस्थिताया कर्मत्वविशेषणत्वादुक्तव्युत्पत्तिविरोध => कर्मत्वविशेषणत्वात्+उक्तव्युत्पत्तिविरोध चेन्न => चेत्+न विषयताविशिष्टोपस्थितिविषयता--स्वविशिष्टान्यविशेष्यतानिरूपितप्रकारताप्रयोजकत्वाभाववतीत्यत्रोक्तव्युत्पत्तेस्तात्पर्यात् => विषयताविशिष्टोपस्थितिविषयता--स्वविशिष्टान्यविशेष्यतानिरूपितप्रकारताप्रयोजकत्वाभाववति+इत्यत्र+उक्तव्युत्पत्तेः+तात्पर्यात् स्वतादात्म्य--स्वविशिष्टत्वोभयसं | => स्वतादात्म्य--स्वविशिष्टत्व+उभयसम्+ | स्वं पचधातुपदजन्यं => स्वम्+ पचधातुपदजन्यम्+ पचधातुपदजन्यं उपस्थितीयविक्लितिनिष्ठप्रकारताख्यविषयता => पचधातुपदजन्यम्+ उपस्थितीयविक्लितिनिष्ठप्रकारताख्यविषयता स्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयतानिरूपितविषयताप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपितत्व,स्वप्रयोज्यप्रकारतानिरूपितविशेष्यताप्रयोजकत्वस्वरूपयोग्यपदघटितवृत्तिघटकपदप्रयोज्यत्वान्यतरसं | => स्वप्रयोजकवृत्तिज्ञानीयविषयतानिरूपितविषयताप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपितत्व,स्वप्रयोज्यप्रकारतानिरूपितविशेष्यताप्रयोजकत्वस्वरूपयोग्यपदघटितवृत्तिघटकपदप्रयोज्यत्व+अन्यतरसम्+ | स्वप्रयोजकपदघटितवृत्तिघटकपदप्रयोज्यत्वान्यतरसं | => स्वप्रयोजकपदघटितवृत्तिघटकपदप्रयोज्यत्व+अन्यतरसम्+ | स्वं पचधातुजन्योपस्थितीयविषयतातद्विशिष्टा => स्वम्+ पचधातुजन्योपस्थितीयविषयतातद्विशिष्टा सैव, => स+एव, विक्लित्यवच्छिन्नव्यापारः => विक्लित्+अवच्छिन्नव्यापारः वृत्तिज्ञानं तदीयवृत्तिनिष्ठविषयतानिरूपितव्यापारनिष्ठविषयताप्रयोज्यव्यापारविशेष्यतानिरूपितत्वस्य => वृत्तिज्ञानम्+ तदीयवृत्तिनिष्ठविषयतानिरूपितव्यापारनिष्ठविषयताप्रयोज्यव्यापारविशेष्यतानिरूपितत्वस्य तादृशविक्लितिविषयताविशिष्टान्यत्वं कर्मत्वविशेष्यतायां => तादृशविक्लितिविषयताविशिष्टान्यत्वम्+ कर्मत्वविशेष्यतायाम्+ कर्मत्वविशेष्यतायां नास्तीति => कर्मत्वविशेष्यतायाम्+ न+अस्ति+इति नास्तीति => न+अस्ति+इति नानुपत्तिः => न+उनुपत्तिः पचन्तं पश्यतीत्यादौ => पचन्तम्+ पश्यति+इत्यादौ पश्यतीत्यादौ => पश्यति+इत्यादौ पाकविषयतायां => पाकविषयतायाम्+अन्वयः तथाहि--स्वपदग्राह्योपस्थितीयपाकविषयताप्रयोज्यप्रकारतानिरूपितविशेष्यताप्रयोजक => तथाहि--स्वपदग्राह्य+उपस्थितीयपाकविषयताप्रयोज्यप्रकारतानिरूपितविशेष्यताप्रयोजक तादृशविषयताविशिष्टान्यकर्मत्वनिष्ठविशेष्यतानिरूपितप्रकारताप्रयोजकत्वस्यैव => तादृशविषयताविशिष्ट+अन्यकर्मत्वनिष्ठविशेष्यतानिरूपितप्रकारताप्रयोजकत्वस्य+एव सत्वान्नापत्तिः => सत्वात्+न+आपत्तिः विषयतावै.शिष्ट्यं निवेशितम् => विषयतावैशिष्ट्यम्+ निवेशितम् उपस्थितावेवास्वविशिष्टविषयताविशिष्टप्रकारताप्रयोजकत्वाभावो निवेशनीयः => उपस्थितावेवास्वविशिष्टविषयताविशिष्टप्रकारताप्रयोजकत्वाभावः+ निवेशनीयः स्वनिरूपितत्व--स्वविशिष्टत्वोभयसं | => स्वनिरूपितत्व--स्वविशिष्टत्व+उभयसम्+ | स्वप्रयोजकपदघटितवृत्तिघटकपदप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपितप्रकारताप्रयोजकत्वान्यतरसं | => स्वप्रयोजकपदघटितवृत्तिघटकपदप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपितप्रकारताप्रयोजकत्वान्यतरसम्+ | स्वं--उपस्थितिः => स्वम्+--उपस्थितिः प्रकारतायां विषयतावै. => प्रकारतायाम्+ विषयतावै. स्वविशिष्टान्यविशेष्यतानिरूपितत्वोभयसं | => स्वविशिष्टान्यविशेष्यतानिरूपितत्व+उभयसम्+ | स्वं--- => स्वम्+--- स्वप्रयोजकपदघटितत्वं च => स्वप्रयोजकपदघटितत्वम्+ च राजपुरुषधनमित्यादौ => राजपुरुषधनम्+इत्यादौ धनांशेऽन्वयोपि => धनांशे+अन्वयः+अपि राजपुरुषात्मकवृत्तिघटितवृत्तिघटकत्वाद्धनपदस्य => राजपुरुषात्मकवृत्तिघटितवृत्तिघटकत्वात्+धनपदस्य (वि-१)प्रकृत्येकदेशार्थपाकस्य => (वि-१)प्रकृति+एकदेशार्थपाकस्य विशेष्यत्वं दुर्वारमिति => विशेष्यत्वम्+ दुर्वारम्+इति दुर्वारमिति => दुर्वारम्+इति तथापीति => तथापि+इति शत्रर्थकर्तृविशेषणपाकस्याऽन्यत्र => शत्रर्थकर्तृविशेषणपाकस्य+अन्यत्र विशेषणतयाऽन्वयबोधाऽसंभवेपीत्यर्थः => विशेषणतया+अन्वयबोध+असंभवेपि+इत्यर्थः अन्वयसंभवादिति => अन्वयसंभवात्+इति एकत्वविशिष्टपाकानुकूलकृतिमन्तं पश्येत्वन्वयबोधप्रसंगादित्यर्थः => एकत्वविशिष्टपाकानुकूलकृतिमन्तम्+ पश्येत्वन्वयबोधप्रसंगात्+इत्यर्थः पश्येत्वन्वयबोधप्रसंगादित्यर्थः => पश्येत्वन्वयबोधप्रसंगात्+इत्यर्थः चेष्टापत्तिरित्याह => चेष्टापत्तिः+इति+आह यत्रेति => यत्र+इति द्वित्वादिकं बाधितमिति => द्वित्वादिकम्+ बाधितम्+इति बाधितमिति => बाधितम्+इति तदबाधितमिति => तदबाधितम्+इति द्वित्वादिकमबाधितमित्यर्थः => द्वित्वादिकम्+अबाधितम्+इत्यर्थः दुर्वारत्वादिति => दुर्वारत्वात्+इति पाककर्तृरूपप्रकृत्यर्थैकदेशे => पाककर्तृरूपप्रकृत्यर्थ+एकदेशे अन्वयसंभवादिति => अन्वयसंभवात्+इति धात्वर्थविशेष्यकसुबर्थप्रकारकबोधं प्रति => धात्वर्थविशेष्यकसुबर्थप्रकारकबोधम्+ प्रति प्रतिबन्धकतां स्वीकृत्येत्यर्थः => प्रतिबन्धकताम्+ स्वीकृत्येति+अर्थः स्वीकृत्येत्यर्थः => स्वीकृत्येति+अर्थः प्रतिबन्धकत्वान्नाऽऽपत्तिरिति => प्रतिबन्धकत्वात्+न+आपत्तिः+इति घञो निरर्थकत्वेन => घञः+ निरर्थकत्वेन प्रत्ययधर्मिककिंचिदर्थपरत्वज्ञानविरहात्पाकादौ => प्रत्ययधर्मिककिंचिदर्थपरत्वज्ञानविरहात्+पाकादौ दोषान्तरमाह => दोषान्तरम्+आह एवमिति => एवम्+इति धातुमात्रेणेति => धातुमात्रेण+इति हेतुमाह => हेतुम्+आह विशेषणविभक्तिसजातीयविभक्तिप्रकृत्यनुपस्थाप्यत्वादिति => विशेषणविभक्तिसजातीयविभक्तिप्रकृत्यनुपस्थाप्यत्वात्+इति पाकस्येति => पाकस्य+इति तत्सजातीयविभक्तिः => तत्+सजातीयविभक्तिः तत्प्रकृतिभूतपचनानुपस्थाप्यत्वादित्यर्थः => तत्+प्रकृतिभूतपचनानुपस्थाप्यत्वात्+इत्यर्थः पचधातुनैवोपस्थाप्यत्वादिति => पचधातुनैव+उपस्थाप्यत्वात्+इति स्वसमानविभक्तिकपदयोपस्थापितयोरेवार्थयोरभेदः => स्वसमानविभक्तिकपदयोपस्थापितयोः+एवार्थयोः+अभेदः नियमादिति => नियमात्+इति स्वसमानविभक्तिकपदविशिष्टपदोपस्थापितयोरेवाऽभेदः => स्वसमानविभक्तिकपदविशिष्टपदोपस्थापितयोः+एव+अभेदः स्वतादात्म्य--स्वघटकत्वान्यतरसं | => स्वतादात्म्य--स्वघटकत्वान्यतरसम्+ | सत्वान्नोक्तानुपपत्तिरत => सत्वानत्+न+उक्त+अनुपपत्तिः+अत प्रकृत्येकदेशसाधारणेति => प्रकृति+एकदेशसाधारण+इति प्रकृतित्वेऽन्वयः => प्रकृतित्वे+अन्वयः विशेषणविभक्तिसजातीयेत्यर्थः => विशेषणविभक्तिसजातीयेति+अर्थः द्वित्वान्वयबोधसंभवादिति => द्वित्व+अन्वयबोधसंभवात्+इति चेन्न => चेत्+न सुबर्थान्वयबोधं प्रति => सुबर्थान्वयबोधम्+ प्रति तत्तत्पदाव्यवहितोत्तरसुब्भिन्नपदधर्मिकतत्तत्पदार्थान्वितार्थपरत्वज्ञानस्य => तत्तत्+पदाव्यवहितोत्तरसुप्+भिन्नपदधर्मिकतत्तत्पदार्थान्वितार्थपरत्वज्ञानस्य एकत्वान्वयबोधं प्रति => एकत्व+अन्वयबोधम्+ प्रति सुधर्मिकत्वान्वयबोध => सुधर्मिकत्व+अन्वयबोध सुब्भिन्नेति => सुप्+भिन्न+इति घटपटावित्यादिद्वन्द्वे => घटपटौ+इत्यादिद्वन्द्वे विभक्त्यर्थद्वित्वान्वयबोधार्थं तत्तत्पदार्थान्वितेति => विभक्त्यर्थद्वित्व+अन्वयबोधार्थम्+ तत्तत्+पदार्थान्वितेति तत्तत्पदार्थान्वितेति => तत्तत्+पदार्थान्वितेति चैवमर्द्धकायादिपूर्वपदार्थप्रधानसमासस्थले => चैवम्+अर्थकायादिपूर्वपदार्थप्रधानसमासस्थले अर्द्धपदाव्यवहितोत्तरकार्यपदधर्मिककिंचिदर्थपरत्वज्ञानरूपप्रतिबन्धकसत्वादिति => अर्द्धपदाव्यवहितोत्तरकार्यपदधर्मिककिंचिदर्थपरत्वज्ञानरूपप्रतिबन्धकसत्वात्+इति गौरवादिति => गौरवात्+इति तथाचोक्तातिप्रसंगभिया => तथाच+उक्तातिप्रसंगभिया प्रत्ययार्थानां प्रकृत्येकदेशार्थेऽनन्वयाद् => प्रत्ययार्थानाम्+ प्रकृति+एकदेशार्थे+अनन्वयाद् प्रकृत्येकदेशार्थेऽनन्वयाद् => प्रकृति+एकदेशार्थे+अनन्वयाद् घञन्तसमुदायस्यैव => घञन्तसमुदायस्य+एव शोभनं पचनमित्यत्र => शोभनम्+ पचनम्+इत्यत्र पचनमित्यत्र => पचनम्+इत्यत्र अधिकरणापरत्वेपीति => अधिकरणापरत्वेपि+इति अधिकरणपरत्वग्रहेपीत्यर्थः => अधिकरणपरत्वग्रहेपि+इत्यर्थः शोभनान्वयेत्यर्थः => शोभनान्वयेति+अर्थः चेष्टापत्तिः => च+इष्टापत्तिः ल्युडादेरधिरणपरत्वग्रहे => ल्युडादेः+अधिकरणपरत्वग्रहे एवाऽभेदेव => एव+अभेदेव कस्यचित्प्रतिबन्धकतामिति => कस्यचित्+प्रतिबन्धकताम्+इति द्वितीयाभिन्नसुबर्थप्रकारकान्वयबोधं प्रति => द्वितीयाभिन्नसुबर्थप्रकारकान्वयबोधम्+ प्रति प्रतिबन्धकतामित्यर्थः => प्रतिबन्धकताम्+इत्यर्थः स्तोकं पचतीत्यादौ => स्तोकम्+ पचति+इत्यादौ पचतीत्यादौ => पचति+इत्यादौ अन्वयबोधोपपत्तये => अन्वयबोधः+उपपत्तये एवं | => एवम्+ | प्रकृत्येकदेशार्थे => प्रकृति+एकदेशार्थे शोभनाद्यभेदाऽनन्वये => शोभनाद्यभेद+अनन्वये कुम्भसमीप-पिप्पल्यर्द्धादाविति => कुम्भसमीप-पिप्पल्यर्द्धादौ+इति कुम्भसमीप-पिप्पल्यर्द्धादिनेत्यर्थः => कुम्भसमीप-पिप्पल्यर्द्धादिन+इत्यर्थः प्रातिपदिकान्तरार्थाऽभेदान्वयस्य => प्रातिपदिकान्तरार्था+अभेदान्वयस्य सुन्दरमुपकुम्भमित्यादौ => सुन्दरम्+उपकुम्भम्+इत्यादौ सुन्दराऽभेदान्वयस्य => सुन्दरा+अभेदान्वयस्य प्रकृत्येकदेशत्वादिति => प्रकृति+एकदेशत्वात्+इति प्रकृत्यर्थान्वितस्वार्थबोधकत्वं प्रत्ययानामिति => प्रकृत्यर्थान्वितस्वार्थबोधकत्वम्+ प्रत्ययानाम्+इति प्रत्ययानामिति => प्रत्ययानाम्+इति तदनुरोधेनैव => तदनुरोधेन+एव उक्तव्युत्पत्यनुरोधेनैव => उक्तव्युत्पत्यनुरोधेन+एव उपकुम्भं अर्द्धपिप्पलीत्यादौ => उपकुम्भम्+ अर्द्धपिप्पलि+इत्यादौ अर्द्धपिप्पलीत्यादौ => अर्द्धपिप्पलि+इत्यादौ नैकदेशान्वयः => न+एकदेशान्वयः नाप्युक्तव्युत्पत्तिविरोधः => नापि+उक्तव्युत्पत्तिविरोधः एवं च => एवम्+ च विशिष्टेशक्तिर्न => विशिष्टेशक्तिः+न पूर्वपदार्थप्रधानसमासस्थलेऽन्यादृश्या => पूर्वपदार्थप्रधानसमासस्थले+अन्यादृश्या नोक्तव्युत्पत्तिविरोध => न+उक्तव्युत्पत्तिविरोध इत्याह => इति+आह कर्मत्वं कुम्भसमीपवृत्तीति => कर्मत्वम्+ कुम्भसमीपवृत्तिः+इति कुम्भसमीपवृत्तीति => कुम्भसमीपवृत्तिः+इति अव्यवहितपूर्वाऽपरीभाषोप्याकाङ्क्षेति => अव्यवहितपूर्वा+अपरीभाषोपि+आकाङ्क्षेति कर्मत्वं कुम्भसमीपवृत्तीति => कर्मत्वम्+ कुम्भसमीपवृत्ति+इति कुम्भसमीपवृत्तीति => कुम्भसमीपवृत्ति+इति उपकुम्भपदाव्यवहितोत्तराऽपदत्वरूपाऽऽऽकाङ्क्षेत्यर्थः => उपकुम्भपदाव्यवहितोतोत्तर+अपदत्वरूपाऽऽऽकाङ्क्षेत्यर्थः सुन्दरमुपकुम्भमित्यादौ => सुन्दरम्+उपकुम्भम्+इत्यादौ प्रातिपदिकान्तरार्थाऽभेदान्वयबोधे => प्रातिपदिकान्तरार्था+अभेदान्वयबोधे शोभनाभिन्नं कुम्भसमीपमितिबोधे => शोभनाभिन्नम्+ कुम्भसमीपम्+इतिबोधे कुम्भसमीपमितिबोधे => कुम्भसमीपम्+इतिबोधे तादृशपदपदान्तरयोश्चेति => तादृशपदपदान्तरयः+श्च+इति समस्तेत्यर्थः => समस्ते+इत्यर्थः समभिव्याहारोप्याकाङ्क्षेति => समभिव्याहारोपि+आकाङ्क्षेति शोभनाभिन्नं कुम्भसमीपमिति => शोभनाभिन्नम्+ कुम्भसमीपम्+इति कुम्भसमीपमिति => कुम्भसमीपम्+इति उक्ताऽऽकाङ्क्षाया => उक्त+आकाङ्क्षाया अतिप्रसंगाविरहादिति => अतिप्रसंगाविरहात्+इति अत्रानुपपत्तिविरहादित्येव => अत्र+अनुपपत्तिविरहादित्येव पाकः--पचनमित्यादौ => पाकः--पचनम्+इत्यादौ सुबर्थैकत्वादिप्रकारकधात्वर्थपाकविशेष्यकबोधे => सुबर्थ+एकत्वादिप्रकारकधात्वर्थपाकविशेष्यकबोधे एवं ल्युडन्तपचनपदाव्यवहितोत्तरसुपदत्वरूपा--एवमभेदेन => एवम्+ ल्युडन्तपचनपदाव्यवहितोत्तरसुपदत्वरूपा--एवम्+अभेदेन ल्युडन्तपचनपदाव्यवहितोत्तरसुपदत्वरूपा--एवमभेदेन => ल्युडन्तपचनपदाव्यवहितोत्तरसुपदत्वरूपा--एवम्+अभेदेन तदभावादेव => तदभावात्+एव पचन्तमित्यादौ => पचन्तम्+इत्यादौ सुबर्थैकत्वादेर्न => सुबर्थ+एकत्वादेः+न धात्वर्थेऽन्वय => धात्वर्थे+अन्वय इत्याशंका निराकरोति => इति+आशंकाम्+ निराकरोति धात्वर्थपाकादाविति => धात्वर्थपाकादौ+इति पाकः--पचनमित्यनयोः => पाकः--पचनम्+इति+अनयोः समभिव्याहारस्येति => समभिव्याहारस्य+इति शोभनं पचनमिति => शोभनम्+ पचनम्+इति पचनमिति => पचनम्+इति समभिव्याहारस्येत्यर्थः => समभिव्याहारस्य+इत्यर्थः शोभनं => शोभनम्+पचनम्+इत्यत्र चाऽतिप्रसंगस्य => च+अतिप्रसंगस्य दुर्वारतयेत्यर्थः => दुर्वारतयेति+अर्थः तत्संभवः => तत्+संभवः पाकपदाऽव्यवहितोत्तरसुप्पदत्व, => पाकपद+अव्यवहितोत्तरसुप्+पदत्व, एवं पचनपदाव्यवहितोत्तरसुप्पदत्व, => एवम्+ पचनपदाव्यवहितोत्तरसुप्पदत्व, एवं => एवम्+शोभनपदसमभिव्याहृतपचनपदसमभिव्याहाररूपाया शोभनाऽभेदाऽन्वयेन => शोभन+अभेद+अन्वयेन धात्वर्थपाकेऽन्वयविरहादुक्ताऽऽकाङ्क्षाज्ञानस्य => धात्वर्थपाके+अन्वयविरहात्+उक्त+आकाङ्क्षाज्ञानस्य दीधितिविरोधमाशंकते => दीधितिविरोधमम्+आशंकते संयोगविभागादिशब्दानां नैमित्तिकसंज्ञात्वनिराकरणं => संयोगविभागादिशब्दानाम्+ नैमित्तिकसंज्ञात्वनिराकरणम्+ नैमित्तिकसंज्ञात्वनिराकरणं दीधितिकृतां => नैमित्तिकसंज्ञात्वनिराकरणम्+ दीधितिकृताम्+ दीधितिकृतां विरुद्ध्येतेनेनाऽन्वयः => दीधितिकृताम्+ विरुद्ध्येतेनेन+अन्वयः विरुद्ध्येतेनेनाऽन्वयः => विरुद्ध्येतेनेन+अन्वयः जात्यवच्छिन्नसंकेतवती => जाति+अवच्छिन्नसंकेतवती घञोऽसत्वेपि => घञः+असत्वे+अपि शक्तिकल्पनमनुचितम् => शक्तिकल्पनम्+अनुचितम् विभागत्वविशिष्टाऽवाचकत्वं प्रसाध्य => विभागत्वविशिष्ट+अवाचकत्वम्+ प्रसाध्य संयोगविभागादिपदानां न => संयोगविभागादिपदानाम्+ न नैमित्तिकसंज्ञात्वमित्याशयो दीधितिकृताम् => नैमित्तिकसंज्ञात्वम्+इति+आशयः+ दीधितिकृताम् संयोगत्वरूपजात्यवच्छिन्नवाचकत्वस्याऽऽवश्यकत्वे => संयोगत्वरूपजात्यवच्छिन्नवाचकत्वस्य+आवश्यकत्वे जात्यवच्छिन्नवाचकत्वरूपनैमित्तिकसंज्ञात्वं न => जात्यवच्छिन्नवाचकत्वरूपनैमित्तिकसंज्ञात्वम्+ न संयोगादिपदानामिति => संयोगादिपदानाम्+इति इत्याह => इति+आह क्षतिरिति => क्षतिः+इति क्षतिरित्यर्थः => क्षतिः+इत्यर्थः क्षत्यभावे => क्षति+अभावे हेतुमाह => हेतुम्+आह कस्यचिद्ग्रन्थकृतो विपरीतलिखनमिति => कस्यचिद्ग्रन्थकृतः+ विपरीतलिखनम्+इति विपरीतलिखनमिति => विपरीतलिखनम्+इति बाधकमित्यनेनाऽन्वयः => बाधकम्+इत्यनेन+अन्वयः हेतुमाह => हेतुम्+आह युक्तिबलाद्वस्तुसिद्धौ => युक्तिबलात्+वस्तुसिद्धौ शोभनं पचनमित्यत्र => शोभनम्+ पचनम्+इत्यत्र पचनमित्यत्र => पचनम्+इत्यत्र पाकाद्युपस्थितौ => पाकादि+उपस्थितौ पाकाद्यभेदाऽन्वयानुपपत्तिः => पाकाद्यभेद+अन्वयानुपपत्तिः विशेषणविभक्तिसजातीयविभक्तिप्रकृत्यनुपस्थाप्यत्वादित्युक्तहेतुना => विशेषणविभक्तिसजातीयविभक्तिप्रकृत्यनुपस्थाप्यत्वात्+इति+उक्तहेतुना दीधितिग्रन्थो न => दीधितिग्रन्थः+ न एवं चेति => एवम्+ चेति चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः धातुमात्रस्यैवेति => धातुमात्रस्य+एवेति स्तोकं पाक => स्तोकम्+ पाक क्रियाविशेषणनां कर्मत्वमित्यनुशासनादिति => क्रियाविशेषणनाम्+ कर्मत्वम्+इति+अनुशासनात्+इति कर्मत्वमित्यनुशासनादिति => कर्मत्वम्+इति+अनुशासनात्+इति सुबर्थसंख्यादेधात्वर्थपाकेऽन्वयानुपपत्या => सुबर्थसंख्यादेधात्वर्थपाके+अन्वयानुपपत्या सुबर्थस्याऽविवक्षा => सुबर्थस्य+अविवक्षा तात्पर्यमिति => तात्पर्यम्+इति तादृशपदं | => तादृशपदम्+ | विशेषणवाचकस्तोकपदं | => विशेषणवाचकस्तोकपदम्+ | पाकाद्यर्थोपस्थापकेत्यर्थः => पाकाद्यर्थोपस्थापक+इत्यर्थः कृदन्तसमुदायसमानविभक्तिकमेवेति => कृदन्तसमुदायसमानविभक्तिकम्+एवेति विशेष्यवाचकपदसमानविभक्तिकमेवेत्यर्थः => विशेष्यवाचकपदसमानविभक्तिकम्+एवेत्यर्थः सहाऽभेदे => सह+अभेदे स्तोकपदस्येति => स्तोकपदस्य+इति धातोरेव => धातोः+एव विवक्षितान्वयबोधोपपत्तौ => विवक्षितान्वयबोधः+उपपत्तौ गौरवं वदन्तीत्यस्वरसबीजं => गौरवम्+ वदन्ति+इत्यस्वरसबीजम्+ वदन्तीत्यस्वरसबीजं बोध्यम्(१) => वदन्ति+इत्यस्वरसबीजम्+ बोध्यम्(१) पाकमित्यत्र => पाकम्+इत्यत्र प्रत्ययानां प्रकृत्यर्थान्वितस्वार्थबोधकत्वात् => प्रत्ययानाम्+ प्रकृत्यर्थान्वितस्वार्थबोधकत्वात् एवं शोभनं => एवम्+ शोभनम्+ शोभनं पचनमित्यादौ => शोभनम्+ पचनम्+इत्यादौ पचनमित्यादौ => पचनम्+इत्यादौ विशेषणविभक्तिसजातीयविभक्तिप्रकृत्यनुपस्थाप्यत्वात्तदर्थे => विशेषणविभक्तिसजातीयविभक्तिप्रकृत्यनुपस्थाप्यत्वात्+तदर्थे प्रथमान्तशोभनपदार्थस्याऽनुपपत्तिश्च => प्रथमान्तशोभनपदार्थस्य+अनुपपत्तिः+च द्वित्वान्वयप्रसंगः => द्वित्व+अन्वयप्रसंगः प्रामाणिकं गौरवं => प्रामाणिकम्+ गौरवम्+ गौरवं न => गौरवम्+ न घञन्तपाकपदाव्यवहितोत्तराऽपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षात्वस्य => घञन्तपाकपदाव्यवहितोतोत्तर+अपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षात्वस्य एवं पाकादौ => एवम्+ पाकादौ इत्याकाङ्क्षात्वस्याऽकल्पनेनैव => इत्याकाङ्क्षात्वस्य+अकल्पनेन+एव गौरवस्याऽप्रामाणिकत्वात् => गौरवस्य+अप्रामाणिकत्वात् दर्शिताऽधिकरणार्थकल्युट्प्रत्ययस्थले => दर्शित+अधिकरणार्थकल्युट्प्रत्ययस्थले शोभनान्वयापत्तिरिति => शोभनान्वयापत्तिः+इति समुदायशक्तिस्वीकारेऽपि => समुदायशक्तिस्वीकारे+अपि प्रतिबन्धकताकल्पनमावश्यकम्, => प्रतिबन्धकताकल्पनम्+आवश्यकम्, ल्युडादेरधिकरणा => ल्युडादेः+अधिकरणा शोभनाऽभिन्न => शोभन+अभिन्न पाकाद्यन्वयबोधं प्रति => पाकाद्यन्वयबोधम्+ प्रति शोभनं पचनमिति => शोभनम्+ पचनम्+इति पचनमिति => पचनम्+इति समभिहारस्याकाङ्क्षात्वं स्वीकरणीयम्, => समभिहारस्याकाङ्क्षात्वम्+ स्वीकरणीयम्, एवं च => एवम्+ च तादृशाऽऽकाङ्क्षाज्ञानाल्युडादेरधिकरणापरत्वग्रहे => तादृशाऽऽकाङ्क्षाज्ञानाल्युडादेः+अधिकरणापरत्वग्रहे उक्तान्वयबोधापत्तेरवारणादिति => उक्तान्वयबोधापत्तेः+अवारणात्+इति समुदायशक्तिज्ञानजन्यपाकाद्युपस्थितेः => समुदायशक्तिज्ञानजन्यपाकादि+उपस्थितेः ल्युडादेरधिकरणापरत्वग्रहकाले => ल्युडादेः+अधिकरणापरत्वग्रहकाले धातुशक्तिग्रहजन्यपाकोपस्थितेरेव => धातुशक्तिग्रहजन्यपाकोपस्थितेः+एव सत्वान्नोक्तदोष => सत्वात्+न+उक्तदोष चेन्न => चेत्+न तादृशशक्तिज्ञानजन्योपस्थितेरतिरिक्तकारणताकल्पने => तादृशशक्तिज्ञानजन्योपस्थितेः+अतिरिक्तकारणताकल्पने साधुत्वार्थेत्युक्तम् => साधुत्वार्थेति+उक्तम् "विभक्त्यपदं साधुत्वार्थमेव => "विभक्त्यपदम्+ साधुत्वार्थम्+एव साधुत्वार्थमेव => साधुत्वार्थम्+एव कार्यकारणभावमाह => कार्यकारणभावम्+आह तदर्थकेति => तदर्थक+इति प्रकृत्यर्थकेत्यर्थः => प्रकृत्यर्थक+इत्यर्थः तदर्थविषयतेति => तदर्थविषयत+इति प्रकृत्यर्थनिष्ठाविषयतेत्यर्थः => प्रकृत्यर्थनिष्ठाविषयते+इत्यर्थः संख्याविशेष्यकबोधं प्रति => संख्याविशेष्यकबोधम्+ प्रति नीलो घट => नीलः+ घट अभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतारूपैवेति => अभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतारूप+एवेति तत्रैव => तत्र+एव एवं राज्ञः => एवम्+ राज्ञः राजनिष्ठनिरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतापि => राजनिष्ठनिरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारत+अपि अभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताभिन्नैवेति => अभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताभिन्न+एवेति चैकत्वसंख्याऽन्वयः => च+एकत्वसंख्या+अन्वयः तदेवाह => तत्+एव+आह तादृशाश्च => तादृशाः+च अभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताभिन्नतदर्थनिष्ठविषयताशालिबोधश्चेत्यर्थः => अभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताभिन्नतदर्थनिष्ठविषयताशालिबोधश्च+इत्यर्थः नीलो घट => नीलः+ घट घटविशेष्यकस्तादृशो बोध => घटविशेष्यकः+तादृशः+ बोध प्रकृत्यर्थनिरूपितेत्यर्थः => प्रकृत्यर्थनिरूपिते+इत्यर्थः तादृशो भेदान्वयः => तादृशः+ भेदान्वयः वाक्यान्निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नराजनिष्ठप्रकारकस्तादृशो बोध => वाक्यात्+निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नराजनिष्ठप्रकारकः+तादृशः+ बोध विभक्त्यर्थसंख्याप्रकारकबोधेऽभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताश्रयत्वज्ञानं प्रतिबन्धकमिति => विभक्त्यर्थसंख्याप्रकारकबोधे+अभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताश्रयत्वज्ञानम्+ प्रतिबन्धकम्+इति प्रतिबन्धकमिति => प्रतिबन्धकम्+इति अभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतात्मकत्वादिति => अभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतात्मकत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न प्रकारतायां विशेष्यान्वयिसंख्याविरुद्धसंख्याऽनवच्छिन्नत्वस्य => प्रकारतायाम्+ विशेष्यान्वयिसंख्याविरुद्धसंख्या+अनवच्छिन्नत्वस्य विशेष्यान्वयिसंख्याविरुद्धसंख्याऽनवच्छिन्नत्वस्य => विशेष्यान्वयिसंख्याविरुद्धसंख्या+अनवच्छिन्नत्वस्य द्वित्वसंख्यावच्छिन्नत्वान्न => द्वित्वसंख्यावच्छिन्नत्वात्+न प्रत्युदाहरणमाह => प्रति+उदाहरणम्+आह केवलान्वयितया => केवल+अन्वयितया नीलेपि => नील+अपि भानसंभवान्नीलौघटौ => भानसंभवात्+नीलौघटौ इत्युक्तम् => इति+उक्तम् यतो नीलौ => यतः+ नीलौ विषयताऽभेद => विषयता+अभेद प्रकारतात्मिकैव => प्रकारतात्मिक+एव सामग्र्यभावान्न => सामग्र्यभावात्+न संख्याबोधनाऽसंभवाद्विशेषण => संख्याबोधन+असंभवाद्विशेषण साधुत्वार्थिकैवेति => साधुत्वार्थिक+एवेति विभक्त्यर्थद्वित्वान्वयापत्तिस्तदवस्थैव, => विभक्त्यर्थद्वित्व+अन्वयापत्तिः+तदवस्थैव, तादात्म्यसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतानात्मकत्वादिति => तादात्म्यसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतानात्मकत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न अन्तराभासमानविषयतयोरभेदमते => अन्तराभासमानविषयतयोः+अभेदमते तयोरवच्छेद्यावच्छेदकपक्षे--तदर्थकपदोत्तर => तयोः+अवच्छेद्यावच्छेदकपक्षे--तदर्थकपदोत्तर शालिशाब्दबोधं प्रति => शालिशाब्दबोधम्+ प्रति स्वप्रयोजकपदप्रयोज्योपस्थितीयविषयताप्रयोज्यत्वसं | => स्वप्रयोजकपदप्रयोज्योपस्थितीयविषयताप्रयोज्यत्वसम्+ | तत्प्रयोज्यत्वस्यैव => तत्+प्रयोज्यत्वस्य+एव शाब्दबोधीयनीलत्वनिष्ठप्रकारतानिरूपितनीलनिष्ठविशेष्यतायां नीलत्वावच्छिन्नप्रकारतायां => शाब्दबोधीयनीलत्वनिष्ठप्रकारतानिरूपितनीलनिष्ठविशेष्यतायाम्+ नीलत्वावच्छिन्नप्रकारतायाम्+ नीलत्वावच्छिन्नप्रकारतायां च => नीलत्वावच्छिन्नप्रकारतायाम्+ च सत्वेनोभयत्र => सत्वेन+उभयत्र वैशिष्ट्यसत्वान्न => वैशिष्ट्यसत्वात्+न द्वित्वान्वयबोधापत्तिः => द्वित्व+अन्वयबोधापत्तिः नीलो घट => नीलः+ घट नीलपदार्थेपि => नीलपदार्थे+अपि विभक्त्यर्थैकन्वायापत्तिः, => विभक्त्यर्थ+एकन्वायापत्तिः, नीलघटयोरभिन्नतया => नीलघटयोः+अभिन्नतया नीलपदार्थघटनिष्ठविषयतायामभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताभेदसत्वात्वादिति => नीलपदार्थघटनिष्ठविषयतायाम्+अभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताभेदसत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न विशेष्यताशालिशाब्दबोधं प्रति => विशेष्यताशालिशाब्दबोधम्+ प्रति नीलपदाऽप्रयोज्यत्वान्न => नीलपद+अप्रयोज्यत्वात्+न (वि-1)एवं चेति => (वि-1)एवम्+ चेति संख्यान्वयबोधेऽभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताभिन्नतदर्थनिष्ठविषयताशालिशाब्दसामग्र्या => संख्यान्वयबोधे+अभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताभिन्नतदर्थनिष्ठविषयताशालिशाब्दसामग्र्या चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः स्तोकादिपदोत्तरविभक्त्येत्यर्थः => स्तोकादिपदोत्तरविभक्त्येति+अर्थः अबाधितयोरपि => अबाधितयोः+अपि द्वित्वबहुत्वयोरिति => द्वित्वबहुत्वयोः+इति पाकद्वयं पाकत्रयं => पाकद्वयम्+ पाकत्रयम्+ पाकत्रयं वा => पाकत्रयम्+ वा तत्राबाधितयोरपि => तत्र+अबाधितयोः+अपि द्वित्वबहुत्वयोरित्यर्थः => द्वित्वबहुत्वयोः+इत्यर्थः प्रत्ययानाऽसंभवादिति => प्रत्ययान+असंभवात्+इति द्वित्वबहुत्वबोधनाऽसंभवादित्यर्थः => द्वित्वबहुत्वबोधन+असंभवात्+इत्यर्थः क्रियाविशेषणस्तोकादीनां क्रियायामभेदसम्बन्धेनैव => क्रियाविशेषणस्तोकादीनाम्+ क्रियायामभेदसम्बन्धेन+एव क्रियायामभेदसम्बन्धेनैव => क्रियायामभेदसम्बन्धेन+एव तन्निष्ठप्रकारताया => तत्+निष्ठप्रकारताया अभेदसम्बन्धावच्छिन्नत्वादिति => अभेदसम्बन्धावच्छिन्नत्वात्+इति तादृशपदोत्तरं | => तादृशपद+उत्तरम्+ | क्रियाविशेषणवाचकपदोत्तरं | => क्रियाविशेषणवाचकपदोत्तरम्+ | पदसाधुत्वार्थं यस्य => पदसाधुत्वर्थम्+ यस्य कस्यचित्प्रयोगे => कस्यचित्+प्रयः+गे प्राथमिकमेकवचनमेव => प्राथमिकम्+एकवचनम्+एव प्रयोक्तव्यमित्याशयेनाह => प्रयोक्तव्यम्+इति+आशयेन+आह 12एकवचनमेवेति12 => एकवचनम्+एवेति 12औत्सर्गिकमिति12 => औत्संर्गिकम्+इति नपुंसकमिति => नपुंसकम्+इति क्लीबत्वमपि => क्लीबत्वम्+अपि एवं क्रियाविशेषणानां => एवम्+ क्रियाविशेषणानाम्+ क्रियाविशेषणानां कर्मत्वमपि => क्रियाविशेषणानाम्+ कर्मत्वम्+अपि कर्मत्वमपि => कर्मत्वम्+अपि भावाऽऽख्यातस्थलवदिति => भावाऽऽख्यातस्थलवत्+इति एकवचनप्रयोगस्तद्वत्क्रियाविशेषणानामपीति => एकवचनप्रयोग+तद्वत्क्+क्रियाविशेषणानाम्+अपि+इति अभेदाऽन्वयबोधे => अभेद+अन्वयबोधे नियामकान्तरमप्याह => नियामकान्तरम्+अपि+आह 12अभेदान्वयबोधश्चेति12 => अभेदान्वयबोधश्च+इति अभेदसंसर्गकबोधश्चेत्यर्थः => अभेदसंसर्गकबोधश्च+इत्यर्थः विरूपोपस्थितयोरेवेति => विरूपोपस्थितयोः+एवेति विभिन्नाभ्यां धर्माभ्यामुपस्थितयोरर्थयोरेवेत्यर्थः => विभिन्नाभ्याम्+ धर्माभ्याम्+उपस्थितयोः+अर्थयोः+एवेत्यर्थः धर्माभ्यामुपस्थितयोरर्थयोरेवेत्यर्थः => धर्माभ्याम्+उपस्थितयोः+अर्थयोः+एवेत्यर्थः घटत्वाभ्यामुपस्थितयोरर्थयोर्नीलघटपदार्थयोः => घटत्वाभ्याम्+उपस्थितयोः+अर्थयोः+नीलघटपदार्थयोः एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह घटो घट => घटः+ घट तथाविधेति => तथाविध+इति अभेदसंसर्गकेत्यर्थः => अभेदसंसर्गक+इत्यर्थः अन्वयबोधानुदयादिति => अन्वयबोधानुदयात्+इति विभिन्नरूपेणानुपस्थितत्वादिति => विभिन्नरूपेणानुपस्थितत्वात्+इति विरूपोपस्थितयोरिति => विरूपोपस्थितयोः+इति द्विवचनमसंगतम्, => द्विवचनम्+असंगतम्, चैक्यात् => च+ऐक्यात् चेन्न => चेत्+न विरूपाभ्यामुपस्थितो याभ्यां => विरूपाभ्याम्+उपस्थितः+ याभ्याम्+ याभ्यां तौ => याभ्याम्+ तौ तयोरित्यर्थः => तयोः+इत्यर्थः इदं चाऽव्याहृतस्य => इदम्+ च+अव्याहृतस्य चाऽव्याहृतस्य => च+अव्याहृतस्य पदयोरित्यस्य => पदयोः+इत्यस्य जन्यत्वं षष्ठ्यर्थः => जन्यत्वम्+ षष्ठ्यर्थः विभिन्नरूपेणोपस्थितिजनकपदजन्य => विभिन्नरूपेण+उपस्थितिजनकपदजन्य एवाऽभेदान्वयबोध => एव+अभेदान्वयबोध द्वित्वान्वय => द्वित्व+अन्वय उपस्थितयोरित्यत्र => उपस्थितयोः+इत्यत्र उपस्थित्योरित्यर्थः => उपस्थित्योः+इत्यर्थः विषयत्वं षष्ठ्यर्थः => विषयत्वम्+ षष्ठ्यर्थः प्रयोज्यतासम्बन्धेनाऽन्वयः => प्रयोज्यतासम्बन्धेन+अन्वयः चोपस्थितविषयताविशिष्टैवाऽभेदनिष्ठशाब्दबोधीयसंसर्गता => च+उपस्थितविषयताविशिष्टैवाऽभेदनिष्ठशाब्दबोधीयसंसर्गता स्वावच्छेदकधर्मेतरधर्मावच्छिन्नविषयताप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपितत्वोभयसं | => स्वावच्छेदकधर्मेतरधर्मावच्छिन्नविषयताप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपितत्व+उभयसम्+ | चोपस्थितिविषयतयोः => च+उपस्थितिविषयतयोः प्रायशो निरवच्छिन्नतया => प्रायशः+ निरवच्छिन्नतया स्वावच्छेदकधर्माप्रसिद्धिरिति => स्वावच्छेदकधर्माप्रसिद्धिः+इति स्वनिरूपितविषयतावद्धर्मेतरधर्मावच्छिन्नविषयताप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपितत्वस्य => स्वनिरूपितविषयतावत्+धर्मेतरधर्मावच्छिन्नविषयताप्रयोज्यविशेष्यतानिरूपितत्वस्य एवं च => एवम्+ च स्वरूपोपस्थितस्यापि => स्वरूपोपस्थितस्य+अपि किंचिदपेक्षया => किंचित्+अपेक्षया तत्प्रयोजकेति। => तत्+प्रयोजकेति। सामान्यतोऽभेदान्वय => सामान्यतः+अभेदान्वय बोधप्रयोजकेत्यर्थः। => बोधप्रयोजक+इत्यर्थः। विशेष्यताकाऽभेदान्वय => विशेष्यताक+अभेदान्वय तत्पदं सामान्यतोऽभेदान्वय => तत्पदम्+ सामान्यतः+अभेदान्वय सामान्यतोऽभेदान्वय => सामान्यतः+अभेदान्वय विधान्वयबोधपरमिति => विधान्वयबोधपरम्+इति समानविभक्तिकत्वादेरिति। => समानविभक्तिकत्वादेः+इति। अत्राहुरिति। => अत्र+आहुः+इति। यादृशं। => यादृशम्+। यद्धर्मावच्छिन्नं। => यद्धर्मावच्छिन्नम्+। फलं => फलम्+ चात्र => च+अत्र तादृशस्यैव। => तादृशस्य+एव। तद्धर्मावच्छिन्नस्यैव। => तद्धर्मावच्छिन्नस्य+एव। एवकारेणाऽसिद्धस्य => एवकारेण+असिद्धस्य क्लृप्तसामग्रीबलादिति। => क्लृप्तसामग्रीबलात्+इति। आकाङ्क्षायोग्यतादिबलादित्यर्थः। => आकाङ्क्षायोग्यतादिबलात्+इत्यर्थः। बलात्तद्धर्मावच्छिन्न => बलात्+तद्धर्मावच्छिन्न कार्यस्याऽऽपत्तिर्भवतीत्यर्थः। => कार्यस्य+आपत्तिः+भवति+इत्यर्थः। पुनरुत्पादाऽसंभवेपि => पुनरुत्पाद+असंभवेपि यादृशं च। => यादृशम्+ च। यद्रूपावच्छिन्नं च। => यद्रूपावच्छिन्नम्+ च। आपत्तिरशक्यैवेति। => आपत्तिः+अशक्यैवेति। अयंभावः। => अयम्+भावः। आपत्तिं प्रति => आपत्तिम्+ प्रति आपत्तिश्च => आपत्तिः+च स्यादित्याकारिका। => स्यात्+इति+आकारिका। अत्राऽभेदसंसर्गक => अत्र+अभेदसंसर्गक नापाद्यव्यतिरेक => न+आपाद्यव्यतिरेक आपादकाऽप्रसिद्ध्या => आपादका+अप्रसिद्ध्या नापि => न+अपि व्याप्याऽऽपादकवत्ता => व्याप्या+आपादकवत्ता एवं च => एवम्+ च कारणाभावादापत्तिरशक्यैवेति => कारणाभावात्+आपत्तिः+अशक्य+एव+इति तदेवाह। => तत्+एव+आह। क्वचिदप्यनुदयादिति। => क्वचित्+अपि+अनुदयात्+इति। अनुत्पादोदित्यर्थः। => अनुत्पादोत्+इत्यर्थः। आपादकाऽप्रसिद्ध्याऽऽपाद्याप्रसिद्धेरिति => आपादका+अप्रसिद्ध्याऽऽपाद्याप्रसिद्धेः+इति आपादकत्वान्नाऽऽपादकाऽप्रसिद्धिः। => आपादकत्वान्न+आपादक+अप्रसिद्धिः। नवाऽऽपत्तिरशक्येत्याशंकते| => नवा+आपत्तिः+अशक्येति+आशंकते| नीलत्वादेरधिकस्य => नीलत्वादेः+अधिकस्य भानेपि => भाने+अपि इत्यादिन्यायादिति => इत्यादिन्यायात्+इति विरूपोपस्थित्यभावात्कथं शाब्दबोध => विरूपोपस्थित्यभावात्+कथम्+ शाब्दबोध विधेयघटकतयाऽखिलोद्देश्यघटकावगाहिनः => विधेयघटकतया+अखिल+उद्देश्यघटकावगाहिनः तदघटकमवगाहमानस्येत्यर्थः => तदघटकम्+अवगाहमानस्य+इत्यर्थः नियमतो भानादखिलेत्युक्तम् => नियमतः+ भानात्+अखिलेति+उक्तम् भानादखिलेत्युक्तम् => भानात्+अखिलेति+उक्तम् स्वीकारादिति => स्वीकारात्+इति उद्देश्यवाचकपदेनोद्देश्यस्याऽऽदाववगततया => उद्देश्यवाचकपदेन+उद्देश्यस्य+अऽदाववगततया तस्याऽज्ञातज्ञापकत्वरूपविधेयतया => तस्य+अज्ञातज्ञापकत्वरूपविधेयतया अधिकांशस्यैव => अधिक+अंशस्य+एव अतो घटो => अतः+ घटः+ घटो नीलघट => घटः+ नीलघट इत्यादावपि => इत्यादौ+अपि नीलभिन्नो घट => नीलभिन्नः+ घट चैवं नीलघटइत्यत्रापि => चैवम्+ नीलघटइत्यत्र+अपि नीलघटइत्यत्रापि => नीलघटइत्यत्र+अपि विधेयत्वमुचितम्, => विधेयत्वम्+उचितम्, नत्वाश्रयस्यापी"ति => नत्वाश्रयस्यापि+इति सर्वानुभवसिद्धाऽभेदाऽन्वयबोधस्यापलापप्रसंगात् => सर्वानुभवसिद्धा+अभेद+अन्वयबोधस्यापलापप्रसंगात् घटो नीलघट => घटः+ नीलघट क्षतिविरहादिति => क्षतिविरहात्+इति नीलस्यैव => नीलस्य+एव नवीनैरिति => नवीनैः+इति विशिष्टज्ञानं संशयनुनिवृत्तिश्च => विशिष्टज्ञानम्+ संशयनुनिवृत्तिः+च संशयनुनिवृत्तिश्च => संशयनुनिवृत्तिः+च घटो नीलघटो => घटः+ नीलघटः+ नीलघटो नवेति => नीलघटः+ नवेति संशयं प्रति => संशयम्+ प्रति नीलघटाभिन्नो घट => नीलघटाभिन्नः+ घट नीलाऽभिन्नोघट => नीलाः+अभिन्नः+घट असमानप्रकारत्वादतो विधेयांशेऽधिकावगाहिशाब्दबोधः => असमानप्रकारत्वात्+अतः+ विधेयांशे+अधिकावगाहिशाब्दबोधः विधेयांशेऽधिकावगाहिशाब्दबोधः => विधेयांशे+अधिकावगाहिशाब्दबोधः 12स्वीकारादिति12 => स्वीकारात्+इति घटोनीलघट => घटः+नीलघट घटत्वावच्छिन्नप्रकारताकत्वमपि => घटत्वावच्छिन्नप्रकारताकत्वम्+अपि प्रविष्टमित्यादिन्यायात् => प्रविष्टम्+इत्यादिन्यायात् तादृशसामग्र्याश्च => तादृशसामग्र्याः+च घटोघट => घटः+घट सत्वादभेदसंसर्गकघटत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितघटत्वावच्छिन्नविशेष्यताशालिशाब्दबोधापत्तिरिति => सत्वात्+अभेदसंसर्गकघटत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितघटत्वावच्छिन्नविशेष्यताशालिशाब्दबोधापत्तिः+इति कारणकूटस्यैव => कारणकूटस्य+एव कार्योत्पादिनियामकत्वमित्याशयेन => कार्योत्पादिनियामकत्वम्+इत्याशयेन अधिकावगाहिशाब्दबोधस्वीकर्तुभिर्नवीनैरधिकांशविषयतानियामिका => अधिकावगाहिशाब्दबोधस्वीकर्तुभिःनवीनैः+अधिकांशविषयतानियामिका घटोनीलघट => घटः+नीलघट नीलरूपविशिष्टो घटो => नीलरूपविशिष्टः+ घटः+ घटो विशेषणतया => घटः+ विशेषणतया घटपदं नीलघटान्वितस्वार्थं => घटपदम्+ नीलघटान्वितस्वार्थम्+ नीलघटान्वितस्वार्थं बोधयतु, => नीलघटान्वितस्वार्थम्+ बोधयतु, नीलघटाऽभेदसंसर्गवान् => नीलघट+अभेदसंसर्गवान् घटपदसमभिव्याहृतनीलघटपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानं तद् => घटपदसमभिव्याहृतनीलघटपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानम्+ तद् नास्तीत्याह => नास्ति+इति+आह घटाद्यं"शे => घटादि+अंशे तदभावादेव => तदभावात्+एव उक्तसामग्र्याभावादेव => उक्तसामग्र्याभावात्+एव घटत्वावच्छिन्नविशेष्यतानिरूपितघटत्वावच्छिन्नप्रकारताशालिशाब्दबोधं प्रति => घटत्वावच्छिन्नविशेष्यतानिरूपितघटत्वावच्छिन्नप्रकारताशालिशाब्दबोधम्+ प्रति नीलाद्युपस्थितेर्व्यभिचारितया => नीलादि+उपस्थितेः+व्यभिचारितया कारणत्वं न => कारणत्वम्+ न नीलोपस्थितिविरहेपि => नीलोपस्थितिविरहे+अपि घटोरक्तघट => घटः+रक्तघट वाक्यादुत्पत्तेः => वाक्यात्+उत्पत्तेः एवं रक्तोपस्थितिविरहेपि => एवम्+ रक्तोपस्थितिविरहे+अपि रक्तोपस्थितिविरहेपि => रक्तोपस्थितिविरहे+अपि नीलाद्युपस्थितिविरहस्यात्किंचित्करत्वाद् => नीलादि+उपस्थितिविरहस्यात्+किंचित्करत्वाद् घटो घट => घटः+ घट इतिवाक्याच्छाब्दबोधापत्तिरिति => इतिवाक्यात्+शाब्दबोधापत्तिः+इति चेन्न => चेत्+न शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति कश्चिदपि => कश्चित्+अपि प्रकारताशालिबोधं प्रत्येवेति => प्रकारताशालिबोधम्+ प्रत्येव+इति प्रत्येवेति => प्रत्येव+इति नीलाद्युपस्थितिघटितेति => नीलादि+उपस्थितिघटित+इति नीलाद्युपस्थिति => नीलादि+उपस्थिति कथं तादृशः => कथम्+ तादृशः नीलाद्युपस्थितेरवश्यापेक्षणीयत्वादिति => नीलादि+उपस्थितेः+अवश्यापेक्षणीयत्वात्+इति घटप्रकारकशाब्दबोधं प्रति => घटप्रकारकशाब्दबोधम्+ प्रति तादृशसम्बन्धेनाऽऽकाङ्क्षाज्ञानंकारणमिति => तादृशसम्बन्धेन+आकाङ्क्षाज्ञानम्+कारणम्+इति विशेष्यतावच्छेदकाऽनिवेश्प्रयुक्तलाधवानुरोधेन => विशेष्यतावच्छेदक+अनिवेशप्रयुक्तलाधवानुरोधेन कार्यकारणभावं स्वीकृत्याऽपत्तिं => कार्यकारणभावम्+ स्वीकृत्य+आपत्तिम्+ स्वीकृत्याऽपत्तिं पुनरापादयति => स्वीकृत्य+आपत्तिम्+ पुनः+आपादयति पुनरापादयति => पुनः+आपादयति तन्नेत्यपि => तत्+न+इत्यपि द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट घटप्रकारकशाब्दबोधो धर्मितावच्छेदकतासम्बन्धेन => घटप्रकारकशाब्दबोधः+ धर्मितावच्छेदकतासम्बन्धेन द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट वाक्यजन्याऽभेद => वाक्यजन्य+अभेद विशेष्यताशालिबोधविशेष्यकेच्छावानयमिति => विशेष्यताशालिबोधविशेष्यक+इच्छावान्+अयम्+इति तात्पर्यज्ञानं विशेष्यतावच्छेदकता => तात्पर्यज्ञानम्+ विशेष्यतावच्छेदकता एवं द्रव्यं => एवम्+ द्रव्यम्+ द्रव्यं घटत्वावच्छिन्नभेद => द्रव्यम्+ घटत्वावच्छिन्नभेद संसर्गवानिति => संसर्गवान्+इति योग्यताज्ञानं च => योग्यताज्ञानम्+ च प्रसिद्धस्याऽभेद => प्रसिद्धस्य+अभेद आपत्तिरित्याशयेनाह => आपत्तिः+इति+आशयेन+आह द्रव्यत्वादाविति => द्रव्यत्वादौ+इति द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट इत्यत्रेत्यादिः => इत्यत्र+इत्यादिः धर्मितावच्छेदकतासंसर्गेणेति12 => धर्मितावच्छेदकतासंसर्गेण+इति विशेष्यतावच्छेदकतासम्बन्धेनेत्यर्थः => विशेष्यतावच्छेदकतासम्बन्धेन+इत्यर्थः धर्मितासम्बन्धेनेत्येव => धर्मितासम्बन्धेन+इत्येव कथंनोक्तमिति => कथम्+न+उक्तम्+इति चेन्न => चेत्+न अपूर्वव्यक्तावपि => अपूर्वव्यक्तौ+अपि शाब्दबोधो जायते => शाब्दबोधः+ जायते ज्ञानादेरभावाद्वयतिरेकव्यभिचारः, => ज्ञानादेः+अभावात्+व्यतिरेकव्यभिचारः, द्रव्यंनीलमिति => द्रव्यम्+नीलम्+इति नीलो घट => नीलः+ घट वाक्याच्छाब्द => वाक्यात्+शाब्द बोधापत्तिश्च => बोधापत्तिः+च केवलघटत्वावच्छिन्नप्रकारकेत्यर्थः => केवलघटत्वावच्छिन्नप्रकारक+इत्यर्थः विधेयांशेऽधिकावगाहिशाब्दबोधस्वीकारपक्षे => विधेयांशे+अधिकावगाहिशाब्दबोधस्वीकारपक्षे इष्टत्वादाह => इष्टत्वात्+आह 12घटत्वादावापत्तिसंभवादिति => घटत्वादावापत्तिसंभवात्+इति आपत्तिश्चघटत्वं यदि => आपत्तिश्चघटत्वम्+ यदि तदाऽभेदसंसर्गकघटप्रकारकान्वयबोधवत्स्यादित्याकारिका => तदा+अभेदसंसर्गकघटप्रकारकान्वयबोधवत्स्यादित्याकारिका अत्राऽऽपाद्यः => अत्र+आपाद्यः आपाद्याव्याप्यापादकवत्तिनिश्चयोपि => आपाद्याव्याप्यापादकवत्तिनिश्चयः+अपि शुद्धघटत्वावच्छिन्नप्रकारकशाब्दबोधं प्रति => शुद्धघटत्वावच्छिन्नप्रकारकशाब्दबोधम्+ प्रति क्लुप्तेत्याशंकते => क्लुप्तेति+आशंकते नचेति => नच+इति शाब्दबोधापत्तिरिति => शाब्दबोधापत्तिः+इति आपादिकां सामग्रीं => आपादिकाम्+ सामग्रीम्+ सामग्रीं संवादयति => सामग्रीम्+ संवादयति इत्यनेनान्वयः => इत्यनेन+अन्वयः 12धर्मितावच्छेदकतासम्बन्धेनेति12 => धर्मितावच्छेदकतासम्बन्धेन+इति विलक्षणविषयतासम्बन्धेनेत्यर्थः => विलक्षणविषयतासम्बन्धेन+इत्यर्थः द्रव्यत्वेऽभेदसंसर्गकघटप्रकारकान्वयबोधोत्पत्तिनियामकेत्यर्थः => द्रव्यत्वे+अभेदसंसर्गकघटप्रकारकान्वयबोधोत्पत्तिनियामक+इत्यर्थः द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट विशेष्यकेच्छावानयमिति => विशेष्यक+इच्छावान्+अयम्+इति तात्पर्यज्ञानीयेच्छा => तात्पर्यज्ञानीय+इच्छा योग्यताज्ञानोक्ततात्पर्य => योग्यताज्ञान+उक्ततात्पर्य ज्ञानघटितैव => ज्ञानघटित+एव कथं तदुत्पादनियामकत्वमिति => कथम्+ तदुत्पादनियामकत्वम्+इति तदुत्पादनियामकत्वमिति => तदुत्पादनियामकत्वम्+इति चेन्न => चेत्+न तादृश्यास्तात्पर्यज्ञान => तादृश्याः+तात्पर्यज्ञान एवाऽऽपादकत्वादिति => एवाऽऽपादकत्वात्+इति चाऽभेद => च+अभेद द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट एवं तद्बोधकपदयोः => एवम्+ तद्बोधकपदयोः समभिव्याहारस्याऽऽकाङ्क्षात्वेन => समभिव्याहारस्य+आकाङ्क्षात्वेन द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट वाक्यजन्यस्याऽऽकाङ्क्षा => वाक्यजन्यस्य+आकाङ्क्षा एवं तदर्थान्वित => एवम्+ तदर्थान्वित द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट वाक्यं घटान्वितद्रव्यपरमिति => वाक्यम्+ घटान्वितद्रव्यपरम्+इति घटान्वितद्रव्यपरमिति => घटान्वितद्रव्यपरम्+इति घटो घट => घटः+ घट इतिज्ञानस्यापि => इतिज्ञानस्य+अपि एवं घटो => एवम्+घटः+ घट घट => इतिवाक्यज्ञानस्य+अपि आकाङ्क्षाज्ञानत्वम् एवं => एवम्+ घटः+ एवं घटो => घटः+ घट इति वाक्यं => वाक्यम्+ घटान्वितघटपदम्+इति वाक्यं => घटान्वितघटपदम्+इति घटान्वितघटपदमितितात्पर्यज्ञानस्यापि => तात्पर्यज्ञानस्य+अपि घटप्रकारकशाब्दबोधमुत्पादयेदिति => घटप्रकारकशाब्दबोधम्+उत्पादयेत्+इति घटप्रकारकशाब्दबोधमुत्पादयति => घटप्रकारकशाब्दबोधम्+उत्पादयति घटोघटइत्यत्र => घटः+घटइत्यत्र शाब्दबोधापत्तिमुद्धर्तुं शंकते => शाब्दबोधापत्तिम्+उद्धर्तुम्+ शंकते नचेति => नच+इति तादृशान्वयबोधोत्पत्तिप्रयोजिका => तादृश+अन्वयबोधोत्पत्तिप्रयोजिका घटप्रकारकाऽभेदान्वय => घटप्रकारका+अभेदान्वय द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकेत्यर्थः => द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यक+इत्यर्थः केवलघटप्रकारकाऽभेदसंसर्गकयोग्यताज्ञानादीनां व्यवच्छेदः => केवलघटप्रकारक+अभेदसंसर्गकयोग्यताज्ञानादीनाम्+ व्यवच्छेदः प्रमेयत्वावच्छिन्नविशेष्यकयोग्यताज्ञानादितो द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकशाब्दबोधापत्तेः => प्रमेयत्वावच्छिन्नविशेष्यकयोग्यताज्ञानादितः+ द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकशाब्दबोधापत्तेः योग्यताज्ञानाद्याभावान्न => योग्यताज्ञानादि+अभावात्+न घटो घट => घटः+ घट सप्तम्यर्थोऽवच्छेदकत्वं तस्योत्पत्तावन्यः => सप्तम्यर्थः+अवच्छेदकत्वम्+ तस्यः+त्पत्तावन्यः तस्योत्पत्तावन्यः => तस्यः+त्पत्तावन्यः प्रयोजिकेत्यर्थः => प्रयोजिक+इत्यर्थः। बोधाधिकरणद्रव्यत्वादेर्बोध => बोधाधिकरणद्रव्यत्वादेः+बोध निष्ठोत्पत्त्यवच्छेदकत्वम्,तदधिकणस्यैव => निष्ठोत्पत्त्यवच्छेदकत्वम्,तदधिकणस्य+एव तन्निष्ठधर्मावच्छेदकत्वात् => तत्+निष्ठधर्मावच्छेदकत्वात् कार्य-कारणतावच्छेदकसम्बन्धसमवायो न => कार्य-कारणतावच्छेदकसम्बन्धसमवायः+ न तदधिकरणस्यैव => तदधिकरणस्य+एव तन्निष्ठधर्मावच्छेदकत्वनियमात्12 => तत्+निष्ठधर्मावच्छेदकत्वनियमात् इतिवत्पर्वते => इतिवत्+पर्वते प्रयोजिकेतिग्रन्थोऽसंगतः, => प्रयोजिकेतिग्रन्थः+असंगतः, द्रव्यत्वादेस्तादृश => द्रव्यत्वादेः+तादृश बोधोत्पत्त्यनवच्छेदकत्वादिति => बोधोत्पत्त्यनवच्छेदकत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न तदधिकरणमित्यस्य => तदधिकरणम्+इत्यस्य साक्षात्परम्परासाधारणोयः => साक्षात्+परम्परासाधारणः+अयः तदधिकरणं विवक्षणीयम् => तदधिकरणम्+ विवक्षणीयम् कार्यतावच्छेदकसम्बन्धेनैव => कार्यतावच्छेदकसम्बन्धेन+एव कार्योत्पत्तिप्रयोजकत्वं स्यात्तदा => कार्योत्पत्तिप्रयोजकत्वम्+ स्यात्+तदा स्यात्तदा => स्यात्+तदा प्रत्यासत्यित्वेपि => प्रत्यासत्यित्वे+अपि द्रव्यस्योक्तशाब्दबोधानधिकरणत्वात् => द्रव्यस्य+उक्तशाब्दबोधानधिकरणत्वात् कार्यतावच्छेदककोटिप्रविष्टत्वेन => कार्यतावच्छेदककः+टिप्रविष्टत्वेन तत्सम्बन्धेन => तत्+सम्बन्धेन सत्वान्नानुपपत्तिदित्याशयवानाह => सत्वात्+न+अनुपपत्तिदित्याशयवान्+आह विरहेपीति => विरहेपि+इति सम्बन्धत्वाभावेपीत्यर्थः => सम्बन्धत्वाभावेपि+इत्यर्थः 2तत्कार्यतावच्छेदकधर्मघटकत्वादिति => तत्कार्यतावच्छेदकधर्मघटकत्वात्+इति द्रव्यपदजन्यद्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थिति-द्रव्यविशेष्यकयोग्यताज्ञानादिघटितसामग्रीकार्यतावच्छेदकीभूतद्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकाभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दत्वरूपधर्मघटकत्वादित्यर्थः => द्रव्यपदजन्यद्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थिति-द्रव्यविशेष्यकयोग्यताज्ञानादिघटितसामग्रीकार्यतावच्छेदकीभूतद्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकाभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दत्वरूपधर्मघटकत्वात्+इत्यर्थः एवं च => एवम्+ च शाब्दोत्पत्त्यवच्छेदकत्वं उक्तसामग्र्याश्च => शाब्दोत्पत्त्यवच्छेदकत्वम्+ उक्तसामग्र्याः+च उक्तसामग्र्याश्च => उक्तसामग्र्याः+च प्रयोजकत्वं तत्राऽव्याहतम् => प्रयोजकत्वम्+ तत्र+अव्याहतम् तत्राऽव्याहतम् => तत्र+अव्याहतम् इत्थं च => इत्थम्+ च घटत्वावच्छिन्नविशेष्यकाऽभेदसंसर्गकघटप्रकारकाऽऽपाद्याऽऽप्रसिद्ध्यानाऽऽपत्तिरिति => घटत्वावच्छिन्नविशेष्यक+अभेदसंसर्गकघटप्रकारकाऽऽपाद्याऽऽप्रसिद्ध्यान+आपत्तिः+इति 12तादृशसामग्र्याश्चेति12 => तादृशसामग्र्याश्च+इति इत्यनेन => इति+अनेन आपादकत्वं न => आपादकत्वम्+ न संभवतीत्यनेन => संभवति+इत्यनेन द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकयोग्यताज्ञानादिघटितसामग्र्याश्चेत्यर्थः => द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकयोग्यताज्ञानादिघटितसामग्र्याश्च+इत्यर्थः तादृशसामग्रीनिरूपितेत्यर्थः => तादृशसामग्रीनिरूपिते+इत्यर्थः तादृशबुद्धित्वरूपं यत्तादृशसामग्री => तादृशबुद्धित्वरूपम्+ यत्तादृशसामग्री कार्यतावच्छेदकं तदवच्छिन्नोत्पत्तेरेवेति => कार्यतावच्छेदकम्+ तदवच्छिन्नोत्पत्तेः+एव+इति तदवच्छिन्नोत्पत्तेरेवेति => तदवच्छिन्नोत्पत्तेः+एव+इति धर्मितावच्छेदकमनिवेश्य => धर्मितावच्छेदकम्+अनिवेश्य केवलाऽभेद => केवल+अभेद संभवतीति => संभवति+इति यद्धर्मावच्छिन्नं प्रति => यद्धर्मावच्छिन्नम्+ प्रति व्याप्तत्वं 12स => व्याप्तत्वम्+ स धर्मस्तत्सामग्र्याः => धर्मः+तत्+सामग्र्याः घटो घट => घटः+ घट शाब्दबोधमापादयितु => शाब्दबोधम्+आपादयितु प्रत्यासत्तिं दूषयित्वा => प्रत्यासत्तिम्+ दूषयित्वा शाब्दबोधमुप पादयति => शाब्दबोधम्+ उपपादयति 12योग्यताज्ञानस्येति12 => योग्यताज्ञानस्य+इति शाब्दबोधो निश्चयात्मकः--योग्यताज्ञानं => शाब्दबोधः+ निश्चयात्मकः--योग्यताज्ञानम्+ निश्चयात्मकः--योग्यताज्ञानं तु => निश्चयात्मकः--योग्यताज्ञानम्+ तु संशयनिश्चयसाधारणं कारणमिति => संशयनिश्चयसाधारणम्+ कारणम्+इति कारणमिति => कारणम्+इति धर्मितावच्छेदकं निवेश्येति => धर्मितावच्छेदकम्+ निवेश्येति अन्यथाऽभेदसंसर्गक => अन्यथ+अभेदसंसर्गक द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट योग्यताज्ञानात्प्रमेयविशेष्यक => योग्यताज्ञानात्+प्रमेयविशेष्यक 12अनन्तकारणताकल्पनमपेक्ष्येति12 => अनन्तकारणताकल्पनम्+अपेक्ष्येति द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट तादृशयोग्यताज्ञानं कारणम् => तादृशयोग्यताज्ञानम्+ कारणम् एवं प्रमेयो => एवम्+ प्रमेयः+ प्रमेयो घट => प्रमेयः+ घट तादृशयोग्यताज्ञानं कारणमितिरीत्या => तादृशयोग्यताज्ञानम्+ कारणम्+इतिरीत्या कारणमितिरीत्या => कारणम्+इतिरीत्या वच्छेदकानामानन्त्यादनन्त => वच्छेदकानामानन्त्यात्+अनन्त कारणताकल्पनमपेक्ष्येत्यर्थः => कारणताकल्पनम्+अपेक्ष्येति+अर्थः युक्तत्वादिति => युक्तत्वात्+इति विशेष्यतावच्छेदकधर्माणामनन्तत्वेपि => विशेष्यतावच्छेदकधर्माणाम्+अनन्तत्वेपि तेषां कार्यकारणतावच्छेदककोटावनिवेशेनैक => तेषाम्+ कार्यकारणतावच्छेदककोटौ+अनिवेशेन+एक कार्यकारणतावच्छेदककोटावनिवेशेनैक => कार्यकारणतावच्छेदककोटौ+अनिवेशेन+एक लाघवं बोध्यम् => लाघवम्+ बोध्यम् तत्प्रकारक => तत्+प्रकारक शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति तत्प्रकारक => तत्+प्रकारक योग्यताज्ञानान्मैत्रस्य => योग्यताज्ञानात्+मैत्रस्य नापत्तिः => न+आपत्तिः शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति घटप्रकारकयोग्यताज्ञानं कारणमित्युच्यते => घटप्रकारकयोग्यताज्ञानम्+ कारणम्+इति+उच्यते कारणमित्युच्यते => कारणम्+इति+उच्यते धर्मितावच्छेदकानामिव => धर्मितावच्छेदकानाम्+इव पुरुषाणामनन्तत्वेन => पुरुषाणाम्+अनन्तत्वेन लाघवमिति => लाघवम्+इति निश्चेतुं न => निश्चेतुम्+ न चैत्रोद्रव्यं- => चैत्रेद्रव्यम्+- द्रव्यमितिरीत्या => द्रव्यम्+इतिरीत्या एवं घटादिदशविशेष्यक => एवम्+ घटादिदशविशेष्यक घटत्वादिधर्माणां प्रवेश => घटत्वादिधर्माणांम्+ प्रवेश अतो दशैव => अतः+ दशैव लाघवं बोध्यम् => लाघवम्+ बोध्यम् इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् एकस्यैव => एकस्य+एव पुंसो यत्र => पुंसः+ यत्र पञ्चाशत्कार्यकारणभावाः => पञ्चाशत्+कार्यकारणभावाः एवं तद्धर्मावच्छिन्नविशेष्यत्वस्य => एवम्+ तद्धर्मावच्छिन्नविशेष्यत्वस्य तत्तद्धर्माणां तत्संम्बन्धस्य => तत्तद्धर्माणाम्+ तत्संम्बन्धस्य गौरवमिति => गौरवम्+इति द्रव्यं घटः, => द्रव्यम्+ घटः, प्रमेयो घट => प्रमेयः+ घट समूहालंबनयोग्यज्ञानं इदं => समूहालंबनयोग्यज्ञानम्+ इदम्+ इदं ज्ञानं => इदम्+ ज्ञानम्+ ज्ञानं घटाभाववति => ज्ञानम्+ घटाभाववति घटप्रकारकमित्यत्र => घटप्रकारकम्+इत्यत्र प्रामाण्यज्ञानास्कन्दितं तत्र => प्रामाण्यज्ञानास्कन्दितम्+ तत्र प्रमेयो घट => प्रमेयः+ घट प्रमेयत्वावच्छिन्नविशेष्यत्वघटिताऽप्रामाण्यज्ञानविरहान्नानुपपत्तिरिति => प्रमेयत्वावच्छिन्नविशेष्यत्वघटित+अप्रामाण्यज्ञानविरहात्+न+अनुपपत्तिः+इति चेन्न => चेत्+न शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति ज्ञानं कारणमिति => ज्ञानम्+ कारणम्+इति कारणमिति => कारणम्+इति नानुपपत्तिः => न+अनुपपत्तिः स्वं "योग्यता => स्वम्+ "योग्यता 'ज्ञानं | => 'ज्ञानम्+ | स्वाभाववत्वोभयसं | => स्वाभाववत्व+उभयसम्+ | स्वाभावश्च => स्वाभावः+च स्वनिष्ठविशेष्यतानिरूपितघटत्वावच्छिन्नप्रकारताकत्वनिष्ठप्रकारतानिरूपितघटाभाववन्निष्ठविशेष्यत्वनिष्ठविषयतानिरूपिताऽवच्छिन्नत्वसम्बन्धावच्छिन्नावच्छेदकतावत्सम्बन्धावच्छिन्नाप्रतियोगिताकः => स्वनिष्ठविशेष्यतानिरूपितघटत्वावच्छिन्नप्रकारताकत्वनिष्ठप्रकारतानिरूपितघटाभाववत्+निष्ठविशेष्यत्वनिष्ठविषयतानिरूपिता+अवच्छिन्नत्वसम्बन्धावच्छिन्न+अवच्छेदकतावत्+संम्बन्धावच्छिन्नाप्रतियोगिताकः प्रसिद्धचतुष्टयसं | => प्रसिद्धचतुष्टयसम्+ | इदं ज्ञानं => इदम्+ ज्ञानम्+ ज्ञानं घटाभाववति => ज्ञानम्+ घटाभाववति घटप्रकारकमित्यप्रामाण्यज्ञाने => घटप्रकारकम्+इत्यप्रामाण्यज्ञाने विशेष्यत्वं, => विशेष्यत्वम्+, द्रव्यत्वस्यान्वयः, => द्रव्यत्वस्य+अन्वयः, घटभाववतोपि => घटभाववतः+अपि तत्रान्वया, => तत्र+अन्वया, एतादृशावच्छेदकतासम्बन्धेनोक्ताऽप्रामाण्यज्ञानास्कन्दितयोग्यताज्ञानस्य => एतादृशावच्छेदकतासम्बन्धेन+उक्त+अप्रामाण्यज्ञानास्कन्दितयोग्यताज्ञानस्य द्रव्यत्वनिष्ठावच्छेदकतायां सत्वेन => द्रव्यत्वनिष्ठावच्छेदकतायाम्+ सत्वेन प्रमेयत्वनिष्ठावच्छेदकतायां तदभावसत्वान्नानुपपत्तिः => प्रमेयत्वनिष्ठावच्छेदकतायाम्+ तदभावसत्वात्+न+अनुपपत्तिः तदभावसत्वान्नानुपपत्तिः => तदभावसत्वात्+न+अनुपपत्तिः द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट इतिज्ञानं घटाभाववति => इतिज्ञानम्+ घटाभाववति घटप्रकारकमित्य => घटप्रकारकम्+इत्यप्रामाण्य योग्यताज्ञानाच्छाब्दापत्तिः, => योग्यताज्ञानात्+शाब्दापत्तिः, केवलान्वयित्वादिति => केवल+अन्वयित्वात्+इति तादृशाऽप्रामाण्य => तादृश+अप्रामाण्य ज्ञानभावायां स्वातन्त्र्येण => ज्ञानभावायाम्+ स्वातन्त्र्येण निवेशनीयत्वादिति => निवेशनीयत्वात्+इति इत्थं च => इत्थम्+ च घटत्वावच्छिन्नप्रकारकाऽभेदसंसर्गकयोग्यताज्ञानं द्रव्यत्वप्रमेयत्वादाविव => घटत्वावच्छिन्नप्रकारक+अभेदसंसर्गकयोग्यताज्ञानम्+ द्रव्यत्वप्रमेयत्वादौ+इव द्रव्यत्वप्रमेयत्वादाविव => द्रव्यत्वप्रमेयत्वादौ+इव घटत्वेऽप्यस्तीति => घटत्वे+अपि+अस्ति+इति घटो घट => घटः+ घट शाब्दापत्तिरित्याह => शाब्दापत्तिः+इति+आह 12घटत्वावच्छिन्नप्रकारकयोग्यताज्ञानबलादेवेति12 => घटत्वावच्छिन्नप्रकारकयोग्यताज्ञानबलात्+एवेति घटो घट => घटः+ घट योग्यताज्ञानबलादेवेत्यर्थः => योग्यताज्ञानबलात्+एवेर्थः द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट इत्यादेर्व्यवच्छेदः => इत्यादेः+व्यवच्छेदः घटत्वावच्छिन्नप्रकारकाऽभेदसंसर्गकयोग्यताज्ञानस्य => घटत्वावच्छिन्नप्रकारक+अभेदसंसर्गकयोग्यताज्ञानस्य तद्घटितसमुदायस्यापि => तद्घटितसमुदायस्य+अपि घटत्वावच्छिन्नप्रकारकाऽभेदसंसर्गकशाब्दबोधापादकत्वसंभवादिति => घटत्वावच्छिन्नप्रकारक+अभेदसंसर्गकशाब्दबोधापादकत्वसंभवात्+इति समवायेनैव => समवायेन+एव हेतुत्वं वाच्यम्, => हेतुत्वम्+ वाच्यम्, विशेष्यतासम्बन्धेनोपस्थितेः => विशेष्यतासम्बन्धेन+उपस्थितेः सत्वेपि => सत्वे+अपि कुत्राऽप्यसत्वात् => कुत्र+अपि+असत्वात् समवायेनात्मनि => समवायेन+आत्मनि सत्वेपि => सत्वे+अपि तद्विरहादुपस्थितेः => तद्विरहात्+उपस्थितेः कारणत्वमेव => कारणत्वम्+एव संभवतीत्याशंकते => संभवति+इति+आशंकते पदादनुपस्थितत्वेपीति12 => पदादनुपस्थितत्वेपि+इति द्रव्यपदजन्यद्रव्यत्वावच्छिन्नविषयकोपस्थितेरभावेपीत्यर्थः => द्रव्यपदजन्यद्रव्यत्वावच्छिन्नविषयकोपस्थितेः+अभावेपि+इत्यर्थः द्रव्यत्वादावसत्वेन => द्रव्यत्वादौ+असत्वेन प्रत्यासन्नेति => प्रत्यासत्+न+इति शाब्दबोधो द्रव्यपदजन्य => शाब्दबोधः+ द्रव्यपदजन्य द्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थितिं विना => द्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थितिम्+ विना नोत्पद्यते => न+उत्पद्यते सहकारित्वमिति => सहकारित्वम्+इति कारणत्वं तदुपस्थितियोग्यताज्ञानयोः => कारणत्वम्+ तदुस्थितियोग्यताज्ञानयोः सहकारित्वमिति => सहकारित्वम्+इति कारणत्वं न => कारणत्वम्+ न सत्वात्तत्र => सत्वात्+तत्र द्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थितेर्व्यभिचारः => द्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थितेः+व्यभिचारः एवं द्रव्यत्वे => एवम्+ द्रव्यत्वे प्रमेयत्वावच्छिन्नोपस्थितेर्व्यभिचारः => प्रमेयत्वावच्छिन्नोपस्थितेः+व्यभिचारः तं दर्शयति => तम्+ दर्शयति समवायेनैवेत्यर्थः => समवायेन+एवेति+अर्थः हेतुभूतप्रमेयपदजन्येत्यर्थः => हेतुभूतप्रमेयपदजन्येति+अर्थः द्रव्यपदजन्येत्यर्थः => द्रव्यपदजन्येति+अर्थः 12अकिञ्चित्करत्वादिति12 => अकिञ्चित्करत्वात्+इति व्यभिचारित्वादिति => व्यभिचारित्वात्+इति धर्मितावच्छेदकताप्रत्यासत्त्याऽभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दाधिकरणे => धर्मितावच्छेदकताप्रत्यासत्त्या+अभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दाधिकरणे एवं => एवम्+तादृशशाब्दाधिकरणे द्रव्यत्वे प्रमेयत्वावच्छिन्नोपस्थितेर्व्यभिचारोबोध्यः => प्रमेयत्वावच्छिन्नोपस्थितेः+ व्यभिचारः+बोध्यः प्रमेयत्वावच्छिन्नोपस्थितेर्व्यभिचारोबोध्यः => व्यभिचारः+बोध्यः कार्यकारणभावो न => कार्यकारणभावः+ न विषयनिष्ठप्रत्यासत्यैवोपस्थितेरपि => विषयनिष्ठप्रत्यासत्यैव+उपस्थितेः+अपि कार्यकारणभावं समर्थयति => कार्यकारणभावम्+ समर्थयति 12हेतुत्वोपगमादिति12 => हेतुत्वोपगमात्+इति शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति प्रकारतासम्बन्धेनोपस्थितिः => प्रकारतासम्बन्धेन+उपस्थितिः कारणमिति => कारणम्+इति अपेक्षितत्वमाह => अपेक्षितत्वम्+आह सम्बन्धेनेति => सम्बन्धेन+इति धर्मितावच्छेदकतासम्बन्धेनेत्यर्थः => धर्मितावच्छेदकतासम्बन्धेन+इत्यर्थः यद्धर्मावच्छिन्नकार्यं प्रति => यद्धर्मावच्छिन्नकार्यम्+ प्रति शाब्दं प्रति => शाब्दम्+ प्रति व्याप्तीभूताऽभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दत्वावच्छिन्नकार्योत्पत्तौ => व्याप्तीभूत+अभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दत्वावच्छिन्नकार्योत्पत्तौ पदजन्यपदार्थोपस्थित्यसत्वे => पदजन्यपदार्थोपस्थिति+असत्वे सम्बन्धेनाऽभेदसंसर्गक => सम्बन्धेन+अभेदसंसर्गक प्रकारतासम्बन्धेनोपस्थितिविरहे => प्रकारतासम्बन्धेन+उपस्थितिविरहे धर्मितावच्छेदकतासम्बन्धेनापि => धर्मितावच्छेदकतासम्बन्धेन+अपि शाब्दबोधाऽसंभवादिति => शाब्दबोध+असंभवात्+इति (1)-(वि-2)-यद्धर्मं प्रति => (1)-(वि-2)-यद्धर्मम्+ प्रति सम्बन्धेनेत्याद्युक्तिः => सम्बन्धेन+इत्यादि+उक्क्तिः चात्र => च+अत्र तद्धर्मावच्छिन्नकार्यसमानाधिकरणात्यन्ताभावाऽप्रतियोगित्वम् => तद्धर्मावच्छिन्नकार्यसमानाधिकरणात्यन्ताभाव+अप्रतियोगित्वम् व्यापकत्वमत्र => व्यापकत्वम्+अत्र तदघटितं वा => तदघटितम्+ वा संयोगं प्रति => संयोगम्+ प्रति विभागस्यापि => विभागस्य+अपि संयोगोत्पत्तौ => संयः+गः+त्पत्तौ सत्वात्तस्यापि => सत्वात्+तस्य+अपि व्यापकत्वानुपपत्तेरिति => व्यापकत्वानुपपत्तेः+इति प्रकारतासम्बन्धेनोपस्थितेश्च => प्रकारतासम्बन्धेन+उपस्थितेः+च द्रव्यमित्यादावपि => द्रव्यम्+इत्यादौ+अपि धर्मितावच्छेदकतासम्बन्धेनाऽभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दाबोधापत्तिः => धर्मितावच्छेदकतासम्बन्धेन+अभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दाबोधापत्तिः पदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाविरहान्नापत्तिरिति => पदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाविरहात्+न+आपत्तिः+इति प्रमेयो घट => प्रमेयः+ घट उक्ताऽऽकाङ्क्षाविरहेपि => उक्त+आकाङ्क्षाविरहेपि तादृशाऽऽकाङ्क्षाज्ञान => तादृश+आकाङ्क्षाज्ञान शाब्दाबोधेऽकिञ्चित्करत्वादिति => शाब्दाबोधेऽकिञ्चित्करत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न कार्यतावच्छेदकं द्रव्यत्वावच्छिन्न => कार्यतावच्छेदकम्+ द्रव्यत्वावच्छिन्न विशेष्यताकशाब्दत्वं, => विशेष्यताकशाब्दत्वम्+, एवं च => एवम्+ च निरुक्ताऽऽकाङ्क्षाज्ञानविरहान्नापत्तिः => निरुक्त+आकाङ्क्षाज्ञानविरहात्+न+आपत्तिः द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट विशेष्यकेच्छावानयमिति => विशेष्यक+इच्छावान्+अयम्+इति तात्पर्यज्ञानमपि => तात्पर्यज्ञानम्+अपि निरूपिताऽवच्छिन्नत्व => निरूपिता+अवच्छिन्नत्व अत्रेदं बोध्यम् => अत्र+इदम्+ बोध्यम् तात्पर्यज्ञानानां विषयनिष्ठप्रत्यासत्त्या => तात्पर्यज्ञानानाम्+ विषयनिष्ठप्रत्यासत्त्या कार्यकारणभावो विषयनिष्ठप्रत्यासत्त्या => कार्यकारणभावः+ विषयनिष्ठप्रत्यासत्त्या संभवतीति => संभवति+इति स्वजनकज्ञानीयवृत्तिनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकतासम्बन्धेनैवोपस्थितेर्हेतुताऽस्तु => स्वजनकज्ञानीयवृत्तिनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकतासम्बन्धेन+एव+उपस्थितेः+हेतुता+अस्तु किं प्रकारतानिवेशेनेति => किम्+ प्रकारतानिवेशेन+इति प्रकारतानिवेशेनेति => प्रकारतानिवेशेन+इति चेन्न => चेत्+न द्रव्यं द्रव्यपद => द्रव्यम्+ द्रव्यपद शक्यं प्रमेयं => शक्यम्+ प्रमेयम्+ प्रमेयं प्रमेयपदशक्यमिति => प्रमेयम्+ प्रमेयपदशक्यम्+इति प्रमेयपदशक्यमिति => प्रमेयपदशक्यम्+इति समूहालंबनज्ञानं प्रमेयत्वावच्छिन्ने => समूहालंबनज्ञानम्+ प्रमेयत्वावच्छिन्ने विषयकोपस्थितेर्निरुक्त => विषयकोपस्थितेः+निरुक्त सत्वात्प्रमेयत्वेपि => सत्वात्+प्रमेयत्वेपि शाब्दापत्तिरतः => शाब्दापत्तिः+अतः चोक्तधर्मितावच्छेदकताविशिष्टप्रकारताया => च+उक्तधर्मितावच्छेदकताविशिष्टप्रकारताया सत्वान्नापत्तिः => सत्वात्+न+आपत्तिः यत्तु => यत्+तु प्रकारतायां तादृशावच्छेदकतावै => प्रकारतायाम्+ तादृशावच्छेदकतावै. सम्बन्धावच्छिन्नत्व-स्वानवच्छेदकानवच्छिन्नत्व-स्ववृत्तित्वैतच्चतुयसं | => सम्बन्धावच्छिन्नत्व-स्वानवच्छेदकानवच्छिन्नत्व-स्ववृत्तित्वैतत्+चतुभयसम्+ | स्ववृत्तित्वं न => स्ववृत्तित्वम्+ न द्रव्यं द्रव्यपदजन्यं => द्रव्यम्+द्रव्यपदजन्यम्+ घटः+च द्रव्यपदजन्यं => घटः+च द्रव्यसम्बन्धीति समूहालंबनं => समूहालंबनम्+ ततः ततःप्रतिबन्धकवशाद्द्रव्यविषयकोपस्थितिर्नजाता => प्रतिबन्धकवशाद्द्रव्यविषयकोपस्थितिः+नजाता उद्बोधकादुपस्थित => उद्बोधकात्+उपस्थित द्रव्यत्वनिष्ठप्रकारतायां सत्वादतो => द्रव्यत्वनिष्ठप्रकारतायाम्+ सत्वादतः+ सत्वादतो द्वितीयसम्बन्धनिवेशः => सत्वादतः+ द्वितीयसम्बन्धनिवेशः घटो घटपदशक्य => घटः+ घटपदशक्य प्रमेयवान्प्रमेयपदशक्य => प्रमेयवान्+प्रमेयपदशक्य वृत्तिज्ञानात्प्रमेय => वृत्तिज्ञानात्+प्रमेय घटोपस्थितिस्तत्र => घटोपस्थितिः+तत्र तन्न => तत्+न द्रव्यं द्रव्यपद => द्रव्यम्+ द्रव्यपद शक्यमिति => शक्यम्+इति द्रव्योपस्थितिस्तत्र => द्रव्योपस्थितिः+तत्र शाब्दापत्तिदुर्वारैवेति => शाब्दापत्तिदुर्वार+एवेति अत्रेदं बोध्यम् => अत्र+इदम्+ बोध्यम् घटो घटपदशक्यः => घटः+ घटपदशक्यः घटपदं घटे => घटपदम्+ घटे घटपदं पटसम्बन्धिशक्तमित्यादि => घटपदम्+ पटसम्बन्धिशक्तम्+इत्यादि पटसम्बन्धिशक्तमित्यादि => पटसम्बन्धिशक्तम्+इत्यादि प्रकारताऽन्यतमसम्बन्धेनोपस्थितेः => प्रकारता+अन्यतमसम्बन्धेन+उपस्थितेः प्रकारतासम्बन्धेनोपस्थितेः => प्रकारतासम्बन्धेन+उपस्थितेः दोषमाह => दोषम्+आह प्रमेयं प्रमेयपद => प्रमेयम्+ प्रमेयपद शक्यमिति => शक्यम्+इति वृत्तिज्ञानजन्येत्यर्थः => वृत्तिज्ञानजन्येति+अर्थः भानमिति => भानम्+इति द्रव्यं प्रमेयं => द्रव्यम्+ प्रमेयम्+ प्रमेयं चेति => प्रमेयम्+ चेति नोपस्थितिरित्यर्थः => न+उपस्थितिः+इत्यर्थः नोपस्थितेः => न+उपस्थितेः सत्वात्तत्र => सत्वात्+तत्र सम्बन्धेनाऽभेद => सम्बन्धेन+अभेद शाब्दापत्तिवारणायेत्यर्थः => शाब्दापत्तिवारणायेति+अर्थः तथाचोद्बोधकान्तर => तथाच+उद्बोधकान्तर विषयकोपस्थितेर्द्रव्यत्वा => विषयकोपस्थितेः+द्रव्यत्वा वच्छिन्नविशेष्यकं यद् => वच्छिन्नविशेष्यकम्+ यद् वृत्तिज्ञानं "द्रव्यं => वृत्तिज्ञानम्+ "द्रव्यम्+ "द्रव्यं द्रव्यपद => "द्रव्यम्+ द्रव्यपद शक्यमित्याकारकं" => शक्यम्+इत्याकारकम्+" तज्जन्यत्वाभावान्नापत्तिः => तज्जन्यत्वाभावात्+न+आपत्तिः द्रव्यत्व-प्रमेयत्वादिधर्माणां कार्यकारणतावच्छेदककोटौ => द्रव्यत्व-प्रमेयत्वादिधर्माणाम्+ कार्यकारणतावच्छेदककोटौ हेतुताकल्पनमयुक्तमिति => हेतुताकल्पनम्+अयुक्तम्+इति शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति हेतुत्वकल्पनमयुक्तमित्यर्थः => हेतुत्वकल्पनम्+अयुक्तम्+इत्यर्थः पुरुषभेदेनेति| => पुरुषभेदेन+इति| शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति चैत्रीयोपस्थितेः => चैत्रीय+उपस्थितेः तत्पुरुषीयत्वं निवेश्यमिति => तत्पुरुषीयत्वम्+ निवेश्यम्+इति निवेश्यमिति => निवेश्यम्+इति द्रव्यत्वावच्छिन्नधर्मिकयोग्यताज्ञानादिरूपसामग्र्यभावान्न => द्रव्यत्वावच्छिन्नधर्मिकयोग्यताज्ञानादिरूपसामग्र्यभावात्+न घटोघट => घटः+घट शाब्दबोधापत्तिरिति => शाब्दबोधापत्तिः+इति शंकितुराशयः => शंकितुः+आशयः कार्यतावच्छेदककोटावव्यवहितोत्तरत्वनिवेशस्यावश्यकतया => कार्यतावच्छेदककोटौ+अव्यवहितोत्तरत्वनिवेशस्यावश्यकतया कस्यापि => कस्य+अपि कार्यतावच्छेदकस्याभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दाबोधत्वाऽव्यापकतयाऽसमनियततया => कार्यतावच्छेदकस्याभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दाबोधत्व+अव्यापकतय+असमनियततया चाऽनपेक्षणत्पदादनुपस्थितत्वेपि => च+अनपेक्षणत्+पदत्+अनुपस्थितत्वेपि शाब्दबोधापत्तिदुर्वारैवेति => शाब्दबोधापत्तिदुर्वार+एवेति अपेक्षणादुक्तस्थले => अपेक्षणात्+उक्तस्थले विरहादिति => विरहात्+इति तज्जनकत्वं तदव्यवहितपूर्ववृत्तित्वमात्रम्, => तज्जनकत्वम्+ तदव्यवहितपूर्ववृत्तित्वमात्रम्, उपस्थित्यव्यवहितपूर्ववर्त्तियत्प्रमेयं प्रमेयपदशक्यमितिवृत्तिज्ञानं => उपस्थित्यव्यवहितपूर्ववर्त्तियत्+प्रमेयम्+ प्रमेयपदशक्यम्+इतिवृत्तिज्ञानम्+ प्रमेयपदशक्यमितिवृत्तिज्ञानं तदीयवृत्तिनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकता => प्रमेयपदशक्यम्+इतिवृत्तिज्ञानम्+ तदीयवृत्तिनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकता अयं च => अयम्+ च प्रमेयपदजन्योपस्थितीयप्रकारतायां नतूद्बोधकान्तरजन्यद्रव्योपस्थितीयद्रव्यत्वनिष्ठप्रकारतायां, => प्रमेयपदजन्योपस्थितीयप्रकारतायाम्+ नतु+उद्बोधकान्तरजन्यद्रव्योपस्थितीयद्रव्यत्वनिष्ठप्रकारतायाम्+, नतूद्बोधकान्तरजन्यद्रव्योपस्थितीयद्रव्यत्वनिष्ठप्रकारतायां, => नतु+उद्बोधकान्तरजन्यद्रव्योपस्थितीयद्रव्यत्वनिष्ठप्रकारतायाम्+, प्रकारतायां तादृशधर्मितावच्छेदकतावै => प्रकारतायाम्+ तादृशधर्मितावच्छेदकतावै स्वप्रयोज्यत्वसं | => स्वप्रयोज्यत्वसम्+ | स्वजनकज्ञानीयवृत्तिनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकताविशिष्टप्रकारतासम्बन्धेनोपस्थितेः => स्वजनकज्ञानीयवृत्तिनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकताविशिष्टप्रकारतासम्बन्धेन+उपस्थितेः व्यभिचारमाशंकते => व्यभिचारम+आशंकते पदार्थेपीति| => पदार्थेपि+इति| द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट अभावादिति| => अभावात्+इति| सत्वादिति => सत्वात्+इति स्वजनकज्ञानीयवृत्तिनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकताविशिष्टत्वेनैव => स्वजनकज्ञानीयवृत्तिनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकताविशिष्टत्वेन+एव प्रकारतानिवेशोस्तु => प्रकारतानिवेशः+अस्तु चान्यतरान्तर्गतद्वितीयसम्बन्धसत्वान्न => चान्यतरान्तर्गतद्वितीयसम्बन्धसत्वात्+न यो विचारः => यः+ विचारः व्यभिचारो वारणीय => व्यभिचारः+ वारणीय रीतिश्च => रीतिः+च धूमलिंगकवह्निविधेयकानुमितिं प्रति => धूमलिंगकवह्निविधेयकानुमितिम्+ प्रति प्रामाण्यज्ञानं ततो => प्रामाण्यज्ञानम्+ ततः+ ततो वह्निव्याप्यवत्ता => ततः+ वह्निव्याप्यवत्ता ततो वह्निव्याप्याऽऽलोकवद्द्रव्यमिति => ततः+ वह्निव्याप्य+आलोकवद्द्रव्यम्+इति वह्निव्याप्याऽऽलोकवद्द्रव्यमिति => वह्निव्याप्य+आलोकवद्द्रव्यम्+इति ज्ञाननाशश्च => ज्ञाननाशः+च ततो वह्निमान्पर्वतः => ततः+ वह्निमान्+पर्वतः वह्निमान्पर्वतः => वह्निमान्+पर्वतः द्रव्यंवह्निमदिति => द्रव्यम्+वह्निमत्+इति समूहालंबनानुमितिः => समूहालंबन+अनुमितिः समूहालंबनानुमित्यधिकरणे => समूहालंबनानुम्+इत्यधिकरणे कार्यतावच्छेदकतासम्बन्धोदर्शितः => कार्यतावच्छेदकतासम्बन्धः+दर्शितः तद्वत्प्रकृतेपि => तद्वत्+प्रकृतेपि स्वजनकज्ञानीयवृत्तिनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकताविशिष्टप्रकारताकार्यतावच्छेदकतासम्बन्धस्तथाच => स्वजनकज्ञानीयवृत्तिनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकताविशिष्टप्रकारताकार्यतावच्छेदकतासम्बन्धः+तथाच नोक्तव्यभिचार => न+उक्तव्यभिचार (वि-2)सत्वात्तत्र => (वि-2)सत्वात्+तत्र प्रकारतासम्बन्धेनशाब्दबोधानुत्पत्तेरन्वयव्यभिचारात् => प्रकारतासम्बन्धेनशाब्दबोधानुत्पत्तेः+अन्वयव्यभिचारात् कार्यतावच्छेदकतासम्बन्धत्वेऽन्वयव्यभिचारणेपि => कार्यतावच्छेदकतासम्बन्धत्वे+अन्वयव्यभिचारणेपि शाब्दबोधोत्पत्तेस्तत्र => शाब्दबोधोत्पत्तेः+तत्र इत्थं च => इत्थम्+ च विषयतानिवेशेपि => विषयतानिवेशे+अपि द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट संसर्गेणोपस्थितेर्मुख्य => संसर्गेणोपस्थितेः+मुख्य कार्यतावच्छेदककोटावेव => कार्यतावच्छेदककोटौ+एव विषयतायां संसर्गताभिन्नत्वं => विषयतायाम्+ संसर्गताभिन्नत्वम्+ संसर्गताभिन्नत्वं निवेशनीयमिति => संसर्गताभिन्नत्वम्+ निवेशनीयम्+इति निवेशनीयमिति => निवेशनीयम्+इति शक्तिग्रहाऽविषयस्यापूर्वव्यक्तेरपि => शक्तिग्रह+अविषयस्यापूर्वव्यक्तेः+अपि तच्छब्दान्नीलघटयोः => तत्+शब्दात्+नीलघटयोः तादृशप्रकारतासम्बन्धेनोपस्थितेश्च => तादृशप्रकारतासम्बन्धेन+उपस्थितेः+च विरहान्न => विरहात्+न आकाङ्क्षायाअप्रयोजकत्वादिति => आकाङ्क्षायाअप्रयोजकत्वात्+इति तेन्न => चेत्+न यद्विषयतयोर्न => यद्विषयतयोः+न भावापन्नयोस्तयोराकाङ्क्षा => भावापन्नयोः+तयोः+आकाङ्क्षा चाऽऽकाङ्क्षाज्ञानरूपकारणविरहान्नापत्तिरिति => चाऽऽकाङ्क्षाज्ञानरूपकारणविरहात्+न+आपत्तिः+इति अयमत्रसंग्रहः => अयम्+अत्रसंग्रहः घटप्रकारकशाब्दबोधं प्रति => घटप्रकारकशाब्दबोधम्+ प्रति द्रव्यत्वावच्छिन्नविषयकशाब्दबोधं प्रति => द्रव्यत्वावच्छिन्नविषयकशाब्दबोधम्+ प्रति द्रव्यपदवृत्तिज्ञानजन्योपस्थितिं विनापि => द्रव्यपदवृत्तिज्ञानजन्योपस्थितिम्+ विनापि प्रमेयपदवृत्तिज्ञानजन्यप्रमेयोपस्थितितो यथा => प्रमेयपदवृत्तिज्ञानजन्यप्रमेयोपस्थितितः+ यथा घटप्रकारकयोग्यताज्ञानबलात्तत्र => घटप्रकारकयोग्यताज्ञानबलात्+तत्र शाब्दबोधो भवति => शाब्दबोधः+ भवति तादृशयोग्यताज्ञानबलात्कथं न => तादृशयोग्यताज्ञानबलात्+कथम्+ न घटप्रकारकशाब्दबोधो जायते => घटप्रकारकशाब्दबोधः+ जायते द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकोपस्थितिरूपकारणविरहान्न => द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकोपस्थितिरूपकारणविरहात्+न तादृशोपस्थितेर्द्रव्यत्वे => तादृशोपस्थितेः+द्रव्यत्वे तादृशोपस्थितिविरहस्याकिञ्चित्करत्वात् => तादृशोपस्थितिविरहस्य+अकिञ्चित्करत्वात् द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकशाब्दबोधं प्रति => द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकशाब्दबोधम्+ प्रति कारणमिति => कारणम्+इति तदानीं द्रव्यपदवृत्तिज्ञानजन्यद्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थितिविरहान्न => तदानीम्+ द्रव्यपदवृत्तिज्ञानजन्यद्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थितिविरहात्+न द्रव्यपदवृत्तिज्ञानजन्यद्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थितिविरहान्न => द्रव्यपदवृत्तिज्ञानजन्यद्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थितिविरहात्+न एवं चैकपुरुषस्य => एवम्+ च+एकपुरुषस्य चैकपुरुषस्य => च+एकपुरुषस्य विषयकशाब्दबोधं प्रति => विषयकशाब्दबोधम्+ प्रति कारणत्वं वाच्यमिति => कारणत्वम्+ वाच्यम्+इति वाच्यमिति => वाच्यम्+इति शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति कारणत्वं => कारणत्वम्+ एवं द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यक--घटप्रकारकशाब्दबोधं => एवम्+ द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यक--घटप्रकारकशाब्दबोधम्+ द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यक--घटप्रकारकशाब्दबोधं प्रति => द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यक--घटप्रकारकशाब्दबोधम्+ प्रति योग्यताज्ञानस्यापि => योग्यताज्ञानस्य+अपि समवायेनैव => समवायेन+एव हेतुत्वं वक्तव्यम्, => हेतुत्वम्+ वक्तव्यम्, द्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थितिं विना => द्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थितिम्+ विना एवं च => एवम्+ च घटो इत्यत्र => घटः+ इत्यत्र हेतुत्वाकल्पनेनैव => हेतुत्वाकल्पनेन+एव तादृशशाब्दबोधं प्रति => तादृशशाब्दबोधम्+ प्रति धर्मितावच्छेदकानां बाहुल्येन => धर्मितावच्छेदकानाम्+ बाहुल्येन घटप्रकारकशाब्दबोधं प्रति => घटप्रकारकशाब्दबोधम्+ प्रति पदार्थोपस्थितेश्च => पदार्थोपस्थितेः+च तत्पुरुषीयद्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकशाब्दबोधं प्रति => तत्पुरुषीयद्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकशाब्दबोधम्+ प्रति कार्यकारणभावो न => कार्यकारणभावः+ न तद्भेदापत्तेः => तत्+भेदापत्तेः एवमेव => एवम्+एव द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकशाब्दबोधं प्रति => द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकशाब्दबोधम्+ प्रति लाघवाद्धेतुत्वे => लाघवात्+हेतुत्वे हेतुत्वमावश्यकम् => हेतुत्वम्+आवश्यकम् द्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थितिं विना => द्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थितिम्+ विना ज्ञानबलाच्छाब्दबोध => ज्ञानबलात्+शाब्दबोध संभवादिति => संभवात्+इति घटप्रकारकशाब्दबोधं प्रति => घटप्रकारकशाब्दबोधम्+ प्रति पुरुषास्तद्भेदेन => पुरुषाः+तत्+भेदेन एवं एकघटस्थलेपि => एवम्+ एकघटस्थलेपि एवं द्रव्यत्वा => एवम्+ द्रव्यत्वा वच्छिन्नोपस्थितेर्हेतुतायामपि => वच्छिन्नोपस्थितेः+हेतुतायाम्+अपि कार्यकारणभावानन्त्यमिति => कार्यकारणभावानन्त्यम्+इति गौरवमतोधर्मिता => गौरवमतः+धर्मिता लाघवमिति => लाघवम्+इति एवमपि => एवम्+अपि धर्मितावच्छेदकानां बाहुल्येन => धर्मितावच्छेदकानाम्+ बाहुल्येन तद्भेदात्कार्य => तत्+भेदात्+कार्य अत्रोच्यते => अत्र+उच्यते शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति सामान्यतो द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यक => सामान्यतः+ द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यक पदवृत्तिज्ञानजन्योपस्थितेर्हेतुत्वे => पदवृत्तिज्ञानजन्योपस्थितेः+हेतुत्वे द्रव्यं घटपदशक्यमिति => द्रव्यम्+ घटपदशक्यम्+इति घटपदशक्यमिति => घटपदशक्यम्+इति द्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थितिर्वर्तते => द्रव्यत्वावच्छिन्नोपस्थितिः+वर्तते शाब्दापत्तिर्दुर्वारैवेति => शाब्दापत्तिः+दुर्वार+एवेति एवं च => एवम्+ च द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट इत्यानुपूर्वीज्ञानत्वेनापि => इत्यानुपूर्वीज्ञानत्वेन+अपि कारणत्वान्तरं वाच्यमिति => कारणत्वान्तरम्+ वाच्यम्+इति वाच्यमिति => वाच्यम्+इति अन्यपदघटीताऽऽकांक्षाज्ञानाभ्यां शाब्दबोधापत्तिः => अन्यपदघटीत+आकांक्षाज्ञानाभ्याम्+ शाब्दबोधापत्तिः एवं च => एवम्+ च पुरुषास्तद्भेदेन => पुरुषाः+तत्+भेदेन वच्छेदकं निवेश्य => वच्छेदकम्+ निवेश्य विशेष्यतावच्छेदकतासम्बन्धेनाऽभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दबोधस्य => विशेष्यतावच्छेदकतासम्बन्धेन+अभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दबोधस्य प्रत्यक्षात्मकघटप्रकारकयोग्यताज्ञानमादायापत्तिरबाधितैव => प्रत्यक्ष+आत्मकघटप्रकारकयोग्यताज्ञानम्+आदायापत्तिः+अबाधित+एव घटप्रकारकशाब्दबोधं प्रति => घटप्रकारकशाब्दबोधम्+ प्रति द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट समवायेनैव, => समवायेन+एव, अर्थाऽघटिततया => अर्था+अघटिततया एवं च => एवम्+ च द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट प्रमेयो घट => प्रमेयः+ घट इत्यानुपूर्वीज्ञानस्यापि => इत्यानुपूर्वीज्ञानस्य+अपि तादृशाऽऽकाङ्क्षाज्ञानदपि => तादृशाऽऽकाङ्क्षाज्ञानत्+अपि चाभेद => च+अभेद द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट इत्याकाङ्क्षाज्ञानं विनापि => इत्याकाङ्क्षाज्ञानम्+ विनापि प्रमेयो घट => प्रमेयः+ घट घटप्रकारकशाब्दबोधो जायते, => घटप्रकारकशाब्दबोधः+ जायते, द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट इत्याकाङ्क्षाज्ञानं विनापि => इत्याकाङ्क्षाज्ञानम्+ विनापि कथं न => कथम्+ न अतो द्रव्यत्वधर्मितावच्छेदकाभेद => अतः+ द्रव्यत्वधर्मितावच्छेदकाभेद शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति योग्यताज्ञानत्वेनैका => योग्यताज्ञानत्वेन+एका द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट परस्परं सहकारिता => परस्परम्+ सहकारिता एवं प्रमेयत्वधर्मितावच्छेदकाऽभेद => एवम्+ प्रमेयत्वधर्मितावच्छेदक+अभेद प्रमेयत्वधर्मितावच्छेदकाऽभेद => प्रमेयत्वधर्मितावच्छेदक+अभेद शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति प्रमेयो घट => प्रमेयः+ घट परस्परं सहकारिता => परस्परम्+ सहकारिता एवं च => एवम्+ च शाब्दबोधस्याऽप्रसिद्ध्याऽऽकाङ्क्षाज्ञानयोग्यता => शाब्दबोधस्य+अप्रसिद्ध्या+आकाङ्क्षाज्ञानयोग्यता ज्ञानयोस्तत्र => ज्ञानयोः+तत्र कारणत्वानभ्युपगमान्न => कारणत्वानभ्युपगमात्+न संभवतीति => संभवति+इति शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति कारणतायां जन्यतासम्बन्धेनाऽव्यवहितोत्तरत्वसम्बन्धेनाऽवच्छेदकत्वमेवेति => कारणतायाम्+ जन्यतासम्बन्धेन+अव्यवहितोत्तरत्वसम्बन्धेन+अवच्छेदकत्वम्+एवेति जन्यतासम्बन्धेनाऽव्यवहितोत्तरत्वसम्बन्धेनाऽवच्छेदकत्वमेवेति => जन्यतासम्बन्धेन+अव्यवहितोत्तरत्वसम्बन्धेन+अवच्छेदकत्वम्+एवेति मणिकृताऽभिधानात् => मणिकृत+अभिधानात् इत्थं द्रव्यं => इत्थम्+ द्रव्यम्+ द्रव्यं घटइत्यानुपूर्वीघटकद्रव्यपदस्य => द्रव्यम्+ घटइत्यानुपूर्वीघटकद्रव्यपदस्य शक्तिभ्रमो लक्षणग्रहो => शक्तिभ्रमः+ लक्षणग्रहः+ लक्षणग्रहो वा => लक्षणग्रहः+ वा शाब्दबोधापत्तिर्दुर्वारैव => शाब्दबोधापत्तिः+दुर्वारैव घटोघट => घटः+घट इत्यानुपूर्वीघटकघटपदवृत्तिज्ञानजन्योपस्तितेरपि => इत्यानुपूर्वीघटकघटपदवृत्तिज्ञानजन्योपस्तितेः+अपि प्रकारतासम्बन्धेनाभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दं प्रति => प्रकारतासम्बन्धेनाभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दम्+ प्रति शक्तिभ्रमो लक्षणग्रहो => शक्तिभ्रमः+ लक्षणग्रहः+ लक्षणग्रहो वा => लक्षणग्रहः+ वा सत्यां द्रव्यत्वेऽभेद => सत्याम्+ द्रव्यत्वे+अभेद द्रव्यत्वेऽभेद => द्रव्यत्वे+अभेद एवं च => एवम्+ च घटो घट => घटः+ घट शक्तिप्रमातो घटत्वावच्छिन्नोपस्थितौ => शक्तिप्रमातः+ घटत्वावच्छिन्नोपस्थितौ एवं मिश्रमते => एवम्+ मिश्रमते कारणत्वं नास्ति => कारणत्वम्+ नास्ति तयैवाकाङ्क्षाज्ञानस्य => तयैव+आकाङ्क्षाज्ञानस्य तात्पर्यज्ञानं वाक्यधर्मिकमेव => तात्पर्यज्ञानम्+ वाक्यधर्मिकम्+एव वाक्यधर्मिकमेव => वाक्यधर्मिकम्+एव विशेष्यकाऽभेद => विशेष्यक+अभेद शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट समवायेनैव => समवायेन+एव द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकाभेदसंसर्गकघटप्रकारकयोग्यताज्ञानस्यापि => द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यकाभेदसंसर्गकघटप्रकारकयोग्यताज्ञानस्य+अपि समवायेनैव => समवायेन+एव तदैवोपपद्यते => तदैव+उपपद्यते एवं च => एवम्+ च नापत्तिरिति => न+आपत्तिः+इति चेन्न => चेत्+न विशेष्यतावच्छेदकतासम्बन्धेनाऽभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दं प्रति => विशेष्यतावच्छेदकतासम्बन्धेन+अभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दम्+ प्रति द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट विशेष्यतातन्निरूपक => विशेष्यतातत्+निरूपक सं | => सम्+ | च => +सम्बन्धावच्छिन्नविशेष्यत्यनिष्ठप्रकारता इत्यानुपूर्व्यवच्छिन्नं => द्रव्यम्+घट वाक्यं द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यतानिरूपिताभेदसम्बन्धावच्छिन्नघटप्रकारतानिरूपकशाब्दबोधेच्छेयोच्चरितमिति => इत्यानुपूर्व्यवच्छिन्नम्+ वाक्यम्+ द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यतानिरूपिताभेदसम्बन्धावच्छिन्नघटप्रकारतानिरूपकशाब्दबोधेच्छेयोच्चरितमिति तात्पर्यज्ञानस्य => वाक्यम्+ द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यतानिरूपिताभेदसम्बन्धावच्छिन्नघटप्रकारतानिरूपकशाब्दबोधेच्छेयः+च्चरितम्+इतितात्पर्यज्ञानस्य तात्पर्यज्ञानस्य => द्रव्यत्वावच्छिन्नविशेष्यतानिरूपिताभेदसम्बन्धावच्छिन्नघटप्रकारतानिरूपकशाब्दबोधेच्छेयः+च्चरितम्+इतितात्पर्यज्ञानस्य सत्वात्तत्र => सत्वात्+तत्र घटो घट => घटः+ घट प्रत्यक्षात्मकयोग्यताज्ञानस्य => प्रत्यक्ष+आत्मकयोग्यताज्ञानस्य सत्वादिति => सत्वात्+इति (वि-1)-द्रव्यं घट => (वि-1)-द्रव्यम्+ घट धर्मितावच्छेदकाऽप्रवेशेनाऽभेदसंसर्गकघटप्रकारकबोधस्य => धर्मितावच्छेदका+अप्रवेशेन+अभेदसंसर्गकघटप्रकारकबोधस्य आपत्तिरिति => आपत्तिः+इति प्रसिद्धस्येत्यारभ्य => प्रसिद्धस्य+इति+आरभ्य चेदिति => चेत्+इति ग्रन्थेनाऽऽशंकितं समाधत्ते => ग्रन्थेनाऽऽशंकितम्+ समाधत्ते तर्हीत्यादिना => तर्हि+इत्यादिना प्रकारतावच्छेदकधर्मो ग्राह्यः => प्रकारतावच्छेदकधर्मः+ ग्राह्यः अग्रिमतद्धर्मपदेनापि => अग्रिमतद्धर्मपदेन+अपि तथाचाऽभेदसंसर्गकबोधे => तथाच+अभेदसंसर्गकबोधे कारणमिति => कारणम्+इति प्रकारतावच्छेदकीभूतघटत्वभेदविरहादिति => प्रकारतावच्छेदकीभूतघटत्वभेदविरहात्+इति जातित्वावच्छिन्नेति => जातित्वावच्छिन्न+इति पूर्वस्माद्विशेषः => पूर्वस्मात्+विशेषः धर्मितावच्छेदकस्येति12 => धर्मितावच्छेदकस्य+इति इत्यनेनाऽन्वयः => इत्यनेन+अन्वयः शाब्दबोधो न => शाब्दबोधः+ न विशेष्यतावच्छेदकप्रकारतावच्छेदकयोरैक्यादिति => विशेष्यतावच्छेदकप्रकारतावच्छेदकयोः+ऐक्यात्+इति विशेष्यत्वप्रकारत्वयोरवच्छेदकत्वे => विशेष्यत्वप्रकारत्वयोः+अवच्छेदकत्वे विशेष्यतावच्छेदकता--प्रकारतावच्छेदकताचेत्यर्थः => विशेष्यतावच्छेदकता--प्रकारतावच्छेदकताच+इत्यर्थः निरवच्छिन्नावच्छेदकताकाभेद => निरवच्छिन्न+अवच्छेदकताकाभेद निरवच्छिन्नावच्छेदकता => निरवच्छिन्न+अवच्छेदकता कारणमिति => कारणम्+इति जातित्वावच्छिन्नेति => जातित्वावच्छिन्न+इति कार्यतावच्छेदकानाक्रान्तत्वं बोध्यम् => कार्यतावच्छेदकानाक्रान्तत्वम्+ बोध्यम् घटो नीलघट => घटः+ नीलघट भेदाऽसत्वादत => भेद+असत्वात्+अत अन्वयबोधस्येति => अन्वयबोधस्य+इति अभेदसंसर्गकनीलघटप्रकारकघटविशेष्यकाऽन्वयबोधस्येत्यर्थः => अभेदसंसर्गकनीलघटप्रकारकघटविशेष्यक+अन्वयबोधस्य+इत्यर्थः प्राचीनानुनुमतत्वादाह => प्राचीनानुमतत्वात्+आह पर्याप्तिविवक्षयेत्यर्थः => पर्याप्तिविवक्षयेति+अर्थः 12सोपि12 => सः+अपि निरवच्छिन्नावच्छेदकताक => निरवच्छिन्न+अवच्छेदकताक निरवच्छिन्नावच्छेदकता => निरवच्छिन्न+अवच्छेदकता शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति कारणमिति => कारणम्+इति शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति घटत्वभेदोभयं कारणम् => घटत्वभेदः+भयम्+ कारणम् नीलघटत्वोभयभेदो वा => नीलघटत्वोभयभेदः+ वा नाद्यः => न+आद्यः घटत्वेऽसत्वात् => घटत्वे+असत्वात् नीलघटो नीलघटइतिवाक्याच्छाब्धबोधापपत्तिः => नीलघटः+ नीलघटइतिवाक्याच्छाब्धबोधोपपत्तिः नीलघटत्वोभयभेदस्य => नीलघटत्व+उभयभेदस्य केवलान्वयित्वादिति => केवल+अन्वयित्वात्+इति चेन्न => चेत्+न तद्रूपवृत्तिभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितविशेष्यतानिरूपितनिरवच्छिन्नावच्छेदकतात्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकत्वसम्बन्धेन => तद्रूपवृत्तिभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितविशेष्यतानिरूपितनिरवच्छिन्न+अवच्छेदकतात्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकत्वसम्बन्धेन शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति प्रकारतायां रूपवृत्तित्वं => प्रकारतायाम्+ रूपवृत्तित्वम्+ रूपवृत्तित्वं च => रूपवृत्तित्वम्+ च निरवच्छिन्नावच्छेदकतात्वा => निरवच्छिन्न+अवच्छेदकतात्वा वच्छेदकत्वसं | => वच्छेदकत्वसम्+ | बोधानुपपत्तिस्तदवस्थैव => बोधानुपपत्तिः+तदवस्थैव नीलघटत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितनिरवच्छिन्नावच्छेदकताया => नीलघटत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितनिरवच्छिन्न+अवच्छेदकताया साक्षात्परंपरासाधारणावच्छेदकतायाश्च => साक्षात्+परंपरासाधारणावच्छेदकतायाः+च समुदायेऽवच्छेदकतासत्वात् => समुदाये+अवच्छेदकतासत्वात् घटत्वगतैकत्वे => घटत्वगत+एकत्वे सत्वादिति => सत्वात्+इति एवं सति => एवम्+ सति जातिजातित्व-घटत्व-समुदायेऽवच्छेदकता => जातिजातित्व-घटत्व-समुदाये+अवच्छेदकता सत्वादिति => सत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न घटत्वगतैकत्ववृत्तिप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकतात्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकत्वसम्बन्धेन => घटत्वगत+एकत्ववृत्तिप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकतात्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकत्वसम्बन्धेन शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति घटत्वनिष्ठनिरवच्छिन्नावच्छेदकताप्रकारत्वावदन्यत्वस्य => घटत्वनिष्ठनिरवच्छिन्न+अवच्छेदकताप्रकारत्वावत्+अन्यत्वस्य स्वावच्छेदकतात्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकत्वसं | => स्वावच्छेदकतात्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकत्वसम्+ | प्रकारतावदन्यत्वं हेतुः => प्रकारतावत्+अन्यत्वम्+ हेतुः स्वनिरूपितावच्छेदकतात्वव्यापकत्वोभयसं | => स्वनिरूपितावच्छेदकतात्वव्यापकत्व+उभयसम्+ | स्वं प्रकारता => स्वम्+ प्रकारता स्वनिरूपितावच्छेदकतावत्वसं | => स्वनिरूपितावच्छेदकतावत्वसम्+ | स्वं विशेष्यता => स्वम्+ विशेष्यता एवं घटोघट => एवम्+ घटः+घट घटोघट => घटः+घट नापत्तिः => न+आपत्तिः विशेष्यतायां प्रकारतावदन्यत्वविरहात् => विशेष्यतायाम्+ प्रकारतावत्+अन्यत्वविरहात् प्रकारतावदन्यत्वविरहात् => प्रकारतावत्+अन्यत्वविरहात् स्ववृत्तित्वैतच्चतुष्टयसम्बन्धेन => स्ववृत्तित्व+एतत्+चतुष्टयसम्बन्धेन स्ववृत्तित्वं च => स्ववृत्तित्वम्+ च स्वावच्छेदकानवच्छिन्नत्वसं | => स्वावच्छेदकानवच्छिन्नत्वसम्+ | द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट वच्छेदकतायां घटत्वनिष्ठप्रकारताव => वच्छेदकतायाम्+ घटत्वनिष्ठप्रकारता घटत्वविशिष्टपरतच्छब्दघटितात्सघटइतिवाक्याच्छाब्दबोधानुपपत्तिः => घटत्वविशिष्टपरतत्+शब्दघटितात्+संघटइतिवाक्यात्+शाब्दबोधानुपपत्तिः उद्देश्यांशेऽधिकावगाहिशाब्दबोधापत्तिः => उद्देश्या+अंशे+अधिकावगाहिशाब्दबोधापत्तिः इत्यादिग्रन्थस्तु => इत्यादिग्रन्थः+तु अवच्छेदकतायां निरवच्छिन्नत्वाभिप्रायेणाति => अवच्छेदकतायाम्+ निरवच्छिन्नत्वाभिप्रायेणाति (वि-1)-तद्धर्मनिष्ठनिरवच्छिन्नावच्छेदकताप्रकारतानिरूपितविशेष्यतानिरूपितनिरवच्छिन्नावच्छेदकतासम्बन्धेन => (वि-1)-तद्धर्मनिष्ठनिरवच्छिन्न+अवच्छेदकताप्रकारतानिरूपितविशेष्यतानिरूपितनिरवच्छिन्न+अवच्छेदकतासम्बन्धेन शाब्दं प्रत्येव => शाब्दम्+ प्रति+एव प्रत्येव => प्रति+एव किंचिद्धर्मावच्छिन्नैव => किंचिद्धर्मावच्छिन्न+एव तत्रापत्तिं परिहरति => तत्र+आपत्तिम्+ परिहरति स => इत्यादिवाक्यात्+इति जातिमानित्यादिवाक्यादित्यर्थः => जातिमान्+इत्यादिवाक्यात्+इत्यर्थः 12जातित्वावच्छिन्नेति12 => जातित्वावच्छिन्न+इति धर्मितावच्छेदकतायामन्वयः => धर्मितावच्छेदकतायाम्+अन्वयः 12तद्धर्मावच्छिन्नेति12 => तद्धर्मावच्छिन्न+इति जातित्वावच्छिन्नेत्यर्थः => जातित्वावच्छिन्न+इत्यर्थः अभेदसंसर्गकजातिमत्प्रकारकजातिमद्विशेष्यकबोधस्य => अभेदसंसर्गकजातिमत्+प्रकारकजातिमद्विशेष्यकबोधस्य 12तद्धर्मावच्छिन्नेति => तद्धर्मावच्छिन्न+इति जातित्वावच्छिन्नेत्यर्थः => जातित्वावच्छिन्न+इत्यर्थः 12तद्धर्मभेदस्यापीति12 => तद्धर्मभेदस्यापि+इति जातित्वभेदस्यापीत्यर्थः => जातित्वभेदस्यापि+इत्यर्थः 12कल्पनीयमिति12 => कल्पनीयम्+इति किंचिद्धर्मावच्छिन्नावच्छेदकता => किंचिद्धर्मावच्छिन्न+अवच्छेदकतe प्रकारताकबोधं प्रति => प्रकारताकबोधम्+ प्रति कल्पनीयमिति => कल्पनीयम्+इति जातिमद्वान् => जातिमत्+वान् दण्डवानित्यादौ => दण्डवान्+इत्यादौ प्रकारतावच्छेदकतावच्छेदकतावच्छेदकदण्डत्वभेदविरहेणाऽन्वयबोधानुपपत्तिरत => प्रकारतावच्छेदकतावच्छेदकतावच्छेदकदण्डत्वभेदविरहेण+अन्वयबोधानुपपत्तिः+अत 12अवच्छेदकतायामिति12 => अवच्छेदकतायाम्+इति चरमावच्छेदकतायामित्यर्थः => चरमावच्छेदकतायाम्+इत्यर्थः इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् प्रथमावच्छेदकतायामपीत्यर्थः => प्रथमावच्छेदकतायाम्+अपि+इत्यर्थः अनुगतकार्यकारणभावमाह => अनुगतकार्यकारणभावम्+आह तद्धर्मान्यवृत्तीति => तद्धर्मान्यवृत्ति+इति वस्तुतो यस्मिन्धर्मे => वस्तुतः+ यस्मिन्धर्मे विषयताविशेषसम्बन्धेन-शाब्दबोधस्तिष्ठति => विषयताविशेषसम्बन्धेन-शाब्दबोधः+तिष्ठति तदन्यधर्मस्तत्पदेन => तदन्यधर्मः+तत्पदेन शाब्दबोधस्तत्र => शाब्दबोधः+तत्र ज्ञानमिति => ज्ञानम्+इति शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति ज्ञानमात्रं घटत्वान्यवृत्तिविषयतासम्बन्धेन => ज्ञानमात्रम्+ घटत्वान्यवृत्तिविषयतासम्बन्धेन ज्ञानं प्रति => ज्ञानम्+ प्रति एवं च => एवम्+ च एवं च => एवम्+ च द्रव्यं घट => द्रव्यम्+ घट सम्बन्धेनाऽभेदसंसर्गक => सम्बन्धेन+अभेदसंसर्गक घटप्रकारकशाब्दंबोधं प्रति => घटप्रकारकशाब्दम्+बोधम्+ प्रति कारणमिति => कारणम्+इति घटो घट => घटः+ घट नापत्तिः => न+आपत्तिः कार्यतावच्छेदकाऽनिर्वचने => कार्यतावच्छेदक+अनिर्वचने ज्ञानं घटत्वान्यवृत्तिविषयतासम्बन्धेन => ज्ञानम्+ घटत्वान्यवृत्तिविषयतासम्बन्धेन घटेऽपि => घटे+अपि घटो घट => घटः+ घट वाक्याच्छाब्धबोधापत्तिरति => वाक्यात्+शाब्धबोधापत्तिः+अत एवं चेति => एवम्+ चेति ज्ञानं प्रति => ज्ञानम्+ प्रति चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः यत्रयत्राऽभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दबोधः => यत्रयत्र+अभेदसंसर्गकघटप्रकारकशाब्दबोधः ज्ञानं यथा => ज्ञानम्+ यथा घटत्वान्यवृत्तीत्यर्थः => घटत्वान्यवृत्ति+इत्यर्थः नास्तीति => न+अस्ति+इति शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति ज्ञानं न => ज्ञानम्+ न व्यापकं जातिमान् => व्यापकम्+ जातिमान् सत्वात्तत्र => सत्वात्+तत्र घटत्वनिष्ठनिरवच्छिन्नावच्छेदकताकप्रकारतानिरूपितविशेष्यतानिरूपितनिरवच्छिन्नावच्छेदकतासम्बन्धेन => घटत्वनिष्ठनिरवच्छिन्न+अवच्छेदकताकप्रकारतानिरूपितविशेष्यतानिरूपितनिरवच्छिन्न+अवच्छेदकतासम्बन्धेन शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति जातिमानित्यादौ => जातिमान्+इत्यादौ अवच्छेदकत्वयोरेक => अवच्छेदकत्वयोः+एक घटो नीलघट => घटः+ नीलघट प्रकारतायां घटत्वमात्रावच्छिन्नत्वं => प्रकारतायाम्+ घटत्वमात्रावच्छिन्नत्वम्+ घटत्वमात्रावच्छिन्नत्वं निवेशनीयमिति => घटत्वमात्रावच्छिन्नत्वम्+ निवेशनीयम्+इति निवेशनीयमिति => निवेशनीयम्+इति नीलघटो नीलघट => नीलघटः+ नीलघट घटत्वगतैकत्वान्यवृत्तिविषयतावच्छेदकतात्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकत्वसम्बन्धेन => घटत्वगत+एकत्वान्यवृत्तिविषयतावच्छेदकतात्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्ति+अनुयोगितावच्छेदकत्वसम्बन्धेन ज्ञानं प्रति => ज्ञानम्+ प्रति घटत्वगतैकत्वादिभेदस्य => घटत्वगत+एकत्वादिभेदस्य कारणत्वं वाच्यम् => कारणत्वम्+ वाच्यम् घटत्वगतैकत्ववृत्तिप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकतात्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकत्वसम्बन्धेन => घटत्वगत+एकत्ववृत्तिप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकतात्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्ति+अनुयोगितावच्छेदकत्वसम्बन्धेन नापत्तिरिति => न+आपत्तिः+इति एवं सति => एवम्+ सति उद्देश्यांशे => उद्देश्य+अंशे शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति निरवच्छिन्नघटत्वनिष्ठावच्छेदकताकनीलत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितनीलत्वावच्छिन्नविशेष्यतानिरूपितनिरवच्छिन्नावच्छेदकतासम्बन्धेन => निरवच्छिन्नघटत्वनिष्ठावच्छेदकताकनीलत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितनीलत्वावच्छिन्नविशेष्यतानिरूपितनिरवच्छिन्न+अवच्छेदकतासम्बन्धेन "नीलघटो नीलघटः"शाब्दं => "नीलघटः+ नीलघटः"शाब्दम्+ नीलघटः"शाब्दं प्रति => नीलघटः"शाब्दम्+ प्रति निरवच्छिन्नघटत्वनिष्ठावच्छेदकतानिरूपितनीलत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितघटत्वनिष्ठनिरवच्छिन्नावच्छेदकताकधर्मितावच्छेदकतासम्बन्धेन => निरवच्छिन्नघटत्वनिष्ठावच्छेदकतानिरूपितनीलत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितघटत्वनिष्ठनिरवच्छिन्न+अवच्छेदकताकधर्मितावच्छेदकतासम्बन्धेन व्यापकत्वसंभवेन => व्यापकत्वसम्+भवेन कोपि => कः+अपि एवं घटत्वानवच्छिन्न => एवम्+ घटत्वानवच्छिन्न ज्ञानं प्रति => ज्ञानम्+ प्रति घटो घट => घटः+ घट शाब्दापत्तेर्वारणं संभवति => शाब्दापत्तेः+वारणम्+ संभवति कार्यकारणभावस्यैव => कार्यकारणभावस्य+एव लघुभूतस्यापि => लघुभूतस्य+अपि कार्यकारणभावस्योपेक्षा => कार्यकारणभावस्य+उपेक्षा (वि-1)-लाघवान्तरमपि => (वि-1)-लाघवान्तरम्+अपि एवं चेति => एवम्+ चेति ज्ञानं प्रति => ज्ञानम्+ प्रति चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः 2कारणत्वान्तरमपीति2 => कारणत्वान्तरम्+अपीति तद्धर्मावच्छिन्नावच्छेदकताकभेदसंबन्धावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकतावच्छेदकतासम्बन्धेन => तद्धर्मावच्छिन्न+अवच्छेदकताकभेदसंबन्धावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितविशेष्यतावच्छेदकतावच्छेदकतासम्बन्धेन कारणत्वान्तरमपीत्यर्थः => कारणत्वान्तरम्+अपि+इत्यर्थः एवं दण्डवान् => एवम्+ दण्डवान् दण्डवानित्यत्रापि => दण्डवान्+इत्यत्र+अपि लाघवान्तरं दर्शयति => लाघवान्तरम्+ दर्शयति 12एवमिति => एवम्+इति भेदान्वयबोधानुदयादिति12 => भेदान्वयबोधानुदयात्+इति एकत्ववानिति => एकत्ववान्+इति द्वित्ववानिति => द्वित्ववान्+इति बोधानुदयादित्यर्थः => बोधानुदयात्+इत्यर्थः चाग्रे => च+अग्रे हेतुत्वान्तरकल्पनमित्यनेनाऽन्वयः => हेतुत्वान्तरकल्पनम्+इत्यनेन+अन्वयः तद्धर्मभेदस्येति => तद्धर्मभेदस्य+इति ज्ञानं प्रति => ज्ञानम्+ प्रति तद्धर्मभेदस्येत्यर्थः => तद्धर्मभेदस्य+इत्यर्थः भेदाऽन्वयबोधप्रकारं दर्शयति => भेदा+अन्वयबोधप्रकारकम्+ दर्शयति 12भेदान्वयबोधश्चेति12 => भेदान्वयबोधश्च+इति अभेदातिरिक्तसंसर्गविषयकबोधश्चेत्यर्थः => अभेदातिरिक्तसंसर्गविषयकबोधश्च+इत्यर्थः प्रातिपदिकार्थधात्वर्थयोरिति => प्रातिपदिकार्थधात्वर्थयोः+इति निरूपितत्वं षष्ठ्यर्थः => निरूपितत्वम्+ षष्ठ्यर्थः तच्च => तत्+च प्रतियोगित्वाऽनुयोगित्वसाधारणम् => प्रतियोगित्व+अनुयोगित्वसाधारणम् एवं धात्वर्थप्रतियोगिकः => एवम्+ धात्वर्थप्रतियोगिकः धात्वर्थानुयोगिकश्च => धात्वर्थानुयोगिकः+च योऽभेदातिरिक्त => यः+अभेदातिरिक्त संसर्गस्तद्विषयबोधश्चेत्यर्थः => संसर्गः+तद्विषयबोधः+च+इत्यर्थः प्रातिपदिकार्थप्रतियोगिकत्वमेवं त्वर्थैकत्वप्रतियोगिकसमवाये => प्रातिपदिकार्थप्रतियोगिकत्वमेवम्+ त्वर्थ+एकत्वप्रतियोगिकसमवाये त्वर्थैकत्वप्रतियोगिकसमवाये => त्वर्थ+एकत्वप्रतियोगिकसमवाये प्रातिपदिकार्थनुयोगिकत्वं बोध्यम् => प्रातिपदिकार्थनुयोगिकत्वम्+ बोध्यम् धात्वर्थप्रतियोगिकत्वं द्वितीयार्थकर्मत्वप्रतियोगिकसंसर्गे => धात्वर्थप्रतियोगिकत्वम्+ द्वितीयार्थकर्मत्वप्रतियोगिकसंसर्गे धात्वर्थानुयोगिकत्वं बोध्यम् => धात्वर्थानुयोगिकत्वम्+ बोध्यम् 12अत्रेदंबोध्यम्12 => अत्रेदम्+बोध्यम् प्रातिपदिकार्थधात्वर्थयोरित्यस्य => प्रातिपदिकार्थधात्वर्थयोः+इत्यस्य बोधेऽन्वयस्तथासति => बोधे+अन्वयः+तथासति प्रातिपदिकार्थधात्वर्थविषयकोबोधः => प्रातिपदिकार्थधात्वर्थविषयकः+बोधः इत्यर्थःस्यात्सचाऽनुपपन्नः => इत्यर्थःस्यात्+सच+अनुपपन्नः धात्वर्थनिरूपितश्च => धात्वर्थनिरूपितः+च प्रत्ययार्थनिपातार्थन्यतरनिरूपितोस्तद्विषयक => प्रत्ययार्थनिपातार्थन्यतरनिरूपितः+तद्विषयक बोधोजायते => बोधः+जायते समुदितार्थः => समुदित+अर्थः शाब्दबोधीयाऽभेदान्य => शाब्दबोधीया+अभेदान्य प्रत्ययार्थनिपातार्थान्यतर => विषयतानिरूपित+एव विषयतानिरूपितैवनान्यार्थ => न+अन्यार्थ प्रत्ययार्थनिपातार्थान्यतरविषयतानिरूपितैव => प्रत्ययार्थनिपातार्थान्यतरविषयतानिरूपित+एव नान्यार्थविषयतानिरूपितेत्यसंगतम्, => न+अन्यार्थविषयतानिरूपिते+इत्यसंगतम्, संसर्गतानिरूपितत्वात्पदार्थतावच्छेदकविषयतानिरूपितत्वाच्च => संसर्गतानिरूपितत्वात्पदार्थतावच्छेदकविषयतानिरूपितत्वात्+च विषयतायां प्रत्ययनिपातार्थान्यतर => विषयतायाम्+ प्रत्ययनिपातार्थान्यतर संसर्गतावच्छेदकीभूतविषयतानिरूपितत्वाच्चेति => संसर्गतावच्छेदकीभूतविषयतानिरूपितत्वात्+च+इति आकाङ्क्षाप्रयोज्यतादात्म्यातिरिक्तसांसर्गिकविषयतायानिरूपितप्रत्ययादिप्रयोज्यविषयतानिरूपितैव => आकाङ्क्षाप्रयोज्यतादात्म्यातिरिक्तसांसर्गिकविषयतायानिरूपितप्रत्ययादिप्रयोज्यविषयतानिरूपित+एव आकाङ्क्षाप्रयोज्यत्वाभावात्तदसंग्रहः => आकाङ्क्षाप्रयोज्यत्वाभावात्तत्+असंग्रहः अयं निष्कर्षः => अयम्+ निष्कर्षः प्रत्ययार्थनिपातार्थाभ्यां सह => प्रत्ययार्थनिपातार्थाभ्याम्+ सह बोधो भवति => बोधः+ भवति तण्डुलमित्यत्रतण्डुलस्य => तण्डुलम्+इत्यत्रतण्डुलस्य आधेयतासम्बन्धेनाऽन्वयादाधेयतासम्बन्धेन => आधेयतासम्बन्धेन+अन्वयात्+आधेयतासम्बन्धेन एवं चन्द्रइवमुखमित्यत्रेवार्थसादृश्ये => एवम्+ चन्द्रइवमुखम्+इत्यत्र+इव+अर्थसादृश्ये चन्द्रइवमुखमित्यत्रेवार्थसादृश्ये => चन्द्रइवमुखम्+इत्यत्र+इव+अर्थसादृश्ये सम्बन्धेनान्वयात्सादृश्यस्य => सम्बन्धेन+अन्वयात्+सादृश्यस्य चाऽनुयोगिकत्वसम्बन्धेन => च+अनुयोगिकत्वसम्बन्धेन मुखेऽन्वयाच्चन्द्र => मुखे+अन्वयात्+चन्द्र मुखमिति => मुखम्+इति एवं धात्वर्थस्य => एवम्+ धात्वर्थस्य प्रत्ययार्थनिपातार्थाभ्यामेव => प्रत्ययार्थनिपातार्थाभ्याम्+एव भेदान्वयो बोध्यः => भेदान्वयः+ बोध्यः तत्सिद्धमुक्तनियमबलात्प्रातिपदिकार्थस्य => तत्सिद्धम्+उक्तनियमबलात्+प्रातिपदिकार्थस्य भेदान्वयो न => भेदान्वयः+ न उक्तनियमाऽस्वीकारे => उक्तनियम+अस्वीकारे आपत्तिमाह => आपत्तिम्+आह 12पुरुषाद्यंशे12 => पुरुषादि+अंशे 12स्वत्वाऽऽधेयतासम्बन्धेनेति12 => स्वत्वाऽऽधेयतासम्बन्धेन+इति अस्याऽन्वयाऽबोधादित्यनेनाऽन्वयः => अस्य+अन्वय+अबोधादित्यनेन+अन्वयः भूतलविशिष्टो घट => भूतलविशिष्टः+ घट बोधोविरहादुक्तनियमाऽस्वीकारे => बोधः+विरहात्+उक्तनियम+अस्वीकारे बोधापत्तिरिति => बोधापत्तिः+इति प्रातिपदिकार्थयोर्भेदान्वये => प्रातिपदिकार्थयोः+भेदान्वये आपत्तिमुक्त्वा => आपत्तिम्+उक्त्वा क्रियाप्रातिपदिकार्थयोर्भेदान्वये => क्रियाप्रातिपदिकार्थयोः+भेदान्वये आपत्तिमाह => आपत्तिम्+आह तण्डुलःपचतीत्यादि| => तण्डुलःपचति+इत्यादि| पाकादेरिति => पाकादेः+इति अस्याऽन्वयाबोधादित्यनेनान्वयः => अस्य+अन्वयाबोधादित्यनेन+अन्वयः पाकविशिष्टस्तण्डुलः => पाकविशिष्टः+तण्डुलः एवं कर्तृतासम्बन्धेन => एवम्+ कर्तृतासम्बन्धेन पाकादिविशिष्टश्चैत्र => पाकादिविशिष्टः+चैत्र बोधविरहादिति => बोधविरहात्+इति हेतुरिति => हेतुः+इति इत्यादिप्रयोगाणां न => इत्यादिप्रयोगाणाम्+ न द्वितीयातृतीयाप्रसक्तेरिति => द्वितीयातृतीयाप्रसक्तेः+इति कर्मत्वकर्तृत्वादेर्विवक्षितत्वे => कर्मत्वकर्तृत्वादेः+विवक्षितत्वे द्वितीयातृतीयाभवतीति => द्वितीयातृतीयाभवति+इति द्वितीयादेरसंभवेन => द्वितीयादेः+असंभवेन यत्तु => यत्+तु तण्डुलश्चैत्रादावन्वये => तण्डुलः+चैत्रादौ+अन्वये तत्रैवाऽऽख्यातार्थसंख्यान्वयो वाच्यः, => तत्र+एवाऽऽख्यातार्थसंख्यान्वयः+ वाच्यः, यं यं => यम्+ यम्+ यं भावनान्वेति => यम्+ भावनान्वेति तं तं => तम्+ तम्+ तं 12संख्यानुधावतीति => तम्+ संख्यानुधावति+इति 12संख्यानुधावतीति => संख्यानुधावति+इति एवं च => एवम्+ च कर्मकर्तृगतसंख्याभिधानस्यैव => कर्मकर्तृगतसंख्याभिधानस्य+एव द्वितीयातृतीयानियमकत्वादिति => द्वितीयातृतीयानियमकत्वात्+इति तन्न => तत्+न कर्मकर्त्रुगतसंख्यानभिधानस्यैव => कर्मकर्त्रुगतसंख्यानभिधानस्य+एव यक्शयोरेवप्राप्तत्वेन => यक्शयोः+एवप्राप्तत्वेन प्रयोगाऽसंभवात् => प्रयोग+असंभवात् पाकादावन्वयपक्षे => पाकादौ+अन्वयपक्षे तण्डुलचैत्रादौ => तण्डुलचैत्र+आदौ प्रसक्तेरसंभवेन => प्रसक्तेः+असंभवेन द्वितीयाद्यापत्तेर्दुर्वारत्वाच्च => द्वितीयादि+आपत्तेः+दुर्वारत्वात्+च वाऽनुशासनेन => वा+अनुशासनेन चेत्यादिना => च+इत्यादिना तेषां तदर्थाऽविवक्षाया => तेषाम्+ तदर्थ+अविवक्षाया तदर्थाऽविवक्षाया => तदर्थ+अविवक्षाया वक्तुमशक्यतया => वक्तुम्+अशक्यतया कर्मत्वकर्तृत्वादेरुपस्थिर्भवति => कर्मत्वकर्तृत्वादेः+उपस्थिः+भवति एवं च => एवम्+ च धात्वर्थपाकादेस्तत्रैवाऽन्वयो न => धात्वर्थपाकादेः+तत्र+एव+अन्वयः+ न एकपदोपात्तत्वादित्यतो धात्वर्थे => एकपदोपात्तत्वात्+इत्यतः+ धात्वर्थे प्रातिपदिकार्थस्याऽभेदातिरिक्तसम्बन्धेनावन्वये => प्रातिपदिकार्थस्य+अभेदातिरिक्तसम्बन्धेनावन्वये आपत्तिमाह => आपत्तिम्+आह स्वद्वयं कर्मकर्तृपरम् => स्वद्वयम्+ कर्मकर्तृपरम् प्रातिपदिकार्थधात्वर्थयोरन्योन्यविशेषणभावेनाऽन्वयाभिप्रायेण => प्रातिपदिकार्थधात्वर्थयोः+अन्यः+न्यविशेषणभावेन+अन्वयाभिप्रायेण तदुक्तिरित्यपिकश्चित् => तदुक्तिः+इत्यपिकश्चित् अन्वयाऽबोधादिति => अन्वय+अबोधात्+इति इत्यन्वयबोधविरहादित्यर्थः => इत्यन्वयबोधविरहात्+इत्यर्थः भूतलं घटः => भूतलम्+ घटः सम्बन्धेनाऽन्वय => सम्बन्धेन+अन्वय तादृशान्वयबोधं प्रति => तादृश+अन्वयबोधम्+ प्रति प्रतिबन्धकमाह => प्रतिबन्धकम्+आह 12प्रातिपदिकार्थयोरिति12 => प्रातिपदिकार्थयोः+इति साक्षादन्वयबोधस्याऽव्युत्पन्नत्वादित्यनेनान्वयः => साक्षादन्वयबोधस्य+अव्युत्पन्नत्वात्+इत्यनेन+अन्वयः इत्यत्राऽभेदनाऽन्वय => इत्यत्र+अभेदन+अन्वय बोधादाह => बोधात्+आह अभेदातिरिक्तसम्बन्धेनेति => अभेदातिरिक्तसम्बन्धेन+इति राजपुरुषयोर्निपातातिरिक्तप्रातिपदिकार्थत्वात् => राजपुरुषयोः+निपातातिरिक्तप्रातिपदिकार्थत्वात् निपातातिरिक्तेत्यर्थः => निपातातिरिक्ते+इत्यर्थः प्रातिपदिकार्थयोरिति => प्रातिपदिकार्थयोः+इति भेदेनाऽन्वयबोधस्याऽव्युत्पन्नत्वादिति12 => भेदेन+अन्वयबोधस्य+अव्युत्पन्नत्वात्+इति चैत्रादौ => चैत्र+आदौ चैत्रयोर्वापाकादौ => चैत्रयोः+वापाकादौ नान्वयः => न+अन्वयः विभक्त्यर्थस्वत्वद्वाराप्रातिपदिकार्थयोरपि => द्वाराप्रातिपदिकार्थयोः+अपि भेदनाऽन्वयादाह => भेदन+अन्वयात्+आह 12साक्षादिति12 => साक्षात्+इति विभक्त्यर्थमद्वारीकृत्येत्यर्थः => विभक्त्यर्थमद्वारीकृत्येति+अर्थः तथैवाह => तथैव+आह 12विभक्त्यर्थमन्तराकृत्येति12 => विभक्त्यर्थम्+अन्तराकृत्येति ङसर्थत्वमन्तराकृत्येत्यर्थः => ङसर्थत्वम्+अन्तराकृत्येति+अर्थः तयोरपीति => तयोः+अपि+इति प्रातिपदिकार्थयोरपीत्यर्थः => प्रातिपदिकार्थयोः+अपि+इत्यर्थः राजपुरुषयोरपीति => राजपुरुषयोः+अपि+इति 12अन्वयबोधादिति12 => अन्वयबोधात्+इति भेदेनान्वयबोधादित्यर्थः => भेदेनान्वयबोधात्+इत्यर्थः राज्ञोनिरूपितत्वसम्बन्धेन => राज्ञः+निरूपितत्वसम्बन्धेन स्वरूपेणपुरुषेऽन्वयदिति => स्वरूपेणपुरुषे+अन्वयत्+इति बोधं प्रति => बोधम्+ प्रति भानादिति => भानात्+इति प्रातिपदिकार्थयोर्निपातातिरिक्त => प्रातिपदिकार्थयोः+निपातातिरिक्त प्रातिपदिकार्थधात्वर्थेयोश्च => प्रातिपदिकार्थधात्वर्थेयोः+च निपातार्थप्रातिपदिकार्थयोर्धात्वर्थनिपातार्थयोस्तु => निपातार्थप्रातिपदिकार्थयोः+धात्वर्थनिपातार्थयोः+तु भेदसम्बन्धेनाऽन्वयः => भेदसम्बन्धेन+अन्वयः साक्षादभवत्येवेति => साक्षात्+अभवत्येवेति निधायाह => निधाय+आह निपातातिरिक्तत्वविशेषणादिति12 => निपातातिरिक्तत्वविशेषणात्+इति नञर्थाऽभावेनेति => नञर्थ+अभावेन+इति प्रतियोगितयाऽन्वयेपि => प्रतियोगितया+अन्वयेपि क्षतिरित्यनेनाऽन्वयः => क्षतिः+इत्यनेन+अन्वयः एवमुत्तरत्रापि => एवम्+उत्तरत्र+अपि विशिष्टाभावो भूतलवृत्तिरिति => विशिष्टाभावः+ भूतलवृत्तिः+रिति भूतलवृत्तिरिति => भूतलवृत्तिः+रिति घटो न => घटः+ न पटेऽन्वयः => पटे+अन्वयः विशिष्टाभेदवान्पट => विशिष्टाभेदवान्+पट प्रतियोगितयाऽन्वयेपि => प्रतियोगितया+अन्वयेपि क्षतिरित्यनेनाऽन्वयः => क्षतिः+इत्यनेन+अन्वयः सादृशो तस्य => सादृशः+ तस्य मुखेऽन्वयः => मुखे+अन्वयः चन्द्रविशिष्टसादृश्यवन्मुखमिति => चन्द्रविशिष्टसादृश्यवत्+मुखम्+इति भेदेनाऽन्वयान्निपातातिरिक्तेति => भेदेन+अन्वयात्+निपातातिरिक्तेति विशेषणमिति => विशेषणम्+इति प्रातिपदिकार्थनिपातार्थयोर्भेदेन => प्रातिपदिकार्थनिपातार्थयोः+भेदेन साक्षादन्वयमुपक्त्वा => साक्षादन्वयम्+उपक्त्वा साक्षाद्भेदेनान्वयमाह => साक्षाद्भेदेनान्वयम्+आह कलञ्जमिति => कलञ्जम्+इति विषोक्ताबाणहतमृगपक्षिमांसं शुष्कमांसं => विषोक्ताबाणहतमृगपक्षिमांसम्+ शुष्कमांसम्+ शुष्कमांसं वा => शुष्कमांसम्+ वा धात्वर्थो भक्षणम् => धात्वर्थः+ भक्षणम् कृतिसाध्यत्वं इष्टसाधनत्वं => कृतिसाध्यत्वम्+ इष्टसाधनत्वम्+ इष्टसाधनत्वं बलवदनिष्ठाननुबन्धित्वं => इष्टसाधनत्वम्+ बलवदनिष्ठाननुबन्धित्वम्+ बलवदनिष्ठाननुबन्धित्वं चेति => बलवदनिष्ठाननुबन्धित्वम्+ चेति प्रत्येकमेव => प्रत्येकम्+एव समुद्रं न => समुद्रम्+ न पङ्गुसमवेतकृतिसाध्यत्वनिषेधानुरोधात्कृतिसाध्यत्वं विध्यर्थः => पङ्गुसमवेतकृतिसाध्यत्वनिषेधानुरोधात्+कृतिसाध्यत्वम्+ विध्यर्थः चन्द्रमण्डलानयनस्येष्टसाधनत्वेपि => चन्द्रमण्डल+आनयनस्ये+इष्टसाधनत्वे+अपि कृतिसाध्यत्वाभावात् => कृतिसाध्यत्व+अभावात् तृप्तिकामो जलं => तृप्तिकामः+ जलम्+ जलं न => जलम्+ न इष्टसाधनत्वनिषेधानुरोधेनेष्टसाधनत्वमपि => इष्टसाधनत्वनिषेधानुरोधेनेष्टसाधनत्वम्+अपि कलञ्जं भक्षयेदित्यादौ => कलञ्जम्+ भक्षयेदित्यादौ बलवदनिष्ठाननुबन्धित्वमपि => बलवदनिष्ठाननुबन्धित्वम्+अपि तच्च => तत्+च इष्टसाधनमित्येव => इष्टसाधनम्+इत्येव बोधोस्तु => बोधः+अस्तु यद्धर्मिणीत्यादि12 => यद्धर्मिणि+इत्यादि तावतापि => तावतौ+अपि ततो निवृत्त्यनुपपत्तेश्च => ततः+ निवृत्त्यनुपपत्तेः+च निवृत्त्यनुपपत्तेश्च => निवृत्त्यनुपपत्तेः+च बलवदनिष्ठाऽजनकत्वं च => बलवदनिष्ठ+अजनकत्वम्+ च नरकाजनकत्वम्, => नरक+अजनकत्वम्, पापाजनकत्वं वा => पाप+अजनकत्वम्+ वा विधित्वं च => विधित्वम्+ च तच्च => तत्+च बलवदनिष्ठाननुबन्धित्वं च => बलवदनिष्ठाननुबन्धित्वम्+ च धात्वर्थमुख्यविशेष्यकश्चात्र => धात्वर्थमुख्यविशेष्यकः+च+अत्र एवं च => एवम्+ च कलञ्जभक्षणं बलवदनिष्ठाननुबन्धित्वाभाववदिति => कलञ्जभक्षणम्+ बलवदनिष्ठाननुबन्धित्वाभाववत्+इति बलवदनिष्ठाननुबन्धित्वाभाववदिति => बलवदनिष्ठाननुबन्धित्वाभाववत्+इति बलवदनिष्ठाजनकत्वाऽभावस्याऽनुयोगितया => बलवदनिष्ठाजनकत्वाऽभावस्य+अनुयोगितया निपातार्थस्याऽभावस्य => निपातार्थस्य+अभावस्य भेदेनाऽन्वय => भेदेन+अन्वय इत्याह => इति+आह अस्याऽन्वयेपि => अस्य+अन्वयेपि क्षतिरत्यग्रेऽन्वयः => क्षतिरत्यग्रे+अन्वयः लिङ्शक्तिरितिप्राभाकराः => लिङ्शक्तिः+इतिप्राभाकराः तन्मते => तत्+मते कलञ्जं भक्षणयेदित्यादिस्थले => कलञ्जम्+ भक्षणयेदित्यादिस्थले प्रतियोगिताऽन्वयः => प्रतियोगिता+अन्वयः कलञ्जंभक्षणभावस्य => कलञ्जम्+भक्षणभावस्य लिङर्थेऽन्वयः => लिङर्थे+अन्वयः कलञ्जभक्षणाभावजन्यमपूर्वमित्याख्यातार्थमुख्यविशेष्यको बोधः => कलञ्जभक्षणाभावजन्यमपूर्वम्+इत्याख्यातार्थमुख्यविशेष्यकः+ बोधः ततश्च => ततः+च कलञ्जभक्षणस्याऽपूर्वसाधनत्वं कलञ्जभक्षणभावस्याऽनिष्ठसाधनत्वं => कलञ्जभक्षणस्य+अपूर्वसाधनत्वम्+ कलञ्जभक्षणभावस्य+अनिष्ठसाधनत्वम्+ कलञ्जभक्षणभावस्याऽनिष्ठसाधनत्वं विनाऽनुपपन्नमित्यर्थापत्त्या => कलञ्जभक्षणभावस्य+अनिष्ठसाधनत्वम्+ विना+अनुपपन्नम्+इति+अर्थापत्त्या विनाऽनुपपन्नमित्यर्थापत्त्या => विना+अनुपपन्नम्+इति+अर्थापत्त्या कलञ्जभक्षणेऽनिष्ठसाधनत्वमवगम्य => कलञ्जभक्षणे+अनिष्ठसाधनत्वमवगम्य ततो निर्वर्त्तते => ततः+ निर्वर्त्तते निपातार्थेऽभावे => निपातार्थे+अभावे अन्वयान्निपातातिरिक्तत्वविशेषणमित्याह => अन्वयात्+निपातातिरिक्तत्वविशेषणम्+इति+आह निपातातिरिक्तत्वविशेषणान्नोक्तनियमानुपपत्तिः => निपातातिरिक्तत्वविशेषणात्+न+उक्तनियमानुपपत्तिः अथैवमपि => अथैवम्+अपि साक्षाद्भेदेन => साक्षात्+भेदेन नान्वय => न+अन्वय नियमो न => नियमः+ न बोधदर्शनादुक्तनियमोपपत्तिरिति => बोधदर्शनात्+उक्तनियमः+उपपत्तिः+इति विभक्तेरभावेन => विभक्तेः+अभावेन स्मरणात्सम्बन्धावगम => स्मरणात्+संम्बन्धावगम तल्लोपमजानतोपि => तल्लोपम्+अजानतोपि समृद्धराजपदयोरभेदान्वयप्रसंगाच्च => समृद्धराजपदयोः+अभेदान्वयप्रसंगात्+च लक्षणायां तु => लक्षणायाम्+ तु तत्पुरुषस्यापि => तत्पुरुषस्य+अपि समस्यमानपदार्थयोरभेदान्वयबोधकत्वे => समस्यमानपदार्थयोः+अभेदान्वयबोधकत्वे समासतुल्यार्थकत्वहान्यापत्तेश्च => समासतुल्यार्थकत्वहान्यापत्तेः+च अतो राजपदस्य => अतः+ राजपदस्य "मणिकृदुक्तमपि => "मणिकृत्+उक्तम्+अपि नामार्थयोरपि => नामार्थयोः+अपि भेदेनाऽन्वयोव्युत्पन्नस्तर्हि => भेदेन+अन्वयः+व्युत्पन्नः+तर्हि अन्वयोस्तु => अन्वयः+अस्तु अलं राजपदस्य => अलम्+ राजपदस्य विग्रहवाक्यानां समाससमानार्थकत्वरक्षणाय => विग्रहवाक्यानाम्+ समाससमानार्थकत्वरक्षणाय तथाचोक्तनियमे => तथाच+उक्तनियमे इत्यादावपि => इत्यादौ+अपि भेदान्वयापत्तिरिति => भेदान्वयापत्तिः+इति वक्ष्यमाणाऽकांङ्क्ष्यावैचित्र्यकल्पनयोक्तापत्तेर्वारणादित्यत => वक्ष्यमाण+आकांङ्क्ष्यावैचित्र्यकल्पनया+उक्तापत्तेः+वारणादित्यत समं | => समम्+ | राजसंबन्धिनिलाक्षणिकं यद्राजपदं => राजसंबन्धिनिलाक्षणिकम्+ यद्राजपदम्+ यद्राजपदं तदुपस्थाप्येत्यर्थः => यद्राजपदम्+ तत्+उस्थाप्येति+अर्थः तदुपस्थाप्येत्यर्थः => तत्+उस्थाप्येति+अर्थः नचैवं समासविग्रहयोस्तुल्यार्थकत्वहानिरिति => नच+एवम्+ समासविग्रहयोः+तुल्यार्थकत्वहानिः+इति समासविग्रहयोस्तुल्यार्थकत्वहानिरिति => समासविग्रहयोः+तुल्यार्थकत्वहानिः+इति तयोस्तुल्यार्थकत्वस्याऽसार्वत्रिकत्वात् => तयोः+तुल्यार्थकत्वस्य+असार्वत्रिकत्वात् पीतमम्बरयस्येति => पीतम्+अम्बरयस्य+इति विग्रहतोयत्सम्बन्धिपीताऽभिन्नाऽम्बरमितिबोधस्य => विग्रहतोयत्+संम्बन्धिपीत+अभिन्न+अम्बरम्+इतिबोधस्य पीताम्बरं इति => पीताम्बरम्+ इति बहुव्रीहेश्च => बहुव्रीहेः+च पीताऽभिन्नाम्बरवानितिबोधस्याऽतुल्यार्थत्वात् => पीत+अभिन्नाम्बरवान्+इतिबोधस्य+अतुल्यार्थत्वात् तत्पुरुषभिन्नत्वेसतीति => तत्पुरुषभिन्नत्वेसति+इति निवेशान्न => निवेशात्+न तत्पुरुषेऽतिव्याप्तिः => तत्पुरुष+इतिव्याप्तिः तादात्म्यसम्बन्धावच्छिन्नयादृशनामार्थनिष्ठप्रकारतानिरूपितयादृशनामार्थनिष्ठनिष्ठविशेष्यताशालिशाब्दजनकं अव्यवहितोत्तरत्वसम्बन्धेन => तादात्म्यसम्बन्धावच्छिन्नयादृशनामार्थनिष्ठप्रकारतानिरूपितयादृशनामार्थनिष्ठनिष्ठविशेष्यताशालिशाब्दजनकम्+ अव्यवहितोत्तरत्वसम्बन्धेन यन्नामविशिष्टं यन्नाम => यन्नामविशिष्टम्+ यन्नाम तन्नामद्वयं कर्मधारयः => तत्+नामद्वयम्+ कर्मधारयः अयमाशयः => अयम्+आशयः भेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रातिपदिकार्थधात्वर्थान्तरविषयतात्वं तत्र => भेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रातिपदिकार्थधात्वर्थान्तरविषयतात्वम्+ तत्र प्रत्ययनिपातार्थान्तरविषयतानिरूपितत्वमित्यन्वयव्यतिरेकाभ्यां पर्यवसन्नस्य => प्रत्ययनिपातार्थान्तरविषयतानिरूपितत्वम्+इत्यन्वयव्यतिरेकाभ्याम्+ पर्यवसन्नस्य "निपातातिरिक्तानामार्थयोर्नामार्थधात्वर्थयोश्चाऽभेदेनैवाऽन्वयोभवतीति => "निपातातिरिक्तानामार्थयोः+नामार्थधात्वर्थयः+श्च+अभेदेन+एव+अन्वयः+भवति+इति नियमस्यानुरोधेन => नियमस्य-+अनुरोधेन विभक्तेर्वाचकत्वपक्षे => विभक्तेः+वाचकत्वपक्षे समासविग्रहयोस्तुल्यार्थकत्वनियमभङ्गः => समासविग्रहयोः+तुल्यार्थकत्वनियमभङ्गः विभक्तेर्द्योतकत्वपक्षे => विभक्तेः+द्यः+तकत्वपक्षे समासविग्रहवाक्ययोर्भेदसम्बन्धेनान्वयबोधजनकत्वपक्षः => समासविग्रहवाक्ययोः+भेदसम्बन्धेनान्वयबोधजनकत्वपक्षः सम्यगितिध्येयम् => सम्यक्+इतिध्येयम् पदवधिरिति => पदवधिः+इति सामर्थ्यं एकार्थीभावात्मकं => सामर्थ्यम्+ एकार्थीभावात्मकम्+ एकार्थीभावात्मकं तच्च => एकार्थीभावात्मकम्+ तत्+च तच्च => तत्+च शक्तिरवश्यमभ्युपगन्तव्येति => शक्तिः+अवश्यमभ्युपगन्तव्येति लक्षणाऽमभ्युपगमो व्यर्थः, => लक्षण+अमभ्युपगमः+ व्यर्थः, एवं समासविग्रहवाक्ययोः => एवम्+ समासविग्रहवाक्ययोः समानार्थकत्वमभ्युपपद्यते => समानार्थकत्वम्+अभ्युपपद्यते नापि => न+अपि नामार्थयोरभेदेन => नामार्थयोः+अभेदेन क्लुप्तशक्तिकाच्छाक्त्या => क्लुप्तशक्तिकात्+शक्त्या बोधसंभवेऽतिरिक्तशक्तिर्नकल्प्या, => बोधसंभवे+अतिरिक्तशक्तिः+नकल्प्या, अनन्यलभ्योहिशब्दार्थ => अनन्यलभ्यः+हिशब्दार्थ न्यायादिति => न्यायात्+इति शक्त्याभावे => शक्ति+भावे प्रातिपदिकसंज्ञा-प्राचीनविभक्तिलोप-विभक्त्यन्तरोत्पत्त्यादिकार्यं न => प्रातिपदिकसंज्ञा-प्राचीनविभक्तिलोप-विभक्त्यन्तरोत्पत्त्यादिकार्यम्+ न अर्थवदितिसूत्रेऽर्थवत्वस्य => अर्थवत्+इतिसूत्रे+अर्थवत्वस्य वृत्तिमत्वलक्षणस्यैव => वृत्तिमत्वलक्षणस्य+एव चेन्न => चेत्+न अर्थवदितिसूत्रेऽर्थवत्वं न => अर्थवत्+इतिसूत्रे+अर्थवत्वम्+ न वृत्तिमत्वं किन्तु => वृत्तिमत्वम्+ किन्तु वृत्तिमदविषयकप्रतीत्यविषयत्वम् => वृत्तिमदविषयकप्रति+इत्यविषयत्वम् वृत्तिमत्संधातरूपे => वृत्तिमत्+संधातरूपे वृत्तिविनैवार्थवत्त्वोपपत्तेः => वृत्तिविन+एवार्थवत्त्वोपपत्तेः वृत्तिमद्विषयक => वृत्तिमत्+विषयक प्रतीकविषयत्वस्यैव => प्रतीकविषयत्वस्य+एव सम्यक्त्वादिति => सम्यक्त्वात्+इति समूहालम्बनमादाय => समूहालम्बनम्+आदाय अर्थवत्वं स्यादतोनिषेधद्वयगर्भता => अर्थवत्वम्+ स्यात्+अतः+निषेधद्वयगर्भता स्यादतोनिषेधद्वयगर्भता => स्यात्+अतः+निषेधद्वयगर्भता चैवं घनं => चैवम्+ घनम्+ घनं वनमित्यादौ => घनम्+ वनम्+इत्यादौ वनमित्यादौ => वनम्+इत्यादौ नकारलोपश्चस्यादिति => नकारलोपश्चस्यात्+इति अर्थवत्वं हि => अर्थवत्वम्+ हि नाद्यः--तादृशशक्तिः, => न+आद्यः--तादृशशक्तिः, मत्समुदायविषयकप्रत्येकविषयकप्रतीतिविषयत्वात्प्रत्येकस्य => मत्+समुदायविषयकप्रत्येकविषयकप्रति+इतिविषयत्वात्+प्रत्येकस्य शाब्दबोधानुकूलपदार्थोपस्थितिजनकवृत्तेरेव => शाब्दबोधानुकूलपदार्थोपस्थितिजनकवृत्तेः+एव प्रवेश्यत्वात्समुदायघटकप्रत्येकवर्णशक्तेः => प्रवेश्यत्वात्+समुदायघटकप्रत्येकवर्णशक्तेः अत्रेदं बोध्यम् => अत्र+इदम्+ बोध्यम् शशश्रुङ्गादिपदार्थस्याऽलोकतया => शशश्रुङ्गादिपदार्थस्य+लोकतया समुदायशक्त्याविशिष्टैकार्थप्रतिपादकत्वरूपैकार्थीभावविरहेण => समुदायशक्ति+अविशिष्टैकार्थप्रतिपादकत्वरूप+एका+अर्थीभावविरहेण प्रातिपदिकसंज्ञानुपपत्तिश्च => प्रातिपदिकसंज्ञानुपपत्तिः+च पर्यवसायिनां पदानामाकाङ्क्षावशात्परस्परसम्बन्धरूपव्यपेक्षारूपसामर्थ्यमादाय => पर्यवसायिनाम्+ पदानाम्+आकाङ्क्षावशात्+परस्परसम्बन्धरूपव्यपेक्षारूपसामर्थ्यम्+आदाय पदानामाकाङ्क्षावशात्परस्परसम्बन्धरूपव्यपेक्षारूपसामर्थ्यमादाय => पदानाम्+आकाङ्क्षावशात्+परस्परसम्बन्धरूपव्यपेक्षारूपसामर्थ्यम्+आदाय समासादिरुपपद्यते => समासादिः+उपपद्यते चाऽन्यथाख्यात्युपनीते => च+अन्यथाख्यात्युपनीते असत्पदार्थे => असत्+पदार्थे असत्ख्यातेरस्वीकारात् => असत्ख्यातेः+अस्वीकारात् किं च => किम्+ च शक्तेरज्ञाताया => शक्तेः+अज्ञाताया ज्ञानमपेक्षितम्, => ज्ञानम्+अपेक्षितम्, तच्च => तत्+च परबुद्धेरप्रत्यक्षत्वाच्च => परबुद्धेः+अप्रत्यक्षत्वात्+च वाक्यत्वादित्यनुमानेन => वाक्यत्वात्+इति+अनुमानेन तात्पर्यं सविषयकमित्यनुमानेन => तात्पर्यम्+ सविषयकम्+इत्यनुमानेन सविषयकमित्यनुमानेन => सविषयकम्+इत्यनुमानेन शशश्रुङ्गशब्दसंकेतग्रहात्सामान्यत => शशश्रुङ्गशब्दसंकेतग्रहात्+सामान्यत उपस्थितिरिति => उपस्थितिः+इति चाऽन्यत्र => च+अन्यत्र निर्धर्मकेऽलीके => निर्धर्मके+अलीके शब्दबोधोपयोगो => शब्दबोधोपयः+गो अतो विशेषधर्मं => अतः+ विशेषधर्मम् विनैव => विना+एव कूर्मरोमशशविषाणयोर्ज्ञानस्य => कूर्मरोमशशविषाणयोः+ज्ञानस्य कूर्मरोमशशश्रुङ्गादिपदजन्यबुद्धेर्वैलक्ष्यस्यानुभवसिद्धस्याऽपलापापत्तेः => कूर्मरोमशशश्रुङ्गादिपदजन्यबुद्धेः+वैलक्ष्यस्यानुभवसिद्धस्य+अपलापापत्तेः शक्तिग्रहस्यैवाऽसंभवादिति => शक्तिग्रहस्य+एव+असंभवात्+इति नापत्तिः, => न+आपत्तिः, पदार्थैकदेशत्वात् => पदार्थ+एकदेशत्वात् नोक्तापत्तिरिति => न+उक्तापत्तिः+इति सविशेषणानां वृत्तिर्न => सविशेषणानाम्+ वृत्तिः+न वृत्तिर्न => वृत्तिः+न विशेषणायोगो => विशेषणायः+गो गुरुकुलमित्याद्यनुरोधेन => गुरुकुलम्+इत्यादि+अनुरोधेन गौरवाच्च => गौरवात्+च पदार्थैकदेशत्वाभावात् => पदार्थ+एकदेशत्वाभावात् नोक्तापत्तिरिति => न+उक्तापत्तिः+इति विशिष्टशक्तिस्वीकर्तृवैयाकरणमतेऽलुक् => विशिष्टशक्तिस्वीकर्तृवैयाकरणमते+अलुक् पदार्थैकदेशत्वाभावात् => पदार्थ+एकदेशत्वाभावात् नामार्थयोर्विभक्त्यर्थसम्बन्धेनाऽन्वये => नामार्थयोः+विभक्त्यर्थसम्बन्धेन+अन्वये सुतरामापत्तिरिति => सुतराम्+आपत्तिः+इति चेन्न => चेत्+न अनन्ताऽप्रामाणिकशक्तिकल्पनापेक्षयोक्तवार्तिकयोर्विधायकत्वे => अनन्ता+अप्रामाणिकशक्तिकल्पनापेक्षयः+क्तवार्तिकयोः+विधायकत्वे उक्तवार्तिकयोरनुवादकत्वमेव => उक्तवार्तिकयोः+अनुवादकत्वम्+एव सापेक्षामसमर्थवद्भवतीति => सापेक्षाम्+असमर्थवद्भवति+इति न्यायेनोक्तप्रयोगापत्तेर्वारणात् => न्यायेन+उक्तप्रयोगापत्तेः+वारणात् सापेक्षत्वं च => सापेक्षत्वम्+ च समासाऽघटकपदार्थन्वितस्वार्थकत्वम् => समास+अघटकपदार्थन्वितस्वार्थकत्वम् समासाऽघटकर्द्धशोभन => समास+अघटकर्द्धशोभन पुरुषचरपदाभ्यां समासासंभवेनासाधुतया => पुरुषचरपदाभ्याम्+ समासासंभवेनासाधुतया शोभनो राजपुरुष => शोभनः+ राजपुरुष सापेक्षतापत्तिरिति => सापेक्षतापत्तिः+इति स्वार्थस्याऽप्रधानीभूतेत्यनेन => स्वार्थस्य+अप्रधानीभूते+इत्यनेन समासाघटकपदार्थान्विताऽप्रधानीभूतस्वार्थकत्वं सापेक्षत्वम् => समासाघटकपदार्थान्वित+अप्रधानीभूतस्वार्थकत्वम्+ सापेक्षत्वम् प्रधानत्वं च => प्रधानत्वम्+ च दर्शनीयं राजपुरुषमानेत्यादौ => दर्शनीयम्+ राजपुरुषमानेत्यादौ मुख्यविशेष्यत्वाभावात्सापेक्षता => मुख्यविशेष्यत्वाभावात्+सापेक्षता स्यादिति => स्यात्+इति समासजन्याऽवान्तरवाक्यार्थबोधे => समासजन्य+अवान्तरवाक्यार्थबोधे विशेष्यतायां समासघटकपदप्रयोज्यत्वनिवेशादुक्तस्थले => विशेष्यतायाम्+ समासघटकपदप्रयोज्यत्वनिवेशात्+उक्तस्थले समासघटकपदप्रयोज्यत्वनिवेशादुक्तस्थले => समासघटकपदप्रयोज्यत्वनिवेशात्+उक्तस्थले विशेषणमितिरीत्या => विशेषणम्+इतिरीत्या शाब्दबोधस्याऽवान्तरशाब्दबोधस्याऽनपेक्षितत्वेन => शाब्दबोधस्य+अवान्तरशाब्दबोधस्य+अनपेक्षितत्वेन विशेषणमितिरीत्या => विशेषणम्+इतिरीत्या बोधो न => बोधः+ न वक्तुं न => वक्तुम्+ न विशेषणमितिरीत्या => विशेषणम्+इतिरीत्या नाऽसामर्थ्यम् => न+असामर्थ्यम् गुरुकुलं शरैः => गुरुकुलम्+ शरैः गुरुशातितपदानां सापेक्षत्वेपि => गुरुशातितपदानाम्+ सापेक्षत्वेपि नाऽसामर्थ्यम् => न+असामर्थ्यम् नित्यसापेक्षकत्वं च => नित्यसापेक्षकत्वम्+ च स्वार्थान्वय्यर्थजिज्ञासात्मकाऽऽकाङ्क्षानियतस्वार्थप्रतिपत्तिकत्वम् => स्वार्थान्वय्यर्थजिज्ञासात्मक+आकाङ्क्षानियतस्वार्थप्रतिपत्तिकत्वम् शातनमिति => शातनम्+इति नियमेनोत्पादाद् => नियमेन+उत्पादाद् गुर्वादिपदानां नित्यसाकाङ्क्षत्वम् => गुर्वादिपदानाम्+ नित्यसाकाङ्क्षत्वम् समासाघटकपदार्थान्वितेत्यत्राऽभेदाऽन्वयो वा => समासाघटकपदार्थान्विते+इत्यत्र+अभेद+अन्वयः+ वा समासाघटकपदार्थाऽभेदान्वितस्वार्थकत्वं सापेक्षत्वम् => समासाघटकपदार्था+अभेदान्वितस्वार्थकत्वम्+ सापेक्षत्वम् ऋद्धपदार्थस्याभेदेनैवाऽन्वयस्य => ऋद्धपदार्थस्य+अभेदेन+एव+अन्वयस्य विवक्षितत्वाद्राजपदस्य => विवक्षितत्वात्+राजपदस्य समासाघटकचैत्रनिरूपितत्व-शरकरणकत्वादेर्भेदेनाऽन्वयान्न => समासाघटकचैत्रनिरूपितत्व-शरकरणकत्वादेः+भेदेन+अन्वयात्+न अथैवमपि => अथैवम्+अपि चित्रगुरित्यादौ => चित्रगुः+इत्यादौ चित्राऽभिन्नगोस्वामिबोधानुपपत्तिः => चित्र+अभिन्नगोस्वामिबोधानुपपत्तिः चित्राऽभेदाऽन्वयसंभवः => चित्र+अभेद+अन्वयसंभवः पदार्थैकदेशत्वात् => पदार्थ+एकदेशत्वात् चित्रपदमेव => चित्रपदम्+एव चित्राऽभिन्न => चित्र+अभिन्न गोस्वामिलक्षकं,गोपदं तादृशार्थे => गोस्वामिलक्षकम्+,गोपदम्+ तादृशार्थे तात्पर्यग्राहकमिति => तात्पर्यग्राहकम्+इति चित्रगुरस्तीत्यत्र => चित्रगुः+अस्ति+इत्यत्र तदर्थेऽस्तित्वान्वयस्यानुपपत्तेः => तदर्थे+अस्तित्व+अन्वयस्यानुपपत्तेः प्रथमान्तपदोपस्थाप्यस्यैव => प्रथमान्तपदोपस्थाप्यस्य+एव उक्तिनियमानंगीकारे => उक्तिनियमानम्+गीकारे राजपुरुषोस्तीत्यादौ => राजपुरुषः+अस्ति+इत्यादौ अस्तित्वान्वयप्रसंगात् => अस्तित्व+अन्वयप्रसंगात् चित्राऽभिन्नगोस्वामिनि => चित्र+अभिन्नगोस्वामिनि गोपदमेव => गोपदम्+एव चित्राऽभिन्न => चित्र+अभिन्न गोस्वामिलक्षकं चित्रपदं => गोस्वामिलक्षकम्+ चित्रपदम्+ चित्रपदं तात्पर्यग्राहकमिति => चित्रपदम्+ तात्पर्यग्राहकम्+इति तात्पर्यग्राहकमिति => तात्पर्यग्राहकम्+इति एकार्थीभावरूपं व्यपेक्षारूपं => एकार्थीभावरूपम्+ व्यपेक्षारूपम्+ व्यपेक्षारूपं च => व्यपेक्षारूपम्+ च पृथगर्थानां पदानां => पृथगर्थानाम्+ पदानाम्+ पदानां समुदायशक्त्या => पदानाम्+ समुदायशक्त्या विशिष्टैकार्थप्रातिपदिकं एकधर्मावच्छिन्नशक्तिमत्वं => विशिष्टैकार्थप्रातिपदिकम्+ एकधर्मावच्छिन्नशक्तिमत्वम्+ एकधर्मावच्छिन्नशक्तिमत्वं यावदाद्यम् => एकधर्मावच्छिन्नशक्तिमत्वम्+ यावदाद्यम् द्वितीयस्तु => द्वितीयः+तु स्वार्थपर्यवसायिनां पदानां => स्वार्थपर्यवसायिनाम्+ पदानाम्+ पदानां आकाङ्क्षावशात्परस्परं => पदानाम्+ आकाङ्क्षावशात्+परस्परम्+ आकाङ्क्षावशात्परस्परं सम्बन्धः => आकाङ्क्षावशात्+परस्परम्+ सम्बन्धः पृथगर्थानां पदानां => पृथगर्थानाम्+ पदानाम्+ पदानां समुदायशक्त्या => पदानाम्+ समुदायशक्त्या विशिष्टैकार्थप्रातिपदिकं वा => विशिष्टैकार्थप्रातिपदिकम्+ वा व्यपेक्षारूपसामर्थ्यस्यैव => व्यपेक्षारूपसामर्थ्यस्य+एव अप्यसंभवात्समासानुपपत्तेः => अपि+असंभवात्+समासानुपपत्तेः चित्राऽभेदान्वयः => चित्र+अभेदान्वयः एवं सति => एवम्+ सति नैकदेशाऽन्वयप्रसंगो न => न+एकदेश+अन्वयप्रसंगः+ न हानिरिति => हानिः+इति युगपद्वृत्तिद्वयानंगीकारात्, => युगपत्+वृत्तिद्वयानंगीकारात्, शक्त्यलक्ष्यार्थयोर्भेदेनाऽन्वयस्याऽव्युत्पन्नत्वाच्च => शक्त्यलक्ष्यार्थयोः+भेदेन+अन्वयस्य+अव्युत्पन्नत्वात्+च क्लुप्तशक्तिकात्पदाल्लक्षणयाऽभिमतार्थसंमभवेऽनन्तसमासेषु => क्लुप्तशक्तिकात्+पदाल्लक्षणया+अभिमतार्थसंमभवे+अनन्तसमासेषु चित्राऽभिन्नगोस्वामिलक्षकत्वे => चित्र+अभिन्नगोस्वामिलक्षकत्वे गोपदाऽव्यवहितपूर्ववर्ति => गोपद+अव्यवहितपूर्ववर्ति ह्रस्वाऽकारान्तचित्रस्य => ह्रस्व+आकारान्तचित्रस्य तत्राऽक्षतैवेति => तत्र+अक्षतैवेति स्वार्थत्वं च => स्वार्थत्वम्+ च सत्वेपि => सत्वे+अपि (वि-1)-12एवमिति12 => (वि-1)-एवम्+इति राजसम्बन्धिनिलक्षणासिद्धायामित्यर्थः2 => राजसम्बन्धिनिलक्षणासिद्धायाम्+इत्यर्थः चन्द्रसदृशाऽभेदान्वयबोध => चन्द्रसदृश+अभेदान्वयबोध चन्द्रसदृशाऽभिन्नं मुखमिति => चन्द्रसदृश+अभिन्नम्+ मुखम्+इति मुखमिति => मुखम्+इति एवेत्यर्थः => एव+इत्यर्थः एवकारव्यवच्छेद्यं दर्शयति => एवकारव्यवच्छेद्यम्+ दर्शयति नत्विति => नतु+इति नान्वय => न+अन्वय मुखमित्युपमालंकारे => मुखम्+इति+उपमालंकारे मुखं चन्द्र => मुखम्+ चन्द्र रूपकालंकारयोर्भेदो न => रूपकालंकारयोः+भेदः+ न स्याद्विषयवैलक्षण्याभावात्, => स्यात्+विषयवैलक्षण्याभावात्, उपमानोपमेययोरभेदप्रतीतेश्चेत्यालङ्कारिकमतमाह => उपमान+उपमेययोः+अभेदप्रतीतेश्च+इत्यालङ्कारिकमतम्+आह शाब्दोऽभेदप्रत्यय => शाब्दः+अभेदप्रत्यय चन्द्राऽभिन्नं मुखमिति => चन्द्र+अभिन्नम्+ मुखम्+इति मुखमिति => मुखम्+इति लौकिकसन्निकर्षाजन्यदोषविशेषाजन्यतद्धर्मिकतद्वत्ताबुद्धिं प्रति => लौकिकसन्निकर्षाजन्यदोषविशेषाजन्यतद्धर्मिकतद्वत्ताबुद्धिम्+ प्रति अनाहार्याऽप्रामाण्यज्ञानानास्कन्दिततद्धर्मिकतदभावनिश्चयस्य => अनाहार्य+अप्रामाण्यज्ञानानास्कन्दिततद्धर्मिकतदभावनिश्चयस्य विरोधित्वादिति => विरोधित्वात्+इति परस्परं सम्बन्धरहितेत्यर्थः => परस्परम्+ सम्बन्धरहिते+इत्यर्थः सम्बन्धरहितेत्यर्थः => सम्बन्धरहिते+इत्यर्थः रूपकस्थलेऽभेदप्रत्ययो न => रूपकस्थले+अभेदप्रत्ययः+ न शाब्दो भवतीत्यर्थः => शाब्दः+ भवति+इत्यर्थः भवतीत्यर्थः => भवति+इत्यर्थः विपरीतनिश्चयाऽप्रतिबध्यत्वादिति => विपरीतनिश्चया+अप्रतिबध्यत्वात्+इति स्ववृत्त्याह्लादकत्वादीति => स्ववृत्त्याह्लादकत्वात्+इति स्ववृत्तित्वोपलक्षितेत्यर्थः => स्ववृत्तित्वोपलक्षिते+इत्यर्थः न्यायात्मुखं न => न्यायात्+मुखम्+ न अन्यसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकतदभावादभ्युपगमे => अन्यसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकतदभावात्+अभ्युपगमे विरोधित्वानुपपत्तिरित्यस्वरसो वदन्तीत्युक्त्वा => विरोधित्वानुपपत्तिः+इत्यस्वरसः+ वदन्तीत्युक्त्वा गङ्गायां घोष => गङ्गायाम्+ घोष वाक्याल्लक्षणया => वाक्यात्+लक्षणया जायमानप्रतीतेश्च => जायमानप्रतीतेः+च गङ्गापदात्तीरोपस्थितिमहिम्ना => गङ्गापदात्+तीरोपस्थितिमहिम्ना सादृश्यप्रत्ययस्योभयत्र => सादृश्यप्रत्ययस्य+उभयत्र अभेदान्वयबोधप्रयोजकसमानविभक्तिकत्वं रूपकस्थले => अभेदान्वयबोधप्रयोजकसमानविभक्तिकत्वम्+ रूपकस्थले चमत्कारवैलक्षण्यं निर्वहतीति => चमत्कारवैलक्षण्यम्+ निर्वहति+इति निर्वहतीति => निर्वहति+इति किमभेदप्रत्ययेनेति => किम्+अभेदप्रत्ययेन+इति निपातातिरिक्तनामार्थयोस्तादृशनामार्थधात्वर्थयोश्चाऽभेदेनैवान्वयबोधो भवतीति => निपातातिरिक्तनामार्थयोः+तादृशनामार्थधात्वर्थयोः+च+अभेदेन+एवान्वयबोधः+ भवति+इति भवतीति => भवति+इति नियमपर्यवसितं अभेदसम्बन्धेन => नियमपर्यवसितम्+ अभेदसम्बन्धेन नामार्थप्रकारकाऽन्वयबोधं प्रति => नामार्थप्रकारक+अन्वयबोधम्+ प्रति कारणमिति => कारणम्+इति कार्यकारणभावं पक्षप्रतिपक्षाभ्यां => कार्यकारणभावम्+ पक्षप्रतिपक्षाभ्याम्+ पक्षप्रतिपक्षाभ्यां व्यवस्थापपति => पक्षप्रतिपक्षाभ्याम्+ व्यवस्थापपति पुरुषपदजन्यपुरुषोपस्थितिस्वत्वसम्बन्धेन => पुरुषपदजन्यपुरुषः+पस्थितिस्वत्वसम्बन्धेन योग्यताज्ञान--राजसम्बन्धिपुरुषविषयकबोधोभवतु => योग्यताज्ञान--राजसम्बन्धिपुरुषविषयकबोधः+भवतु निपातातिरिक्तनामार्थयोरभेदान्वयबोध => निपातातिरिक्तनामार्थयोः+अभेदान्वयबोध प्रयोजनं| => प्रयोजनम्+| 2अकिञ्चित्करत्वादिति2 => अकिञ्चित्करत्वात्+इति कार्यप्रतिरोधाऽक्षमत्वादित्यर्थः => कार्यप्रतिरोध+अक्षमत्वात्+इत्यर्थः 12नियमादिति12 => नियमात्+इति कार्यव्याप्यत्वादित्यर्थः => कार्यव्याप्यत्वात्+इत्यर्थः 12भेदान्वयबोधौपायिकाकाङ्क्षाविरहादिति12 => भेदान्वयबोधौपायिकाकाङ्क्षाविरहात्+इति भेदान्वयबोधश्च => भेदान्वयबोधः+च तत्प्रयोजिकाऽकाङ्क्षा => तत्+प्रयोजिक+आकाङ्क्षा राजानं राज्ञा => राजानम्+ राज्ञा राजनीति => राजन्+इति तद्विरहादित्यर्थः => तद्विरहात्+इत्यर्थः प्रकारान्तररेणोपस्थितयोरर्थयोरन्वयबोधवारणाय => प्रकारान्तररेण+उपस्थितयोः+अर्थयोः+अन्वयबोधवारणाय समभिव्याहारस्याऽन्वयबोधे => समभिव्याहारस्य+अन्वयबोधे भेदान्वयबोधं प्रति => भेदान्वयबोधम्+ प्रति आनुपूर्वीज्ञानानां परस्परजन्ये => आनुपूर्वीज्ञानानाम्+ परस्परजन्ये समभिव्याहारज्ञानस्यैव => समभिव्याहारज्ञानस्य+एव समभिव्याहारोऽस्त्येवेत्याह => समभिव्याहारः+अस्ति+एव+इति+आह तत्रापि => तत्र+अपि इत्यत्रापि => इत्यत्र+अपि कर्मत्वमित्यादौ => कर्मत्वम्+इत्यादौ घटमित्यापूर्व्या => घटम्+इत्यापूर्व्या भेदान्वयबोधजनकत्वं वाच्यम्, => भेदान्वयबोधजनकत्वम्+ वाच्यम्, तादृशानुपूर्वीं राजा => तादृशानुपूर्वीम्+ राजा नास्तीत्याशंकते => नास्ति+इति+आशंकते 12तादृशाकाङ्क्षायाः12 => तादृश+आकाङ्क्षायाः सत्वेपीति => सत्वेपि+इति संसर्गकबोधानुदयादिति => संसर्गकबोधानुदयात्+इति अपीति => अपि+इति तदभावादेवेति => तदभावात्+एवेति उक्ताकाङ्क्षाऽभावादेवेत्यर्थः => उक्ताकाङ्क्ष+अभावात्+एवेर्थः राजप्रकारकभेदान्वयबोधं प्रति => राजप्रकारकभेदान्वयबोधम्+ प्रति राजानं-राज्ञा-राज्ञे-राज्ञः => राजानम्+-राज्ञा-राज्ञे-राज्ञः राज्ञि-इत्यादिवाक्यानां कारणत्वे => राज्ञि-इत्यादिवाक्यानाम्+ कारणत्वे तेषां परस्परजन्ये => तेषाम्+ परस्परजन्ये भेदान्वयबोधं प्रति => भेदान्वयबोधम्+ प्रति राजानमित्याकाङ्क्षाज्ञानं कारणमित्यादिरीत्या => राजानम्+इत्याकाङ्क्षाज्ञानम्+ कारणम्+इत्यादिरीत्या कारणमित्यादिरीत्या => कारणम्+इत्यादिरीत्या तादृशाशानुपूर्विज्ञानानां हेतुता => तादृशाशानुपूर्विज्ञानानाम्+ हेतुता एवं च => एवम्+ च तादृशाकाङ्क्षाविरहाऽकिञ्चित्कर => तादृश+आकाङ्क्षाविरह+अकिञ्चित्कर इत्यापत्तितादवस्थ्यमित्याह| => इति+आपत्तितादवस्थ्याम्+इति+आह| राजवत्स्वत्वामितिबोधे => राजवत्+स्वत्वाम्+इतिबोधे तादृशाकाङ्क्षाज्ञानविरहस्य => तादृश+आकाङ्क्षाज्ञानविरहस्य राजपदाऽव्यवहितोत्तराङस्पदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानविरहस्य => राजपद+अव्यवहितोत्तराङस्+पदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानविरहस्य अकिञ्चित्करत्वादिति => अकिञ्चित्करत्वात्+इति कारणत्वाभावाऽसंपादकत्वादित्यर्थः => कारणत्वाभाव+असंपादकत्वात्+इत्यर्थः पुरुषविशेष्यकराजप्रकारकभेदान्वयबोधं प्रति => पुरुषविशेष्यकराजप्रकारकभेदान्वयबोधम्+ प्रति राजपदाऽव्यवहितोत्तरङस्पदत्वादिरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानस्याऽकारणत्वादिति => राजपद+अव्यवहितोत्तरङस्+पदत्वादिरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानस्य+अकारणत्वात्+इति पुरुषविशेष्यकराजप्रकारकभेदान्वयबोधापत्तिरिति => पुरुषविशेष्यकराजप्रकारकभेदान्वयबोधापत्तिः+इति राज्ञि-इत्यत्राऽऽधेयत्व- => राज्ञि-इत्यत्र+आधेयत्व- निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नराजनिष्ठप्रकारतानिरूपितकर्मत्वस्वत्वादिनिष्ठविशेष्यताकशाब्दं प्रति => निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नराजनिष्ठप्रकारतानिरूपितकर्मत्वस्वत्वादिनिष्ठविशेष्यताकशाब्दम्+ प्रति अम्प्रत्ययादिजन्यकर्मत्वाद्युपस्थितिः => अम्प्रत्ययादिजन्यकर्मत्वात्+उपस्थितिः कारणमित्यादिक्रमेणाऽऽत्मनिष्ठप्रत्यासत्त्या => कारणम्+इत्यादिक्रमेणाऽऽत्मनिष्ठप्रत्यासत्त्या गौरवाद्विषयनिष्ठप्रत्यासत्त्या => गौरवात्+विषयनिष्ठप्रत्यासत्त्या कार्यकारणभावो वाच्यो => कार्यकारणभावः+ वाच्यः+ वाच्यो लाघवात्, => वाच्यः+ लाघवात्, नामार्थप्रकारकभेदान्वयबोधं प्रति => नामार्थप्रकारकभेदान्वयबोधम्+ प्रति कारणमित्याकारकः => कारणम्+इत्याकारकः प्रत्ययजन्योपस्थितेरभावादिति => प्रत्ययजन्योपस्थितेः+अभावात्+इति मतमुपन्यस्यति => मतम्+उपन्यस्यति नामार्थप्रकारकेति12 => नामार्थप्रकारक+इति घटोनास्तीत्यादौ => घटः+न+अस्ति+इत्यादौ नञर्थेऽभावे => नञर्थे+अभावे प्रत्ययजन्योपस्थितेरसत्वेन => प्रत्ययजन्योपस्थितेः+असत्वेन द्योतयितुं समानेति => द्यः+तयितुम्+ समान+इति समानेति => समान+इति हेतुत्वेऽन्वयात् => हेतुत्वे+अन्वयात् समानत्वं च => समानत्वम्+ च तद्धर्मावच्छिन्नविशेष्यतात्वमतोविशेष्यतायाः => तद्धर्मावच्छिन्नविशेष्यतात्वम्+अतोविशेष्यतायाः विशेष्यतयोरेकधर्मावच्छिन्नत्वस्य => विशेष्यतयोः+एकधर्मावच्छिन्नत्वस्य द्रव्यत्वेनोपस्थिते => द्रव्यत्वेन+उपस्थिते हेतुत्वकल्पनादिति => हेतुत्वकल्पनात्+इति शालिशाब्दं प्रति => शालिशाब्दम्+ प्रति प्रत्ययजन्योपस्थितेर्हेतुत्व => प्रत्ययजन्योपस्थितेः+हेतुत्व कल्पनादित्यर्थः। => कल्पनात्+इत्यर्थः। वाक्यात्स्वत्ववत्वसंसर्गक => वाक्यात्+स्वत्ववत्संसर्गक नापत्तिः,पुरुषे => न+आपत्तिः,पुरुषे प्रत्ययजन्योपस्थितेरभावा दिति => प्रत्ययजन्योपस्थितेः+ अभावात्+इति दिति => अभावात्+इति प्रत्ययार्थस्यवेत्येवकार => प्रत्ययार्थस्यवेति+एवकार इदं च => इदम्+ च नामार्थान्तरस्यैव => नामार्थान्तरस्य+एव नीलो घट => नीलः+ घटः+ घट इति => घटः+ इति सत्त्वात्तत्र => सत्त्वात्+तत्र जन्योपस्थितेरभावाद् => जन्योपस्थितेः+अभावाद् पाठो युक्तः। => पाठः+ युक्तः। चित्रगुरित्यादि => चित्रगुः+इत्यादि गोपदलक्ष्यार्थगोर्गोस्वा => गोपदलक्ष्यार्थगोः+गोस्वा मिनोगोपदार्थयोरन्व => मिनोगोपदार्थयोः+अन्व तन्निष्ठस्वरूप => तत्+निष्ठस्वरूप सत्वात्तत्र => सत्वात्+तत्र प्रत्यजन्योपस्थितेरभावाद् => प्रत्यजन्योपस्थितेः+अभावाद् व्यतिरेकव्यभिचारमाशंकते => व्यतिरेकव्यभिचारम्+आशंकते तत्प्रकारकबोधे => तत्+प्रकारकबोधे भानानुपपत्तिरिति => भान+अनुपपत्तिः+इति प्रत्ययजन्योपस्थितेरभावाद् => प्रत्ययजन्योपस्थितेः+अभावाद् व्यभिचारं निराकर्त्तुमुपक्रमते => व्यभिचारम्+ निराकर्त्तुम्+उपक्रमते निराकर्त्तुमुपक्रमते => निराकर्त्तुम्+उपक्रमते तत्तन्नामपदजन्येति => तत्तत्+नामपदजन्येति जन्यत्वाभावान्न => जन्यत्वाभावात्+न राजादिनामपदजन्यत्वाच्च => राजादिनामपदजन्यत्वात्+च प्रत्यजन्योपस्थित्यभावाद् => प्रत्यजन्योपस्थिति+अभावाद् तत्तदितिनामविशेषणम् => तत्तत्+इतिनामविशेषणम् नामपदजन्यत्वाभावान्न => नामपदजन्यत्वाभावात्+न प्रत्यजन्योपस्थित्यभावाद् => प्रत्यजन्योपस्थिति+अभावाद् तत्तन्नामपदप्रयोज्यतत्तन्नामार्थनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतासम्बन्धेन => तत्तत्+नामपदप्रयोज्यतत्तत्+नामार्थनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यतासम्बन्धेन शाब्दबोधं प्रत्येव => शाब्दबोधम्+ प्रति+एव प्रत्येव => प्रति+एव तत्तदितिव्यर्थम्, => तत्तत्+इतिव्यर्थम्, नापि => न+अपि भानानुपपत्तिः, => भान+अनुपपत्तिः, सम्बन्धपदाऽप्रयोज्यत्वादिति => सम्बन्धपद+अप्रयोज्यत्वात्+इति नोपादेयमेव => न+उपादेयम्+एव तत्तदिति => तत्तत्+इति तत्तन्नामेत्यादिकन्तु => तत्तत्+नाम+इत्यादिकन्तु तत्तन्नामार्थनिष्ठप्रकारता => तत्तत्+नामार्थनिष्ठप्रकारता तत्तन्नामपदजन्य => तत्तत्+नामपदजन्य शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति कारणत्वाभिप्रायेणोक्तम् => कारणत्वाभिप्रायेण+उक्तम् पुरुषेऽतो न => पुरुषे+अतः+ न अत्रापि => अत्र+अपि व्यभिचारमाह => व्यभिचारम्+आह राजसम्बन्धाऽभिन्नः => राजसम्बन्ध+अभिन्नः राजनिरूपितस्वत्ववान्पुरुष => राजनिरूपितस्वत्ववान्+पुरुष इत्याकारकः => इति+आकारकः भानानुपपत्तिरिति => भान+अनुपपत्तिः+इति एवं च => एवम्+ च जन्योपस्थितेरभावाद् => जन्योपस्थितेः+अभावाद् व्यभिचारं परिहरति => व्यभिचारम्+ परिहरति स्वत्ववान्पुरुष => स्वत्ववान्+पुरुष इत्युक्त => इति+उक्त जन्यत्वस्यापि => जन्यत्वस्य+अपि तत्तत्पदार्थोप => तत्+तत्+पदार्थोप स्थितेर्हेतुत्वादिति => स्थितेः+हेतुत्वात्+इति तत्तदित्यस्योभयत्र => तत्तदित्यस्य+उभयत्र निवेशात्प्रत्ययाधीनोपस्थितिविषयत्वाप्रयोज्यनामार्थनिष्ठभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितविशेष्यतासम्बन्धेन => निवेशात्+प्रत्ययाधीनोपस्थितिविषयत्वाप्रयोज्यनामार्थनिष्ठभेदसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितविशेष्यतासम्बन्धेन शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति प्रत्ययजन्योपस्थितेर्विशेष्यतासम्बन्धेन => प्रत्ययजन्योपस्थितेः+विशेष्यतासम्बन्धेन कारणत्वेऽन्वयव्यभिचारमाशंकते => कारणत्वे+अन्वयव्यभिचारम्+आशंकते एवमपि => एवम्+अपि एकत्वमपि => एकत्वम्+अपि पुरुषविषयकेत्यर्थः => पुरुषविषयक+इत्यर्थः समूहालंबनोपस्थितेः => समूहालंबन+पस्थितेः एकत्वं => एकत्वम्+ चेत्याकारिकायाः। => च+इति+आकारिकायाः। पुरुषेपीति => पुरुषेपि+इति तादृशैकत्वोपस्थिर्यथा => तादृशैकत्वोपस्थिः+यथा पुरुषपदजन्योपीति => पुरुषपदजन्यः+अपीति भानापत्तिरिति => भानापत्तिः+इति सत्वादिति => सत्वात्+इति सत्वेपि => सत्वे+अपि प्रत्ययजन्यतावच्छेदिकीभूतविशेष्यतासम्बन्धेनोपस्थितेः => प्रत्ययजन्यतावच्छेदिकीभूतविशेष्यतासम्बन्धेन+उपस्थितेः पुरुषेऽभावेन => पुरुषे+अभावेन नापत्तिरित्याशंकते => न+आपत्तिः+इति+आशंकते नचेति => नच+इति हेतुत्वोपगमादिति => हेतुत्वोपगमात्+इति नामार्थप्रकारकभेदान्वयबोधं प्रतीतिशेषः => नामार्थप्रकारकभेदान्वयबोधम्+ प्रति+इतिशेषः प्रतीतिशेषः => प्रति+इतिशेषः हेतुमाह => हेतुम्+आह एकत्वं चेत्याकारिकेत्यर्थः => एकत्वम्+ चेत्याकाः+इक+इत्यर्थः चेत्याकारिकेत्यर्थः => चेत्याकाः+इक+इत्यर्थः पुरुषपदस्यैवेत्यर्थः => पुरुषपदस्य+एवेत्यर्थः पुरुषपदाधीनत्वादिति => पुरुषपदाधीनत्वात्+इति विशेष्यताभेदभावादिति => विशेष्यताभेदभावात्+इति भेदादिति => भेदात्+इति अयं विशेष्यताया => अयम्+ विशेष्यताया अभिन्नतयेत्यत्र => अभिन्नतयेति+अत्र प्रत्ययलक्षणाधीनेत्यर्थः => प्रत्ययलक्षणाधीन+इत्यर्थः पुरुषाद्युपस्थितिविशेष्यतायाः => पुरुषादि+उपस्थितिविशेष्यतायाः विशेष्यतायां प्रत्ययजन्यतावच्छेदकीभूतत्वोपादानेपि => विशेष्यतायाम्+ प्रत्ययजन्यतावच्छेदकीभूतत्वोपादानेपि अतिप्रसंगवारणाऽसंभवादिति => अतिप्रसंगवारणाऽसंभवात्+इति एकत्वं चेति => एकत्वम्+ च+इति चेति => च+इति सत्वादिति => सत्वात्+इति प्रसक्तां राजप्रकारकभेधान्वयबोधापत्तिं => प्रसक्ताम्+ राजप्रकारकभेदान्वयबोधापत्तिम्+ राजप्रकारकभेधान्वयबोधापत्तिं परिहरति => राजप्रकारकभेदान्वयबोधापत्तिम्+ परिहरति तत्तन्नामपदजन्यनामार्थनिष्ठसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितविशेष्यतासम्बन्धेन => तत्तत्+नामपदजन्यनामार्थनिष्ठसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितविशेष्यतासम्बन्धेन शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति स्वजनकज्ञानीयप्रत्ययवृत्तिप्रकारतानिरूपितविशेष्यताविशिष्टविशेष्यतासम्बन्धेनोपस्थितिः => स्वजनकज्ञानीयप्रत्ययवृत्तिप्रकारतानिरूपितविशेष्यताविशिष्टविशेष्यतासम्बन्धेन+उपस्थितिः स्वं-उपस्थितिः => स्वम्+-उपस्थितिः उक्तातिप्रसंगं निराकरोति => उक्तातिप्रसंगम्+ निराकरोति स्वं राजापुरुषइत्यत्र => स्वम्+ राजापुरुषइत्यत्र एकत्वं चेति => एकत्वम्+ चेति तज्जनकं एकत्वं => तज्जनकम्+ एकत्वम्+ एकत्वं सुपदशक्यमितिप्रत्ययवृत्तिज्ञानं => एकत्वम्+ सुपदशक्यम्+इतिप्रत्ययवृत्तिज्ञानम्+ सुपदशक्यमितिप्रत्ययवृत्तिज्ञानं तदीयवृत्तिनिष्ठ => सुपदशक्यम्+इतिप्रत्ययवृत्तिज्ञानम्+ तदीयवृत्तिनिष्ठ प्रकारतानिरूपितैकत्व => प्रकारतानिरूपित+एकत्व पुरुषेऽभावान्नव्यभिचारः => पुरुषे+अभावात्+नव्यभिचारः पुरुषपदात्प्रत्ययपदाच्च => पुरुषपदात्+प्रत्ययपदात्+च एकैकोपस्थिर्जाता => एकैकोपस्थिः+जाता तत्रातिप्रसंगो दुर्वारः, => तत्र+अतिप्रसंगः+ दुर्वारः, सत्वादिति => सत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न तत्तन्नामार्थप्रकारकाऽन्वयबुद्धौ => तत्तत्+नामार्थप्रकारकाऽन्वयबुद्धौ तत्तन्नामपदसाकाङ्क्षप्रत्ययजन्योपस्थितेर्हेतुत्वात् => तत्तत्+नामपदसाकाङ्क्षप्रत्ययजन्योपस्थितेः+हेतुत्वात् प्रकारीभूतराजपदसाकाङ्क्षत्वाभावान्नापत्तिः => प्रकारीभूतराजपदसाकाङ्क्षत्वाभावात्+न+आपत्तिः नचैवमपि => नच+एवम्+अपि स्वत्वं ङस् => स्वत्वम्+ ङस् पदशक्यं पुरुषः => पदशक्यम्+ पुरुषः पुरुषपदशक्यं इति => पुरुषपदशक्यम्+ इति ज्ञानात्स्वत्वं => ज्ञानात्+स्वत्वम्+ पुरुषश्चेति => पुरुषः+च+इति समूहालंबनोपस्थितिस्तस्याः => समूहालंबनोपस्थितिः+तस्याः भेदाऽन्वयापत्तिरिति => भेदा+अन्वयापत्तिः+इति 12स्वं समूहालंबनोपस्थितिः => स्वम्+ समूहालंबनोपस्थितिः पुरुषनिष्ठविशेष्यतायामसत्वान्नापत्तिः => पुरुषनिष्ठविशेष्यतायामसत्वात्+न+आपत्तिः केषांचिन्मतं निरास्यति => केषाम्+चित्+मतम्+ निरास्यति तदसदिति => तदसत्+इति पाणिनिसंकेतसम्बन्धेनप्रत्ययपदवत्वं सुऔजसाद्यन्यतमत्वं => पाणिनिसंकेतसम्बन्धेनप्रत्ययपदवत्वम्+ सुऔजसादि+अन्यतमत्वम्+ सुऔजसाद्यन्यतमत्वं वा => सुऔजसादि+अन्यतमत्वम्+ वा प्रत्ययत्वमित्यनुगमादाह--12राजसम्बन्ध12 => प्रत्ययत्वम्+इत्यनुगमात्+आह--राजसम्बन्ध स्वत्वविशेष्यकेत्यर्थः => स्वत्वविशेष्यक+इत्यर्थः अन्वयबोधानुपपत्तेरिति => अन्वयबोधानुपपत्तेः+इति अन्वयबोधापत्तेश्चेति => अन्वयबोधापत्तेश्च+इति वस्तुतो वृत्तौ => वस्तुतः+ वृत्तौ प्रत्ययनिरूपितसत्वादिति => प्रत्ययनिरूपितसत्वात्+इति यत्पदमिति => यत्पदम्+इति प्रकारत्वं तृतीयार्थः => प्रकारत्वम्+ तृतीयार्थः प्रत्ययत्वप्रकारकज्ञानविशेष्यं यत्पदमित्यर्थः => प्रत्ययत्वप्रकारकज्ञानविशेष्यम्+ यत्पदम्+इत्यर्थः यत्पदमित्यर्थः => यत्पदम्+इत्यर्थः प्रत्ययत्वभ्रमदशायां प्रत्ययत्वेन => प्रत्ययत्वभ्रमदशायाम्+ प्रत्ययत्वेन ज्ञातं यत्सम्बन्धपदं => ज्ञातम्+ यत्+संम्बन्धपदम्+ यत्सम्बन्धपदं तज्जन्योपस्थितेः => यत्+संम्बन्धपदम्+ तज्जन्योपस्थितेः सत्वान्नानुपपत्तिः => सत्वात्+न+अनुपपत्तिः सम्बन्धत्वभ्रमदशायां ङस् => सम्बन्धत्वभ्रमदशायाम्+ ङस् ज्ञातत्वाभावान्नापत्तिः => ज्ञातत्वाभावात्+न+आपत्तिः प्रत्ययत्वप्रकारकज्ञानानिवशाऽसंभवादिति => प्रत्ययत्वप्रकारकज्ञानानिवश+असंभवात्+इति ज्ञातं यत्पदं => ज्ञातम्+ यत्पदम्+ यत्पदं तज्जन्योपस्थितेः => यत्पदम्+ तज्जन्योपस्थितेः सम्बन्धत्वभ्रमदशायां सम्बन्धपदत्वस्य => सम्बन्धत्वभ्रमदशायाम्+ सम्बन्धपदत्वस्य प्रत्ययत्वव्याप्यत्वाभावान्नापत्तिः => प्रत्ययत्वव्याप्यत्वाभावात्+न+आपत्तिः त्वभ्रमदशायां ङस् => त्वभ्रमदशायाम्+ ङस् प्रत्ययत्वव्याप्यत्वान्नानुपपत्तिरिति => प्रत्ययत्वव्याप्यत्वात्+न+अनुपपत्तिः+इति आनुपूर्वींविशेषाऽज्ञानदशायां तद्व्यक्तित्वादिना => आनुपूर्वींविशेष+अज्ञानदशायाम्+ तद्व्यक्तित्वादिना ङसादिज्ञानदशायां शाब्दबोधापत्तेर्दुर्वारत्वात् => ङसादिज्ञानदशायाम्+ शाब्दबोधापत्तेः+दुर्वारत्वात् शाब्दबोधापत्तेर्दुर्वारत्वात् => शाब्दबोधापत्तेः+दुर्वारत्वात् यादृशं फलं => यादृशम्+ फलम्+ फलं क्वचित्प्रसिद्ध्यति => फलम्+ क्वचित्+प्रसिद्ध्यति क्वचित्प्रसिद्ध्यति => क्वचित्+प्रसिद्ध्यति तादृशस्यैवाऽऽपत्तिः => तादृशस्य+एवाऽऽपत्तिः यादृशं च => यादृशम्+ च सर्वथैवाऽप्रसिद्धं तादृशस्य => सर्वथैवा+अप्रसिद्धम्+ तादृशस्य चाऽऽपादकाऽप्रसिद्धेरापत्तिरशक्यैवेति => चाऽऽपादका+अप्रसिद्धेः+आपत्तिः+अशक्यैवेति भेदान्वयबोधापत्तिरित्याह => भेदान्वयबोधापत्तिः+इति+आह 2इदं पुनरत्र => इदम्+ पुनः+अत्र पुनरत्र => पुनः+अत्र तत्वमिति => तत्वम्+इति षष्ठ्यादिविभक्तेरेवेति => षष्ठ्यादिविभक्तेः+एवेति पुरुषाद्युपस्थितिरित्यनेनान्वयः => पुरुषादि+उपस्थितिः+इत्यनेन+अन्वयः पुरुषविशेष्यकेत्यर्थः => पुरुषविशेष्यक+इत्यर्थः इत्याकारकेत्यर्थः => इत्याकारक+इत्यर्थः विभक्तिजन्येत्यर्थः => विभक्तिजन्येति+अर्थः राजप्रकारकपुरुषविशेष्यकभेदसंसर्गकेत्यर्थः => राजप्रकारकपुरुषविशेष्यकभेदसंसर्गक+इत्यर्थः तदभावादेवेति => तत्+अभावात्+एव+इति विभक्तिजन्यपुरुषाद्युपस्थितिघटितसामग्र्याभावादेवेत्यर्थः => विभक्तिजन्यपुरुषादि+उपस्थितिघटितसामग्र्याभावात्+एवेर्थः तदापत्तिरिति => तदापत्तिः+इति भेदान्वयबोधापत्तिरित्यर्थः => भेदान्वयबोधापत्तिः+इत्यर्थः वक्ष्यमाणसामग्र्याभावादेव => वक्ष्यमाणसामग्र्याभावात्+एव तदभावादेवेति => तदभावात्+एवेति सुन्दरइत्यानुपूर्वीविशेषाऽऽकाङ्क्षाज्ञानसहकृततत्पदजन्यस्वत्वसंसर्गकराजप्रकारकपुरुषविशेष्यकोपस्थितिघटितसामग्र्याभावादेवेत्यर्थः => सुन्दरइत्यानुपूर्वीविशेषाऽऽकाङ्क्षाज्ञानसहकृततत्पदजन्यस्वत्वसंसर्गकराजप्रकारकपुरुषविशेष्यकोपस्थितिघटितसामग्र्याभावात्+एवेर्थः आपत्त्यभावादिति| => आपत्त्यभावात्+इति| शाब्दापत्त्ययोगादित्यर्थः => शाब्दापत्त्ययोगादत्+इत्यर्थः क्षतिविरहादिति => क्षतिविरहात्+इति क्षतेरभावादित्यर्थः => क्षतेः+अभावात्+इत्यर्थः नान्वय => न+अन्वय 12सम्बन्धादिवाचकत्वमपि12 => सम्बन्धादिवाचकत्वम्+अपि अपिनोक्तव्युत्पत्तेः => अपिन+उक्तव्युत्पत्तेः सर्वेविभक्तीनामिति => सर्वेविभक्तीनाम्+इति विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्तीनामपीत्यर्थः => विशेष्यवाचकपदोत्तरविभक्तीनाम्+अपि+इत्यर्थः साधुत्वमात्रार्थकत्वस्यैवेति => साधुत्वमात्रार्थकत्वस्य+एवेति 12उचितत्वादिति12 => उचितत्वात्+इति घटमित्यादौ => घटम्+इत्यादौ कर्मत्वादिवाचकत्वमावश्यकम्, => कर्मत्वादिवाचकत्वम्+आवश्यकम्, कर्मताविशेष्यकशाब्दबोधो न => कर्मताविशेष्यकशाब्दबोधः+ न स्यादिति => स्यात्+इति घटमानयेत्यादिविभक्त्यन्तपदद्वयसमभिव्याहारादेव => घटमानय+इत्यादिविभक्त्यन्तपदद्वयसमभिव्याहारात्+एव विभक्त्यन्तैकपदस्थले => विभक्त्यन्त+एकपदस्थले तदुक्तेरिति => तदुक्तेः+इति संसर्गतावादीस्वाभिप्रायं प्रकटयति => संसर्गतावादीस्वाभिप्रायम्+ प्रकटयति राजवान्पुरुष => राजवान्+पुरुष इत्याकारकेत्यर्थः => इत्याकारक+इत्यर्थः एतत्स्थलीयेत्यर्थः => एतत्स्थलीयेति+अर्थः इत्याकारकेत्यर्थः => इत्याकारक+इत्यर्थः एतत्स्थलीयेत्यर्थः => एतत्स्थलीयेति+अर्थः तदभावादेव => तदभावात्+एव तादृशाकाङ्क्षाऽभावादेव => तादृश+आकाङ्क्षा+अभावात्+एव आकाङ्क्षाघटितेत्यर्थः => आकाङ्क्षाघटिते+इत्यर्थः एवं च => एवम्+ च भेदाऽन्वयबोधस्वीकारे => भेदा+अन्वयबोधस्वीकारे समभिव्याहाररूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानस्यैव => समभिव्याहाररूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानस्य+एव कारणत्वं न => कारणत्वम्+ न इत्याशयेन => इति+आशयेन नचेति => नच+इति तत्स्थलीयेति => तत्+स्थलीयेति एतत्स्थलीयेत्यर्थः => एतत्+स्थलीयेति+अर्थः स्वत्वसंसर्गकराजप्रकारकविशेष्यकेत्यर्थः => स्वत्वसंसर्गकराजप्रकारकविशेष्यक+इत्यर्थः राजपदाऽव्यवहितोत्तरपुरुषपदत्वरूपेत्यर्थः => राजपद+अव्यवहितोत्तरपुरुषपदत्वरूप+इत्यर्थः भेदान्वयेत्यर्थः => भेदान्वयेति+अर्थः असिद्धेरिति => असिद्धेः+इति विरहादित्यर्थः => विरहात्+इत्यर्थः इत्यत्राऽऽकाङ्क्षानुपपत्तिमाशंकते => इत्यत्र+आकाङ्क्षानुपपत्तिम्+आशंकते आनुपूर्वीविशेषरूपस्येति => आनुपूर्वीविशेषरूपस्य+इति घटपदाऽव्यवहितोत्तराऽम्पदत्वरूपानुपूर्वीविशेषस्येत्यर्थः => घटपद+अव्यवहितोत्तर+अम्पदत्वरूपानुपूर्वीविशेषस्य+इत्यर्थः आकाङ्क्षत्वादिति => आकाङ्क्षत्वात्+इति कर्मत्वमिति => कर्मत्वम्+इति कर्मत्वं घटीयमिति => कर्मत्वम्+ घटीयम्+इति घटीयमिति => घटीयम्+इति शाब्दानुदयादिति => शाब्दानुदयात्+इति निष्प्रामाणिकमिति => निष्प्रामाणिकम्+इति राजपदाऽव्यवहितोत्तर => राजपद+अव्यवहितोत्तर विशेषस्याऽऽकाङ्क्षत्वं निष्प्रामाणिकमित्यर्थः => विशेषस्य+आकाङ्क्षत्वम्+ निष्प्रामाणिकम्+इति+अर्थः निष्प्रामाणिकमित्यर्थः => निष्प्रामाणिकम्+इति+अर्थः राजपुरुषपदसमभिव्याहाररूपाकाङ्क्षैव => राजपुरुषपदसमभिव्याहाररूपाकाङ्क्ष+एव तस्याश्च => तस्याः+च राजपुरुषइत्यादाविव => राजपुरुषइत्यादौ+इव राजपुरुषइत्यादावपि => राजपुरुषइत्यादौ+अपि भेदान्वयबोधापत्तिरिति => भेदान्वयबोधापत्तिः+इति आपत्तिंपरिहरति => आपत्तिम्+परिहरति भवन्मतेपीति => भवत्+मतेपि+इति प्रकारतावादिमतेपीत्यर्थः => प्रकारतावादिमतेपि+इत्यर्थः यादृशसामग्रीबलादिति| => यादृशसामग्रीबलात्+इति| राजपुरुषपदसमभिव्याहाररूपसामग्रीबलादित्यर्थः => राजपुरुषपदसमभिव्याहाररूपसामग्रीबलात्+इत्यर्थः तादृशसामग्रीबलादिति => तादृशसामग्रीबलात्+इति राजपुरुषपदसमभिव्याहाररूपसामग्रीबलादित्यर्थः => राजपुरुषपदसमभिव्याहाररूपसामग्रीबलात्+इत्यर्थः राजसम्बन्धीत्यर्थः => राजसम्बन्धि+इत्यर्थः राजपदाऽव्यवहितोत्तरपुरुषपदत्वरूपेत्यर्थः => राजपद+अव्यवहितोत्तरपुरुषपदत्वरूप+इत्यर्थः राजपदाऽव्यवहितोत्तरपुरुषपदत्वरूपानुपूर्वीविशेषेत्यर्थः => राजपद+अव्यवहितोत्तरपुरुषपदत्वरूपानुपूर्वीविशेषेत्यर्थः 12कल्पनीयत्वादिति12 => कल्पनीयत्वात्+इति प्रतिपादिकद्वयाऽव्यवधानरूपानुपूर्वीविशेषस्यापि => प्रतिपादिकद्वया+अव्यवधानरूपानुपूर्वीविशेषस्य+अपि आकाङ्क्षत्वान्न => आकाङ्क्षत्वात्+न भेदान्वयबोधापत्तिरिति => भेदान्वयबोधापत्तिः+इति गौरवं प्रदर्शयति => गौरवम्+ प्रदर्शयति नचेति => नच+इति अस्मन्मते => अस्मत्+मते भवन्मते => भवत्+मते एवं च => एवम्+ च स्वारसिकलक्षणाग्रहेणाऽभेदान्वयबोधस्वीकारे => स्वारसिकलक्षणाग्रहेण+अभेदान्वयबोधस्वीकारे भेदाऽन्वयबोधे => भेद+अन्वयबोधे राजपदाव्यवहितोत्तरपुरुषपदत्वरूपेत्यर्थः => राजपदाव्यवहितोत्तरपुरुषपदत्वरूप+इत्यर्थः गौरवं निरस्यति => गौरवम्+ निरस्यति उक्ताऽभेदान्वयबोधे => उक्त+अभेदान्वयबोधे राजपदाव्यवहितोत्तरपुरुषपदत्वरूपेत्यर्थः => राजपदाव्यवहितोत्तरपुरुषपदत्वरूप+इत्यर्थः नृपपुरुषघटितनृपपदाव्यवहितोत्तरपुरुषपदत्वरूपेत्यर्थः => नृपपुरुषघटितनृपपदाव्यवहितोत्तरपुरुषपदत्वरूप+इत्यर्थः राजसम्बन्ध्यभिन्नः => राजसम्बन्धि+अभिन्नः पुरुषइत्याकारकेत्यर्थः => पुरुषइत्याकारक+इत्यर्थः अयंभावः-राजपदाऽव्यवहितोत्तरपुरुषपदत्वरूपानुपूर्वीज्ञानाव्यवहितोत्तरत्वविशिष्टाऽभेदसंसर्गकराजसम्बन्धिप्रकारकपुरुषविशेष्यकशाब्दबोधं प्रति => अयम्+भावः-राजपद+अव्यवहितोत्तरपुरुषपदत्वरूपानुपूर्वीज्ञानाव्यवहितोत्तरत्वविशिष्ट+अभेदसंसर्गकराजसम्बन्धिप्रकारकपुरुषविशेष्यकशाब्दबोधम्+ प्रति राजपुरुषइत्यानुपूर्वीज्ञानं कारणम् => राजपुरुषइत्यानुपूर्वीज्ञानम्+ कारणम् एवं नृपपुरुषइत्यादावपि => एवम्+ नृपपुरुषइत्यादौ+अपि नृपपुरुषइत्यादावपि => नृपपुरुषइत्यादौ+अपि तादृशेति => तादृश+इति पुरुषइतिज्ञानाऽव्यवहितोत्तरत्वरूपेत्यर्थः => पुरुषइतिज्ञान+अव्यवहितोत्तरत्वरूप+इत्यर्थः कार्यतावच्छेदकस्यैवेति => कार्यतावच्छेदकस्य+एवेति अनाधिक्यादिति => अनाधिक्यात्+इति पुरुषइतिज्ञानाव्यवहितोत्तरत्वविशिष्टशाब्दबोधं प्रति => पुरुषइतिज्ञानाव्यवहितोत्तरत्वविशिष्टशाब्दबोधम्+ प्रति राजपुरुषइत्याकाङ्क्षाज्ञानं कारणमिति => राजपुरुषइत्याकाङ्क्षाज्ञानम्+ कारणम्+इतिकार्यकारणभावे कारणमिति => कारणम्+इतिकार्यकारणभावे इति => ज्ञान+अव्यवहितोत्तरत्वस्य सत्वान्न => सत्वात्+न कारणताधिक्यमिति => कारणताधिक्यम्+इति तादृशरीतिश्च => तादृशरीतिः+च यावत्योव्यक्तयस्तप्रत्येकाधिकरणायत्किञ्चिद्व्यक्तिनिष्ठाभावाप्रतियोगित्वं कारणत्वम् => यावत्यः+व्यक्तयः+तप्रत्येकाधिकरणायत्किञ्चिद्व्यक्तिनिष्ठाभावाप्रतियोगित्वम्+ कारणत्वम् इत्याकाङ्क्षाविशिष्टं प्रति => इत्याकाङ्क्षाविशिष्टम्+ प्रति तादृशाकाङ्क्षाज्ञानम् => तादृश+आकाङ्क्षाज्ञानम् स्वसामानाधिकरण्योभयसं | => स्वसामानाधिकरण्योभयसम्+ | चैत्रस्याकाङ्क्षाज्ञानं ततो => चैत्रस्याकाङ्क्षाज्ञानम्+ ततः+ ततो यज्ञदत्तोयाऽपेक्षाबुद्धितउत्पन्ने => ततः+ यज्ञदत्तोय+अपेक्षाबुद्धितउत्पन्ने यज्ञदत्तोयाऽपेक्षाबुद्धितउत्पन्ने => यज्ञदत्तोय+अपेक्षाबुद्धितउत्पन्ने द्वित्वसत्वादिति => द्वित्वसत्वात्+इति चाऽऽकाङ्क्षाज्ञानाऽव्यवहितोत्तरशाब्दं प्रति => चाऽऽकाङ्क्षाज्ञान+अव्यवहितोत्तरशाब्दम्+ प्रति अप्रामाण्यज्ञानास्कन्दिताऽकाङ्क्षाज्ञानादपि => अप्रामाण्यज्ञानास्कन्दित+आकाङ्क्षाज्ञानात्+अपि आकाङ्क्षाज्ञानाऽव्य => आकाङ्क्षाज्ञान+अव्य वहितोत्तरशाब्दबोधं प्रति => वहितोत्तरशाब्दबोधम्+ प्रति अप्रामाण्यज्ञानानास्कन्दिताऽकाङ्क्षाज्ञानस्य => अप्रामाण्यज्ञानानास्कन्दित+आकाङ्क्षाज्ञानस्य कारणत्वं वाच्यम्, => कारणत्वम्+ वाच्यम्, राजपुरुषःनीलो घट => राजपुरुषःनीलः+ घट समूहालंबनमाकाङ्क्षाज्ञानं ततो => समूहालंबनम्+आकाङ्क्षाज्ञानम्+ ततः+ ततो राजपुरुष => ततः+ राजपुरुष ज्ञानं राजपदाव्यवहितोत्तरत्वाभाववति => ज्ञानम्+ राजपदाव्यवहितोत्तरत्वाभाववति प्रकारकमित्यप्रामाण्यज्ञानं ततो => प्रकारकम्+इति+अप्रामाण्यज्ञानम्+ ततः+ ततो नीलो => ततः+ नीलः+ नीलो घटइतिवाक्यादपि => नीलः+ घटइतिवाक्यात्+अपि घटइतिवाक्यादपि => घटइतिवाक्यात्+अपि तत्पूर्वं वा => तत्पूर्वम्+ वा अप्रामाण्यज्ञानानास्कन्दिताऽऽकाङ्क्षाज्ञानविरहात् => अप्रामाण्यज्ञानानास्कन्दित+आकाङ्क्षाज्ञानविरहात् राजसम्बन्ध्यभिन्नः => राजसम्बन्धि+अभिन्नः नीलो घट => नीलः+ घट इत्याकाङ्क्षाज्ञानाव्यवहितोत्तरत्व => इति+आकाङ्क्षाज्ञानाव्यवहितोत्तरत्व विशिष्टाऽभेदसंसर्गक => विशिष्ट+अभेदसंसर्गक शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति नीलो घट => नीलः+ घट इत्याकाङ्क्षाज्ञानस्य => इति+आकाङ्क्षाज्ञानस्य कारणत्वान्नानुपपत्तिरिति => कारणत्वात्+न+अनुपपत्तिः+इति विषयनिवेशेपि => विषयनिवेशे+अपि समूहालंबनमाकाङ्क्षाज्ञानं ततः => समूहालंबनम्+आकाङ्क्षाज्ञानम्+ ततः एकत्राऽप्रामाण्यज्ञानं ततः => एकत्र+अप्रामाण्यज्ञानम्+ ततः कार्यतावच्छेदककोटावपि => कार्यतावच्छेदककोटौ+अपि अप्रामाण्यज्ञानानास्कन्दितत्वं निवेश्यम्, => अप्रामाण्यज्ञानानास्कन्दितत्वम्+ निवेश्यम्, चाऽप्रामाण्यज्ञानानास्कन्दिततत्तदाकाङ्क्षाज्ञानाव्यवहितोत्तरशाब्दबोधं प्रति => च+अप्रामाण्यज्ञानानास्कन्दिततत्तदाकाङ्क्षाज्ञानाव्यवहितोत्तरशाब्दबोधम्+ प्रति अप्रामाण्यज्ञानानास्कन्दिततत्तदाकाङ्क्षाज्ञानस्य => अप्रामाण्यज्ञानानास्कन्दिततत्तत्+आकाङ्क्षाज्ञानस्य नचाऽप्रामाण्यग्रहधर्मिकाप्रामाण्यग्रहसत्वे => नच+अप्रामाण्यग्रहधर्मिकाप्रामाण्यग्रहसत्वे कार्यमुत्पद्यते => कार्यम्+उत्पद्यते पुनस्तद्धर्मिकाऽप्रामाण्यग्रहसत्वे => पुनः+तद्धर्मिक+अप्रामाण्यग्रहसत्वे नोत्पद्यते => न+उत्पद्यते इत्यप्रामाण्यज्ञानव्यक्तीनां तत्तद्व्यक्तित्वेनाऽभावः => इति+अप्रामाण्यज्ञानव्यक्तीनाम्+ तत्तद्व्यक्तित्वेन+अभावः तत्तद्व्यक्तित्वेनाऽभावः => तत्तद्व्यक्तित्वेन+अभावः राजसम्बन्ध्यभिन्नः => राजसम्बन्धि+अभिन्नः इत्येकविषयकशाब्दबोधानुकूलाकाङ्क्षाज्ञानद्वयस्थलीयैकतराऽप्रामाण्यज्ञानव्यक्तेरभावः => इत्येकविषयकशाब्दबोधानुकूल+आकाङ्क्षाज्ञानद्वयस्थलीयैकतर+अप्रामाण्यज्ञानव्यक्तेः+अभावः अप्रामाण्यज्ञानास्कन्दितत्वनिवेशोऽनावश्यकः => अप्रामाण्यज्ञानास्कन्दितत्वनिवेशः+अनावश्यकः विषयो निवेश्य => विषयः+ निवेश्य आकाङ्क्षाज्ञानं तत => आकाङ्क्षाज्ञानम्+ तत अप्रामाण्यज्ञानास्कन्दितं नीलो => अप्रामाण्यज्ञानास्कन्दितम्+ नीलः+ नीलो घट => नीलः+ घट आकाङ्क्षाज्ञानं ततो => आकाङ्क्षाज्ञानम्+ ततः+ ततो राजसम्बन्ध्यभिन्नः => ततः+ राजसम्बन्धि+अभिन्नः राजसम्बन्ध्यभिन्नः => राजसम्बन्धि+अभिन्नः तदनन्तरं नीलोऽभिन्नो => तदनन्तरम्+ नीलः+अभिन्नः+ नीलोऽभिन्नो घट => नीलः+अभिन्नः+ घट तदप्रामाण्यज्ञानव्यक्तेरभावस्य => तदप्रामाण्यज्ञानव्यक्तेः+अभावस्य निवेशोनीयतया => निवेशः+नीयतया कार्यतावच्छेदककोटावपि => कार्यतावच्छेदककोटौ+अपि तन्निवेश => तत्+निवेश तथाचाऽप्रामाण्यज्ञानानास्कन्दिततत्तदाकाङ्क्षाज्ञानाव्यवहितोत्तरशाब्दबोधं प्रति => तथाच+अप्रामाण्यज्ञानानास्कन्दिततत्तदाकाङ्क्षाज्ञानाव्यवहितोत्तरशाब्दबोधम्+ प्रति व्यर्थं इति => व्यर्थम्+ इति (वि-1)-एवं | => (वि-1)-एवम्+ | गौरवमाह => गौरवम्+आह कर्मत्वस्येत्यादिना => कर्मत्वस्य+इत्यादिना निरूपकतासम्बन्धेनेत्यादिः => निरूपकतासम्बन्धेन+इत्यादिः गौरवादित्यनेनाऽन्वयः => गौरवादित्यनेन+अन्वयः इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् तण्डुलं पचतीतिवाक्यजन्येत्यर्थः => तण्डुलम्+ पचति+इतिवाक्यजन्येति+अर्थः पचतीतिवाक्यजन्येत्यर्थः => पचति+इतिवाक्यजन्येति+अर्थः 12कर्मत्वादिसंसर्गस्येति => कर्मत्वादिसंसर्गस्य+इति 12कर्मत्वादीनां संसर्गस्येत्यर्थः => कर्मत्वादीनाम्+ संसर्गस्य+इत्यर्थः संसर्गस्येत्यर्थः => संसर्गस्य+इत्यर्थः निरूपकत्वत्वसंसर्गस्येति => निरूपकत्वत्वसंसर्गस्य+इति एवं प्रकृत्यर्थ => एवम्+ प्रकृत्यर्थ संसर्गस्येत्यपि => संसर्गस्येति+अपि गौरवादिति => गौरवात्+इति तत्संसर्गो न => तत्+संसर्गः+ न इत्याकारकेत्यर्थः => इत्याकारक+इत्यर्थः कृतावनुकूलत्वसंसर्गकल्पने => कृतौ+अनुकूलत्वसंसर्गकल्पने कृतेश्चाऽश्रयतासंसर्गकल्पने => कृतेश्च+आश्रयतासंसर्गकल्पने पचतीत्यत्र => पचति+इत्यत्र इत्याकारकेत्यर्थः => इत्याकारक+इत्यर्थः इत्याकारकेत्यर्थः => इत्याकारक+इत्यर्थः उक्तरीत्यैवेति => उक्तरीत्य+एवेति प्रयोजकत्वकल्पनेनेत्यर्थः => प्रयोजकत्वकल्पनेन+इत्यर्थः संसर्गतावादिमतं परिष्कृतम् => संसर्गतावादिमतम्+ परिष्कृतम् चोत्तरःकल्प => च+उत्तरःकल्प भानं युज्यते => भानम्+ युज्यते राजमातङ्गास्तस्यैवाऽमी => राजमातङ्गास्पतस्य+एव+अमी चैत्रो ग्रामगतस्तत्र => चैत्रः+ ग्रामगतः+तत्र ग्रामगतस्तत्र => ग्रामगतः+तत्र किं कुरुतेऽधुना => किम्+ कुरुते+अधुना कुरुतेऽधुना => कुरुते+अधुना तत्पदाभ्यां राज-ग्रामयोः => तत्पदाभ्याम्+ राज-ग्रामयोः तयोर्लक्ष्यार्थैकदेशत्वात् => तयोः+लक्ष्यार्थ+एकदेशत्वात् तदादिशब्दानां पदवृत्तिज्ञानाधीनोपस्थितिविशेष्य => तदादिशब्दानाम्+ पदवृत्तिज्ञानाधीनोपस्थितिविशेष्य प्रजावतीयं मे => प्रजावतीयम्+ मे त्वं तस्मै => त्वम्+ तस्मै नीलोमणिर्गुणः => नीलः+मणिः+गुणः सोऽत्र => सः+अत्र भ्रात्रादिर्बोध्यते => भ्रात्रादिः+बोध्यते इत्यनेनाऽन्वयः => इत्यनेन+अन्वयः इत्यसंगतं स्यात् => इति+संगतम्+ स्यात् अतो विभक्त्यर्थस्य => अतः+ विभक्त्यर्थस्य संसर्गतामतमेवोचितमिति => संसर्गतामतम्+एव+उचितम्+इति अत्रेदं विचारणीयम् => अत्र+इदम्+ विचारणीयम् स्वीकर्तव्यस्तथा => स्वीकर्तव्यः+तथा एवं भिन्नविषयकप्रत्यक्षे => एवम्+ भिन्नविषयकप्रत्यक्षे चाऽति => च+अति स्वत्वादिसंसर्गकबोधस्याऽक्लृप्तत्वेन => स्वत्वादिसंसर्गकबोधस्य+अक्लृप्तत्वेन स्वत्वोपस्थितावपि => स्वत्वोपस्थितौ+अपि एवाऽभ्युपेतव्यः, => एव+अभ्युपेतव्यः, शक्त्यकल्पनस्वत्वप्रतियोगिकसंसर्गभानाऽभावप्रयुक्तलाघवसद्भावात् => शक्त्यकल्पनस्वत्वप्रतियोगिकसंसर्गभान+अभावप्रयुक्तलाघवसद्भावात् तादात्म्यसंसर्गताविचारे => तादात्म्यसम्+सर्गताविचारे तादात्म्योपस्थितावपि => तादात्म्योपस्थितौ+अपि तत्संसर्गकबोधं एव => तत्+संसर्गकबोधम्+ एव स्वीकृतोग्रन्थकृतेति => स्वीकृतः+ग्रन्थकृतेति संसर्गतावादिमतमेव => संसर्गतावादिमतम्+एव राजस्वत्वेलक्षणायां राजस्वत्वप्रकारकबोधस्य => राजस्वत्वेलक्षणायाम्+ राजस्वत्वप्रकारकबोधस्य गौरवादिति => गौरवात्+इति लक्षणायां राजस्वत्वसंबन्ध => लक्षणायाम्+ राजस्वत्वसम्बन्ध संसर्गतामतेऽनभ्युपगमेन => संसर्गतामते+अनभ्युपगमेन संबन्धलक्षणायां संसर्गतामतेपि => सम्बन्धलक्षणायाम्+ संसर्गतामतेपि तत्प्रकारकबोधः => तत्+प्रकारकबोधः गौरवामिति => गौरवाम्+इति दूषकत्वाऽसंभवात् => दूषकत्व+असंभवात् प्रतिबन्धकताकल्पनागौरवं संसर्गतावादिमतप्रतिकूलमिति => प्रतिबन्धकताकल्पनागौरवम्+ संसर्गतावादिमतप्रतिकूलम्+इति संसर्गतावादिमतप्रतिकूलमिति => संसर्गतावादिमतप्रतिकूलम्+इति गौरवस्याऽकिञ्चित्करत्वादिति => गौरवस्य+अकिञ्चित्करत्वात्+इति उक्तपद्यानां प्रामाणिकत्वस्य => उक्तपद्यानाम्+ प्रामाणिकत्वस्य परामर्शकत्वं वेतिव्युत्पत्त्यन्तरं => परामर्शकत्वम्+ वेतिव्युत्पत्त्यन्तरम्+ वेतिव्युत्पत्त्यन्तरं मनसि => वेतिव्युत्पत्त्यन्तरम्+ मनसि प्रकारतापक्षं परिष्करोति => प्रकारतापक्षम्+ परिष्करोति मैवमिति => मैवम्+इति स्वत्वादिवाचकत्वमावश्यकमिति12 => स्वत्वादिवाचकत्वम्+आवश्यकम्+इति अत्रायं संशयः => अत्रायम्+ संशयः वाच्यतां संबन्धत्वेन => वाच्यताम्+ संबन्धत्वेन संबन्धानामनन्ततयाऽनन्तशक्तिकल्पनापत्तिः => संबन्धानामनन्ततय+अनन्तशक्तिकल्पन+आपत्तिः संबन्धत्वेनैव => संबन्धत्वेन+एव वाच्यतोचिता => वाच्यत+उचिता क्वचित्स्वत्वत्वादिना => क्वचित्+स्वत्वत्वादिना तन्न => तत्+न संबन्धत्वानुपस्थितिदशायामपि => संबन्धत्वानुपस्थितिदशायाम्+अपि इत्यादिवाक्याच्छाब्दबोधदर्शनात् => इत्यादिवाक्यात्+शाब्दबोधदर्शनात् राजस्वत्वाभाववानिति => राजस्वत्वाभाववान्+इति वाक्याच्छाब्दबोधप्रसङ्गाच्च => वाक्यात्+शाब्दबोधप्रसङ्गात्+च एवं च => एवम्+ च स्वत्वत्वादिनैव => स्वत्वत्वादिन+एव शक्तिरुचिता => शक्तिः+उचिता स्वत्वकीर्तनं तु => स्वत्वकीर्तनम्+ तु ग्रामवृत्तिसंयोगादीनां ग्रामवृत्तिकर्मतात्वेन => ग्रामवृत्तिसंयोगादीनाम्+ ग्रामवृत्तिकर्मतात्वेन विशेष्यकत्वं सप्तम्यर्थः => विशेष्यकत्वम्+ सप्तम्यर्थः राजस्वत्वाभाववान्पुरुष => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुष बोधानुपपत्तेरित्यर्थः => बोधानुपपत्तेः+इत्यर्थः राजाभाववान्पुरुष => राजाभाववान्+पुरुष इत्येव => इति+एव बोधोऽस्तु => बोधः+अस्तु संभवतीत्यनेनाऽन्वयः => संभवति+इत्यनेन+अन्वयः एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह नत्विति => नतु+इति प्रतियोगितानवच्छेदकत्वेनेति12 => प्रतियोगितानवच्छेदकत्वेन+इति प्रतियोगिनोवृतित्वं प्रत्यक्षसिद्ध => प्रतियोगिनः+वृतित्वम्+ प्रत्यक्षसिद्ध कुण्डलाऽसंयुक्ते => कुण्डल+असंयुक्ते सम्बन्धत्वमिति => सम्बन्धत्वम्+इति प्रतियोगितानवच्छेदकत्वादेव => प्रतियोगितानवच्छेदकत्वात्+एव इत्यन्वयसंभवेपीत्यर्थः => इत्यन्वयसंभवेपि+इत्यर्थः वृत्यनियामकतादात्म्यसम्बन्धस्यान्योन्याभावप्रतियोगितावच्छेदकत्वादाह => वृत्यनियामकतादात्म्यसम्बन्धस्य+अन्योन्याभावप्रतियोगितावच्छेदकत्वात्+आह 12तत्सम्बन्धावच्छिन्नाभावस्य12 => तत्+संम्बन्धावच्छिन्नाभावस्य 12नव्याप्रत्ययानाऽसंभवादिति12 => नव्याप्रत्ययान+असंभवात्+इति पुरुषो न => पुरुषः+ न स्वामित्वाभाववान्पुरुष => स्वामित्वाभाववान्+पुरुष बोधासंभवादित्यर्थः => बोधासंभवात्+इत्यर्थः आश्रयताप्रतीतिनियामकस्वरूपसमवायसम्बन्धेत्यर्थः => आश्रयताप्रति+इतिनियामकस्वरूपसमवायसम्बन्ध+इत्यर्थः यथाश्रुतमेव => यथाश्रुतम्+एव चाऽश्रयतात्वेन => च+आश्रयतात्वेन वह्निमानयमितिनिश्चयेपि => वह्निमानयम्+इतिनिश्चयेपि वह्निरिति => वह्निः+इति संशयदर्शनादाश्रयतायाः => संशयदर्शनात्+आश्रयतायाः संसर्गत्वमावश्यकमिति => संसर्गत्वम्+आवश्यकम्+इति पुरुषोन => पुरुषः+न प्रयोगापत्तिरिति => प्रयोगापत्तिः+इति सत्वादिति => सत्वात्+इति इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् पुरुषो न => पुरुषः+ न प्रयोगापत्तिर्बोध्या => प्रयोगापत्तिः+बोध्या भानमुचितमिति12 => भानम्+उचितम्+इति षष्ठीविभक्तेरुभयमतेपि => षष्ठीविभक्तेः+उभयमतेपि षष्ठीविभक्तेरवश्यक्लृप्तनियतपूर्ववृत्तितया => षष्ठीविभक्तेः+अवश्यक्लृप्तनियतपूर्ववृत्तितया भानं नोचितम् => भानम्+ न+उचितम् नोचितम् => न+उचितम् किंच => किम्+च पुरुषं बुबोधयिषुः => पुरुषम्+ बुबोधयिषुः इतिवाक्यं प्रयुङ्क्ते => इतिवाक्यम्+ प्रयुङ्क्ते लाघवात्स्वत्वादेः => लाघवात्+स्वत्वादेः स्वत्वोपस्थापकत्वस्याऽनावश्यकतया => स्वत्वोपस्थापकत्वस्य+अनावश्यकतया एवं लाघवादरे => एवम्+ लाघवादरे पुरुषपदोत्तरैकवचनार्थैकत्वसंसर्गकोटौ => पुरुषपदोत्तर+एकवचनार्थ+एकत्वसंसर्गकोटौ सम्बन्धेनैकत्वप्रकारक => सम्बन्धेन+एकत्वप्रकारक स्यादिति => स्यात्+इति नञ्समभिव्याहारस्यैवेति => नञ्समभिव्याहारस्य+एवेति तत्प्रकारकेति => तत्+प्रकारकेति स्वत्वप्रकारकेत्यर्थः => स्वत्वप्रकारक+इत्यर्थः सामग्रीविरहादिति => सामग्रीविरहात्+इति नञ्समभिव्याहाररूपसामग्रीविरहादित्यर्थः => नञ्समभिव्याहाररूपसामग्रीविरहात्+इत्यर्थः तत्प्रकारकबोधस्य => तत्+प्रकारकबोधस्य नञोऽसमभिव्याहारस्थले => नञः+असमभिव्याहारस्थले एवं सति => एवम्+ सति नञोसमभिव्याहारस्थले => नञः+समभिव्याहारस्थले मानाभावादिति => मानाभावात्+इति मानमिति => मानम्+इति चेन्न => चेत्+न राजस्वत्वाभाववान्पुरुष => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुष बोधं प्रति => बोधम्+ प्रति अनुमित्यादिसाधारणस्वरूपसम्बन्धावच्छिन्नस्वत्वप्रकारताशालिनिश्चयत्वेन => अनुम्+इत्यादिसाधारणस्वरूपसम्बन्धावच्छिन्नस्वत्वप्रकारताशालिनिश्चयत्वेन मानाभावादिति => मानाभावात्+इति सम्बन्धस्याऽभाव => सम्बन्धस्य+अभाव प्रकारतां व्यवस्थापयति => प्रकारताम्+ व्यवस्थापयति सम्बन्धस्याऽभाव => सम्बन्धस्य+अभाव वच्छेदकत्वेपीति => वच्छेदकत्वेपि+इति अयंभावः => अयम्+भावः पारिमाण्डल्यान्न => पारिमाण्डल्यात्+न भाववान्घट => भाववान्+घट जन्यत्वभाववान्घट => जन्यत्वभाववान्+घट इत्याकारकोपि => इत्याकारकः+अपि इत्थं च => इत्थम्+ च जन्यत्वस्येव => जन्यत्वस्ये+एव सम्बन्धान्तरस्यापि => सम्बन्धान्तरस्य+अपि प्रतियोगितावच्छेदकत्वं स्वीकार्यम् => प्रतियोगितावच्छेदकत्वम्+ स्वीकार्यम् को दोष => कः+ दोष भाववज्जन्यतावान्घट => भाववज्जन्यतावान्+घट गमनमिति => गमनम्+इति गगनेऽभावादिति => गगनेऽभावात्+इति गगनमिति => गगनम्+इति आकाशं नपश्यतीत्यग्रे => आकाशम्+ नपश्यति+इत्यग्रे नपश्यतीत्यग्रे => नपश्यति+इत्यग्रे समभिव्याहारेत्यर्थः => समभिव्याहार+इत्यर्थः राजवान्पुरुष => राजवान्+पुरुष राजवान्पुरुष => राजवान्+पुरुष तादृशगौरवं प्रकारतावादिनां => तादृशगौरवम्+ प्रकारतावादिनाम्+ प्रकारतावादिनां समानमतआह => प्रकारतावादिनाम्+ समानमतआह अस्मन्मते => अस्मत्+मते समभिव्याहारेत्यर्थः => समभिव्याहार+इत्यर्थः बाधाभावो योग्यता => बाधाभावः+ योग्यता ज्ञानधटिततयेत्यर्थः => ज्ञानधटिततयेति+अर्थः तत्सत्त्वे => तत्+सत्त्वे कारणाविरहादेवेति => कारणाविरहात्+एवेति धर्मितावच्छेदकप्रकारकनिश्चयरूपप्रत्यक्षकारणाविरहादेवेत्यर्थः => धर्मितावच्छेदकप्रकारकनिश्चयरूपप्रत्यक्षकारणाविरहात्+एवेर्थः राजस्वत्वाभावरूपेत्यर्थः => राजस्वत्वाभावरूप+इत्यर्थः प्रत्यक्षोत्पत्यसंभवेनेति => प्रत्यक्ष+उत्पत्यसंभवेन+इति प्रत्यक्षानुत्पादादित्यर्थः => प्रत्यक्षानुत्पादात्+इत्यर्थः राजनिरूपितस्वत्ववान्पुरुष => राजनिरूपितस्वत्ववान्+पुरुष अकल्पनादिति => अकल्पनात्+इति कारणाऽभावप्रयुक्त => कारण+अभावप्रयुक्त एवोक्त => एव+उक्त उक्तप्रत्यक्षं प्रति => उक्तप्रत्यक्षम्+ प्रति प्रतिबन्धकत्वस्याऽकल्पनादित्यर्थः => प्रतिबन्धकत्वस्य+अकल्पनात्+इत्यर्थः विरुद्धसामग्रीद्वयसमावेशाऽसंभवान्न प्रतिबन्धकताकल्पनावसर => विरुद्धसामग्रीद्वयसमावेश+असंभवात्+ प्रतिबन्धकताकल्पनावसर गोरवं बोध्यम् => गोरवम्+ बोध्यम् प्रतिबन्धकत्वं चेत्थम् => प्रतिबन्धकत्वम्+ च+इत्थम् चेत्थम् => च+इत्थम् ज्ञानं "प्रत्यक्षशाब्दात्मकं"नाभ्युपगन्तुं => ज्ञानम्+ "प्रत्यक्षशाब्दात्मकम्+"न+अभ्युपगन्तुम्+ "प्रत्यक्षशाब्दात्मकं"नाभ्युपगन्तुं शक्यम्, => "प्रत्यक्षशाब्दात्मकम्+"न+अभ्युपगन्तुम्+ शक्यम्, नापि => न+अपि ज्ञानद्वयमेकदा => ज्ञानद्वयम्+एकदा प्रतिबन्धकत्वं स्वीकृत्यैकतरज्ञानमेव => प्रतिबन्धकत्वम्+ स्वीकृत्य+एकतरज्ञानम्+एव स्वीकृत्यैकतरज्ञानमेव => स्वीकृत्य+एकतरज्ञानम्+एव योग्यताज्ञानादेर्मानस => योग्यताज्ञानादेः+मानस प्रतिबन्धकत्वमिति => प्रतिबन्धकत्वम्+इति भिन्नविषयकप्रत्यक्षत्वस्याननुगततया => भिन्नविषयकप्रत्यक्षत्वस्य+अननुगततया राजत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितपुरुषत्वावच्छिन्नविशेष्यत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदप्रतियोगितानवच्छेदकविषयताशालिप्रत्यक्षत्वं प्रतिबध्यतावच्छेदकम्, => राजत्वावच्छिन्नप्रकारतानिरूपितपुरुषत्वावच्छिन्नविशेष्यत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदप्रतियोगितानवच्छेदकविषयताशालिप्रत्यक्षत्वम्+ प्रतिबध्यतावच्छेदकम्, राजस्वत्वाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुषः सत्वात्तस्यापि => सत्वात्+तस्य+अपि उक्तप्रतिबध्यतावच्छेदकाक्रान्तत्वादित्याशंकां निराकुरुते => उक्तप्रतिबध्यतावच्छेदकाक्रान्तत्वादित्याशंकाम्+ निराकुरुते चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः त्वन्मते => त्वत्+मते हेतुमाह => हेतुम्+आह अन्यत्रेति => अन्यत्र+इति अन्यविधप्रत्यक्षेच्छानाम् => अन्यविधप्रत्यक्ष+इच्छानाम् घटप्रत्यक्षं मे => घटप्रत्यक्षम्+ मे घटप्रत्यक्षं प्रति => घटप्रत्यक्षम्+ प्रति घटप्रत्यक्षेच्छाविरहविशिष्टशाब्दसामग्रीप्रतिबन्धकेति => घटप्रत्यक्ष+इच्छाविरहविशिष्टशाब्दसामग्रीप्रतिबन्धकेति विशेषरूपेणैव => विशेषरूपेण+एव प्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावो वाच्यः => प्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावः+ वाच्यः तादृशभेदप्रतियोगितानवच्छेदकविषयतारूपानुगतविषयताकप्रत्यक्षं प्रति => तादृशभेदप्रतियोगितानवच्छेदकविषयतारूपानुगतविषयताकप्रत्यक्षम्+ प्रति घटप्रत्यक्षेच्छा => घटप्रत्यक्ष+इच्छा प्रतिबन्धकेत्युच्यते => प्रतिबन्धक+इतिउच्यते तदाऽनुपपत्तिमाह => तद+अनुपपत्तिम्+आह 12तादृशेच्छायामसत्यामिति12 => तादृश+इच्छायाम्+असत्याम्+इति घटप्रत्यक्षं जायतामितीच्छायामसत्यामित्यर्थः => घटप्रत्यक्षम्+ जायतामितीच्छायाम्+असत्याम्+इत्यर्थः जायतामितीच्छायामसत्यामित्यर्थः => जायतामितीच्छायाम्+असत्याम्+इत्यर्थः चोक्तानुगतरूपेण => च+उक्तानुगतरूपेण राजस्वत्वाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुषः प्रत्यक्षेच्छा => प्रत्यक्ष+इच्छा तादृशप्रत्यक्षत्वस्यापि => तादृशप्रत्यक्षत्वस्य+अपि तादृशप्रत्यक्षानुपपत्तिः,घटप्रत्यक्षेच्छाविरहविशिष्टशाब्दसामग्र्याः => तादृशप्रत्यक्षानुपपत्तिः,घटप्रत्यक्ष+इच्छाविरहविशिष्टशाब्दसामग्र्याः अतो घटप्रत्यक्षं => अतः+ घटप्रत्यक्षम्+ घटप्रत्यक्षं प्रत्येव => घटप्रत्यक्षम्+ प्रति+एव प्रत्येव => प्रति+एव घटप्रत्यक्षेच्छाविरहविशिष्टशाब्दसामग्री => घटप्रत्यक्ष+इच्छाविरहविशिष्टशाब्दसामग्री तथाचोक्त => तथाच+उक्त प्रतिबन्धकताधिक्यमिति => प्रतिबन्धकताधिक्यम्+इति अयंभावः--राज्ञः => अयम्+भावः--राज्ञः घटप्रत्यक्षं जायतामितीच्छासत्वे => घटप्रत्यक्षम्+ जायतामितीच्छासत्वे घटप्रत्यक्षं जायते => घटप्रत्यक्षम्+ जायते भिन्नविषयकप्रत्यक्षं प्रति => भिन्नविषयकप्रत्यक्षम्+ प्रति घटप्रत्यक्षेच्छाविरहविशिष्टराज्ञः => घटप्रत्यक्ष+इच्छाविरहविशिष्टराज्ञः घटप्रत्यक्षेच्छासत्वे => घटप्रत्यक्ष+इच्छासत्वे पटप्रत्यक्षेच्छाविरहेपि => पटप्रत्यक्ष+इच्छाविरहेपि पटप्रत्यक्षापत्तिः,घटप्रत्यक्षेच्छाविरहविशिष्ट => पटप्रत्यक्षापत्तिः,घटप्रत्यक्ष+इच्छाविरहविशिष्ट एवं राजस्वत्त्वा => एवम्+ राजस्वत्त्वा भाववान्पुरुषः => भाववान्+पुरुषः घटप्रत्यक्षेच्छासत्वे => घटप्रत्यक्ष+इच्छासत्वे राजस्वत्त्वाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्त्वाभाववान्+पुरुषः घटप्रत्यक्षेच्छाविरहविशिष्टशाब्दसामग्र्या => घटप्रत्यक्ष+इच्छाविरहविशिष्टशाब्दसामग्र्या भिन्नविषयकप्रत्यक्षं प्रति => भिन्नविषयकप्रत्यक्षम्+ प्रति राजस्वत्वाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुषः प्रत्यक्षेच्छाविरहविशिष्टराज्ञः => प्रत्यक्ष+इच्छाविरहविशिष्टराज्ञः राजस्वत्त्वाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्त्वाभाववान्+पुरुषः प्रत्यक्षेच्छाविरहविशिष्ट => प्रत्यक्ष+इच्छाविरहविशिष्ट प्रतिबन्धकसद्भावान्नापत्तिरिति => प्रतिबन्धकसद्भावात्+न+आपत्तिः+इति प्रत्यक्षेच्छाया => प्रत्यक्ष+इच्छाया सत्यां राज्ञः => सत्याम्+ राज्ञः घटप्रत्यक्षेच्छाविरहेपि => घटप्रत्यक्ष+इच्छाविरहेपि राजस्वत्वाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुषः प्रत्यक्षेच्छाविरहविशिष्टराज्ञः => प्रत्यक्ष+इच्छाविरहविशिष्टराज्ञः अतो घटप्रत्यक्षं => अतः+ घटप्रत्यक्षम्+ घटप्रत्यक्षं प्रति => घटप्रत्यक्षम्+ प्रति घटप्रत्यक्षेच्छाविरहविशिष्टराज्ञः => घटप्रत्यक्ष+इच्छाविरहविशिष्टराज्ञः राजस्वत्वाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुषः प्रत्यक्षं प्रति => प्रत्यक्षम्+ प्रति राजस्वत्वाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुषः प्रत्यक्षेच्छा => प्रत्यक्ष+इच्छा रीत्याऽननुगत => रीत्या+अननुगत प्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावो वाच्यः => प्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावः+ वाच्यः प्रतिबन्धकताधिक्यं सुदृढम्(1)(वि-1) => प्रतिबन्धकताधिक्यम्+ सुदृढम्(1)(वि-1) तादृशप्रत्यक्षं प्रति => तादृशप्रत्यक्षम्+ प्रति तादृशेच्छानिष्ठतत्तद्व्यक्तित्त्वावच्छिन्नाभावकूटविशिष्टराज्ञः => तादृश+इच्छानिष्ठतत्तद्व्यक्तित्त्वावच्छिन्नाभावकूटविशिष्टराज्ञः राजस्वत्वाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुषः प्रत्यक्षेच्छा => प्रत्यक्ष+इच्छा प्रतिबन्धकताधिक्यमिति => प्रतिबन्धकताधिक्यम्+इति चेन्न => चेत्+न घटप्रत्यक्षेच्छायां घटप्रत्यक्षमिव => घटप्रत्यक्ष+इच्छायाम्+ घटप्रत्यक्षमिव उत्तेजकत्वं च => उत्तेजकत्वम्+ च प्रतिबध्यत्वाऽस्वीकारे => प्रतिबध्यत्व+अस्वीकारे पटप्रत्यक्षं प्रति => पटप्रत्यक्षम्+ प्रति पटप्रत्यक्षेच्छाविरहविशिष्टया => पटप्रत्यक्ष+इच्छाविरहविशिष्टया प्रतिबन्धकत्वान्नापत्तिः => प्रतिबन्धकत्वात्+न+आपत्तिः तादृशभेदप्रतियोगितानवच्छेदकविषयताशालिप्रत्यक्षं प्रति => तादृशभेदप्रतियोगितानवच्छेदकविषयताशालिप्रत्यक्षम्+ प्रति इच्छाभावश्च => इच्छाभावः+च घटप्रत्यक्षेच्छा => घटप्रत्यक्ष+इच्छा स्वपदग्राह्यघटप्रत्यक्षेच्छाविषयतावच्छेदकीभूतघटप्रत्यक्षावच्छिन्नसामग्रीविरहात् => स्वपदग्राह्यघटप्रत्यक्ष+इच्छाविषयतावच्छेदकीभूतघटप्रत्यक्षावच्छिन्नसामग्रीविरहात् अथेच्छावदन्यप्रत्यक्षं प्रति => अथ+इच्छावत्+अन्यप्रत्यक्षम्+ प्रति प्रतिबन्धकत्वं वाच्यम् => प्रतिबन्धकत्वम्+ वाच्यम् प्रयोज्यत्वसम्बन्धनेति => प्रयोज्यत्वसम्बन्धन+इति शाब्दसामग्र्याभावकार्यतावच्छेदकत्वमपि => शाब्दसामग्र्याभावकार्यतावच्छेदकत्वम्+अपि एवं च => एवम्+ च इच्छावदन्यत्वमेव => इच्छावत्+अन्यत्वम्+एव प्रतिबध्यतावच्छेदकं वाच्यम्, => प्रतिबध्यतावच्छेदकम्+ वाच्यम्, स्वसामानाधिकरण्य--स्वविषयत्वोभयसं | => स्वसामानाधिकरण्य--स्वविषयत्व+उभयसम्+ | नोक्तदोष => न+उक्तदोष चेन्न => चेत्+न शाब्दावगाहीच्छायां प्रत्यक्षानुत्पादप्रसंगात् => शाब्दावगाहीच्छायाम्+ प्रत्यक्षानुत्पादप्रसंगात् घटप्रत्यक्षेच्छा => घटप्रत्यक्ष+इच्छा चाऽत्र => च+अत्र प्रत्यक्षं प्रति => प्रत्यक्षम्+ प्रति तत्तद्विषयकप्रत्यक्षेच्छायाः => तत्तद्विषयकप्रत्यक्ष+इच्छायाः पटप्रत्यक्षेच्छाविरहान्नोक्तसमूहालंबनापत्तिरिति => पटप्रत्यक्ष+इच्छाविरहात्+न+उक्तसमूहालंबन+आपत्तिः+इति ज्ञानं जायतामितीच्छायामपि => ज्ञानम्+ जायतामितीच्छायाम्+अपि जायतामितीच्छायामपि => जायतामितीच्छायाम्+अपि शाब्दसामग्र्यां प्रत्यक्षोत्पत्तौ => शाब्दसामग्र्याम्+ प्रत्यक्षोत्पत्तौ तदापत्तेर्वारयितुमशक्यत्वात् => तदापत्तेः+वारयितुमशक्यत्वात् अव्यवहितोत्तरत्त्ववत्फलानिर्णयस्यापि => अव्यवहितोत्तरत्त्ववत्+फलानिर्णयस्य+अपि निवेशास्वीकाराच्च => निवेशास्वीकारात्+च अप्रामाण्यग्रहविशिष्टज्ञानक्षणेऽप्रामाण्यग्रहाभावशिष्टज्ञानत्वावच्छिन्नाधिकरणविरहेण => अप्रामाण्यग्रहविशिष्टज्ञानक्षणे+अप्रामाण्यग्रहाभावशिष्टज्ञानत्वावच्छिन्नाधिकरणविरहेण सत्वेपि => सत्वे+अपि तादृशज्ञानाधिकरणत्वस्याऽविलक्षणत्वेन => तादृशज्ञानाधिकरणत्वस्य+अविलक्षणत्वेन सत्वाऽसंभवात्तद्घटितशाब्दसामग्र्यास्तदानीमसत्वात् => सत्व+असंभवात्तद्घटितशाब्दसामग्र्याः+तदानीम्+असत्वात् प्रतिबन्धकत्वस्याऽव्याप्यवृत्तित्वाभावेऽप्रामाण्यग्रहकालेपि => प्रतिबन्धकत्वस्य+अव्याप्यवृत्तित्वाभावे+अप्रामाण्यग्रहकालेपि तदुत्तरक्षणे => तत्+उत्तरक्षणे तस्याऽव्याप्यवृत्तित्वमवश्यं वाच्यम्, => तस्य+अव्याप्यवृत्तित्वम्+अवश्यम्+ वाच्यम्, तथाचाऽव्याप्यवृत्तित्वमवच्छिन्नाभावस्तादृशधर्माभावकाले => तथाच+अव्याप्यवृत्तित्वम्+अवच्छिन्नाभावः+तादृशधर्माभावकाले नोक्तदोषः => न+उक्तदोषः कारणीभूताभावप्रतियोगित्वमेव => कारणीभूताभावप्रतियोगित्वम्+एव प्रतिबन्धकत्वप्रतियोगित्वं च => प्रतिबन्धकत्वप्रतियोगित्वम्+ च प्रतिबन्धकतावच्छेदकावच्छिन्नसत्वमेव => प्रतिबन्धकतावच्छेदकावच्छिन्नसत्वम्+एव प्रयोजकं कार्योत्पादे => प्रयोजकम्+ कार्योत्पादे प्रतिबन्धकतावच्छेदकावच्छिन्नभावस्यैव => प्रतिबन्धकतावच्छेदकावच्छिन्नभावस्य+एव सत्वमित्युक्तदोषस्य => सत्वम्+इति+उक्तदोषस्य विरहादित्युच्यते => विरहात्+इति+उच्यते निरक्तप्रतिबन्धकतावच्छेदकावच्छिन्नभावत्वेनाभावानां प्रवेशे => निरक्तप्रतिबन्धकतावच्छेदकावच्छिन्नभावत्वेनाभावानाम्+ प्रवेशे प्रतिबन्धताधिक्यमाशंकते => प्रतिबन्धताधिक्यम्+आशंकते नचेति => नच+इति प्रतिबन्धकत्वाधिक्येनेति => प्रतिबन्धकत्वाधिक्येन+इति भिन्नविषयकत्वादिति => भिन्नविषयकत्वात्+इति तत्संसर्गतामते => तत्+संसर्गतामते बाधनिश्चयाभावघटिततयेत्यर्थः => बाधनिश्चयाभावघटिततयेति+अर्थः तत्स्वत्वे => तत्+स्वत्वे कारणविरहादेवेति => कारणविरहादत्+एवेति विशेष्यतावच्छेदकप्रकारकनिश्चयरूपकारणभावादेवेत्यर्थः => विशेष्यतावच्छेदकप्रकारकनिश्चयरूपकारणभावात्+एवेर्थः स्वत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभाववान्पुरुषःसुन्दर => स्वत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभाववान्+पुरुषःसुन्दर प्रत्यक्षेत्यर्थः => प्रत्यक्ष+इत्यर्थः वारणसंभवादिति => वारणसंभवात्+इति प्रतिबन्धकताधिक्यमिति => प्रतिबन्धकताधिक्यम्+इति मन्मते => मत्+मते तादृशप्रत्यक्षं प्रति => तादृशप्रत्यक्षम्+ प्रति स्वत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभाववान्पुरुषः => स्वत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभाववान्+पुरुषः इतिप्रत्यक्षं प्रति => इतिप्रत्यक्षम्+ प्रति निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभाववत्स्वत्ववानिति => निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभाववत्+स्वत्ववान्+इति साम्यादिति => साम्यात्+इति स्वत्वसम्बन्धेनराजाभाववान्पुरुषः => स्वत्वसम्बन्धेनराजाभाववान्+पुरुषः निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभाववत्स्वत्ववानिति => निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभाववत्+स्वत्ववान्+इति साम्यादिति => साम्यात्+इति राजस्वत्वाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुषः प्रत्यक्षं प्रतिबन्धकत्वाधिक्यं => प्रत्यक्षम्+ प्रतिबन्धकत्वाधिक्यम्+ प्रतिबन्धकत्वाधिक्यं संसर्गतावादिमते => प्रतिबन्धकत्वाधिक्यम्+ संसर्गतावादिमते तदेवाह। => तत्+एव+आह। तथाचेति => तथाच+इति साम्येचेत्यर्थः => साम्येच+इत्यर्थः तादृशसामग्रीप्रतिबन्धकतायां राज्ञः => तादृशसामग्रीप्रतिबन्धकतायाम्+ राज्ञः शाब्दसामग्रीनिष्ठप्रतिबन्धकतायां | => शाब्दसामग्रीनिष्ठप्रतिबन्धकतायाम्+ | स्वत्वाद्यापस्थितीति => स्वत्वात्+उपस्थिति+इति निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभाववत्स्वत्वरूपबाधाभावपरिग्रहः => निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभाववत्+स्वत्वरूपबाधाभावपरिग्रहः राजाभाववान्पुरुषः => राजाभाववान्+पुरुषः लाघवं दर्शयति => लाघवम्+ दर्शयति अस्मन्मते => अस्मत्+मते तादृशोपस्थितीति => तादृशोपस्थिति+इति विभक्तिजन्यस्वत्वोपस्थितीत्यर्थः => विभक्तिजन्यस्वत्वोपस्थिति+इत्यर्थः राजस्वत्वाभाववान्पुरुष => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुष इत्याकारकेत्यर्थः => इत्याकारक+इत्यर्थः वाक्यजन्येत्यर्थः => वाक्यजन्येति+अर्थः सामग्रीप्रतिबन्धकतायामिति => सामग्रीप्रतिबन्धकतायाम्+इति सामग्रीनिष्ठप्रतिबन्धकतायामित्यर्थः => सामग्रीनिष्ठप्रतिबन्धकतायाम्+इत्यर्थः तेषां | => तेषाम्+ | तथाविधबाधभावादीनां | => तथाविधबाधभावादीनाम्+ | अनिवेशादिति => अनिवेशात्+इति कारणकूटस्यैव => कारणकूटस्य+एव सामग्रीत्वादिति => सामग्रीत्वात्+इति आक्षेपं समाधत्ते => आक्षेपम्+ समाधत्ते भवन्मतेपीति => भवत्+मतेपि+इति संसर्गतावादिमतेपीति => संसर्गतावादिमतेपि+इति राजस्वत्वाभाववान्पुरुष => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुष तथाविधसामग्रीप्रतिबन्धकतायां | => तथाविधसामग्रीप्रतिबन्धकतायाम्+ | गौरवमिति(1) => गौरवम्+इति(1) राजाभाववान्प्रमेयत्ववान्पुरुषः => राजाभाववा+प्रमेयत्ववान्+पुरुषः इत्यादिनिश्चयाभावाभावानामवश्य => इत्यादिनिश्चयाभावाभावानाम्+अवश्य तेषामनुगतरूपेणैव => तेषामनुगतरूपेण+एव एवं च => एवम्+ च राजस्वत्वाभाववान्पुरुष => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुष तस्यापि => तस्य+अपि राजस्वत्वाभाववान्पुरुष => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुष सामग्रीप्रतिबन्धकतायां निवेशनीयः => सामग्रीप्रतिबन्धकतायाम्+ निवेशनीयः स्वीयराजाभावत्वावच्छिन्नप्रकारतावृत्तिविशेष्यतावच्छेदकताविशिष्टप्रकारतानिरूपितपुरुषत्वावच्छिन्नाविशेष्यताकत्वोभयसं | => स्वीयराजाभावत्वावच्छिन्नप्रकारतावृत्तिविशेष्यतावच्छेदकताविशिष्टप्रकारतानिरूपितपुरुषत्वावच्छिन्नाविशेष्यताकत्वोभयसम्+ | विशेष्यतायां => विशेष्यतायाम्+ प्रकारतावृत्तित्वं च => प्रकारतावृत्तित्वम्+ च राजाभावप्रतियोगिकत्वकिं => राजाभावप्रतियोगिकत्वकिम्+ प्रकारतायां विशेष्यतावच्छेदकतावै => प्रकारतायाम्+ विशेष्यतावच्छेदकतावै स्वावच्छेदकसम्बन्धावच्छिन्नत्वोभयसं इति => स्वावच्छेदकसम्बन्धावच्छिन्नत्व+उभयसम्+ इति चेन्न => चेत्+न व्याप्यवत्तानिश्चयस्यैव => व्याप्यवत्तानिश्चयस्य+एव चानुमिति => च+अनुमिति जननायोग्यतयाऽप्रतिबन्धकत्वेन => जननायोग्यतया+अप्रतिबन्धकत्वेन तत्सत्वेपि => तत्+सत्वेपि इष्टत्वेऽनोक्तरूपेणाऽभाव => इष्टत्वेन+उक्तरूपेण+अभाव अभावविशिष्टान्यत्वं निवेशनीयम् => अभावविशिष्टान्यत्वम्+ निवेशनीयम् स्वाभाववत्व--स्वावच्छिन्नप्रतिबन्धकतावच्छेदकविषयितानिरूपकतावच्छेदकधर्मावच्छिन्निरूपकताकविषयितावत्वोभयसं | => स्वाभाववत्व--स्वावच्छिन्नप्रतिबन्धकतावच्छेदकविषयितानिरूपकतावच्छेदकधर्मावच्छिन्निरूपकताकविषयितावत्व+उभयसम्+ | अत्राभावपदेनाऽऽहार्यत्वाभाव => अत्र+अभावपदेनाऽऽहार्यत्वाभाव संशयत्वाभावानामुपादानम् => संशयत्वाभावानाम्+उपादानम् तत्तद्व्यक्तित्वेनाऽप्रामाण्य => तत्तद्व्यक्तित्वेन+अप्रामाण्य वाऽनुगतैक => वा+अनुगत+एक संसर्गतामतखण्डनं साधीयः, => संसर्गतामतखण्डनम्+ साधीयः, जगदीशप्रभृतिभिश्च => जगदीशप्रभृतिभिः+च संसर्गतामतमेवानुमोदितमपि, => संसर्गतामतम्+एव+अनुमोदितम्+अपि, परन्तूक्तकूटत्वस्याऽसर्वत्राऽज्ञेयत्वमनुचिन्त्य => परन्तु+उक्तकूटत्वस्य+असर्वत्र+अज्ञेयत्वम्+अनुचिन्त्य प्रकारतामतमेव => प्रकारतामतम्+एव भाववान्पुरुषः => भाववान्+पुरुषः एवं निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्न => एवम्+ निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्न प्रतियोगिताकराजाभाववत्स्वत्ववानिति => प्रतियोगिताकराजाभाववत्+स्वत्ववान्+इति तयोर्भिन्न => तयोः+भिन्न प्रतिबन्धकताद्वयं न => प्रतिबन्धकताद्वयम्+ न प्रत्यक्षयोवधिरूपतया => प्रत्यक्षयः+वधिरूपतया विशेष्यतावच्छेदकप्रकारकनिश्चयाभावादेव => विशेष्यतावच्छेदकप्रकारकनिश्चयाभावात्+एव एवं संसर्गतावादिमते => एवम्+ संसर्गतावादिमते प्रतियोगिताकराजाभाववत्स्वत्ववत्पुरुषनिश्चयस्य => प्रतियोगिताकराजाभाववत्+स्वत्ववत्पुरुषनिश्चयस्य राजस्वत्वाभाववत्पुरुष => राजस्वत्वाभाववत्+पुरुष तत्सामग्र्यां तयोरभावोपि => तत्+सामग्र्याम्+ तयोः+अभावोअपि तयोरभावोपि => तयोः+अभावोअपि प्रत्यक्षमेवोत्पत्पद्यते => प्रत्यक्षम्+एव+उत्पत्पद्यते उक्तनिश्चयाऽसत्वे => उक्तनिश्चय+असत्वे विशेष्यतावच्छेदकनिश्चयरूपकारणविरहादेव => विशेष्यतावच्छेदकनिश्चयरूपकारणविरहात्+एव प्रत्यक्षोप => प्रत्यक्ष+उप प्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावकल्पनापत्तिरित्याह => प्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावकल्पनापत्तिः+इति+आह मन्मते => मत्+मते निवेशेनैवेति => निवेशेन+एवेति शाब्दसामग्र्यामित्यादिः => शाब्दसामग्र्याम्+इत्यादिः व्याप्यवत्तानिश्चयमुद्रयोक्तनिश्चययोर्व्यावृत्तिः => व्याप्यवत्तानिश्चयमुद्रयः+क्तनिश्चययोः+व्यावृत्तिः स्वत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभावव्याप्यराजस्वत्वाभाववान्पुरुष => स्वत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभावव्याप्यराजस्वत्वाभाववान्+पुरुष प्रत्यक्षाभ्युपपत्तेरिति => प्रत्यक्ष+अभ्युपपत्तेः+इति स्वत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभाववान्पुरुष => स्वत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभाववान्+पुरुष प्रत्यक्षस्वीकारादित्यर्थः => प्रत्यक्षस्वीकारात्+इत्यर्थः तदभावाऽनिवेशादिति => तदभाव+अनिवेशात्+इति शाब्दसामग्रीनिष्ठप्रतिबन्धकतायां राजाभावव्याप्यराजस्वत्वाभाववान्पुरुष => शाब्दसामग्रीनिष्ठप्रतिबन्धकतायाम्+ राजाभावव्याप्यराजस्वत्वाभाववान्+पुरुष राजाभावव्याप्यराजस्वत्वाभाववान्पुरुष => राजाभावव्याप्यराजस्वत्वाभाववान्+पुरुष बाधस्याभावाऽनिवेशात्प्रकारतावादिमते => बाधस्याभाव+अनिवेशात्+प्रकारतावादिमते लाघवं बोध्यम्(1) => लाघवम्+ बोध्यम्(1) राजस्वत्वाभाववान्पुरुष => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुष निश्चयाभावानिवेशेपि => निश्चयाभावानिवेशे+अपि घटप्रत्यक्षादिकं प्रति" => घटप्रत्यक्षादिकम्+ प्रति" इत्यादिनाऽनुपदं प्रदर्शितस्य => इति+आदिना+अनुपदम्+ प्रदर्शितस्य राजस्वत्वाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुषः राजाभाववत्स्वत्वमिति => राजाभाववत्+स्वत्वम्+इति एवं राजस्वत्वाभावव्याप्य => एवम्+ राजस्वत्वाभावव्याप्य राजाभाववान्पुरुषः--निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्न => राजाभाववान्+पुरुषः--निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्न वत्स्वत्वमिति => वत्+स्वत्वम्+इति निश्चयद्वयस्य,एवं => वत्तानिश्चयद्वयस्य,एवम्+ विभक्तिजन्यस्वत्वाद्युपस्थितेरपि => विभक्तिजन्यस्वत्वादि+उपस्थितेः+अपि राजाभाववान्पुरुष => राजाभाववान्+पुरुष इत्येकविधबाधनिश्चयाभाव => इति+एकविधबाधनिश्चयाभाव एवं => एवम्+स्वत्व प्रतियोगिताकराजाभावव्याप्य => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुष राजस्वत्वाभाववान्पुरुष => इति+एकविधबाध इत्येकविधबाध व्याप्यवत्तानिश्चयाभावस्यैव => व्याप्यवत्तानिश्चयाभावस्य+ एव लाघवमिति => लाघवम्+इति चेदत्र => चेत्+अत्र (1)-राजस्वत्वाभाववान्पुरुषः => (1)-राजस्वत्वाभाववान्+पुरुषः (2)-राजस्वत्वाव्यापकाभाववान्पुरुषः => (2)-राजस्वत्वाव्यापकाभाववान्+पुरुषः (3)-राजस्वत्वाभावव्याप्यवान्पुरुषः => (3)-राजस्वत्वाभावव्याप्यवान्+पुरुषः (4)-स्वत्वाभाववान्पुरुषः => (4)-स्वत्वाभाववान्+पुरुषः (5)-स्वत्वव्यापकाभाववान्पुरुषः => (5)-स्वत्वव्यापकाभाववान्+पुरुषः (6)-स्वत्वाभावव्याप्यवान्पुरुषः => (6)-स्वत्वाभावव्याप्यवान्+पुरुषः (7)-निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभाववत्स्वत्वम् => (7)-निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकराजाभाववत्+स्वत्वम् राजव्यापकाभाववत्स्वत्वम् => राजव्यापकाभाववत्+स्वत्वम् वत्स्वत्वमिति => वत्+स्वत्वम्+इति नवविधो बाधः => नवविधः+ बाधः शाब्दसामग्र्यां नवविधबाधनिश्चयाभावा => शाब्दसामग्र्याम्+ नवविधबाधनिश्चयाभावा राजाभाववान्पुरुषः => राजाभाववान्+पुरुषः भाववान्पुरुषः => भाववान्+पुरुषः (3)-तादृशराजाभावव्याप्यवान्पुरुषः => (3)-तादृशराजाभावव्याप्यवान्+पुरुषः त्रिविधो बाधः => त्रिविधः+ बाधः एवमुक्तनवविधबाधव्याप्यसंसर्गतावादिमतसिद्धेकैकबाधविषयकनिश्चयो बोध्यः => एवम्+उक्तनवविधबाधव्याप्यसंसर्गतावादिमतसिद्धेक+एकबाधविषयकनिश्चयः+ बोध्यः राजस्वत्वाभावव्याप्यराजाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्वाभावव्याप्यराजाभाववान्+पुरुषः राजस्वत्वाभावव्यापकराजाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्वाभावव्यापकराजाभाववान्+पुरुषः राजस्वत्वाभावराजाभावव्याप्यवान्पुरुषः => राजस्वत्वाभावराजाभावव्याप्यवान्+पुरुषः एवमवशिष्टोबाधनिश्चया => एवम्+अवशिष्टः+बाधनिश्चया एवं संसर्गतावादिमतसिद्धेषु => एवम्+ संसर्गतावादिमतसिद्धेषु एकैकबाधव्याप्यत्वविषयकनिश्चयाः => एक+एकबाधव्याप्यत्वविषयकनिश्चयाः पञ्चाशत्संख्याकाः => पञ्चाशत्+संख्याकाः (1)-राजस्वत्वाभावव्याप्यराजाभावविशिष्टराजव्यापकाभाववान्पुरुषः => (1)-राजस्वत्वाभावव्याप्यराजाभावविशिष्टराजव्यापकाभाववान्+पुरुषः {9}(2)-राजस्वत्वाभावव्याप्यराजाव्यापकाभावविशिष्टराजाभाववान्पुरुषः => {9}(2)-राजस्वत्वाभावव्याप्यराजाव्यापकाभावविशिष्टराजाभाववान्+पुरुषः {9}(3)-राजस्वत्वाभावव्याप्यराजाव्यापकाभावविशिष्टराजाभावव्याप्यवान्पुरुषः => {9}(3)-राजस्वत्वाभावव्याप्यराजाव्यापकाभावविशिष्टराजाभावव्याप्यवान्+पुरुषः {9}(4)-राजस्वत्वाभावव्याप्यराजभावव्याप्यविशिष्टराजव्यापकाभाववान्पुरुषः => {9}(4)-राजस्वत्वाभावव्याप्यराजभावव्याप्यविशिष्टराजव्यापकाभाववान्+पुरुषः {9}(5)-राजस्वत्वाभावव्याप्यराजभावविशिष्टराजभावव्याप्यवान्पुरुषः => {9}(5)-राजस्वत्वाभावव्याप्यराजभावविशिष्टराजभावव्याप्यवान्+पुरुषः {9}(6)-राजस्वत्वाभावव्याप्यराजभावव्याप्यविशिष्टराजाभाववान्पुरुषः => {9}(6)-राजस्वत्वाभावव्याप्यराजभावव्याप्यविशिष्टराजाभाववान्+पुरुषः तेषामभावा => तेषाम्+अभावा पञ्चाशत्संख्याकाः => पञ्चाशत्+संख्याकाः शाब्दसामग्र्यां निवेशनीयाः => शाब्दसामग्र्याम्+ निवेशनीयाः एवं => एवम्+संसर्गतावादिमतसिद्धेषु मध्ये => एक+एकबाधव्याप्यत्वविषयकनिश्चयाः चतुः => पञ्चाशत्+संख्या (1)-राजस्वत्वाभावव्याप्यराजाभावविशिष्टराजव्यापकाभावविशिष्टराजस्वत्वाभावव्याप्यवान्पुरुषः => (1)-राजस्वत्वाभावव्याप्यराजाभावविशिष्टराजव्यापकाभावविशिष्टराजस्वत्वाभावव्याप्यवान्+पुरुषः भाववान्पुरुषः => भाववान्+पुरुषः राजस्वत्वाभावव्याप्यवान्पुरुषः => राजस्वत्वाभावव्याप्यवान्+पुरुषः राजव्यापकाभाववान्पुरुषः => राजव्यापकाभाववान्+पुरुषः राजभावव्यापकभाववान्पुरुषः => राजभावव्यापकभाववान्+पुरुषः राजस्वत्वाभावव्याप्यवान्पुरुषः => राजस्वत्वाभावव्याप्यवान्+पुरुषः पञ्चाशत्संख्याकाः => पञ्चाशत्+संख्याकाः शाब्दसामग्र्यां राज्ञःपुरुष => शाब्दसामग्र्याम्+ राज्ञःपुरुष वाक्यघटितायां निवेशनीयाः => वाक्यघटितायाम्+ निवेशनीयाः सर्वेषामेव => सर्वेषाम्+एव प्रकारतावादिमते(१४४)चतुश्चत्वारिंशदधिकशतसंख्याकानामभावानां शाब्दसामग्रीकोटौ => प्रकारतावादिमते(१४४)चतुश्चत्वारिंशदधिकशतसंख्याकानाम्+अभावानाम्+ शाब्दसामग्रीकोटौ स्वमतसिद्धबाधत्रयान्तर्गतैकैकबाधव्याप्यत्वं प्रकारतावादिमतसिद्धेषु => स्वमतसिद्धबाधत्रयान्तर्गत+एक+एकबाधव्याप्यत्वम्+ प्रकारतावादिमतसिद्धेषु एकैकबाधेऽवगाहमानाः => एक+एकबाधे+अवगाहमानाः राजभावव्याप्यराजस्वत्वाभाववान्पुरुषः => राजभावव्याप्यराजस्वत्वाभाववान्+पुरुषः राजस्वत्वाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुषः राजवदवृत्तिवव्याप्यराजस्वत्वाभाववान्पुरुषः => राजवदवृत्तिवव्याप्यराजस्वत्वाभाववान्+पुरुषः व्याप्यत्वं बोध्यम् => व्याप्यत्वम्+ बोध्यम् एवं प्रकारेण => एवम्+ प्रकारेण द्वयोत्रयाणां चतुर्णां => द्वयोत्रयाणाम्+ चतुर्णाम्+ चतुर्णां पञ्चानां => चतुर्णाम्+ पञ्चानाम्+ पञ्चानां षण्णां => पञ्चानाम्+ षण्णाम्+ षण्णां सप्तानामष्टानां => षण्णाम्+ सप्तानामष्टानाम्+ सप्तानामष्टानां नवानां => सप्तानामष्टानाम्+ नवानाम्+ नवानां विशेष्यविशेषणभावे => नवानाम्+ विशेष्यविशेषणभावे विनिगमनाविरहादनन्तबाधेषु => विनिगमनाविरहात्+अनन्तबाधेषु निश्चयानामभावः => निश्चयानाम्+अभावः महागौरवमिति => महागौरवम्+इति एवं प्रकारतावाद्युद्भावित => एवम्+ प्रकारतावाद्युद्भावित राजस्वत्वाभाववान्पुरुषः => राजस्वत्वाभाववान्+पुरुषः सुदृढं संसर्गतावादिमते => सुदृढम्+ संसर्गतावादिमते संसर्गतावादिदोषमुद्भावयति => संसर्गतावादिदोषम्+उद्भावयति यत्त्विति => यत्तु+इति तदतिरिक्तविषयकत्वेनेति => तदतिरिक्तविषयकत्वेन+इति राजस्वत्वावान्पुरुष => राजस्वत्वावान्+पुरुष शाब्दबोधविषयातिरिक्ताऽविषयकत्वेनेत्यर्थः(1) => शाब्दबोधविषयातिरिक्त+अविषयकत्वेन+इत्यर्थः(1) तादृशानुमितिं प्रतीति => तादृशानुम्+इतिम्+ प्रति+इति प्रतीति => प्रति+इति तादृशानुमितिद्वयं प्रतीत्यर्थः => तादृशानुम्+इतिद्वयम्+ प्रति+इत्यर्थः प्रतीत्यर्थः => प्रति+इत्यर्थः प्रतिबन्धकत्वद्वयमिति => प्रतिबन्धकत्वद्वयम्+इति प्रतिबध्यताभेदादिति => प्रतिबध्यताभेदात्+इति अस्मन्मते => अस्मत्+मते नास्तीति => न+अस्ति+इति प्रत्येव => प्रति+एव प्रतिबन्धकत्वादिति => प्रतिबन्धकत्वात्+इति अनुमितिरेवोत्पत्तेरिति => अनुम्+इतिरेव+उत्पत्तेः+इति भिन्नविषयकत्वादिति => भिन्नविषयकत्वात्+इति भिन्नविषयकशाब्दं प्रति => भिन्नविषयकशाब्दम्+ प्रति बलवत्वादिति => बलवत्वात्+इति राजवानित्याकारकेत्यर्थः => राजवान्+इत्याकारक+इत्यर्थः अनुमितिंप्रत्येवेति => अनुम्+इतिम्+प्रत्येवेति एवकारेणोक्तानुमितिद्वयस्यव्यावृत्तिः => एवकारेण+उक्तानुम्+इतिद्वयस्यव्यावृत्तिः तयोरसमानविषयकत्वादिति => तयोः+असमानविषयकत्वात्+इति प्रतिबन्धकत्वं कल्पनीयमिति => प्रतिबन्धकत्वम्+ कल्पनीयम्+इति कल्पनीयमिति => कल्पनीयम्+इति समानविषयकत्वादिति => समानविषयकत्वात्+इति उद्भावितदोषं निरास्यति => उद्भावितदोषम्+ निरास्यति भवन्मते => भवत्+मते अस्मन्मते => अस्मत्+मते तथाचोभयमते => तथाच+उभयमते स्वस्वं राजकीयं => स्वस्वम्+ राजकीयम्+ राजकीयं स्वत्वावान्पुरुष => राजकीयम्+ स्वत्वावान्+पुरुष स्वत्वावान्पुरुष => स्वत्वावान्+पुरुष प्रकारतावादिनामुक्तानुमितिद्वयस्वीकारो न => प्रकारतावादिनाम्+उक्तानुमितिद्वयस्वीकारः+ न प्रतिबन्धकत्वादिति => प्रतिबन्धकत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न एवञ्चोक्तानुमितिद्वयस्य => एवञ्च+उक्तानुम्+इतिद्वयस्य तत्रोक्तशाब्दसामग्र्याः => तत्र+उक्तशाब्दसामग्र्याः प्रतिबन्धकत्वं भवद्भिरिवाऽस्माभिरपि => प्रतिबन्धकत्वम्+ भवद्भिः+इव+अस्माभिः+अपि भवद्भिरिवाऽस्माभिरपि => भवद्भिः+इव+अस्माभिः+अपि (वि-2)(1)-तदतिरिक्तविषयकत्वं च => (वि-2)(1)-तदतिरिक्तविषयकत्वम्+ च वैस्वसामानाधिकरण्य-स्वावच्छेदकसम्बन्धावच्छिन्नत्वोभयसं | => वैस्वसामानाधिकरण्य-स्वावच्छेदकसम्बन्धावच्छिन्नत्व+उभयसम्+ | पर्वतोवह्निमान्-घ => पर्वतः+वह्निमान्- टवद्भूतलमितिज्ञानयोरनतिरिक्तविषयकत्ववारणायाऽऽद्यः => घटवद्भूतलम्+इतिज्ञानयोः+अनतिरिक्तविषयकत्ववारणायाऽऽद्यः पर्वतोवह्निमान्-पर्वतवान्वह्निरितिज्ञानयोरनतिरिक्त => पर्वतः+वह्निमान्-पर्वतवान्+वह्निः+इतिज्ञानयोः+अनतिरिक्त नचैवमपि => नच+एवम्+अपि पर्वतोवह्निमान् => पर्वतः+वह्निमान् महानसं धूमवदितिसमूहालंबनज्ञानस्याऽनतिरिक्तविषयकत्वं => महानसम्+ धूमवत्+इतिसमूहालंबनज्ञानस्य+अनतिरिक्तविषयकत्वम्+ धूमवदितिसमूहालंबनज्ञानस्याऽनतिरिक्तविषयकत्वं पर्वतोधूममान् => धूमवत्+इतिसमूहालंबनज्ञानस्य+अनतिरिक्तविषयकत्वम्+ पर्वतः+धूममान् पर्वतोधूममान् => पर्वतः+धूममान् महानसं वह्निमदितिसमूहालंबनेस्यादिति => महानसम्+ वह्निमत्+इतिसमूहालंबनेस्यात्+इति वह्निमदितिसमूहालंबनेस्यादिति => वह्निमत्+इतिसमूहालंबनेस्यात्+इति तद्विशेष्यतावदन्यप्रकारताशून्यत्वस्य => तद्विशेष्यतावत्+अन्यप्रकारताशून्यत्वस्य स्वानवच्छेदकावच्छिन्नविशेष्यतावन्निरूपितत्व-स्वन्निरूपितप्रकारतावत्त्वोभयसं | => स्वानवच्छेदकावच्छिन्नविशेष्यतावत्+निरूपितत्व-स्वत्+निरूपितप्रकारतावत्त्व+उभयसम्+ | स्वावच्छेदकावच्छिन्नत्व-स्वावच्छेदकसम्बन्धानवच्छिन्नत्वोभयसं | => स्वावच्छेदकावच्छिन्नत्व-स्वावच्छेदकसम्बन्धानवच्छिन्नत्व+उभयसम्+ | पर्वतोवह्निमान् द्रव्यं => पर्वतः+वह्निमान्+ द्रव्यम्+ द्रव्यं वह्निमदिति => द्रव्यम्+ वह्निमत्+इति वह्निमदिति => वह्निमत्+इति ज्ञानयोरनतिरिक्त => ज्ञानयोः+अनतिरिक्त विषयकत्ववारणायाऽऽद्यः => विषयकत्ववारणाया+आद्यः घटवान्+पर्वतो वह्निमानिति => घटवान्पर्वतः+ वह्निमान्+इति वह्निमानिति => वह्निमान्+इति ज्ञानयोस्तद्वारणाय => ज्ञानयोः+तत्+वारणाय तत्रापि => तत्र+अपि पर्वतो वह्निमानिति => पर्वतः+ वह्निमान्+इति वह्निमानिति => वह्निमान्+इति ज्ञानयोस्तद्वारणाय => ज्ञानयोः+तत्+वारणाय सम्बन्धेनापि => सम्बन्धेन+अपि वह्न्यावगाहि-वह्नित्वेन => वह्नि+अवगाहि-वह्नित्वेन ज्ञानयोस्तद्वारणम् => ज्ञानयोः+तत्+वारणम् स्वयमूहनीयः => स्वयम्+ऊहनीयः (वि-1)समाधानान्तरमप्याह => (वि-1)समाधानान्तरम्+अपि+आह संसर्गतावादिनापीत्यर्थः => संसर्गतावादिनापि+इत्यर्थः तादृशशाब्दं प्रति => तादृशशाब्दम्+ प्रति शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति भिन्नविषयकशाब्दबोधं प्रति => भिन्नविषयकशाब्दबोधम्+ प्रति बलवत्वादिति => बलवत्वात्+इति साम्यादिति => साम्यात्+इति एवं च => एवम्+ च तत्रभेदाऽन्वयस्वीकारेपि => तत्रभेदा+अन्वयस्वीकारेपि क्षतिविरहादित्युक्तं दूषयति => क्षतिविरहात्इति+उक्तम्+ दूषयति एवमिति => एवम्+इति राजप्रकारकेत्यर्थः => राजप्रकारक+इत्यर्थः प्रतिबन्धकत्वं तुल्यमित्याशंकते => प्रतिबन्धकत्वम्+ तुल्यम्+इति+आशंकते तुल्यमित्याशंकते => तुल्यम्+इति+आशंकते नचेति => नच+इति भवन्मतेपि => भवत्+मतेपि प्रतिबन्धकत्वेनेति => प्रतिबन्धकत्वेन+इति राजसम्बन्धिप्रकारकेत्यर्थः => राजसम्बन्धिप्रकारक+इत्यर्थः भवन्मतेपि => भवत्+मतेपि तथाविधसमासवाक्यादिति => तथाविधसमासवाक्यात्+इति समासवाक्यादित्यर्थः => समासवाक्यात्+इत्यर्थः राजसम्बन्ध्यभिन्नः => राजसम्बन्धि+अभिन्नः इत्याकारकेत्यर्थः => इत्याकारक+इत्यर्थः उभयमतसिद्धत्वादिति => उभयमतसिद्धत्वात्+इति प्रतिबन्धकत्वं संसर्गतावादिनामधिकमिति => प्रतिबन्धकत्वम्+ संसर्गतावादिनाम्+अधिकम्+इति संसर्गतावादिनामधिकमिति => संसर्गतावादिनाम्+अधिकम्+इति पुरुषेऽन्वयाद्राजस्वत्ववान्पुरुष => पुरुषे+अन्वयात्+राजस्वत्ववान्+पुरुष नान्वय => न+अन्वय प्रत्ययार्थमन्तराकृत्य => प्रत्ययार्थम्+अन्तराकृत्य तयोरन्वयबोधात् => तयोः+अन्वयबोधात् एवं समासविग्रहवाक्ययोस्तुल्यार्थकत्वमप्युपपद्यते => एवम्+ समासविग्रहवाक्ययोः+तुल्यार्थकत्वम्+अपि+उपपद्यते समासविग्रहवाक्ययोस्तुल्यार्थकत्वमप्युपपद्यते => समासविग्रहवाक्ययोः+तुल्यार्थकत्वम्+अपि+उपपद्यते युक्तोत्याशङ्क्य => युक्त+इत्याशङ्क्य यत्त्विति => यत्तु+इति लुप्तद्वितीयाविभक्तिस्मरणेनेति => लुप्तद्वितीयाविभक्तिस्मरणेन+इति स्मरणमावश्यकम् => स्मरणम्+आवश्यकम् साक्षादन्वयानुपपत्तेः => साक्षात्+अन्वयानुपपत्तेः लुप्तषष्ठीविभक्तेरनुसन्धाने => लुप्तषष्ठीविभक्तेः+अनुसन्धाने प्रयोगापत्तिरित्याशंकते => प्रयोगापत्तिः+इति+आशंकते प्रयोगापत्तिरिति => प्रयोगापत्तिः+इति राज्ञोमातङ्गा => राज्ञः+मातङ्गा वदिति => वत्+इति समानविभक्तिकत्वाभावान्न => समानविभक्तिकत्वाभावात्+न प्रयोगापत्तिरित्यत => प्रयोगापत्तिः+इत्यत इत्यत्रेत्यर्थः => इत्यत्र+इत्यर्थः प्रयोगे => प्रयः+गे भवतीति => भवति+इति राजपदार्थयोन्वयये => राजपदार्थयः+न्वयये समासवृत्तिर्न => समासवृत्तिः+न सविशेषणानां, => सविशेषणानाम्+, वृत्तिर्न => वृत्तिः+न विशेषणयोगेनेति => विशेषणयः+गेन+इति सविशेषणानां विशेषणसहितानां => सविशेषणानाम्+ विशेषणसहितानाम्+ विशेषणसहितानां विशेषणानां => विशेषणसहितानाम्+ विशेषणानाम्+ विशेषणानां वृत्तिर्न => विशेषणानाम्+ वृत्तिः+न वृत्तिर्न => वृत्तिः+न वृत्तिर्न => वृत्तिः+न योगोनेति => यः+गोन+इति चेति => च+इति विशेषणस्यैवेत्यर्थः => विशेषणस्य+एवेत्यर्थः विशेष्येऽन्वयः => विशेष्ये+अन्वयः राज्ञो विशेषणस्य => राज्ञः+ विशेषणस्य समासरूपावृत्तिर्न, => समासरूपावृत्तिः+न, एवं वृत्तस्य => एवम्+ वृत्तस्य राज्ञोविशेषणेन => राज्ञः+विशेषणेन नेति => न+इति असामर्ध्यातिदेशादिति => असामर्ध्यातिदेशात्+इति सापेक्षमसमर्थवद्भवतीत्यदिदेशादित्यर्थः => सापेक्षम्+असमर्थवद्भवति+इत्यदिदेशात्+इत्यर्थः समासाऽघटकपदसापेक्षसामर्थ्यम् => समास+अघटकपदसापेक्षसामर्थ्यम् तदर्थान्वितस्वार्थपरत्वमित्यस्य => तदर्थान्वितस्वार्थपरत्वम्+इत्यस्य तदर्थान्वितस्वीयवृत्तिग्रहमुख्यविशेष्यत्वपरत्वेदेवेत्यर्थः => तदर्थान्वितस्वीयवृत्तिग्रहमुख्यविशेष्यत्वपरत्वेत्+एवेर्थः अभेदान्वयोवेति => अभेदान्वय+एवेति तथाचाऽभेदेन => तथाच+अभेदेन तदर्थान्वितस्वार्थकत्वमित्यर्थो => तदर्थान्वितस्वार्थकत्वम्+इत्यर्थः एवंचाऽभेदेन => एवम्+च+अभेदेन तदर्थान्वितस्वीयवृत्त्युपस्थाप्यत्वमेव => तदर्थान्वितस्वीयवृत्त्युपस्थाप्यत्वम्+एव प्रयोजनभावादिति => प्रयोजनभावात्+इति प्रयोगापत्तिवारणाद्राजसम्बन्धिनि => प्रयोगापत्तिवारणात्+राजसम्बन्धिनि तदसदिति => तदसत्+इति समभिव्याहारेत्यर्थः => समभिव्याहार+इत्यर्थः राजसम्बन्ध्यभिन्नःपुरुषइत्याकारकेत्यर्थः => राजसम्बन्धि+अभिन्नःपुरुषइत्याकारक+इत्यर्थः राजसम्बन्ध्यभिन्नःपुरुष => राजसम्बन्धि+अभिन्नःपुरुष भेदान्वयाभ्युपगन्तुरभेदान्वयाभ्युपगन्तुश्चोभयगतसिद्धतयेत्यर्थः,न => भेदान्वयाभ्युपगन्तुरभेदान्वयाभ्युपगन्तुश्च+उभयगतसिद्धतयेति+अर्थः,न संसर्गतावादिप्रकारतावाद्युभयमतसिद्धतयेत्यर्थः => संसर्गतावादिप्रकारतावादि+उभयमतसिद्धतयेति+अर्थः तन्मतानवलंबित्वात् => तत्+मतानवलंबित्वात् भेदान्वयवादिनोऽभेदान्वयवादिनश्रेष्ठत्वेपीत्यर्थः => भेदान्वयवादिनः+अभेदान्वयवादिनश्रेष्ठत्वेपि+इत्यर्थः गौरवविरहादिति => गौरवविरहात्+इति तात्पर्यस्याऽनादित्व => तात्पर्यस्य+अनादित्व कल्पनेऽपि => कल्पने+अपि अनादित्वज्ञानस्याऽकारणत्वादिति => अनादित्वज्ञानस्य+अकारणत्वात्+इति एवं | => एवम्+ | तत्रापि => तत्र+अपि पस्यतीत्यादावपि => पस्यति+इत्यादौ+अपि दधिपश्यतीत्यत्रापि => दधिपश्यति+इत्यत्र+अपि दधिकर्मकदर्शनान्वयबोधानुदयादिति => दधिकर्मकदर्शनान्वयबोधानुदयात्+इति पश्यतीत्यादौ => पश्यति+इत्यादौ दधिकर्मकदर्शनबोधां न => दधिकर्मकदर्शनबोधाम्+ न दर्शनाश्रयो दधिकर्मकः => दर्शनाश्रयः+ दधिकर्मकः एवं दधिकर्मककरणदर्शनाश्रय => एवम्+ दधिकर्मककरणदर्शनाश्रय बोधो => बोधः+ तथोक्त => तथा+उक्त भ्रमदशायां => भ्रमदशायाम्+ दधिपश्यतीत्यादौ => दधिपश्यति+इत्यादौ दधिकर्मकदर्शनं न => दधिकर्मकदर्शनम्+ न भवन्मते => भवन्+मते अन्वयबोधस्यापत्तेरिति => अन्वयबोधस्यापत्तेः+इति भ्रमदशायामिति => भ्रमदशायाम्+इति राजपुरुषइत्यादावपि => राजपुरुषइत्यादौ+अपि तृतीयान्तत्वभ्रमदशायां राजसम्बन्ध्यभिन्नःपुरुष => तृतीयान्तत्वभ्रमदशायाम्+ राजसम्बन्धि+अभिन्नःपुरुष राजसम्बन्ध्यभिन्नःपुरुष => राजसम्बन्धि+अभिन्नःपुरुष बोधापत्तिरत => बोधापत्तिः+अत राजसम्बन्धिपुरुषाद्यन्वयबोधेचेति => राजसम्बन्धिपुरुषादि+अन्वयबोधेचेति द्वितीयेतरविभक्त्यन्तत्वभ्रमदशायां नापत्तिरित्यत => द्वितीयेतरविभक्त्यन्तत्वभ्रमदशायाम्+ नापत्तिः+इत्यत नापत्तिरित्यत => नापत्तिः+इत्यत दधिपश्यतीत्यादाविति => दधिपश्यति+इत्यादावौ+इति अक्लुप्तत्वादिति => अक्लुप्तत्वात्+इति समभिव्याहारस्यैवाऽऽकाङ्क्षत्वमिति => समभिव्याहारस्य+एवाऽऽकाङ्क्षत्वम्+इति दधिपश्यतीत्यत्र => दधिपश्यति+इत्यत्र द्वितीयेतरविभक्त्यन्तत्वभ्रमदशायामापत्तिवारणायैव => द्वितीयेतरविभक्त्यन्तत्वभ्रमदशायाम्+आपत्तिवारणायैव दधिपदाव्यवहितोत्तरपश्यतिपदत्वरूपाऽनुपीर्वीज्ञानस्य => दधिपदाव्यवहितोत्तरपश्यतिपदत्वरूप+आनुपीर्वीज्ञानस्य हेतुत्वमावश्यकमत => हेतुत्वम्+आवश्यकमत अवश्यकल्पनीयत्वाच्चेति => अवश्यकल्पनीयत्वात्+चेति दधिपश्यतीत्यादौ => दधिपश्यति+इत्यादौ तृतीयाद्यन्तत्वभ्रमदशायां दधिकर्मकदर्शनान्वयबोधपत्तिदुर्वारैवेति => तृतीयाद्यन्तत्वभ्रमदशायाम्+ दधिकर्मकदर्शनान्वयबोधपत्तिदुर्वार+एवेति दधिकर्मकदर्शनान्वयबोधपत्तिदुर्वारैवेति => दधिकर्मकदर्शनान्वयबोधपत्तिदुर्वार+एवेति तण्डुलादिपदस्यैवेति => तण्डुलादिपदस्य+एवेति तत्तद्विभक्त्यन्तसमभिव्याहारस्येति => तत्तद्विभक्त्यन्तसमभिव्याहारस्य+इति अभेदसंसर्गकतण्डुलकर्मकप्रकारकधात्वर्थविशेष्यकबोधं प्रति => अभेदसंसर्गकतण्डुलकर्मकप्रकारकधात्वर्थविशेष्यकबोधम्+ प्रति द्वितीयान्ततण्डुलपदसमभिव्याहृतपचतिपदत्वरूपसमभिव्याहारस्येत्यर्थः => द्वितीयान्ततण्डुलपदसमभिव्याहृतपचतिपदत्वरूपसमभिव्याहारस्य+इत्यर्थः तण्डुलःपचतीतिवाक्यान्न => तण्डुलःपचति+इतिवाक्यात्+न विभक्तेरेवलक्षणा => विभक्तेः+एवलक्षणा किं न => किम्+ न विभक्तेरेवेति => विभक्तेः+एवेति प्रकृतिलक्षणायां विनिगमकमाह => प्रकृतिलक्षणायाम्+ विनिगमकम्+आह विनिगमकमाह => विनिगमकम्+आह चिन्ताबीजामह => चिन्ताबीजाम्+आह राजादिपदस्येति => राजादिपदस्य+इति इत्यादावित्यादिः => इत्यादौ+इत्यादिः इत्यादाविवेति => इत्यादौ+एवेति सर्वजनानामनुभवसिद्धत्वादिति => सर्वजनानाम्+अनुभवसिद्धत्वात्+इति विभक्तेरशक्तत्वे => विभक्तेः+अशक्तत्वे तादृशानुभवापलापो बोध्यः => तादृशानुभवापलापः+ बोध्यः एवं विभक्तेरशक्तत्वे => एवम्+ विभक्तेः+अशक्तत्वे विभक्तेरशक्तत्वे => विभक्तेः+अशक्तत्वे तण्डुलं => तण्डुलम्+ पचतीतिवाक्यस्य => पचति+इतिवाक्यस्य तण्डुलं परत्वे => तण्डुलम्+ परत्वे गौणप्रयोगत्वमिति => गौणप्रयोगत्वम्+इति सर्वानुभवसिद्धमुख्याऽमुख्यत्व => सर्वानुभवसिद्धमुख्य+अमुख्यत्व व्यवस्थानुपपत्तिरिति => व्यवस्थानुपपत्तिः+इति तण्डुलकर्मकेलक्षणायां मुख्यत्वव्यवहार => तण्डुलकर्मकेलक्षणायाम्+ मुख्यत्वव्यवहार मुख्यत्वापत्तेर्दुर्वारत्वात् => मुख्यत्वापत्तेः+दुर्वारत्वात् मुख्यत्वमित्यपि => मुख्यत्वम्+इत्यपि वक्तुं शक्यम्, => वक्तुम्+ शक्यम्, भवन्मते => भवत्+मते विभक्त्यर्थस्यैवाऽभावात् => विभक्त्यर्थस्य+एव+अभावात् मुख्यत्वमित्यपि => मुख्यत्वम्+इत्यपि भवन्मते => भवत्+मते विभक्त्यर्थकर्मत्वातिरिक्तक्रियाघटितत्वादुक्तलक्षणार्थस्य => विभक्त्यर्थकर्मत्वातिरिक्तक्रियाघटितत्वात्+उक्तलक्षणार्थस्य संप्रदानतण्डुलदिलक्षणायां क्रियाकर्मतण्डुलदिलक्षणायां => संप्रदानतण्डुलदिलक्षणायाम्+ क्रियाकर्मतण्डुलदिलक्षणायाम्+ क्रियाकर्मतण्डुलदिलक्षणायां च => क्रियाकर्मतण्डुलदिलक्षणायाम्+ च मुख्यत्वं स्यादिति => मुख्यत्वम्+ स्यात्+इति स्यादिति => स्यात्+इति "एवं पचति => "एवम्+ पचति इत्यादावपि => इत्यादौ+अपि पाकादेश्चैत्राद्यंशेऽन्वय => पाकादेः+चैत्र+आदि+अंशे+अन्वय उचितः"इत्याद्युक्तं => उचितः"इति+आदि+उक्तं तत्राह => तत्र+आह पचतीति => पचति+इति बोधानाऽसंभवादिति => बोधानाऽसंभवात्+इति कृतिसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकरूपाभावबोधानाऽसंभवादित्यर्थः => कृतिसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकरूपाभावबोधानाऽसंभवात्+इत्यर्थः एवमपीति => एवम्+अपि+इति वृत्त्यनियामकस्याऽभावप्रतियोगितानवच्छेदकत्वेन => वृत्त्यनियामकस्य+अभावप्रतियोगितानवच्छेदकत्वेन पचतीत्यादानुक्तरीत्याबोधानुपपत्त्या => पचति+इत्यादानुक्तरीत्याबोधानुपपत्त्या पचतीत्यादावाख्यातस्य => पचति+इत्यादौ+आख्यातस्य कृत्यर्थकत्वेपीत्यर्थः => कृत्यर्थकत्वेपि+इत्यर्थः तादृशान्वयबोधे => तादृश+अन्वयबोधे भवतोपि => भवतः+अपि प्रकारतावादिनोपि => प्रकारतावादिनः+अपि ज्ञानाश्रयत्वावांश्चत्र => ज्ञानाश्रयत्वावान्+चैत्र धातूत्तरतिप्पदत्वरूपसमभिव्याहारज्ञानस्य => धातूत्तरतिप्+पदत्वरूपसमभिव्याहारज्ञानस्य आवश्यकत्वादिति => आवश्यकत्वात्+इति ज्ञानं आश्रयत्वं => ज्ञानम्+ आश्रयत्वम्+ आश्रयत्वं चैत्र => आश्रयत्वम्+ चैत्र इत्यादावपि => इत्यादौ+अपि तादृशबोधप्रसंगादिति => तादृशबोधप्रसंगात्+इति नामार्थधात्वर्थयोर्नामार्थनामार्थयोश्च => नामार्थधात्वर्थयोः+नामार्थनामार्थयोः+च भेदेनाऽन्वयस्या => भेदेन+अन्वयस्या स्वीकारादेवोक्तस्थले => स्वीकारात्+एव+उक्तस्थले तादृशनियमस्यापि => तादृशनियमस्य+अपि ज्ञानं चैत्र => ज्ञानम्+ चैत्र नियममात्रस्याऽकिञ्चित्करत्वादिति => नियममात्रस्य+अकिञ्चित्करत्वात्+इति जानातीत्यत्राऽऽख्यातस्याश्रयत्वं निर्युक्तमेव, => जानाति+इत्यत्र+आख्यातस्य+आश्रयत्वम्+ निर्युक्तम्+एव, निर्युक्तमेव, => निर्युक्तम्+एव, कारणत्वादिति => कारणत्वात्+इति जानातीत्यत्र => जानाति+इत्यत्र सार्थक्यंसमर्थयति => सार्थक्यम्+समर्थयति यत्त्विति => यत्तु+इति भानं तु => भानम्+ तु वृत्त्यनियामकसम्बन्धस्याऽभावप्रतियोगितानवच्छेदकत्वे => वृत्त्यनियामकसम्बन्धस्य+अभावप्रतियोगितानवच्छेदकत्वे संभवतीत्यनुपदमेवोक्तम् => संभवति+इत्यनुपदमेव+उक्तम् आवश्यकमिति => आवश्यकम्+इति प्रकारत्वं न => प्रकारत्वम्+ न शक्यलक्षणसहस्रार्थभेदेनेति => शक्यलक्षणसहस्रार्थभेदेन+इति पचतीत्यादौ => पचति+इत्यादौ शक्यार्थकृतिभेदेन--रथोगच्छति--नश्यति-जानाति => शक्यार्थकृतिभेदेन--रथः+गच्छति--नश्यति-जानाति लक्ष्यार्थव्यापार--प्रतियोगित्व-आश्रयत्वादिभेदेनेत्यर्थः => लक्ष्यार्थव्यापार--प्रतियोगित्व-आश्रयत्वादिभेदेन+इत्यर्थः धात्वर्थप्रकारकशाब्दबोधं प्रति => धात्वर्थप्रकारकशाब्दबोधम्+ प्रति विशेष्यतासम्बन्धेनाऽऽख्यातजन्योपस्थितेर्हेतुत्वे => विशेष्यतासम्बन्धेनाऽऽख्यातजन्योपस्थितेः+हेतुत्वे प्रत्ययजन्योपस्थितेरभावेन => प्रत्ययजन्योपस्थितेः+अभावेन संभवतीति => संभवति+इति एवं च => एवम्+ च चैत्रोजानातीत्यत्राऽऽख्यातस्या => चैत्रोजानाति+इत्यत्र+आख्यातस्या सार्थक्यमुपपन्नमिति => सार्थक्यम्+उपपन्नम्+इति जानातीत्यत्राऽऽख्यातस्य => जानाति+इत्यत्र+आख्यातस्य वृत्तिकल्पनं व्यर्थमिति => वृत्तिकल्पनम्+ व्यर्थम्+इति व्यर्थमिति => व्यर्थम्+इति यदिचैत्राद्युक्तमाक्षेपं समाधत्ते => यदिचैत्रादि+उक्तमाक्षेपम्+ समाधत्ते प्रत्ययजन्योपस्थितेरकारणत्वेपीत्यर्थः => प्रत्ययजन्योपस्थितेरकारणत्वेपि+इत्यर्थः चैत्रोजानातीत्यत्र => चैत्रः+जानाति+इत्यत्र पाककृत्यादिप्रकारकेति => पाककृति+आदिप्रकारकेति पाकानुकूलकृत्यादिप्रकारकेत्यर्थः => पाकानुकूलकृति+आदिप्रकारक+इत्यर्थः भानं तु => भानम्+ तु पाकानुकूलकृतिमांश्चैत्र => पाकानुकूलकृतिमान्+चैत्र तादृशकारणबाधादिति => तादृशकारणबाधात्+इति धात्वर्थप्रकारकशाब्दं प्रति => धात्वर्थप्रकारकशाब्दम्+ प्रति तिबादिज्ञानजन्योपस्थितिरूपकारणभावादित्यर्थः => तिबादिज्ञानजन्योपस्थितिरूपकारणभावात्+इत्यर्थः रूपकारणादाख्यातार्थाऽश्रयत्वे => रूपकारणात्+आख्यातार्थ+आश्रयत्वे निरूपितत्वसम्बन्धेनाऽन्वयार्थमाख्यातार्थाऽश्रयत्वे => निरूपितत्वसम्बन्धेन+अन्वयार्थमाख्यातार्थ+आश्रयत्वे वृत्तिकल्पनमावश्यकमिति => वृत्तिकल्पनम्+आवश्यकम्+इति यत्तुमतं निरस्यति => यत्तुमतम्+ निरस्यति तदप्यसदिति => तदपि+असत्+इति तिबादिज्ञानजन्योपस्थितेरभावात्तद्वारणयेत्यर्थः => तिबादिज्ञानजन्योपस्थितेः+अभावात्तत्+वारणयेति+अर्थः ज्ञाधात्वर्थव्यवहितोत्तरतिबादिज्ञानजन्येत्यर्थः => ज्ञाधात्वर्थव्यवहितोत्तरतिबादिज्ञानजन्येति+अर्थः ज्ञाधात्वर्थव्यवहितोत्तरतिबादिज्ञानजन्योपस्थितव्यवहितोत्तरजायमानज्ञाधात्वर्थप्रकारकशाब्दबोधं प्रति => ज्ञाधात्वर्थव्यवहितोत्तरतिबादिज्ञानजन्योपस्थितव्यवहितोत्तरजायमानज्ञाधात्वर्थप्रकारकशाब्दबोधम्+ प्रति एवं => एवम्+च च => चैत्रः+जानाति+इत्यादौ ज्ञानप्रकारचैत्रादिविशेष्यकशाब्दस्य => तिप्+पद तिबादिज्ञानजन्योपस्थितेरपेक्षेत्याह => तिबादिज्ञानजन्योपस्थितेः+अपेक्षेत्याह तिप्पदज्ञानजन्योपस्थित्यनुत्तरशाब्दबोधे => तिप्+पदज्ञानजन्योपस्थित्यनुत्तरशाब्दबोधे अकिञ्चित्करत्वादिति => अकिञ्चित्करत्वात्+इति कार्यतावच्छेदकानाक्रान्तत्वादिति => कार्यतावच्छेदकानाक्रान्तत्वात्+इति चैत्रोजानातीत्यानुपूर्वीघटकेत्यर्थः => चैत्रः+जानाति+इत्यानुपूर्वीघटक+इत्यर्थः ज्ञानवांश्चैव => ज्ञानवान्+चैत्र बाधकाभावादिति => बाधकाभावात्+इति तथाचाश्रयतायाः => तथाच+आश्रयतायाः गौरवमिति => गौरवम्+इति ज्ञाधात्वर्थो ज्ञानं => ज्ञाधात्वर्थः+ ज्ञानम्+ ज्ञानं पाकोवा--आख्यातार्थ--आश्रयत्वं => ज्ञानम्+ पाकः+वा--आख्यातार्थ--आश्रयत्वम्+ पाकोवा--आख्यातार्थ--आश्रयत्वं कृतिर्वा => पाकः+वा--आख्यातार्थ--आश्रयत्वम्+ कृतिः+वा कृतिर्वा => कृतिः+वा ज्ञाधात्वर्थनिष्ठप्रकारतानिरूपितज्ञाधातूत्तरतिबर्थनिष्ठविशेष्यताशालियोग्यताज्ञानस्यैकविधस्यैव => ज्ञाधात्वर्थनिष्ठप्रकारतानिरूपितज्ञाधातूत्तरतिबर्थनिष्ठविशेष्यताशालियोग्यताज्ञानस्य+एकविधस्य+एव लक्षणायां आख्यातस्य => लक्षणायाम्+ आख्यातस्य पाकानुकूलकृतिप्रकारकयोग्यताज्ञानस्यपाकानुकूलकृतिमांश्चैत्र => पाकानुकूलकृतिप्रकारकयोग्यताज्ञानस्यपाकानुकूलकृतिमान्+चैत्र ज्ञाधातोर्मुख्यार्थपरत्वे => ज्ञाधातोः+मुख्यार्थपरत्वे ज्ञानवांश्चैत्र => ज्ञानवान्+चैत्र कारणत्वान्तरं कल्पनीयमित्याशंकते => कारणत्वान्तरम्+ कल्पनीयम्+इति+आशंकते कल्पनीयमित्याशंकते => कल्पनीयम्+इति+आशंकते नचेति => नच+इति एतन्मत => एतत्+मत आधिक्यमिति => आधिक्यम्+इति कारणत्वमुभयमतसिद्धमिति => कारणत्वम्+उभयमतसिद्धम्+इति गच्छतीति => गच्छति+इति वाक्यादिति => वाक्यात्+इति सांकेतिकशब्दन्तराद्वेति => सांकेतिकशब्दन्तरात्+वेति डित्यादिशब्दादित्यर्थः => डित्यादिशब्दात्+इत्यर्थः गमनानुकूलकृतिरूपपदार्थान्तरेत्यर्थः => गमनानुकूलकृतिरूपपदार्थान्तर+इत्यर्थः कावलतच्छब्दात्पदार्थोपस्थितिरेवस्यात् => कावलतत्+शब्दात्पदार्थोपस्थितिः+एवस्यात् तन्मिश्रितेति| => तन्मिश्रित+इति| पदार्थान्तरमिश्रितेत्यर्थः => पदार्थान्तरमिश्रिते+इत्यर्थः चैत्रादिमान्नेति => चैत्रादिमान्न+इति अक्लुप्तत्वादिति => अक्लुप्तत्वात्+इति गच्छतीति => गच्छति+इति वाक्यादाश्रयतासम्बन्धेन => वाक्यात्+आश्रयतासम्बन्धेन गच्छतीति => गच्छति+इति वाक्यार्थस्यापि => वाक्यार्थस्य+अपि भानात्तदंशेपि => भानात्+तदंशेपि क्षणात्तत्स्थलीयशाब्दसामग्र्या => क्षणात्+तत्स्थलीयशाब्दसामग्र्या चैत्रो => चैत्रः+ जानातीत्यादौ => जानाति+इत्यादौ हेतुत्वं संसर्गतावादिमतेऽआधिकमिति => हेतुत्वम्+ संसर्गतावादिमते+अधिकम्+इति संसर्गतावादिमतेऽआधिकमिति => संसर्गतावादिमते+अधिकम्+इति भवन्मतेपि => भवत्+मतेपि आश्रयत्वप्रकारकेत्यर्थः => आश्रयत्वप्रकारक+इत्यर्थः लाघवमप्याह => लाघवम्+अपि+आह संसर्गकशाब्दबोधनिरूपितेत्यर्थः => संसर्गकशाब्दबोधनिरूपिते+इत्यर्थः इत्यनेनान्वयः => इत्यनेन+अन्वयः गौरवं दर्शयति => गौरवम्+ दर्शयति तन्निष्ठविषयताघटिततयेत्यर्थः => तत्+निष्ठविषयताघटिततयेति+अर्थः इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् पदजन्याश्रयत्वोपस्थितिघटिततयेत्यपि => पदजन्याश्रयत्वोपस्थितिघटिततयेति+अपि तत्प्रकारक => तत्+प्रकारक गौरवभावं दर्शयति => गौरवभावम्+ दर्शयति नचेति => नच+इति जानातीत्यत्र => जानाति+इत्यत्र जानातीत्यादौ => जानाति+इत्यादौ आश्रयताप्रकारकेत्यर्थः => आश्रयताप्रकारक+इत्यर्थः तत्रापि => तत्र+अपि आख्यातस्याऽऽश्रायत्वे => आख्यातस्य+अऽश्रायत्वे अनभ्युपगन्तव्यत्वादिति => अनभ्युपगन्तव्यत्वात्+इति संसर्गकबोधस्यैवोपगमादिति => संसर्गकबोधस्य+एव+उपगमात्+इति जानातीत्यादौ => जानाति+इत्यादौ जानातीत्यत्र => जानाति+इत्यत्र चैत्रो जानातीत्यादौ => चैत्रः+ जानाति+इत्यादौ जानातीत्यादौ => जानाति+इत्यादौ विशेषणतयाऽन्वययोगादिति => विशेषणतया+अन्वययोगात्+इति जानातीत्यादौ => जानाति+इत्यादौ जानातीत्यत्र => जानाति+इत्यत्र मणिकृन्मते => मणिकृत्+मते योग्यताज्ञानस्यैव => योग्यताज्ञानस्य+एव हेतुत्वादिति => हेतुत्वात्+इति लाघवम्+ बोध्यम् => लाघवम्+ बोध्यम् प्रकारतावादिदीधितिकृन्मते => प्रकारतावादिदीधितिकृत्+मते गौरवं दर्शयति => गौरवम्+ दर्शयति नचेति => नच+इति आश्रयतासंसर्गकेत्यर्थः => आश्रयतासंसर्गक+इत्यर्थः इदं च => इदम्+ च भवन्मतेपि => भवत्+मतेपि प्रतिबन्धकताधिक्येनेति => प्रतिबन्धकताधिक्येन+इति त्वन्मते => त्वत्+मते भिन्नविषयकत्वादिति => भिन्नविषयकत्वात्+इति मन्मते => मत्त+मते चैत्रो जानातीत्यानुपूर्वीज्ञानघटितसामग्र्याः => चैत्रः+ जानाति+इत्यानुपूर्वीज्ञानघटितसामग्र्याः जानातीत्यानुपूर्वीज्ञानघटितसामग्र्याः => जानाति+इत्यानुपूर्वीज्ञानघटितसामग्र्याः प्रतियोगिताकज्ञानभाववांश्चैत्रः => प्रतियोगिताकज्ञानभाववान्+चैत्रः चैत्रो जानातीत्यानुपूर्वीज्ञानघटितशाब्दसामग्र्याः => चैत्रः+ जानाति+इत्यानुपूर्वीज्ञानघटितशाब्दसामग्र्याः जानातीत्यानुपूर्वीज्ञानघटितशाब्दसामग्र्याः => जानाति+इत्यानुपूर्वीज्ञानघटितशाब्दसामग्र्याः संसर्गतावादिमतेतूक्त => संसर्गतावादिमतेतु+उक्त बाधितघटितशाब्दसामग्र्याश्च => बाधितघटितशाब्दसामग्र्याः+च बाधनिश्चयाभावघटिततयोक्तप्रत्यक्षसामग्र्योरेकदाऽसंबलनेन => बाधनिश्चयाभावघटिततय+उक्तप्रत्यक्षसामग्र्योः+एकदा+असंबलनेन प्रतिबन्धकत्वाऽकल्पनेन => प्रतिबन्धकत्व+अकल्पनेन लाघवमित्यत => लाघवम्+इत्यत अधिकमिति => अधिकम्+इति प्रतियोगिताकज्ञानानाभाववदाश्रयतावांश्चैत्र => प्रतियोगिताकज्ञानानाभाववत्+आश्रयतावान्+चैत्र प्रतिबन्धकताधिक्यमिति => प्रतिबन्धकताधिक्यम्+इति पूर्वोक्त => पूर्व+उक्त रीतिरनुसरणीयेति => रीतिः+अनुसरणीयेति एवं रीत्येति => एवम्+ रीत्येति प्रतिबन्धकत्वाऽकल्पनप्रयुक्तलाघवेन => प्रतिबन्धकत्व+अकल्पनप्रयुक्तलाघवेन भूतलवृत्तिरिति => भूतलवृत्तिः+इति इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् प्रतियोगिताकाभावो भूतलवृत्तिरित्यपि => प्रतियोगिताकाभावः+ भूतलवृत्तिः+इत्यपि भूतलवृत्तिरित्यपि => भूतलवृत्तिः+इत्यपि घटविशिष्टभावो भूतलवृत्तिरित्यस्य, => घटविशिष्टभावः+ भूतलवृत्तिः+इत्यस्य, भूतलवृत्तिरित्यस्य, => भूतलवृत्तिः+इत्यस्य, घटप्रतियोगिताकाभावो भूतलवृत्तिरिति => घटप्रतियोगिताकाभावः+ भूतलवृत्तिः+इति भूतलवृत्तिरिति => भूतलवृत्तिः+इति बोधो न => बोधः+ न प्रतियोगितायां लक्षणापक्षे-घटस्ययत्राधेयताऽन्वयः => प्रतियोगितायाम्+ लक्षणापक्षे-घटस्ययत्र+आधेयता+अन्वयः लक्षणापक्षे-घटस्ययत्राधेयताऽन्वयः => लक्षणापक्षे-घटस्ययत्र+आधेयता+अन्वयः प्रतियोगितायाश्च => प्रतियोगितायाः+च नञर्थाऽभावेऽन्वयः => नञर्थ+अभावे+अन्वयः घटनिष्ठप्रतियोगितानिरूपकाभावो भूतलवृत्तिरिति => घटनिष्ठप्रतियोगितानिरूपकाभावः+ भूतलवृत्तिः+इति भूतलवृत्तिरिति => भूतलवृत्तिः+इति लाघवं दर्शयति => लाघवम्+ दर्शयति सतीत्यपि => सति+इत्यपि भूतलं न => भूतलम्+ न इत्याकारकेत्यर्थः => इत्याकारक+इत्यर्थः घटप्रतियोगिकत्वाभाववान्प्रमेय => घटप्रतियोगिकत्वाभाववान्+प्रमेय घटनिष्ठप्रतियोगितानिरूपकत्वाभाववान्भावः => घटनिष्ठप्रतियोगितानिरूपकत्वाभाववान्+भावः प्रतिबन्धकत्वाऽकल्पनेनेति => प्रतिबन्धकत्व+अकल्पनेन+इति समभिव्याहारज्ञानघटितसामग्र्याश्च => समभिव्याहारज्ञानघटितसामग्र्याः+च युगपदवस्थानाऽसंभवादिति => युगपदवस्थान+असंभवात्+इति निपातातिरिक्तप्रातिपदिकार्थयो क्रियातादृशप्रातिपदिकार्थयोश्च => निपातातिरिक्तप्रातिपदिकार्थयः+ क्रियातादृशप्रातिपदिकार्थयः+ः+च क्रियातादृशप्रातिपदिकार्थयोश्च => क्रियातादृशप्रातिपदिकार्थयः+ः+च साक्षाद्भेदेन => साक्षात्+भेदेन नान्वय => न+अन्वय निपातातिरिक्तत्वविशेषणावैयर्थ्यमिति => निपातातिरिक्तत्वविशेषणावैयर्थ्यम्+इति निपातातिरिक्तनामार्थयोर्भेदेनान्वयो न => निपातातिरिक्तनामार्थयोः+भेदेन+अन्वयः+ न भवतीति => भवति+इति निपातार्थनामार्थयोर्भेदेनान्वयो भवतीति => निपातार्थनामार्थयोः+भेदेन+अन्वयः+ भवति+इति भवतीति => भवति+इति नञर्थाभावेनाऽभेदेनैवान्वयान्निपातातिरिक्तत्वविशेषणावैयर्थ्यमिति => नञर्थाभावेन+अभेदेन+एवान्वयात्+निपातातिरिक्तत्वविशेषणावैयर्थ्यम्+इति एवं चन्द्र => एवम्+ चन्द्र मुखमित्यत्र => मुखम्+इत्यत्र इवार्थसादृश्येऽभेदेनान्वयो बोध्यः => इवार्थसादृश्ये+अभेदेन+अन्वयः+ बोध्यः वृत्तित्वाभाववान्घट => वृत्तित्वाभाववान्+घट घटाभावो भूतल => घटाभावः+ भूतल बोधेऽन्वयः => बोधे+अन्वयः वृत्तित्वाभाववान्घट => वृत्तित्वाभाववान्+घट इत्याकारकः => इति+आकारकः अनुपपत्तेरिति => अनुपपत्तेः+इति इदं च => इदम्+ च विरोधित्वमभ्युपेत्य => विरोधित्वम्+अभ्युपेत्य असमानप्रकारकज्ञानानामपि => असमानप्रकारकज्ञानानाम्+अपि विरोधित्वं स्वीकृतम्, => विरोधित्वम्+ स्वीकृतम्, वह्निमानिति => वह्निमान्+इति बुद्धिं प्रति => बुद्धिम्+ प्रति वह्यभाव वह्न्याभावो => वह्यभाववह्नि+अभावः+ ह्रद ह्रद => वृत्तिः+इत्यादि घटाभावो भूतल => घटाभावः+ भूतल वृत्तिरीत्यसमानप्रकारकनिश्चयस्यैव => वृत्तिरीत्यसमानप्रकारकनिश्चयस्य+एव वृत्तित्वाभाववान्घट => वृत्तित्वाभाववान्+घट नञ्पदं विनेति => नञ्पदम्+ विन+इति विनेति => विन+इति एवं च => एवम्+ च नास्तीत्यादौ => न+अस्ति+इत्यादौ जात्यभावो जातिवृत्तिरिति => जात्यभावः+ जातिवृत्तिः+इति जातिवृत्तिरिति => जातिवृत्तिः+इति नञ्पदं विना => नञ्पदम्+ विना जातिनिरूपितसमवायसम्बन्धावच्छिन्नवृत्तित्वाभावो नञा => जातिनिरूपितसमवायसम्बन्धावच्छिन्नवृत्तित्वाभावः+ नञा प्रतियोग्यप्रसिद्ध्याऽप्सिद्ध्य => प्रतियोग्यप्रसिद्ध्य+अप्रसिद्ध्य जातिनिरूपितवृत्तित्वस्याभावो बोधनीय => जातिनिरूपितवृत्तित्वस्याभावः+ बोधनीय अतो जात्यभावो => अतः+ जात्यभावः+ जात्यभावो जातिवृत्तिरित्येव => जात्यभावः+ जातिवृत्तिः+इत्येव जातिवृत्तिरित्येव => जातिवृत्तिः+इत्येव बोधो वाच्यः => बोधः+ वाच्यः एवं च => एवम्+ च नायं नियमः => न+अयम्+ नियमः एवं न => एवम्+ न पचतीति => पचति+इति पाककृतिचैत्रस्वत्वाद्यभावस्येति => पाककृतिचैत्रस्वत्वाद्यभावस्य+इति चैत्रस्वत्वाभावस्येत्यर्थः, => चैत्रस्वत्वाभावस्येति+अर्थः, तदावश्यकमित्यनेनान्वयः => तदावश्यकम्+इत्यनेन+अन्वयः तदावश्यकमिति => तदावश्यकम्+इति विशेषणमावश्यकमित्यर्थः => विशेषणम्+आवश्यकम्+इत्यर्थः नचेति => नच+इति घनमिति => घनम्+इति भूतलवृत्तित्वाभाववान्घटः => भूतलवृत्तित्वाभाववान्+घटः पाककृत्यभाववांश्चैत्रः => पाककृत्यभाववान्+चैत्रः चैत्रस्वत्वाभाववद्धनमिति => चैत्रस्वत्वाभाववत्+धनम्+इति वृत्तित्वाभाववदभिन्नोघटः => वृत्तित्वाभाववदभिन्नः+घटः चैत्रस्वत्वाभाववदिभिन्नं घनमित्यभेदान्वयबोधस्वीकारे => चैत्रस्वत्वाभाववदिभिन्नम्+ घनम्+इत्यभेदान्वयबोधस्वीकारे घनमित्यभेदान्वयबोधस्वीकारे => घनम्+इत्यभेदान्वयबोधस्वीकारे व्यर्थमेव => व्यर्थम्+एव निपातातिरिक्तत्वविशेषणमिति => निपातातिरिक्तत्वविशेषणम्+इति तथासतीति => तथासति+इति सतीत्यर्थः => सति+इत्यर्थः एवकारेणाऽभावत्वा => एवकारेण+अभावत्वा दुर्लभत्वापत्तेरिति => दुर्लभत्वापत्तेः+इति लक्षणापि => लक्षण+अपि शक्यसम्बन्धस्यैव => शक्यसम्बन्धस्य+एव नञो मुख्यार्थपरृत्वे => नञः+ मुख्यार्थपरत्वे कारणमिति => कारणम्+इति साम्यमेवेति => साम्यम्+एवेति अविरोधमुपपादयति => अविरोधम्+उपपादयति लाघवादिति => लाघवात्+इति इदं चापाततः => इदम्+ च+आपाततः चापाततः => च+आपाततः अभाववतस्तादात्म्येन => अभाववतः+तादात्म्येन स्वरूपेणाभावस्यापि => स्वरूपेणाभावस्य+अपि इदं रजतमित्यादिशाब्दे => इदम्+ रजतम्+इत्यादिशाब्दे रजतमित्यादिशाब्दे => रजतम्+इत्यादिशाब्दे प्रकारत्वं निबन्धकारैरुक्तम् => प्रकारत्वम्+ निबन्धकारैः+उक्तम् निबन्धकारैरुक्तम् => निबन्धकारैः+उक्तम् वृत्तिर्घट => वृत्तिः+घट नामार्थयोरभेदान्वयबोधानुरोधेन => नामार्थयोः+अभेदान्वयबोधानुरोधेन भूतलवृत्तिभेदवदभिन्नोघट => भूतलवृत्तिभेदवदभिन्नः+घट वृत्तिर्घट => वृत्तिः+घट एवं पर्वतो => एवम्+ पर्वतः+ पर्वतो वह्न्यभाववानिति => पर्वतः+ वह्नि+अभाववान्+इति वह्न्यभाववानिति => वह्नि+अभाववान्+इति वह्न्यभाववदभिन्नः => वह्नि+अभाववदभिन्नः पर्वतो वह्निमानिति => पर्वतः+ वह्निमान्+इति वह्निमानिति => वह्निमान्+इति विरोधित्वं संगच्छते => विरोधित्वम्+ संगच्छते वह्न्यभाववत्प्रकारकनिश्चयस्य => वह्नि+अभाववत्+प्रकारकनिश्चयस्य वह्निप्रकारकज्ञानाऽविरोधित्वं स्यादिति => वह्निप्रकारकज्ञान+अविरोधित्वम्+ स्यात्+इति स्यादिति => स्यात्+इति चाभेदेन => च+अभेदेन वह्न्यभाववतः => वह्नि+अभाववतः वह्न्यभाववस्यापि => वह्नि+अभाववस्य+अपि प्रकारत्वान्न => प्रकारत्वात्+न यद्यप्युक्तरीत्या => यद्यपि+उक्तरीत्या लाघवं संभवतीति => लाघवम्+ संभवति+इति संभवतीति => संभवति+इति नीलतादात्म्यभाववान्घटः => नीलतादात्म्यभाववान्+घटः तत्रोक्तशाब्दसामग्र्याशच् => तत्र+उक्तशाब्दसामग्र्याशच् युगपदवस्थानाऽसंभवात्प्रतिबन्धकत्वाऽकल्पनात् => युगपदवस्थान+असंभवात्+प्रतिबन्धकत्व+अकल्पनात् तत्रापि => तत्र+अपि विशेषणविभक्तेरभेदार्थकत्वेपि => विशेषणविभक्तेः+अभेदार्थकत्वेपि सम्मतिरित्यनभिधाय => सम्मतिः+इत्यनभिधाय नो विद्वेष => नः+ विद्वेष यदुक्तं तस्यायमाशयः => यदुक्तम्+ तस्य+अयम्+आशयः तस्यायमाशयः => तस्य+अयम्+आशयः उक्तलाघवमनुसृत्य => उक्तलाघवम्+अनुसृत्य नास्माकं द्वेषः => न+अस्माकम्+ द्वेषः प्रतीतिमनुसृत्यैव => प्रति+इतिमनुसृत्यैव तथाविधां प्रकारतासाधिकां => तथाविधाम्+ प्रकारतासाधिकाम्+ प्रकारतासाधिकां प्रतीति => प्रकारतासाधिकाम्+ प्रति+इति प्रतीति => प्रति+इति नामार्थप्रकारकभेदान्वयबोधं प्रति => नामार्थप्रकारकभेदान्वयबोधम्+ प्रति कारणमित्युक्तम्, => कारणम्+इति+उक्तम्, एवं च => एवम्+ च प्रत्ययं निरूपयति => प्रत्ययम्+ निरूपयति प्रत्ययाश्चेति => प्रत्ययाश्च+इति प्रकृत्यन्यो निपातान्यश्च => प्रकृत्यन्यः+ निपातान्यः+च निपातान्यश्च => निपातान्यः+च स्यात्प्रत्ययोऽसौ => स्यात्+प्रत्ययः+असौ प्रकृतिनिपातार्थां भिन्नः => प्रकृतिनिपातार्थाम्+ भिन्नः इतरार्थाऽनवच्छिन्ने => इतरार्थ+अनवच्छिन्ने स्वार्थो यो => स्वार्थः+ यः+ यो बोधनाक्षमः => यः+ बोधनाक्षमः स्वेतरार्थाऽविशेष्यितस्वार्थबोधजनकतावच्छेदकानपूर्व्यभाववान्निपातभिन्नः => स्वेतरार्थ+अविशेष्यितस्वार्थबोधजनकतावच्छेदकानपूर्व्यभाववात्+निपातभिन्नः तिङर्थान्वयबोधक्षमो योः => तिङर्थान्वयबोधक्षमः+ योः प्रत्ययान्विभजते => प्रत्ययान्+विभजते काभ्यजादीनां परिग्रहः => काभ्यजादीनाम्+ परिग्रहः विभक्तिद्विविधो सुप्तिङ्भेदादिति => विभक्तिद्विविधः+ सुप्तिङ्भेदात्+इति सुप्तिङ्भेदादिति => सुप्तिङ्भेदात्+इति प्रयोगो बाध्यः => प्रयोग+ बोध्यः द्विविधत्वं साध्यम्, => द्विविधत्वम्+ साध्यम्, तच्च => तत्+च विभक्तिलक्षणं तु => विभक्तिलक्षणम्+ तु विभक्तिर्द्विधा => विभक्तिः+द्विधा शक्तिमान्प्रत्ययः => शक्तिमान्+प्रत्ययः विभक्तिरित्यर्थः => विभक्तिः+इत्यर्थः बोधनं समर्थः => बोधनम्+ समर्थः सार्थको विभक्तिर्गीयते => सार्थकः+ विभक्तिः+गीयते विभक्तिर्गीयते => विभक्तिः+गीयते तेनाख्यातैकवचनस्य => तेनाख्यात+एकवचनस्य संख्यावत्त्वं विधप्रत्ययार्थः => संख्यावत्त्वम्+ विधप्रत्ययार्थः वस्तुमदन्यद्वित्वसंख्यावतीति => वस्तुमदन्यद्वित्वसंख्यावति+इति चोद्देश्यतावच्छेदकव्याप्यत्वे => च+उद्देश्यतावच्छेदकव्याप्यत्वे उद्देश्यतावच्छेदकव्याप्यत्वं व्यापकत्वं => उद्देश्यतावच्छेदकव्याप्यत्वम्+ व्यापकत्वम्+ व्यापकत्वं च => व्यापकत्वम्+ च तथाचोद्देश्यतावच्छेदकीभूतविभक्तित्वस्य => तथाच+उद्देश्यतावच्छेदकीभूतविभक्तित्वस्य व्याप्यत्वं व्यापकत्वं => व्याप्यत्वम्+ व्यापकत्वम्+ व्यापकत्वं च => व्यापकत्वम्+ च द्वित्वेऽस्तीति => द्वित्वे+अस्ति+इति संख्यायामुद्देश्यतावच्छेदकसामानाधिकरण्यमात्रोक्तौ => संख्यायाम्+उद्देश्यतावच्छेदकसामानाधिकरण्यमात्रोक्तौ उद्देश्यतावच्छेदकीभूतविभक्तित्वसमानाधिकरणसुप्त्वगतैकत्वमादाय => उद्देश्यतावच्छेदकीभूतविभक्तित्वसमानाधिकरणसुप्त्वगत+एकत्वम्+आदाय विभक्तिरेकविधत्वप्रसंगात् => विभक्तिः+एकविधत्वप्रसंगात् सुप्त्व--तिङ्त्वघटत्वगतत्रित्वमादाय => सुप्त्व--तिङ्त्वघटत्वगतत्रित्वम्+आदाय विभक्तित्व-सुप्त्व--तिङ्त्वघटत्वगतत्रित्वमादाय => विभक्तित्व-सुप्त्व--तिङ्त्वघटत्वगतत्रित्वम्+आदाय विभक्तेस्त्रिविधत्वापत्तिवारणाय => विभक्तेः+त्रिविधत्वापत्तिवारणाय स्वसमानाधिकरणस्वेतरवृत्तित्वोभयसं | => स्वसमानाधिकरणस्वेतरवृत्तित्वोभयसम्+ | स्वत्रयं विभक्तित्व-सुप्त्व--तिङ्त्व-प्रत्येकपरम् => स्वत्रयम्+ विभक्तित्व-सुप्त्व--तिङ्त्व-प्रत्येकपरम् तादृशत्रित्वं निरुक्तोभयसम्बन्धेन => तादृशत्रित्वम्+ निरुक्तोभयसम्बन्धेन सुप्त्वादिविशिष्टमेवेति => सुप्त्वादिविशिष्टम्+एवेति विभक्तित्ववृत्तित्वविरहात्तदुपपत्तिः => विभक्तित्ववृत्तित्वविरहात्+तदुपत्तिः तावन्मात्रोपादाने => तावन्+मात्रोपादाने एवं स्वेतरस्मिन् => एवम्+ स्वेतरस्मिन् स्वसमानाधिकरण्यानुपादानेऽपि => स्वसमानाधिकरण्यानुपादाने+अपि सुप्त्वोतरतिङ्त्ववृत्तित्वाच्च => सुप्त्वोतरतिङ्त्ववृत्तित्वात्+च अथैवमपि => अथैवम्+अपि विभक्तित्वगतैकत्वमादाय => विभक्तित्वगत+एकत्वम्+आदाय विभक्तेरेकविधत्वापत्तिः, => विभक्तेः+एकविधत्वापत्तिः, तादृशैकत्वं उद्देश्यतावच्छेदकीभूतविभक्तित्वसमनियतं => तादृश+एकत्वम्+ उद्देश्यतावच्छेदकीभूतविभक्तित्वसमनियतम्+ उद्देश्यतावच्छेदकीभूतविभक्तित्वसमनियतं विभक्तित्वेतरवृत्तित्वविरहेण => उद्देश्यतावच्छेदकीभूतविभक्तित्वसमनियतम्+ विभक्तित्वेतरवृत्तित्वविरहेण चेन्न => चेत्+न उद्देश्यतावच्छेदकाऽवृत्तित्वस्य => उद्देश्यतावच्छेदक+आवृत्तित्वस्य संख्यायां विशेषणीयत्वात् => संख्यायाम्+ विशेषणीयत्वात् सुप्त्वादिगतत्रित्वमादाय => सुप्त्वादिगतत्रित्वम्+आदाय त्रिविधत्वापत्तिरतोऽवृत्यवृत्तीत्यपि => त्रिविधत्वापत्तिः+अतः+अवृत्यवृत्ति+इत्यपि विभक्तित्वसमनियतं वस्तुमदन्य-उद्देश्यतावच्छेदकाऽवृत्तिआवृत्त्यवृत्ति => विभक्तित्वसमनियतम्+ वस्तुमदन्य-उद्देश्यतावच्छेदक+आवृत्तिआवृत्त्यवृत्ति वस्तुमदन्य-उद्देश्यतावच्छेदकाऽवृत्तिआवृत्त्यवृत्ति => वस्तुमदन्य-उद्देश्यतावच्छेदक+आवृत्तिआवृत्त्यवृत्ति सुब्भेदतिङ्भेदैतदन्यतरस्मादिति => सुब्भेदतिङ्भेदैतदन्यतरस्मात्+इति नायं ग्रन्थोऽनुमानपरः => नायम्+ ग्रन्थः+अनुमानपरः ग्रन्थोऽनुमानपरः => ग्रन्थः+अनुमानपरः एवं च => एवम्+ च प्रकारत्वं विधप्रत्ययार्थः => प्रकारत्वम्+ विधप्रत्ययार्थः भेदशब्दार्थो वैलक्षण्यम् => भेदशब्दार्थः+ वैलक्षण्यम् द्वित्वाश्रयो सुप्त्वतिङ्त्वे => द्वित्वाश्रयः+ सुप्त्वतिङ्त्वे तदभिन्नत्वं विभक्तौ => तदभिन्नत्वम्+ विभक्तौ सुप्तिङ्गतद्वित्वमादाय => सुप्तिङ्गतद्वित्वम्+आदाय कृतो नोच्यते => कृतः+ न+उच्यते नोच्यते => न+उच्यते विभक्तिरिति => विभक्तिः+इति सुपां तिङां => सुपाम्+ तिङाम्+ तिङां च => तिङाम्+ च विभक्तिश्चतुर्विध => विभक्तिः+चतुर्विध कृतो न => कृतः+ न विभक्तिर्दविधा => विभक्तिः+द्विविधा प्रत्ययत्वं विभक्तित्वम् => प्रत्ययत्वम्+ विभक्तित्वम् शब्दो विभक्तित्वेन => शब्दः+ विभक्तित्वेन स्वार्थधर्मिकस्वप्रकृत्यर्थविधेयकाऽन्वयबोधजनकत्वमित्यर्थः => स्वार्थधर्मिकस्वप्रकृत्यर्थविधेयक+अन्वयबोधजनकत्वम्+इत्यर्थः स्वार्थेऽभेदादौ => स्वार्थे+अभेदादौ स्वप्रकृत्यर्थविधेयकान्वयबोधं जनयति => स्वप्रकृत्यर्थविधेयकान्वयबोधम्+ जनयति तत्रापि => तत्र+अपि सुब्विभक्तयः => सुप्+विभक्तयः सुब्विभक्तिर्द्विधा => सुप्+विभक्तिः+द्विधा उपपदविभक्तिश्च => उपपदविभक्तिः+च बोधजनकंसुप्तादृशधात्वर्थक्रियायां कारकम् => बोधजनकम्+सुप्+तादृशधात्वर्थक्रियायाम्+ कारकम् ग्रामं गच्छतीत्यत्र => ग्रामम्+ गच्छति+इत्यत्र गच्छतीत्यत्र => गच्छति+इत्यत्र एवमन्यविभक्तीनामपि => एवम्+अन्यविभक्तीनाम्+अपि तन्निरूपितप्रकारतावति => तत्+निरूपितप्रकारतावति कारकव्यवहारो गौणः => कारकव्यवहारः+ गौणः क्रियान्वितविभक्त्यर्थान्वितत्वं कारकत्वमिति => क्रियान्वितविभक्त्यर्थान्वितत्वम्+ कारकत्वम्+इति कारकत्वमिति => कारकत्वम्+इति षष्ठ्यसम्बन्धो न => षष्ठ्यसम्बन्धः+ न षष्ठ्यसम्बन्धो न => षष्ठ्यसम्बन्धः+ न ददातीत्यादौ => ददाति+इत्यादौ परिष्कार्यत्वरूपसम्बन्धो वस्त्रादावन्वेति => परिष्कार्यत्वरूपसम्बन्धः+ वस्त्रादावन्वेति तदुक्तम् => तत्+उक्तम् प्रकारो यः => प्रकारः+ यः सोऽत्र => सः+अत्र धात्वर्थेऽप्रकारतया => धात्वर्थे+अप्रकारतया उक्तंच => उक्तम्+च तच्च => तत्+च शेषः--कारकादवशिष्ठः => शेषः--कारकात्+अवशिष्ठः भोक्तव्यमित्यादौ => भोक्तव्यम्+इत्यादौ कर्तृत्वादिकं कारकमेव, => कर्तृत्वादिकम्+ कारकम्+एव, कारकमेव, => कारकम्+एव, कृतीत्यनुशासनात् => कृति+इत्यनुशासनात् हिनस्ति--जलस्योपस्कुरुते--मातुः => हिनस्ति--जलस्य+उपस्कुरुते--मातुः स्मरतीत्यादौ => स्मरति+इत्यादौ बोधजनकं => बोधजनकम्+ तृतीयाद्यर्थः => तृतीयादि+अर्थः कारणत्वादिकं न => कारणत्वादिकम्+ न कारकं धात्वर्थानन्वितत्वात् => कारकम्+ धात्वर्थानन्वितत्वात् इत्यादिनं समासः => इत्यादिनम्+ समासः कारकविभक्त्यन्तर्भावानैव => कारकविभक्त्यन्तर्भावान+एव विशेषविधिं विना => विशेषविधिम्+ विना विभक्तिर्न => विभक्तिः+न कारकं, => कारकम्+, तदुक्तम् => तत्+उक्तम् यत्सुपो यादृशार्थो => यत्सुपः+ यादृशार्थः+ यादृशार्थो न => यादृशार्थः+ न सुब्भवेत् => सुप्+भवेत् यादृशानुपूर्वीप्रकारकज्ञानत्वं धात्वर्थधर्मिकयादृशस्वार्थप्रकारकशाब्दबोधजनकतानवच्छेदकं => यादृशानुपूर्वीप्रकारकज्ञानत्वम्+ धात्वर्थधर्मिकयादृशस्वार्थप्रकारकशाब्दबोधजनकतानवच्छेदकम्+ धात्वर्थधर्मिकयादृशस्वार्थप्रकारकशाब्दबोधजनकतानवच्छेदकं तादृशानुपूर्वीमत्सुप्त्वं => धात्वर्थधर्मिकयादृशस्वार्थप्रकारकशाब्दबोधजनकतानवच्छेदकम्+ तादृशानुपूर्वीमत्+सुप्त्वम्+ तादृशानुपूर्वीमत्सुप्त्वं तादृशार्थे => तादृशानुपूर्वीमत्+सुप्त्वम्+ तादृशार्थे स्वपदं लक्ष्यपरम् => स्वपदम्+ लक्ष्यपरम् वस्त्रं ददातीत्यादौ => वस्त्रम्+ ददाति+इत्यादौ ददातीत्यादौ => ददाति+इत्यादौ त्वरूपानुपूर्वीप्रकारकज्ञानत्वं दाधात्वर्थधर्मिक => त्वरूपानुपूर्वीप्रकारकज्ञानत्वम्+ दाधात्वर्थधर्मिक सम्बन्धप्रकारकशाब्दधीजनकतानवच्छेदकं ङस् => सम्बन्धप्रकारकशाब्दधीजनकतानवच्छेदकम्+ ङस् त्वरूपानुपूर्वीमत्सुप्त्वं उपपद => त्वरूपानुपूर्वीमत्+सुप्त्वम्+ उपपद एवं सुत्वरूपानुपूर्वी => एवम्+ सुत्वरूपानुपूर्वी जनकतानवच्छेदकत्वादेकत्वार्थे => जनकतानवच्छेदकत्वात्+एकत्वार्थे पो लक्षणं => पः+ लक्षणम्+ लक्षणं तु => लक्षणम्+ तु तत्रैव-- => तत्र+एव-- ताश्च => ताः+च संख्याविषयकबोधजनकतानवच्छेदकानुपूर्वीमत्वं सुपा => संख्याविषयकबोधजनकतानवच्छेदकानुपूर्वीमत्वम्+ सुपा लक्षणम्--स्वं विभक्तिः => लक्षणम्--स्वम्+ विभक्तिः विभक्त्यन्यप्रत्ययानां संख्यायामशक्तित्वात् => विभक्त्यन्यप्रत्ययानाम्+ संख्यायामशक्तित्वात् एवान्वयो न => एव+अन्वयः+ न यं यं => यम्+ यम्+ यं भावनाऽन्वेति => यम्+ भावन+अन्वेति भावनाऽन्वेति => भावन+अन्वेति तं तं => तम्+ तम्+ तं संख्यानुधावतीत्युक्तेः-- => तम्+ संख्यानुधावतीति+उक्तेः-- संख्यानुधावतीत्युक्तेः-- => संख्यानुधावतीति+उक्तेः-- प्रथमालक्षणं तु-- => प्रथमालक्षणम्+ तु-- तादात्म्यभिन्नो स्वार्थे => तादात्म्यभिन्नः+ स्वार्थे प्रकृत्यर्थस्येति => प्रकृत्यर्थस्य+इति तादात्म्यातिरिक्तस्वार्थविशेष्यकप्रकृत्यर्थप्रकारकाबोधाऽजनिका => तादात्म्यातिरिक्तस्वार्थविशेष्यकप्रकृत्यर्थप्रकारकाबोध+अजनिका प्रमेयेत्यर्थः => प्रमेयेति+अर्थः द्वितीयादिविभक्तीनां तादात्म्यातिरिक्तकर्मत्वकारणत्वादिविशेष्यकंप्रकृत्यर्थबोधजनकत्वादेव => द्वितीयादिविभक्तीनाम्+ तादात्म्यातिरिक्तकर्मत्वकारणत्वादिविशेष्यकम्+प्रकृत्यर्थबोधजनकत्वात्+एव तादात्म्यातिरिक्तकर्मत्वकारणत्वादिविशेष्यकंप्रकृत्यर्थबोधजनकत्वादेव => तादात्म्यातिरिक्तकर्मत्वकारणत्वादिविशेष्यकम्+प्रकृत्यर्थबोधजनकत्वात्+एव कर्मत्वादित्प्रकृत्यर्थविशेष्यतया => कर्मत्वादितत्+प्रकृत्यर्थविशेष्यतया संख्याकर्मत्वयोरुभयोर्विशेष्यत्वे => संख्याकर्मत्वयोः+उभयोः+विशेष्यत्वे कर्मत्वादेर्विशेषणत्वे => कर्मत्वादेः+विशेषणत्वे धात्वर्थयोरन्वयानुपपत्तेरित्यग्रे => धात्वर्थयोः+अन्वयानुपपत्तेः+इत्यग्रे संख्यातिरिक्तसुबर्थानां प्रकृत्यर्थेविशेष्यतयैव => संख्यातिरिक्तसुबर्थानाम्+ प्रकृत्यर्थेविशेष्यतयैव इत्थमेव => इत्थम्+एव विभक्तित्वमित्यपि => विभक्तित्वम्+इत्यपि द्वितीयादावतिव्याप्तेः => द्वितीयादौ+अतिव्याप्तेः विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तेरभेदार्थकत्वमतेऽभेदमादायाऽव्याप्तिवारणाय => विशेषणवाचकपदोत्तरविभक्तेः+अभेदार्थकत्वमते+अभेदमादाय+अव्याप्तिवारणाय तादात्म्यभिन्नेति => तादात्म्यभिन्न+इति प्रकारकनिश्चयत्वं तादात्म्यातिरिक्तस्वावच्छिन्नाधर्मिकप्रकृत्यर्थप्रकारकबोधजनकतानवच्छेदकं => प्रकारकनिश्चयत्वम्+ तादात्म्यातिरिक्तस्वावच्छिन्नाधर्मिकप्रकृत्यर्थप्रकारकबोधजनकतानवच्छेदकम्+ तादात्म्यातिरिक्तस्वावच्छिन्नाधर्मिकप्रकृत्यर्थप्रकारकबोधजनकतानवच्छेदकं विभक्तित्वे => तादात्म्यातिरिक्तस्वावच्छिन्नाधर्मिकप्रकृत्यर्थप्रकारकबोधजनकतानवच्छेदकम्+ विभक्तित्वे तादृशानुपूर्वीमच्छब्दत्वं प्रथमात्वं => तादृशानुपूर्वीमत्+शब्दत्वम्+ प्रथमात्वम्+ प्रथमात्वं पर्यवसितम् => प्रथमात्वम्+ पर्यवसितम् आनुपूर्वीस्वपदाभ्यां सुत्वादेर्ग्रहणम् => आनुपूर्वीस्वपदाभ्याम्+ सुत्वादेः+ग्रहणम् सुत्वादेर्ग्रहणम् => सुत्वादेः+ग्रहणम् स्वर्गकामोयजेतेत्यादिविधिस्थले => स्वर्गकामोयजेत+इत्यादिविधिस्थले धात्वर्थमुख्यविशेष्यको बोधो => धात्वर्थमुख्यविशेष्यकः+ बोधः+ बोधो भवति => बोधः+ भवति कृतिसाध्यत्वं लिङर्थः => कृतिसाध्यत्वम्+ लिङर्थः इत्यत्राऽधेयत्वं प्रथमार्थः => इत्यत्र+आधेयत्वम्+ प्रथमार्थः प्रथमायास्तादात्म्यभिन्नस्वार्थाऽधेयत्वविशेष्यकप्रकृत्यर्थबोधजनकत्वादित्यतो => प्रथमायाः+तादात्म्यभिन्नस्वार्थ+आधेयत्वविशेष्यकप्रकृत्यर्थबोधजनकत्वात्+इत्यतो लक्षणान्तरमुक्तम् => लक्षणान्तरम्+उक्तम् तिङर्थस्याऽन्वयं प्रति => तिङर्थस्य+अन्वयम्+ प्रति यदन्तनामबोध्यत्वं तन्त्रं => यदन्तनामबोध्यत्वम्+ तन्त्रम्+ तन्त्रं सुप् => तन्त्रम्+ सुप् तिङर्थप्रकारकबोधंप्रति => तिङर्थप्रकारकबोधम्+प्रति स्वर्गकामोयजेतेत्यत्र => स्वर्गकामोयजेते+इत्यत्र केवलस्यैव => केवलस्य+एव धात्वर्थाऽन्वयो न => धात्वर्थ+अन्वयः+ न धात्वर्थावच्छिन्नस्येति => धात्वर्थावच्छिन्नस्य+इति यदन्तनामपदजन्योपस्थितेर्विशेष्यतासम्बन्धेनाऽसत्वेपि => यदन्तनामपदजन्योपस्थितेः+विशेष्यतासम्बन्धेन+असत्वे+अपि प्रयोगस्याऽसंभवात् => प्रयोगस्य+असंभवात् स्वंविधप्रत्ययः => स्वम्+विधप्रत्ययः सामनैयत्यं च => सामनैयत्यम्+ च स्वाश्रयाश्रयत्वसं | => स्वाश्रयाश्रयत्वसम्+ | स्वंसंख्या => स्वम्+संख्या अन्यत्सर्वं पूर्ववदित्यन्यत्र => अन्यत्+संर्वम्+ पूर्ववत्+इति+अन्यत्र पूर्ववदित्यन्यत्र => पूर्ववत्+इति+अन्यत्र (वि-1)एवं च => (वि-1)एवम्+ च विभक्तिश्च => विभक्तिः+च सुप्तिङ्योर्भेदेन => सुप्तिङ्योः+भेदेन परस्परवैलक्षण्यं सुप्त्वतिङ्त्वात्मकं => परस्परवैलक्षण्यम्+ सुप्त्वतिङ्त्वात्मकम्+ सुप्त्वतिङ्त्वात्मकं तदभिन्नो => सुप्त्वतिङ्त्वात्मकम्+ तदभिन्नः+ तदभिन्नो यः => तदभिन्नः+ यः द्वित्ववत्वप्रकारस्तद्वतीत्यर्थः => द्वित्ववत्वप्रकारः+तद्वति+इत्यर्थः तिङर्थस्यान्वयं प्रति => तिङर्थस्यान्वयम्+ प्रति यदन्तनामबोध्यत्वं तन्त्रसुप् => यदन्तनामबोध्यत्वम्+ तन्त्रसुप् संख्यैवेत्यनेनान्वयः => संख्यैवेत्यनेन+अन्वयः विशेषणविधयाऽन्वयिनी => विशेषणविधया+अन्वयिनी विशेषणविधयाऽन्वयिनी => विशेषणविधया+अन्वयिनी संख्यायां प्रकृत्यर्थस्य => संख्यायाम्+ प्रकृत्यर्थस्य भ्रमो निराकृतः => भ्रमः+ निराकृतः घटमित्यादौ => घटम्+इत्यादौ विशेषणतयाऽन्वयो व्यवस्थापितः => विशेषणतया+अन्वयः+ व्यवस्थापितः तत्रेदं वक्तव्यम् => तत्र+इदम्+ वक्तव्यम् घटमित्यादौ => घटम्+इत्यादौ कर्मत्वमेव => कर्मत्वम्+एव इतरसुबर्थवदिति => इतरसुबर्थवत्+इति दृष्टान्ताऽसंगतेः => दृष्टान्ता+असंगतेः अतो द्वितीयार्थ => अतः+ द्वितीयार्थ संख्यायां प्रकृत्यर्थेविशेष्यतयैव => संख्यायाम्+ प्रकृत्यर्थेविशेष्यतयैव भानमुचितम् => भानम्+उचितम् इत्थं च => इत्थम्+ च विशेषणतयाऽन्वये => विशेषणतया+अन्वये फलमुखत्वेनाऽदोषात् => फलमुखत्वेन+अदोषात् प्रातिपदिकार्थो व्यक्तिः => प्रातिपदिकार्थः+ व्यक्तिः यस्यार्थस्य => यस्य+अर्थस्य नियमोपस्थितेः => नियमः+पस्थितेः उक्तं च => उक्तम्+ च प्रातिपदिकार्थं इति => प्रातिपदिकार्थम्+ इति लाभात्कथं प्रथमार्थत्वम्, => लाभात्+कथम्+ प्रथमार्थत्वम्, अनन्यलभ्योहि => अनन्यलभ्यः+हि लुपामेव => लुपाम्+एव अनन्तानां प्रातिपदिकानां => अनन्तानाम्+ प्रातिपदिकानाम्+ प्रातिपदिकानां (घटादिपदानां) => प्रातिपदिकानाम्+ (घटादिपदानाम्+) (घटादिपदानां) => (घटादिपदानाम्+) एकविंशतिसंख्यकानां सुपां => एकविंशतिसंख्यकानाम्+ सुपाम्+ सुपां शक्तत्वे => सुपाम्+ शक्तत्वे लाघवादिति => लाघवात्+इति घटादिपदानां निरर्थकत्वे => घटादिपदानाम्+ निरर्थकत्वे तदुत्तर => तत्+उत्तर स्वाद्युत्पत्तेरप्रसक्तेः => स्वाद्युत्पत्तेः+अप्रसक्तेः अनुपदमेव => अनुपदम्+एव प्रातिपदिकानां घटादिपदानां => प्रातिपदिकानाम्+ घटादिपदानाम्+ घटादिपदानां घटत्वे => घटादिपदानाम्+ घटत्वे घटोस्तीत्यादौ => घटः+अस्ति+इत्यादौ चेन्न => चेत्+न घटव्यक्तेर्घटत्वेन => घटव्यक्तेः+घटत्वेन भानस्याऽप्रामाणिकत्वादिति => भानस्य+अप्रामाणिकत्वात्+इति स्त्रीत्वं क्लीबत्वं => स्त्रीत्वम्+ क्लीबत्वम्+ क्लीबत्वं च => क्लीबत्वम्+ च शोणिताधिकशुक्रसमवेतप्राणित्वं पुंस्त्वम् => शोणिताधिकशुक्रसमवेतप्राणित्वम्+ पुंस्त्वम् शुक्राधिकशोणितसमवेतप्राणित्वं स्त्रीत्वम् => शुक्राधिकशोणितसमवेतप्राणित्वम्+ स्त्रीत्वम् समशुक्रशोणितोभयप्राणित्वं क्लीबत्वम् => समशुक्रशोणितोभयप्राणित्वम्+ क्लीबत्वम् द्वाभ्यां समेन => त्वाभ्याम्+ समेन तटीतटमित्यादौ => तटीतटम्+इत्यादौ लिङ्गयोग्यादिमत्वरूपलिङ्गस्य => लिङ्गयः+ग्यादिमत्वरूपलिङ्गस्य पारिभाषितत्वमात्रस्यैव => पारिभाषितत्वमात्रस्य+एव कस्मिन्पदार्थे => कस्मिन्+पदार्थे भानामभ्युपगमेति => भानाम्+अभ्युपगमेति पश्येत्यत्राप्यनुभवनुपाधेः => पश्येति+अत्रापि+अनुभवनुपाधेः प्रातिपदिकार्थस्यैव => प्रातिपदिकार्थस्य+एव स्त्रीत्व-पुंस्त्वादिविशिष्ठेऽर्थे => स्त्रीत्व-पुंस्त्वादिविशिष्ठे+अर्थे लक्षणां स्वीकृत्योपपादनीयतया => लक्षणाम्+ स्वीकृत्योपपादनीयतया ततैव => तत+एव स्त्रीप्रत्ययार्थत्वमेवाऽग्रे => स्त्रीप्रत्ययार्थत्वमेव+अग्रे व्यवस्थापनीयमिति => व्यवस्थापनीयम्+इति परिमाणं परिमितिः => परिमाणम्+ परिमितिः द्रोणोव्रीहिरित्यत्र => द्रोणोव्रीहिः+इत्यत्र परिमाणविशेषो द्रोणः => परिमाणविशेषः+ द्रोणः भेदेनान्वयः => भेदेन+अन्वयः द्रोणाऽभिन्नपरिमाणवन्व्रीहिरिति => द्रोण+अभिन्नपरिमाणवन्+व्रीहिः+इति इदमत्राऽवधेयम् => इदमत्र+अवधेयम् परिमाणं यदि => परिमाणम्+ यदि भेदेनाऽन्वयस्तदा => भेदेन+अन्वयः+तदा इत्यादाविव => इत्यादौ+इव व्रीहेर्द्रोणः => व्रीहेः+द्रोणः स्यादिति => स्यात्+इति समानविभक्तिकत्वनियमोनस्यात् => समानविभक्तिकत्वनियमः+नस्यात् परिमाणान्वयेपि => परिमाण+अन्वयेपि समानविभक्तिकत्वं तन्त्रमिति => समानविभक्तिकत्वम्+ तन्त्रम्+इति तन्त्रमिति => तन्त्रम्+इति द्रोणाऽभेदस्य => द्रोण+अभेदस्य व्रीहावन्वयो न => व्रीहावन्वयः+ न उभयोरपि => उभयोः+अपि प्रथमायास्तत्राभावेन => प्रथमायाः+तत्राभावेन तत्रैव => तत्र+एव शक्तेरनङ्गीकारात्, => शक्तेः+अनङ्गीकारात्, परिमाणं न => परिमाणम्+ न प्रातिपदिकार्थत्वं तथाऽग्रे => प्रातिपदिकार्थत्वम्+ तथ+अग्रे तथाऽग्रे => तथ+अग्रे प्रातिपदिकार्थादिविवक्षायां प्रथमेति => प्रातिपदिकार्थादिविवक्षायाम्+ प्रथमेति मात्रपदात्प्रातिपादिकार्थादीतरेषु => मात्रपदात्+प्रातिपादिकार्थादि+इतरेषु भवतीति => भवति+इति वचनपदं तदर्थसंख्योपलक्षकम् => वचनपदम्+ तदर्थसंख्योपलक्षकम् एवं च => एवम्+ च तत्प्रयोजिकायाः => तत्+प्रयोजिकायाः केवलं प्रकृतिः => केवलम्+ प्रकृतिः अतो न => अतः+ न प्रातिपदिकसंज्ञाविधानान्प्रकृतिभ्य => प्रातिपदिकसंज्ञाविधाना+प्रकृतिभ्य प्रत्ययविधानमित्यलम् => प्रत्ययविधानम्+इत्यलम् विशेषणविधयाऽन्वययोग्यायाः => विशेषणविधया+अन्वययः+ग्यायाः विशेष्यवाचकसमानविभक्तिकपदमिति => विशेष्यवाचकसमानविभक्तिकपदम्+इति नास्तीत्यनेनाऽन्वयः => नास्ति+इत्यनेन+अन्वयः नीलो घट => नीलः+ घट विशेष्यवाचकसमानविभक्तिकं नीलपदमस्ति, => विशेष्यवाचकसमानविभक्तिकम्+ नीलपदम्+अस्ति, नीलपदमस्ति, => नीलपदम्+अस्ति, एवं चन्द्र => एवम्+ चन्द्र मुखमित्यत्र => मुखम्+इत्यत्र निपातमस्ति => निपातम्+अस्ति घटो विशेष्यः => घटः+ विशेष्यः मुखं विशेष्यम् => मुखम्+ विशेष्यम् एकत्वमिति => एकत्वम्+इति एकत्ववान्घट => एकत्ववान्+घट घटत्ववदेकत्वस्यापि => घटत्ववदेकत्वस्य+अपि प्रकृत्यर्थत्वं स्यादिति => प्रकृत्यर्थत्वम्+ स्यात्+इति स्यादिति => स्यात्+इति प्रथमान्तार्थो मुख्यविशेष्यतया => प्रथमान्तार्थः+ मुख्यविशेष्यतया चैत्रोऽहमित्यादौ => चैत्रः+अहम्+इत्यादौ चैत्रइवेत्यादौ => चैत्रइव+इत्यादौ अस्मत्पदार्थे => अस्मत्+पदार्थे विशेषणत्वाद्विशेषवाचकसमानविभक्तिकपदं निपातपदं => विशेषणत्वाद्विशेषवाचकसमानविभक्तिकपदम्+ निपातपदम्+ निपातपदं वा => निपातपदम्+ वा नास्तीत्युक्तम्, => नास्ति+इति+उक्तम्, इत्यस्मद्गुरुचरणाः => इत्यस्मत्+गुरुचरणाः पचतीत्यादावपि => पचति+इत्यादौ+अपि प्रथमान्तार्थस्यैव => प्रथमान्तार्थस्य+एव मुख्यविशेष्यत्वमिति => मुख्यविशेष्यत्वम्+इति बोधो भवतीति => बोधः+ भवति+इति भवतीति => भवति+इति नियमो नास्तीति => नियमः+ न+अस्ति+इति नास्तीति => न+अस्ति+इति पचतीत्यत्र => पचति+इत्यत्र एवं चैत्रेण => एवम्+ चैत्रेण चैत्रकर्तृकं शयनमित्येव => चैत्रकर्तृकम्+ शयनम्+इत्येव शयनमित्येव => शयनम्+इत्येव शक्तिरिति => शक्तिः+इति एकत्वत्वादिकं जातिस्तदवच्छिन्ने => एकत्वत्वादिकम्+ जातिः+तदवच्छिन्ने जातिस्तदवच्छिन्ने => जातिः+तदवच्छिन्ने शक्तिरित्यर्थः => शक्तिः+इत्यर्थः तेनाऽपेक्षाबुद्धेरनुपस्थितिदशायां गुणादौ => तेन+अपेक्षाबुद्धेः+अनुपस्थितिदशायाम्+ गुणादौ पत्तेरानुभविकत्वेपि => पत्तेः+आनुभविकत्वेपि तादृशोपाधिविशिष्टैकत्वादेर्न => तादृशोपाधिविशिष्टैकत्वादेः+न सुत्वौत्वजशत्वादिनेति => सुत्वौत्वजशत्वादिन+इति आदेशानां नानात्वेन => आदेशानाम्+ नानात्वेन तन्निष्ठधर्माणां शक्ततावच्छेदकत्वे => तत्+निष्ठधर्माणाम्+ शक्ततावच्छेदकत्वे गौरमविति => गौरवम्+इति शक्ततावच्छेदकत्वाऽसंभवे => शक्ततावच्छेदकत्व+असंभवे हेतुमाह => हेतुम्+आह एकवचनत्वादेरिति => एकवचनत्वादेः+इति दुर्वचत्वादिति => दुर्वचत्वात्+इति निरूपयितुमशक्यत्वादित्यर्थः => निरूपयितुम्+अशक्यत्वात्+इत्यर्थः एकत्वं शक्यम्, => एकत्वम्+ शक्यम्, चासौ, => च+असौ, तच्चैकत्ववाचकत्वम्, => तत्+च+एकत्ववाचकत्वम्, आत्माश्रयादिति => आत्माश्रयात्+इति स्वापेक्षित्वेऽनिष्ठप्रसंग => स्वापेक्षित्वे+अनिष्ठप्रसंग स्वग्रहसापेक्षग्रहकत्वमिति => स्वग्रहसापेक्षग्रहकत्वम्+इति वाचकत्वं यदि => वाचकत्वम्+ यदि शक्ततावच्छेदकं स्यात्तदा => शक्ततावच्छेदकम्+ स्यात्+तदा स्यात्तदा => स्यात्+तदा शक्तताभिन्नस्यादित्यनिष्ठप्रसंगो बोध्यः => शक्तताभिन्नस्यादित्यनिष्ठप्रसंगः+ बोध्यः अतिप्रसक्तत्वादिति => अतिप्रसक्तत्वात्+इति तस्यैकत्वशक्ततानवच्छेदकत्वादिति => पतस्य+एकत्वशक्ततानवच्छेदकत्वात्+इति साङ्कर्यादिति => साङ्कर्यात्+इति सुप्त्वं विहायैकवचनत्वं => सुप्त्वम्+ विहायैकवचनत्वम्+ विहायैकवचनत्वं तिबादौ => विहायैकवचनत्वम्+ तिबादौ एकवचनत्वं विहाय => एकवचनत्वम्+ विहाय सुप्त्वं जातिः, => सुप्त्वम्+ जातिः, किञ्चिद्धर्मावच्छिन्नेत्यनुमानसाम्राज्यात् => किञ्चित्+धर्मावच्छिन्न+इत्यनुमानसाम्राज्यात् जातिसाङ्कर्यमेव => जातिसाङ्कर्यम्+एव साङ्कर्यात्पृथिवीत्वादिकमपि => साङ्कर्यात्+पृथिवीत्वादिकम्+अपि जातिर्न => जातिः+न मानमित्याक्षेपोपि => मानम्+इत्याक्षेपः+अपि सुप्त्वमिवैकवचनत्वमपि => सुप्त्वमिव+एकवचनत्वम्+अपि जातिर्न => जातिः+न स्यादिति => स्यात्+इति सुप्त्वादिनेत्यादिना => सुप्त्वादिन+इत्यादिना मत्वं विहायैकवचनत्वं => मत्वम्+ विहाय+एकवचनत्वम्+ विहायैकवचनत्वं सौ => विहाय+एकवचनत्वम्+ सौ एकवचनत्वं विहाय => एकवचनत्वम्+ विहाय मत्वं भ्यामि => मत्वम्+ भ्यामि समावेशोऽमि => समावेशः+अमि कुत्रातित्सुत्वादिनेति => कुत्रातित्+सुत्वादिन+इति सुखं विहायैकवचनत्वमपि => सुखम्+ विहाय+एकवचनत्वम्+अपि विहायैकवचनत्वमपि => विहाय+एकवचनत्वम्+अपि एकवचनत्वं विहाय => एकवचनत्वम्+ विहाय सुत्वं सुखपदघटके => सुत्वम्+ सुखपदघटके वाच्यमित्यनेनाऽन्वयः => वाच्यम्+इत्यनेन+अन्वयः स्वजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितेश्वरेच्छीयविशेष्यतासम्बन्धेन => स्वजन्यबोधविषयत्वप्रकारतानिरूपितेश्वर+इच्छीयविशेष्यतासम्बन्धेन चैकवचनपदत्वेनैव => च+एकवचनपदत्वेन+एव शक्तमिति => शक्तम्+इति शक्तिज्ञानादेकत्वोपस्थितिरिति => शक्तिज्ञानादेकत्वोपस्थितिः+इति तादृशाऽज्ञानदशायामिति => तादृश+अज्ञानदशायाम्+इति एकवचनपदवदेत्वे => एकवचनपदवत्+एकत्वे शक्तमिति => शक्तम्+इति ज्ञानाभावदशायामित्यर्थः => ज्ञानाभावदशायाम्+इत्यर्थः शक्तिभ्रमादिति => शक्तिभ्रमात्+इति सुपदमेकत्वे => सुपदम्+एकत्वे शक्तमिति => शक्तम्+इति शक्तिभ्रमादित्यर्थः => शक्तिभ्रमात्+इत्यर्थः तादृशव्यवहारापत्तेरिति => तादृशव्यवहारापत्तेः+इति एकवचनत्वव्यवहारापत्तेरित्यर्थः => एकवचनत्वव्यवहारापत्तेः+इत्यर्थः ग्रन्थकारीयसङ्केतेनैवेति => ग्रन्थकारीयसङ्केतेन+एवेति एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह यद्वाऽऽधुनिकसंकेतशालित्वात्पारिभाषिकम् => यत्+वा+आधुनिकसंकेतशालित्वात्+पारिभाषिकम् नैमित्तिकं शक्तमौपाधिकमुपाधिना => नैमित्तिकम्+ शक्तम्+औपाधिकम्+उपाधिना शक्तमौपाधिकमुपाधिना => शक्तम्+औपाधिकम्+उपाधिना एवमपीति => एवम्+अपीति पारिभाषिकत्वापीत्यर्थः => पारिभाषिकत्वे+अपि+इत्यर्थः पाणिनसङ्केतसम्बन्धेनेति => पाणिनिसङ्केतसम्बन्धेन+इति तत्पदजन्यबोधविषयत्वप्रकारकपाणिनिसमवेतेच्छीयविशेष्यतासम्बन्धेनेनेत्यर्थः => तत्पदजन्यबोधविषयत्वप्रकारकपाणिनिसमवेत+इच्छीयविशेष्यतासम्बन्धेनेन+इत्यर्थः तादृशपदत्वमेवेति => तादृशपदत्वम्+एवेति एकवचनपदवत्वमेवेत्यर्थः => एकवचनपदवत्वम्+एवेत्यर्थः एवकारेणसुत्वादे व्यावृत्तिः => एवकारेणसुत्वादेः+ व्यावृत्तिः सङ्केतत्वेनेति => सङ्केतत्वेन+इति चेदिति => चेत्+इति इच्छात्वेनेति => इच्छात्वेन+इति चेदित्यर्थः => चेत्+इत्यर्थः स्वमादिरेकवचनजन्यबोधविषयो भवतु => स्वम्+आदि+एकवचनजन्यबोधविषयः+ भवतु अतिप्रसक्तिर्दुर्वारैवेति => अतिप्रसक्तिर्दुर्वार+एवेति सत्वात्तत्रैकत्वाशक्तताया => सत्वात्+तत्र+एकत्वाशक्तताया अभावादिति => अभावात्+इति एकवचनपदात्स्वमादिर्बोद्धव्य => एकवचनपदात्+स्वमादिः+बोद्धव्य तत्पदवत्त्वस्य => तत्+पदवत्त्वस्य इत्यनेनाऽन्वयः => इत्यनेन+अन्वयः स्वौजसादिरिति => स्व+औजसादिः+इति प्रत्येकं => प्रत्येकम्+ सम्बन्धात्स्वादिः--आवादिः--जसादिरित्यन्वयो बोध्यः => सम्बन्धात्स्वादिः--आवादिः--जसादिः+इति+अन्वयः+ बोध्यः सत्वेनाऽतिप्रसक्तत्वाद्विनिगमनाविरहादित्यसंगतं स्यात् => सत्वेन+अतिप्रसक्तत्वात्+विनिगमनाविरहादित्यसंगतम्+ स्यात् स्वामादिरित्येव => स्वामादिः+इत्येव पाठो युक्तः => पाठः+ युक्तः एवेत्यर्थः => एव+इत्यर्थः एवकारेणैकवचनपदवत्वस्य => एवकारेण+एकवचनपदवत्वस्य यत्त्विति => यत्तु+इति एकप्रत्ययोपस्थाप्ययोरपि => एकप्रत्ययोपस्थाप्ययोः+अपि परस्परमन्वयबोधादाह => परस्परमन्वयबोधात्+आह एकप्रकृत्युपस्थाप्ययोरिति => एकप्रकृत्युपस्थाप्ययोः+इति आकाङ्क्षाविरहादिति => आकाङ्क्षाविरहात्+इति ययोरर्थयोः => ययोः+अर्थयोः तद्वोधकपदयोरेव => तद्वोधकपदयः+रेव घटैकत्वोपस्थापकदयोरभावान्नाऽकाङ्क्षासंभवः => घटैकत्वोपस्थापकदयोः+अभावान्नाऽकाङ्क्षासंभवः वृत्तिभास्यत्वापत्तेरिति => वृत्तिभास्यत्वापत्तेः+इति एकप्रकृत्युपस्थाप्योरर्थयोः => एकप्रकृत्युपस्थाप्योः+अर्थयोः संख्यानवच्छिन्नघटादेरेवान्वयबोधादिति => संख्यानवच्छिन्नघटादेः+एवान्वयबोधात्+इति शक्तिरस्तु, => शक्तिः+अतु, शक्तिद्वयमस्तु, => शक्तिद्वयम्+अतु, विवक्षितार्थप्रतीतिरिति => विवक्षितार्थप्रति+इतिः+इति शक्तिकल्पनायां गौरवाल्लाघवात्संख्यामात्रे => शक्तिकल्पनायाम्+ गौरवात्+लाघवात्+संख्यामात्रे गौरवाल्लाघवात्संख्यामात्रे => गौरवात्+लाघवात्+संख्यामात्रे आकाङ्क्षावैचित्र्यादिति => आकाङ्क्षावैचित्र्यात्+इति परस्परमन्वयस्तदुपस्थापकस्यैकस्यैव => परस्परमन्वयः+तत्+उस्थापकस्य+एकस्य+एव एवाकाङ्क्षत्वादिति => एवाकाङ्क्षत्वात्+इति अन्वयसंभवादिति => अन्वयसंभवात्+इति चैकत्वे => च+एकत्वे शक्तिरिति => शक्तिः+इति आकाङ्क्षावैचित्र्यादेकप्रकृत्युपस्थाप्योरर्थयोः => आकाङ्क्षावैचित्र्यादेकप्रकृति+उपस्थाप्योः+अर्थयोः परस्परमन्वयबोधादेव => परस्परमन्वयबोधात्+एव एवं | => एवम्+ | धात्वर्थान्वयासंभवादिति => धात्वर्थान्वयासंभवात्+इति नचैवं घटघटत्वयोः => नच+एवम्+ घटघटत्वयोः संख्यायाप्रकृत्यर्थयोश्च => संख्यायाप्रकृत्यर्थयोः+च कथं भेदेनाऽन्वय => कथम्+ भेदेन+अन्वय भेदेनाऽन्वय => भेदेन+अन्वय नामार्थयोरित्यनेन => नामार्थयोः+इत्यनेन नामद्वयार्थयोरिति => नामद्वयार्थयोः+इति वस्तुतो नामार्थयोरित्यत्र => वस्तुतः+ नामार्थयोः+इत्यत्र नामार्थयोरित्यत्र => नामार्थयोः+इत्यत्र नामार्थत्वघटकवृत्तावेव => नामार्थत्वघटकवृत्तौ+एव फलतोऽन्वयाद् => फलतः+अन्वयाद् घटघटत्वयोरेकवृत्यैव => घटघटत्वयोः+एकवृत्यैव भेदेनान्वयोपपत्तिः => भेदेन+अन्वयोपपत्तिः प्रातिपदिकार्थत्वे => प्रातिपदिक+अर्थत्वे द्विवचनान्तपदान्नैकत्वबोधापत्तिः, => द्विवचनान्तपदान्न+एकत्वबोधापत्तिः, एकत्वबोधकैकवचनस्याऽभावात् => एकत्वबोधक+एकवचनस्य+अभावात् घटपदमेकत्वविशिष्टघटं बोधयतु => घटपदम्+एकत्वविशिष्टघटम्+ बोधयतु एकत्वादिबोधसंभवादिति => एकत्वादिबोधसंभवात्+इति प्रकृतेरेवैकत्वसंख्या => प्रकृतेः+एव+एकत्वसंख्या बोधकत्वस्वीकारात्तस्याश्च => बोधकत्वस्वीकारात्+तस्याः+च द्विवचनान्तप्रयोगेपि => द्विवचनान्तप्रयः+गेपि सत्वादिति => सत्वात्+इति स्वारसिकप्रयोगापत्तिरिति => स्वारसिकप्रयोगापत्तिः+इति स्वतो रसः-इच्छाबुबोधयिषा => स्वतः+ रसः-इच्छाबुबोधयिषा तस्यां स्वतस्त्वं => तस्याम्+ स्वतस्त्वम्+ स्वतस्त्वं च => स्वतस्त्वम्+ च शक्तिभ्रमाऽजन्यलक्षणाग्रहजन्यत्वे => शक्तिभ्रम+अजन्यलक्षणाग्रहजन्यत्वे प्रयोगोपि => प्रयोग+अपि "गङ्गायां घोष => "गङ्गायाम्+ घोष स्यादिति => स्यात्+इति अनादितात्पर्यमूलकत्वमेव => अनादितात्पर्यमूलकत्वम्+एव इत्यस्यानादितात्पर्यमूलकबुबोधयिषाजन्यत्वाबावान्न => इत्यस्यानादितात्पर्यमूलकबुबोधयिषाजन्यत्वाभावात्+न स्वारसिकत्वमित्याह => स्वारसिकत्वम्+इति+आह अनादितात्पर्यस्येति => अनादितात्पर्यस्य+इति एकवचनाद्यन्तपदस्यैवेति => एकवचनाद्यन्तपदस्य+एवेति अतिप्रसंगविरहादिति => अतिप्रसंगविरहात्+इति विरहादित्यर्थः => विरहात्+इत्यर्थः एकवचनान्तपदस्यैवैकत्वादावनादितात्पर्यन्नतु => एकवचनान्तपदस्य+एवैकत्वादौ+अनादितात्पर्यन्नतु द्विवचनान्तपदस्येत्यत्र => द्विवचनान्तपदस्येति+अत्र मानमाह => मानम्+आह द्वयोकयोरिति => द्वयेकयः+रिति एकवचनान्तघटादितात्पर्यस्याऽनादित्वे => एकवचनान्तघटादितात्पर्यस्य+अनादित्वे घटादिविशेष्यकैकत्वप्रकारकबोधे => घटादिविशेष्यक+एकत्वप्रकारकबोधे वाक्यादेकत्वघटविशेष्यकप्रकारकशाब्दबोधस्यानिष्ठत्वादिति => वाक्यात्+एकत्वघटविशेष्यकप्रकारकशाब्दबोधस्यानिष्ठत्वात्+इति दुनिवचत्वादिति => दुर्निर्वचत्वात्+इति निरूपयितुमशक्यत्वादिति => निरूपयितुमशक्यत्वात्+इति सुवचत्वादाह => सुवचत्वात्+आह एतदज्ञानेपीति => एतदज्ञानेपि+इति घटपदं प्रातिपदिकमिति => घटपदम्+ प्रातिपदिकम्+इति प्रातिपदिकमिति => प्रातिपदिकम्+इति ज्ञानाभावेपीत्यर्थः => ज्ञानाभावेपि+इत्यर्थः आनुभविकत्वादिति => आनुभविकत्वात्+इति तद्रूपस्यैव => तद्रूपस्य+एव शक्ततावच्छेदकत्वं तच्च => शक्ततावच्छेदकत्वम्+ तत्+च तच्च => तत्+च पदत्वेनेति => पदत्वेन+इति शक्तिमत्वं तच्च => शक्तिमत्वम्+ तत्+च तच्च => तत्+च शक्तिरेव => शक्तिः+एव शक्ततावच्छेदकं पदत्वं => शक्ततावच्छेदकम्+ पदत्वम्+ पदत्वं न => पदत्वम्+ न अवच्छेद्यावच्छेदकयोरैक्याल्लाघवाच्चाह => अवच्छेद्यावच्छेदकयोः+ऐक्यात्+लाघवात्+च+आह वर्णत्वेनेति => वर्णत्वेन+इति तद्वाचकतासिद्धेरिति => तत्+वाचकतासिद्धेः+इति एकत्ववाचकतासिद्धेरित्यर्थः => एकत्ववाचकतासिद्धेः+इत्यर्थः प्रातिपदिकपक्षोक्तदोषं स्मारयति => प्रातिपदिकपक्षः+क्तदोषम्+ स्मारयति एकत्वादिति => एकत्वात्+इति अनावश्यकत्वाच्चेति => अनावश्यकत्वात्+त+इति अभावादित्यर्थः => अभावात्+इत्यर्थः समाधानान्तरमाह => समाधानान्तरम्+आह एवमिति => एवम्+इति वाचकताग्रहसंभवादिति => वाचकताग्रहसंभवात्+इति वर्णत्वावच्छिन्नसंख्यावाचकग्रहसंभवादित्यर्थः => वर्णत्वावच्छिन्नसंख्यावाचकग्रहसंभवात्+इत्यर्थः वाचकत्वाभावग्रहस्याऽन्यधर्मावच्छिन्ने => वाचकत्वाभावग्रहस्य+अन्यधर्मावच्छिन्ने वाचकत्वग्रहाविरोधित्वादिति => वाचकत्वग्रहाविरोधित्वात्+इति प्रकृत्यर्थमेव => प्रकृत्यर्थम्+एव व्यवस्थापयितुं शङ्कते => व्यवस्थापयितुम्+ शङ्कते एकवाक्यताविरहनिश्चयदशायामिति => एकवाक्यताविरहनिश्चयदशायाम्+इति संभूयैकार्थप्रतीतेतीच्छयोच्चरितत्वाभावनिर्णायदशायामित्यर्थः => संभूयैकार्थप्रतीतेतीच्छयः+च्चरितत्वाभावनिर्णायदशायाम्+इत्यर्थः एकवाक्यत्वं च => एकवाक्यत्वम्+ च संभूयैकार्थप्रतीतेतीच्छयोच्चरितत्वम् => संभूयैकार्थप्रतीतेतीच्छयः+च्चरितत्वम् तन्निवर्तनीयाकाङ्क्षोत्थापकान्यतरवत्वं वा => तत्+निवर्तनीयाकाङ्क्षोत्थापकान्यतरवत्वम्+ वा तत्प्रयोज्यविषयतया => तत्+प्रयोज्यविषयतया तत्प्रयोजकत्वमिति => तत्+प्रयोजकत्वम्+इति स्वयमेव => स्वयम्+एव तत्तदर्थयोरन्वयबोधो न => तत्तदर्थयोः+अन्वयबोधः+ न भवतीत्यनुभवसिद्धमिति => भवति+इत्यनुभवसिद्धम्+इति समभिव्याहारज्ञानस्येति => समभिव्याहारज्ञानस्य+इति इदं पदमनेन => इदम्+ पदमनेन सहाऽन्वयबोधं जनयतु => सह+अन्वयबोधम्+ जनयतु ज्ञानस्येत्यर्थः => ज्ञानस्य+इत्यर्थः एकार्थप्रतीच्छयोच्चरितत्वाभावरूपैकवाक्यताविरहनिश्चयविरोधित्वादिति => एकार्थप्रतीच्छयः+च्चरितत्वाभावरूपैकवाक्यताविरहनिश्चयविरोधित्वात्+इति समभिहारो यदि => समभिहारः+ यदि पौर्वापर्यमात्रं तदोक्तैकवाक्यताविरहज्ञानकालेपि => पौर्वापर्यमात्रम्+ तदोक्त+एकवाक्यताविरहज्ञानकालेपि तदोक्तैकवाक्यताविरहज्ञानकालेपि => तदोक्त+एकवाक्यताविरहज्ञानकालेपि तद्ज्ञानसंभवेनोक्तापत्तिः => तद्ज्ञानसंभवेन+उक्तापत्तिः वारणाऽसंभवादिति => वारण+असंभवात्+इति घटविशेष्यकैकत्वप्रकारकान्वयबोधे => घटविशेष्यक+एकत्वप्रकारकान्वयबोधे प्रथमायास्तात्पर्यग्राहकत्वाभावाप्रयोगसाधुत्वार्थकत्वाच्च,साधुत्वार्थमुच्चरितत्वे => प्रथमायाः+तात्पर्यग्राहकत्वाभावाप्रयोगसाधुत्वार्थकत्वात्+च,साधुत्वार्थमुच्चरितत्वे नाऽर्थप्रतीतायोच्चरितत्वाभावेन => न+अर्थप्रतीतायः+च्चरितत्वाभावेन शाब्दबोधस्येष्ठत्वाच्छक्तिविरहे => शाब्दबोधस्येष्ठत्वात्+शक्तिविरहे समभिव्याहारभावान्न => समभिव्याहारभावात्+न हेतुत्वं कल्प्यते => हेतुत्वम्+ कल्प्यते निराकृतित्वादिति => निराकृतित्वात्+इति संख्यावाचकतापभेपीति => संख्यावाचकतापमेपि+इति कर्मत्वं आनयनं => कर्मत्वम्+ आनयनम्+ आनयनं कृतिरित्यादौ => आनयनम्+ कृतिः+इत्यादौ कृतिरित्यादौ => कृतिः+इत्यादौ पुत्रो राज्ञः => पुत्रः+ राज्ञः पुरुषोपयार्यतामित्यादौ => पुरुषोपयार्यताम्+इत्यादौ नैकं वाक्यमिति => नैकम्+ वाक्यम्+इति वाक्यमिति => वाक्यम्+इति आसत्तियोग्यताऽकाङ्क्षादेः => आसत्तियोग्यता+आकाङ्क्षादेः सत्वाच्छाब्दबोधवारणाय => सत्वात्+शाब्दबोधवारणाय कारणत्वं व्यवस्थापितम् => कारणत्वम्+ व्यवस्थापितम् एवमपि => एवम्+अपि हेतुत्वमावश्यकम्, => हेतुत्वम्+आवश्यकम्, तात्पर्यं च => तात्पर्यम्+ च इदं वाक्यमेतदर्थान्वितैतदर्थविषयताकबोधं => इदम्+ वाक्यमेतदर्थान्वित+एतदर्थविषयताकबोधम्+ वाक्यमेतदर्थान्वितैतदर्थविषयताकबोधं जनयतु => वाक्यमेतदर्थान्वित+एतदर्थविषयताकबोधम्+ जनयतु इतीच्छारूपम्, => इति+इच्छारूपम्, तादृशेच्छीयोच्चरितत्वसिद्धेः => तादृश+इच्छीयः+च्चरितत्वसिद्धेः कारणत्वं फलितम् => कारणत्वम्+ फलितम् इदं पदमेतदर्थबोधेच्छीयोच्चरितमिति => इदम्+ पदमेतदर्थबोधेच्छीयोच्चरितम्+इति पदमेतदर्थबोधेच्छीयोच्चरितमिति => पदमेतदर्थबोधेच्छीयोच्चरितम्+इति नानार्थकानेकपदघटितवाक्यस्थलेऽनेकारणत्वापत्तेः => नानार्थकानेकपदघटितवाक्यस्थले+अनेकारणत्वापत्तेः पदतात्पर्यस्याऽनेकत्वात् => पदतात्पर्यस्य+अनेकत्वात् पुत्रो राज्ञः => पुत्रः+ राज्ञः पुरुषोपसार्यतामित्यादौ => पुरुषोपसार्यताम्+इत्यादौ निरुक्तैकवाक्यताविरहनिश्चयदशायं राजसम्बन्धान्वितपुरुषबोधेच्छीयोच्चरितत्वरूपतात्पर्यज्ञानरूपकारणभावेनैवशाब्दबोधस्याऽसंभवः, => निरुक्त+एकवाक्यताविरहनिश्चयदशायम्+ राजसम्बन्धान्वितपुरुषबोधेच्छीयः+च्चरितत्वरूपतात्पर्यज्ञानरूपकारणभावेन+एवशाब्दबोधस्य+असंभवः, राजसम्बन्धान्वितपुरुषबोधेच्छीयोच्चरितत्वरूपतात्पर्यज्ञानरूपकारणभावेनैवशाब्दबोधस्याऽसंभवः, => राजसम्बन्धान्वितपुरुषबोधेच्छीयः+च्चरितत्वरूपतात्पर्यज्ञानरूपकारणभावेन+एवशाब्दबोधस्य+असंभवः, समभिव्याहारज्ञानं कारणम् => समभिव्याहारज्ञानम्+ कारणम् वाक्यत्वं पूर्वापरीभूतपदसमूहत्वमेवेति => वाक्यत्वम्+ पूर्वापरीभूतपदसमूहत्वम्+एवेति पूर्वापरीभूतपदसमूहत्वमेवेति => पूर्वापरीभूतपदसमूहत्वम्+एवेति एवमपीति => एवम्+अपीति कारणत्वमाश्रित्य => कारणत्वम्+आश्रित्य तत्प्रयुक्तगौरवविरहेपीत्यर्थः => तत्+प्रयुक्तगौरवविरहेपि+इत्यर्थः प्रकारकबोधेच्छीयोच्चरितम्, => प्रकारकबोधेच्छीयः+च्चरितम्, एवं सुपदं => एवम्+ सुपदम्+ सुपदं तादृशबोधेच्छीयोच्चरितमित्याकारकतात्पर्यज्ञानस्य => सुपदम्+ तादृशबोधेच्छीयः+च्चरितम्+इत्याकारकतात्पर्यज्ञानस्य तादृशबोधेच्छीयोच्चरितमित्याकारकतात्पर्यज्ञानस्य => तादृशबोधेच्छीयः+च्चरितम्+इत्याकारकतात्पर्यज्ञानस्य हेतुताकल्पनीयेत्यर्थः => हेतुताकल्पनीयेति+अर्थः प्रकृतिधर्मिकमेव => प्रकृतिधर्मिकम्+एव तात्पर्यज्ञानमिति => तात्पर्यज्ञानम्+इति संख्याप्रकारकान्वयबोधं जनयतु => संख्याप्रकारकान्वयबोधम्+ जनयतु इत्याकारकतात्पर्यज्ञानमेवेत्यर्थः => इत्याकारकतात्पर्यज्ञानम्+एवेत्यर्थः घटादिविशेष्यकसंख्याप्रकारकेत्यर्थः => घटादिविशेष्यकसंख्याप्रकारक+इत्यर्थः प्रकारकेत्यर्थः => प्रकारक+इत्यर्थः निर्विभक्तिकादिपदज्ञानादिति => निर्विभक्तिकादिपदज्ञानात्+इति घटरूपमित्याकारकादित्यर्थः => घटरूपम्+इत्याकारकात्+इत्यर्थः विभक्तिधर्मिकतद्ज्ञानहेतुतायाः => विभक्तिधर्मिकतत्+ज्ञानहेतुतायाः तात्पर्यज्ञानं च => तात्पर्यज्ञानम्+ च घटपदसमभिव्याहारसुपदं संख्याप्रकारकान्वयबोधजनकं => घटपदसमभिव्याहारसुपदम्+ संख्याप्रकारकान्वयबोधजनकम्+ संख्याप्रकारकान्वयबोधजनकं भवतु => संख्याप्रकारकान्वयबोधजनकम्+ भवतु आवश्यकत्वादिति => आवश्यकत्वात्+इति विभक्तेरवाचकत्वेपि => विभक्तेः+अवाचकत्वेपि सुपदमेकत्व => सुपदम्+एकत्व प्रकारकबोधेच्छीयोच्चरितमिति => प्रकारकबोधेच्छीयः+च्चरितम्+इति संभवादिति => संभवात्+इति सैन्धवमानयेत्यादौ => सैन्धवमानय+इत्यादौ लवणाश्वयोरुपस्थितावपि => लवणाश्वयोः+उपस्थितौ+अपि एकस्यैव => एकस्य+एव कस्यचिदर्थस्य => कस्यचित्+अर्थस्य नियामकं किञ्चित्कल्पनीयं => नियामकम्+ किञ्चित्+कल्पनीयम्+ किञ्चित्कल्पनीयं तदेव => किञ्चित्+कल्पनीयम्+ तदेव नियामकत्वाऽसंभवात्तद्ज्ञानंकारणम् => नियामकत्व+असंभवात्तद्ज्ञानम्+कारणम् किं चान्यार्थपरत्वज्ञाने => किम्+ च+अन्यार्थपरत्वज्ञाने चान्यार्थपरत्वज्ञाने => च+अन्यार्थपरत्वज्ञाने गौरवात्तात्पर्यज्ञानस्यैव => गौरवात्तात्पर्यज्ञानस्य+एव तत्कारणप्रकरणज्ञानस्यैव => तत्कारणप्रकरणज्ञानस्य+एव कारणत्वमस्तु => कारणत्वम्+अस्तु तात्पर्यज्ञानजनकत्वेनानुगमे => तात्पर्यज्ञानजनकत्वेन+अनुगमे लाघवात्तात्पर्यज्ञानस्यैव => लाघवात्तात्पर्यज्ञानस्य+एव नचैवं नानार्थकस्थले => नच+एवम्+ नानार्थकस्थले तत्कारणमस्तु => तत्कारणम्+अस्तु यद्विशेषयोरिति => यद्विशेषयोः+इति नव्यास्तु => नव्याः+तु नाद्यः => न+आद्यः कारणत्वेऽवच्छेदावच्छेदेन => कारणत्वे+अवच्छेदावच्छेदेन नियमतो भ्रमत्वात् => नियमतः+ भ्रमत्वात् नापि => न+अपि इदं वाक्यं => इदम्+ वाक्यम्+ वाक्यं न => वाक्यम्+ न तदानीमपि => तदानीम्+अपि तच्छाब्दबोधापत्तेः. => तत्+शाब्दबोधापत्तेः. इदं वाक्यमेतत्परिमिति => इदम्+ वाक्यमेतत्परिमिति ज्ञानत्वेनैव => ज्ञानत्वेन+एव कारणत्वं वाच्यम्, => कारणत्वम्+ वाच्यम्, तच्च => तत्+च तत्तद्वाक्यभेदेन => तत्तत्+वाक्यभेदेन भिन्नमिति => भिन्नम्+इति तत्कारणीभूतप्रकरणव्यक्तेरेव => तत्कारणीभूतप्रकरणव्यक्तेः+एव तथात्वमुचितम् => तथात्वम्+उचितम् नचाऽस्मिन्पक्षे => नच+अस्मिन्पक्षे संख्यावाचकत्वेऽधिकरणत्वाभावे => संख्यावाचकत्वे+अधिकरणत्वाभावे मुख्यतात्पर्यादिति => मुख्यतात्पर्यात्+इति संख्यायां | => संख्यायाम्+ | लक्षणैवेति => लक्षणा+एवेति क्षतिविरहादिति => क्षतिविरहात्+इति चैकशब्दाद्युगपद्वृत्तिद्वयोपस्थापितयोरर्थयोर्नान्वयवधः => च+एकशब्दाद्युगपत्+वृत्तिद्वयोपस्थापितयोः+अर्थयोः+न+अन्वयवधः घटपटोस्ति => घटपटः+अस्ति प्रयोगो युक्तः => प्रयोगः+ युक्तः भानसंभवादिति => भानसंभवात्+इति एकवृत्त्युपस्थापितोरन्ययोगव्यवच्छेदयोरप्याकाङ्क्षावैचित्र्येणान्वयः => एकवृत्त्युपस्थापितोः+अन्ययोगव्यवच्छेदयोः+अपि+आकाङ्क्षावैचित्र्येण+अन्वयः तथैवाऽकाङ्क्षावैचित्र्येण => तथैव+आकाङ्क्षावैचित्र्येण युगपद्वृत्तिद्वयानङ्गीकारः => युगपत्+वृत्तिद्वयानङ्गीकारः संख्यायां विभक्तेरेव => संख्यायाम्+ विभक्तेः+एव विभक्तेरेव => विभक्तेः+एव लक्षणाऽस्तु => लक्षणा+अस्तु इदं च => इदम्+ च विभक्तेर्नाऽभेदार्तकत्वमितिमतेन => विभक्तेः+न+अभेदार्थकत्वम्+इतिमतेन तत्समभिव्याहृतेति => तत्+समभिव्याहृतेति द्वितीयासमभिव्याहृतेत्यर्थः => द्वितीयासमभिव्याहृते+इत्यर्थः दुर्लभमिति => दुर्लभम्+इति संख्यायां प्रकृतेः => संख्यायाम्+ प्रकृतेः द्वितीयादिविभक्तिरिति => द्वितीया+आदिविभक्तिः+इति वैषम्यं च => वैषम्यम्+ च लाघवात्संख्यायां विभक्तेः => लाघवात्+संख्यायाम्+ विभक्तेः शक्तिरेव => शक्तिः+एव नचेति => नच+इति गौरवमकिञ्चित्करमिति => गौरवम्+अकिञ्चित्करम्+इति अनन्तप्रकृतीनां लक्षणापेक्षया => अनन्तप्रकृतीनाम्+ लक्षणापेक्षया कतिपयविभक्तीनां शक्तिकल्पने => कतिपयविभक्तीनाम्+ शक्तिकल्पने लाघवादिति => लाघवात्+इति घटपदादिवृत्तिज्ञानजन्यैकत्वाद्युपस्थितित्वेन => घटपदादिवृत्तिज्ञानजन्यैकत्वादि+उपस्थितित्वेन पदवृत्तिज्ञानजन्यैकत्वाद्युपस्थितित्वेनेति => पदवृत्तिज्ञानजन्यैकत्वादि+उपस्थितित्वेन+इति कुम्भरूपमित्यत्र => कुम्भरूपम्+इत्यत्र एकत्वासंख्याद्यगृहीतेत्यर्थः => एकत्वासंख्याद्यगृहीते+इत्यर्थः संख्यान्वयबोधप्रसंगादिति => संख्यान्वयबोधप्रसंगात्+इति घटपदात्संख्याया => घटपदात्+संख्याया पदवृत्तिज्ञानजन्यसंख्योपस्थितेरेव => पदवृत्तिज्ञानजन्यसंख्योपस्थितेः+एव कारणत्वादिति => कारणत्वात्+इति तद्वारणायेति => तत्+वारणायेति घटपदादिवृत्तिज्ञानजन्यैकत्वाद्युपस्थितित्वेनेति => घटपदादिवृत्तिज्ञानजन्यैकत्वादि+उपस्थितित्वेन+इति पदवृत्तिज्ञानजन्यतदुपस्थितित्वस्य => पदवृत्तिज्ञानजन्यतत्+उस्थितित्वस्य विभक्तिघटादिपदानुपूर्वीज्ञानेति => विभक्तिघटादिपदानुपूर्वीज्ञान+इति घटपदव्यवहितोत्तरसुत्वरूपानुपूर्वीज्ञानेत्यर्थः => घटपदव्यवहितोत्तरसुत्वरूपानुपूर्वीज्ञान+इत्यर्थः तादृशेपस्थित्योरिति => तादृशेपस्थित्योः+इति घटाद्युपस्थिति-एकत्वाद्युपस्थित्योरित्यर्थः => घटादि+उपस्थिति-एकत्वादि+उपस्थित्योः+इत्यर्थः घटविषयकोपस्थितेः--एकत्वविषयकोपस्थितेश्च => घटविषयकोपस्थितेः--एकत्वविषयकोपस्थितेः+च घटविशेष्यकैकत्वप्रकारकशाब्दबोधजनने => घटविशेष्यक+एकत्वप्रकारकशाब्दबोधजनने घटपदोत्तरसुत्वरूपानुपूर्वीज्ञानं सहकारीत्यर्थः => घटपदोत्तरसुत्वरूपानुपूर्वीज्ञानम्+ सहकारीत्यर्थः अवश्याभ्युपेयत्वादिति => अवश्याभ्युपेयत्वात्+इति चाऽनन्तप्रकृतिजन्योपस्थितित्वेन => च+अनन्तप्रकृतिजन्योपस्थितित्वेन कतिपयस्वादिविभक्तिजन्यैकत्वाद्युपस्थितित्वेन => कतिपयस्वादिविभक्तिजन्यैकत्वादि+उपस्थितित्वेन लाघवमिति => लाघवम्+इति कारणत्वमवश्यकमित्याह => कारणत्वमवश्यकम्+इति+आह घटादिपदस्येति => घटादिपदस्य+इति सर्वसम्पत्वादिति => सर्वसम्पत्वात्+इति प्रकृत्यर्थत्वमेव => प्रकृत्यर्थत्वम्+एव युक्तमिति => युक्तम्+इति प्रकृतेर्लक्षणैवोचिता" => प्रकृतेः+लक्षणा+एव+उचिता इत्यादिनाऽऽशङ्कितं परिहरति| => इति+आदिना+आशङ्कितम्+ परिहरति| मैवमिति => मा+एवम्+इति तच्छाब्दबोधहेतुत्वकल्पनम्12 => तत्+शाब्दबोधहेतुत्वकल्पनम् प्रकृतिजन्यैकत्वाद्युपस्थितिकल्पनापेक्षयेत्यर्थः => प्रकृतिजन्यैकत्वादि+उपस्थितिकल्पनापेक्षयेति+अर्थः वृत्तिद्वयोपस्थापितयोरर्थयोः => वृत्तिद्वयोपस्थापितयोः+अर्थयोः गौरवमतो घटादिपदानामेकत्व => गौरवमतः+ घटादिपदानाम्+एकत्व घटादिपदानामेकत्व => घटादिपदानाम्+एकत्व एतेनेति => एतेन+इति वक्ष्यमाणदोधेणेत्यर्थः => वक्ष्यमाणदोधेण+इत्यर्थः प्रकृतेरर्थ => प्रकृतेः+अर्थ भावः।सर्वानुमतत्वादिति => भावः।सर्वानुमतत्वात्+इति नातिरिक्त => न+अतिरिक्त वृत्तिकल्पनापीति => वृत्तिकल्पनापि+इति घटपदस्यैव => घटपदस्य+एव अतो घटादिपदात् => अतः+ घटादिपदात् एकवचनाच्चैकत्वोपस्थितिः => एकवचनात्+च+एकत्वोपस्थितिः विभक्तिजन्यैकत्वाद्युपस्थितिः => विभक्तिजन्यैकत्वादि+उपस्थितिः क्लृप्तैव => क्लृप्त+एव पदान्तराऽसमभिव्याहृतादिति => पदान्तरा+असमभिव्याहृतात्+इति तद्विषयकस्मारणस्येति => तद्विषयकस्मारणस्य+इति एकत्वविशिष्टघटविषयकस्मारणस्यैवेत्यर्थः => एकत्वविशिष्टघटविषयकस्मारणस्य+एवेत्यर्थः उपगमादिति => उपगमात्+इति रूपदोषवशादुपस्थितौ => रूपदोषवशात्+उपस्थितौ शाब्दयामीत्याकारकस्य => शाब्दयामिति+आकारकस्य भ्रमत्वादिति => भ्रमत्वात्+इति एतेनेत्यनेन => एतेन+इत्यनेन सूचितं दोषं => सूचितम्+ दोषम्+ दोषं सूचयति => दोषम्+ सूचयति यादृशपदानामिति => यादृशपदानाम्+इति उपदर्शितलाघवं विभक्तेः => उपदर्शितलाघवम्+ विभक्तेः गौरवं दर्शयति => गौरवम्+ दर्शयति इदं पुनरिहावधेयमिति => इदम्+ पुनः+इह+अवधेयम्+इति पुनरिहावधेयमिति => पुनः+इह+अवधेयम्+इति समानविषयकानुमित्यादिकं प्रतीति => समानविषयकानुम्+इत्यादिकम्+ प्रति+इति प्रतीति => प्रति+इति तयोश्चेति => तयोः+च++इति घटपदजन्यघटोपस्थितिविशिष्टविभक्तिजन्यैकत्वोपस्थित्योश्चेत्यर्थः => घटपदजन्यघटोपस्थितिविशिष्टविभक्तिजन्यैकत्वोपस्थित्यः+श्च+इत्यर्थः विनिगमनाविरहादिति => विनिगमनाविरहात्+इति प्रतिबन्धकत्वमिति => प्रतिबन्धकत्वम्+इति संख्याविषयकोभयस्थानीयेत्यर्थः => संख्याविषयकोभयस्थानीयेति+अर्थः विशिष्टविषयकोपस्थितिरेकैवेति => विशिष्टविषयकोपस्थितिः+एका+एवेति विशिष्टप्रकृत्यर्थविषयकोपस्थितिरेकैवास्तीत्यर्थः => विशिष्टप्रकृत्यर्थविषयकोपस्थितिः+एक+एव+अस्ति+इत्यर्थः सामग्र्यां एकत्वप्रकारकघट => सामग्र्याम्+ एकत्वप्रकारकघट एवं समानविषयकानुमिति => एवम्+ समानविषयकानुम्+इति समानविषयकानुमिति => समानविषयकानुम्+इति प्रतिबन्धकसामग्र्यामित्यपि => प्रतिबन्धकसामग्र्याम्+इत्यपि प्रतिबन्धकभावषट्कमिति => प्रतिबन्धकभावषट्कम्+इति मन्मते => मत्+मते सामग्र्यां | => सामग्र्याम्+ | तदुभयं | => तदुभयम्+ | तादृशोपस्थितिद्वयविशिष्टयोग्यताज्ञानमिति => तादृशोपस्थितिद्वयविशिष्टयोग्यताज्ञानम्+इति द्वयमिति => द्वयम्+इति योग्यताज्ञानतादृशोपस्थितिद्वयमिति => योग्यताज्ञानतादृशोपस्थितिद्वयम्+इति प्रतिबन्धकताद्वयमित्यर्थः => प्रतिबन्धकताद्वयम्+इत्यर्थः तच्चतुष्टयमात्रमिति => तत्+चतुष्टयमात्रम्+इति प्रतिबन्धकताचतुष्टयमित्यर्थः => प्रतिबन्धकताचतुष्टयम्+इत्यर्थः 2)-घटविशेष्यतानिरूपितैकत्वप्रकारताशाल्युपस्थितिविशिष्टयोग्यताज्ञानस्य => 2)-घटविशेष्यतानिरूपित+एकत्वप्रकारताशाल्युपस्थितिविशिष्टयोग्यताज्ञानस्य एवं योग्यताज्ञानविशिष्टतदृशोपस्थिति => एवम्+ योग्यताज्ञानविशिष्टतदृशोपस्थिति महल्लाघवमिति => महल्लाघवम्+इति तेषां प्रकर्षादिवाचकत्वे => तेषाम्+ प्रकर्षादिवाचकत्वे शाब्दबोधसामग्र्यां | => शाब्दबोधसामग्र्याम्+ | प्रकर्षाद्युपस्थितेः => प्रकर्षादि+उपस्थितेः प्रवेशात्तस्याश्च => प्रवेशात्तस्याः+च विनिगमनाविरहात्प्रतिबन्धकताबाहुल्यं स्यादतो => विनिगमनाविरहात्+प्रतिबन्धकताबाहुल्यम्+ स्यादतः+ स्यादतो धातोरेव => स्यादतः+ धातोः+एव धातोरेव => धातोः+एव लक्षणेत्याशयेनाह => लक्षणेति+आशयेन+आह चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः रीतिं दर्शयति => रीतिम्+ दर्शयति धातूनामेवेति => धातूनाम्+एवेति प्रादेरुपसर्गस्य => प्रादेः+उपसर्गस्य द्योतका => द्यः+तका एवकारव्यावृत्तमाह => एवकारव्यावृत्तम्+आह धातुजन्यनमनोपस्थितीनां विशेष्यविशेषणभावे => धातुजन्यनमनोपस्थितीनाम्+ विशेष्यविशेषणभावे विनिगमनाविरहात्प्रतिबन्धकत्वषट्कं स्यात् => विनिगमनाविरहात्+प्रतिबन्धकत्वषट्कम्+ स्यात् धतोर्लक्षणापक्षे => धतोः+लक्षणापक्षे मात्रं बोध्यम् => मात्रम्+ बोध्यम् (वि-2)इदमत्रविचारणीयम् => (वि-2)इदम्+अत्रविचारणीयम् शक्तिं निश्चिन्वन्ति => शक्तिम्+ निश्चिन्वन्ति शक्ततावच्छेदक--शक्यतावच्छेदकयोरेव => शक्ततावच्छेदक--शक्यतावच्छेदकयः+रेव घटो बोद्धव्य => घटः+ बोद्धव्य शक्य्तातयोर्विशयीकरणात् => शक्य्तातयोः+विषयीकरणात् शक्तिग्रहेऽन्तरङ्गत्वात्तयोरेवोपस्थितिध्रौव्येण => शक्तिग्रहे+अन्तरङ्गत्वात्+तयोः+एवोपस्थितिध्रौव्येण तयोरेव => तयोः+एव तदानीमनुपस्थितत्वेन => तदानीम्+अनुपस्थितत्वेन तल्लाघवगौरवाग्रहस्याऽनपेक्षणीयत्वाच्च => तल्लाघवगौरवाग्रहस्य+अनपेक्षणीयत्वात्+च कार्यान्वितघटत्वं न => कार्यान्वितघटत्वम्+ न शक्यतावच्छेदकं | => शक्यतावच्छेदकम्+ | व्यवस्थितायां च => व्यवस्थितायाम्+ च पश्वाज्रजायमानापि => पश्चाज्यायमान+अपि शब्दस्याऽनियत्वे => शब्दस्य+अनियत्वे तद्ध्वंसतत्प्रागभावानन्त्यकलनगौरवबुद्धिरकिञ्चित्कारी => तद्ध्वंसतत्प्रागभावानन्त्यकलनगौरवबुद्धिः+अकिञ्चित्कारी एवं च => एवम्+ च आनीयतां घटामानय => आनीयताम्+ घटम्+आनय घटामानय => घटम्+आनय घटावानय => घटौ+आनय छात्रान्पाठ्य => छात्रान्+पाठ्य तण्डुलैब्राह्मणन्भोजयेत्यादौ => तण्डुलैब्राह्मणन्+भोजय+इत्यादौ दूवेक्योर्दविवचनैकवचने-बहुवचन-कमणिद्विताया-कर्तृकरणयोस्तृतीयेत्यनुशासनः => दूवेक्योः+द्विवचन+एकवचने-बहुवचन-कर्मणिद्विताया-कर्तृकरणयोः+तृतीयेति+अनुशासनः कोषैश्च => कोषैः+च घटादिप्रातिपदिकानां घटादौ => घटादिप्रातिपदिकानाम्+ घटादौ स्वादीनामेकत्वादौ => स्वादीनाम्+एकत्वादौ पश्चात्प्रतिबन्धकत्वगौरवं फलमुखतयाऽकिञ्चित्कारम् => पश्चात्+प्रतिबन्धकत्वगौरवम्+ फलमुखतया+अकिञ्चित्कारम् फलमुखतयाऽकिञ्चित्कारम् => फलमुखतया+अकिञ्चित्कारम् प्रकारतामतव्यवस्थापनावसरोक्तमपि => प्रकारतामतव्यवस्थापनावसरोक्तम्+अपि लाघवगौरवं न => लाघवगौरवम्+ न शक्तिव्यवस्थापकमपि => शक्तिव्यवस्थापकम्+अपि अनुग्राहकमिति => अनुग्राहकम्+इति घटादिपदानां एकत्वविशिष्टघट => घटादिपदानाम्+ एकत्वविशिष्टघट अमादिसमभिव्याहृतानां तेषां => अमादिसमभिव्याहृतानाम्+ तेषाम्+ तेषां घटकर्मत्वादौ => तेषाम्+ घटकर्मत्वादौ लक्षणां स्वीकृत्य => लक्षणाम्+ स्वीकृत्य एवं ततोऽल्पानां => एवम्+ ततः+अल्पानाम्+ ततोऽल्पानां विभक्तीनामेव => ततः+अल्पानाम्+ विभक्तीनाम्+एव विभक्तीनामेव => विभक्तीनाम्+एव एवं प्रतिबन्धकलाघवमिवानन्तानां => एवम्+ प्रतिबन्धकलाघवमिवानन्तानाम्+ प्रतिबन्धकलाघवमिवानन्तानां प्रकृतीनां => प्रतिबन्धकलाघवमिवानन्तानाम्+ प्रकृतीनाम्+ प्रकृतीनां शक्त्यकल्पनालाघवमप्यधिकं => प्रकृतीनाम्+ शक्त्यकल्पनालाघवम्+अपि+अधिकम्+ शक्त्यकल्पनालाघवमप्यधिकं भविष्यति => शक्त्यकल्पनालाघवम्+अपि+अधिकम्+ भविष्यति विभक्तीनामक्लृप्तशक्तिकत्वान्न => विभक्तीनामक्लृप्तशक्तिकत्वात्+न प्रकृतिं विना => प्रकृतिम्+ विना प्रत्ययं विना => प्रत्ययम्+ विना कतिपयभक्तीनां न्याय्यत्वात् => कतिपयभक्तीनाम्+ न्याय्यत्वात् प्रत्ययानां प्रकृत्यर्थान्वितस्वार्थ => प्रत्ययानाम्+ प्रकृत्यर्थान्वितस्वार्थ बोधकत्वमिति => बोधकत्वम्+इति विभक्तेरर्थस्यैवानभ्युपगमेन => विभक्तेः+अर्थस्य+एवानभ्युपगमेन तस्माद्विभक्तिशक्तिव्यवस्थैव => तस्मात्+विभक्तिशक्तिव्यवस्थैव (वि-1)12पर्याप्तिसम्बन्धेनैवेति12 => (वि-1)पर्याप्तिसम्बन्धेन+एवेति एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह द्विवचनान्तप्रयोगस्येष्टत्वादाह => द्विवचनान्तप्रयोगस्ये+इष्टत्वात्+आह एकव्यक्तिबोधपरादिति => एकव्यक्तिबोधपरात्+इति 12तद्दोषतादवस्थ्यमिति12 => तद्दोषतादवस्थ्याम्+इति द्विवचनाबहुवचनापत्तितादवस्थ्यमित्यर्थः => द्विवचनाबहुवचनापत्तितादवस्थ्याम्+इत्यर्थः बाधकाभावमाह => बाधकाभावम्+आह हेतुमाह => हेतुम्+आह 12प्रत्येकस्योभयानतिरिक्तत्वादिति12 => प्रत्येकस्य+उभयानतिरिक्तत्वात्+इति प्रत्येकस्योभयास्वरूपत्वादित्यर्थः => प्रत्येकस्य+उभयास्वरूपत्वात्+इत्यर्थः प्रत्येकस्मिन्नुभयोभेदाभावादिति => प्रत्येकस्मिन्नुभयः+भेदाभावात्+इति घटो न => घटः+ न प्रतीतेरेव => प्रतीतेः+एव प्रत्येकानतिरिक्तत्वादिति => प्रत्येकानतिरिक्तत्वात्+इति व्यासज्यवृत्तिधर्मावच्छिन्नानुयोगिताकैकदेशभेदानगीकारादितिचिन्त्यम् => व्यासज्यवृत्तिधर्मावच्छिन्नानुयोगिताक+एकदेशभेदानंगीकारात्+इतिचिन्त्यम् द्वित्वप्रयाप्तेर्घटादावपि => द्वित्वप्रयाप्तेः+घटादौ+अपि सत्वादिति => सत्वात्+इति 12अतिप्रसंगविरहादिति12 => अतिप्रसंगविरहात्+इति प्रयोगविरहादित्यर्थः => प्रयोगविरहात्+इत्यर्थः आकाशत्वाव्याप्यद्वित्वप्रयाप्तिरेवाऽप्रसिद्धा, => आकाशत्वाव्याप्यद्वित्वप्रयाप्तिरेव+अप्रसिद्धा, सत्वादाकाशौ => सत्वात्+आकाशौ प्रतीत्यापत्तिरित्याह => प्रतीत्यापत्तिः+इति+आह 12वैशिष्ट्यं 12चेति => वैशिष्ट्यम्+ चेति शाष्ट्यं चेत्यर्थः => शाष्ट्यम्+ च+इत्यर्थः चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः वैज्ञानिकमिति => वैज्ञानिकम्+इति ज्ञायमानत्वमित्यर्थः => ज्ञायमानत्वम्+इत्यर्थः त्वावच्छिन्नविषयतानिरूपिताधिकरणत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपितावृत्तित्वावच्छिन्नविषयतानिरूपिताभावत्वावच्छिन्नविषयतावत्वरूपमिति => त्वावच्छिन्नविषयतानिरूपिताधिकरणत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपितावृत्तित्वावच्छिन्नविषयतानिरूपिताभावत्वावच्छिन्नविषयतावत्वरूपम्+इति वास्तवमिति => वास्तवम्+इति विशिष्टद्वित्वपर्याप्तेरप्रसिद्धावपीत्यर्थः => विशिष्टद्वित्वपर्याप्तेः+अप्रसिद्धौ+अपि+इत्यर्थः अत्राकाशौ => अत्र+आकाशौ नानुपपत्तिः => न+अनुपपत्तिः क्वचित्प्रसिद्धान्यत्र => क्वचित्+प्रसिद्ध+अन्यत्र भ्रमो भवतीति => भ्रमः+ भवति+इति भवतीति => भवति+इति प्रसिद्धमाह => प्रसिद्धम्+आह द्वित्वपर्याप्ताविति => द्वित्वपर्याप्तौ+इति अस्यभ्रान्तेरुपगमादित्यनेनाऽन्वयः => अस्यभ्रान्तेः+उपगमादित्यनेन+अन्वयः अन्यत्रोपपादितत्वादिति => अन्यत्र+उपपादितत्वात्+इति प्रकारत्वघटितभ्रमत्वस्याऽसंभवेपि => प्रकारत्वघटितभ्रमत्वस्य+असंभवेपि भ्रमत्वस्यान्यत्रोपपादितत्वादित्यर्थः => भ्रमत्वस्य+अन्यत्र+उपपादितत्वात्+इत्यर्थः स्वनिरूपितत्व-स्वाश्रयनिष्ठाधिकरणतानिरूपितनिरूपकतावदन्यत्वोभयसं | => स्वनिरूपितत्व-स्वाआश्रयनिष्ठाधिकरणतानिरूपितनिरूपकतावत्+अन्यत्व+उभयसम्+ | नाप्रसिद्धिरित्याशंकते => न+अप्रसिद्धिः+इति+आशंकते नचेति => नच+इति असंभवादिति => असंभवात्+इति अन्वयितावच्छेदकरूपेणान्वयिनः => अन्वयितावच्छेदकरूपेण+अन्वयिनः उपस्थितिरूपकारणाभावादिति => उपस्थितिरूपकारणाभावात्+इति यत्राऽनेकवृत्तिधर्मः => यत्र+अनेकवृत्तिधर्मः एकमात्रवृत्तिधर्मस्तथा => एकमात्रवृत्तिधर्मः+तथा व्यापकत्वं संसर्गः => व्यापकत्वम्+ संसर्गः प्रामाण्यापत्तिरिति => प्रामाण्यापत्तिः+इति चेन्न => चेत्+न घटत्वादेरनुपस्थित्या => घटत्वात्+एरनुपस्थित्या एकमात्रघटसत्वेपि => एकमात्रघटसत्वे+अपि भ्रमत्वस्याऽऽवश्यकतयेति => भ्रमत्वस्य+आवश्यकतयेति द्वित्वव्यापकत्ववशेषणकत्वादिति => द्वित्वव्यापकत्ववशेषणकत्वात्+इति साक्षात्सम्बन्धस्येति => साक्षात्+संम्बन्धस्य+इति घटकत्वं सप्तम्यर्थः => घटकत्वम्+ सप्तम्यर्थः व्याप्तिरिति => व्याप्तिः+इति रूपेणैवेति => रूपेण+एव+इति सामानाधिकरण्यरूपेणैवेत्यर्थः => सामानाधिकरण्यरूपेण+एव+इत्यर्थः एवकारव्यवच्छेद्यं दर्शयति => एवकारव्यवच्छेद्यम्+ दर्शयति उद्देश्यतावच्छेदकवदन्यव्यावृत्तित्वरूपेत्यर्थः => उद्देश्यतावच्छेदकवदन्यव्यावृत्तित्वरूप+इत्यर्थः प्रमेयो इत्यादौ => प्रमेयः+ इत्यादौ प्रमेयत्ववदन्यत्वप्रसिद्धेरित्यर्थः => प्रमेयत्ववत्+अन्यत्वप्रसिद्धेः+इत्यर्थः एवं च => एवम्+ च रूपसामानाधिकरण्यनिवेशेनेत्यादिः => रूपसामानाधिकरण्यनिवेशेन+इत्यादिः स्वं द्वित्वादि => स्वम्+ द्वित्वादि 12तादृशधर्मवत्वस्यैवेति12 => तादृशधर्मवत्वस्य+एवेति उद्देश्यतावच्छेदकीभूताऽऽकाशत्ववत्वस्यैवेत्यर्थः => उद्देश्यतावच्छेदकीभूत+आकाशत्ववत्वस्य+एवेत्यर्थः अस्यऽवच्छेदकतायामन्वयः => अस्य+अवच्छेदकतायाम्+अन्वयः पूर्वेणान्वयः => पूर्वेण+अन्वयः द्वित्वावच्छिन्नभेदप्रतीतिकाले => द्वित्वावच्छिन्नभेदप्रति+इतिकाले द्वित्वात्वविशिष्टबुद्धरेवेति => द्वित्वात्वविशिष्टबुद्धि+एवेति बुद्धरेवेत्यर्थः => बुद्धिः+एव+इत्यर्थः एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह द्वित्वविशिष्टरपीत्यर्थः => द्वित्वविशिष्टरपि+इत्यर्थः शिष्टबुद्धिरिति => विशिष्टबुद्धिः+इति पूर्वेणान्वयः => पूर्वेण+अन्वयः तथाचोद्देश्यतावच्छेदकव्याप्तिपर्याप्तिरेव => तथाच+उद्देश्यतावच्छेदकव्याप्तिपर्याप्तिः+एव पर्याप्तिसम्बन्धावच्छिन्नाऽवच्छेदकतापि => पर्याप्तिसम्बन्धावच्छिन्न+अवच्छेदकतापि वक्तुं न => वक्तुम्+ न इत्याशङ्कते => इति+आशङ्कते प्रत्येकानतिरिक्तत्वादिति => प्रत्येकानतिरिक्तत्वात्+इति सत्वादिति => सत्वात्+इति तद्वद्भेदस्य => तद्वत्+भेदस्य द्वित्ववद्भेदस्य => द्वित्ववत्+भेदस्य उद्देश्यतावच्छेदकव्याप्यपर्याप्तिसम्बावच्छिन्नावच्छेदकतापि => उद्देश्यतावच्छेदकव्याप्यपर्याप्तिसम्बन्धावच्छिन्न+अवच्छेदकतापि वक्तुं न => वक्तुम्+ न इत्याह => इति+आह आशङ्कां निरस्यति => आशङ्काम्+ निरस्यति द्वित्वादिपर्याप्तेनरिति => द्वित्वादिपर्याप्तेन+इति उभयादिवृत्तिधर्मेणैवेति => उभयादिवृत्तिधर्मेण+एवेति द्वित्वादिनैवेत्यर्थः => द्वित्वादिन+एवेत्यर्थः गगनत्वतद्व्यक्तत्वादेर्व्यवच्छेद्यः => गगनत्वतद्व्यक्तत्वादेः+व्यवच्छेद्यः द्वित्वपर्याप्त्यनवच्छेदकेत्यर्थः => द्वित्वपर्याप्त्यनवच्छेदक+इत्यर्थः द्वित्ववद्भेदस्य => द्वित्ववत्+भेदस्य द्वित्वपर्याप्तिवद्भेदस्य => द्वित्वपर्याप्तिवत्+भेदस्य द्वित्वाद्यवच्छेदेन => द्वित्वादि+अवच्छेदेन द्वित्वसत्वेपि => द्वित्वसत्वे+अपि बाधकमाह => बाधकम्+आह एवं | => एवम्+ | द्वित्वादिमद्भेदसत्वे => द्वित्वादिमत्+भेदसत्वे प्रत्येकं | => प्रत्येकम्+ | द्विवचनाद्युपस्थापितेति => द्विवचनादि+उपस्थापितेति द्विवचनाद्युपस्थापितेत्यर्थः => द्विवचनादि+उपस्थापिते+इत्यर्थः इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् अयं न => अयम्+ न प्रयोगोपपत्तेश्चेत्यपि => प्रयः+गोपपत्तेश्च+इत्यपि नापि => न+अपि द्वित्वादिमद्भेदावगाहिघटपटौ => द्वित्वादिमत्+भेदावगाहिघटपटौ प्रतीत्यापत्तिरपि => प्रतीत्यापत्तिः+अपि संभवतीत्याह => संभवति+इति+आह नचेति => नच+इति तदबाधस्येति => तदबाधस्य+इति सत्वेपीति => सत्वेपि+इति अकिञ्चित्करत्वादिति => अकिञ्चित्करत्वात्+इति प्रामाण्यासाधकत्वादित्यर्थः => प्रामाण्यासाधकत्वात्+इत्यर्थः भवतामपीति => भवताम्+अपीति व्यासज्यवृत्तिधर्मावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदस्वीकर्तृणामपीत्यर्थः => व्यासज्यवृत्तिधर्मावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदस्वीकर्तृणाम्+अपि+इत्यर्थः नापत्तिः, => न+आपत्तिः, द्वित्वानुयोगितानवच्छेदकत्वादाह => द्वित्वानुयोगितानवच्छेदकत्वात्+आह एकत्वाविवक्षायामपीति => एकत्वाविवक्षायाम्+अपीति भेदावच्छेदकतानियतत्वाऽसिद्धेरिति => भेदावच्छेदकतानियतत्व+असिद्धेः+इति भेदावच्छेदकताव्याप्यत्वासिद्धेरित्यर्थः => भेदावच्छेदकताव्याप्यत्वासिद्धेः+इत्यर्थः यो यद्धर्मस्यानवच्छेदकः => यः+ यद्धर्मस्यानवच्छेदकः मानाभावादिति => मानाभावात्+इति गुणाद्यस्यानवच्छेदकप्रमेयत्वादेस्तदभावावच्छेदकत्व => गुणाद्यस्यानवच्छेदकप्रमेयत्वादेः+तदभावावच्छेदकत्व प्रसंगादिति => प्रसंगात्+इति तत्रैवोक्तम् => तत्र+एव+उक्तम् प्रतीतिबलादिति => प्रतीतिबलात्+इति स्वीकारादिति => स्वीकारात्+इति तदवच्छिन्नेति => तदवच्छिन्न+इति द्वित्वपर्याप्तित्वावच्छिन्नेत्यर्थः => द्वित्वपर्याप्तित्वावच्छिन्न+इत्यर्थः द्वित्वादिमद्भेदस्याऽसत्वादिति => द्वित्वादिमत्+भेदस्य+असत्वात्+इति समवायसम्बावच्छिन्नेति => समवायसम्बावच्छिन्न+इति समवायसम्बावच्छिन्नद्वित्वनिष्ठावच्छेदकताकप्रतियोगिताकभेदविषयिकैरेवेत्यर्थः => समवायसम्बावच्छिन्नद्वित्वनिष्ठावच्छेदकताकप्रतियोगिताकभेदविषयिकैः+एव+इत्यर्थः द्वित्वादिपर्याप्तेरिव => द्वित्वादिपर्याप्तेः+इव द्वित्वादिसमवायस्यापि => द्वित्वादिसमवायस्य+अपि द्वित्वाद्येनुयोगितानवच्छेदकमित्याह => द्वित्वाद्येवानुयोगितानवच्छेदकम्+इति+आह द्वित्वादेरेवेति => द्वित्वादेः+एवेति एवकारोभिन्नक्रमः => एवकारः+भिन्नक्रमः द्वित्वादेरुभयमात्रवृत्तिधर्ममात्रावच्छिन्नत्वोपगमादेवेत्यर्थः => द्वित्वादेः+उभयमात्रवृत्तिधर्ममात्रावच्छिन्नत्वोपगमात्+एवेर्थः उभयादिवृत्तिर्यो => उभयादिवृत्तिः+यः धर्मस्तन्मात्रावच्छिन्नानुयोगिताकत्वोपगमादिति => धर्मः+तन्+मात्रावच्छिन्नानुयोगिताकत्वोपगमात्+इति 12द्वित्वानुयोगितानवच्छेदकेत्यर्थः12 => द्वित्वानुयोगितानवच्छेदक+इत्यर्थः द्वित्ववत्प्रतियोगिकभेदस्य => द्वित्ववत्+प्रतियोगिकभेदस्य बाधकाभावादिति => बाधकाभावात्+इति द्वित्वस्याकाशे => द्वित्वस्य+आकाशे सत्वेपि => सत्वे+अपि द्वित्ववद्भेदस्यापि => द्वित्ववत्+भेदस्य+अपि सत्वादिति => सत्वात्+इति पर्याप्तीत्यर्थः => पर्याप्ति+इत्यर्थः अशक्यत्वादिति => अशक्यत्वात्+इति सत्वादिति => सत्वात्+इति द्वित्वं नाकाशत्वावच्छेदेन, => द्वित्वम्+ न+आकाशत्वावच्छेदेन, नाकाशत्वावच्छेदेन, => न+आकाशत्वावच्छेदेन, घटाकाशगतद्वित्वावच्छेदेनैवेति => घटाकाशगतद्वित्वावच्छेदेन+एवेति वाक्यजन्यबुद्धेरप्रमात्वमुपपन्नमेव => वाक्यजन्यबुद्धेः+अप्रमात्वमुपपन्नम्+एव तत्सम्बावच्छेदकस्य => तत्+सम्बन्धावच्छेदकस्य द्वित्वादेरप्यवच्छेदकतया => द्वित्वादेः+अप्यवच्छेदकतया प्रमात्वं बोध्यम् => प्रमात्वम्+ बोध्यम् तथाचाकाशौ => तथाच+आकाशौ द्वित्वादिसमवायावत्वेनैवेति => द्वित्वादिसमवायावत्वेन+एवेति एवकारेणोद्देश्यतावच्छेदकव्याप्यसमवायस्य => एवकारेण+उद्देश्यतावच्छेदकव्याप्यसमवायस्य समवायसम्बन्धेनेति => समवायसम्बन्धेन+इति एवं सति => एवम्+ सति द्वित्वादेरेवेति => द्वित्वात्+एरेवेति उक्तंचेति => उक्तम्+चेति घटत्वव्याप्यत्वादिति => घटत्वव्याप्यत्वात्+इति प्रकारान्तरमुपस्थिति => प्रकारान्तरम्+उपस्थिति यत्त्विति => यत्तु+इति आकाशं न => आकाशम्+ न प्रतीतावपि => प्रतीतौ+अपि तादृशश्च => तादृशः+च भेदो नाकाशत्वावच्छेदेन => भेदः+ न+आकाशत्वावच्छेदेन नाकाशत्वावच्छेदेन => न+आकाशत्वावच्छेदेन तादृशभेदो न => तादृशभेदः+ न अन्यथोक्तभेदावगाहिन्या => अन्यथा+उक्तभेदावगाहिन्या आकाशं न => आकाशम्+ न द्वित्ववदिति => द्वित्ववत्+इति प्रतीतेरपि => प्रतीतेः+अपि प्रमात्वं स्यादतः => प्रमात्वम्+ स्यात्+अतः स्यादतः => स्यात्+अतः आकाशं न => आकाशम्+ न विषयो वाच्यः, => विषयः+ वाच्यः, उक्तार्थमेव => उक्तार्थम्+एव द्वित्वादिमद्भेदस्यास्वीकारे => द्वित्वादिमत्+भेदस्यास्वीकारे चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः पर्याप्तेरवलक्षणत्वे => पर्याप्तेः+अवलक्षणत्वे अभ्रमत्वापत्तिरिति => अभ्रमत्वापत्तिः+इति द्वित्ववदिति => द्वित्ववत्+इति सम्बन्धाश्च => सम्बन्धाः+च तथाचाकाशं द्वित्वसमवायवद् => तथाच+आकाशम्+ द्वित्वसमवायवद् भिन्नमिति => भिन्नम्+इति तस्याऽनभ्युपगमेन => तस्य+अनभ्युपगमेन आकाशं न => आकाशम्+ न समवायसम्बन्धावच्छिन्नाद्वित्वनिष्ठावच्छेदकताप्रतियोगिताकभेदावगाहनादिति => समवायसम्बन्धावच्छिन्नाद्वित्वनिष्ठावच्छेदकताप्रतियोगिताकभेदावगाहनात्+इति नोक्तरीत्या => न+उक्तरीत्या सिद्धतीत्याशयेनाह => सिद्धतीत्याशयेन+आह तन्नेति => तत्+न+इति एवेत्यर्थः => एव+इत्यर्थः हेतुमाह => हेतुम्+आह सम्बन्ध्युल्लेखादिति => सम्बन्ध्युल्लेखात्+इति एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह आकाशं न => आकाशम्+ न प्रमात्वं निराकरोति => प्रमात्वम्+ निराकरोति एवं चेति => एवम्+ चेति आकाशं न => आकाशम्+ न चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह तत्सम्बन्धावच्छिन्नभेद => तत्+सम्बन्धावच्छिन्नभेद प्रमात्ववीरणायोद्देश्यतावच्छेदकव्याप्यपर्याप्तेः => प्रमात्ववारणायः+द्देश्यतावच्छेदकव्याप्यपर्याप्तेः द्वित्वादिद्वयमेवेति => द्वित्वादिद्वयम्+एवेति खदिरद्वयगतद्वित्वमेतदुभयमेवेत्यर्थः => खदिरद्वयगतद्वित्वमेतदुभयमम+एव+इत्यर्थः एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह धवखदिरपर्याप्तिद्वित्वादिकमिति => धवखदिरपर्याप्तिद्वित्वादिकम्+इति धवखदिरत्व-व्याप्तमिति => धवखदिरत्व-व्याप्तम्+इति पूर्वेणान्वयः => पूर्वेण+अन्वयः सत्वात्तत्र => सत्वात्+तत्र सत्वादिति => सत्वात्+इति च।द्वित्वद्वयस्योद्देश्यतावच्छेदकत्वे => च।द्वित्वद्वयस्यः+द्देश्यतावच्छेदकत्वे तथाप्रयोगानुपपत्तिरिति। => तथाप्रयोगानुपपत्तिः+इति। साहित्यमिति। => साहित्यम्+इति। क्षतत्वान्नैकैक => क्षतत्वात्+नैक+एक बोधानुपपत्तिरिति => बोधानुपपत्तिः+इति प्रयोगानुपपत्तिरित्यर्थः। => प्रयोगानुपपत्तिः+इत्यर्थः। विभक्त्यर्थद्वित्वान्वयः => विभक्त्यर्थद्वित्व+अन्वयः एवं साहित्यमेव => एवम्+ साहित्यम्+एव साहित्यमेव => साहित्यम्+एव प्रकृत्यर्थतावच्छेदकं तद् => प्रकृत्यर्थतावच्छेदकम्+ तद् व्याप्यं धवखदिरगतद्वित्वमेवेति => व्याप्यम्+ धवखदिरगतद्वित्वम्+एवेति धवखदिरगतद्वित्वमेवेति => धवखदिरगतद्वित्वम्+एवेति धवद्वयखदिरद्वयस्यैव => धवद्वयखदिरद्वयस्य+एव धवद्वयखदिरद्वयदेरिति => धवद्वयखदिरद्वयदेः+इति तेनाकाशौ => तेन+आकाशौ धर्मद्वयोरेवेति => धर्मद्वयः+एवेति विरुद्धधर्मद्वयोरित्यर्थः => विरुद्धधर्मद्वयोः+इत्यर्थः तेनविभुत्वस्याकाशेऽन्वयतात्पर्येण => तेनविभुत्वस्याकाशे+अन्वयतात्पर्येण आकाशत्वविभुत्वयोर्विरोधाभावात् => आकाशत्वविभुत्वयोः+विरोधाभावात् अत्रेदं बोध्यम् => अत्र+इदम्+ बोध्यम् विरुद्धधर्मद्वयोद्देश्यतावच्छेदकत्वम् => विरुद्धधर्मद्वयः+द्देश्यतावच्छेदकत्वम् द्वित्वान्वयबोधे => द्वित्व+अन्वयबोधे द्विवचनमेव => द्विवचनम्+एव एवं | => एवम्+ | धर्मद्वयोद्देश्यतावच्छेदकत्वम् => धर्मद्वयः+द्देश्यतावच्छेदकत्वम् धवखदिरनिष्ठायां कस्यामपि => धवखदिरनिष्ठायाम्+ कस्याम्+अपि कस्यामपि => कस्याम्+अपि विशेष्यतायां नानाधर्मावच्छिन्न => विशेष्यतायाम्+ नानाधर्मावच्छिन्न नास्तीति => न+अस्ति+इति चेन्न => चेत्+न स्वभिन्नधर्मावच्छिन्नविशेष्यतानिरूपितत्वोभयस | => स्वभिन्नधर्मावच्छिन्नविशेष्यतानिरूपितत्वोभयसम्+ | 12तत्रेवैति12 => तत्र+एवैति तत्रैवेत्यर्थः12 => तत्र+एवेत्यर्थः एकद्वित्वप्रकारत्वाभावादुक्तनियामानाक्रान्ततयेति => एकद्वित्वप्रकारत्वाभावात्+उक्तनियामानाक्रान्ततयेति प्रयोगासंभवादिति => प्रयोगासंभवात्+इति प्रयोगासंभवादित्यर्थः => प्रयोगासंभवात्+इत्यर्थः तत्रोद्देश्यतावच्छेदकधवत्वंखदिरत्वं च => तत्रोद्देश्यतावच्छेदकधवत्वम्+खदिरत्वम्+ च ज्ञानमेवेति => ज्ञानम्+एवेति वाक्यजन्येत्यर्थः => वाक्यजन्येति+अर्थः समूहालंबनत्वं च => समूहालंबनत्वम्+ च प्रकारताभेदभावादिति => प्रकारताभेदभावात्+इति दृष्टान्तमाह => दृष्टान्तम्+आह यथाहीत्यादिना => यथाहि+इत्यादिना अभिन्नैव => अभिन्न+एव तद्वैलक्षण्यानुपपत्तेरिति => तद्वैलक्षण्यानुपपत्तेः+इति वैलक्षण्यानुपपत्तेरित्यर्थः => वैलक्षण्यानुपपत्तेः+इत्यर्थः समूहालंबनतो धवौखदिरौ => समूहालंबनतः+ धवौखदिरौ भेदो न => भेदः+ न स्यादिति => स्यात्+इति समूहालंबनत्वं स्यादिति => समूहालंबनत्वम्+ स्यात्+इति स्यादिति => स्यात्+इति बाधकान्तरमप्याह => बाधकान्तरम्+अपि+आह 2एकवाक्यत्वानुपपत्तेरिति2 => एकवाक्यत्वानुपपत्तेः+इति स्वप्रयोज्यविषयतानिरूपितविषयतप्रयोजकत्वसं | => स्वप्रयोज्यविषयतानिरूपितविषयतप्रयोजकत्वसम्+ | विषयतानिरूपितत्वं च => विषयतानिरूपितत्वम्+ च साक्षात्परंपरया => साक्षात्+परंपरया राजपदप्रयोज्यशाब्वबोधीयप्रकारतानिरूपितविशेष्यताप्रयोजकत्वं पुरुष => राजपदप्रयोज्यशाब्वबोधीयप्रकारतानिरूपितविशेष्यताप्रयोजकत्वम्+ पुरुष एवं पुरुष => एवम्+ पुरुष प्रयोज्यविशेष्यतानिरूपितप्रकारताप्रयोजकत्वं राजपदे => प्रयोज्यविशेष्यतानिरूपितप्रकारताप्रयोजकत्वम्+ राजपदे पदप्रयोज्यविषयतानिरूपितद्वित्वविषयतानिरूपितविषयतप्रयोजकत्वं खदिरपदे => पदप्रयोज्यविषयतानिरूपितद्वित्वविषयतानिरूपितविषयतप्रयोजकत्वम्+ खदिरपदे प्रकारताभिन्नास्यात्तदा => प्रकारताभिन्नास्यात्+तदा निरुक्तैकवाक्यता => निरुक्त+एकवाक्यता स्यादिति => स्यात्+इति प्रकारताभेदोऽस्तु => प्रकारताभेदः+अस्तु उक्तैकवाक्यताविरहे => उक्त+एकवाक्यताविरहे प्रकारताभेदेसतीति => प्रकारताभेदेसति+इति एकवाक्यतार्थमेव => एकवाक्यतार्थम्+एव ऐक्यं स्वीक्रियत => ऐक्यम्+ स्वीक्रियत 12समासस्यैवानुपपत्तेरिति => समासस्य+एवानुपपत्तेः+इति स्यादित्यर्थः => स्यात्+इत्यर्थः 12अयमेतीति12 => अयमेति+इति पुत्रो राज्ञः => पुत्रः+ राज्ञः इत्येकं वाक्यम्, => इत्येकम्+ वाक्यम्, पुरुषोपसार्यतामित्यपरम् => पुरुषः+पसार्यताम्+इत्यपरम् भवतीति => भवति+इति अयमेतीति => अयमेति+इति समासवारणायेत्यर्थः => समासवारणायेति+अर्थः समासानुशासनादिति => समासानुशासनात्+इति अनुशासनं च => अनुशासनम्+ च पदविधिरिति12 => पदविधिः+इति 12निरुक्तैकवाक्यतारूपत्वादिति12 => निरुक्त+एकवाक्यतारूपत्वात्+इति तत्प्रयोज्यविषयतानिरूपितप्रयोजकत्वरूपत्वादित्यर्थः => तत्+प्रयोज्यविषयतानिरूपितप्रयोजकत्वरूपत्वात्+इत्यर्थः राजपदप्रयोज्यविषयतानिरूपितसम्बन्धविषयतानिरूपितविषयतप्रयोजकत्वं पुत्रपदे => राजपदप्रयोज्यविषयतानिरूपितसम्बन्धविषयतानिरूपितविषयतप्रयोजकत्वम्+ पुत्रपदे मपसार्यतां पदे => मपसार्यताम्+ पदे नैकवाक्यत्वम् => न+एकवाक्यत्वम् निरुक्तैकवाक्यताविरहेण => निरुक्त+एकवाक्यताविरहेण समासो न => समासः+ न स्यादिति => स्यात्+इति तद्विलक्षणः => तत्+विलक्षणः 12कुत्राप्येकवाक्यताभङ्गइति12 => कुत्रापि+एकवाक्यताभङ्गइति जलपदप्रयोज्यविषयतयोश्च => जलपदप्रयोज्यविषयतयोः+च परस्परं => परस्परम्+ साक्षान्निरूप्यनिरूपक => साक्षात्+निरूप्यनिरूपक भावान्नैकवाक्यता => भावात्+नएकवाक्यता चैत्रपदप्रयोज्यविषयतानिरूपितद्वित्वविषयतानिरूपितविषयतप्रयोजकत्वरूपैकवाक्यतया => चैत्रपदप्रयोज्यविषयतानिरूपितद्वित्वविषयतानिरूपितविषयतप्रयोजकत्वरूप+एकवाक्यतया चैत्रमैत्रो गच्छत => चैत्रमैत्रः+ गच्छत 12चैत्रमैत्रोश्चेति12 => चैत्रमैत्रश्च+इति 12द्वित्वादिविशेष्यतेत्यर्थः12 => द्वित्वादिविशेष्यते+इत्यर्थः 12विभाषाधिकारीयत्वादिति12 => विभाषाधिकारीयत्वात्+इति चैत्रमैत्रो गच्छत => चैत्रमैत्रः+ गच्छत प्रयोगो भवत्येव => प्रयोग+ भवत्येव चैत्रमैत्रश्च => चैत्रमैत्रः+च यदिचात्रविशेष्यताभेदेन => यदिच+अत्रविशेष्यताभेदेन स्यात्तर्हि => स्यात्+तर्हि एकवाक्यत्वात्समासः => एकवाक्यत्वात्+समासः अतो द्वित्वादिनिष्ठा => अतः+ द्वित्वादिनिष्ठा भिन्नैवस्वीकर्तव्या, => भिन्न+एवस्वीकर्तव्या, यत्रैकधर्मस्य => यत्र+एकधर्मस्य द्वित्वाद्युद्देश्यतावच्छेदकता => द्वित्वादि+उद्देश्यतावच्छेदकता तत्रैवोद्देश्यतावच्छेदकव्याप्यपर्याप्तेः => तत्र+एव+उद्देश्यतावच्छेदकव्याप्यपर्याप्तेः इत्युक्तयुक्त्या => इति+उक्तयुक्त्या तथाप्रयोगानुपपत्तेरिति => तथाप्रयोगानुपपत्तेः+इति चैत्रमैत्रश्च => चैत्रमैत्रः+च गच्छतीति => गच्छति+इति प्रयोगानुपपत्तेरित्यर्थः => प्रयोगानुपपत्तेः+इत्यर्थः अत्रोद्देश्यतावच्छेदकं चैत्रत्वमैत्रत्वं => अत्र+उद्देश्यतावच्छेदकम्+ चैत्रत्वमैत्रत्वम्+ चैत्रत्वमैत्रत्वं च => चैत्रत्वमैत्रत्वम्+ च स्यादिति => स्यात्+इति आख्यातोपस्थापितद्वित्वादिकं चेति => आख्यातोपस्थापितद्वित्वादिकम्+ चेति घटो स्तः => घटः+ स्तः घटत्वस्यैवाऽन्वयितावच्छेदकत्वेपि => घटत्वस्य+एव+अन्वयितावच्छेदकत्वेपि द्विवचनानुपपत्तिः, => द्विवचन+अनुपपत्तिः, चैत्रमैत्रश्च => चैत्रमैत्रः+च चैत्रत्वमैत्रत्वोभयादिरूपं यदन्वयितावच्छेदकं => चैत्रत्वमैत्रत्व+उभयादिरूपम्+ यदन्वयितावच्छेदकम्+ यदन्वयितावच्छेदकं तदवच्छिन्ने => यदन्वयितावच्छेदकम्+ तदवच्छिन्ने द्वित्वान्वयस्य => द्वित्व+अन्वयस्य उभयादीत्यादिनाऽऽख्यातोपस्थापितत्रित्वादिकं धर्मत्रयरूपान्वयितावच्छेदकावच्छिन्ने => उभयादीत्यादिना+आख्यातोपस्थापितत्रित्वादिकम्+ धर्मत्रयरूपान्वयितावच्छेदकावच्छिन्ने एवान्वेतीत्यपि => एवान्वेति+इत्यपि चैत्रो मैत्रश्च => चैत्रः+ मैत्रः+च मैत्रश्च => मैत्रः+च गच्छतीत्यस्यापि => गच्छति+इत्यस्य+अपि इत्यादयो न => इत्यादयः+ न इत्यनेनाऽन्वयः => इत्यनेन+अन्वयः चैत्रो मैत्रश्च => चैत्रः+ मैत्रः+च मैत्रश्च => मैत्रः+च घटद्वयानुपस्थापकत्वादिति => घटद्वयानुपस्थापकत्वात्+इति एकवचनान्तेत्यर्थः => एकवचनान्ते+इत्यर्थः घटास्तिष्ठतीत्यादयो न => घटास्तिष्ठति+इत्यादयः+ न आख्यातार्थकत्वाविवक्षणायामपीत्यादिः => आख्यातार्थकत्वाविवक्षणायाम्+अपि+इत्यादिः द्वित्वादेरिति => द्वित्वादेः+इति सत्वादित्यनेनान्वयः => सत्वात्+इत्यनेन+अन्वयः सत्वादिति => सत्वात्+इति विधेयान्वयादिति => विधेयान्वयात्+इति एतद्देशवृत्तित्वाश्रयत्वस्याऽन्वयितादित्यर्थः => एतत्+देशवृत्तित्वाश्रयत्वस्य+अन्वयितात्+इत्यर्थः योग्यताज्ञानरूपकारणाभावेनेत्यर्थः => योग्यताज्ञानरूपकारणाभावेन+इत्यर्थः एतद्देशवृत्तित्वानवगाहिनोपीत्यर्थः => एतत्+देशवृत्तित्वानवगाहिनोपि+इत्यर्थः एतद्देशवृत्तिघटे => एतत्+देशवृत्तिघटे एतद्देशवृत्तित्वाश्रयत्वावगाहिनः => एतत्+देशवृत्तित्वाश्रयत्वावगाहिनः एतद्देशवृत्त्येकघटे => एतत्+देशवृत्त्येकघटे एतद्देशवृत्तित्वाश्रयत्वबोध => एतत्+देशवृत्तित्वाश्रयत्वबोध घटो स्तौ => घटः+ स्तौ घटो स्तौ => घटः+ स्तौ तावतामेव => तावताम्+एव घटद्वयस्यैव => घटद्वयस्य+एव एतद्देशवृत्तित्वाश्रयत्वदिना => एतत्+देशवृत्तित्वाश्रयत्वदिना अन्वयो भवति => अन्वयः+ भवति तन्निर्वाहाय => तत्+निर्वाहाय एतद्देशवृत्तित्वान्वयबोधजनकाकाङ्क्षायोग्यताज्ञानघटितसामग्र्या => एतत्+देशवृत्तित्व+अन्वयबोधजनकाकाङ्क्षायोग्यताज्ञानघटितसामग्र्या उभयादिविषयकपदार्थान्तरान्वयबुद्धित्वमेवेति => उभयादिविषयकपदार्थान्तरान्वयबुद्धित्वम्+एवेति एवकारेणोभयत्वाश्रय => एवकारेण+उभयत्वाश्रय यत्किञ्चिद्विशेष्यकपदार्थान्तरान्वयबुद्धित्वस्य => यत्किञ्चित्+विशेष्यकपदार्थान्तरान्वयबुद्धित्वस्य भ्रमेणेत्यर्थः => भ्रमेण+इत्यर्थः तादृशव्युत्पत्तेरिति => तादृशव्युत्पत्तेः+इति पर्याप्तिस्तदाश्रयस्याऽप्रसिद्ध्या => पर्याप्तिः+तदाश्रयस्य+अप्रसिद्ध्या पर्याप्तिस्तावतामेव => पर्याप्तिस्तावताम्+एव पदार्थान्तरेणाऽन्वय => पदार्थान्तरेण+अन्वय व्युत्पत्तेरित्यर्थः => व्युत्पत्तेः+इत्यर्थः एतद्देशवृत्तित्वाश्रयत्वप्रकारकबोधत्वावच्छिन्नं प्रत्येव => एतत्+देशवृत्तित्वाश्रयत्वप्रकारकबोधत्वावच्छिन्नम्+ प्रति+एव प्रत्येव => प्रति+एव कारणत्वमिति => कारणत्वम्+इति कल्पनाऽसंभवादित्यर्थः => कल्पन+असंभवात्+इत्यर्थः एकघटादिव्यतिक्तेरेतद्देशवृत्तितादशायां यत्र => एकघटादिव्यतिक्तेः+एतत्+देशवृत्तितादशायाम्+ यत्र सन्तीत्यादिप्रयोगाणामप्रामाण्यं प्रकारान्तरेणोपपादयति => सन्ति+इत्यादिप्रयोगाणाम्+अप्रामाण्यम्+ प्रकारान्तरेण+उपपादयति प्रकारान्तरेणोपपादयति => प्रकारान्तरेण+उपपादयति यत्त्विति => यत्तु+इति चोद्देश्यतावच्छेदकाधिकरणाऽप्रसिद्धिरत => च+उद्देश्यतावच्छेदकाधिकरण+अप्रसिद्धिः+अत विशेष्यविशेषणवाचकभावापन्नानामिति => विशेष्यविशेषणवाचकभावापन्नानाम्+इति चोद्देश्यतावच्छेदकविषयतानिरूपिताधिकरणविषयतानिरूपितवृत्तित्वविषयतानिरूपिताभेदविषयतानिरूपितप्रतियोगितत्वविषयतानिरूपितावच्छेदकत्वविषयतानिरूपितभावविषयतानिरूपिताधिकरणविषयतावत्वेन => च+उद्देश्यतावच्छेदकविषयतानिरूपिताधिकरणविषयतानिरूपितवृत्तित्वविषयतानिरूपिताभेदविषयतानिरूपितप्रतियोगितत्वविषयतानिरूपितावच्छेदकत्वविषयतानिरूपितभावविषयतानिरूपिताधिकरणविषयतावत्वेन भानसंभवादिति => भानसंभवात्+इति एतद्देशवृत्तित्वस्वरूपसम्बन्धे => एतत्+देशवृत्तित्वस्वरूपसम्बन्धे बाधादिति => बाधात्+इति प्रतियोगितानवच्छेदकत्वादुक्त => प्रतियोगितानवच्छेदकत्वात्+उक्त सम्बन्धस्येति => सम्बन्धस्य+इति देशान्तरीयघटमपि => देशान्तरीयघटम्+अपि द्वित्ववत्तन्निष्ठान्योन्याभाव => द्वित्ववत्तत्+निष्ठान्योन्याभाव प्रतियोगितावच्छेदकमेवैतद्देशवृत्तित्व => प्रतियोगितावच्छेदकम्+एव+एतत्+देशवृत्तित्व प्रतियोगिकस्वरूपमित्याह => प्रतियोगिकस्वरूपम्+इति+आह तदधिकरणवृत्तीति => तदधिकरणवृत्ति+इति घटाधिकरणैतद्दशावृत्तीत्यर्थः => घटाधिकरण+एतद्दशावृत्ति+इति+अर्थः घटद्वयान्तरनिष्ठेत्यर्थः => घटद्वयान्तरनिष्ठ+इति+अर्थः तत्तद्विधेयसंसर्गे => तत्+तद्विधेयसंसर्गे एतद्देशवृत्तित्वप्रतियोगिकस्वरूपसम्बन्धे => एतत्+देशवृत्तित्वप्रतियोगिकस्वरूपसम्बन्धे तत्तद्वित्वावच्छिन्नस्य => तत्+तद्वित्वावच्छिन्नस्य तत्तद्वित्वत्वेनरूपेण => तत्+तद्वित्वत्वेनरूपेण इत्याकारकतात्पर्यज्ञाने => इति+आकारकतात्पर्यज्ञाने वाक्यं तद्द्वित्व => वाक्यम्+ तद्द्वित्व व्यापकैतद्देशवृत्तित्वप्रतियोगिकस्वरूपसम्बन्धावच्छिन्नैतद्देशवृत्तित्वप्रकारतानिरूपितघटनिष्ठविशेष्यताशालिशाब्दबोधेच्छयोच्चरितमिति => व्यापक+एतत्+देशवृत्तित्वप्रतियोगिकस्वरूपसम्बन्धावच्छिन्नैतद्देशवृत्तित्वप्रकारतानिरूपितघटनिष्ठविशेष्यताशालिशाब्दबोधेच्छयोच्चरितमिति संसर्गघटकोपस्थितेरपीति => संसर्गघटकोपस्थितेरपि+इति द्वित्वोपस्थितेरपीत्यर्थः => द्वित्वोपस्थितेरपि+इति+अर्थः वाक्यं तद् => वाक्यम्+ तद् व्यापकैतद्देशवृत्तित्वप्रतियोगिकस्वरूपैतद्देशवृत्तित्वविशिष्टघटनिष्ठविषयकबोधेच्छयोच्चरितमिति => व्यापक+एतत्+देशवृत्तित्वप्रतियोगिकस्वरूपैतद्देशवृत्तित्वविशिष्टघटनिष्ठविषयकबोधेच्छयोच्चरितमिति कारणत्वमित्याह => कारणत्वम्+इति+आह एतद्देशवृत्तित्व => एतत्+देशवृत्तित्व शाब्दबोधात्प्रागसंभवेनेत्यर्थः => शाब्दबोधात्+प्रागसंभवेन+इति+अर्थः उपदर्शिततात्पर्यज्ञानस्यैवेति => उपदर्शिततात्पर्यज्ञानस्य+एव+इति दोषान्तरमप्याह => दोषान्तरमपि+आह एवमिति => एवम्+इति वाक्यभेदप्रसंगाच्चेति => वाक्यभेदप्रसंगात्+च+इति वाक्यभेदादित्यर्थः => वाक्यभेदात्+इति+अर्थः वाक्यभेदनियामकत्वादिति => वाक्यभेदनियामकत्वात्+इति अथेत्यादिनाऽऽशङ्कितं समाधत्ते => अथेत्यादिना+आशङ्कितम्+ समाधत्ते अत्रोच्यतेइति => अत्र+उच्यतेइति स्वव्याप्यतादृशधर्मत्वमपीति => स्वव्याप्यतादृशधर्मत्वम्+अपि+इति स्वपदं विधेयपरम् => स्वपदम्+ विधेयपरम् तादृशधर्मश्च => तादृशधर्मः+च व्यासज्यवृत्तिद्वित्वादिरूपोधर्मः => व्यासज्यवृत्तिद्वित्वादिरूपः+धर्मः एतद्देशवृत्तित्वव्याप्य => एतत्+देशवृत्तित्वव्याप्य यत्राऽव्यासज्य => यत्र+अव्यासज्य वृत्तिधर्मोऽन्वयिता => वृत्तिधर्मः+अन्वयिता एवं चाऽत्र => एवम्+ च+अत्र चाऽत्र => च+अत्र एतद्देशनिरूपित => एतत्+देशनिरूपित वृत्तितावत्वं स्वरूपं => वृत्तितावत्वम्+ स्वरूपम्+ स्वरूपं एतद्देशवृत्तित्वव्याप्य => स्वरूपम्+ एतत्+देशवृत्तित्वव्याप्य एतद्देशवृत्तित्वव्याप्य => एतत्+देशवृत्तित्वव्याप्य द्वित्ववत्वोभयसं | => द्वित्ववत्व+उभयसम्+ | एतद्देशे => एतत्+देशे एतद्देशवृत्तित्वाभाववति => एतत्+देशवृत्तित्वाभाववति घटशून्यदेशेऽत्रघटोस्तीति => घटशून्यदेशे+अत्रघटः+अस्ति+इति कालिकेनैतद्देशवृत्तितावत्यपि => कालिकेन+एतत्+देशवृत्तितावत्यपि स्वरूपेणैतद्देशवृत्तित्वविरहात् => स्वरूपेण+एतत्+देशवृत्तित्वविरहात् व्याप्यत्वं चेति => व्याप्यत्वम्+ चेति विधेयव्याप्यत्वंचेत्यर्थः => विधेयव्याप्यत्वम्+च+इत्यर्थः एतद्देशदेशान्तरघटस्तयोर्द्वित्वस्य => एतत्+देशदेशान्तरघटः+तयोः+द्वित्वस्य नैतद्देशवृत्तित्व => न+एतत्+देशवृत्तित्व एतद्देश => एतत्+देश एतद्देश => एतत्+देश वृत्तित्वव्याप्योद्देश्यता => वृत्तित्वव्याप्य+उद्देश्यता सत्वात्तद्दोषता => सत्वातत्+दोषता तादृशधर्मवत्वं चेति => तादृशधर्मवत्वम्+ च+इति चेति => च+इति विधेयव्याप्योद्देश्यतावच्छेदकीभूतव्यासज्यवृत्तिद्वित्वादिमत्वंचेत्यर्थः => विधेयव्याप्यः+द्देश्यतावच्छेदकीभूतव्यासज्यवृत्तिद्वित्वादिमत्वम्+च+इत्यर्थः उद्देश्यतावच्छेदकताघटकसम्बन्धेनेति => उद्देश्यतावच्छेदकताघटकसम्बन्धेन+इति सम्बन्धेनेत्यर्थः => सम्बन्धेन+इत्यर्थः एतद्देशो एकघटस्यैकपदस्य => एतत्+देशः+ एकघटस्य+एकपदस्य एकघटस्यैकपदस्य => एकघटस्य+एकपदस्य प्रतीतेर्न => प्रतीतेः+न इत्याह => इति+आह एतद्देश्यैक => एतत्+देश्यैक एतद्देशवृत्तित्वरूप => एतत्+देशवृत्तित्वरूप विधेयव्याप्यमिति => विधेयव्याप्यम्+इति द्वित्वमेवेत्यनेनाऽन्वयः => द्वित्वम्+एवेति+अनेन+अन्वयः एतद्देशवृत्तित्वाभाववति => एतत्+देशवृत्तित्वाभाववति घटद्वयगतद्वित्वस्यापि => घटद्वयगतद्वित्वस्य+अपि विधेयव्याप्यत्वादित्यत => विधेयव्याप्यत्वात्+इत्यत तद्वत्रमिति => तद्वत्रम्+इति विधेयव्याप्यद्वित्ववत्वमित्यर्थः => विधेयव्याप्यद्वित्ववत्वम्+इत्यर्थः बाधितमेवेति => बाधितम्+एवेति घटो स्त => घटः+ स्त धर्मावच्छिन्नोद्देश्यताक => धर्मावच्छिन्न+उद्देश्यताक विधेयान्वयादेतद्देशे => विधेयान्वयादेतत्+देशे दशायामेतद्देश => दशायामेतत्+देश द्वित्वरूपविधेयसम्बन्धो घटपटोभयस्मिन्नेवास्ति => द्वित्वरूपविधेयसम्बन्धः+ घटपटोभयस्मिन्+एव+अस्ति घटपटोभयस्मिन्नेवास्ति => घटपटोभयस्मिन्+एव+अस्ति एतद्देश => एतत्+देश चैतद्देशवृत्तित्व => च+एतत्+देशवृत्तित्व बाधादित्यर्थः => बाधात्+इत्यर्थः एतद्देशे => एतत्+देशे घटौस्त => घटौः+त प्रमात्वमुपपादयति => प्रमात्वम्+उपपादयति अधिकरणाद्वयस्येति => अधिकरणाद्वयस्य+इति एतद्देशवृत्तित्वरूपविधेयव्याप्यम् => एतत्+देशवृत्तित्वरूपविधेयव्याप्यम् एतद्देशवृत्तित्वव्याप्यद्वित्वमस्त्येवेति => एतत्+देशवृत्तित्वव्याप्यद्वित्वमस्त्येवेति समानाधिकरण्यांशस्याऽनति => समानाधिकरण्यांशस्य+अनति प्रयोजकत्वमतो लाघवाच्चाह => प्रयोजकत्वमतः+ लाघवात्+च+आह लाघवाच्चाह => लाघवात्+च+आह केवलान्वयिविधेयकस्थले => केवल+अन्वयिविधेयकस्थले द्वित्वत्वावच्छिन्नेति => द्वित्वत्वावच्छिन्न+इति उद्देश्यतावच्छेदकेत्यर्थः => उद्देश्यतावच्छेदक+इत्यर्थः अक्षतत्वादिति => अक्षतत्वात्+इति निरूपकोद्देश्यता => निरूपक+उद्देश्यता वच्छेदकवत्वं संसर्गः => वच्छेदकवत्वम्+ संसर्गः स्वपदं विधेयपरम् => स्वपदम्+ विधेयपरम् पूर्वोक्तदोषावकाश => पूर्व+उक्तदोषावकाश घटावानयति => घटौ+आनयति घटो द्वितीयार्थकर्मत्वे => घटः+ द्वितीयार्थकर्मत्वे तत्राधेयतायां चैत्रकर्तृकानयनकर्मत्वव्याप्यद्वित्वादिमन्निष्ठनिरूपकताकत्वं => तत्र+आधेयतायाम्+ चैत्रकर्तृकानयनकर्मत्वव्याप्यद्वित्वादिमन्निष्ठनिरूपकताकत्वम्+ चैत्रकर्तृकानयनकर्मत्वव्याप्यद्वित्वादिमन्निष्ठनिरूपकताकत्वं विशेषणम् => चैत्रकर्तृकानयनकर्मत्वव्याप्यद्वित्वादिमन्निष्ठनिरूपकताकत्वम्+ विशेषणम् फलमाह => फलम्+आह तेनेति => तेन+इति घटावानयति => घटौ+आनयति एकस्मिन्घटे => एकस्मिन्+घटे सत्वादिति => सत्वात्+इति घटावानयति => घटौ+आनयति घटेऽभावात् => घटे+अभावात् पटेऽपि => पटे+अपि सत्वादिति => सत्वात्+इति घटावानयति => घटौ+आनयति ऊहनीयमिति => ऊहनीयम्+इति आधेयतासं | => आधेयतासम्+ | मतान्तरमाह => मतान्तरम्+आह घटो स्त => घटः+ स्त उभयादिनैवेति => उभयादिन+एव+इति घटद्वयेनैत्यर्थः => घटद्वयेन+इत्यर्थः एवकारेणैक => एवकारेण+एक व्युत्पत्त्यन्तरमाह => व्युत्पत्त्यन्तरम्+आह आकाशत्वादिति => आकाशत्वात्+इति एकेनापि => एकेन+अपि आकाशेनापि => आकाशेन+अपि सममित्यर्थः| => समम्+इत्यर्थः| पदार्थान्तरस्याऽन्वयः => पदार्थान्तरस्य+अन्वयः पूर्वेणान्वयः => पूर्वेण+अन्वयः एतद्देशवृत्तित्वाश्रयत्वस्य => एतत्+देशवृत्तित्वाश्रयत्वस्य एतेनाकाशौ => एतेन+आकाशौ तत्रानेकवृत्तिधर्मस्योद्देश्यतानवच्छेदकत्वात्तत्संग्रहानुपपत्तिरिति => तत्र+अनेकवृत्तिधर्मस्य+उद्देश्यतानवच्छेदकत्वात्+तत्+संग्रहानुपपत्तिः+इति व्युत्पत्ताभेदावलंबनादिति => व्युत्पत्ताभेदावलंबनात्+इति एतद्व्युत्पत्तिस्वीकारादित्यर्थः => एतद्व्युत्पत्तिस्वीकारात्+इत्यर्थः कार्यकारणभावावैचित्र्याच्चेति => कार्यकारणभावावैचित्र्यात्+चेति द्वित्वाविशिष्टघटविशेष्यकैतद्देशवृत्तित्वप्रकारतान्वयबोधं प्रति => द्वित्वाविशिष्टघटविशेष्यकैतत्+देशवृत्तित्वप्रकारतान्वयबोधम्+ प्रति एवं द्वित्वाविशिष्टाकाशविशेष्यक => एवम्+ द्वित्वाविशिष्ट+आकाशविशेष्यक द्वित्वाविशिष्टाकाशविशेष्यक => द्वित्वाविशिष्ट+आकाशविशेष्यक पदार्थान्तरान्वयबोधं प्रति => पदार्थान्तरान्वयबोधम्+ प्रति कारणाताश्च => कारणाताः+च कल्पनादिति => कल्पनात्+इति घटावानयति => घटौ+आनयति घटावानयति => घटौ+आनयति वाक्याच्छाब्दबोधानुपपत्तिमाशङ्कते => वाक्यात्+शाब्दबोधानुपपत्तिमाशङ्कते निश्चयसंभवादिति => निश्चयसंभवात्+इति कर्मत्वमाधेयतासम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताक => कर्मत्वम्+आधेयतासम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताक घटाभाववदिति => घटाभाववत्+इति निश्चसंभवादित्यर्थः => निश्चसंभवात्+इत्यर्थः द्वित्वविशिष्टघटस्याऽधेयतासम्बन्धेन => द्वित्वविशिष्टघटस्य+आधेयतासम्बन्धेन कर्मतामात्रेऽसत्वादिति => कर्मतामात्रे+असत्वात्+इति आधेयतासंसर्गकेत्यर्थः => आधेयतासंसर्गक+इत्यर्थः द्वित्वादिनाघटादिविशिष्टधीविरोधित्वादिति => द्वित्वादिनाघटादिविशिष्टधीविरोधित्वात्+इति कर्मत्वमाधेयतासम्बन्धेन => कर्मत्वम्+आधेयतासम्बन्धेन घटवदितिधीविरोधित्वादित्यर्थः => घटवत्+इतिधीविरोधित्वात्+इत्यर्थः उभयत्वावच्छिन्नाभाववत्ताज्ञानमिति => उभयत्वावच्छिन्नाभाववत्ताज्ञानम्+इति घटाभाववत्ताज्ञानमित्यर्थः => घटाभाववत्ताज्ञानम्+इत्यर्थः इदं च => इदम्+ च उभयत्वावच्छिन्नवनिरूपितसंसर्गावगाहिज्ञानमेवेति => उभयत्वावच्छिन्नवनिरूपितसंसर्गावगाहिज्ञानम्+एवेति कर्मत्वं घटवदिति" => कर्मत्वम्+ घटवत्+इति" घटवदिति" => घटवत्+इति" ज्ञानमेवेत्यर्थः => ज्ञानम्+एवेत्यर्थः विशिष्टवैशिष्ट्यावगाहिज्ञानमेवेति => विशिष्टवैशिष्ट्यावगाहिज्ञानम्+एवेति एवकारेणाधेयतासंसर्गकद्वित्वोपलक्षितघटप्रकारककर्मत्वविशेष्यकज्ञानव्यावृत्तिः => एवकारेण+आधेयतासंसर्गकद्वित्वोपलक्षितघटप्रकारककर्मत्वविशेष्यकज्ञानव्यावृत्तिः घटावानयति => घटौ+आनयति ज्ञानं तु => ज्ञानम्+ तु प्रत्येकस्यापि => प्रत्येकस्य+अपि सत्वादिति => सत्वात्+इति विशेष्येविशेषणमितिरीत्या => विशेष्येविशेषणम्+इतिरीत्या विशेषदर्शनमिति => विशेषदर्शनम्+इति घटादिव्यक्तिभेदेनानयनकर्मताभिन्ना--आनयनकर्मत्वमुभयत्वावच्छिन्ननिरूपकतानिरूपिताधेयत्वाभाववत् => घटादिव्यक्तिभेदेनानयनकर्मताभिन्ना--आनयनकर्मत्वम्+उभयत्वावच्छिन्ननिरूपकतानिरूपिताधेयत्वाभाववत् आनयनकर्मत्वनिष्ठाधेयत्वमुभयत्वावच्छिन्ननिरूपितत्वाभावदितिज्ञानवत्तामित्यर्थः => आनयनकर्मत्वनिष्ठाधेयत्वम्+उभयत्वावच्छिन्ननिरूपितत्वाभावत्+इतिज्ञानवत्ताम्+इत्यर्थः घटावानयति => घटौ+आनयति दोषायत्तामिति => दोषायत्ताम्+इति दोषायत्तामित्यर्थः => दोषायत्ताम्+इत्यर्थः दोषाधीनमिति => दोषाधीनम्+इति आनयनकर्मत्वनिष्ठाधेयत्वं उभयत्वावच्छिन्ननिरूपितत्वाकारकमित्यर्थः => आनयनकर्मत्वनिष्ठाधेयत्वम्+ उभयत्वावच्छिन्ननिरूपितत्वाकारकम्+इत्यर्थः उभयत्वावच्छिन्ननिरूपितत्वाकारकमित्यर्थः => उभयत्वावच्छिन्ननिरूपितत्वाकारकम्+इत्यर्थः नभवितुमर्हत्येवेत्यर्थः => नभवितुमर्हति+एवेति+अर्थः विशेषदर्शनाविरोधित्वादिति => विशेषदर्शनाविरोधित्वात्+इति एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह प्रयोजकमाह => प्रयोजकम्+आह उभयत्वावच्छिन्ननिरूपिताधेयत्वं चेति => उभयत्वावच्छिन्ननिरूपिताधेयत्वम्+ चेति उभयत्वावच्छिन्ननिरूपकतानिरूपिताधेयत्वं चेत्यर्थः => उभयत्वावच्छिन्ननिरूपकतानिरूपिताधेयत्वम्+ च+इत्यर्थः चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः एकस्मिन्धर्मे => एकस्मिन्+धर्मे एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह आनयनकर्मत्वविशेष्यकेत्यर्थः => आनयनकर्मत्वविशेष्यक+इत्यर्थः तादृशाधेयत्वावगाहिज्ञानस्येति => तादृशाधेयत्वावगाहिज्ञानस्य+इति उभयत्वावच्छिन्ननिरूपकतानिरूपिताधेयत्वप्रकारकज्ञानस्येत्यर्थः => उभयत्वावच्छिन्ननिरूपकतानिरूपिताधेयत्वप्रकारकज्ञानस्य+इत्यर्थः भ्रमत्वमिति => भ्रमत्वम्+इति भ्रमत्वमित्यर्थः => भ्रमत्वम्+इत्यर्थः संख्याश्चेति => संख्याश्च+इति विभक्त्यर्थसंख्याश्चेत्यर्थः => विभक्त्यर्थसंख्याश्च+इत्यर्थः नापि => न+अपि इत्याह => इति+आह एतत्तत्त्वमिति => एतत्+तत्त्वम्+इति प्रागेव => प्राक्+एव सम्पन्नोव्रीहिरित्यस्य => सम्पन्नोव्रीहिः+इत्यस्य अत्रापि => अत्र+अपि प्रकृत्यर्थव्रीहियवयोरप्यन्वयः => प्रकृत्यर्थव्रीहियवयोः+अपि+अन्वयः सम्भवतीति => सम्भवति+इति विभक्त्यर्थसंख्याविरुद्धेत्यर्थः => विभक्त्यर्थसंख्याविरुद्ध+इत्यर्थः प्रकृत्यर्थतावच्छेदकसंख्यायामेवेति => प्रकृत्यर्थतावच्छेदकसंख्यायाम्+एवेति एकत्वान्वयाऽसंभवात् => एकत्वान्वया+असंभवात् चैक्यादिति => च+ऐक्यात्+इति तमेकमिति => तम्+एकम्+इति एकपदं स्पष्टार्थम् => एकपदम्+ स्पष्टार्थम् विभक्तेरेव => विभक्तेः+एव शतमित्यस्मादेकत्वविशिष्टं यच्छतत्वं => शतम्+इत्यस्मात्+एकत्वविशिष्टम्+ यत्+शतत्वम्+ यच्छतत्वं तद्वदिति => यत्+शतत्वम्+ तद्वत्+इति तद्वदिति => तद्वत्+इति प्रकृत्यर्थतावच्छेदकीभूतसंख्यायामन्वयादेव => प्रकृत्यर्थतावच्छेदकीभूतसंख्यायाम्+अन्वयात्+एव शतादेर्व्यावृत्तिः => शतादेः+व्यावृत्तिः परस्परसमानाधिकरणं यच्छतत्व => परस्परसमानाधिकरणम्+ यत्+शतत्व यच्छतत्व => यत्+शतत्व द्वयं एकस्मिन्नेव => द्वयम्+ एकस्मिन्नेव नानापुरूषीयापेक्षाबुद्धिविशेषविषयत्वरूपशतत्वद्वयं तदवृत्तित्वस्य => नानापुरूषीयापेक्षाबुद्धिविशेषविषयत्वरूपशतत्वद्वयम्+ तदवृत्तित्वस्य बाधादित्यर्थः => बाधात्+इत्यर्थः तत्रापि => तत्र+अपि बहुत्वमेवेति => बहुत्वम्+एवेति पर्याप्तिरेवेति => पर्याप्तिः+एवेति केवलपर्याप्तिर्व्यावृत्तिः => केवलपर्याप्तिः+व्यावृत्तिः एवं च => एवम्+ च द्वयवृत्तित्वादेव => द्वयवृत्तित्वात्+एव सप्तशतीत्यादावपि => सप्तशति+इत्यादौ+अपि शतत्वसंख्यायामभेदेनाऽन्वयः => शतत्वसंख्यायाम्+अभेदेन+अन्वयः सप्ताऽभिन्नशतत्वसंख्यावतीति => सप्त+अभिन्नशतत्वसंख्यावति+इति क्वचिदेकदेशान्वयस्यापि => क्वचित्+एकदेशान्वयस्य+अपि भेदान्वयो न => भेदान्वयः+ न सहाऽभेदान्वय => सहा+अभेदान्वय तदुक्तम् => तत्+उक्तम् संख्याशब्दयुतं नाम => संख्याशब्दयुतम्+ नाम अभेदेनैव => अभेदेन+एव द्विगुस्त्रिविधो मतः => द्विगुः+त्रिविधः+ मतः नामोत्तरं यन्नाम => नामोत्तरम्+ यन्नाम मुख्यार्थान्वयबोधं प्रति => मुख्यार्थान्वयबोधम्+ प्रति स्वरूपयोग्यं तन्नाम => स्वरूपयोग्यम्+ तत्+नाम तन्नाम => तत्+नाम विशिष्टं तन्नाम => विशिष्टम्+ तत्+नाम तन्नाम => तत्+नाम द्विगुरिति => द्विगुः+इति साधुत्वादिति => साधुत्वात्+इति मतान्तरमुपन्यसति => मतान्तरम्+उपन्यसति यत्त्विति => यत्तु+इति संख्यैवेत्येवकारव्यवच्छेद्यमाह => संख्यैवेत्येवकारव्यवच्छेद्यम्+आह द्विवचनादिसाधुतानुपपत्तेरिति => द्विवचनादिसाधुतानुपपत्तेः+इति शतमित्येव => शतम्+इत्येव स्यादिति => स्यात्+इति इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् पदार्थेनान्वीतीति => पदार्थेनान्वीति+इति व्युत्पत्तिविरोधश्च => व्युत्पत्तिविरोधः+च दोषान्तरमाह => दोषान्तरम्+आह गवामिति => गवाम्+इति नचेति => नच+इति गवाऽभिन्नानि => गवा+अभिन्नानि अस्माकं च => अस्माकम्+ च पूर्वपक्षिणां च => पूर्वपक्षिणाम्+ च इत्यनुशासनादिति => इत्यनुशासनात्+इति इत्येव => इति+एव साधुर्न => साधुः+न ब्राह्मणानां दशेति => ब्राह्मणानाम्+ दशेति साधुरित्यर्थः => साधुः+इत्यर्थः दशपर्यन्तशब्दानां संख्यार्थकत्वाभावात् => दशपर्यन्तशब्दानाम्+ संख्यार्थकत्वाभावात् परं सामान्ये => परम्+ सामान्ये परं | => परम्+ | संख्यायां संख्येये => संख्यायाम्+ संख्येये ब्राह्मणानामेकविंशतिः => ब्राह्मणानाम्+एकविंशतिः ब्राह्मणानां द्वेविंशतिः, => ब्राह्मणानाम्+ द्वेविंशती ब्राह्मणानातिस्रो विशतयः => ब्राह्मणानाम्+ तिस्रोविंशतयः भवन्तीत्यर्थः => भवन्ति+इत्यर्थः ब्राह्मणानां दश => ब्राह्मणानाम्+ दश प्रामाण्यानुपपत्तिरिति => प्रामाण्यानुपपत्तिः+इति गोसमेतशतत्वाश्रयं दद्यादिति => गोसमेतशतत्वाश्रयम्+ दद्यात्+इति दद्यादिति => दद्यात्+इति तदनुपपत्तिश्चेति => तदनुपपत्तिश्च+इति प्रामाण्यानुपपत्तिश्चेति => प्रामाण्यानुपपत्तिश्च+इति शतपदार्थैकदेशे => शतपदार्थ+एकदेशे शतत्वेऽन्वेति => शतत्वे+अन्वेति यच्छतत्वं => यत्+शतत्वम्+ तदवच्छिन्नं => तदवच्छिन्नम्+ शुक्लमिति => शुक्लम्+इति एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह केवलेत्यर्थः => केवल+इत्यर्थः शतमित्यादौ => शतम्+इत्यादौ शतत्वेवाऽन्वयस्तत्र => शतत्वेवा+अन्वयः+तत्र "गवां शतमित्यादौ" => "गवाम्+ शतम्+इत्यादौ" शतमित्यादौ" => शतम्+इत्यादौ" इत्याह => इति+आह स्वार्थैकदेशेपीति => स्वार्थ+एकदेशेपि+इति शतत्वेपीत्यर्थः => शतत्वेपि+इत्यर्थः तदर्थैकत्वान्वयित्वाकाङ्क्षतयेत्यर्थः => तदर्थ+एकत्वान्वयित्वाकाङ्क्षतयेति+अर्थः प्रकृतिकेत्यर्थः => प्रकृतिक+इत्यर्थः तेषां | => तेषाम्+ | शतादिशब्दानां | => शतादिशब्दानाम्+ | गवां शतं => गवाम्+ शतम्+ शतं दद्यतित्यादौ => शतम्+ दद्यतित्यादौ दानमिष्ठसाधनमिति => दानमिष्ठसाधनम्+इति स्वार्थैकदेशे => स्वार्थ+एकदेशे भावाच्चेति => भावात्+च+इति दशादिशब्दानां संख्येयमात्रावाचित्वे => दशादिशब्दानाम्+ संख्येयमात्रावाचित्वे युक्तिमाह => युक्तिम्+आह तेषां | => तेषाम्+ | शादिशब्दानां | => शादिशब्दानाम्+ | विंशत्यादावन्वयस्तत्र => विंशत्यादावन्वयः+तत्र विंशत्यादीनामेकवचनान्तत्वमेव => विंशत्यादीनाम्+एकवचनान्तत्वम्+एव शतानीत्यादौ, => शतानि+इत्यादौ, द्विवचनान्तत्वादिकमपीत्यर्थः => द्विवचनान्तत्वादिकम्+अपि+इत्यर्थः प्रसंगादाह => प्रसंगात्+आह तदुत्तरं | => तत्+उत्तरम्+ | एकादिपदोत्तरं | => एकादिपदोत्तरम्+ | साधुत्वं च => साधुत्वम्+ च नापि => न+अपि जलगतरूपरसादिसाधारणेत्यर्थः => जलगतरूपरसादिसाधारण+इत्यर्थः एव+अस्ति => ए+अस्ति जलत्वाभावादिति => जलत्वाभावात्+इति पर्याप्तिसम्बन्धेनैव => पर्याप्तिसम्बन्धेन+एव एत्येतज्जन्यशाब्दाऽविधयाः => एत्येतज्जन्यशाब्द+अविषयाः धर्मावच्छिन्नमेवेति => धर्मावच्छिन्नम्+एवेति एवं च => एवम्+ च शंकायां समाधत्ते => शंकायाम्+ समाधत्ते बहुत्वेनेति => बहुत्वेन+इति लाक्षणिकार्थपराऽऽप् => लाक्षणिकार्थपरा+आप् दारादिशब्दानां बहुवचनान्तत्वोपपादनेपीत्यादिः => दारादिशब्दानाम्+ बहुवचनान्तत्वोपपादनेपि+इत्यादिः बहुवचनान्तत्वोपपादनेपीत्यादिः => बहुवचनान्तत्वोपपादनेपि+इत्यादिः तादृशशब्दानां | => तादृशशब्दानाम्+ | बहुवचनान्ततानुपपत्तेश्चेति => बहुवचनान्ततानुपपत्तेश्च+इति एकस्मिन्परमाणौ => एकस्मिन्+परमाणौ एकस्यां योषिति => एकस्याम्+ यः+षिति योषिति => यः+षिति बाधितत्वादिति => बाधितत्वात्+इति किञ्चिदेतदिति => किञ्चिदेतत्+इति बहुवचनोपपादनं न => बहुवचनोपपादनम्+ न युक्तमित्यर्थः => युक्तम्+इत्यर्थः असाधुत्वादेवेति => असाधुत्वात्+एवेति असाधुत्वं च => असाधुत्वम्+ च तदुत्तरं | => तत्+उत्तरम्+ | दारादिशब्दोत्तरं | => दारादिशब्दोत्तरम्+ | एकवचनमिति => एकवचनम्+इति द्विवचनस्याप्युपलक्षणम् => द्विवचनस्यापि+उपलक्षणम् आख्यातैकवचनस्येति => आख्यात+एकवचनस्य+इति आख्यातैकवचनं सुबेकवचननियत => आख्यात+एकवचनम्+ सुबेकवचननियत तत्रेकत्वं सुबर्थ => तत्रेकत्वम्+ सुबर्थ आख्यातार्थो वेति => आख्यातार्थः+ वेति एवं कर्तृप्रत्यस्थलेपि => एवम्+ कर्तृप्रत्यस्थलेपि आख्यातद्विवचनबहुवचनयोश्च => आख्यातद्विवचनबहुवचनयोः+च चैत्रोमैत्रश्च => चैत्रः+मैत्रः+च त्वं चाहं => त्वम्+ च+अहम्+ चाहं च => च+अहम्+ च द्विवचनबहुवचनयोरनियमादाख्यातस्यैव => द्विवचनबहुवचनयोः+अनियमादाख्यातस्य+एव एवेयं विचारः => एवेयम्+ विचारः कर्तृमुचितः--तथापि => कर्तुम्+उचितः--तथापि आख्यातैकवचनस्य => आख्यात+एकवचनस्य तत्समभिव्याहृतप्रथमैकवचनस्य => तत्+समभिव्याहृतप्रथमा+एकवचनस्य संख्यार्थकत्वं न => संख्यार्थकत्वम्+ न स्यादित्याशयेनाऽत्रैव => स्यादित्याशयेन+अत्रैव सुबेकवचनादेवेति => सुबेकवचनात्+एवेति विनिगमकभावादाख्यातस्यैव => विनिगमकभावात्+आख्यातस्य+एव दृष्टो घट => दृष्टः+ घट प्रथमैकवचनस्य => प्रथमा+एकवचनस्य आवश्यकत्वादिति => आवश्यकत्वात्+इति संख्याबोधनादिति => संख्याबोधनात्+इति प्रागेव => प्राक्+एव निराकृतत्वादिति => निराकृतत्वात्+इतिएकवचनत्वादेः+दुर्वचनत्वादित्यादिग्रन्थेन+इति न्यायेनाह => न्यायेन+आह तिङेकवचनस्यैकत्वे => तिङेकवचनस्य+एकत्वे शक्तिसत्वेपि => शक्तिसत्वे+अपि आख्यातजन्येत्यर्थः => आख्यातजन्येति+अर्थः सुपदजन्यैकत्वोपस्थितेरेव => सुपदजन्यैकत्वोपस्थितेः+एव आख्यातजन्योपस्थितेरिव => आख्यातजन्योपस्थितेः+इव एकवचनज्ञानजन्यैकत्वोपस्थितित्वेनापि => एकवचनज्ञानजन्यैकत्वोपस्थितित्वेन+अपि आख्याजन्योपस्थितेरपि => आख्याजन्योपस्थितेः+अपि रूपेणोपयोगिता => रूपेण+उपयोगिता स्यादित्याह => स्यात्+इति+आह घटोऽस्ति => घटः+अस्ति पटं पश्येत्यादौ => पटम्+ पश्य+इत्यादौ पश्येत्यादौ => पश्य+इत्यादौ पटमित्यत्राम्पदेनैकत्वोपस्थितौ => पटम्+इत्यत्राम्पदेन+एकत्वोपस्थितौ एको घट => एकः+ घट इत्याह => इति+आह तथासतीति => तथासति+इति सतीत्यर्थः => सति+इत्यर्थः इत्यनेनान्वयः => इत्यनेन+अन्वयः तद्वारणायेति => तत्+वारणायेति तदुपस्थितित्वादिनैवेति => तत्+उस्थितित्वादिनैवेति एकत्वोपस्थितित्वेनैवेत्यर्थः => एकत्वोपस्थितित्वेन+एव+इत्यर्थः पूर्वेणान्वयः => पूर्वेण+अन्वयः एवकारेणाऽम्पदज्ञानजन्यैकत्वोपस्थितेर्व्यवच्छेदः => एवकारेण+अम्पदज्ञानजन्यैकत्वोपस्थितेः+व्यवच्छेदः अन्तर्भावादिति => अन्तर्भावात्+इति एकत्वप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधसामग्र्यां घटपदोत्तरसुपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानजन्यैकत्वोपस्थितेरन्तर्भावादित्यर्थः => एकत्वप्रकारकघटविशेष्यकशाब्दबोधसामग्र्याम्+ घटपदोत्तरसुपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानजन्यैकत्वोपस्थितेरन्तर्भावात्+इत्यर्थः घटपदोत्तरसुपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानजन्यैकत्वोपस्थितेरन्तर्भावादित्यर्थः => घटपदोत्तरसुपदत्वरूपाऽऽकाङ्क्षाज्ञानजन्यैकत्वोपस्थितेरन्तर्भावात्+इत्यर्थः तादृशापत्तेरिति => तादृशापत्तेः+इति पटादिपदोत्तराम्पदोपस्ताप्यैकत्वान्वयबोधापत्तेरित्यर्थः => पटादिपदोत्तराम्पदोपस्ताप्य+एकत्व+अन्वयबोधापत्तेः+इत्यर्थः एवं | => एवम्+ | सुपदजन्यैकत्वोपस्थितेर्हेतुत्वे => सुपदजन्यैकत्वोपस्थितेः+हेतुत्वे यत्त्विति => यत्तु+इति तन्न => तत्+न विचारसहमित्यनेनानास्य => विचारसहम्+इत्यनेनानास्य हेतुमाह => हेतुम्+आह वैयाकरणमतवत्कर्तृकर्मानभिधानमेवतृतीयाद्वितीययोर्नियामकमितिचेत्तदाह => वैयाकरणमतवत्कर्तृकर्मानभिधानम्+एवतृतीयाद्वितीययोः+नियामकम्+इतिचेत्+तदाह तृतीयाद्वितीयानियामकत्वासंभवादिति => तृतीयाद्वितीयानियामकत्वासंभवात्+इति कर्तृकर्मगतसंख्यानभिधानस्यैव => कर्तृकर्मगतसंख्यानभिधानस्य+एव संख्यावाचकत्वमावश्यकमिति => संख्यावाचकत्वम्+आवश्यकम्+इति एकवचनस्यैकत्वत्वावच्छिन्ने => एकवचनस्य+एकत्वत्वावच्छिन्ने पचतीत्यत्रैव => पचति+इत्यत्र+एव इत्यत्राख्यातैकवचनेनचैत्रगतैकत्वाभिधानात् => इत्यत्र+आख्यात+एकवचनेनचैत्रगत+एकत्वाभिधानात् कर्तृकर्मगतसंख्यानभिधानस्यैव => कर्तृकर्मगतसंख्यानभिधानस्य+एव तृतीयानियामकत्वं न => तृतीयानियामकत्वम्+ न संभवतीत्याशंकते => संभवतीति+आशंकते नचेति => नच+इति एकवत्वादिसामान्वस्यैवेति => एकवत्वादिसामान्वस्य+एवेति एवकरणैकत्वविशेषस्य => एवकारण+एकत्वविशेषस्य तृतीयार्थैकत्व => तृतीयार्थ+एकत्व संख्यायाश्चैत्रान्विताया => संख्यायाः+चैत्रान्विताया लकारवाच्यत्वात्कर्तृ => लकारवाच्यत्वात्+कर्तृ कर्मगतसंख्याभिधायकत्वमेव, => कर्मगतसंख्याभिधायकत्वम्+एव, एवं तण्डुलमित्यत्रापि => एवम्+ तण्डुलम्+इत्यत्र+अपि तण्डुलमित्यत्रापि => तण्डुलम्+इत्यत्र+अपि तृतीयाद्वितीयायोरनुपपत्तिदिति => तृतीयाद्वितीयायोः+अनुपपत्तित्+इति चैत्रतण्डुलगतेत्यर्थः => चैत्रतण्डुलगते+इत्यर्थः चैत्रतण्डुलगतेत्यर्थः => चैत्रतण्डुलगते+इत्यर्थः संख्यानिष्ठवृत्त्यनिरूपकत्वमिति => संख्यानिष्ठवृत्त्यनिरूपकत्वम्+इति आख्यातैकवचनस्य => आख्यात+एकवचनस्य चैत्रगतैकत्वनिष्ठशक्तिनिरूपकत्वात् => चैत्रगत+एकत्वनिष्ठशक्तिनिरूपकत्वात् कर्तृ-कर्मविशेष्यकेत्यर्थः => कर्तृ-कर्मविशेष्यक+इत्यर्थः कर्तृविशेष्यकसंख्याप्रकारकबोधाजनकलकारसमभिव्याहृतकर्तृवाचकपदात्तृतीयेति => कर्तृविशेष्यकसंख्याप्रकारकबोधाजनकलकारसमभिव्याहृतकर्तृवाचकपदात्+तृतीयेति कर्तृकरणयोस्तृतीयेत्यनुशासनतात्पर्यम् => कर्तृकरणयोः+तृतीयेति+अनुशासनतात्पर्यम् एवं कर्मविशेष्यकसंख्याप्रकारकबोधाजनकलकारसमभिव्याहृतकर्मवाचकपदाद् => एवम्+ कर्मविशेष्यकसंख्याप्रकारकबोधाजनकलकारसमभिव्याहृतकर्मवाचकपदाद् कर्मणिद्वितीयेत्यनुशासनतात्पर्यं बोध्यम् => कर्मणिद्वितीयेति+अनुशासनतात्पर्यम्+ बोध्यम् स्वं भावना => स्वम्+ भावना कर्तृकर्मणोस्तृतीया => कर्तृकर्मणोः+तृतीया प्रकारकबोधाननुकूलत्वमेव => प्रकारकबोधाननुकूलत्वम्+एव तद्गतसंख्यानभिधायकत्वमुक्तम् => तद्गतसंख्यानभिधायकत्वम्+उक्तम् तत्रानुकूलत्वं फलोपधायकत्वं => तत्र+अनुकूलत्वम्+ फलोपधायकत्वम्+ फलोपधायकत्वं स्वरूपयोग्यत्वं => फलोपधायकत्वम्+ स्वरूपयोग्यत्वम्+ स्वरूपयोग्यत्वं वेति => स्वरूपयोग्यत्वम्+ वेति तथाहीति => तथाह+इति कर्त्रादिविशेष्यकसंख्याप्रकारकबोधविशिष्टेत्यर्थः => कर्त्रादिविशेष्यकसंख्याप्रकारकबोधविशिष्ट+इत्यर्थः वैस्वाव्यवदितपूर्ववत्वसं | => वै.स्वाव्यवदितपूर्ववत्वसम्+ | तादृशबोधस्वरूपयोग्येति => तादृशबोधस्वरूपयः+ग्येति तत्वं च => तत्वम्+ च तादृशं | => तादृशम्+ | अहेतुत्वादिति => अहेतुत्वात्+इति चैत्राविशेष्यकाख्यातार्थसंख्याप्रकारकान्वयबुद्धित्वावच्छिन्नं प्रति => चैत्राविशेष्यकाख्यातार्थसंख्याप्रकारकान्वयबुद्धित्वावच्छिन्नम्+ प्रति अहेतुत्वादित्यर्थः => अहेतुत्वात्+इत्यर्थः चैत्रादिविशेष्यकसंख्याप्रकारकान्वयबुद्धित्वावच्छिन्नजन्यतानिरूपितजनकतावच्छेदिकैवेत्यर्थः => चैत्रादिविशेष्यकसंख्याप्रकारकान्वयबुद्धित्वावच्छिन्नजन्यतानिरूपितजनकतावच्छेदिक+एव+इत्यर्थः सर्वमप्याख्यातं कर्त्रादिविशेष्यकसंख्यान्वय => सर्वम्+अपि+आख्यातम्+ कर्त्रादिविशेष्यकसंख्यान्वय विषयतानिरूपकमेवेति => विषयतानिरूपकम्+एवेति विषयित्वानिरूपकमाख्यातमेवाऽप्रसिद्धिरिति => विषयित्वानिरूपकमाख्यातमेव+अप्रसिद्धिः+इति पदात्कथं तृतीयेति => पदात्+कथम्+ तृतीयेति शङ्कायां समाधत्ते => शङ्कायाम्+ समाधत्ते चैत्रादिविशेष्यकस्येति => चैत्रादिविशेष्यकस्य+इति एवं संख्यायाः => एवम्+ संख्यायाः तद्विशेष्यकतदुभयान्वयबोधे => तद्विशेष्यकतत्+उभयान्वयबोधे इत्याख्यात => इति+आख्यात हेतुत्वादिति => हेतुत्वात्+इति चैत्रादिविशेष्यकभावनासंख्योभयप्रकारकबोधे => चैत्रादिविशेष्यकभावनासंख्यः+भयप्रकारकबोधे हेत्वादित्यर्थः => हेत्वात्+इत्यर्थः तण्डुलं इत्येतत्वाक्यघटक => तण्डुलम्+ इत्येतत्वाक्यघटक अतादृशत्वादिति => अतादृशत्वात्+इति चैत्रादिविशेष्यकसंख्याप्रकारकान्वयबुद्धित्वावच्छिन्नजन्यतानिरूपितजनकतावच्छेदकत्वादित्यर्थः => चैत्रादिविशेष्यकसंख्याप्रकारकान्वयबुद्धित्वावच्छिन्नजन्यतानिरूपितजनकतावच्छेदकत्वात्+इत्यर्थः चैत्रादिविशेष्यकसंख्याप्रकारकान्वयबुद्धित्वावच्छिन्नजन्यतानिरूपितजनकतावच्छेदकविषयित्वानिरूपकत्वात्समभिव्याहृतकर्तृपदे => चैत्रादिविशेष्यकसंख्याप्रकारकान्वयबुद्धित्वावच्छिन्नजन्यतानिरूपितजनकतावच्छेदकविषयित्वानिरूपकत्वात्+समभिव्याहृतकर्तृपदे एवं तण्डुलः => एवम्+ तण्डुलः संख्याप्रकारकबोधादिति => संख्याप्रकारकबोधात्+इति विशेष्यकैकत्व => विशेष्यक+एकत्व बोधौपायिकेत्यर्थः। => बोधौपायिक+इत्यर्थः। अप्रसक्तावपीति => अप्रसक्तौ+अपि+इति समभिव्याहृतचैत्रपदत्वं तृतीयानियामकम्, => समभिव्याहृतचैत्रपदत्वम्+ तृतीयानियामकम्, एवं तण्डुलविशेष्यकसंख्या => एवम्+ तण्डुलविशेष्यकसंख्या समभिव्याहृततण्डुलपदत्वं द्वितीयानियामकम्, => समभिव्याहृततण्डुलपदत्वम्+ द्वितीयानियामकम्, तयोरभावेपीत्यर्थः => तयोः+अभावेपि+इत्यर्थः ईदृशविषयितानिरूपकाऽख्यातपदसमभिव्याहृतचैत्रादिपदत्वं प्रथमानियामकमिति => ईदृशविषयितानिरूपक+आख्यातपदसमभिव्याहृतचैत्रादिपदत्वम्+ प्रथमानियामकम्+इति प्रथमानियामकमिति => प्रथमानियामकम्+इति समाधानमाह => समाधानम्+आह तादृशवाक्यं व्युत्पन्नाः => तादृशवाक्यम्+ व्युत्पन्नाः अप्रयोगे => अप्रयः+गे हेतुमाह => हेतुम्+आह साक्षादिति => साक्षात्+इति अव्युत्पन्नेति => अव्युत्पन्न+इति उक्तसम्बन्धाभ्यां भावनाविशेषणकान्वय => उक्तसम्बन्धाभ्याम्+ भावनाविशेषणकान्वय आख्यातस्याऽव्युत्पन्नेत्यर्थः => आख्यातस्य+अव्युत्पन्न+इत्यर्थः चैत्रतण्डुलोभयविशेष्यकेत्यर्थः => चैत्रतण्डुल+उभयविशेष्यक+इत्यर्थः नचेति => नच+इति चैत्रविशेष्यकाख्यातार्थैकत्वप्रकारकाबोधे => चैत्रविशेष्यकाख्यातार्थ+एकत्वप्रकारकाबोधे तण्डुलविशेष्यकाख्यातार्थैकत्वप्रकारकान्वयबोधसामग्र्याः => तण्डुलविशेष्यकाख्यातार्थ+एकत्वप्रकारकान्वयबोधसामग्र्याः लाघवादाह => लाघवात्+आह सामग्रीघटकेत्यर्थः => सामग्रीघटक+इत्यर्थः तात्पर्यज्ञानस्यैवेति => तात्पर्यज्ञानस्य+एवेति वाक्यं चैत्रविशेष्यकैकत्व => वाक्यम्+ चैत्रविशेष्यक+एकत्व चैत्रविशेष्यकैकत्व => चैत्रविशेष्यक+एकत्व संख्याप्रकारकबोधं जनयतु, => संख्याप्रकारकबोधम्+ जनयतु, वाक्यं तण्डुलविशेष्यकाख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधेच्चरितमित्याकारकस्य => वाक्यम्+ तण्डुलविशेष्यकाख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधेच्चरितम्+इति+आकारकस्य तण्डुलविशेष्यकाख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधेच्चरितमित्याकारकस्य => तण्डुलविशेष्यकाख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधेच्चरितम्+इति+आकारकस्य प्रतिबन्धकत्वोपगमादिति => प्रतिबन्धकत्वोपगमात्+इति सम्प्रतिपक्षस्थलीयानुमितिवच्चैत्रतण्डुलविशेष्यकाख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधानुदय => सम्प्रतिपक्षस्थलीयानुम्+इतिवत्+चैत्रतण्डुलविशेष्यकाख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधानुदय नचेति => नच+इति उभयविधान्वयबोधानुपपत्तिरिति => उभयविधान्वयबोधानुपपत्तिः+इति एवं तण्डुलविशेष्यकशाब्दबोधे => एवम्+ तण्डुलविशेष्यकशाब्दबोधे प्रतिबन्धकत्वादिति => प्रतिबन्धकत्वात्+इति तादृशैकविधान्वयबोधे => तादृश+एकविधान्वयबोधे इत्याख्यात => इति+आख्यात इत्याख्यातजन्य => इति+आख्यात प्रकारकान्वयबोधपरत्वेनेत्यर्थः => प्रकारकान्वयबोधपरत्वेन+इत्यर्थः अन्यबोधपरत्वप्रकारकज्ञानविषयीभूतेत्यर्थः => अन्यबोधपरत्वप्रकारकज्ञानविषयीभूते+इत्यर्थः इत्याख्यातातेत्यर्थः => इत्याख्यात+इत्यर्थः इत्याख्यातस्यान्नविध => इति+आख्यातस्य+अन्यविध हेतुत्वमिति => हेतुत्वम्+इति तादृशद्विविधान्वयबोधवारणस्येति => तादृशद्विविधान्वयबोधवारणस्य+इति तण्डुलचैत्रोभयविशेष्यकतादृशद्विविधान्वयबोधवारणस्येत्यर्थः => तण्डुलचैत्रः+उभयविशेष्यकतादृशद्विविधान्वयबोधवारणस्य+इत्यर्थः शक्यत्वादिति => शक्यत्वात्+इति इत्यत्रैकमेवाऽख्यातं पक्ष्यते => इत्यत्र+एकम्+एव+आख्यातम्+ पक्ष्यते तच्च => तत्+च चैत्रान्यतण्डुलविशेष्यकसंख्याप्रकारकान्वयबोधपरत्वेनापि => चैत्रान्यतण्डुलविशेष्यकसंख्याप्रकारकान्वयबोधपरत्वेन+अपि गृह्यमाणं भवतीत्वगृह्यमाणतथाविधाख्यातधर्मिकप्रकृतान्वयबोधपरत्वज्ञानरूपहेत्वभावादिति => गृह्यमाणम्+ भवतीत्वगृह्यमाणतथाविध+आख्यातधर्मिकप्रकृतान्वयबोधपरत्वज्ञानरूपहेत्वभावात्+इति भवतीत्वगृह्यमाणतथाविधाख्यातधर्मिकप्रकृतान्वयबोधपरत्वज्ञानरूपहेत्वभावादिति => भवतीत्वगृह्यमाणतथाविध+आख्यातधर्मिकप्रकृतान्वयबोधपरत्वज्ञानरूपहेत्वभावात्+इति तण्डुलमिति => तण्डुलम्+इति तदुपपादनस्य => तत्+उपादनस्य शक्यत्वादिति => शक्यत्वात्+इति कर्माख्याततण्डुलविशेष्यकसंख्याप्रकारकान्वयबोधपरत्वेनापि => कर्माख्याततण्डुलविशेष्यकसंख्याप्रकारकान्वयबोधपरत्वेन+अपि गृह्यमाणमपि => गृह्यमाणम्+अपि तत्कर्माख्यातं चैत्रविशेष्यकसंख्याप्रकारकान्वयबोधपरत्वेनाऽगृह्यमाणम् => तत्+कर्माख्यातम्+ चैत्रविशेष्यकसंख्याप्रकारकान्वयबोधपरत्वेन+अगृह्यमाणम् चैत्रविशेष्यकसंख्याप्रकारकान्वयबोधपरत्वेनाऽगृह्यमाणम् => चैत्रविशेष्यकसंख्याप्रकारकान्वयबोधपरत्वेन+अगृह्यमाणम् आख्याततयोर्भेदात् => आख्यातयोः+भेदात् एवं चाऽगृह्यमाण => एवम्+ च+अगृह्यमाण चाऽगृह्यमाण => च+अगृह्यमाण तथाविधाख्याते => तथाविध+आख्याते सत्वादिति => सत्वात्+इति एवं कर्मविशेष्यकसंख्याप्रकारक => एवम्+ कर्मविशेष्यकसंख्याप्रकारक कर्तृकरणयोस्तृतीया, => कर्तृकरणयोः+तृतीया, कर्मणिद्वितीयेत्यनुशासनार्थः => कर्मणिद्वितीयेति+अनुशासनार्थः तत्राशंकते => तत्र+आशंकते नचेति => नच+इति निरुक्तसंख्यानभिधानस्येति => निरुक्तसंख्यानभिधानस्य+इति रूपस्येत्यर्थः => रूपस्य+इत्यर्थः तृतीयाद्वितीययोरनुपपत्तिरिति => तृतीयाद्वितीययोः+अनुपपत्तिः+इति स्वं दृश्यते => स्वम्+ दृश्यते स्वं पश्यतीत्यत्र => स्वम्+ पश्यति+इत्यत्र पश्यतीत्यत्र => पश्यति+इत्यत्र स्वपदार्थश्चैत्ररूपकर्ता, => स्वपदार्थः+चैत्ररूपकर्ता, पश्यतीत्याख्यातसमभिव्याहारस्य => पश्यतीति+आख्यातसमभिव्याहारस्य तृतीयाद्वितीययोरनुपपत्तिरित्यर्थः => तृतीयाद्वितीययोः+अनुपपत्तिः+इत्यर्थः स्वं दृश्यते => स्वम्+ दृश्यते पश्यतीत्यत्र => पश्यति+इत्यत्र तत्वादिति => तत्वात्+इति चासत्वादित्यर्थः => च+असत्वात्+इत्यर्थः स्वं दृश्यते => स्वम्+ दृश्यते चैत्रपरस्वपदाऽऽख्यातपदयोर्व्यावृत्तिः => चैत्रपरस्वपद+आख्यातपदयोः+व्यावृत्तिः स्वं पश्यतीत्यत्र => स्वम्+ पश्यति+इत्यत्र पश्यतीत्यत्र => पश्यति+इत्यत्र समभिव्याहारस्यैवेति => समभिव्याहारस्य+एवेति स्वपदाऽऽख्यातपदयोर्व्यावृत्तिः => स्वपद+आख्यातपदयोः+व्यावृत्तिः अनुपपत्त्यनवकाशादिति => अनुपपत्त्यनवकाशात्+इति स्वं पश्यतीत्यत्र => स्वम्+ पश्यति+इत्यत्र पश्यतीत्यत्र => पश्यति+इत्यत्र तादृशविषयित्वानिरूपकत्वादिति => तादृशविषयित्वानिरूपकत्वात्+इति कर्त्रादिविशेष्यवाचकेत्यारभ्य => कर्त्रादिविशेष्यवाचक+इत्यारभ्य तृतीयाद्वितीययोरनुपपत्त्यनवकाशादिति => तृतीयाद्वितीययः+रनुपपत्त्यनवकाशात्+इति पूर्वपक्षग्रन्थं समाधत्ते => पूर्वपक्षग्रन्थम्+ समाधत्ते प्रयोजनमिति => प्रयोजनम्+इति कर्तृकरणयोस्तृतीया--कर्मणि => कर्तृकरणयोः+तृतीया--कर्मणि द्वितीयेत्यशानुशासनस्य => द्वितीयेति+अशानुशासनस्य तत्प्रयुक्तः => तत्+प्रयुक्तः स्यादिति => स्यात्+इति स्यादित्यर्थः => स्यात्+इत्यर्थः चैवं संभवादिति => चैवम्+ संभवात्+इति संभवादिति => संभवात्+इति संभवतीत्यर्थः => संभवति+इत्यर्थः तदुच्चारणमपि => तदुच्चारणम्+अपि अवश्यं स्यादिति => अवश्यम्+ स्यात्+इति स्यादिति => स्यात्+इति अनुसासनस्यप्रयोजनानन्तरं निषेधति => अनुसासनस्यप्रयोजनानन्तरम्+ निषेधति पचतीति => पचति+इति असाधुत्वस्येति => असाधुत्वस्य+इति चाऽसाधुत्वस्य => च+असाधुत्वस्य प्रयोजनमानुशास्येत्यर्थः => प्रयोजनमानुशास्य+इत्यर्थः असाधुत्वं निर्वक्ति => असाधुत्वम्+ निर्वक्ति तत्कर्तृत्वेति => तत्+कर्तृत्वेति तत्कर्मत्वादिति => तत्+कर्मत्वात्+इति कर्मत्वादीत्यर्थः => कर्मत्वादि+इत्यर्थः पचतीति => पचति+इति तादृशाकाङ्क्षाराहित्यरूपमसाधुत्वं तृतीयायाम् => तादृश+आकाङ्क्षाराहित्यरूपमसाधुत्वम्+ तृतीयायाम् एवं पच्यते => एवम्+ पच्यते तादृशाकाङ्क्षाराहित्यरूपमसाधुत्वं द्वितीयाविभक्तौ => तादृश+आकाङ्क्षाराहित्यरूपमसाधुत्वम्+ द्वितीयाविभक्तौ उक्तनियमपरतयोपीति => उक्तनियमपरतया+अपीति संख्यान्वयबुद्धित्वावच्छिन्नजन्यतानिरूपितजनकतावच्छेदकविषयित्वानिरूपकस्तत्पदोत्तरतृतीया, => संख्यान्वयबुद्धित्वावच्छिन्नजन्यतानिरूपितजनकतावच्छेदकविषयित्वानिरूपकः+तत्पदोत्तरतृतीया, एवं कर्तृपदस्यत्पदाख्यातपदयोः => एवम्+ कर्तृपदयत्पदाख्यातपदयोः समभिव्याहारस्तादृशविषयित्वानिरूपकस्तत्पदोत्तरं द्वितीयेतिनियमपरस्तयापीत्यर्थः => समभिव्याहारः+तादृशविषयित्वानिरूपकः+तत्पद+उत्तरम्+ द्वितीयेतिनियमपरतयापि+इत्यर्थः द्वितीयेतिनियमपरस्तयापीत्यर्थः => द्वितीयेतिनियमपरतयापि+इत्यर्थः तल्लाभः => तत्+लाभः तण्डुलं पच्यते => तण्डुलम्+ पच्यते प्रयोगयोरसाधुत्वं लाभः => प्रयोगयोः+असाधुत्वम्+ लाभः तृतीया-द्वितीययोरसाधुत्वलाभाभावं प्रतिपादयति => तृतीया-द्वितीययोः+असाधुत्वलाभाभावम्+ प्रतिपादयति इत्याख्यातपदयोः => इति+आख्यातपदयोः समभिव्याहारस्यैवेति => समभिव्याहारस्य+एवेति तण्डुलं पच्यते => तण्डुलम्+ पच्यते समभिव्याहारस्यैवेत्यर्थः => समभिव्याहारस्य+एवेत्यर्थः तण्डुलं पच्यते => तण्डुलम्+ पच्यते इत्यनयोर्व्यावृत्तिः => इत्यनयोः+व्यावृत्तिः चैत्रतण्डुलं विशेष्यकतत्तदाख्यातार्थ => चैत्रतण्डुलम्+ विशेष्यकतत्तदाख्यातार्थ प्रयोजकत्वेनेत्यर्थः => प्रयोजकत्वेन+इत्यर्थः उक्तानियमाऽव्यवच्छेद्यत्वादिति => उक्तानियम+अव्यवच्छेद्यत्वात्+इति व्यावृत्त्यसंभवादित्यर्थः => व्यावृत्त्यसंभवात्+इत्यर्थः तादृशविषयित्वानिरूपकत्वात्तृतीयाद्वितीययोरापत्तेरिव => तादृशविषयित्वानिरूपकत्वात्तृतीयाद्वितीययः+रापत्तेः+इव पचतीत्यत्र => पचति+इत्यत्र कर्तृत्वकर्मत्वयोरिति => कर्तृत्वकर्मत्वयोः+इति अस्याऽनाभिधानमित्यनेनाऽन्वयः => अस्य+अनाभिधानम्+इत्यनेन+अन्वयः कर्तृत्वकर्मत्वयोरेवानभिधानमित्यर्थः => कर्तृत्वकर्मत्वयोः+एवानभिधानम्+इत्यर्थः तृतीयाद्वितीयानियामकमित्यत्रैवेत्यर्थः => तृतीयाद्वितीयानियामकम्+इत्यत्र+एव+इत्यर्थः तदानभिधानकत्वंचेति => तदानभिधानकत्वम्+चेति कर्तृत्वकर्मत्वानभिधायकत्व चेत्यर्थः => कर्तृत्वकर्मत्वानभिधायकत्वम्+ च+इत्यर्थः चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः तन्निष्ठवृत्त्यनिरूपकत्वं चेति => तत्+निष्ठवृत्त्यनिरूपकत्वम्+ चेति कर्तृत्वकर्मत्वनिष्ठशक्तिलक्षणान्यतररूपवृत्त्यनिरूपकत्वं चेत्यर्थः => कर्तृत्वकर्मत्वनिष्ठशक्तिलक्षणान्यतररूपवृत्त्यनिरूपकत्वम्+ च+इत्यर्थः चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः आख्यातत्वेनेति => आख्यातत्वेन+इति तच्छाब्दबोधोपयिकेति => तत्+शाब्दबोधोपयिकेति कर्तृविशेष्यकाख्यातार्थसंख्याप्रकारकशाब्दबोधजकनकेत्यर्थः => कर्तृविशेष्यकाख्यातार्थसंख्याप्रकारकशाब्दबोधजकनक+इत्यर्थः नेत्यनेनाऽन्वयः => न+इत्यनेन+अन्वयः आख्यातत्वेनरूपेणेति => आख्यातत्वेनरूपेण+इति तच्छाब्दबोधोपयिकाकाङ्क्षाराहित्यमिति => तत्+शाब्दबोधोपयिकाकाङ्क्षाराहित्यम्+इति तथापीत्यादिः => तथापि+इत्यादिः कर्तृत्वाद्यभिधायकत्वमिति => कर्तृत्वाद्यभिधायकत्वम्+इति अक्षतमेवेति => अक्षतम्+एवेति कर्तृत्वादिविषयिकशाब्दप्रयोजकत्वाऽऽकाङ्क्षा => कर्तृत्वादिविषयिकशाब्दप्रयोजकत्व+आकाङ्क्षा इत्याख्यातेऽक्षततत्वादित्यर्थः => इत्याख्यातेऽक्षततत्वात्+इत्यर्थः कर्तृत्वाद्यभिधानसत्वात्तृतीयोपपत्तरिति => कर्तृत्वाद्यभिधानसत्वात्तृतीयोपपत्तः+इति तृतीययैवेत्येवकारेणाख्यातव्यावृत्तिः => तृतीययैवेत्येवकारेण+आख्यातव्यावृत्तिः इत्याख्याते => इति+आख्याते तादृशाकाङ्क्षायाः => तादृश+आकाङ्क्षायाः अकल्पनादिति => अकल्पनात्+इति कल्पनापेक्षाभावादित्यर्थः => कल्पनापेक्षाभावात्+इत्यर्थः इत्याख्यातस्य => इति+आख्यातस्य तृतीयानुपपत्तेरिति => तृतीयानुपपत्तेः+इति कर्माख्यातेप्यस्ति => कर्माख्यातेपि+अस्ति "आख्यातधात्वोरानुपूर्वी => "आख्यातधात्वोः+आनुपूर्वी वशेषस्यैव => वशेषस्य+एव आकाङ्क्षात्वादानुपूर्व्याष्चैकत्वात् => आकाङ्क्षात्वादानुपूर्व्याश्च+एकत्वात् तृतीयानियामकस्याभावात्तृतीयानुपपत्तिरित्यर्थः => तृतीयानियामकस्याभावात्+तृतीयानुपपत्तिः+इत्यर्थः पाककृतेरिति => पाककृतेः+इति बोधादित्यनेनान्वयः => बोधादित्यनेन+अन्वयः इत्याख्यातधात्वोः => इति+आख्यातधात्वोः इत्याख्याते => इति+आख्याते तादृशाकाङ्क्षाशून्यत्वरूपकर्तृत्वाद्यनभिधायकत्वाभावाच्चैत्रेणेत्यत्र => तादृश+आकाङ्क्षाशून्यत्वरूपकर्तृत्वाद्यनभिधायकत्वाभावात्+चैत्रेण+इत्यत्र अनुपपत्तरिति => अनुपपत्तः+इति प्रकृतिप्रत्ययोरेव => प्रकृतिप्रत्ययोः+एव पूर्वापरीभावरूपाऽकाङ्क्षा, => पूर्वापरीभावरूपा+आकाङ्क्षा, प्रातिपदिकार्थधात्वर्थयोस्तु => प्रातिपदिकार्थधात्वर्थयोः+तु कर्तृविशेष्यकाख्यातार्थप्रकारकबोधं प्रति => कर्तृविशेष्यकाख्यातार्थप्रकारकबोधम्+ प्रति धातोरानुपूर्वीरूपाऽऽकाङ्क्षासत्वेपि => धातोः+आनुपूर्वीरूपाऽऽकाङ्क्षासत्वे+अपि उक्तसमभिव्याहाररूपाऽकाङ्क्षाशून्यत्वान्न => उक्तसमभिव्याहाररूपाऽऽकाङ्क्षाशून्यत्वात्+न तृतीयानुपपत्तिरित्याशंकते => तृतीयानुपपत्तिः+इति+आशंकते रूपकारणसत्वाच्चैत्रेण => रूपकारणसत्वात्+चैत्रेण पचतीत्यत्र => पचति+इत्यत्र साधुतापत्तिरित्यर्थः => साधुतापत्तिः+इत्यर्थः आपत्तिमुक्त्वाऽनुपपत्तिमाह => आपत्तिम्+उक्त्व+अनुपपत्तिम्+आह इत्याख्यातपद => इति+आख्यातपद मैत्रो विजेष्यते => मैत्रः+ विजेष्यते कर्माख्यातेऽप्यस्ति => कर्माख्याते+अपि+अस्ति तादृशाकाङ्क्षाराहित्यरूपकर्तृत्वानभिधानकरूपकारण => तादृश+आकाङ्क्षाराहित्यरूपकर्तृत्वानभिधानकरूपकारण स्यादित्यर्थः => स्यात्+इत्यर्थः कृतिबोधौपयिकत्वादिति => कृतिबोधौपयिकत्वात्+इति तादृशबोधजनकाऽऽकाङ्क्षावत्वादित्यर्थः => तादृशबोधजनक+आकाङ्क्षावत्वात्+इत्यर्थः मैत्रविशेष्यकाख्यातार्थप्रकारकबोधजनकसमभिव्याहारशून्यत्वाभावातृतीयानुपपत्तिरिति => मैत्रविशेष्यकाख्यातार्थप्रकारकबोधजनकसमभिव्याहारशून्यत्वाभावातृतीयानुपपत्तिः+इति एवं च => एवम्+ च शून्यत्वं न => शून्यत्वम्+ न नभिधानकत्वमित्याह => नभिधानकत्वम्+इति+आह तत्तात्पर्यशून्यत्वमेवेति => तत्+तात्पर्यशून्यत्वम्+एवेति नभिधानकत्वमिति => नभिधानकत्वम्+इति कर्तृकर्मान्यतरविशेष्यकाख्यातार्थप्रकारकबोधेच्छयोच्चरितत्वरूपतात्पर्यशून्यत्वमेव => कर्तृकर्मान्यतरविशेष्यकाख्यातार्थप्रकारकबोधेच्छयोच्चरितत्वरूपतात्पर्यशून्यत्वम्+एव तदित्यर्थः => तत्+इत्यर्थः अर्थाविवक्षायां | => अर्थाविवक्षायाम्+ | कर्मत्वाद्यविवक्षायां | => कर्मत्वाद्यविवक्षायाम्+ | साधुत्वेपीति => साधुत्वेपि+इति कर्तृत्वकर्मत्वान्यतराऽविवक्षिताख्यातस्यैव => कर्तृत्वकर्मत्वान्यतराऽविवक्षिताख्यातस्य+एव योगे => यः+गे परस्मैपदस्याऽसाधुत्वादिति => परस्मैपदस्य+असाधुत्वात्+इति यकश्च => यकः+च विधानादिति => विधानात्+इति असाधुत्वादिति => असाधुत्वात्+इति तत्साधुत्वात् => तत्+साधुत्वात् हेतुत्वादिति => हेतुत्वात्+इति कर्तृविशेष्यकाख्यातार्थप्रकारकबोधं प्रति => कर्तृविशेष्यकाख्यातार्थप्रकारकबोधम्+ प्रति हेतुत्वादित्यर्थः => हेतुत्वात्+इत्यर्थः भवत्येवेत्यर्थः => भवति+एव+इत्यर्थः कर्मत्वान्वयबोधप्रतिबन्धक्स्य => कर्मत्व+अन्वयबोधप्रतिबन्धकस्य सत्वादिति => सत्वात्+इति पक्वानीत्यत्र => पक्वानि+इत्यत्र कर्मणोऽननभिधानादित्यर्थः => कर्मणे+अननभिधानात्+इत्यर्थः तदाभिधानादिति => तदाभिधानात्+इति इत्यनेन => इति+अनेन इत्यनेन => इति+अनेन कर्मत्वाभिधानादित्यर्थः => कर्मत्वाभिधानात्+इत्यर्थः तृतीयाद्वितीययोरनुपपत्तिरिति => तृतीयाद्वितीययोः+अनुपपत्तिः+इति तयोर्भिन्नवाक्यत्वादिति => तयोः+भिन्नवाक्यत्वात्+इति तत्पदसमभिव्याहृतत्वादिति => तत्पदसमभिव्याहृतत्वात्+इति गच्छतीत्यस्य => गच्छति+इत्यस्य तत्पदाऽसमभिव्याहृतत्वादित्यर्थः => तत्पद+असमभिव्याहृतत्वात्+इत्यर्थः तथासतीति => तथासति+इति सतीत्यर्थः => सति+इत्यर्थः भोक्तव्यमितिकर्मणितव्यत्प्रत्येन => भोक्तव्यम्+इतिकर्मणितव्यत्+प्रत्येन कर्तृत्वकर्मत्वयोरभिधानादित्यर्थः => कर्तृत्वकर्मत्वयोः+अभिधानात्+इत्यर्थः अनभिहितमिति => अनभिहितम्+इति इत्यनेन => इति+अनेन पचतीत्यनेनपाककर्मत्वमनभिदितमित्यर्थः => पचति+इत्यनेनपाककर्मत्वम्+अनभिदितम्+इत्यर्थः तदनभिहितमेवेति => तदनभिहितम्+एवेति इत्यत्राख्यातेन => इत्यत्र+आख्यातेन पाककर्तृत्वमनभिहितमेव, => पाककर्तृत्वमनभिहितम्+एव, एवमोदनः => एवम्+ओदनः इत्यत्राख्यातेन => इत्यत्र+आख्यातेन पाककर्मत्वमनभिहितमेवेत्यर्थः => पाककर्मत्वम्+अनभिहितम्+एव+इत्यर्थः तृतीयाद्वितीययोरापत्तिरिति => तृतीयाद्वितीययोः+आपत्तिः+इति नचेति => नच+इति तथाचोक्तस्यत्र => तथाच+उक्तस्यत्र भंक्तं भुज्यते => भंक्तम्+ भुज्यते प्रधानक्रियाभ्यां => प्रधानक्रियाभ्याम्+ कर्तृत्वकर्मत्वृयोरभिधानान्न => कर्तृत्वकर्मत्वृयोः+अभिधानात्+न तृतीयाद्वितीययोरापत्तिरिति => तृतीयाद्वितीययोः+आपत्तिः+इति तदुक्तमिति-- => तदुक्तम्+इति-- प्रधानेतरयोर्यत्र => प्रधानेतरयोः+यत्र शक्तिर्गुणाश्रयता => शक्तिः+गुणाश्रयता वाक्यपदीयमर्थतोऽनुवदति => वाक्यपदीयमर्थतः+अनुवदति वाऽभिधाने => वा+अभिधाने गौणक्रियानिरूपितं कर्तृत्वस्य => गौणक्रियानिरूपितम्+ कर्तृत्वस्य कर्मत्वं च => कर्मत्वम्+ च अभिहितवत्प्रकाशे => अभिहितवत्+प्रकाशे गौणक्रियानिरूपितं कर्तृत्वं => गौणक्रियानिरूपितम्+ कर्तृत्वम्+ कर्तृत्वं च => कर्तृत्वम्+ च कर्मत्वं चानभिहितवद् => कर्मत्वम्+ च+अनभिहितवद् चानभिहितवद् => च+अनभिहितवद् भवतीति => भवति+इति भोक्तव्यमोदनं पचतीत्यत्रोदने => भोक्तव्यम्+ओदनम्+ पचति+इत्यत्र+ओदने पचतीत्यत्रोदने => पचति+इत्यत्र+ओदने गौणभोजनक्रियानिरूपितं कर्मत्वमेकम्, => गौणभोजनक्रियानिरूपितम्+ कर्मत्वम्+एकम्, कर्मत्वमेकम्, => कर्मत्वम्+एकम्, प्रधानीभूतक्रियानिरूपितकर्मत्वं द्वितीयम् => प्रधानीभूतक्रियानिरूपितकर्मत्वम्+ द्वितीयम् गौणक्रियानिरूपितं कर्मण्यनभिहितवद् => गौणक्रियानिरूपितम्+ कर्मण्यनभिहितवद् भवतीत्यत => भवति+इत्यत ओदनमित्यत्र => ओदनम्+इत्यत्र तदुक्तम् => तत्+उक्तम् उक्तमेवोक्ततां याति => उक्तम्+एव+उक्तताम्+ याति क्वतिदुक्तमनुक्रमात् => क्वतिदुक्तम्+अनुक्रमात् अनुक्रमपि => अनुक्रम्+अपि नोक्तं स्यात् => न+उक्तम्+ स्यात् क्वचिदेव => क्वचित्+एव पदान्तरैरिति => पदान्तरैः+इति भुञ्जानश्चैत्रः => भुञ्जानः+चैत्रः पचतीत्यत्र => पचति+इत्यत्र कृदाख्याताभ्यां => कृदाख्याताभ्याम्+ कर्तृत्वोक्तेराद्यम् => कर्तृत्व+उक्तेः+आद्यम् भोक्तव्यमोदनं पचतीत्यत्र => भोक्तव्यम्+ओदनम्+ पचति+इत्यत्र पचतीत्यत्र => पचति+इत्यत्र कृतोक्तमप्याख्यातेनानुक्तं कर्मत्वं => कृत+उक्तम्+अपि+आख्यातेन+अनुक्तम्+ कर्मत्वम्+ कर्मत्वं द्वितीयम् => कर्मत्वम्+ द्वितीयम् एवं तृतीयमपि => एवम्+ तृतीयम्+अपि तृतीयमपि => तृतीयम्+अपि भोक्तव्यमोदनं पचति => भोक्तव्यम्+ओदनम्+ पचति भोक्तव्यमिति => भोक्तव्यम्+इति कर्मकृताऽनभिहितमपि => कर्मकृता+अनभिहितम्+अपि चैत्रनिष्ठकर्तृत्वमभिहिवत्प्रकाशते => चैत्रनिष्ठकर्तृत्वमभिहितवत्+प्रकाशते चैत्रपदात्तृतीयापत्तिरिति => चैत्रपदात्+तृतीयापत्तिः+इति तथापीति => तथापि+इति दृश्यमानमित्यत्र => दृश्यमानम्+इत्यत्र द्वितीयाननुपपत्तिरिति => द्वितीयाननुपपत्तिः+इति मैत्रसमवेतदर्शनविषयत्वरूपप्रधानक्रियानिरूपितकर्मताशानचाऽभिहितेति => मैत्रसमवेतदर्शनविषयत्वरूपप्रधानक्रियानिरूपितकर्मताशानच+अभिहितेति स्यादित्यर्थः => स्यात्+इत्यर्थः सिद्धान्तो अनभिधानपदार्थं => सिद्धान्तः+ अनभिधानपदार्थम्+ अनभिधानपदार्थं निर्वक्ति => अनभिधानपदार्थम्+ निर्वक्ति तत्तदिति => तत्तत्+इति तदनभिधानपदार्थंत्वादिति => तदनभिधानपदार्थत्वात्+इति कर्तृत्वानभिधानपदार्थत्वादित्यर्थः => कर्तृत्वानभिधानपदार्थत्वात्+इत्यर्थः एवं प्रातिपदिकार्थविशेषणत्वेन => एवम्+ प्रातिपदिकार्थविशेषणत्वेन कर्मत्वाऽविवक्षा => कर्मत्व+अविवक्षा कर्मत्वानभिधानम् => कर्मत्व+अनभिधानम् गच्छतिग्रामं इत्यत्रापि => गच्छतिग्रामम्+ इत्यत्र+अपि इत्यत्रापि => इत्यत्र+अपि मात्रेणेत्यस्य => मात्रेण+इत्यस्य प्रातिपदिकार्थविशेषणत्वातिरिक्तेन => प्रातिपदिकार्थविशेषणत्व+अतिरिक्तेन तादृशाऽविवक्षाया => तादृश+अविवक्षाया तत्राऽभावद्वयनिवेशो विशेष्यदलनिवेशश्च => तत्र+अभावद्वयनिवेशः+ विशेष्यदलनिवेशः+च विशेष्यदलनिवेशश्च => विशेष्यदलनिवेशः+च फलितार्थमाह => फलितार्थम्+आह तत्तत्प्रातिपदिकार्थेति => तत्तत्+प्रातिपदिकार्थेति घटं मैत्रः => घटम्+ मैत्रः पश्यतीत्यत्र => पश्यति+इत्यत्र चैत्रसमवेतदर्शनविषयीभूतघटनिष्ठविषयतादर्शनाश्रयो मैत्र => चैत्रसमवेतदर्शनविषयीभूतघटनिष्ठविषयतादर्शनाश्रयः+ मैत्र घटादिरूपतत्प्रातिपदिकार्थनिरूपितविशेष्यताया => घटादिरूपतत्+प्रतिपदिकार्थनिरूपितविशेष्यताया सत्त्वान्न => सत्त्वात्+न प्रातिपदिकार्थनिष्ठविशेष्यतानिरूपितविशेष्यतैवाऽनभिधानपदार्थ => प्रातिपदिकार्थनिष्ठविशेष्यतानिरूपितविशेष्यत+एव+अनभिधानपदार्थ विशेषणत्वविवक्षायां तृतीया, => विशेषणत्वविवक्षायाम्+ तृतीया, विशेष्यत्वविवक्षायां प्रथमेत्युक्तम् => विशेष्यत्वविवक्षायाम्+ प्रथमेति+उक्तम् प्रथमेत्युक्तम् => प्रथमेति+उक्तम् एवं सति => एवम्+ सति लकृत्तद्धितसमासैरभिधानं कुत्रोपयुज्यते => लकृत्+तद्धितसमासैः+अभिधानम्+ कुत्र+उपयुज्यते कुत्रोपयुज्यते => कुत्र+उपयुज्यते चेदाख्यातादिना => चेत्+आख्यातादिना कर्त्तृत्वबोधविवक्षायां प्रातिपदिकार्थस्य => कर्त्तृत्वबोधविवक्षायाम्+ प्रातिपदिकार्थस्य कर्मत्वविवक्षायां द्वितीयेपि => कर्मत्वविवक्षायाम्+ द्वितीयेपि निराकाङ्क्षैव => निराकाङ्क्ष+एव लादीनामप्युपयोगो => लादीनामप्युपयः+गो आनुशासनिकातिरिक्तविभक्तेरपि => आनुशासनिकातिरिक्तविभक्तेः+अपि चैत्रपदोत्तरसुपोऽप्रकृत्यर्थत्यर्थः => चैत्रपदोत्तरसुपः+अप्रकृत्यर्थेत्यर्थः उक्तव्युत्पत्तिविरोधेनेति => उक्तव्युत्पत्तिविरोधेन+इति प्रकृत्यर्थान्वितस्वार्थबोधकत्वं प्रत्ययानामिति => प्रकृत्यर्थान्वितस्वार्थबोधकत्वम्+ प्रत्ययानाम्+इति प्रत्ययानामिति => प्रत्ययानाम्+इति व्युत्पत्तिविरोधेनेत्यर्थः => व्युत्पत्तिविरोधेन+इत्यर्थः अनुपपत्तिश्चेति => अनुपपत्तिश्च+इति चैत्रपदोत्तरं सुबर्थस्यान्वयानुपपत्तिश्चेत्यर्थः => चैत्रपद+उत्तरम्+ सुबर्थस्यान्वयानुपपत्तिश्च+इत्यर्थः सुबर्थस्यान्वयानुपपत्तिश्चेत्यर्थः => सुबर्थस्यान्वयानुपपत्तिश्च+इत्यर्थः यं यं => यम्+ यम्+ यं भावनान्वेति => यम्+ भावनान्वेति तं तं => तम्+ तम्+ तं संख्यानुधावतात्यनुसारेणाह => तम्+ संख्यानुधावतात्यनुसारेण+आह संख्यानुधावतात्यनुसारेणाह => संख्यानुधावतात्यनुसारेण+आह आख्यातार्थेत्यर्थः => आख्यातार्थ+इत्यर्थः चाख्यातार्थसंख्यान्वयबोधं प्रति => च+आख्यातार्थसंख्यान्वयबोधम्+ प्रति कारणमिति => कारणम्+इति व्यतिरेकसहचारं दर्शयति => व्यतिरेकसहचारम्+ दर्शयति गगनानुकूलकृत्यभाववानिति => गगनानुकूलकृत्यभाववान्+इति द्वित्वान्वयाऽबोधादित्यनेनान्वयः => द्वित्व+अन्वय+अबोधादित्यनेन+अन्वयः तात्पर्यं ग्रहशून्यकाले => तात्पर्यम्+ ग्रहशून्यकाले चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः चैत्रोमैछश्च => चैत्रः+मैछः+च कारणत्वाकल्पनेति => संख्याप्रकारकबुद्धित्वावच्छिन्नम्+प्रति चैत्रः => कारणत्वाकल्पन+इति भावनायाश्चैत्रादावन्वये => पचति+इत्यादौभावनायाः+चैत्रादौ+अन्वये आख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधो न => आख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधः+ न संभवतीति => संभवति+इति विपक्षबाधकतर्कमाह => विपक्षबाधकतर्कम्+आह तदकल्पनेपीति => तदकल्पनेपि+इति कदाप्यजननाजिति => कदापि+अजननात्+इति चाऽगत्याख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधं प्रति => च+अगत्याख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधम्+ प्रति कारणत्वं कल्पनीयमिति => कारणत्वम्+ कल्पनीयम्+इति कल्पनीयमिति => कल्पनीयम्+इति आख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधो भावनानवगाही => आख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधः+ भावनानवगाही कृतो न => कृतः+ न समाधानं संख्याप्रकारकबोधे => समाधानम्+ संख्याप्रकारकबोधे चाख्यातार्थभावनाप्रकारकबोधसामग्री => च+आख्यातार्थभावनाप्रकारकबोधसामग्री पूर्वोक्तं स्मारयति => पूर्वोक्तम्+ स्मारयति अनुभवसिद्धत्वादिति => अनुभवसिद्धत्वात्+इति चैत्रमैत्राभ्यां स्थीयते => चैत्रमैत्राभ्याम्+ स्थीयते भावान्वयबुद्धित्वमेवाख्यातजन्योपस्थितेः => भावान्वयबुद्धित्वमेव+आख्यातजन्योपस्थितेः कार्यतावच्छेदकमभ्युपगन्तमम् => कार्यतावच्छेदकम्+अभ्युपगन्तम् असंभवादिति => असंभवात्+इति जन्यतावच्छेदकत्वाऽसंभवादित्यर्थः => जन्यतावच्छेदकत्व+असंभवात्+इत्यर्थः भावनाप्रकारकबोधश्चैत्रमैत्राभ्यां भूपते => भावनाप्रकारकबोधः+चैत्रमैत्राभ्याम्+ भूपते सेयं सामग्री => सेयम्+ सामग्री आख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधं प्रति => आख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधम्+ प्रति द्विगर्थस्तु => द्विगर्थः+तु भिन्नविषयकप्रत्यक्षादिकं प्रति => भिन्नविषयकप्रत्यक्षादिकम्+ प्रति प्रतिबन्धकताद्वयापत्तिरिति => प्रतिबन्धकताद्वयापत्तिः+इति गुणादिवाचकपदोत्तरद्विवचनबहुवचनयोरिति => गुणादिवाचकपदोत्तरद्विवचनबहुवचनयोः+इति रूपे--रूपाणीत्यत्र => रूपे--रूपाणि+इत्यत्र द्विवचनबहुवचनयोरित्यर्थः => द्विवचनबहुवचनयोः+इत्यर्थः बाधादिति => बाधात्+इति गुणानंगीकारादिति => गुणानंगीकारात्+इति साधुत्वार्थकतयोक्तं | => साधुत्वार्थकतयः+क्तम्+ | द्विवचनबहुवचनयोरिति => द्विवचनबहुवचनयोः+इति नचेति => नच+इति रूपे--रूपाणीत्यादौ => रूपे--रूपाणि+इत्यादौ स्वाश्रयसमवेतत्वादिसम्बन्धेनेति => स्वाश्रयसमवेतत्वादिसम्बन्धेन+इति तदाश्रयोघटादिः => तदाश्रयः+घटादिः तत्समवेतत्वं रूपे => तत्+समवेतत्वम्+ रूपे एकमात्रतात्पर्येणापि => एकमात्रतात्पर्येण+अपि एकमात्ररूपव्यक्तितात्पर्येणापि => एकमात्ररूपव्यक्तितात्पर्येण+अपि द्विवचनानुपपत्तिश्च => द्विवचन+अनुपपत्तिः+च अपेक्षाबुद्धिविषयत्वमेवेति => अपेक्षाबुद्धिविषयत्वम्+एवेति इदमेकम्, => इदम्+एकम्, इदमेकं => इदमेकम्+ रूपमित्यापेक्षाबुद्धि => रूपम्+इति+आपेक्षाबुद्धि विषयत्वरूपं => विषयत्वरूपम्+ द्वित्वादिकमित्यर्थः => द्वित्वादिकम्+इत्यर्थः तदुत्तरेति => तत्+उत्तरेति रूपादिपदोत्तरेत्यर्थः => रूपादिपदोत्तर+इत्यर्थः तच्च => तत्+च अपेक्षाबुद्धिविषयत्वं च => अपेक्षाबुद्धिविषयत्वम्+ च एकमात्रवृत्तिधर्मश्च => एकमात्रवृत्तिधर्मः+च अव्यासज्यवृत्तिधर्मश्च => अव्यासज्यवृत्तिधर्मः+च नवखदिरावित्यत्र => नवखदिरौ+इत्यत्र तत्सम्बन्धेनान्वयः => तत्+सम्बन्धेन+अन्वयः शुद्धपर्याप्तिसम्बन्धेनैव => शुद्धपर्याप्तिसम्बन्धेन+एव द्वित्वान्वय => द्वित्व+अन्वय अनुशासनादिति => अनुशासनात्+इति ज्ञानजन्यविषयत्वं पञ्चाम्यर्थः => ज्ञानजन्यविषयत्वम्+ पञ्चम्यर्थः कर्मत्वमिति => कर्मत्वम्+इति मुख्योर्थं => मुख्यः+र्थ मुख्यार्थत्वं च => मुख्यार्थत्वम्+ च संख्यायां शक्ति => संख्यायाम्+ शक्ति लक्षणैवोपेयतामिति => लक्षणा+एव+उपेयताम्+इति शक्तिग्रहकव्याकरणस्योभयत्र => शक्तिग्रहकव्याकरणस्यः+भयत्र द्व्येकयोर्द्विवचनैकवचने => द्व्येकयोः+द्विवचन+एकवचने लक्षणं तु-- => लक्षणम्+ तु-- यगन्तधातोरर्थो => यगन्तधातोः+अर्थो स्वार्थेऽनुभाव्यते => स्वार्थे+अनुभाव्यते यत्रासौ => यत्र+असौ कारकं कर्तृतेतरः => कारकम्+ कर्तृतेतरः यगन्तधातोरर्थः => यगन्तधातोः+अर्थः कारकमित्यन्वयः => कारकम्+इति+अन्वयः यगन्तधातोरर्थस्य => यगन्तधातोः+अर्थस्य जन्यत्वसम्बन्धेनाऽन्वयादसौ => जन्यत्वसम्बन्धेन+अन्वयात्+असौ संयोगः => संयः+गः कर्मत्वं नाम => कर्मत्वम्+ नाम चैत्रकर्तृकसंयोगानुकूलव्यापारजन्यसंयोगाश्रयो ग्राम => चैत्रकर्तृकसंयोगानुकूलव्यापारजन्यसंयोगाश्रयः+ ग्राम तद्धात्वर्थक्रियायां क्रमत्वं => तद्धात्वर्थक्रियायाम्+ क्रमत्वम्+ क्रमत्वं पर्यवसितम् => क्रमत्वम्+ पर्यवसितम् स्वं तिङ् => स्वम्+ तिङ् स्वयमेवेत्यादौ => स्वयमेव+इत्यादौ कर्तृताभिन्नत्वं विशेषणम् => कर्तृताभिन्नत्वम्+ विशेषणम् सत्वाच्चैत्रेण => सत्वात्+चैत्रेण स्यादिति => स्यात्+इति एवं च => एवम्+ च चैत्रेऽसत्वान्नापत्तिः => चैत्रे+असत्वात्+न+आपत्तिः प्रतियोगिकत्वानुयोगित्वयोरसंभवेन => प्रतियोगिकत्वानुयोगित्वयोः+असंभवेन स्वस्मिन्नसत्वादिति => स्वस्मिन्नसत्वात्+इति चैत्रो ग्रामं => चैत्रः+ ग्रामम्+ ग्रामं गच्छतीति => ग्रामम्+ गच्छति+इति गच्छतीति => गच्छति+इति प्रतियोगिकत्वसम्बन्धेनाऽन्वयः => प्रतियोगिकत्वसम्बन्धेन+अन्वयः जनकत्व--समानाधिकरण्योभयसम्बन्धेनान्वयः => जनकत्व--समानाधिकरण्योभयसम्बन्धेन+अन्वयः एवं च => एवम्+ च चैत्रेऽसत्वान्नोक्तापत्तिः => चैत्रे+असत्वात्+न+उक्तापत्तिः चैत्रेऽसत्वादिति => चैत्रे+असत्वात्+इति गां दोग्धि => गाम्+ दोग्धि क्षरणानुकूलव्यापारो दुहुधात्वर्थः => क्षरणानुकूलव्यापारः+ दुहुधात्वर्थः पदोत्तरतृतीयार्थकर्मत्वं च => पदोत्तरतृतीयार्थकर्मत्वम्+ च शक्तिरेकत्र => शक्तिः+एकत्र लक्षणेत्यत्र => लक्षणा+इत्यत्र किं च => किम्+ च यस्माद्यो नियमेन => यस्माद्यः+ नियमेन घटदर्शनदशायां एकत्वाविवक्षायां => घटदर्शनदशायाम्+ एकत्वाविवक्षायाम्+ एकत्वाविवक्षायां घटं => एकत्वाविवक्षायाम्+ घटम्+ घटं पश्यतीति => घटम्+ पश्यति+इति पश्यतीति => पश्यति+इति प्रयोगात्संख्याया => प्रयोगात्+संख्याया अप्रतीतावपि => अप्रतीतौ+अपि कर्मत्वस्याऽशक्यत्वे => कर्मत्वस्य+अशक्यत्वे धर्ममात्रपरत्वादिति => धर्ममात्रपरत्वात्+इति भावप्रधाननिर्देशनेत्यादिः => भावप्रधाननिर्देशने+इत्यादिः कर्मत्वमात्रपरत्वादित्यर्थः => कर्मत्वमात्रपरत्वात्+इत्यर्थः वाचकतार्थकत्वादिति => वाचकतार्थकत्वात्+इति द्वितीयेत्यर्थः => द्वितीयेति+अर्थः कथं नोक्तं => कथम्+ न+उक्तम्+ नोक्तं भगवतेति => न+उक्तम्+ भगवतेति लाघवपक्षपातित्वाद्वा => लाघवपक्षपातित्वात्+वा किं च => किम्+ च कर्मबोधकप्रकृत्युत्तरं साध्वीति => कर्मबोधकप्रकृत्युत्तरम्+ साध्वीति नापि => न+अपि कर्मबोधकप्रकृतिपदमुद्दिश्य => कर्मबोधकप्रकृतिपदम्+उद्दिश्य कर्मत्वबोधकत्व--साधुत्वोभयविशिष्ट => कर्मत्वबोधकत्व--साधुत्व+उभयविशिष्ट साधुत्वाऽविधाने => साधुत्व+अविधाने कर्मबोधकप्रकृत्युत्तरं लक्षणया => कर्मबोधकप्रकृत्युत्तरम्+ लक्षणया कर्मत्वबोधकत्वमप्राप्तं स्यात् => कर्मत्वबोधकत्वमप्राप्तम्+ स्यात् घटादिपदानां घटत्वविशिष्टबोधकत्वस्यैव => घटादिपदानाम्+ घटत्वविशिष्टबोधकत्वस्य+एव घटत्वविशिष्टबोधकत्वस्यैव => घटत्वविशिष्टबोधकत्वस्य+एव तथाचोद्देश्यतावच्छेदकघटकतैव => तथाच+उद्देश्यतावच्छेदकघटकत+एव उक्तबोधोरि => उक्तबोधः+अपि कथंचित्संपाद्यः => कथंचित्+संपाद्यः कर्मपदस्यमुख्यार्थे न => कर्मपदस्यमुख्यार्थः+ न इत्याह => इति+आह कर्मणश्च => कर्मणः+च तथात्वमिति => तथात्वम्+इति द्वितीयार्थमित्यर्थः => द्वितीयार्थम्+इत्यर्थः तदन्वयाऽसंभवादिति => तदन्वय+असंभवात्+इति कर्मणोऽन्वयाऽसंभवादित्यर्थः => कर्मणः+अन्वय+असंभवात्+इत्यर्थः स्ववृत्तिफलजनकत्वसम्बन्धेनाऽन्वयाऽसंभवादाह => स्ववृत्तिफलजनकत्वसम्बन्धेन+अन्वय+असंभवात्+आह गौरवाच्चेति => गौरवात्+च+इति कर्मत्वस्याऽखण्डोपादित्वे => कर्मत्वस्य+अखण्ड+उपाधित्वे मानाभावादाह => मानाभावात्+आह कर्मत्वं चेति => कर्मत्वम्+ चेति इदं च => इदम्+ च धातोर्व्यापारमात्रे => धातोः+व्यापारमात्रे शक्तिरित्यभिप्रायेण => शक्तिः+इत्यभिप्रायेण धात्वर्थतावच्छेदकफलशालित्वं तत् => धात्वर्थतावच्छेदकफलशालित्वम्+ तत् प्रकारताश्रयफलत्वमिति => प्रकारताश्रयफलत्वम्+इति काशीं गच्छन्प्रयागे => काशीम्+ गच्छन्+प्रयागे गच्छन्प्रयागे => गच्छन्+प्रयागे कर्मत्वं न => कर्मत्वम्+ न गमनजन्यसंयोगानाश्रयत्वादिति => गमनजन्यसंयोगानाश्रयत्वात्+इति मुख्याऽमुख्यभोदात्कर्मत्वं द्विविधम् => मुख्य+अमुख्यभेदात्कर्मत्वम्+ द्विविधम् क्रियाजन्यफलानाश्रयत्वादमुख्यं कर्मत्वम् => क्रियाजन्यफलानाश्रयत्वात्+अमुख्यम्+ कर्मत्वम् तच्च => तत्+च प्रकृतिक्रियाकर्तृसमवेतेच्छीयक्रियाजन्यफलानाश्रयत्वप्रकारतानिरूपितविशेष्यताश्रयत्वम्, => प्रकृतिक्रियाकर्तृसमवेत+इच्छीयक्रियाजन्यफलानाश्रयत्वप्रकारतानिरूपितविशेष्यताश्रयत्वम्, काश्यां च => काश्याम्+ च तदस्ति, => तत्+अस्ति, उभयसाधारणकर्मत्वं च => उभयसाधारणकर्मत्वम्+ च स्वनिष्ठतादृशेच्छीयप्रकारतानिरूपितविशेष्यताश्रयत्वान्यतरसं | => स्वनिष्ठतादृशेच्छीयप्रकारतानिरूपितविशेष्यताश्रयत्वान्यतरसम्+ | फलत्वं च => फलत्वम्+ च मन्दं गच्छतीत्यादौ => मन्दम्+ गच्छति+इत्यादौ गच्छतीत्यादौ => गच्छति+इत्यादौ अत्रेदं बोध्यम् => अत्र+इदम्+ बोध्यम् तत्राधेयत्वमेव => तत्र+आधेयत्वम्+एव बाधग्रहस्तत्र => बाधग्रहः+तत्र स्वनिष्ठविशेष्यतानिरूपिततादृशेच्छीयप्रकारत्वं बोध्यम् => स्वनिष्ठविशेष्यतानिरूपिततादृशेच्छीयप्रकारत्वम्+ बोध्यम् भेदेनान्वयस्याव्युत्पन्नतया => भेदेनान्वयस्य+अव्युत्पन्नतया विभक्त्यर्थत्वमावश्यकम्, => विभक्त्यर्थत्वम्+आवश्यकम्, तत्रापि => तत्र+अपि यस्यार्थस्याऽन्यतो लाभसंभवस्तदर्थकत्वं => यस्य+अर्थस्य+अन्यतः+ लाभसंभवः+तदर्थकत्वम्+ लाभसंभवस्तदर्थकत्वं द्वितीयया => लाभसंभवः+तदर्थकत्वम्+ द्वितीयया नोचितमिति => न+उचितम्+इति फलमात्रं द्वितीयार्थं => फलमात्रम्+ द्वितीयार्थम्+ द्वितीयार्थं इत्याह => द्वितीयार्थम्+ इति+आह इत्याह => इति+आह चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः फलव्यापारयोरित्यादिः => फलव्यापारयोः+इत्यादिः फलमाक्षमिति => फलमात्रम्+इति न्यायादिति => न्यायात्+इति फलस्यापि => फलस्य+अपि उक्तन्यायविरोधादित्याशंकते => उक्तन्यायविरोधात्+इति+आशंकते धातुलभ्यमेवेति => धातुलभ्यम्+एवेति तदवच्छिन्नेति => तदवच्छिन्न+इति संयोगविभागादिरूपफलवच्छिन्नेत्यर्थः => संयोगविभागादिरूपफलवच्छिन्न+इत्यर्थः धात्वर्थादिति => धात्वर्थात्+इति संयोगादिरूपफलं कर्म => संयोगादिरूपफलम्+ कर्म प्रत्ययद्वितीयावाच्यमेवेति => प्रत्ययद्वितीयावाच्यम्+एवेति व्यापारमात्रस्येत्यस्य => व्यापारमात्रस्येति+अस्य व्यापारत्वरूपसामान्यधर्मावच्छिन्नमात्रस्येत्यर्थस्तु => व्यापारत्वरूपसामान्यधर्मावच्छिन्नमात्रस्येति+अर्थः+तु प्रयत्नत्वेच्छात्वाद्यवच्छिन्ने => प्रयत्नत्व+इच्छात्वात्+अवच्छिन्ने शक्त्युपागमात्, => शक्ति+उपागमात्, निर्वक्तुमशक्यत्वाच्च => निर्वक्तुम्+अशक्यत्वात्+च व्यापारो न => व्यापारः+ न ज्ञानादेरपि => ज्ञानादेः+अपि नापि => न+अपि भावनायां प्रकारीभूतोर्थः => भावनायाम्+ प्रकारीभूतः+अर्थः प्रकारीभूतोर्थः => प्रकारीभूतः+अर्थः उत्तरसंयोगानुकूलव्यापारस्यापि => उत्तरसंयोगानुकूलव्यापारस्य+अपि धात्वर्थत्वादिति => धात्वर्थत्वात्+इति धातुशक्यताऽनुकूलत्व => धातुशक्यता+अनुकूलत्व सम्बन्धावच्छिन्नकिंचिन्निष्ठावच्छेदकत्वानिरूपितेत्यत्र => सम्बन्धावच्छिन्नकिंचिन्निष्ठ+अवच्छेदकत्वानिरूपिते+इत्यत्र सर्वप्रतीत्यापत्त्या => सर्वप्रतीति+आपत्त्या ग्रामं त्यजति---ग्रामं => ग्रामम्+ त्यजति---ग्रामम्+ त्यजति---ग्रामं गच्छतीति => त्यजति---ग्रामम्+ गच्छति+इति गच्छतीति => गच्छति+इति वाक्यजन्यबोधयोरवैलक्षण्यापत्तिरित्यत्र => वाक्यजन्यबोधयोः+अवैलक्षण्यापत्तिः+इत्यत्र धातुजन्यव्यापारोपस्थितिः => धातुजन्यव्यापारः+पस्थितिः ग्रामकर्मकसंयोगविषयकबोधं प्रति => ग्रामकर्मकसंयोगविषयकबोधम्+ प्रति ग्रामधातुजन्यव्यापारोपस्थितिः => ग्रामधातुजन्यव्यापारः+पस्थितिः कारणमिति => कारणम्+इति कर्मत्वं गमनं => कर्मत्वम्+ गमनम्+ गमनं कृतिः => गमनम्+ कृतिः निराकाङ्क्षावाक्याच्छाब्दबोधवारणाय => निराकाङ्क्षावाक्यात्+शाब्दबोधवारणाय कृतिमानिति => कृतिमान्+इति शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति ग्रामं गच्छतीत्यानुपूर्वी => ग्रामम्+ गच्छति+इति+आनुपूर्वी गच्छतीत्यानुपूर्वी => गच्छति+इति+आनुपूर्वी ग्राम्याद्यर्थे => ग्राम्यादि+अर्थे विभागादेरन्वय => विभागादेः+अन्वय उपस्थितेरुक्तहेतुता => उपस्थितेः+उक्तहेतुता कल्पनमयुक्तमिति => कल्पनम्+उयुक्तम्+इति चेन्न => चेत्+न धातुतो व्यापारोपस्थितौ => धातुतः+ व्यापारः+पस्थितौ व्यापारोपस्थितौ => व्यापारः+पस्थितौ निरुक्तशाब्दबोधवारणायोपस्थितेर्निरुक्तहेतुताकल्पनस्यावश्यकत्वात् => निरुक्तशाब्दबोधवारणायोपस्थितेः+निरुक्तहेतुताकल्पनस्यावश्यकत्वात् विपरीतमिति => विपरीतम्+इति ग्रामं गच्छतीत्यतो => ग्रामम्+ गच्छति+इत्यतः+ गच्छतीत्यतो ग्रामनिष्ठविभागजनकत्वम्, => गच्छति+इत्यतः+ ग्रामनिष्ठविभागजनकत्वम्, ग्रामं त्यजतीत्यतौ => ग्रामम्+ त्यजति+इत्यतौ त्यजतीत्यतौ => त्यजति+इत्यतौ ग्रामनिष्ठसंयोगजनकत्वमिति => ग्रामनिष्ठसंयोगजनकत्वम्+इति विपरीतं न => विपरीतम्+ न गम्याद्युपस्थापितस्पन्दादावेति => गम्यादि+उपस्थापितस्पन्दादावेति एवकारव्यवच्छेद्यं स्पष्टयति => एवकारव्यवच्छेद्यम्+ स्पष्टयति ग्रामं गच्छतीतिवद् => ग्रामम्+ गच्छति+इतिवद् गच्छतीतिवद् => गच्छति+इतिवद् ग्रामं स्पन्दते => ग्रामम्+ स्पन्दते स्यादित्याशंक्याह => स्यात्+इति+आशंक्य+आह केनचित्पदेनोपस्थापितयोरर्थयोः => केनचित्+पदेन+उपस्थापितयोः+अर्थयोः घटकर्मत्वादिपदोपस्थापितयोरपात्ति => घटकर्मत्वादिपदोपस्थापितयोः+अपात्ति कर्मत्वमित्यादिपदोपस्थापितयोरपीत्यर्थः => कर्मत्वम्+इत्यादिपदोपस्थापितयोः+अपि+इत्यर्थः घटं करोतीत्यस्य => घटम्+ करोति+इत्यस्य करोतीत्यस्य => करोति+इत्यस्य गम्यादिसमभिव्याहारस्यैवेति => गम्यादिसमभिव्याहारस्य+एवेति एवकारव्यवच्छेद्यं नत्त्विति => एवकारव्यवच्छेद्यम्+ नत्विति स्पन्दादिसमभिव्याहारस्याऽकाङ्क्षात्वाभावादेव => स्पन्दादिसमभिव्याहारस्य+आकाङ्क्षात्वाभावात्+एव तन्नियामकत्वात् => तत्+नियामकत्वात् ग्रामं गच्छति => ग्रामम्+ गच्छति ग्रामं त्यजतीति => ग्रामम्+ त्यजति+इति त्यजतीति => त्यजति+इति वाक्यजन्यप्रतीत्योर्वैलक्षण्योपपादनेपि => वाक्यजन्यप्रतीत्योः+वैलक्षण्य+उपपादनेपि तदुपस्थापितफलविशेषविषयकत्वरूपवैलक्षण्याऽसंभवादिति => तत्+उस्थापितफलविशेषविषयकत्वरूपवैलक्षण्या+असंभवात्+इति नचेति => नच+इति त्यागो गमनमित्यादौ => त्यागः+ गमनम्+इत्यादौ गमनमित्यादौ => गमनम्+इत्यादौ धातोर्विभागवच्छिन्नव्यापारे => धातोः+विभागवच्छिन्नव्यापारे विलक्षणबोधोपत्तिरिति => विलक्षणबोधोपपत्तिः+इति विलक्षणबोधोपत्तिरित्यर्थः => विलक्षणबोधोपपत्तिः+इत्यर्थः कुत्राप्यजननाद्विशिष्ट => कुत्र+अपि+अजननात्+विशिष्ट एवाभ्युपयते => एव+अभ्युपयते अस्मन्मते => अस्मत्+मते त्यागो, => त्यागः+, गमनमित्यादौ => गमनम्+इत्यादौ ग्रामं गमस्तेत्यादि => ग्रामम्+ गमस्त+इत्यादि गमस्तेत्यादि => गमस्त+इत्यादि ज्ञानद्वितीयादिजन्य => ज्ञानद्वितीय+आदिजन्य फलविशेषोपस्थापकद्वितीयादिसमभिव्याहारज्ञानघटितसामग्र्या => फलविशेष+उपस्थापकद्वितीय+आदिसमभिव्याहारज्ञानघटितसामग्र्या गमनादिपदाच्छाब्दबोधस्यानुदयान्नाऽवैलक्षण्यमित्याशंकते => गमनादिपदात्+शाब्दबोधस्यानुदयान्न+अवैलक्षण्यम्+इति+आशंकते नचेति => नच+इति गम्यादिशक्तिज्ञानजन्यतेत्यर्थः => गम्यादिशक्तिज्ञानजन्यते+इत्यर्थः गच्छतीतिवाक्यजन्यबोधयोरवैलक्षण्यापत्तिवारणाय => गच्छति+इतिवाक्यजन्यबोधयोः+अवैलक्षण्यापत्तिवारणाय एवं च => एवम्+ च तन्मते => तत्+मते गच्छतीत्यनयोरेकार्थ => गच्छति+इत्यनयोः+एकार्थ विशिष्टशक्तिवादिनां मते => विशिष्टशक्तिवादिनाम्+ मते वाच्यतावच्छेदकीभूतसंयोगादिविभागावच्छिन्नत्वयोरभ्रमसंभवो यथा => वाच्यतावच्छेदकीभूतसंयोगादिविभागावच्छिन्नत्वयोः+अभ्रमसंभवः+ यथा एवमपि => एवम्+अपि संयोगविभागान्यतरैकविषयकत्वनियमात् => संयोगविभागान्यतर+एकविषयकत्वनियमात् फलादिविषयकशाब्दबोधस्यापि => फलादिविषयकशाब्दबोधस्य+अपि प्रसिद्धेरिति => प्रसिद्धेः+इति ग्रन्थस्याऽसंगतिरिति => ग्रन्थस्य+असंगतिः+इति चेन्न => चेत्+न फलाविषयकेत्यत्र => फलाविषयक+इत्यत्र तदविषयकशाब्दबोधस्यापि => तदविषयकशाब्दबोधस्य+अपि प्रसिद्धेरिति => प्रसिद्धेः+इति एवं च => एवम्+ च विभागोपस्थितेर्व्यभिचारितया => विभागोपस्थितेः+व्यभिचारितया गच्छतीत्याभ्यां त्यागो => गच्छति+इत्याभ्याम्+ त्यागः+ त्यागो गमनमित्याभ्यां => त्यागः+ गमनम्+इत्याभ्याम्+ गमनमित्याभ्यां च => गमनम्+इत्याभ्याम्+ च प्रसंगो दुर्वार => प्रसंगः+ दुर्वार तादृशप्रसंगो दुर्वारः => तादृशप्रसंगः+ दुर्वारः अनादितात्पर्यमेवेति => अनादितात्पर्यम्+एवेति कथं न => कथम्+ न स्वारसिकत्वापत्तिरित्यर्थः => स्वारसिकत्वापत्तिः+इत्यर्थः घटादिपदप्रयोगापत्तिरिति => घटादिपदप्रयोगापत्तिः+इति स्वारसिकत्वापत्तिरित्यर्थः => स्वारसिकत्वापत्तिः+इत्यर्थः उक्तदोषतादवस्थ्यादिति => उक्तदोषतादवस्थ्यात्+इति द्वितीयायां विभागे => द्वितीयायाम्+ विभागे शक्तिसत्वादित्यर्थः => शक्तिसत्वात्+इत्यर्थः अनुपपत्तिमाह => अनुपपत्तिम्+आह तस्मादनादितात्पर्यमेव => तस्मादनादितात्पर्यम्+एव स्वारसिकप्रयोगनियामकमिति => स्वारसिकप्रयोगनियामकम्+इति शक्तिभ्रमलक्षणज्ञानं विना => शक्तिभ्रमलक्षणज्ञानम्+ विना विभागबोधकत्वमिति => विभागबोधकत्वम्+इति व्यभिचारोऽत => व्यभिचारः+अत नियमोऽसिद्धि => नियमः+असिद्धि तात्पर्यभ्रमसहकृतेत्यर्थः => तात्पर्यभ्रमसहकृते+इत्यर्थः उक्तनियमस्यैवाऽसिद्धत्वादिति => उक्तनियमस्य+एव+असिद्धत्वात्+इति नियमस्वरूपमाह => नियमस्वरूपम्+आह लक्षणाग्रहमिति => लक्षणाग्रहम्+इति लक्षणाग्रहं विनापीत्यर्थः => लक्षणाग्रहम्+ विनापि+इत्यर्थः विनापीत्यर्थः => विनापि+इत्यर्थः भ्रमानधीनेति => भ्रमानधीन+इति भ्रमानधीनेत्यर्थः => भ्रमानधीन+इत्यर्थः फलितार्थमाह => फलितार्थम्+आह तात्पर्यभ्रमेणैवेति => तात्पर्यभ्रमेण+एवेति तादृशनियमक्षतिरिति => तादृशनियमक्षतिः+इति लक्षणाग्रहं भ्रमानधीनं => लक्षणाग्रहम्+ भ्रमानधीनम्+ भ्रमानधीनं तादृशबोधो => भ्रमानधीनम्+ तादृशबोधः+ तादृशबोधो न => तादृशबोधः+ न संभवतीति => संभवति+इति नियमभंगो नेत्यर्थः => नियमभंगः+ न+इत्यर्थः नेत्यर्थः => न+इत्यर्थः श्रोतुस्तात्पर्यभ्रमस्याऽसत्वेपि => श्रोतुः+तात्पर्यभ्रमस्य+असत्वे+अपि वक्तुस्तात्पर्यभ्रमस्यापि => वक्तुः+तात्पर्यभ्रमस्य+अपि सत्वादिति => सत्वात्+इति विशिष्टशक्तिवादिनां मतमाह => विशिष्टशक्तिवादिनाम्+ मतम्+आह मतमाह => मतम्+आह धात्वर्थतावच्छेदकफलशालित्वमपीति => धात्वर्थतावच्छेदकफलशालित्वम्+अपीति सतीति => सति+इति विशेषणात्कर्तृः => विशेषणात्+कर्तृः फलं च => फलम्+ च फलमाह => फलम्+आह पूर्वदेशविभागस्योपि => पूर्वदेशविभागस्यः+पि धात्वर्थव्यापारजन्यत्वादिति => धात्वर्थव्यापारजन्यत्वात्+इति फलपदं च => फलपदम्+ च एवं च => एवम्+ च धातोरेव => धातोः+एव फलविशेषलाभादिति => फलविशेषलाभात्+इति वृत्तिरेवेति => वृत्तिः+एवेति आधेयत्वमेवेत्यर्थः => आधेयत्वम+एव+इत्यर्थः वृत्तितावत्संयोगानुकूल => वृत्तितावत्+संयोगानुकूल व्यापारानुकूलकृतिमानिति => व्यापारानुकूलकृतिमान्+इति ग्रामं गच्छतीति => ग्रामम्+ गच्छति+इति गच्छतीति => गच्छति+इति फलविशेषान्वयित्वप्रकारकेच्छाविशेष्यप्रकृत्युत्तरं द्वितीयेति => फलविशेषान्वयित्वप्रकारक+इच्छाविशेष्यप्रकृत्युत्तरम्+ द्वितीयेति निरूपणादुक्तानुशासनस्य => निरूपणात्+उक्तानुशासनस्य शक्तिग्राहकत्वानुपपत्तिरित्याशंकते => शक्तिग्राहकत्वानुपपत्तिः+इति+आशंकते नचेति => नच+इति एवं | => एवम्+ | स्वघटितवाक्यघटकपदान्तराऽबोध्याधेयताऽन्वितस्वार्थतात्पर्यविषयप्रकृतिकत्वादित्यनुशासनेन => स्वघटितवाक्यघटकपदान्तर+अबोध्याधेयत+अन्वितस्वार्थतात्पर्यविषयप्रकृतिकत्वात्+इत्यनुशासनेन स्वपदद्वयं क्रमेण => स्वपदद्वयम्+ क्रमेण सम्पादकत्वेनोपयुज्यते => सम्पादकत्वेन+उपयुज्यते व्युत्पत्तिवैचित्र्येणेति => व्युत्पत्तिवैचित्र्येण+इति धात्वर्थतावच्छेदकातिरिक्तपदार्थेनेति => धात्वर्थतावच्छेदकातिरिक्तपदार्थेन+इति व्युत्पत्तिसंकोचेनेत्यर्थः => व्युत्पत्तिसंकोचेन+इत्यर्थः फलविशेष्यकेत्यर्थः => फलविशेष्यक+इत्यर्थः तादृशकारणबोधेनेति => तादृशकारणबोधेन+इति संयोगात्मकफलविशेष्यकसंयोगोपस्थतिकारणबोधेनेत्यर्थः => संयोगात्मकफलविशेष्यकसंयः+गः+पस्थतिकारणबोधेन+इत्यर्थः आधेयतेत्यर्थः => आधेयते+इत्यर्थः यादृशपदसमभिव्याहारज्ञानादिति => यादृशपदसमभिव्याहारज्ञानात्+इति संयोगो न => संयः+गः+ न समभिव्याहारज्ञानादित्यर्थः => समभिव्याहारज्ञानात्+इत्यर्थः तादृशपदसमभिव्याहारेति => तादृशपदसमभिव्याहार+इति संयोगपदसमभिव्याहारेत्यर्थः => संयोगपदसमभिव्याहार+इत्यर्थः संयोगपदज्ञानजन्येत्यर्थः => संयोगपदज्ञानजन्येति+अर्थः फलाद्युपस्थितिघटितेति => फलादि+उपस्थितिघटितेति संयोगाद्युपस्थितिघटितेत्यर्थः => संयोगादि+उपस्थितिघटित+इत्यर्थः तादृशान्वयबोधात्पादप्रयोजिकाया => तादृश+अन्वयबोधात्+पादप्रयोजिकाया गमनं न => गमनम्+ न गमनं न => गमनम्+ न गमनं न => गमनम्+ न द्वितीयार्थाधेयत्वान्वयानुपपत्तिरित्यत => द्वितीयार्थ+आधेयत्व+अन्वयानुपपत्तिः+इत्यत एवं चेति => एवम्+ च+इति चेति => च+इति एवमेवेत्यर्थः => एवम्+एव+इति+अर्थः गमनं न => गमनम्+ न व्यभिचारस्येति => व्यभिचारस्य+इति व्यभिचारस्येत्यर्थः => व्यभिचारस्य+इत्यर्थः वारणाऽसंभवादिति => वारण+असंभवात्+इति अयमाशयः => अयम्+आशयः शाब्दबोधं प्रति => शाब्दबोधम्+ प्रति कलशपदात्तदुपस्थितौ => कलशपदात्तत्+उपस्थितौ शाब्दापत्तिरतो => शाब्दापत्तिः+अतः घटत्वावच्छिन्नविषयताशालिशाब्दं प्रति => घटत्वावच्छिन्नविषयताशालिशाब्दम्+ प्रति कारणत्वं वाच्यम्, => कारणत्वम्+ वाच्यम्, एवमपि => एवम्+अपि व्यवहितोत्तरशाब्दबोधं प्रति => व्यवहितोत्तरशाब्दबोधम्+ प्रति एवमेव => एवम्+एव तत्रापि => तत्र+अपि शाब्दहेतुत्वं नास्ति, => शाब्दहेतुत्वम्+ न+अस्ति, नास्ति, => न+अस्ति, धातुवृत्तिज्ञानजन्यत्वसत्वेपि => धातुवृत्तिज्ञानजन्यत्वसत्वे+अपि धातुशक्तिज्ञानाजन्यत्वेनोक्तकार्यतावच्छेदकानाक्रान्तत्वात् => धातुशक्तिज्ञानाजन्यत्वेन+उक्तकार्यतावच्छेदकानाक्रान्तत्वात् अथैवमपि => अथ+एवम्+अपि गमनं न => गमनम्+ न प्रयोगवारणमशक्यम्, => प्रयोगवारणम्+अशक्यम्, तज्जन्योपस्थितेश्च => तज्जन्योपस्थितेः+च चेन्न => स्पन्दभेदसत्वात्+इतिचेत्+न धातुजन्यव्यापारोपस्थितेः => धातुजन्यव्यापारः+पस्थितेः वक्ष्यमाणत्वाच्च => वक्ष्यमाणत्वात्+च एवं च => एवम्+ च पदार्थोपस्थितेस्तत्तच्छाब्दबोधं प्रति => पदार्थोपस्थितेः+तत्तत्+शाब्दबोधम्+ प्रति नानुपपत्तिरित्यर्थः => न+अनुपपत्तिः+इत्यर्थः धातुजन्यसंयोगोपस्थितिरूपकारणस्य => धातुजन्यसंयः+गोपस्थितिरूपकारणस्य व्यभिचारप्रसक्तेरिति => व्यभिचारप्रसक्तेः+इति कारणस्यापि => कारणस्य+अपि व्यभिचारप्रसक्तेरित्यर्थः => व्यभिचारप्रसक्तेः+इत्यर्थः प्राचीनमतं समर्थमिति => प्राचीनमतम्+ समर्थम्+इति समर्थमिति => समर्थम्+इति अत्रेदं चिन्त्यते => अत्र+इदम्+ चिन्त्यते आवश्यकत्वादिति => आवश्यकत्वात्+इति धात्वर्थत्वदिति => धात्वर्थत्वत्+इति धातोर्व्यापारत्वरूपलघुधर्मावच्छिन्न => धातोः+व्यापारत्वरूपलघुधर्मावच्छिन्न शक्तिरिति => शक्तिः+इति लाघवमेव => लाघवम्+एव संख्यायामेवेति => संख्यायाम्+एवेति एवकारेणाधेयत्वव्यवच्छेदः => एवकारेण+आधेयत्वव्यवच्छेदः विशिष्टशक्तिकल्पनमेवोचितमिति => विशिष्टशक्तिकल्पनमेव+उचितम्+इति लक्षणैवेति => लक्षणा+एवेति नानाशक्तिरतो गौरवमिति => नानाशक्तिरतः+ गौरवम्+इति गौरवमिति => गौरवम्+इति संख्यायामेवेति => संख्यायाम्+एव+इति धातोर्व्यापारमात्रे => धातोः+व्यापारमात्रे लाभादिति => लाभात्+इति तन्मते => तत्+मते भवतां | => भवताम्+ | आवश्यकत्वादिति| => आवश्यकत्वात्+इति| गच्छतीत्यनयोः => गच्छति+इत्यनयोः स्यादिति => स्यात्+इति तादृशव्यापारोपस्थितिहेतुताया => तादृशव्यापारः+पस्थितिहेतुताया फलावच्छिन्नव्यापारोपस्थितिहेतुताया => फलावच्छिन्नव्यापारः+पस्थितिहेतुताया उभयसिद्धत्वादिति => उभयसिद्धत्वात्+इति उभयमतसिद्धत्वादित्यर्थः => उभयमतसिद्धत्वात्+इत्यर्थः कोवलव्यापारोपस्थितेः => केवलव्यापारः+पस्थितेः कारणत्वमधिकं प्राचां => कारणत्वमधिकम्+ प्राचाम्+ प्राचां मते => प्राचाम्+ मते तन्मते => तत्+मते कारणत्वसाम्यमित्यत => कारणत्वसाम्यम्+इत्यत ग्राममध्यास्ते => ग्राममध्याः+ते तन्मते => तत्+मते गौरवं दर्शयति => गौरवम्+ दर्शयति अवच्छेदकगौरवं चेति => अवच्छेदकगौरवम्+ चेति गोरवं चेत्यर्थः => गोरवम्+ च+इत्यर्थः चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः द्वितीयाजन्येत्यर्थः => द्वितीयाजन्येति+अर्थः गौरवान्तमप्याह => गौरवान्तम्+अपि+आह ग्रामं गच्छतीत्यत्र => ग्रामम्+ गच्छति+इत्यत्र गच्छतीत्यत्र => गच्छति+इत्यत्र फलव्यापारविषयकतयेत्यर्थः => फलव्यापारविषयकतयेति+अर्थः एवं शाब्दबोधस्याधिकविषयकत्वे => एवम्+ शाब्दबोधस्याधिकविषयकत्वे तात्पर्यज्ञानादीनामधिकविषयकत्वं बोध्यम् => तात्पर्यज्ञानादीनाम्+अधिकविषयकत्वम्+ बोध्यम् अत्रेदं बोध्यम् => अत्र+इदम्+ बोध्यम् प्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावलाघवं राज्ञः => प्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावलाघवम्+ राज्ञः प्रदर्शितमिहापि => प्रदर्शितम्+इहापि "शाब्दबुद्धेरधिकविषयत्वे" => "शाब्दबुद्धेः+अधिकविषयत्वे" गौरवं दर्शयिष्यति => गौरवम्+ दर्शयिष्यति प्राचीनमतमाक्षिपति => प्राचीनमतम्+आक्षिपति महीरुहमिति => महीरुहम्+इति फलं संयोगादिः => फलम्+ संयोगादिः नञर्थेऽभावेऽन्वयः => नञर्थे+अभावे+अन्वयः चाधेयतासम्बन्धेन => च+आधेयतासम्बन्धेन भूमिविशिष्टसंयोगविशिष्टोऽथ => भूमिविशिष्टसंयोगविशिष्टः+अथ जनकतासम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकमहीरुहवृत्तिसंयोगाभाववान्यो व्यापारस्तदनुकूलकृतिमानिति => जनकतासम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकमहीरुहवृत्तिसंयोगाभाववान्यः+ व्यापारः+तदनुकूलकृतिमान्+इति व्यापारस्तदनुकूलकृतिमानिति => व्यापारः+तदनुकूलकृतिमान्+इति जनकतासं | => जनकतासम्+ | आधेयत्वं द्वितीयार्थः => आधेयत्वम्+ द्वितीयार्थः नञर्थेऽभावेऽन्वयः => नञर्थे+अभावे+अन्वयः भूमिनिरूपितवृत्तितावान्महीरुहनिरूपितवृत्तित्वाभाववान्यः => भूमिनिरूपितवृत्तितावात्+महीरुहनिरूपितवृत्तित्वाभाववान्यः संयोगस्तज्जनकव्यापारानुकूलकृतिमानिति => संयः+गः+तज्जनकव्यापारानुकूलकृतिमान्+इति वृत्तित्वाभावश्च => वृत्तित्वाभावः+च तदसंभवादिति => तदसंभवात्+इति गमनकर्तृत्वाभावबोधनासंभवादित्यर्थः => गमनकर्तृत्वाभावबोधनासंभवात्+इत्यर्थः आवश्यकत्वाच्चेति => आवश्यकत्वात्+त+इति चाऽप्रसिद्ध => च+अप्रसिद्ध संयोगस्तदनुकूलो व्यापार => संयोगः+तदनुकूलः+ व्यापार बोधस्यावश्यकत्वादिति => बोधस्यावश्यकत्वात्+इति भूमेर्गमनं न => भूमेः+गमनम्+ न अव्युत्पन्नत्वादिति => अव्युत्पन्नत्वात्+इति अनुयोग्यविषयकनञर्थबोधस्याऽप्रसिद्धत्वादिति => अनुयोग्यविषयकनञर्थबोधस्य+अप्रसिद्धत्वात्+इति उपदर्शितबहुविधलाघवेनेति => उपदर्शितबहुविधलाघवेन+इति सामग्रीप्रतिबन्धकतायां प्रतिबन्धकत्वावच्छेदकत्वे => सामग्रीप्रतिबन्धकतायाम्+ प्रतिबन्धकत्वावच्छेदकत्वे लाघवेनेत्यर्थः => लाघवेन+इत्यर्थः नञर्थान्वयबोधानुपपत्तिरिति => नञर्थान्वयबोधानुपपत्तिः+इति नञर्थत्वाऽसंभवेन => नञर्थत्व+असंभवेन तद्विषयकान्वयबोधानुपपत्तरित्यर्थः => तद्विषयकान्वयबोधानुपपत्तिः+इत्यर्थः द्रव्यंगच्छति => द्रव्यम्+गच्छति गुणमित्यादौ => गुणम्+इत्यादौ गुणाभावस्येवेत्यर्थः => गुणाभावस्येव+इत्यर्थः बोधनोपगमादिति => बोधनोपगमात्+इति तथाचाधेयत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकभाववान्यो द्रव्यवृत्तिसंयोगस्तदनुकूलव्यापारवानितिबोधोपगमादित्यर्थः => तथाच+आधेयत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकभाववान्यः+ द्रव्यवृत्तिसंयः+गः+तदनुकूलव्यापारवान्+इतिबोधोपगमात्+इत्यर्थः द्रव्यवृत्तिसंयोगस्तदनुकूलव्यापारवानितिबोधोपगमादित्यर्थः => द्रव्यवृत्तिसंयः+गः+तदनुकूलव्यापारवान्+इतिबोधोपगमात्+इत्यर्थः गुणो गुणं => गुणः+ गुणम्+ गुणं न => गुणम्+ न गच्छतीत्यादौ => गच्छति+इत्यादौ आधेयत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकगुणाभाववत्संयोगानुकूलव्यापारवानितिबोधस्यगुणे => आधेयत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकगुणाभाववत्+संयोगानुकूलव्यापारवान्+इतिबोधस्यगुणे भ्रमत्वात्प्रमत्वानुपपत्तिरत => भ्रमत्वात्+प्रमत्वानुपपत्तिः+अत 1अप्रमाणत्वादिति => अप्रमाणत्वात्+इति तथाचेष्टापत्तिरिति => तथाचेष्टापत्तिः+इति गुणो गुणं => गुणः+ गुणम्+ गुणं न => गुणम्+ न गच्छतीत्यत्र => गच्छति+इत्यत्र भानोपगमेनेति| => भानोपगमेन+इति| एकस्यैव => एकस्य+एव नञो गुणाभावबाघकत्वम् => नञः+ गुणाभावबाघकत्वम् स्पन्दाश्रयत्वाभावबोधकत्वं चेति => स्पन्दाश्रयत्वाभावबोधकत्वम्+ चेति दोषमाह => दोषम्+आह समवायसम्बन्धावच्छिन्नाधेयतैवेति12 => समवायसम्बन्धावच्छिन्नाधेयत+एवेति समवायसम्बन्धावच्छिन्नत्वाऽनिवेशे => समवायसम्बन्धावच्छिन्नत्व+अनिवेशे कालिकसम्बन्धावच्छिन्नग्रामनिरूपिताधेयतावत्संयोगादिकमादायेत्यर्थः => कालिकसम्बन्धावच्छिन्नग्रामनिरूपिताधेयतावत्+संयोगादिकमादायेति+अर्थः अतिप्रसंगादिति => अतिप्रसंगात्+इति ग्रामं त्यजति => ग्रामम्+ त्यजति ग्रामं गच्छतीति => ग्रामम्+ गच्छति+इति गच्छतीति => गच्छति+इति प्रयोगप्रसंगादित्यर्थः => प्रयोगप्रसंगात्+इत्यर्थः ग्रामेऽसत्वेपि => ग्रामे+असत्वे+अपि सत्वादिति => सत्वात्+इति समवायसम्बन्धावच्छिन्नत्वनिवेशो च => समवायसम्बन्धावच्छिन्नत्वनिवेशः+ च समवायसम्बन्धावच्छिन्नेत्यर्थः => समवायसम्बन्धावच्छिन्न+इत्यर्थः तदभावबाधाऽसंभव => तदभावबाध+असंभव अभावनिरूपितसमवायसम्बन्धावच्छिन्नवृत्तित्वाभावबाधाऽसंभव => अभावनिरूपितसमवायसम्बन्धावच्छिन्नवृत्तित्वाभावबाध+असंभव संभवतीत्याह => संभवति+इत्याह तत्सम्बन्धावच्छिन्नेति => तत्+संम्बन्धावच्छिन्न+इति निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नेत्यर्थः => निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्न+इत्यर्थः द्वितीयार्थं आधेयत्वमेव, => द्वितीयार्थम्+ आधेयत्वम्+एव, आधेयत्वमेव, => आधेयत्वम्+एव, ग्रामं गच्छति => ग्रामम्+ गच्छति द्वितीयार्थं आधेयतावत्वं => द्वितीयार्थम्+ आधेयतावत्वम्+ आधेयतावत्वं च => आधेयतावत्वम्+ च एवं च => एवम्+ च द्रव्यं गच्छति => द्रव्यम्+ गच्छति नाभावमित्यादौ => न+अभावम्+इत्यादौ नाऽप्रसिद्धिः => न+अप्रसिद्धिः नापि => न+अपि एवं च => एवम्+ च काप्यनुपपत्तिरिति => कापि+अनुपपत्तिः+इति गुणपदोत्तरभावपदोत्तरं च => गुणपदोत्तरभावपद+उत्तरम्+ च कथं द्वितीया--गुणस्य--अभावस्य => कथम्+ द्वितीया--गुणस्य--अभावस्य कर्मबोधकपदोत्तरमेव => कर्मबोधकपदोत्तरम्+एव साधुत्वविधानादिति => साधुत्वविधानात्+इति चेन्न => चेत्+न कर्मत्वान्वयित्वप्रकारकेच्छीयविशेष्यताश्रयबोधकप्रतिपादिकाद् => कर्मत्व+अन्वयित्वप्रकारकेच्छीयविशेष्यताश्रयबोधकप्रतिपादिकाद् कर्मत्वान्वयित्वं च => कर्मत्व+अन्वयित्वम्+ च प्रकृतधात्वर्थकर्मत्वं यस्य => प्रकृतधात्वर्थकर्मत्वम्+ यस्य कदाचिदपि => कदाचित्+अपि प्रसिद्धं तत्र => प्रसिद्धम्+ तत्र तत्कर्मत्वस्याभोवो नञा => तत्कर्मत्वस्याभोवः+ नञा भूमिं गच्छति => भूमिम्+ गच्छति महीरुहमित्यादौ => महीरुहम्+इत्यादौ महीरुहवृत्तिकर्मकताकत्वाभाववद्गमनं प्रतीयते => महीरुहवृत्तिकर्मकताकत्वाभाववत्+गमनम्+ प्रतीयते साक्षात्कर्मत्वान्वयित्व => साक्षात्कर्मत्व+अन्वयित्व महीरुहस्येति => महीरुहस्य+इति तद्वाचकपदाद् => तत्+वाचकपदाद् द्रव्यंगच्छति => द्रव्यम्+गच्छति गुणमित्यादौ => गुणम्+इत्यादौ गुणाभावत्कर्मतानिरूपकं द्रव्यकर्मकगमनं => गुणाभावत्+कर्मतानिरूपकम्+ द्रव्यकर्मकगमनम्+ द्रव्यकर्मकगमनं प्रतीयते => द्रव्यकर्मकगमनम्+ प्रतीयते कर्मत्वान्वयित्वं गुणादेरतस्तद्वाचकपदाद् => कर्मत्व+अन्वयित्वम्+ गुणादेः+अतः+तत्+वाचकपदाद् गुणादेरतस्तद्वाचकपदाद् => गुणादेः+अतः+तत्+वाचकपदाद् जनकतासम्बन्धेनान्वयो वाच्यः, => जनकतासम्बन्धेन+अन्वयः+ वाच्यः, वृत्त्यनियामकस्तस्य => वृत्त्यनियामकः+तस्य चाभावप्रतियोगितावच्छेदकत्वे => च+अभावप्रतियोगितावच्छेदकत्वे नव्यमतमाह => नव्यमतम्+आह अत्रोच्यते => अत्र+उच्यते धात्वर्थसंयोगेऽन्वये => धात्वर्थसंयोगे+अन्वये भेदेनान्वयापत्तिरत => भेदेनान्वयापत्तिः+अत व्युत्पत्तिवैचित्र्येणोति => व्युत्पत्तिवैचित्र्येण+इति आधेयतासम्बन्धावच्छिन्नग्रामादिनिष्ठप्रकारतानिरूपितधात्वर्थसंयोग(फलनिष्ठविशेष्यताशालिशाब्दबोधं प्रति => आधेयतासम्बन्धावच्छिन्नग्रामादिनिष्ठप्रकारतानिरूपितधात्वर्थसंयोग(फलनिष्ठविशेष्यताशालिशाब्दबोधम्+ प्रति कार्यकारणभावोपगमेनेत्यर्थः => कार्यकारणभावोपगमेन+इत्यर्थः अतिप्रसंगस्येति => अतिप्रसंगस्य+इति ग्रामो गच्छतीत्यादौ => ग्रामः+ गच्छति+इत्यादौ गच्छतीत्यादौ => गच्छति+इत्यादौ आधेयतासम्बन्धावच्छिन्नग्रामनिष्ठप्रकारतानिरूपितसंयोगनिष्ठविशेष्यताशालिबोधप्रसङ्गस्येत्यर्थः => आधेयतासम्बन्धावच्छिन्नग्रामनिष्ठप्रकारतानिरूपितसंयोगनिष्ठविशेष्यताशालिबोधप्रसङ्गस्य+इत्यर्थः कारणत्वेनेत्यर्थः => कारणत्वेन+इत्यर्थः अनन्तधातूनां तत्तत्फलावच्छिन्नव्यापारे => अनन्तधातूनाम्+ तत्तत्फलावच्छिन्नव्यापारे नचेति => नच+इति लाघवं दर्शयति => लाघवम्+ दर्शयति स्वतन्त्रशक्त्यकल्पनेनेति => स्वतन्त्रशक्त्यकल्पनेन+इति लाघवादित्यनेनान्वयः => लाघवात्+इति+अनेन+अन्वयः प्रकारतानिरूपितगम्यादिनिष्ठविशेष्यताकेच्छारूपैकैव => प्रकारतानिरूपितगम्यादिनिष्ठविशेष्यताक+इच्छारूपैकैव शक्तिर्विषयतासम्बन्धेन => शक्तिः+विषयतासम्बन्धेन फलेपीत्यस्मद् => फलेपि+इत्यस्मद् लाघवादिति => लाघवात्+इति भिन्नविषयकप्रत्यक्षसामग्रीप्रतिबन्धकतायां योग्यताज्ञानफलोपस्थिति-व्यापारोपस्थितीनां => भिन्नविषयकप्रत्यक्षसामग्रीप्रतिबन्धकतायाम्+ योग्यताज्ञानफलोपस्थिति-व्यापारः+पस्थितीनाम्+ योग्यताज्ञानफलोपस्थिति-व्यापारोपस्थितीनां तिसृणां => योग्यताज्ञानफलोपस्थिति-व्यापारः+पस्थितीनाम्+ तिसृणाम्+ तिसृणां विशेष्यविशेषणभावे => तिसृणाम्+ विशेष्यविशेषणभावे व्यापारविशेष्यताशाल्युपस्थितेर्विशेष्यविशेषणभाववैपरीत्येपि => व्यापारविशेष्यताशालि+उपस्थितेः+विशेष्यविशेषणभाववैपरीत्येपि चतुष्टयमिति => चतुष्टयम्+इति लाघवादिति => लाघवात्+इति ग्रामो गम्यते => ग्रामः+ गम्यते इत्याख्यातस्य => इति+आख्यातस्य फलं संयोगादिः => फलम्+ संयोगादिः तच्च => तत्+च विशेषणत्वसंभवः, => विशेषणत्वसम्+भवः, विशेषणत्वेनान्वयायोगादिति => विशेषणत्वेनान्वयायोगात्+इति बोधोस्तु => बोधः+अस्तु विशेष्यीभूतसंयोगश्च => विशेष्यीभूतसंयोगः+च विशेषणं भविष्यतीत्याशङ्कायामाह => विशेषणम्+ भविष्यति+इत्याशङ्कायाम्+आह भविष्यतीत्याशङ्कायामाह => भविष्यति+इत्याशङ्कायाम्+आह एवकारव्यावर्त्यमाह => एवकारव्यावर्त्यम्+आह नन्विति => ननु+इति भानमावश्यकमिति => भानम्+आवश्यकम्+इति चैत्रसमवेतकृतिजन्यसंयोगानुकूलव्यापारजन्यसंयोगाश्रयो ग्राम => चैत्रसमवेतकृतिजन्यसंयोगानुकूलव्यापारजन्यसंयोगाश्रयः+ ग्राम भासमानस्यापि => भासमानस्य+अपि भानं संभवतीत्याह => भानम्+ संभवति+इत्याह संभवतीत्याह => संभवति+इत्याह व्युत्पत्तिवैचित्र्येणेति => व्युत्पत्तिवैचित्र्येण+इति एवं व्यापारविशिष्टफल => एवम्+ व्यापारविशिष्टफल समभिव्याहृतकर्माख्यात => समभिव्याहृतकर्म+आख्यात कारणत्वाभ्युपगमेनेत्यर्थः| => कारणत्व+अभ्युपगमेन+इति+अर्थः| चैत्रसमवेतकृतिजन्यव्यापारजन्यसंयोगाश्रयो ग्राम => चैत्रसमवेतकृतिजन्यव्यापारजन्यसंयोगाश्रयः+ ग्राम प्रतिबन्धकतायां | => प्रतिबन्धकतायाम्+ | इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् गौरवादिति => गौरवात्+इति गौरवं चानुपदमेवोक्तम् => गौरवम्+ च+अनुपदमेव+उक्तम् चानुपदमेवोक्तम् => च+अनुपदमेव+उक्तम् भ्रमवतामिति => भ्रमवताम्+इति गमिसंयुजो समानार्थकौ => गमिसंयुजः+ समानार्थकौ भ्रमवतामित्यर्थः => भ्रमवताम्+इत्यर्थः विशेषदर्शिनामपि => विशेषदर्शिनाम्+अपि अभ्रान्तानामपि => अभ्रान्तानाम्+अपि दुर्वारत्वाच्चेति => दुर्वारत्वात्+त+इति सत्वादिति => सत्वात्+इति तात्पर्यज्ञानस्येत्यर्थः => तात्पर्यज्ञानस्य+इत्यर्थः व्यापारांशेऽविशेषणतया => व्यापारांशे+अविशेषणतया विशेषणत्वं युक्तमेव => विशेषणत्वम्+ युक्तम्+एव युक्तमेव => युक्तम्+एव आधेयत्वान्वयविवक्षा => आधेयत्व+अन्वयविवक्षा आधेयत्वान्वयविवक्षा => आधेयत्व+अन्वयविवक्षा व्यवस्थापयितुमुपक्रमते => व्यवस्थापयितुम्+उपक्रमते तदुपस्थापितेति => तत्+उस्थापितेति द्वितीयोपस्थापितेत्यर्थः => द्वितीयोपस्थापिते+इत्यर्थः आधेयत्वान्वये => आधेयत्व+अन्वये आधेयत्वान्वयस्य => आधेयत्व+अन्वयस्य तादृशान्वयबोध => तादृश+अन्वयबोध नियामकत्वादिति => नियामकत्वात्+इति व्यापारधर्मिकाधेयत्वप्रकारकबोधनियामकत्वादित्यर्थः => व्यापारधर्मिकाधेयत्वप्रकारकबोधनियामकत्वात्+इत्यर्थः व्युत्पत्तिभेदज्ञापनायैवेति => व्युत्पत्तिभेदज्ञापनायैव+इति बोधं प्रति => बोधम्+ प्रति द्वितीयासमभिव्याहारज्ञानं कारणम् => द्वितीयासमभिव्याहारज्ञानम्+ कारणम् व्यापारविशेष्यकाधेयत्वप्रकारकबोधं प्रति => व्यापारविशेष्यकाधेयत्वप्रकारकबोधम्+ प्रति द्वितीयासमभिव्याहारज्ञानं कारणम् => द्वितीयासमभिव्याहारज्ञानम्+ कारणम् प्रकारकबोधं प्रति => प्रकारकबोधम्+ प्रति सप्तमीसमभिव्याहारज्ञानं कारणमिति => सप्तमीसमभिव्याहारज्ञानम्+ कारणम्+इति कारणमिति => कारणम्+इति बोधनायैवेत्यर्थः => बोधनायैव+इत्यर्थः पतधातुजन्यफलोपस्थिति--तत्समभिव्याहारघटितसामग्र्या => पतधातुजन्यफलोपस्थिति--तत्+संमभिव्याहारघटितसामग्र्या तदेवाह => तत्+एव+आह नत्विति => नतु+इति नातिप्रसङ्ग => न+अतिप्रसङ्ग भूमिं पततीति => भूमिम्+ पतति+इति पततीति => पतति+इति प्रयोगापत्तिरित्यर्थः => प्रयोगापत्तिः+इत्यर्थः लक्षणादिनेति => लक्षणादिन+इति इयमेव => इयम्+एव भागत्यागलक्षणेत्युच्यते => भागत्यागलक्षणेति+उच्यते द्वितीयार्थाधेयत्वान्वयादिति => द्वितीयार्थाधेयत्व+अन्वयात्+इति गमतधातुजन्यफलोपस्थितितत्समभिव्याहारज्ञानघटितसामग्र्याः => गमतधातुजन्यफलोपस्थितितत्+समभिव्याहारज्ञानघटितसामग्र्याः द्वितीयार्थाधेयत्वान्वयो न => द्वितीयार्थाधेयत्व+अन्वयः+ न एवं च => एवम्+ च भूमिं पततीति => भूमिम्+ पतति+इति पततीति => पतति+इति प्रयोगापत्तिर्दुर्वारैवेति => प्रयोगापत्तिः+दुर्वार+एवेति उक्तापत्तिं निराकरोति => उक्तापत्तिम्+ निराकरोति अत्राहुरिति => अत्राहुः+इति अधिकरणानवच्छिन्नत्वमिति। => अधिकरणानवच्छिन्नत्वम्+इति। फलविशेष्यकद्वितीयोपस्थाप्याधेयत्वप्रकारकबोधं प्रति => फलविशेष्यकद्वितीयोपस्थाप्य+आधेयत्वप्रकारकबोधम्+ प्रति स्वप्रकृत्यर्थीभूताधिकरणानवच्छिन्नफलनिष्ठविषयताशाल्युपस्थितिः => स्वप्रकृत्यर्थीभूताधिकरणानवच्छिन्नफलनिष्ठविषयताशालि+उपस्थितिः कारणमित्यर्थः => कारणम्+इत्यर्थः स्वं- => स्वम्+- प्रकृत्यर्थीभूतेत्युपादनाल्लोष्ठमुत्क्षिपतीत्यादौ => प्रकृत्यर्थीभूतेति+उपादनात्+लोष्ठमुत्क्षिपति+इत्यादौ धात्वर्थसंयोगस्योर्ध्वदेशावच्छिन्नत्वेपि => धात्वर्थसंयोगस्यः+र्ध्वदेशावच्छिन्नत्वेपि द्वितीयार्थाधेयत्वान्वयानुपपत्तिः => द्वितीयार्थाधेयत्व+अन्वयानुपपत्तिः तादृशविषयताशालीति => तादृशविषयताशालि+इति अधिकरणानवच्छिन्नविषयताशालीत्यर्थः => अधिकरणानवच्छिन्नविषयताशालि+इत्यर्थः एवेति => एव+इति धातुजन्यफलविषयकोपस्थितेर्व्यवच्छेदः => धातुजन्यफलविषयक+उपस्थितेः+व्यवच्छेदः नातिप्रसङ्गः => न+अतिप्रसङ्ग भूमिं पततीति => भूमिम्+ पतति+इति पततीति => पतति+इति प्रयोगापत्तिरिति => प्रयोगापत्तिः+इति धात्वर्थसंयोगस्योत्तरदेशत्वावच्छिन्नत्वादित्यत => धात्वर्थसंयोगस्यः+त्तरदेशत्वावच्छिन्नत्वात्+इत्यत उत्तरदेशानवच्छिन्नेति => उत्तरदेशानवच्छिन्न+इति गम्याद्यर्थ => गम्यादि+अर्थ कर्मत्वादेव => कर्मत्वात्+एव समानार्थकत्वं स्यादतोऽग्नीति => समानार्थकत्वम्+ स्यात्+अतः+अग्नीति स्यादतोऽग्नीति => स्यात्+अतः+अग्नीति तदनुकूलो व्यापारः => तदनुकूलः+ व्यापारः पुरुषनिष्ठो बोध्यः => पुरुषनिष्ठः+ बोध्यः फलवत्वविरहादिति => फलवत्वविरहात्+इति संयोगवत्वविरहादित्यर्थः => संयोगवत्वविरहात्+इत्यर्थः आश्रयानवच्छिन्नत्वाभावादिति => आश्रयानवच्छिन्नत्वाभावात्+इति उक्तार्थमेवाह => उक्तार्थम्+एवाह अग्निनाऽवच्छिन्नत्वादिति => अग्निना+अवच्छिन्नत्वात्+इति एवं चाऽग्निं => एवम्+ च+अग्निम्+ चाऽग्निं घृतं => च+अग्निम्+ घृतम्+ घृतं नयतीतिवत् => घृतम्+ नयति+इतिवत् नयतीतिवत् => नयति+इतिवत् अग्निं घृतं => अग्निम्+ घृतम्+ घृतं जुहोतीति => घृतम्+ जुहोति+इति जुहोतीति => जुहोति+इति घृतं जुहोतोत्येव => घृतम्+ जुहोति+इत्येव जुहोतोत्येव => जुहोति+इत्येव जुहोतीति => जुहोति+इति संयोगस्याऽग्न्यनवच्छिन्नत्वादिति => संयोगस्य+अग्नि+अनवच्छिन्नत्वात्+इति वह्निसंयोगमुपद्दिश्य => वह्निसंयोगम्+उपद्दिश्य वह्निवृत्तित्वविधानेऽन्वयानुपपत्तिमाशंकते => वह्निवृत्तित्वविधाने+अन्वयानुपपत्तिम्+आशंकते नचेति => नच+इति आधेयतासम्बन्धेनाऽऽधेयताद्वारा => आधेयतासम्बन्धेन+आधेयताद्वारा वाऽग्निविशेषितेत्यर्थः => वा+अग्निविशेषिते+इत्यर्थः लाघवादाधेयता => लाघवात्+आधेयता संसर्गेणाऽग्नेरेव => संसर्गेण+अग्नेः+एव धात्वर्थतावच्छेदकतयोद्देश्यतावच्छेदकत्वम्, => धात्वर्थतावच्छेदकतय+उद्देश्यतावच्छेदकत्वम्, नाग्निवृत्तित्वस्य, => न+अग्निवृत्तित्वस्य, सप्तमीविभक्त्यर्थाधेयत्वस्य => सप्तमीविभक्त्यर्थ+आधेयत्वस्य प्रागुक्तलाघवेन => प्राक्+उक्तलाघवेन एवं च => एवम्+ च विधेयत्वान्नोद्देश्यतावच्छेदकविधेययोरैक्यमिति => विधेयत्वात्+न+उद्देश्यतावच्छेदकविधेययोः+ऐक्यम्+इति घृतं जुहोतीत्यत्र => घृतम्+ जुहोति+इत्यत्र जुहोतीत्यत्र => जुहोति+इत्यत्र एवं सप्तम्यर्थाधेयत्वान्वयस्य => एवम्+ सप्तम्यर्थाधेयत्व+अन्वयस्य सप्तम्यर्थाधेयत्वान्वयस्य => सप्तम्यर्थाधेयत्व+अन्वयस्य संयोगेऽन्वयाभिधानमसंगतमिति => संयोगे+अन्वयाभिधानमसंगतम्+इति चेन्न => चेत्+न फलेऽन्वयबोधं प्रति => फले+अन्वयबोधम्+ प्रति स्वप्रकृत्यर्थरूपाधिकरणावच्छिन्नफलनिष्ठविषयताशाल्युपस्थितिः => स्वप्रकृत्यर्थरूपाधिकरणावच्छिन्नफलनिष्ठविषयताशालि+उपस्थितिः तद्वत्सप्तम्यर्थाधेयत्वस्य => तद्वत्+सप्तम्यर्थाधेयत्वस्य फलेऽन्वयबोधं प्रति => फले+अन्वयबोधम्+ प्रति स्वप्रकृत्यर्थरूपाधिकरणावच्छिन्नफलनिष्ठविषयताशाल्युपस्थितेः => स्वप्रकृत्यर्थरूपाधिकरणावच्छिन्नफलनिष्ठविषयताशालि+उपस्थितेः कारणत्वकल्पनान्नानुपपत्तिः => कारणत्वकल्पनात्+न+अनुपपत्तिः अग्निविशिष्टसंयोगेऽग्निवृत्तित्वस्यान्वये => अग्निविशिष्टसंयोगे+अग्निवृत्तित्वस्य+अन्वये पौनरुक्त्यमांशक्याह => पौनरुक्त्यमांशक्य+आह अनन्वयेपात्यपिनाऽनुपदोक्तात्वयोपादानं सूचितम् => अनन्वयेपात्यपिन+अनुपदोक्तात्वयः+पादानम्+ सूचितम् अप्रमाणिकत्वादिति => अप्रमाणिकत्वात्+इति अप्रमाणिकत्वोपगमादित्यर्थः => अप्रमाणिकत्वोपगमात्+इत्यर्थः इदमत्रावधेयम् => इदम्+अत्र+अवधेयम् नास्त्येवानुपपत्तिरित्येतत्स्थाने => नास्त्येवानुपपत्तिः+इत्येतत्+स्थाने जुहोतीति => जुहोति+इति जुहोतीत्यादिकमेव => जुहोति+इत्यादिकम्+एव इत्यनुक्तेऽग्नौ => इत्यनुक्ते+अग्नौ संस्कृतत्वाऽलाभात्तदुक्तिरावश्यकी => संस्कृतत्व+अलाभात्+तदुक्तिः+आवश्यकी पदार्थाऽन्वय => पदार्थ+अन्वय कुत्रचित्दृश्यते => कुत्रचित्+दृश्यते अयमेव => अयम्+एव सन्दर्भयोग्यः => सन्दर्भयः+ग्यः लाभाद्वह्नौ => लाभात्+वह्नौ इत्यस्याऽनावश्यकत्वादेव => इत्यस्य+अनावश्यकत्वात्+एव जुहोतीत्यत्र => जुहोति+इत्यत्र धात्वर्थेऽभेदसम्बन्धेन => धात्वर्थे+अभेदसम्बन्धेन द्वितीयान्तत्वग्रहस्यापेक्षितत्वेपि => द्वितीयान्तत्वग्रहस्य+आपेक्षितत्वेपि वह्निमिति => वह्निम्+इति सप्तम्यन्तस्यापि => सप्तम्यन्तस्य+अपि प्रथमतोऽन्वयमुपपाद्य => प्रथमतः+अन्वयमुपपाद्य क्षतिरित्युक्तेः => क्षतिः+इत्युक्तेः तदन्वयवदेवाऽनुभवविरुद्धतयाऽन्वयेपीत्यनन्वयपक्षः => तदन्वयवदेव+अनुभवविरुद्धतया+अन्वयेपि+इत्यनन्वयपक्षः हुधातुशक्यतानिरूपितावच्छेदकतायामाश्रयावच्छिन्नत्वसत्वेपि => हुधातुशक्यतानिरूपितावच्छेदकतायाम्+आश्रयावच्छिन्नत्वसत्वे+अपि व्यापारात्मकफलनिष्ठायामावच्छेदकतायामाश्रयावच्छिन्नत्वविरहेण => व्यापारात्मकफलनिष्ठायाम्+अवच्छेदकतायाम्+आश्रयावच्छिन्नत्वविरहेण कर्मत्वमुपपन्नमित्याह => कर्मत्वमुपपन्नम्+इति+आह घृतादेश्चेति => घृतादेश्च+इति व्यापाररूपेत्यर्थः => व्यापाररूप+इत्यर्थः साक्षाद्धधात्वर्थतावच्छेदकत्वात्तदाश्रयस्याग्नेः => साक्षाद्धधात्वर्थतावच्छेदकत्वात्+तदाश्रयस्याग्नेः कर्मत्वविरहादाश्रयानवच्छिन्नत्वविशेषणं व्यर्थमित्याशङ्का => कर्मत्वविरहात्+आश्रयानवच्छिन्नत्वविशेषणम्+ व्यर्थम्+इत्याशङ्का व्यर्थमित्याशङ्का => व्यर्थम्+इत्याशङ्का अग्निसंयोगानुकूलव्यापारानुकूलव्यापारोहुधातुवाच्यमित्याकारकवृत्तिग्रहमुख्यविशेष्ये => अग्निसंयोगानुकूलव्यापारानुकूलव्यापारः+हुधातुवाच्यम्+इत्याकारकवृत्तिग्रहमुख्यविशेष्ये साक्षात्प्रकारीभूतफलाश्रयत्वं तत्तद्धातुकर्मत्वम् => साक्षात्+प्रकारीभूतफलाश्रयत्वम्+ तत्तद्धातुकर्मत्वम् नोत्तरदेशे => न+उत्तरदेशे सामान्यतस्तत्तद्धातुकर्मत्वं शक्तिलक्षणारूपवृत्तिग्रहमुख्यविशेष्यप्रकारीभूतसंयोगविभागदिफलमादाय => सामान्यतः+तत्तद्धातुकर्मत्वम्+ शक्तिलक्षणारूपवृत्तिग्रहमुख्यविशेष्यप्रकारीभूतसंयोगविभागदिफलम्+आदाय शक्तिलक्षणारूपवृत्तिग्रहमुख्यविशेष्यप्रकारीभूतसंयोगविभागदिफलमादाय => शक्तिलक्षणारूपवृत्तिग्रहमुख्यविशेष्यप्रकारीभूतसंयोगविभागदिफलम्+आदाय पूर्वोत्तरदेशयोरपीष्यत => पूर्वोत्तरदेशयोः+अपीष्यत क्रियायामेवेति => क्रियायाम्+एवेति एवेत्यर्थः => एव+इत्यर्थः संयोगानुकूलव्यापारेत्यर्थः => संयोगानुकूलव्यापार+इत्यर्थः संयोगाश्रयीभूतेत्यर्थः => संयोगाश्रयीभूते+इत्यर्थः द्विकर्मकत्वव्याघातादिति => द्विकर्मकत्वव्याघातात्+इति नस्यादिति => नस्यात्+इति इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् भूमिं पततीति => भूमिम्+ पतति+इति पततीति => पतति+इति प्रयोगापत्तिरपि => प्रयोगापत्तिः+अपि भूम्यादेर्वृत्तिग्रहमुख्यविशेष्यप्रकारीभूतसंयोगवत्वात् => भूम्यादेः+वृत्तिग्रहमुख्यविशेष्यप्रकारीभूतसंयोगवत्वात् चाधिकरणानवच्छिन्नत्वमपि => च+अधिकरणानवच्छिन्नत्वम्+अपि विशेषणीयमिति => विशेषणीयम्+इति तावतैव => तावत+एव गौणकमत्वमेवेति => गौणकमत्वम्+एवेति चाख्यातेन => च+आख्यातेन मुख्यकर्मत्वस्यैवाभिधानेन => मुख्यकर्मत्वस्य+एवाभिधानेन क्षतिरिति => क्षतिः+इति अजां ग्रामं => अजाम्+ ग्रामम्+ ग्रामं नयतीत्यत्र => ग्रामम्+ नयति+इत्यत्र नयतीत्यत्र => नयति+इत्यत्र गौणकर्मत्वानभिधाने => गौणकर्मत्व+अनभिधाने प्रमाणमाह => प्रमाणम्+आह प्रधानेति => प्रधान+इति द्विकर्मणां धातूनां => द्विकर्मणाम्+ धातूनाम्+ धातूनां प्रधानकर्मणि => धातूनाम्+ प्रधानकर्मणि लादीनाहुः => लादीन्+आहुः ग्रामादेरपि => ग्रामादेः+अपि गौणकर्मत्वात्कर्मणि => गौणकर्मत्वात्+कर्मणि द्वितीयेत्यनेन => द्वितीयेति+अनेन अत्रापि => अत्र+अपि घतं जुहातीत्यत्रापि => घतम्+ जुहाति+इत्यत्र+अपि जुहातीत्यत्रापि => जुहाति+इत्यत्र+अपि अस्मन्मतेइति => अस्मत्+मतेइति प्रकारकबोधं प्रति => प्रकारकबोधम्+ प्रति धातुजन्याश्रयानवच्छिन्न => धातुजन्य+आश्रयानवच्छिन्न संयोगविषयताशाल्युपस्थितेः => संयोगविषयताशालि+उपस्थितेः प्रयोजकतयेत्यर्थः => प्रयोजकतयेति+अर्थः नैतादृशप्रयोगापत्तिरिति => न+एतादृशप्रयोगापत्तिः+इति वह्निं घृतं => वह्निम्+ घृतम्+ घृतं जुहोतीति => घृतम्+ जुहोति+इति जुहोतीति => जुहोति+इति प्रयोगापत्तिरित्यर्थः => प्रयोगापत्तिः+इत्यर्थः स्यादिति => स्यात्+इति सत्वादिति => सत्वात्+इति पचतीत्यत्र => पचति+इत्यत्र पचतीत्यत्र => पचति+इत्यत्र व्युत्पत्तिवैचित्र्यादिति => व्युत्पत्तिवैचित्र्यात्+इति सप्तम्यर्थाधेयत्वप्रकारकफलविशेष्यकबोधं प्रति => सप्तम्यर्थाधेयत्वप्रकारकफलविशेष्यकबोधम्+ प्रति कारणत्वकल्पनेनेत्यर्थः => कारणत्वकल्पनेन+इत्यर्थः एवेति => एव+इति पततीति => पतति+इति इत्यस्येति => इत्यस्य+इति वक्तुमशक्यत्वादित्यनेनान्वयः => वक्तुम्+अशक्यत्वात्+इत्यनेन+अन्वयः उक्तयुक्त्येति => उक्तयुक्त्या+इति धात्वर्थऽघटकत्वे => धात्वर्थ+अघटकत्वे पततीतिप्रयोगानुपपत्त्येति => पतति+इतिप्रयोगानुपपत्त्येति अथाश्रयानवच्छिन्नफलाश्रयस्यैव => अथ+आश्रयानवच्छिन्नफलाश्रयस्य+एव नरकं पतित => नरकम्+ पतित इत्यस्यानुपपत्तिरिति => इत्यस्य+अनुपपत्तिः+इति चेन्न => चेत्+न भोगेऽन्वयः => भोगे+अन्वयः भोगश्च => भोगः+च नरकपदं च => नरकपदम्+ च नरकं पतित => नरकम्+ पतित दुःखविशेषविषयकभोगानुकूलपातित्यवानिति => दुःखविशेषविषयकभोगानुकूलपातित्यवान्+इति द्वितीयाश्रितेत्यादिसूत्रेण => द्वितीयाश्रित+इत्यादिसूत्रेण स्वत्वत्वध्वंसविशिष्टपरस्वत्वरूपेत्यर्थः => स्वत्वत्वध्वंसविशिष्टपरस्वत्वरूप+इत्यर्थः अयंभावः => अयम्+भावः धनं ददातीत्यत्र => धनम्+ ददाति+इत्यत्र ददातीत्यत्र => ददाति+इत्यत्र यमभिप्रैणेतिससम्प्रदानमिति => यमभिप्रैणेतिससम्प्रदानम्+इति सम्प्रदानमिति => सम्प्रदानम्+इति क्रियाजन्यफलप्रकारककर्तृसमवेतेच्छाविशेष्यत्वं सम्प्रदानत्वम् => क्रियाजन्यफलप्रकारककर्तृसमवेत+इच्छाविशेष्यत्वम्+ सम्प्रदानत्वम् धात्वर्थावच्छेदकस्वत्वनिरूपकत्वमिति => धात्वर्थावच्छेदकस्वत्वनिरूपकत्वम्+इति निरूपकत्वं चतुर्थ्यर्थः => निरूपकत्वम्+ चतुर्थ्यर्थः द्वितीयस्वत्वेऽन्वयः => द्वितीयस्वत्वे+अन्वयः आश्रयत्वमाख्यातार्थः => आश्रयत्वम्+आख्यातार्थः निरूपितस्वत्वानुकूलेच्छाश्रय => निरूपितस्वत्वानुकूल+इच्छाश्रय परसाधारणीकरणं तत्र => परसाधारणीकरणम्+ तत्र विद्यमानत्वान्नापत्तिः => विद्यमानत्वात्+न+आपत्तिः स्वत्वं यथेष्टविनियोगार्हत्वम् => स्वत्वम्+ यथेष्टविनियोगार्हत्वम् उपेक्षायामिति => उपेक्षायाम्+इति ममेदं माभूदिति => ममेदम्+ माभूत्+इति माभूदिति => माभूत्+इति स्वस्वत्वनिवृत्त्यनुकूलेच्छैव, => स्वस्वत्वनिवृत्त्यनुकूलेच्छ+एव, साधारणधनेऽसाधारणविरहप्रयुक्तोपेक्षायां सत्यामपि => साधारणधने+असाधारणविरहप्रयुक्त+उपेक्षायाम्+ सत्याम्+अपि सत्यामपि => सत्याम्+अपि तस्येदमस्तु => तस्य+इदम्+अस्तु ममेतीच्छातः => ममेति+इच्छातः पुरुषान्तरानुमत्यापेक्षां विना => पुरुषान्तरानुमत्यापेक्षाम्+ विना स्वस्वत्वान्तरस्योत्पत्तिः => स्वस्वत्वान्तरस्यः+त्पत्तिः पूर्वस्वत्वविनाशश्च => पूर्वस्वत्वविनाशः+च प्रामाणिको यदि => प्रामाणिकः+ यदि शब्दार्थतया => च+अनन्यलभ्यस्य+एव ददात्यर्थत्वं => लाभात्+तस्य नोचितमिति वाच्यम् => ददात्यर्थत्वम्+ न+उचितम्+इतिवाच्यम् वाच्यम् => न+उचितम्+इतिवाच्यम् घनं ददातीत्यत्र => धनम्+ ददाति+इत्यत्र ददातीत्यत्र => ददाति+इत्यत्र नास्तीति => न+अस्ति+इति सामान्यतोऽप्रतीतौ => सामान्यतः+अप्रतीतौ स्वीकारमन्तरेणापि => स्वीकारम्+अन्तरेण+अपि दातुरिच्छातःप्रदत्तधने => दातुः+इच्छातःप्रदत्तधने सम्प्रदानस्वत्वमुत्पद्यत => सम्प्रदानस्वत्वम्+उत्पद्यत दानसमकालं सम्प्रदानत्वेनाभिमतस्य => दानसमकालम्+ सम्प्रदानत्वेन+अभिमतस्य सम्प्रदानत्वेनाभिमतस्य => सम्प्रदानत्वेन+अभिमतस्य ममेदं मा => ममेदम्+ मा अस्येदं भवतु => अस्येदम्+ भवतु इतीच्छाकाले => इति+इच्छाकाले गां ददातीति => गाम्+ ददाति+इति ददातीति => ददाति+इति चान्वययोग्यत्वादिति => च+अन्वययोग्यत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न स्वत्वप्रकारकत्वविशिष्टेच्छायां स्वत्वध्वंसानुकूलत्वेन => स्वत्वप्रकारकत्वविशिष्ट+इच्छायाम्+ स्वत्वध्वंसानुकूलत्वेन सत्वेपि => सत्वे+अपि गोनिष्ठस्वत्वध्वंससामानाधिकरणं यत्स्वत्वं => गोनिष्ठस्वत्वध्वंससामानाधिकरणम्+ यत्+स्वत्वम्+ यत्स्वत्वं तत्प्रकारकेच्छाविरहेणाऽदोषात्। => यत्+स्वत्वम्+ तत्+प्रकारक+इच्छाविरहेण+अदोषात्। तत्प्रकारकेच्छाविरहेणाऽदोषात्। => तत्+प्रकारक+इच्छाविरहेण+अदोषात्। बलक्रियादितो धनस्वीकारस्थले => बलक्रियादितः+ धनस्वीकारस्थले नापत्तिः => न+आपत्तिः बोधस्तु => बोधः+तु धनवृत्तिस्वत्वजनकेच्छावानित्याकारकः => धनवृत्तिस्वत्वजनक+इच्छावान्+इत्याकारकः रूपादिपरावृत्तीति => रूपादिपरावृत्ति+इति पूर्वरूपादित्यर्थः => पूर्वरूपात्+इत्यर्थः तण्डुलं पचतीत्यत्र => तण्डुलम्+ पचति+इत्यत्र पचतीत्यत्र => पचति+इत्यत्र तण्डुलवृत्तिपूर्वरूपध्वंसजनकतेजःसंयोगानुकूलकृतिमानिति => तण्डुलवृत्तिपूर्वरूपध्वंसजनकतेजःसंयोगानुकूलकृतिमान्+इति तण्डुलमित्यादौ => तण्डुलम्+इत्यादौ तण्डुलव्यावृतं यत्तादृशतेजःसंयोगाश्रयत्वं => तण्डुलव्यावृतम्+ यत्+तादृशतेजःसंयोगाश्रयत्वम्+ यत्तादृशतेजःसंयोगाश्रयत्वं तद्वान्वह्निरिति => यत्+तादृशतेजःसंयोगाश्रयत्वम्+ तद्वान्वह्निः+इति तद्वान्वह्निरिति => तद्वान्वह्निः+इति संयोगावच्छिन्नेत्यर्थः => संयोगावच्छिन्न+इत्यर्थः आश्रयानवच्छिन्नधात्वर्थतावच्छेदकीभूतसंयोगाश्रयस्यैव => आश्रयानवच्छिन्नधात्वर्थतावच्छेदकीभूतसंयोगाश्रयस्य+एव क्षरणानुकूलव्यापारो दुहधात्वर्थः => क्षरणानुकूलव्यापारः+ दुहधात्वर्थः क्षरणत्वं च => क्षरणत्वम्+ च (पयो निष्ठ)क्रियावृत्तिर्जातिः => (पयः+ निष्ठ)क्रियावृत्तिः+जातिः निष्ठ)क्रियावृत्तिर्जातिः => निष्ठ)क्रियावृत्तिः+जातिः स्पन्दनवत्वमिति => स्पन्दनवत्वम्+इति पयसो मुख्यकर्भत्वम् => पयसः+ मुख्यकर्मत्वम् कर्मत्वं बोधयतीति => कर्मत्वम्+ बोधयति+इति बोधयतीति => बोधयति+इति अन्यदेवेत्येवकारेण => अन्यदेवेति+एवकारेण तदेवाह => तत्+एव+आह अपादानत्वादिभिन्नेति => अपादानत्वादिभिन्न+इति अपादानत्वादिभिन्नं यद्दुहुधातुप्रतिपाद्यक्षरणान्वयिविभागादिरूपधर्मान्तरं => अपादानत्वादिभिन्नम्+ यद्दुहुधातुप्रतिपाद्यक्षरण+अन्वयिविभागादिरूपधर्मान्तरम्+ यद्दुहुधातुप्रतिपाद्यक्षरणान्वयिविभागादिरूपधर्मान्तरं तदवच्छिन्नस्यापीत्यर्थः => यद्दुहुधातुप्रतिपाद्यक्षरण+अन्वयिविभागादिरूपधर्मान्तरम्+ तदवच्छिन्नस्यापि+इत्यर्थः तदवच्छिन्नस्यापीत्यर्थः => तदवच्छिन्नस्यापि+इत्यर्थः कर्मत्वमिति => कर्मत्वम्+इति धातुप्रतिपाद्यक्षरणान्वयि => धातुप्रतिपाद्यक्षरण+अन्वयि गवादिसम्बन्धो न => गवादिसम्बन्धः+ न विभागरूपो धर्मः => विभागरूपः+ धर्मः क्षीरस्यैव => क्षीरस्य+एव गोरिति => गोः+इति धातुप्रतिपाद्यत्वं क्षरणे => धातुप्रतिपाद्यत्वम्+ क्षरणे धात्वर्थतावच्छेदकेत्यर्थः => धात्वर्थतावच्छेदक+इत्यर्थः एवेत्यर्थः => एव+इत्यर्थः द्वितीयार्थाऽन्वयादिति => द्वितीयार्थ+अन्वयात्+इति द्वितीयार्थविभागान्वयादित्यर्थः => द्वितीयार्थविभागान्वयात्+इत्यर्थः क्षरणत्वं जातिरित्युक्तम् => क्षरणत्वम्+ जातिः+इति+उक्तम् जातिरित्युक्तम् => जातिः+इति+उक्तम् प्रदेशविभागानुकूलो व्यापारविशेषो => प्रदेशविभागानुकूलः+ व्यापारविशेषः+ व्यापारविशेषो द्रवद्रव्यनिष्ठः => व्यापारविशेषः+ द्रवद्रव्यनिष्ठः स्पन्दत्वव्याप्यजातिविशेषेणैव => स्पन्दत्वव्याप्यजातिविशेषेण+एव लाघवादिति => लाघवात्+इति अस्मिन्पक्षे => अस्मिन्+पक्षे गोर्न => गोः+न तदन्वितविभागान्वयित्वरूपं गौणकर्मत्वमकथितं => तदन्वितविभागान्वयित्वरूपम्+ गौणकर्मत्वमकथितम्+ गौणकर्मत्वमकथितं चेति => गौणकर्मत्वमकथितम्+ च+इति चेति => च+इति तच्च => तत्+च वच्छेदकफलशालित्वरूपं बोध्यम् => वच्छेदकफलशालित्वरूपम्+ बोध्यम् गामित्यत्र => गाम्+इत्यत्र नचेति => नच+इति धात्वर्थतावच्छेदकीभूतफलान्वयिनो विभागस्य => धात्वर्थतावच्छेदकीभूतफलान्वयिनः+ विभागस्य एवं द्वितीयार्थविभागान्वेतीति => एवम्+ द्वितीयार्थविभागान्वेति+इति द्वितीयार्थविभागान्वेतीति => द्वितीयार्थविभागान्वेति+इति प्रसक्तिरिति => प्रसक्तिः+इति पञ्चम्यर्थविभागान्वयादिति => पञ्चम्यर्थविभागान्वयात्+इति अयंभावः => अयम्+भावः वृक्षात्पर्णं पततीत्यत्र => वृक्षात्पर्णम्+ पतति+इत्यत्र पततीत्यत्र => पतति+इत्यत्र ध्रुवमपायेऽपादानमितिसूत्रेणाऽपदानसंज्ञा => ध्रुवमपाये+अपादानम्+इतिसूत्रेण+अपदानसंज्ञा ययोर्विभागस्तयोर्मध्ये => ययोः+विभागः+तयोः+मध्ये क्रियारहितमपादानं स्यादिति => क्रियारहितम्+अपादानम्+ स्यात्+इति स्यादिति => स्यात्+इति पञ्चमीति => पञ्चमि+इति भेदप्रतियोगितावच्छेदकत्वं--विभागश्च => भेदप्रतियोगितावच्छेदकत्वम्+--विभागः+च द्वयं पञ्चम्यर्थः => द्वयम्+ पञ्चम्यर्थः केवलं धात्वर्थः => केवलम्+ धात्वर्थः चान्वयः => च+अन्वयः क्रियायामन्वयः => क्रियायाम्+अन्वयः पर्णमिति => पर्णम्+इति विभागो जनकत्वं => विभागः+ जनकत्वम्+ जनकत्वं च => जनकत्वम्+ च चाश्रयतया => च+आश्रयतया क्रियायामन्वयः => क्रियायाम्+अन्वयः वृक्षावधिकविभाग => वृक्षौ+अधिकविभाग पर्णमिति => पर्णम्+इति लाभान्न => लाभात्+न एवं चात्रापि => एवम्+ च+अत्र+अपि चात्रापि => च+अत्र+अपि द्वितीयार्थो वृत्तित्वमेवेत्याह => द्वितीयार्थः+ वृत्तित्वम्+एव+इत्याह वृत्तित्वमेवेत्याह => वृत्तित्वम्+एव+इत्याह विभागावच्छिन्नेति => विभागावच्छिन्न+इति विभागानुकूलेत्यर्थः => विभागानुकूल+इत्यर्थः एवं | => एवम्+ | धात्वर्थतावच्छेदकत्वस्येति => धात्वर्थतावच्छेदकत्वस्य+इति धात्वर्थतावच्छेदकफलशालित्वमित्यत्रेत्यादिः => धात्वर्थतावच्छेदकफलशालित्वम्+इत्यत्र+इत्यादिः साक्षाद्विशेषणत्वरूपत्वादिति => साक्षात्+विशेषणत्वरूपत्वात्+इति तच्च => तत्+च विभागानुकूलव्यापारस्यैवेति => विभागानुकूलव्यापारस्य+एवेति क्षरणानुकूलव्यापारमात्रमिति => क्षरणानुकूलव्यापारमात्रम्+इति अत्रेदं बोध्यम् => अत्र+इदम्+ बोध्यम् लाघवात्क्षरणत्वं जातिस्तेन => लाघवात्+क्षरणत्वम्+ जातिः+तेन जातिस्तेन => जातिः+तेन शक्तिस्तदा => शक्तिः+तदा लक्षणैव => लक्षणा+एव तन्न => तत्+न जातिस्तदा => जातिः+तदा लक्षणैव => लक्षणा+एव अस्मिन्पक्षे => अस्मिन्+पक्षे नात्र => न+अत्र धातुजन्योपस्थितेरपेक्षेति => धातुजन्योपस्थितेः+अपेक्षेति विभागो धात्वर्थघटकस्तत्र => विभागः+ धात्वर्थघटकः+तत्र धात्वर्थघटकस्तत्र => धात्वर्थघटकः+तत्र विभक्त्यर्थस्तत्र => विभक्त्यर्थः+तत्र दुहुधातोरर्थमाह => दुहुधातोः+अर्थम्+आह वृक्षाद्विभजते => वृक्षात्+विभजते इत्यत्रेवेति => इत्यत्र+एव+इति वृक्षाद्विभजते => वृक्षात्+विभजते इत्यत्रापादानताया => इत्यत्र+अपादानताया वृक्षावधिकत्वविशिष्ट => वृक्षौ+अधिकत्वविशिष्ट पर्णमिति => पर्णम्+इति गोऽवधिकत्वविशिष्ट => गोः+अवधिकत्व क्षरणानुकूलव्यापारवानिति => क्षरणानुकूलव्यापारवान्+इति गोवृत्तिविभागेत्यादिबोधः => गोवृत्तिविभाग+इत्यादिबोधः पयोनिष्ठक्षरणजन्यविभागरूपफलस्य => पयः+निष्ठक्षरणजन्यविभागरूपफलस्य सत्वात्पयोनिष्ठक्षरणस्य => सत्वात्+पयः+निष्ठक्षरणस्य पयोनिष्ठविभागजनकत्वाच्च => पयः+निष्ठविभागजनकत्वात्+च पयो दोग्धीती => पयः+ दोग्धीती प्रयोगापत्तिमुद्धरति => प्रयोगापत्तिम्+उद्धरति क्षरणान्वयिनः => क्षरण+अन्वयिनः द्वितीयार्थत्वादिति => द्वितीयार्थत्वात्+इति द्वितीयार्थत्वादित्यर्थः => द्वितीयार्थत्वात्+इत्यर्थः परत्वंचेति => परत्वम्+चेति विभागान्वयितावच्छेदकीभूतपयस्त्वावच्छिन्नापेक्षयेत्यर्थः => विभागान्वयितावच्छेदकीभूतपयस्त्वावच्छिन्नापेक्षयेति+अर्थः पयोनिष्ठक्षरणजन्यपयोभिन्नसमवेतविभागस्य => पयः+निष्ठक्षरणजन्यपयः+भिन्नसमवेतविभागस्य सत्वान्नोक्तापत्तिरिति => सत्वात्+न+उक्तापत्तिः+इति क्षीरमित्यत्र => क्षीरम्+इत्यत्र चैत्रवृत्तिव्यापारजन्यं यत्क्षीरवृत्तिक्षरणं => चैत्रवृत्तिव्यापारजन्यम्+ यत्+क्षीरवृत्तिक्षरणम्+ यत्क्षीरवृत्तिक्षरणं तज्जन्यविभागाश्रयो => यत्+क्षीरवृत्तिक्षरणम्+ तज्जन्यविभागाश्रयः+ तज्जन्यविभागाश्रयो गौरिति => तज्जन्यविभागाश्रयः+ गौः+इति गौरिति => गौः+इति चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः न्यायादिति => न्यायात्+इति याचधात्वर्थमाह => याचधात्वर्थम्+आह पौरवो मदुद्देश्यकं => पौरवः+ मदुद्देश्यकम्+ मदुद्देश्यकं दानं => मदुद्देश्यकम्+ दानम्+ दानं करोतु => दानम्+ करोतु इतीच्छेत्यर्थः => इति+इच्छा+इत्यर्थः स्वशब्दो विप्रादिपरः => स्वशब्दः+ विप्रादिपरः परश्च => परः+च इच्छाविषयविषयत्वमेवेति => इच्छाविषयविषयत्वम्+एवेति एवकारेणेच्छाविषयत्वस्य => एवकारेण+इच्छाविषयत्वस्य दानेच्छाविषयो दानेतिच्चेच्छारूपं => दानेच्छाविषयः+ दानेतिच्चेच्छारूपम्+ दानेतिच्चेच्छारूपं तद्विषयत्वमेव => दानेतिच्चेच्छारूपम्+ तद्विषयत्वम्+एव तद्विषयत्वमेव => तद्विषयत्वम्+एव प्रधानकर्मत्वमिति => प्रधानकर्मत्वम्+इति प्रधानकर्मत्वादेव => प्रधानकर्मत्वात्+एव चैत्रस्यापीदं भवतु => चैत्रस्यापीदम्+ भवतु जायतामिती"च्छा => जायताम्+इती"च्छा चैत्रोमैत्रं याचते => चैत्रः+मैत्रम्+ याचते मैत्रस्येदं न => मैत्रस्येदम्+ न ममेतीच्छाजायतामित्याकारिका => ममेतीच्छाजायताम्+इत्याकारिका स्वोद्देश्यकत्वाभावान्नापत्तिः => स्वोद्देश्यकत्वाभावात्+न+आपत्तिः दानविशिष्टेच्छाया => दानविशिष्ट+इच्छाया स्वविषयकत्व--स्वसामानाधिकरण्योभयसं अयं => स्वविषयकत्व--स्वसामानाधिकरण्योभयसम्+ अयम्+ अयं स्वार्थं => अयम्+ स्वार्थम्+ स्वार्थं न => स्वार्थम्+ न परार्थमिति => परार्थम्+इति दानमप्रसिद्धं तद् => दानमप्रसिद्धम्+ तद् बोधयितुं शक्यते => बोधयितुम्+ शक्यते इत्याशंकते => इति+आशंकते एवं | => एवम्+ | दानमप्रसिद्धमिति => दानमप्रसिद्धम्+इति इच्छाविषयाऽप्रसिद्धमित्यर्थः => इच्छाविषया+अप्रसिद्धम्+इत्यर्थः तद्वस्तुकर्मवाचकपदसमभिव्याहृतेत्यर्थः => तद्वस्तुकर्मवाचकपदसमभिव्याहृते+इत्यर्थः गां याचते => गाम्+ याचते दर्शनेच्छीयबोध => दर्शन+इच्छीयबोध दर्शनविशेष्यकेच्छाबोध => दर्शनविशेष्यक+इच्छाबोध गगनविषयकदर्शनस्याऽप्रसिद्ध्या => गगनविषयकदर्शनस्य+अप्रसिद्ध्या गगनविषयकं दर्शनं => गगनविषयकम्+ दर्शनम्+ दर्शनं भवतु => दर्शनम्+ भवतु प्रकारकदर्शनविशेष्यकेच्छायाः => प्रकारकदर्शनविशेष्यक+इच्छायाः गगनं दिदृक्षते => गगनम्+ दिदृक्षते दर्शनविशेष्यकेच्छावानिति => दर्शनविशेष्यक+इच्छावान्+इति तां गां => ताम्+ गाम्+ गां याचते => गाम्+ याचते इत्यत्रापि => इत्यत्र+अपि तद्गोविषयकत्वप्रकारकत्वोद्देश्यकदानेच्छाश्रयो विप्र => तद्गोविषयकत्वप्रकारकत्वोद्देश्यकदानेच्छाश्रयः+ विप्र स्वत्वेच्छादानम् => स्वत्व+इच्छादानम् भ्रान्तानां गगनं => भ्रान्तानाम्+ गगनम्+ गगनं दिदृक्षते => गगनम्+ दिदृक्षते प्रयोगस्तथा => प्रयोग+तथा प्रकृतेपीत्याह => प्रकृतेपि+इत्याह तद्वाक्यस्येति => तत्+वाक्यस्य+इति अप्रधानकर्मत्वमिति => अप्रधानकर्मत्वम्+इति साक्षाद्धात्वर्थतावच्छेदकीभूतदानाश्रयत्वान्मुख्यकर्मत्वमेव => साक्षात्+धात्वर्थतावच्छेदकीभूतदानाश्रयत्वान्मुख्यकर्मत्वम्+एव युक्तमिति => युक्तम्+इति विषयत्वस्येव => विषयत्वस्ये+एव पौरवं गां => पौरवम्+ गाम्+ गां याचते => गाम्+ याचते विशेषणत्वादित्यनेनान्वयः => विशेषणत्वात्+इत्यनेन+अन्वयः पौरववृत्तिगौविषयकदानेच्छाश्रयो विप्र => पौरववृत्तिगौविषयकदानेच्छाश्रयः+ विप्र याचोरुपादानमनर्थकमिति => याचोः+उपादानम्+अनर्थकम्+इति याचेरर्थपरत्वमावश्यकम्, => याचेः+अर्थपरत्वम्+आवश्यकम्, नृपमर्थं प्रार्थयते => नृपमर्थम्+ प्रार्थयते एवं च => एवम्+ च भिक्षेरुपादानमनर्थकमित्येव => भिक्षेः+उपादानम्+अनर्थकम्+इत्येव वक्तुमुचितम् => वक्तुम्+उचितम् नापि => न+अपि प्रथमोक्तयाचेर्ग्रहकाले => प्रथमोक्तयाचेः+ग्रहकाले भिक्षेरनुपस्थित्वे => भिक्षेः+अनुपस्थित्वे बुद्धेरसंभवात् => बुद्धेः+असंभवात् चार्थपरस्य => च+अर्थपरस्य याचेरुपस्थितत्वेन => याचेः+उपस्थितत्वेन भिक्षेरानर्थक्यस्य => भिक्षेः+अनर्थक्यस्य वक्तुमश्क्त्यत्वादिति => वक्तुमश्क्त्यत्वात्+इति चेन्न => चेत्+न सकलप्रमाकरणपर्यालोचनं विना => सकलप्रमाकरणपर्यालोचनम्+ विना याचनार्थकसकलधातूनां भवत्यनुपादानग्रहः, => याचनार्थकसकलधातूनाम्+ भवत्यनुपादानग्रहः, नार्थपरत्वग्रहः => न+अर्थपरत्वग्रहः वैयर्थ्याशंकापीति => वैयर्थ्याशंकापि+इति सकलपर्यालोचनस्यापेक्षितत्वे => सकलपर्यालोचनस्य+आपेक्षितत्वे याचेरपिवैयर्थ्यस्य => याचेः+अपिवैयर्थ्यस्य शङ्कितुमशक्त्यत्वात्, => शङ्कितुम्+अशक्त्यत्वात्, प्रथमं सार्थकत्वे => प्रथमम्+ सार्थकत्वे प्रायशो जिज्ञासोदयात्तत्सार्थक्याय => प्रायशः+ जिज्ञासोदयात्तत्+सार्थक्याय जिज्ञासोदयात्तत्सार्थक्याय => जिज्ञासोदयात्तत्+सार्थक्याय याचेरुपादानमनर्थकमित्याशङ्कायां अप्युचितत्वादिति => याचेः+उपादानम्+अनर्थकम्+इत्याशङ्कायाम्+ अपि+उचितत्वात्+इति अप्युचितत्वादिति => अपि+उचितत्वात्+इति कल्याणेच्छेति => कल्याण+इच्छेति कल्याणविषयकेच्छेत्यर्थः => कल्याणविषयक+इच्छा+इत्यर्थः कल्याणं सुरवृत्तिव्यापारजन्यं => कल्याणम्+ सुरवृत्तिव्यापारजन्यम्+ सुरवृत्तिव्यापारजन्यं भवतु => सुरवृत्तिव्यापारजन्यम्+ भवतु अन्यो देश => अन्यः+ देश प्रतियोगित्वान्वय => प्रतियोगित्व+अन्वय व्रजवृत्तिप्रतियोगितानिपूपकभेदाश्रयाधिकरणको यो => व्रजवृत्तिप्रतियोगितानिपूपकभेदाश्रयाधिकरणकः+ यः+ यो गोवृत्तिसञ्चारोत्पत्त्यभावस्तत्प्रयोजकव्यापारानुकूलकृतिमानिति => यः+ गोवृत्तिसञ्चारोत्पत्त्यभावः+तत्+प्रयोजकव्यापारानुकूलकृतिमान्+इति गोवृत्तिसञ्चारोत्पत्त्यभावस्तत्प्रयोजकव्यापारानुकूलकृतिमानिति => गोवृत्तिसञ्चारोत्पत्त्यभावः+तत्+प्रयोजकव्यापारानुकूलकृतिमान्+इति धर्मविषयकजिज्ञासाविषयकगुरुवृत्तिबोधानुकूलव्यापारवानिति => धर्मविषयकजिज्ञासाविषयकगुरुवृत्तिबोधानुकूलव्यापारवान्+इति चैत्रो मदीयजिज्ञासाविषयकज्ञानवान् => चैत्रः+ मदीयजिज्ञासाविषयकज्ञानवान् एवं | => एवम्+ | गुर्वोदीनामिति => गुर्वोदीनाम्+इति चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः तत्कर्मत्वाभिधानानुपपत्तेरिति => तत्कर्मत्वाभिधान+अनुपपत्तेः+इति प्रधानकर्मत्वाभिधानानुपपत्तेरित्यर्थः => प्रधानकर्मत्वाभिधान+अनुपपत्तेः+इत्यर्थः पृच्छतेरर्थ => पृच्छतेः+अर्थ एवं च => एवम्+ च मैत्रं पृच्छतीति => मैत्रम्+ पृच्छति+इति पृच्छतीति => पृच्छति+इति नापत्तिः। => न+आपत्तिः। मैत्रं प्रति => मैत्रम्+ प्रति जिज्ञासाज्ञानोद्देश्यक => जिज्ञासाज्ञान+उद्देश्यक प्रवृत्तेरभावात्। => प्रवृत्तेः+अभावात्। शब्दानुकूलकृत्यादि => शब्दानुकूलकृति+आदि ज्ञानाश्रयीभूतेत्यर्थः => ज्ञानाश्रयीभूते+इत्यर्थः शब्दविषयतयेत्यर्थः => शब्दविषयतयेति+अर्थः गुरुवृत्तिजिज्ञासाज्ञानोद्देश्यकप्रवृत्त्यधीनधर्मविषयकशब्दानुकूलकृतिमान् => गुरुवृत्तिजिज्ञासाज्ञान+उद्देश्यकप्रवृत्त्यधीनधर्मविषयकशब्दानुकूलकृतिमान् गुरुरितिबोधः। => गुरुः+इतिबोधः। संयोगावच्छिन्नेति। => संयोगावच्छिन्न+इति। उत्तरदेशसंयोगानुकूलेत्यर्थः। => उत्तरदेशसंयोगानुकूल+इत्यर्थः। नियममनुसृत्याह => नियममनुसृत्य+आह विषयित्वमिति => विषयित्वम्+इति द्रव्यनिरूपितविषयितावञ्ज्ञानानुकूलशब्दप्रयोक्तेति => द्रव्यनिरूपितविषयितावञ्ज्ञानानुकूलशब्दप्रयः+क्तेति मुख्यभाक्तसाधारणं कर्तृत्वमिति => मुख्यभाक्तसाधारणम्+ कर्तृत्वम्+इति कर्तृत्वमिति => कर्तृत्वम्+इति मुख्यं कर्तृत्वं => मुख्यम्+ कर्तृत्वम्+ कर्तृत्वं कृतिरूपं => कर्तृत्वम्+ कृतिरूपम्+ कृतिरूपं द्वितीयार्थ => कृतिरूपम्+ द्वितीयार्थ धात्वर्थानुकूलकृतिमत्वं मुख्यकर्तृत्वम् => धात्वर्थानुकूलकृतिमत्वम्+ मुख्यकर्तृत्वम् धात्वर्थाश्रयत्वं गौण => धात्वर्थाश्रयत्वम्+ गौण कर्तृत्वमिति => कर्तृत्वम्+इति कर्मसंज्ञाविधानादिति => कर्मसंज्ञाविधानात्+इति अयं भावः => अयम्+ भावः इत्यनेन => इति+अनेन तच्च => तत्+च कर्तृरीप्सिततमं कर्मेति => कर्तृः+ईप्सितमम्+ कर्मेति सूत्रेणैव => सूत्रेण+एव यदीक्षिततमं "यदत्यन्ताभिलाषविषयः" => यदीक्षिततमम्+ "यदत्यन्ताभिलाषविषयः" तत्कारकं कर्मसंज्ञ => तत्कारकम्+ कर्मसंज्ञ स्यादित्यर्थः => स्यात्+इत्यर्थः अतो गतिबुद्धीतिसूत्रं => अतः+ गतिबुद्धीतिसूत्रम्+ गतिबुद्धीतिसूत्रं नियमार्थम् => गतिबुद्धीतिसूत्रम्+ नियमार्थम् नियमश्च => नियमः+च गत्याद्यर्थकधातूनामेवाऽणौ => गत्याद्यर्थकधातूनामेव+अणौ कर्मत्वमित्याकारकः => कर्मत्वम्+इत्याकारकः पाचयत्योदनं सहायेनेत्यत्र => पाचयत्यः+दनम्+ सहायेन+इत्यत्र सहायेनेत्यत्र => सहायेन+इत्यत्र गतिबुद्धीतीसूत्रं विधायकमेव => गतिबुद्धीतीसूत्रम्+ विधायकम्+एव विधायकमेव => विधायकम्+एव कर्तृप्रयोजकस्यैव => कर्तृप्रयोजकस्य+एव णिचोऽप्राप्तया => णिचः+अप्राप्तया उपजीव्यत्वात्परत्वाच्च => उपजीव्यत्वात्परत्वात्+च "शत्रूनगमयस्त्वर्गमित्यादौ => "शत्रूनगमयस्त्वर्गम्+इत्यादौ तदुक्तम् => तत्+उक्तम् परत्वादन्तरङ्गत्वादुपजीव्यतया => परत्वादन्तरङ्गत्वात्+उपजीव्यतया कर्मत्वं गत्यादेर्विधितोचिता => कर्मत्वम्+ गत्यादेः+विधित+उचिता गत्यादेर्विधितोचिता => गत्यादेः+विधित+उचिता गत्यादिसूत्रं कर्तृसंज्ञापवादकमिति => गत्यादिसूत्रम्+ कर्तृसंज्ञ+अपवादकम्+इति कर्तृसंज्ञापवादकमिति => कर्तृसंज्ञ+अपवादकम्+इति गतिर्गमनम् => गतिः+गमनम् बुद्धर्ज्ञानम् => बुद्धः+ज्ञानम् प्रत्यवसानं भक्षणम् => प्रत्यवसानम्+ भक्षणम् शब्दकर्मयेषां तेषां => शब्दकर्मयेषाम्+ तेषाम्+ तेषां अकर्मकाणां => तेषाम्+ अकर्मकाणाम्+ अकर्मकाणां च => अकर्मकाणाम्+ च सर्वेषामण्यन्तावस्थानां यः => सर्वेषामण्यन्तावस्थानाम्+ यः स्यादिति => स्यात्+इति नचैवं शत्रुपदस्य => नच+एवम्+ शत्रुपदस्य कर्मेप्सिततया => कर्म+ईप्सिततया कर्त्तुरीप्सितत्वाभावात्कर्मसंज्ञा => कर्त्तुः+ईप्सितत्वाभावात्कर्मसंज्ञा स्यादिति => स्यात्+इति कर्तृरीप्सिततमं कर्मेति => कर्तृः+ईप्सितमम्+ कर्मेति पाचयत्योदनं सहायेनेत्यत्र => पाचयत्यः+दनम्+ सहायेन+इत्यत्र सहायेनेत्यत्र => सहायेन+इत्यत्र कर्त्तुरीप्सिततमेतिसूत्रेण => कर्त्तुः+ईप्सिततम+इतिसूत्रेण कर्मत्वापत्तिरिति => कर्मत्वापत्तिः+इति कर्तृरीप्सिततमं कर्मेति => कर्तृः+ईप्सितमम्+ कर्मेति सूत्रं गतिबुद्धेति => सूत्रम्+ गतिबुद्धेति सूत्रस्येव => सूत्रस्ये+एव कर्तृसंज्ञापवादकमिति => कर्तृसंज्ञापवादकम्+इति कर्तृत्वमुदाहरति => कर्तृत्वम्+उदाहरति गतिनिरूपितं कर्तृत्वं => गतिनिरूपिम्+ कर्तृत्वम्+ कर्तृत्वं यथा => कर्तृत्वम्+ यथा अजां ग्रामं => अजाम्+ ग्रामम्+ ग्रामं यापयतीत्यत्राऽजायां => ग्रामम्+ यापयति+इत्यत्र+अजायाम्+ यापयतीत्यत्राऽजायां गमनाश्रयत्वरूपम् => यापयति+इत्यत्र+अजायाम्+ गमनाश्रयत्वरूपम् ज्ञाननिरूपितं तत् => ज्ञाननिरूपिम्+ तत् शिष्यं शास्त्रं => शिष्यम्+ शास्त्रम्+ शास्त्रं ज्ञापयतीत्यत्र => शास्त्रम्+ ज्ञापयति+इत्यत्र ज्ञापयतीत्यत्र => ज्ञापयति+इत्यत्र एवं घटं => एवम्+ घटम्+ घटं जनयतीत्यत्र => घटम्+ जनयति+इत्यत्र जनयतीत्यत्र => जनयति+इत्यत्र उत्पत्त्याश्रयत्वारूपम् => उत्पत्ति+आश्रयत्वारूपम् ब्राह्मणमन्नं भोजयतीत्यत्र => ब्राह्मणमन्नम्+ भोजयति+इत्यत्र भोजयतीत्यत्र => भोजयति+इत्यत्र ब्राह्मणो या => ब्राह्मणः+ या यजमानं मन्त्रं => यजमानम्+ मन्त्रम्+ मन्त्रं फाठयतीत्यत्र => मन्त्रम्+ पाठयति+इत्यत्र फाठयतीत्यत्र => पाठयति+इत्यत्र कण्ठताल्वाद्यभिघातजन्यो यः => कण्ठताल्वाद्यभिघातजन्यः+ यः पाठस्तदनुनुकूलकृतिमत्वरूपम् => पाठः+तदनुनुकूलकृतिमत्वरूपम् घटं नाशयतीत्यत्र => घटम्+ नाशयति+इत्यत्र नाशयतीत्यत्र => नाशयति+इत्यत्र निरूपकतासम्बन्धेनाऽजादिनिष्ठकर्तताविशिष्टो => निरूपकतासम्बन्धेन+अजादिनिष्ठकर्तताविशिष्टो यो ग्रामवृत्तिसंयोगानुकूलो => यः+ ग्रामवृत्तिसंयोगानुकूलः+ ग्रामवृत्तिसंयोगानुकूलो व्यापारस्तदनुकूलव्यापारानुकूलकृतिमानिति => ग्रामवृत्तिसंयोगानुकूलः+ व्यापारः+तदनुकूलव्यापारानुकूलकृतिमान्+इति व्यापारस्तदनुकूलव्यापारानुकूलकृतिमानिति => व्यापारः+तदनुकूलव्यापारानुकूलकृतिमान्+इति एवं शिष्यनिष्ठ => एवम्+ शिष्यनिष्ठ विशिष्टं यज्ज्ञानं => विशिष्टम्+ यज्ज्ञानम्+ यज्ज्ञानं तदनुकूलव्यापारवानिति => यज्ज्ञानम्+ तदनुकूलव्यापारवान्+इति तदनुकूलव्यापारवानिति => तदनुकूलव्यापारवान्+इति एवं ब्राह्मणनिष्ठ => एवम्+ ब्राह्मणनिष्ठ कर्तृताविशिष्टं भोजनानुकूल => कर्तृताविशिष्टम्+ भोजनानुकूल कृतिमानिति => कृतिमान्+इति एवं यजमाननिष्ठ => एवम्+ यजमाननिष्ठ कर्तृताविशिष्टपाठं, => कर्तृताविशिष्टपाठम्+, एवं घटनिष्ठोत्पत्त्याश्रयत्वरूप => एवम्+ घटनिष्ठोत्पत्त्याश्रयत्वरूप कर्तृताविशिष्टोत्पत्तिं, => कर्तृताविशिष्टोत्पत्तिम्+, एवं घटनिष्ठनाश => एवम्+ घटनिष्ठनाश विशिष्टनाशमादाय => विशिष्टनाशम्+आदाय तदनुकूलव्यापारावानिति => तदनुकूलव्यापारावान्+इति मुख्यभाक्तसाधारणकर्तृत्वं द्वितीयार्थो => मुख्यभाक्तसाधारणकर्तृत्वम्+ द्वितीयार्थः+ द्वितीयार्थो बोध्यः => द्वितीयार्थः+ बोध्यः अजां ग्रामं => अजाम्+ ग्रामम्+ ग्रामं न => ग्रामम्+ न यापयतीत्यादौ => यापयति+इत्यादौ वृत्त्यनियामकत्वादित्यत => वृत्त्यनियामकत्वात्+इत्यत अजां ग्रामं => अजाम्+ ग्रामम्+ ग्रामं यापयतीत्यत्र => ग्रामम्+ यापयति+इत्यत्र यापयतीत्यत्र => यापयति+इत्यत्र (व्यापार)निर्वाहकव्यापारानुकूलकृतिमानिति => (व्यापार)निर्वाहकव्यापारानुकूलकृतिमान्+इति ब्राह्मणमन्नं भोजयतीत्यत्र => ब्राह्मणमन्नम्+ भोजयति+इत्यत्र भोजयतीत्यत्र => भोजयति+इत्यत्र कृतिजन्यत्वं द्वितीयार्थ => कृतिजन्यत्वम्+ द्वितीयार्थ कृतिरेव, => कृतिः+एव, धात्वर्थेऽन्वयः => धात्वर्थे+अन्वयः तन्न => तत्+न पूर्वोक्तदोषतादवस्थ्यात् => पूर्व+उक्तदोषतादवस्थ्यात् व्यापारानुकूलकृतिमानिति => व्यापारानुकूलकृतिमान्+इति नाशयतीत्यत्र => नाशयति+इत्यत्र प्रतियोगित्वं | => प्रतियोगित्वम्+ | श्रयानाशानुकूलव्यापारवानिति => श्रयानाशानुकूलव्यापारवान्+इति तेषां | => तेषाम्+ | आधेयत्वं कृतिजन्यत्वानुयोगित्वानां => आधेयत्वम्+ कृतिजन्यत्वानुयोगित्वानाम्+ कृतिजन्यत्वानुयोगित्वानां | => कृतिजन्यत्वानुयोगित्वानाम्+ | आश्रयतासम्बन्धेनैवेति => आश्रयतासम्बन्धेन+एवेति णिच्प्रत्यप्रकृतिभूतगत्याद्यर्थकधातूनां कर्तुरेव => णिच्प्रत्यप्रकृतिभूतगत्याद्यर्थकधातूनाम्+ कर्तुः+एव कर्तुरेव => कर्तुः+एव एवकारव्यवच्छेद्यमाह => एवकारव्यवच्छेद्यम्+आह णिच्प्रत्यप्रकृतिभूतगत्यर्थकधातूनां कर्मत्वमेवेतिनियमः => णिच्प्रत्यप्रकृतिभूतगत्यर्थकधातूनाम्+ कर्मत्वम्+एवेतिनियमः कर्मत्वमेवेतिनियमः => कर्मत्वम्+एवेतिनियमः पाचयत्योदनं सहायेनेतिवदजां => पाचयत्य+ओदनम्+ सहायेनेतिवदजाम्+ सहायेनेतिवदजां ग्रामं => सहायेनेतिवदजाम्+ ग्रामम्+ ग्रामं यापयति => ग्रामम्+ यापयति इत्याशयेनाह => इति+आशयेन+आह साधुत्वादेव => साधुत्वात्+एव तमित्यत्र => तम्+इत्यत्र ग्रहधातोर्गत्याद्यनन्तगतत्वादिति => ग्रहधातोः+गत्याद्यनन्तगतत्वात्+इति कर्मत्वं स्यात्तदा => कर्मत्वम्+ स्यात्तदा गतिबुद्धीतिसूत्रं व्यर्थंस्यात् => गतिबुद्धीतिसूत्रम्+ व्यर्थम्+स्यात् व्यर्थंस्यात् => व्यर्थम्+स्यात् कर्त्तरीप्सितमं कर्मेति => कर्त्तः+ईप्सितमम्+ कर्मेति सूत्रेणैव => सूत्रेण+एव गतर्थत्वादित्यत => गतर्थत्वात्+इत्यत सूत्रं चेति => सूत्रम्+ चेति णिच्प्रत्यप्रकृतिभूतगतर्थकधातूनां कर्मत्वेमेवेति => णिच्प्रत्यप्रकृतिभूतगतर्थकधातूनाम्+ कर्मत्वेम्+एवेति कर्मत्वेमेवेति => कर्मत्वेम्+एवेति नियमपरतयेत्यर्थः। => नियमपरतय+इत्यर्थः। णिच्प्रत्यप्रकृतिभूतानां गतर्थकधातुभिन्नधातूनां => णिच्प्रत्यप्रकृतिभूतानाम्+ गतर्थकधातुभिन्नधातूनाम्+ गतर्थकधातुभिन्नधातूनां कर्तृःकर्तुत्वकर्मत्वमपीति => गतर्थकधातुभिन्नधातूनाम्+ कर्तृःकर्तुत्वकर्मत्वम्+अपीति कर्तृःकर्तुत्वकर्मत्वमपीति => कर्तृःकर्तुत्वकर्मत्वम्+अपीति हेतुकर्तुत्वं | => हेतुकर्तुत्वम्+ | प्रयोजकर्तुत्वं अन्यनिष्ठेति => प्रयोजकर्तुत्वम्+ अन्यनिष्ठ+इति अन्यनिष्ठेति => अन्यनिष्ठ+इति आख्यातप्रतिपाद्यकर्तृत्वनिर्वाहकव्यापारबोधकत्वादेव => आख्यातप्रतिपाद्यकर्तृत्वनिर्वाहकव्यापारबोधकत्वात्+एव निर्वाहकत्वं यदि => निर्वाहकत्वम्+ यदि जनकत्वं तदा => जनकत्वम्+ तदा प्रतियोगितानिर्वाहकत्वानुपपत्तिरत => प्रतियोगितानिर्वाहकत्वानुपपत्तिः+अत निर्वाहकत्वं चेति => निर्वाहकत्वम्+ चेति एवं च => एवम्+ च निर्वाह्यस्यैव। => निर्वाह्यस्य+एव। व्यापारेऽन्वयः, => व्यापारे+अन्वयः, पाचयत्योदनं सहायमिति => पाचयति+ओदनम्+ सहायमिति पाकानुकूलव्यापारस्तदनुकूलव्यापारवानित्याकारकः => पाकानुकूलव्यापारः+तदनुकूलव्यापारवान्+इत्याकारकः विशेषणत्वं सहायकर्तृको => विशेषणत्वम्+ सहायकर्तृकः+ सहायकर्तृको यः => सहायकर्तृकः+ यः पाकस्दनुकूलव्यापारानुकूलव्यापारवानितिबोधस्तदा => पाकः+तदनुकूलव्यापारानुकूलव्यापारवान्+इतिबोधः+तदा पाचयत्योदनं सहायेनेति => पाचयति+ओदनम्+ सहायेनेति पाककर्तृत्वरूपफलविशेषणतयेत्यर्थः => पाककर्तृत्वरूपफलविशेषणतया+इत्यर्थः अस्वतन्त्रकर्तृवृत्तित्वविवक्षायामिति => अस्वतन्त्रकर्तृवृत्तित्वविवक्षायाम्+इति विवक्षायामित्यर्थः => विवक्षायाम्+इत्यर्थः फलत्वाभावान्न => फलत्वाभावात्+न प्रयोगापत्तिरिति => प्रयोगापत्तिः+इति विशेषणस्यादिति => विशेषणस्यात्+इति मैत्रकर्तृको यः => मैत्रकर्तृकः+ यः पाकस्दनुकूला => पाकः+तदनुकूला स्तन्निर्वाहकव्यापारस्य => स्तत्+निर्वाहकव्यापारस्य सत्वादिति => सत्वात्+इति मैत्रेणान्नं पाचयतीत्यत्रापि => मैत्रेणान्नम्+ पाचयति+इत्यत्र+अपि पाचयतीत्यत्रापि => पाचयति+इत्यत्र+अपि विशेषणीभूताऽन्यनिष्ठ => विशेषणीभूत+अन्यनिष्ठ अन्वयो वाच्य => अन्वयः+ वाच्य कृतिस्तन्निर्वाहकव्यापारस्य => कृतिस्तत्+निर्वाहकव्यापारस्य बाधितत्वान्नापत्तिरिति => बाधितत्वात्+न+आपत्तिः+इति एवं च => एवम्+ च संगतिरिति => संगतिः+इति कृतिस्तन्निर्वाहकव्यापारस्यैव => कृतिस्तत्+निर्वाहकव्यापारस्य+एव द्वितीयातृतीययोरव्यवस्थाप्रसंग => द्वितीयातृतीययोः+अव्यवस्थाप्रसंग मैत्रकृतेरभेदान्वयमुपगम्यापत्तेर्वारणादिति => मैत्रकृतेः+अभेदान्वयम्+उपगम्यापत्तेः+वारणात्+इति णिजर्थश्चाऽन्यनिष्ठकर्तृतानिर्वाहको व्यापारः => णिजर्थश्च+अन्यनिष्ठकर्तृतानिर्वाहकः+ व्यापारः उक्तातिप्रसंगस्य => उक्त+अतिप्रसंगस्य मैत्रेणान्नं पचतीति => मैत्रेणान्नम्+ पचतीति वारणीयत्वादिति => वारणीयत्वात्+इति मैत्रकर्तृको यः => मैत्रकर्तृकः+ यः पाकस्तदनुकूला => पाकः+तदनुकूला मैत्रसमवेतकृतिरेव => मैत्रसमवेतकृतिः+एव चैत्रसमवेतकृतिस्तयोर्भेदात्, => चैत्रसमवेतकृतिस्तयः+र्भेदात्, मैत्रसमवेतकृतेश्च => मैत्रसमवेतकृतेः+च यज्ञदत्तव्यापारनिर्वाह्याभावादिति => यज्ञदत्तव्यापारनिर्वाह्याभावात्+इति पाकरूपधर्मिपारतन्त्र्येणेत्यर्थः => पाकरूपधर्मिपारतन्त्र्येण+इत्यर्थः व्युत्पत्तिवैचित्र्यादिति => व्युत्पत्तिवैचित्र्यात्+इति पाकादेरपि => पाकादेः+अपि कृतावन्वयो न => कृतावन्वयः+ न स्यादिति => स्यात्+इति अन्वयबलादिति => अन्वयबलात्+इति आकाङ्क्षाबलादित्यर्थः => आकाङ्क्षाबलात्+इत्यर्थः पाकादेरेकदेशान्वय => पाकादेः+एकदेशान्वय एवकारेणाऽन्यनिष्ठकर्तृतानिर्वाहकेत्यस्य => एवकारेण+अन्यनिष्ठकर्तृतानिर्वाहकेत्यस्य उत्तरदेशसंयोगानुकूलेत्यर्थः => उत्तरदेशसंयोगानुकूल+इत्यर्थः अजां ग्रामं => अजाम्+ ग्रामम्+ ग्रामं यापयतीत्यादौ => ग्रामम्+ यापयति+इत्यादौ यापयतीत्यादौ => यापयति+इत्यादौ कर्तृरीप्सिततमं कर्मेति => कर्तृः+ईप्सितमम्+ कर्मेति गतिबुद्धीत्यस्य => गतिबुद्धि+इत्यस्य अपवादं च => अपवादम्+ च तदाश्रयीभूताऽजा => तदाश्रयीभूत+अजा स्वं क्रिया => स्वम्+ क्रिया तच्च => तत्+च कर्तृत्वं च => कर्तृत्वम्+ च तदाश्रयीभूताऽजा => तदाश्रयीभूत+अजा स्वनिर्वाह्याकर्तृतानिरूपकत्वसं | => स्वनिर्वाह्याकर्तृतानिरूपकत्वसम्+ | एवं | => एवम्+ | ण्यन्तसमुदायोत्तरमेवेति। => ण्यन्तसमुदायोत्तरम्+एवेति। धातोर्व्यवच्छेदः => धातोः+व्यवच्छेदः धात्वर्थनिरूपितेत्यर्थः => धात्वर्थनिरूपित+इत्यर्थः ण्यर्थविशेष्यताधात्वर्थनिरूपितकर्तृत्वमेवेति => ण्यर्थविशेष्यताधात्वर्थनिरूपितकर्तृत्वम्+एवेति ण्यर्थव्यापारविशिष्टधात्वर्थनिरूपितकर्तृत्वमेवेत्यर्थः => ण्यर्थव्यापारविशिष्टधात्वर्थनिरूपितकर्तृत्वम्+एव+इत्यर्थः कर्तरिशबित्यपवादिविषयतेत्यर्थः => कर्तरिशबित्यपवादिविषयत+इत्यर्थः व्यापारविशिष्टेत्यर्थ => व्यापारविशिष्ट+इत्यर्थः एवं च => एवम्+ च यकोऽसाधुत्वमिति => यकः+असाधुत्वम्+इति फलानुकूलव्यापारान्वितेत्यर्थः => फलानुकूलव्यापारान्वित+इत्यर्थः कर्तृत्वाभिधानमेवेति => कर्तृत्वाभिधानम्+एवेति यापयतीत्यत्र => यापयति+इत्यत्र क्रियाविशिष्टव्यापारो धात्वर्थः। => क्रियाविशिष्टव्यापारः+ धात्वर्थः। व्यापारविशिष्टक्रियाधात्वर्थो बोध्यः => व्यापारविशिष्टक्रियाधात्वर्थः+ बोध्यः गमनादिकर्तृरेव => गमनादिकर्तृः+एव ग्रामादेर्व्यावृत्तिः => ग्रामादेः+व्यावृत्तिः इत्यनुशासनादिति => इत्यनुशासनात्+इति ण्यन्तावस्थायां कर्तृभूते => ण्यन्तावस्थायाम्+ कर्तृभूते स्युरित्यनुशासनार्थः => स्युः+इत्यनुशासनार्थः ग्रामं याप्यते => ग्रामम्+ याप्यते स्वनिर्वाह्यकर्तृतानिरूपकत्वसम्बन्धेनेत्यर्थः => स्वनिर्वाह्यकर्तृतानिरूपकत्वसम्बन्धेन+इत्यर्थः धात्वर्थविशेषणेत्यर्थः => धात्वर्थविशेषण+इत्यर्थः सत्वादिति => सत्वात्+इति इदमुपलक्षणम् => इदम्+उपलक्षणम् परत्वं भेदाश्रयत्वम्, => परत्वम्+ भेदाश्रयत्वम्, नोक्तापत्तिवारणमित्यत => न+उक्तापत्तिवारणम्+इत्यत भेदेनेत्यर्थः => भेदेन+इत्यर्थः आकाङक्षावैचित्र्यादिति => आकाङक्षावैचित्र्यात्+इति पदार्थेनेत्यत्र => पदार्थेन+इत्यत्र विवक्षणादित्यर्थः => विवक्षणात्+इत्यर्थः एवं च => एवम्+ च आपत्तिं वारयति => आपत्तिम्+ वारयति स्वनिष्ठेति => स्वनिष्ठ+इति चैत्रनिष्ठेत्यर्थः => चैत्रनिष्ठ+इत्यर्थः एवमुत्तरत्रापि => एवम्+उत्तरत्रापि बाधादिति => बाधात्+इति समवेतत्वादिति => समवेतत्वात्+इति चैत्रेऽसत्वादिति => चैत्रे+असत्वात्+इति एवं चैत्रसमवेतकृतिजन्यस्य => एवम्+ चैत्रसमवेतकृतिजन्यस्य चैत्रान्यसमवेतव्यापारस्याऽप्रसिद्धत्वेन => चैत्रान्यसमवेतव्यापारस्य+अप्रसिद्धत्वेन चैत्रेऽसंभवाच्चैत्रश्चैत्रं गच्छतीति => चैत्रे+असंभवात्+चैत्रः+चैत्रम्+ गच्छति+इति गच्छतीति => गच्छति+इति स्वभिन्नसमवेतत्वेनेत्यर्थः => स्वभिन्नसमवेतत्वेन+इत्यर्थः इर्यादिशब्दानां नानार्थकत्वेपि => इर्यादिशब्दानाम्+ नानार्थकत्वेपि एवार्थोभासते => एवार्थः+भासते परसमवेतत्वरूपार्थस्याऽभानेपि => परसमवेतत्वरूपार्थस्य+अभानेपि बाधकाभावाच्चैत्रः => बाधकाभावात्+चैत्रः स्वं गच्छतीति => स्वम्+ गच्छति+इति गच्छतीति => गच्छति+इति प्रयोगापत्तिस्तदवस्थैवेत्याशंकते => प्रयोगापत्तिः+तदवस्थ+एव+इति+आशंकते तदुपस्थितिभ्रमप्रमासाधारणयोग्यताज्ञानादेरित्यर्थः => तदुपस्थितिभ्रमप्रमासाधारणयोग्यताज्ञानादेः+इत्यर्थः परसमवेतत्वेऽयोग्यत्वग्रहे => परसमवेतत्वे+अयोग्यत्वग्रहे अभावान्न => अभावात्+न चैत्रभेदसत्वादिति => चैत्रभेदसत्वात्+इति प्रकृत्यर्थतावच्छेदकावच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वसम्बन्धेनैवेति => प्रकृत्यर्थतावच्छेदकावच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वसम्बन्धेन+एवेति ग्रामत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वसम्बन्धेनैवेत्यर्थः => ग्रामत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वसम्बन्धेन+एव+इत्यर्थः अन्वयो वाच्य => अन्वयः+ वाच्य एवं च => एवम्+ च स्वस्यान्वयविरहान्नापत्तिः => स्वस्यान्वयविरहात्+न+आपत्तिः प्रकृत्यर्थतावच्छेदकावच्छिन्नत्वसम्बन्धेनाऽनव्यविवक्षणे => प्रकृत्यर्थतावच्छेदकावच्छिन्नत्वसम्बन्धेन+अनव्यविवक्षणे द्रव्यत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदाऽसत्वेपि => द्रव्यत्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेद+असत्वेपि सत्वान्नोक्ताऽप्रामाण्यमत => सत्वात्+न+उक्त+अप्रामाण्यमत तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नानुपस्थितावपीति => तत्तद्व्यक्तित्वावच्छिन्नानुपस्थितौ+अपीति चोपस्थितिर्नापेक्षणीयेति => च+उपस्थितिः+न+अपेक्षणीयेति संसर्गतासमवेत्येवेत्यत्र => संसर्गतासमवेत्य+एव+इत्यत्र चोपस्थितेरपेक्षणीयत्वादित्यर्थः => च+उपस्थितेः+अपेक्षणीयत्वात्+इत्यर्थः इदं वाक्यमेतद्विषयताविशिष्टशाब्दपरमिति => इदम्+ वाक्यमेतत्+विषयताविशिष्टशाब्दपरमिति वाक्यमेतद्विषयताविशिष्टशाब्दपरमिति => वाक्यमेतत्+विषयताविशिष्टशाब्दपरमिति एवं च => एवम्+ च भानान्न => भानात्+न चाऽहेतुत्वपक्षे => च+अहेतुत्वपक्षे शाब्दाऽसंभव => शाब्द+असंभव घटोनास्तीत्यादिप्रतीतेरप्रामाण्यं सर्वानुमतम्, => घटोनास्त+इत्यादिप्रतीतेरप्रामाण्यम्+ सर्वानुमतम्, तदर्थं विशेषणतावच्छेदकावच्छिन्नप्रतियोगित्वसंसर्गावगाहित्वमेवोक्तप्रतीतेःस्वीकार्यम्, => तदर्थम्+ विशेषणतावच्छेदकावच्छिन्नप्रतियोगित्वसंसर्गावगाहित्वम्+एव+उक्तप्रतीतेःस्वीकार्यम्, विशेषणतावच्छेदकावच्छिन्नप्रतियोगित्वसंसर्गावगाहित्वमेवोक्तप्रतीतेःस्वीकार्यम्, => विशेषणतावच्छेदकावच्छिन्नप्रतियोगित्वसंसर्गावगाहित्वम्+एव+उक्तप्रतीतेःस्वीकार्यम्, तच्चोक्तप्रतीतिकारणादेवेति => तत्+च+उक्तप्रतीतिकारणात्+एवेति प्रतियोगिविशेषिताभावबुद्धेर्विशेषणतावच्छेदकावच्छिन्नप्रतियोगित्वसंसर्गत्वे => प्रतियोगिविशेषिताभावबुद्धेः+विशेषणतावच्छेदकावच्छिन्नप्रतियोगित्वसंसर्गत्वे भानत्वादन्यस्याऽप्रमाणत्वान्मानाभावादित्यर्थः => भानत्वात्+अन्यस्य+अप्रमाणत्वान्+मानाभावात्+इत्यर्थः द्रव्यत्वाद्युपलक्षितस्यैव => द्रव्यत्वाद्युपलक्षितस्य+एव भानमस्तु, => भानम्+अस्तु, संसर्गत्वं समवत्येवेत्यत => संसर्गत्वम्+ समवत्येव+इत्यत समवत्येवेत्यत => समवत्येव+इत्यत द्रव्यंगच्छतीत्यादौ => द्रव्यम्+गच्छति+इत्यादौ अन्वयितानवच्छेदकं तत्तद्व्यक्तित्वं => अन्वयितानवच्छेदकम्+ तत्तद्व्यक्तित्वम्+ तत्तद्व्यक्तित्वं तदवच्छिन्नप्रतियोगिताया => तत्तद्व्यक्तित्वम्+ तदवच्छिन्नप्रतियोगिताया संसर्गत्वमिति => संसर्गत्वम्+इति नञुपस्थाप्याभावबुद्धेर्विशिष्टवैशिष्ट्यावगाहित्वनियमेपि => नञुपस्थाप्याभावबुद्धेः+विशिष्टवैशिष्ट्यावगाहित्वनियमेपि द्वितीयार्थभेदबुद्धेरुपलक्षितवैशिष्ट्यावगाहित्वमेवोपेयमतो द्रव्यं => द्वितीयार्थभेदबुद्धेः+उपलक्षितवैशिष्ट्यावगाहित्वमेवोपेयम्+अतः+ द्रव्यम्+ द्रव्यं गच्छतीत्यादौ => द्रव्यम्+ गच्छति+इत्यादौ गच्छतीत्यादौ => गच्छति+इत्यादौ स्वं गच्छतीत्यस्यापि => स्वम्+ गच्छति+इति+अस्यापि गच्छतीत्यस्यापि => गच्छति+इति+अस्यापि द्वित्वाद्यवच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदसत्वादतो द्वितीयार्थभेदबुद्धेरपि => द्वित्वाद्यवच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदसत्वादतः+ द्वितीयार्थभेदबुद्धेः+अपि द्वितीयार्थभेदबुद्धेरपि => द्वितीयार्थभेदबुद्धेः+अपि विशिष्टवैशिष्ट्यावगाहित्वं बोध्यम् => विशिष्टवैशिष्ट्यावगाहित्वम्+ बोध्यम् चैत्रो द्रव्यं => चैत्रः+ द्रव्यम्+ द्रव्यं गच्छति--मल्लो => द्रव्यम्+ गच्छति--मल्लः+ गच्छति--मल्लो मल्लं => गच्छति--मल्लः+ मल्लम्+ मल्लं गच्छतीत्यस्य => मल्लम्+ गच्छति+इति+अस्य गच्छतीत्यस्य => गच्छति+इति+अस्य चाऽप्रमाणतापत्तिः => च+अप्रमाणतापत्तिः द्रव्यमल्लभिन्नाऽसमवेतत्वादत => द्रव्यमल्लभिन्न+असमवेतत्वादत भेदश्च => भेदः+च स्वनिष्टसंयोगजनकक्रियावान्नेत्याकारको ग्राह्यः => स्वनिष्टसंयोगजनकक्रियावान्+न+इत्याकारकः+ ग्राह्यः कर्मीभूतग्रामादिवृत्तिर्भेदस्तत्प्रतियोगितावच्छेदकत्वमेवेत्यर्थः => कर्मीभूतग्रामादिवृत्तिः+भेदः+तत्+प्रतियोगितावच्छेदकत्वमम+एव+इत्यर्थः एवं च => एवम्+ च कर्मीभूतग्रामादिवृत्तिभेदप्रतियोगितावच्छेदकक्रियाजन्यफलशालित्वमिति => कर्मीभूतग्रामादिवृत्तिभेदप्रतियोगितावच्छेदकक्रियाजन्यफलशालित्वम्+इति ग्रामं गच्छतीत्यत्र => ग्रामम्+ गच्छति+इत्यत्र गच्छतीत्यत्र => गच्छति+इत्यत्र काचिदनुपपत्तिरिति => काचिदनुपपत्तिः+इति चैत्रो द्रव्यं => चैत्रः+ द्रव्यम्+ द्रव्यं गच्छतीत्यत्र => द्रव्यम्+ गच्छति+इत्यत्र गच्छतीत्यत्र => गच्छति+इत्यत्र मल्लो मल्लं => मल्लः+ मल्लम्+ मल्लं गच्छतीत्यत्र => मल्लम्+ गच्छति+इत्यत्र गच्छतीत्यत्र => गच्छति+इत्यत्र कर्मीभूतमल्लान्तरवृत्तिभेदप्रतियोगितावच्छेदकीभूत"मल्लान्तरवृत्ति"क्रियाजन्यफलशालित्वान्मल्लस्य => कर्मीभूतमल्लान्तरवृत्तिभेदप्रतियोगितावच्छेदकीभूत"मल्लान्तरवृत्ति"क्रियाजन्यफलशालित्वान्+मल्लस्य चैत्रश्चैत्रं गच्छतीत्यत्र => चैत्रः+चैत्रम्+ गच्छति+इत्यत्र गच्छतीत्यत्र => गच्छति+इत्यत्र क्रियाश्रयत्वाच्चैत्रवृत्तिभेदप्रतियोगितावच्छेदक => क्रियाश्रयत्वात्+चैत्रवृत्तिभेदप्रतियोगितावच्छेदक कर्मान्तरं तज्जन्यफलशालित्वाभावान्नापत्तिः => कर्मान्तरम्+ तज्जन्यफलशालित्वाभावात्+न+आपत्तिः तज्जन्यफलशालित्वाभावान्नापत्तिः => तज्जन्यफलशालित्वाभावात्+न+आपत्तिः उभयसम्बन्धेनाऽन्वयोपगमादिति => उभयसम्बन्धेन+अन्वयोपगमात्+इति विहंगो विहंग => विहंगः+ विहंग (स्वं) => (स्वम्+) गच्छतीत्यस्य => गच्छति+इति+अस्य नापत्तिरित्याह => नापत्तिः+इति+आह तद्विहंगनिष्ठभेदप्रतियोगितावच्छेदकत्वाभावादिति => तद्विहंगनिष्ठभेदप्रतियोगितावच्छेदकत्वाभावात्+इति तद्विहंगवृत्तित्वविशिष्टसंयोगानाश्रयत्वादिति => तद्विहंगवृत्तित्वविशिष्टसंयोगानाश्रयत्वात्+इति एवं सति => एवम्+ सति सम्बन्धघटकमेवेति => सम्बन्धघटकम्+एवेति परसमवेतरूपत्वादिति => परसमवेतरूपत्वात्+इति स्वजन्यत्व--स्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदसमानाधिकरण्योभयसं | => स्वजन्यत्व--स्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकभेदसमानाधिकरण्योभयसम्+ | भूम्यादावेव => भूम्यादौ+एव तत्तत्त्क्रियावच्छिन्नप्रतियोगिताकेत्यर्थः => तत्तत्त्क्रियावच्छिन्नप्रतियोगिताक+इत्यर्थः विहंगो विहंगेन => विहंगः+ विहंगेन चैत्रेऽसत्वाच्चैत्रेण => चैत्रे+असत्वात्+चैत्रेण स्वस्मिन्नसत्वादिति => स्वस्मिन्नसत्वात्+इति चैत्रश्चैत्रं गच्छतीत्यपि => चैत्रः+चैत्रम्+ गच्छति+इत्यपि गच्छतीत्यपि => गच्छति+इत्यपि स्वप्रतियोगिकत्वसम्बन्धेनैव => स्वप्रतियोगिकत्वसम्बन्धेन+एव क्रियायामन्वयेन => क्रियायाम्+अन्वयेन चैत्रेऽसत्वादिति => चैत्रे+असत्वात्+इति विषयतायां | => विषयतायाम्+ | घटं जानातीत्यत्र => घटम्+ जानाति+इत्यत्र जानातीत्यत्र => जानाति+इत्यत्र घटवृत्तिविषयतानिरूपकज्ञानवानिति => घटवृत्तिविषयतानिरूपकज्ञानवान्+इति अनुपपत्तेरिति => अनुपपत्तेः+इति यद्ज्ञानं तदाश्रय => यद्ज्ञानम्+ तदाश्रय बोधस्यानुपपत्तेरित्यर्थः => बोधस्यानुपपत्तेः+इत्यर्थः विषयितायां च => विषयितायाम्+ च लौकिकविषयत्वमिति => लौकिकविषयत्वम्+इति चैत्रवृत्तिज्ञानीयविषयतावान्घट => चैत्रवृत्तिज्ञानीयविषयतावान्+घट लौकिकविषयत्वमिति => लौकिकविषयत्वम+इति घटं पश्यतीत्यत्र => घटम्+ पश्यति+इत्यत्र पश्यतीत्यत्र => पश्यति+इत्यत्र विषयिताशालिज्ञानवानिति => विषयिताशालिज्ञानवान्+इति लौकिकविषयत्वमिति => लौकिकविषयत्वम्+इति चाक्षुषप्रत्यक्षनिरूपितलौकिकविषयताश्रयो घट => चाक्षुषप्रत्यक्षनिरूपितलौकिकविषयताश्रयः+ घट एवं | => एवम्+ | प्रयोगानुपपत्तिरिति => प्रयोगानुपपत्तिः+इति घ्राणेन्द्रियजन्यप्रत्यक्षेऽसत्वादित्यर्थः => घ्राणेन्द्रियजन्यप्रत्यक्षेऽसत्वात्+इत्यर्थः अत्राकाशे => अत्र+आकाशे पुष्पंजिघ्रतीत्यत्रापि => पुष्पम्+जिघ्रति+इत्यत्रापि उपगन्तव्यत्वदिति => उपगन्तव्यत्वत्+इति पुष्पं जिघ्रतीतिप्रयोगानुपपत्तिरिति => पुष्पम्+ जिघ्रतीतिप्रयोगानुपपत्तिः+इति जिघ्रतीतिप्रयोगानुपपत्तिरिति => जिघ्रतीतिप्रयोगानुपपत्तिः+इति गन्धप्रत्यक्षत्वमिति => गन्धप्रत्यक्षत्वम्+इति गन्धनिरूपितलौकिकविषयताशालिप्रत्यक्षत्वमित्यर्थः => गन्धनिरूपितलौकिकविषयताशालिप्रत्यक्षत्वम्+इत्यर्थः घ्राधातुसमभिव्याहृतेत्यर्थः => घ्राधातुसमभिव्याहृत+इत्यर्थः घ्राधात्वर्थगन्धातिरिक्तपदार्धेनेत्यर्थादित्यर्थः => घ्राधात्वर्थगन्धातिरिक्तपदार्धेन+इत्यर्थात्+इत्यर्थः एवं | => एवम्+ | सविषयेत्यर्थः => सविषय+इत्यर्थः कर्मप्रत्ययस्यैवेति => कर्मप्रत्ययस्य+एवेति तदर्थकत्वनियमादिति => तदर्थकत्वनियमात्+इति विषयित्वार्थकत्वनियमादित्यर्थः => विषयित्वार्थकत्वनियमात्+इत्यर्थः इत्यनुशासनबलेनेतिशेषः => इत्यनुशासनबलेन+इतिशेषः अबाधितत्वादिति => अबाधितत्वात्+इति प्राप्तेरभावादित्यर्थः => प्राप्तेः+अभावात्+इत्यर्थः आमोदमुपजिघ्रति => आमोदम्+उपजिघ्रति विषयानवच्छिन्नस्यैवेति => विषयानवच्छिन्नस्य+एवेति गन्धात्मकविषयानवच्छिन्नस्यैवेत्यर्थः => गन्धात्मकविषयानवच्छिन्नस्य+एव+एत्यर्थः लौकिकविषयताशालिप्रत्यक्षविशेषस्येत्यर्थः => लौकिकविषयताशालिप्रत्यक्षविशेषस्य+इत्यर्थः एवकारेणाधेयतया => एवकारेण+आधेयतया तथाचाऽऽमोदनिरूपितलौकिकविषयताश्रयज्ञानवानिति => तथाच+आमोदनिरूपितलौकिकविषयताश्रयज्ञानवान्+इति समवायसम्बन्धावच्छिन्नाधेयतासम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतैवेति => समवायसम्बन्धावच्छिन्नाधेयतासम्बन्धावच्छिन्नप्रकारत+एवेति तस्याश्च => तस्याः+च तादृशप्रकारतायाश्च => तादृशप्रकारतायाः+च आधेयतायां समवायसम्बन्धावच्छिन्नत्वनिवेशेन => आधेयतायाम्+ समवायसम्बन्धावच्छिन्नत्वनिवेशेन एतत्कालवृत्तिः => एतत्+कालवृत्तिः पुष्पवृत्तिर्गन्धइत्याकारकस्य => पुष्पवृत्तिः+गन्धइति+आकारकस्य तादृशज्ञानीयगन्धादिविषयितायां | => तादृशज्ञानीयगन्धादिविषयितायाम्+ | घ्राधात्वर्थप्रत्यक्षनिष्ठगन्धनिरूपितलौकिकविषयितायां | => घ्राधात्वर्थप्रत्यक्षनिष्ठगन्धनिरूपितलौकिकविषयितायाम्+ | कालादिप्रकारतानिरूपितत्वविरहादिति => कालादिप्रकारतानिरूपितत्वविरहात्+इति समवायसम्बन्धावच्छिन्नाधेयतासम्बन्धावच्छिन्नकालादिनिष्ठप्रकारतानिरूपितत्वविरहादित्यर्थः => समवायसम्बन्धावच्छिन्नाधेयतासम्बन्धावच्छिन्नकालादिनिष्ठप्रकारतानिरूपितत्वविरहात्+इत्यर्थः कालिकसम्बन्धावच्छिन्नत्वादिति => कालिकसम्बन्धावच्छिन्नत्वात्+इति उपाधिनिष्ठगन्धग्रहतात्पर्येणैव => उपाधिनिष्ठगन्धग्रहतात्पर्येण+एव पुष्पादिनिष्ठगन्धग्रहणतात्पर्येणैव => पुष्पादिनिष्ठगन्धग्रहणतात्पर्येण+एव मृत्तिकापुष्परूपोपाधिवृत्तिगन्धविषयकभ्रमात्मकप्रतीतेर्जायमानत्वेन => मृत्तिकापुष्परूपोपाधिवृत्तिगन्धविषयकभ्रमात्मकप्रतीतेः+जायमानत्वेन तन्निरूपितत्वस्य => तत्+निरूपितत्वस्य गन्धनिरूपितलौकिकविषयतायां सत्वान्न => गन्धनिरूपितलौकिकविषयतायाम्+ सत्वात्+न सत्वान्न => सत्वात्+न काचिदनुपपत्तिरिति => काचिदनुपपत्तिः+इति घ्राधातोर्गन्धविषयकलौकिकप्रत्यक्षार्थकत्वे => घ्राधातोः+गन्धविषयकलौकिकप्रत्यक्षार्थकत्वे एवं वायुवृत्तिपुष्पादिसमवेतगन्धविषयकलौकिकप्रत्यक्षबोधने => एवम्+ वायुवृत्तिपुष्पादिसमवेतगन्धविषयकलौकिकप्रत्यक्षबोधने चोक्तवाक्यद्वयस्य => च+उक्तवाक्यद्वयस्य नाप्रामाण्यमित्याह => न+अप्रामाण्यम्+इत्याह क्षतिरिति => क्षतिः+इति नाप्रामाण्यमित्यर्थः => न+अप्रामाण्यम्+इत्यर्थः मृत्तिकापुष्पादिपुष्पादिसमवेतगन्धस्येत्यर्थः => मृत्तिकापुष्पादिपुष्पादिसमवेतगन्धस्य+इत्यर्थः भ्रमप्रमासाधारणनिरूप्यनिरूपकभावापन्नप्रकारतानिरूपितत्वेनेत्यर्थः => भ्रमप्रमासाधारणनिरूप्यनिरूपकभावापन्नप्रकारतानिरूपितत्वेन+इत्यर्थः वायो गन्ध => वायः+ गन्ध तादृशप्रकारताविरहादिति => तादृशप्रकारताविरहात्+इति वायुं जिघ्रतीत्येव => वायुम्+ जिघ्रति+इत्येव जिघ्रतीत्येव => जिघ्रति+इत्येव स्वं गन्धः => स्वम्+ गन्धः तदाननमृत्सुरभि => तदाननमृत्त्+सुरभि दुर्वारत्वादिति => दुर्वारत्वात्+इति कालिकसम्बन्धावच्छिन्नाधेयतासम्बन्धावच्छिन्नकालनिष्ठप्रकारतानिरूपितत्व => कालिकसम्बन्धावच्छिन्न+आधेयतासम्बन्धावच्छिन्नकालनिष्ठप्रकारतानिरूपितत्व गन्धनिरूपितलौकिकविषयतायां सत्वादिति => गन्धनिरूपितलौकिकविषयतायाम्+ सत्वात्+इति सत्वादिति => सत्वात्+इति विशेषमाह => विशेषम्+आह निरुक्तप्रकारत्वं | => निरुक्तप्रकारत्वम्+ | तस्याश्चेत्यर्थः => तस्याश्च+इत्यर्थः तन्निरूपितसमवायसम्बन्धावच्छिन्नाधेयत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताश्रयं पुष्पमिति => तत्+निरूपितसमवायसम्बन्धावच्छिन्नाधेयत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारताश्रयम्+ पुष्पमम्+इति पुष्पमिति => पुष्पमम्+इति विशेषणत्वेनोपस्थितस्येत्यादिनियमविरोध => विशेषणत्वेन+उपस्थितस्य+इत्यादिनियमविरोध विशेषणतापन्नस्यान्यत्र => विशेषणतापन्नस्य+अन्यत्र विशेषणत्वयागादिति => विशेषणत्वयागात्+इति विशेषणमित्याह => विशेषणम्+इत्याह पुष्पमाघ्राणते => पुष्पम्+आघ्राणते चेत्यर्थः => च+इत्यर्थः पुष्पंजिघ्रतीत्यत्र => पुष्पम्+जिघ्रति+इत्यत्र इत्यग्रिमेणान्वयः => इत्यग्रिमेण+अन्वयः बोधादिति => बोधात्+इति पुष्पमाघ्रायते => पुष्पम्+आघ्रायते पुष्पमिति => पुष्पम्+इति बोधादिति => बोधात्+इति इत्युक्तं तत्राशंकते => इत्युक्तम्+ तत्र+आशंकते तत्राशंकते => तत्र+आशंकते तादृशविषयताशालिचाक्षुषाश्रयत्वाद्यभावरूपवाक्यार्थप्रसिद्धिरित्यनेनान्वयः => तादृशविषयताशालिचाक्षुषाश्रयत्वाद्यभावरूपवाक्यार्थप्रसिद्धिः+इत्यनेन+अन्वयः प्रतीयतामित्याशंकते => प्रतीयताम्+इति+आशंकते सोरभनिरूपितलौकिकविषयित्वाभाववच्चाषुमिति => सोरभनिरूपितलौकिकविषयित्वाभाववत्+चाक्षुषम्+इति एवमपि। => एवम्+अपि। सौरभं न => सौरभम्+ न पश्यतीत्यत्र => पश्यति+इत्यत्र तादृशविषयताशालिचाक्षुषाश्रयत्वाद्यभावरूपवाक्यार्थप्रसिद्धिरित्यनेनान्वयः => तादृशविषयताशालिचाक्षुषाश्रयत्वाद्यभावरूपवाक्यार्थप्रसिद्धिः+इत्यनेन+अन्वयः सौरभनिरूपितलौकिकविषयित्वाभावोपपादनेन => सौरभनिरूपितलौकिकविषयित्वाभाव+उपपादनेन निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशाभाववल्लौकिकविषयताशालिचाक्षुषप्रत्यक्षाश्रय => निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशाभाववत्+लौकिकविषयताशालिचाक्षुषप्रत्यक्षाश्रय भेदप्रतियेगितावच्छेदकत्वादाह => भेदप्रतियेगितावच्छेदकत्वात्+आह आकाशं न => आकाशम्+ न पश्यतीत्यादौ => पश्यति+इत्यादौ दोषान्तरमाह => दोषान्तरम्+आह भङ्गप्रसङ्गाच्चेति => भङ्गप्रसङ्गात्+चेति प्रथमान्तत्वाभावादिति => प्रथमान्तत्वाभावात्+इति धातोश्चाक्षुषे => धातोः+चाक्षुषे लौकिकविषयत्वं द्वितीयार्थः => लौकिकविषयत्वम्+ द्वितीयार्थः विशिष्टोपस्थापकाभावादिति => विशिष्ट+उपस्थापकाभावात्+इति दोषान्तरमाह => दोषान्तरम्+आह आकाशं पततीत्यत्र => आकाशम्+ पतति+इत्यत्र पततीत्यत्र => पतति+इत्यत्र चाक्षुषप्रत्यक्षनिष्ठलोकिकविषयित्वाभाववानाकाश => चाक्षुषप्रत्यक्षनिष्ठलोकिकविषयित्वाभाववान्+आकाश भानमस्ति => भानम्+अस्ति भानात्प्रतियोग्यभावान्वयो चेत्यादिनियमविरोध => भानात्प्रतियोग्यभावान्वयः+ च+इत्यादिनियमविरोध चेत्यादिनियमविरोध => च+इत्यादिनियमविरोध आकाशं न => आकाशम्+ न लौकिकविषयितायां निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशाभावभाने => लौकिकविषयितायाम्+ निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशाभावभाने शाब्दबोधप्रसंगादिति => शाब्दबोधप्रसंगात्+इति तद्वत्ताबुद्ध्यविरोधित्वादिति => तद्वत्ताबुद्ध्यविरोधित्वात्+इति अविरोधित्वमुपपादयति => अविरोधित्वम+उपपादयति आकाशं पश्यति => आकाशम्+ पश्यति तदुपपत्त्यर्थमिति => तदुपपत्त्यर्थम्+इति लौकिकविषयितात्वसामानाधिकरण्येनैवेति => लौकिकविषयितात्वसामानाधिकरण्येन+एवेति एवकारेणाऽवच्छेदावच्छेदेन => एवकारेण+अवच्छेदावच्छेदेन तदभावबोधकं | => तदभावबोधकम्+ | तद्वाक्यं | => तद्वाक्यम्+ | आकाशं न => आकाशम्+ न वाक्यं | => वाक्यम्+ | आकाशं न => आकाशम्+ न निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशाभावविषयकत्वं न => निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशाभावविषयकत्वम्+ न तदभाववत्ताबुद्धिं प्रति => तदभाववत्ताबुद्धिम्+ प्रति प्रतिबन्धकत्वादिति => प्रतिबन्धकत्वात्+इति आकाशं न => आकाशम्+ न तद्वत्तानिश्चयप्रतिबध्यत्वमित्याह => तद्वत्तानिश्चयप्रतिबध्यत्वम्+इत्याह आकाशं न => आकाशम्+ न पश्यतीतिवाक्यजन्यलौकिकविषयतायां निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशाभावप्रकारकबोधश्चेत्यर्थः => पश्यति+इतिवाक्यजन्यलौकिकविषयतायाम्+ निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशाभावप्रकारकबोधश्च+इत्यर्थः निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशाभावप्रकारकबोधश्चेत्यर्थः => निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशाभावप्रकारकबोधश्च+इत्यर्थः दर्शितयोग्यताज्ञानं | => दर्शितयोग्यताज्ञानम्+ | आकाशं पश्यति => आकाशम्+ पश्यति इत्याकारकः => इति+आकारकः एवेत्यर्थः => एव+इत्यर्थः अवच्छेदावच्छेदेनैव => अवच्छेदावच्छेदेन+एव प्रतिबन्धकत्वादिति => प्रतिबन्धकत्वात्+इति चाऽऽकाशं पश्यति => च+आकाशम्+ पश्यति इत्याकारकबोधदशायामपि => इत्याकारकबोधदशायाम्+अपि आकाशं न => आकाशम्+ न वाक्यजन्यबोधप्रसंगो दुर्वार => वाक्यजन्यबोधप्रसंगः+ दुर्वार लौकिकविषयितायां निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशाभावस्य => लौकिकविषयितायाम्+ निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशाभावस्य भानाऽसंभवादाकाशं न => भान+असंभवादाकाशम्+ न आकाशं पश्यति => आकाशम्+ पश्यति भ्रमदशायां आकाशं => भ्रमदशायाम्+ आकाशम्+ आकाशं न => आकाशम्+ न वाक्याच्छाब्दप्रसङ्गो नास्तीत्याशंकते => वाक्याच्छाब्दप्रसङ्गः+ नास्ति+इत्याशंकते नास्तीत्याशंकते => नास्ति+इत्याशंकते चैत्रीयचाक्षुषुपलौकिकविषयितात्ववच्छेदेनैवेति => चैत्रीयचाक्षुषुपलौकिकविषयितात्ववच्छेदेन+एवेति आकाशं न => आकाशम्+ न तच्छालिप्रत्यक्षाश्रयश्चैत्र => तत्+शालिप्रत्यक्ष+आश्रयश्चैत्र तच्छालिप्रत्यक्षस्य => तत्+शालिप्रत्यक्षस्य चैत्रीयचाक्षुषनिष्ठलौकिकविषयितात्ववच्छेदेनाकाशभावबुद्धौ => चैत्रीयचाक्षुषनिष्ठलौकिकविषयितात्ववच्छेदेन+आकाशभावबुद्धौ वाऽकाशावगाहिनिश्चयस्य => वा+आकाशावगाहिनिश्चयस्य प्रतिबन्धकत्वादिति => प्रतिबन्धकत्वात्+इति तादृशवाक्यजन्यधियमिति => तादृशवाक्यजन्यधियम्+इति आकाशं न => आकाशम्+ न वाक्यजन्यां निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशभावप्रकारकचैत्रीयचाक्षुषवृत्तिलौकिकविषयिताधर्मिकधियमित्यर्थः => वाक्यजन्याम्+ निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशभावप्रकारकचैत्रीयचाक्षुषवृत्तिलौकिकविषयिताधर्मिकधियम्+इत्यर्थः निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशभावप्रकारकचैत्रीयचाक्षुषवृत्तिलौकिकविषयिताधर्मिकधियमित्यर्थः => निरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशभावप्रकारकचैत्रीयचाक्षुषवृत्तिलौकिकविषयिताधर्मिकधियम्+इत्यर्थः आकाशं निरस्यति => आकाशम्+ निरस्यति अभावप्रत्यायेनाऽसंभवादिति => अभावप्रत्यायेन+असंभवात्+इति निरूपितत्वसम्बन्धेनाकाशप्रत्यायेनाऽसंभवादित्यर्थः => निरूपितत्वसम्बन्धेनाकाशप्रत्यायेन+असंभवात्+इत्यर्थः एवं च => एवम्+ च लौकिकविषयितात्वसामानाधिकरण्येनैवाकाशभावान्वये => लौलौकिकविषयितात्वसामानाधिकरण्येन+एवाकाशभावान्वये आकाशं पश्यति => आकाशम्+ पश्यति भ्रमदशायां आकाशं => भ्रमदशायाम्+ आकाशम्+ आकाशं न => आकाशम्+ न वाक्याच्छाब्दप्रसङ्गो दुर्वार => वाक्याच्छाब्दप्रसङ्गः+ दुर्वार चैत्रीयचाक्षुषवृत्तिलौकिकविषयितात्वावच्छेदेनाऽकाशभावप्रत्यायेनापि => चैत्रीयचाक्षुषवृत्तिलौकिकविषयितात्वावच्छेदेन+आकाशभावप्रत्यायेन+अपि प्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावोपपत्तिरपित्यह => प्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावोपपत्तिः+अपित्याह आकाशं पश्यतीति => आकाशम्+ पश्यतीति आकाशं पश्यति => आकाशम्+ पश्यति आकाशं पश्यति => आकाशम्+ पश्यति ज्ञानप्रतिबध्यत्वाच्चेत्यर्थः => ज्ञानप्रतिबध्यत्वात्+च+इत्यर्थः सामान्यघटितविशेषभाववत्ताबुद्ध्यप्रतिबन्धकत्वादिति => सामान्यघटितविशेषभाववत्ताबुद्ध्यप्रतिबन्धकत्वात्+इति लौकिकविषयितायामाकाशभावोपपादयतां मतमुपन्यस्य => लौकिकविषयितायामाकाशभावोपपादयताम्+ मतमुपन्यस्य आकाशं पश्यतीतिवाक्यजन्यबोधदशायां => आकाशम्+ पश्यतीतिवाक्यजन्यबोधदशायां आकाशं न => आकाशम्+ न आश्रयत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताको बोधयितुमशक्यः, => आश्रयत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकः+ बोधयितुम्+अशक्यः, बोधयितुमशक्यः, => बोधयितुम्+अशक्यः, आकाशं पश्यति => आकाशम्+ पश्यति उक्तप्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावानुपपत्तिरूपो दोष => उक्तप्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावानुपपत्तिरूपः+ दोष नितरामेवागतिरिति => नितराम्+एव+अगतिः+इति आश्रयत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशनिरूपितत्वाभाववल्लौकिकविषयितावच्चाक्षुषाश्रयत्वस्य => आश्रयत्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकाकाशनिरूपितत्वाभाववत्+लौकिकविषयितावत्+चाक्षुषाश्रयत्वस्य बोधादिति => बोधात्+इति आकाशं न => आकाशम्+ न पश्यतीत्यत्र => पश्यति+इत्यत्र आकाशं न => आकाशम्+ न बाधकाभावादिति => बाधकाभावात्+इति आकाशं न => आकाशम्+ न पश्यतीतीत्यादावपि => पश्यति+इत्यादौ+अपि घटादिनिरूपितत्वाभाववल्लौकिकविषयिताशालिचाक्षुषाश्रयत्वाभाववांश्चैत्र => घटादिनिरूपितत्वाभाववत्+लौकिकविषयिताशालिचाक्षुषाश्रयत्वाभाववांश्चैत्र लौकिकविषयिताशालिचाक्षुषाश्रयत्वाभाववांश्चैत्र => लौकिकविषयिताशालिचाक्षुषाश्रयत्वाभाववान्+चैत्र दोषान्तरमाह => दोषान्तरम्+आह भावनिरूपितत्वभावादित्यर्थः => भावनिरूपितत्वभावात्+इत्यर्थः दोषान्तरमप्याह => दोषान्तरम्+अपि+आह आकाशं न => आकाशम्+ न वाक्यजन्येत्यर्थः => वाक्यजन्य+इत्यर्थः शाब्दबोधानुपपत्तिरिति => शाब्दबोधानुपपत्तिः+इति आकाशविषयकचाक्षुषाश्रयत्वभ्रमाभावादिष्टापत्तिर्नसंभवतीति => आकाशविषयकचाक्षुषाश्रयत्वभ्रमाभावात्+इष्टापत्तिः+नसंभवति+इति उक्तभ्रमदशायामपीति => उक्तभ्रमदशायाम्+अपीति घटविषयकचाक्षुषाश्रयो घट => घटविषयकचाक्षुषाश्रयः+ घट शाब्दबोधोत्पादोपीति => शाब्दबोधोत्पादः+अपीति पूर्वेणान्वयः => पूर्वेण+अन्वयः पटं पश्यति => पटम्+ पश्यति आकाशं न => आकाशम्+ न इत्यादिवाक्यजन्यबोधोयोर्विरोधभावादिति => इत्यादिवाक्यजन्यबोधोयः+विरोधभावात्+इति आकाशं न => आकाशम्+ न उपनीताकाशादिविषयकचाक्षुषे। => उपनीत+आकाशादिविषयकचाक्षुषे। उपनीताकाशादिविषयकचाक्षुषेत्यर्थः => उपनीत+आकाशादिविषयकचाक्षुष+इत्यर्थः इतरांशे => इतर+अंशे वलकांशे => वलक+अंशे आकाशं न => आकाशम्+ न प्रयोगानुपपत्तितादवस्थ्यमित्यर्थः => प्रयोगानुपपत्तितादवस्थ्यम्+इत्यर्थः लौकिकत्वादिति => लौकिकत्वात्+इति चैहाकाशे => च+इह+आकाशे उभयस्यैव => उभयस्य+एव सत्वादुक्तचाक्षुषत्वावच्छेदेनोक्तोभयाभावबोधे => सत्वात्+उक्तचाक्षुषत्वावच्छेदेन+उक्त+उभयाभावबोधे संभवतीत्यतो लौकिकविषयिताशून्यत्वनिवेशः => संभवति+इत्यतः+ लौकिकविषयिताशून्यत्वनिवेशः एवं च => एवम्+ च लौकिकविषयिताशून्यत्वविरहान्नानुपपत्तिः => लौकिकविषयिताशून्यत्वविरहान्न+अनुपपत्तिः घटं आकाशं => घटम्+ आकाशम्+ आकाशं न => आकाशम्+ न पश्यतीत्यत्र => पश्यति+इत्यत्र घटनिष्ठाश्रयतानिरूपकत्वेत्यर्थः => घटनिष्ठाश्रयतानिरूपकत्व+इत्यर्थः निरूपकत्वं घटवृत्तित्वरूपमेव => निरूपकत्वम्+ घटवृत्तित्वरूपमेव घटनिष्ठाश्रयतानिरूपकत्वाऽऽकाशविषयकत्वोभयाभाववदलौकिकविषयिताशून्यत्वचाक्षुषमिति => घटनिष्ठाश्रयतानिरूपकत्वाऽऽकाशविषयकत्वोभयाभाववत्+अलौकिकविषयिताशून्यत्वचाक्षुषम्+इति प्रथमान्तार्थमुख्यविशेष्यकबोधानुरोधेनाह => प्रथमान्तार्थमुख्यविशेष्यकबोधानुरोधेन+आह स्वनिष्ठेति => स्वनिष्ठ+इति स्वं धात्वर्थः => स्वम्+ धात्वर्थः अलौकिकविषयिताशून्यत्वप्रत्यक्षं तन्निष्ठो => अलौकिकविषयिताशून्यत्वप्रत्यक्षम्+ तत्+निष्ठः+ तन्निष्ठो योऽन्योन्याभावः => तत्+निष्ठः+ यः+अन्योन्याभावः योऽन्योन्याभावः => यः+अन्योन्याभावः भेदस्याऽसत्वादभावान्तरीयप्रतियोगितानवच्छेदकत्वादुभयाभावस्य => भेदस्य+असत्वादभावान्तरीयप्रतियोगितानवच्छेदकत्वात्+उभयाभावस्य व्यापकत्वं बोध्यम् => व्यापकत्वम्+ बोध्यम् उक्तोभयाभावस्य => उक्त+उभयाभावस्य चालौकिकविषयिताशून्यत्वचाक्षुषप्रत्यक्षव्यापकघटवृत्तित्वाकाशविषयकत्वोभयाभावनिरूपको घट => च+अलौकिकविषयिताशून्यत्वचाक्षुषप्रत्यक्षव्यापकघटवृत्तित्वाकाशविषयकत्वोभयाभावनिरूपकः+ घट तादृशाभावनिरूपकत्वादिति => तादृशाभावनिरूपकत्वात्+इति निरुक्तोभयाभावप्रतियोगितानिरूपितवृत्तितात्वनिष्ठावच्छेदकतानिरूपितनिरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नावच्छेदकतावत्वादित्यर्थः => निरुक्तोभयाभावप्रतियोगितानिरूपितवृत्तितात्वनिष्ठावच्छेदकतानिरूपितनिरूपितत्वसम्बन्धावच्छिन्नावच्छेदकतावत्वात्+इत्यर्थः प्रयोगानुपपत्तेरिति => प्रयोगानुपपत्तेः+इति पटवृत्तित्वघटविषयकत्वोभयस्यैव => पटवृत्तित्वघटविषयकत्वोभयस्य+एव सत्वादिति => सत्वात्+इति घटप्रत्यक्षं नास्ति => घटप्रत्यक्षम्+ नास्ति वर्तमानलौकिकविषयिताशून्यत्वचाक्षुषत्वावच्छेदेनेत्यर्थः => वर्तमानलौकिकविषयिताशून्यत्वचाक्षुषत्वावच्छेदेन+इत्यर्थः किंचिदंशे => किंचित्+अंशे चैत्रो घटं => चैत्रः+ घटम्+ घटं न => घटम्+ न पश्यतीत्यत्र => पश्यति+इत्यत्र दोषान्तरमाह => दोषान्तरम्+आह समानेन्द्रियजन्योपनीतभानादाविति => समान+इन्द्रियजन्योपनीतभानादौ+इति सुरभिचन्दनमित्यादावित्यर्थः। => सुरभिचन्दनम्+इत्यादौ+इत्यर्थः। ज्ञानलक्षणसमविहितेत्यर्थः => ज्ञानलक्षणसमविहित+इत्यर्थः चाक्षुषादेरप्युत्पत्त्या => चाक्षुषादेः+अप्युत्पत्त्या सुरभिर्घट => सुरभिः+घट उक्तप्रयोगापत्तेरिति => उक्तप्रयोगापत्तेः+इति चैत्रो घटं => चैत्रः+ घटम्+ घटं न => घटम्+ न प्रयोगापत्तेरित्यर्थः => प्रयोगापत्तेः+इत्यर्थः आकाशं न => आकाशम्+ न पश्यतीत्यत्र => पश्यति+इत्यत्र दोषान्तरमाह => दोषान्तरम्+आह भ्रमदशायामिति => भ्रमदशायाम्+इति भ्रमदशायामित्यर्थः => भ्रमदशायाम्+इत्यर्थः समवायेनाभाववृत्तित्वाभावस्याऽविवक्षणादिति => समवायेनाभाववृत्तित्वाभावस्य+अविवक्षणात्+इति वर्तमानत्वावच्छिन्नसमवायसम्बन्धावच्छिन्नाश्रयत्वं आकाशविषयकप्रतियोगिकत्व--लौकिकान्यविषयिताशून्यचाक्षुषप्रत्यक्षप्रतियोगिकत्व => वर्तमानत्वावच्छिन्नसमवायसम्बन्धावच्छिन्नाश्रयत्वम्+ आकाशविषयकप्रतियोगिकत्व--लौकिकान्यविषयिताशून्यचाक्षुषप्रत्यक्षप्रतियोगिकत्व घटाद्यनुयोगिकत्वैतत्त्रितयाभाववदिति => घटाद्यनुयोगिकत्वैतत्त्रितयाभाववत्+इति आकाशं न => आकाशम्+ न पश्यतीति => पश्यति+इति आकाशं न => आकाशम्+ न पश्यतीत्यत्र => पश्यति+इत्यत्र विषयितावदिति => विषयितावत्+इति निरस्तमिति => निरस्तम्+इति सत्वाच्चैत्रस्य => सत्वात्+चैत्रस्य प्रत्यक्षदशायामपि => प्रत्यक्षदशायाम्+अपि चैत्रो घटं => चैत्रः+ घटम्+ घटं न => घटम्+ न पश्यतीति => पश्यति+इति प्रयोगापत्तिर्दुर्वारैवेत्यर्थः => प्रयोगापत्तिः+दुर्वार+एव+इत्यर्थः मङ्गलं महत् => मङ्गलम्+ महत्